Η Στοά του Βιβλίου θυμάται τον Ρίτσο και του αφιερώνει το 38ο Ποιητικό Βήμα γιορτάζοντας την ποίησή του, μια Μέρα Μαγιού, σαν κι εκείνες που τραγούδησε.
Θα μιλήσουν οι: Απόστολος Αποστόλου, δρ Φιλοσοφίας τού Παντείου Πανεπιστημίου, για την Ποιητική τού Ρίτσου, Αναστάσης Βιστωνίτης, ποιητής, δοκιμιογράφος, για τον κοινωνικό και πολιτικό Ρίτσο, Τζίνα Καλογήρου, αναπλ. καθηγήτρια τού Πανεπιστημίου Αθηνών, για τη γυναίκα και τη μάνα στο έργο τού Ρίτσου, και Άγης Μπράτσος, ποιητής, για τον Ρίτσο τής φύσης.
Ποιητές και ποιήτριες θα διαβάσουν ποιήματα τού Ρίτσου και θα γράψουν μικρά κείμενα γι’ αυτόν, που θα μοιράζονται στο κοινό με κόκκινα τριαντάφυλλα τού Μαΐου, τού μήνα που ύμνησε ο ποιητής.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 18 Μαΐου 2009, ώρα 20:00, στην Αίθουσα Λόγου τής Στοάς τού Βιβλίου (Αρσάκειο Μέγαρο, Πεσμαζόγλου 5).
Ποιος θα διαβάσει το παιδί; Μα, φυσικά, το αναγνωστήριο! Τι συμβαίνει όταν η μαμά και ο μπαμπάς λείπουν στη δουλειά και το ολοήμερο σχολείο δεν κάνει τη δουλειά του; Η δημόσια δωρεάν παιδεία γίνεται καπνός από την πρώτη κιόλας δημοτικού!
Με διάφορους τίτλους, όπως «μελετητήριο», «αναγνωστήριο» ή «κέντρο μελέτης», στην ουσία τα τελευταία χρόνια πληθαίνουν τα φροντιστήρια των δημοτικών! Οι υπηρεσίες που παρέχουν είναι διάβασμα των παιδιών για την επόμενη μέρα και φύλαξη μέχρι το απόγευμα.
Ποιοι είναι οι πελάτες τους; Είναι οικογένειες οι οποίες στέλνουν τα παιδιά τους στα δημόσια σχολεία. Αλλά και πάλι, πρέπει να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη, στριμώχνοντας στον οικογενειακό προϋπολογισμό ακόμη ένα φροντιστηριακό κονδύλι… Για ποιο λόγο; Γιατί δεν έχουν οι ίδιες τον χρόνο και τον… τρόπο να διαβάσουν τα παιδιά τους, όπως μας λένε οι επιχειρηματίες του χώρου, αποκαλύπτοντας την απόλυτη στρέβλωση του συστήματος…
Βεβαίως, ο Δημ. Μπράτης παραδέχεται ότι το ολοήμερο καλύπτει κατά κύριο λόγο τις κοινωνικές και όχι τις εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών. Κοινώς, λειτουργεί σαν πάρκινγκ παιδιών, θα συμπληρώναμε εμείς. Γι’ αυτό ίσως, κι από τους καλύτερους πελάτες των αναγνωστηρίων έγιναν γονείς οι οποίοι απογοητεύτηκαν, όλο αυτό το διάστημα, από τη λειτουργία των ολοήμερων.
Πόσα είναι; Κανείς δεν ξέρει. Αλλωστε για το υπουργείο επισήμως δεν υπάρχουν! Απευθυνθήκαμε στη διεύθυνση ιδιωτικής εκπαίδευσης του υπουργείου Παιδείας, και μας είπαν ότι τα φροντιστήρια δημοτικής εκπαίδευσης καταργήθηκαν το… 1977 με το νόμο 682, και η ίδρυσή τους προβλεπόταν σε νόμο του 1940. Εν έτει 2009 φυτρώνουν όμως σαν τα μανιτάρια και ο Μιχ. Αμοιραδάκης, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Φροντιστών Ελλάδος, μας τονίζει ότι «κανείς δεν γνωρίζει τον πραγματικό τους αριθμό. Οσα βλέπουμε και εμείς στο δρόμο».
Προς το παρόν, τα αναγνωστήρια λειτουργούν ως εμπορικές επιχειρήσεις, με άδειες από το υπουργείο Εμπορίου. «Η πολιτεία, όμως, κάνει ότι δεν τα βλέπει. Οτι δεν υπάρχουν. Αυτός είναι ο ορισμός του παραλόγου. Και από τη στιγμή που δεν υπάρχει κανένας θεσμικός έλεγχος, το αν γίνεται ή δεν γίνεται δουλειά, εξαρτάται από την επαγγελματική ευσυνειδησία του καθενός που διαθέτει μία τέτοια επιχείρηση».
Η εφημερίδα New York Times αποκάλυψε τη νέα της υπηρεσία με τίτλο Times Wire. Πρόκειται για μια δωρεάν ιστοσελίδα στο διαδίκτυο, που ανανεώνει συνεχώς τα άρθρα της και δημοσιεύει φωτογραφίες και blog.
Ο τίτλος και η πρώτη παράγραφος κάθε άρθρου και blog παρουσιάζονται στο πάνω μέρος της σελίδας με τις πιο πρόσφατες πληροφορίες και ένα σύνδεσμο προς την ιστοσελίδα της εφημερίδας. Η New York Times είναι η πρώτη ιστοσελίδα ενημέρωσης στις ΗΠΑ με 20,1 εκατομμύρια επισκέπτες τον Μάρτιο.
Οι αναγνώστες της μπορούν να επιλέξουν να δουν το σύνολο του περιεχομένου που δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα από την New York Times, σε πραγματικό χρόνο αλλά και να επιλέξουν ιδιαίτερα θέματα όπως αθλητισμός και οικονομία. Επίσης, η Τimes wire προτείνει μια φώτο γκάλερι με τις πλέον πρόσφατες φωτογραφίες της.
«Στα περιοδικά μπορείς να γυρίσεις σελίδα. Στην τηλεόραση να αλλάξεις κανάλι. Στην πόλη δεν υπάρχει τρόπος διαφυγής, κι αυτό δεν είναι σωστό». Τζόρνταν Σάιλερ
O Σάιλερ δεν έχει κλείσει ακόμη τα τριάντα. Φωτογράφος και ακτιβιστής, διατηρεί μια ιστοσελίδα που λέγεται Ρublic Αd Campaign (www. publicadcampaign. com) και αποσκοπεί στην εξαφάνιση των διαφημίσεων από τους δρόμους της Αμερικής. Μαζί με τον Ρosterboy, το νέο «τρομερό παιδί» της τέχνης του δρόμου, οργάνωσαν στις 25 Απριλίου ένα χάπενινγκ στη Νέα Υόρκη που είχε σπιρτάδα, φαντασία και μεγάλη αποτελεσματικότητα. Έλαβαν μέρος κάπου 80 ακτιβιστές. Δεν έλειψαν τα μεγάλα ονόματα: ο Τζι Λι είναι καλλιτεχνικός διευθυντής του Google Creative Lab, ο Τρίσταν Ίτον είναι ιδιοκτήτης των Τhunderborg Studios. Και δεν ήταν όλοι καλλιτέχνες: ανάμεσά τους ήταν ένας βιολόγος, ένας προγραμματιστής και μία υπάλληλος ενός καταστήματος ρούχων. Ο στόχος τους ήταν να διεκδικήσουν «έναν χώρο που είναι κορεσμένος με διαφημίσεις και στερείται άλλων μηνυμάτων, ιδεών και, γενικότερα, αισθητικών εναλλακτικών λύσεων». Κι έπρεπε να κάνουν γρήγορα, η αστυνομία δεν το είχε σε τίποτα να αρχίσει τις συλλήψεις.Οι ακτιβιστές βγήκαν στους δρόμους μέρα μεσημέρι. Έβαψαν με λευκή μπογιά 120 διαφημιστικές πινακίδες και άρχισαν να ζωγραφίζουν πάνω τους τα έργα τους. Οι περισσότεροι τα είχαν έτοιμα, ώστε να μην καθυστερήσουν. Άλλοι ήταν πιο χαλαροί, όπως οι Καναδέζες Κάθριν Ουόκιμ και Έιμι Νόβακ που χρειάστηκαν δύο ώρες για να ολοκληρώσουν τις δικές τους παρεμβάσεις. Όπως θα έλεγαν αργότερα, πολλοί περαστικοί τις πλησίασαν για να τους πουν ότι τα έργα τους άρεσαν ή για να διατυπώσουν προτάσεις. Τελικά έγιναν μόνο τέσσερις συλλήψεις, κάτι που οφείλεται και στο ότι οι οργανωτές είχαν προβλέψει τα πάντα με την παραμικρή λεπτομέρεια. Ή στο ότι σε μια εποχή κρίσης σαν τη σημερινή, οι αρχές δεν θέλησαν να διακόψουν μια δημόσια, πρωτότυπη καλλιτεχνική δημιουργία.
Οι πινακίδες δεν επελέγησαν τυχαία. Ο Σάιλερ έχει ξεκινήσει εδώ και μήνες μια εκστρατεία εναντίον της εταιρείας ΝΡΑ Οutdoor, η οποία κατέχει εκατοντάδες διαφημιστικές πινακίδες σε όλη τη Νέα Υόρκη αλλά δεν πληρώνει στον δήμο ούτε ένα δολάριο για τις διαφημίσεις που τοποθετεί. Τη συμφέρει περισσότερο να πληρώνει τα πρόστιμα, παρά να σέβεται τα ποσοστά που της αντιστοιχούν. Και φυσικά δεν έπαθε καμιά σοβαρή ζημιά από την πρωτοβουλία των πολιτών: την επομένη, τα έργα τους ήταν καλυμμένα με διαφημίσεις του iΡod. «Ο προσωρινός χαρακτήρας της παρέμβασής μας δεν μας πειράζει» σχολιάζει ένας από τους ακτιβιστές, ο Ντικ Τσίκεν. «Το θέμα δεν είναι το ίδιο το προϊόν, αλλά η εμπειρία της στιγμής. Η τέχνη είναι σαν τη ζωή: η ουσία της είναι το εδώ και τώρα».
Η κρίση και η γενικότερη ρευστότητα στις αγορές και τα γούστα των καταναλωτών παγκοσμίως μπορεί να αφήνουν πολλά ερωτηματικά, αλλά αναδεικνύουν – κατά γενική ομολογία- την παρακάτω αλήθεια: όσοι υποστηρίξουν το όραμά τους με ισχυρές ενέργειες μάρκετινγκ, παράλληλα με την εφαρμογή των νέων τεχνολογιών, θα πρωταγωνιστήσουν στο μέλλον! Σε μια εποχή, λοιπόν, όπου η ευελιξία και οι πολλές δυνατότητες επιλογής είναι η ισχυρότερη τάση στη συμπεριφορά των καταναλωτών, ενώ το value for money και η διαφοροποίηση- εξειδίκευση χαρακτηρίζουν τις επιλογές τους, έχει ενδιαφέρον να εξετάσουμε πώς αυτά επηρεάζουν τα εργαλεία μάρκετινγκ και, συγκεκριμένα, τον νευραλγικό τομέα του τουρισμού.
Στην παγκόσμια τουριστική πραγματικότητα, η τουριστική ανάπτυξη σε διαρκώς περισσότερα σημεία του πλανήτη μας συνοδεύεται από την ανάγκη για ορθολογικότερη, πιο συντονισμένη και αποδοτικότερη διαχείριση των πόρων που συμβάλλουν στη διαμόρφωση του τουριστικού προϊόντος. Γι΄ αυτό και η χρήση της νέας τεχνολογίας αποτελεί καθοριστικό εργαλείο.
ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΩΝ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΩΝ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΩΝ ΓΡΑΦΕΙΩΝ;
Η λιανική πώληση τουριστικών υπηρεσιών, αυτών που προσφέρουν οι αεροπορικές εταιρείες, τα ξενοδοχεία και οι εταιρείες ενοικίασης αυτοκινήτων, έχει γνωρίσει ριζικές αλλαγές τα τελευταία χρόνια. Τα τουριστικά γραφεία, τα παραδοσιακά σημεία λιανικής πώλησης αυτών των υπηρεσιών, υφίστανται έναν διαρκώς εντεινόμενο ανταγωνισμό από νέα κανάλια διανομής, με πρωταγωνιστή το Ίντερνετ!
Αυτές οι συνθήκες προκάλεσαν τα τελευταία χρόνια αισθητή μείωση στα έσοδα και την κερδοφορία των τουριστικών γραφείων, που βρίσκονται πλέον μπροστά στην ανάγκη να επαναξιολογήσουν τον ρόλο τους και να προσεγγίσουν την αγορά με νέες στρατηγικές.
Το Διαδίκτυο επιτρέπει στον ταξιδιωτικό πράκτορα να προσφέρει νέες υπηρεσίες στον πελάτη του, όπως 24ωρη εξυπηρέτηση και προσφορές της τελευταίας στιγμής (last minute bookings), καθώς και να προσεγγίσει νέα τμήματα της αγοράς. Βέβαια, κάτι τέτοιο προϋποθέτει την επένδυση από ένα τουριστικό γραφείο, τόσο στην απόκτηση νέων τεχνολογικών μέσων όσο και στην εκπαίδευση του προσωπικού του.
Μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνο το σχολείο, όταν μια μαθήτρια πέφτει θύμα μαστροπού; Η Μαρία Μόστερντ και η μητέρα της διεκδικούν 74.000 ευρώ ως αποζημίωση από το παλιό της σχολείο και ζητούν αλλαγή πολιτικής.Εν ώρα μαθήματος, ένα αγόρι εισβάλλει στην τάξη του Λυκείου Τορμπέκε, στο Τσβόλε της Ολλανδίας. Ένα από τα κορίτσια της τάξης, η Μαρία Μόστερντ, πρέπει να πάει επειγόντως μαζί του. «Ο εξάδελφός της τραυματίσθηκε σε τροχαίο!». Αυτός ήταν ο τρόπος με τον οποίο καλούσε τη Μαρία για να πιάσει δουλειά- ως πόρνη ή «βαποράκι» ναρκωτικών- ο σωματέμπορος που την εκμεταλλευόταν από τα 12 της.
Η Μαρία δεν αποτελεί εξαίρεση, γράφει η ολλανδική «Χάντελσμπλατ». Τα «loverboys», όπως αποκαλούν στην Ολλανδία αυτούς τους νεαρούς προαγωγούς, παρκάρουν έξω από τα γυμνάσια και τα λύκεια και περιμένουν να περάσουν τα κορίτσια πάνω στα ποδήλατά τους. Στοχεύουν τα πιο ευάλωτα, τα κολακεύουν μέχρι να τους ερωτευθούν και μετά ακολουθούν ομαδικοί βιασμοί, απειλές και πιέσεις για να κάνουν πληρωμένο σεξ με άλλους άνδρες. Τα σχολεία γνωρίζουν γι΄ αυτούς, όμως δεν κάνουν τίποτε για να τους σταματήσουν. Αυτά υποστηρίζουν η 19χρονη σήμερα Μαρία και η μητέρα της, η Λούσι, στην αγωγή τους κατά του Τορμπέκε. Και οι δύο έγραψαν βιβλία για την εποχή που στη ζωή της Μαρίας κυριαρχούσε το «loverboy» της, ο Μανού (της Μαρίας εκδόθηκε πέρυσι με τίτλο «Οι πραγματικοί άνδρες δεν τρώνε τυρί»). Και τώρα που η υπόθεσή της είναι πασίγνωστη στην Ολλανδία, ζητούν αποζημίωση από το σχολείο και αλλαγές στην πολιτική των δημόσιων σχολείων.
Η Λούσι Μόστερντ λέει πως το Τορμπέκε απέτυχε στην υποχρέωσή του να παράσχει στη Μαρία ένα ασφαλές περιβάλλον και επί τρία χρόνια δεν μερίμνησε, ως όφειλε, να την ενημερώσει για τις αδικαιολόγητες απουσίες της κόρης της. Περισσότερο από την αποζημίωση, θέλει να ζητήσει το συγκεκριμένο σχολείο συγγνώμη και να καταστεί υποχρεωτικό για όλα τα σχολεία να πάρουν μέτρα για να αντιμετωπίσουν το φαινόμενο των «loverboys». «Τους έδωσα πολύ χρόνο, όμως δεν μας πήραν στα σοβαρά», εξηγεί. «Τα σχολεία πρέπει να υποχρεωθούν να έχουν μια πολιτική για τα loverboys. Όταν βλέπουν κορίτσια να μπαίνουν μετά το σχολείο σε φανταχτερά αυτοκίνητα, θα πρέπει να σημειώνουν τις πινακίδες κυκλοφορίας. Αν βλέπουν αγόρια να τριγυρίζουν το σχολείο, πρέπει να τους ζητούν τον λόγο. Αν είναι απαραίτητο, πρέπει να ενημερώνουν την αστυνομία».
Το σχολείο υποστηρίζει πως η Μαρία δεν ήρθε σε επαφή με τον προαγωγό της μέσα στο σχολείο. «Τι γίνεται με την ευθύνη των γονιών;» λέει ο διευθυντής του. «Είναι παράλογο να κατηγορούμε για όλα τα σχολεία». Όμως η Λούσι Μόστερντ υπογραμμίζει πως δεν μπορούσε να αναλάβει τις ευθύνες της ως γονιός ακριβώς επειδή δεν είχε ιδέα ότι η κόρη της το έσκαγε από το σχολείο.
Ο φιλόλογος κ. Γιάννης Κουβαράς έγραψε μία επιστολή προς τους τελειόφοιτους του 2ου Γενικού Λυκείου Βριλησσίων
Γιατί την έστειλε στους μαθητές του;
Διότι «η ευτυχία δεν ανεβαίνει στα ρετιρέ επειδή λαχανιάζει. Αλλά το 2ο Λύκειο Βριλησσίων είναι ρετιρέ και πάσης Ελλάδος. Σύμφωνα με τα στατιστικά πλασάρεται στη 10άδα ανάμεσα στα 3 χιλιάδες λύκεια όλης της χώρας. Και βέβαια προτιμώ ένα σχολείο που βγάζει ευτυχισμένους οδοκαθαριστές από ένα που βγάζει νευρωτικούς επιστήμονες, σήμερα που έχουμε έλλειμμα ευτυχίας και πλεόνασμα επιστημόνων (…) Το 2ο Βριλησσίων είναι ευτυχισμένο γιατί πολλές φορές τελειώνατε το μάθημα και δεν φεύγατε (από τον συνήθη τόπο του εγκλήματος) μένατε στον χώρο του σχολείου, συζητούσατε, περιμένατε τους φίλους σας από άλλα τμήματα, νιώθατε δικό σας τον χώρο. Αυτό το γεγονός με συγκινεί, το εκλαμβάνω ως βαρόμετρο υγείας κι ευτυχίας, ως άμυνα συλλογικότητας που τόσο τη χρειαζόμαστε (επικοινωνώ άρα υπάρχω…)».
«Το καλλίτερο σχολείο»
Ο καθηγητής εξηγεί στα «παιδιά» του στη συνέχεια της επιστολής του πως «το καλλίτερο σχολείο δεν είναι εκείνο που έχει τις περισσότερες επιτυχίες (οι στατιστικές είναι σαν τα μαγιώ, δείχνουν πολλά αλλά κρύβουν τα ουσιωδέστερα). Το καλλίτερο σχολείο είναι εκείνο που οι μαθητές του το μισούν λιγότερο. Σ’ αυτό ήθελα να με κρίνετε».
Η επιστολή είναι από έναν μεγάλο φιλόλογο. Και ισορροπεί ανάμεσα σε στίχους, συμβουλές, σκέψεις και παιχνίδια λόγου. Είναι μια άλλη γλώσσα, με άλλες προτεραιότητες για έφηβους γεμάτους άγχος και χωρίς χρόνο. Κι ο Γ. Κουβαράς το ξέρει αυτό: «Σπαταλήστε τη μισή νιότη σας σε ουτοπίες. Την υπόλοιπη στα έργα της θάλασσας, στα έργα της αγάπης. Ανοίξτε πανιά στο Αδύνατο. Για να φτάσετε στο δυνατό. Αριστοκράτες στην τέχνη, στους τρόπους. Δημοκράτες στη ζωή. Ή αλλιώς μάγκες στα αλώνια, κύριοι στα σαλόνια. Το επαναλαμβάνω. Κανείς δεν ψήλωσε κονταίνοντας τους άλλους. Μόνο ασκήσεις σε μονόζυγο δίνουν πόντους “για να σηκωθούμε λίγο ψηλότερα και θα δούμε τις αμυγδαλιές ν’ ανθίζουν, τα μάρμαρα να λάμπουν στον ήλιο, τη θάλασσα να κυματίζει. Λίγο ακόμα να σηκωθούμε λίγο ψηλότερα”. Σεφερικά και σταθερά Ψηλά τις καρδιές (…)».
«Σπαταλήστε χρόνο, αλλιώς πώς θ’ ανακαλύψετε τη ζωή; Η ζωή είναι ωραία αλλά τα ’χει φτιάξει με άλλον. Επιμένετε και θα σας ενδώσει και δώσει. Αλλά επιμένετε (“επιμένετε και στον εαυτό σας να σας απαντήσει. Μην του επιτρέπετε υπεκφυγές”). Μην εμπιστεύεστε τα εύκολα. Απογοητεύουν εύκολα. Να είστε αναγεννησιακοί de omnibus dubitandum για όλα να αμφιβάλλετε εκτός από ένα (“γιατί και η αμφιβολία πρέπει κάπου να πατάει”, Wittgenstain), την Αγάπη (η αμφιβολία στην αγάπη είναι αμαρτία)… Να λέτε τα άσχημα μπροστά στους φίλους σας. Τα καλά τους πίσω τους. Αντιγράψτε τα καλά του Μείζονος Ελληνισμού. Διαγράψτε τα άσχημα του Μίζερος Ελληνισμού. Μην κόβετε φλέβες, κόψτε λ.χ. το κάπνισμα. Μη χτυπάτε ενέσεις, εν ανάγκη χτυπήστε το κεφάλι σας στον τοίχο, ίσως πάρει μπροστά. Μην τα βάζετε με το γείτονα. Δεν είναι εχθρός. Ο εχθρός είναι μέσα μας, τα ελαττώματά μας. Αυτά πολεμήστε και περιορίστε. Μην καίτε τα βιβλία στο τέλος της χρονιάς. Μυρίζει καμμένη σάρκα, καμμένα μυαλά από Αουσβιτς μεριά. Κάψτε καλλίτερα προλήψεις, προκαταλήψεις και λοιπά λιπαρά. Τα βιβλία είναι για να φωτίζουν. Φωτιστείτε και αυτοαναναφλεχθείτε οι ίδιοι με βιβλία. “Αν δεν καείς εσύ, αν δεν καώ εγώ πώς θα γεννούνε τα σκοτάδια φως; (Χικμέτ). Εκεί που καίνε βιβλία, μία μέρα θα καίνε ανθρώπους” (Τόμας Μαν το 1933 δηλ. το 1943 ήταν κοντά)».
«Μακρύς ο δρόμος»
Η επιστολή στους μαθητές του 2ου Λυκείου ξεκινάει με Εμπειρίκο: «Πάρε τη λέξη μου Δος μου το χέρι σου» και συνεχίζει με το «Μακρύς ο δρόμος απ’ την ανία της εκπαίδευσης στη μαγία της Παιδείας, στη μαγγανία της. Διανύστε τον όμως. Εν ανάγκη με τα γόνατα, και ματωμένα. Αξίζει! (…) Μην περιορίζετε την πραγματικότητα στα 21cm της TV (έγχρωμη TV, ασπρόμαυρη ζωή), όταν η πραγματικότητα είναι απεριόριστη και κυρίως υπάρχουν τόσες πραγματικότητες όσες μπορείς να φανταστείς. Φτιάξε τη δική σου, ομορφότερη από όλες τις άλλες. Είπαν την TV μηχανισμό αχρήστευσης του ανθρωπίνου βλέμματος. Μην αχρηστεύετε το πολυτιμότερο. Αναγνώστε πρόσωπα, το πιο συναρπαστικό και ωραίο ανάγνωσμα που υπάρχει.(…) Ο μόνος ιερός τόπος που υπάρχει, μάλλον ο πιο ιερός, είναι το ανθρώπινο πρόσωπο. Γι’ αυτό στην Κόλαση οι άνθρωποι είναι δεμένοι πιστάγκωνα πλάτη με πλάτη. Υπάρχει κόλαση/τιμωρία μεγαλύτερη από τη στέρηση του βλέμματος του άλλου;»
Και η επιστολή στους μαθητές καταλήγει: «Η ζωή είναι μιγαδική και μαγική. Εμπεριέχει και τη φαντασία. Οξυγονώστε την συχνότερα. Εκανα για σας λιγότερα από όσα ήθελα και περισσότερα από όσα μπορούσα. Ο αη-Αλύπιος ας σας έχει όλους καλά».
Γιατί οι μαθητές καταστρέφουν τα σχολικά βιβλία στο τέλος της χρονιάς; Ολοι σκίσαμε ή κάψαμε τα βιβλία με την κουκουβάγια του ΟΕΔΒ, καθώς το καλοκαίρι υποσχόταν βόλτες, μπάνια και χασίματα. Μου φαίνεται όμως ότι τώρα, το δύσθυμο δικτυωμένο 2009, οι έφηβοι έχουν κι άλλους λόγους να καταστρέψουν τα βιβλία τους, ισχυρότερους ακόμη κι από το καλοκαίρι της ελευθερίας. Τον εξής ένα: αυτά τα βιβλία, έτσι που είναι, σε αυτό το αποκαρδιωτικό σύστημα, δεν έχουν τίποτε να διδάξουν. Μόνο περιφρόνηση μπορούν να προκαλέσουν.
Το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα ρώτησε χθες χιλιάδες μαθητές, για να μάθει τους λόγους της δικής του αποτυχίας. Γιατί οι έφηβοι φθάνουν να μισούν αυτό το σχολείο, αυτά τα βιβλία, αυτό το σύστημα εξετάσεων; Το σύστημα δεν ξέρει, φευ! Ρωτάει να μάθει. Δεν ξέρει ότι πλείστα εγχειρίδια είναι αμέθοδα και κακογραμμένα, ότι ανατίθενται και επιλέγονται με κριτήρια συνδικαλιστικά και νομοτεχνικά, και όχι μαθησιακά· ότι λάθη και ελλείψεις αναπαράγονται από έκδοση σε έκδοση έως ότου κάποιο άλλο χειρότερο έλθει προς αντικατάσταση κ.ο.κ.
Τι ν’ αγαπήσει ο μαθητής από αυτό το βιβλίο; Την άθλια τυπογραφία του; Την παπαγαλία των σολοικισμών και των ακυρόλεκτων που του επιβάλλεται; Μα αυτό το μίζερο βιβλίο τον αποτρέπει από την ανάγνωση περισότερο κι από τη φαντασμαγορία του Διαδικτύου – στο Διαδίκτυο τουλάχιστον διαβάζει και γράφει κατιτίς, γκρίκλις, ριπές, φλας αφηγήσεων, με παιγνιώδη τρόπο και διαδραστικά.
Καίει τελετουργικά τις γέφυρες με τα σχολικά χρόνια ο έφηβος· φωτίζει το πέρασμά του στον άγριο εξωσχολικό βίο. Ομως δεν καίει τα πάντα. Εχει κάμποσα να θυμάται με αγάπη: κάποιους προσηνείς δασκάλους, φίλους συμμαθητές, ένα προαύλιο ή ένα γηπεδάκι, μια συναρπαστική παράδοση Ιστορίας ή μαθηματικών κάποτε – όλα όσα συμβαίνουν εκτός βιβλίων, εκτός προγράμματος, στις ελεύθερες παρυφές του συστήματος.
Το «κυνήγι της ύλης» σκοτώνει το σχολείο. Μεγάλη έρευνα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, που παρουσιάζει σήμερα ο ΕΤ, επιβεβαιώνει τις εισηγήσεις που δέχεται ο υπουργός Παιδείας και δικαιώνει το βασικό προσανατολισμό του Συμβουλίου Μπαμπινιώτη για μείωση της ύλης.
Για την ανεπάρκεια του σχολικού χρόνου διαμαρτυρήθηκαν όλοι οι ερωτηθέντες, μαθητές, εκπαιδευτικοί, διευθυντές σχολείων, σχολικοί σύμβουλοι, προϊστάμενοι διευθύνσεων.
Ο χρόνος που αφιερώνεται στη διδασκαλία κάθε μαθήματος δεν επαρκεί για να κατανοήσουν την ύλη οι μαθητές του Λυκείου. Το 57% των ερωτηθέντων απάντησε αρνητικά στη σχετική ερώτηση. Εντελώς διαφορετική είναι η εικόνα όταν απαντούν στην ίδια ερώτηση οι μαθητές των Γυμνασίων.
Το 70% δήλωσε ότι δεν έχει πρόβλημα με την κατανόηση της ύλης.
Για τα σχολικά βιβλία οι εκπαιδευτικοί δεν έχουν πολλά καλά λόγια. Αν και το 59% θεωρεί ότι τα βιβλία «περιέχουν έγκυρη επιστημονική γνώση», μόνο 4 στους 10 πιστεύουν ότι «ανταποκρίνονται στα ενδιαφέροντα των μαθητών και προωθούν την κριτική σκέψη».
Οι 6 στους 10 δεν τα θεωρούν «ευχάριστα από αισθητική άποψη», ενώ οι 7 στους 10 πιστεύουν ότι οι διδακτικές προσεγγίσεις που προτείνουν τα βιβλία «δεν ανταποκρίνονται στις συνθήκες εργασίας της τάξης», είναι εκτός σχολικής πραγματικότητας.
«Απαξιώνονται τα βιβλία και τα παιδιά από την Α’ Δημοτικού. Θέλουν λυσάρι σε κάθε μάθημα (…).
Τα βιβλία είναι έτσι φτιαγμένα ώστε να μη διευκολύνουν την αυτόνομη λειτουργία του μαθητή», είναι η άποψη γονέα που συμμετείχε με συνέντευξή του στην έρευνα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου.
Η διδακτική πράξη, συμπέραναν οι ερευνητές, φαίνεται να παραμένει κυρίως στο Λύκειο αρκετά «θεωρητική, παραδοσιακή και προσκολλημένη σε μεθόδους που εν μέρει ανταποκρίνονται στις επίσημες προδιαγραφές». Αυτό συσχετίζεται με παράλληλο συμπέρασμα της έρευνας ότι ο νέος διδακτικός προσανατολισμός που προτείνουν τα σημερινά αναλυτικά προγράμματα σπουδών «δεν φαίνεται να διαμορφώνει ένα νέο εκπαιδευτικό κλίμα στα σχολεία, καθώς οι εκπαιδευτικοί της υποχρεωτικής εκπαίδευσης είναι επιφυλακτικοί ως προς την επιβαλλόμενη καινοτομία».
«Κάποιοι καθηγητές ασχολούνται με συγκεκριμένα παιδιά, αυτά που έχουν υψηλή βαθμολογία, τα άλλα τα παραμελούν», είναι το παράπονο μαθητή που έδωσε συνέντευξη στους ερευνητές του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου. Εξι στους δέκα καθηγητές του Γυμνασίου και του Λυκείου δηλώνουν ότι «στο ελληνικό σχολείο δεν καλλιεργείται η ανάπτυξη της κριτικής σκέψης των μαθητών».Οι εξετάσεις Συντριπτικά είναι τα ποσοστά των θετικών απαντήσεων στο ερώτημα εάν η επιτυχία των μαθητών στις εισαγωγικές εξετάσεις οφείλεται κυρίως στη φροντιστηριακή τους προετοιμασία. Θετικά απάντησαν το 71% των δασκάλων, το 56% των καθηγητών Γυμνασίου, το 74% των γονέων.
Σε πείσμα όλων αυτών, οι «θιγόμενοι» από την απαξίωση της δικής τους συμβολής στην επιτυχία των μαθητών τους, οι καθηγητές των Λυκείων, απάντησαν αρνητικά στο παραπάνω ερώτημα σε ποσοστό 63%.
Απογοητευτικά είναι τα αποτελέσματα της έρευνας για τη χρήση των νέων τεχνολογιών στα σχολεία. Το 64% των εκπαιδευτικών απάντησε ότι δεν χρησιμοποιεί εκπαιδευτικό λογισμικό, το 60% δεν χρησιμοποιεί ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, αλλά το 57% χρησιμοποιεί εκπαιδευτική πύλη.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από το Τμήμα Ποιότητας της Εκπαίδευσης του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, ξεκίνησε το 2005 και ολοκληρώθηκε το 2008.
Σε μία σιιτική συνοικία της Βασόρας, στο Ιράκ, μια αμερικανική περίπολος διασταυρώνεται με δύο Ιρακινούς, τους οποίους θεωρεί ύποπτους. Με την ένταση να ανεβαίνει, ο επικεφαλής των Αμερικανών βγάζει μια συσκευή από την τσέπη του. Έπειτα από λίγα λεπτά οι υποψίες διαλύονται και οι δυο ομάδες παίρνουν η καθεμιά τον δρόμο της. Η συσκευή που χρησιμοποίησε ο λοχίας- και ο αμερικανικός στρατός θεωρεί ιδανικό όπλο στις συγκρούσεις του 21ου αιώνα- ήταν ένα iΡod Τouch. Σε λίγα λεπτά, ο Αμερικανός αξιωματικός διαπίστωσε μέσα από λέξεις και εικόνες ότι οι δύο Ιρακινοί δεν αποτελούσαν απειλή και ότι δεν υπήρχε λόγος να τους συλλάβει.
Το iΡod και το iΡhone της Αpple, σύμβολα του σύγχρονου τρόπου ζωής, αρχίζουν να χρησιμοποιούνται σε ένα πολύ διαφορετικό περιβάλλον- τα μέτωπα του Ιράκ και του Αφγανιστάν. Σύμφωνα με τον αμερικανικό στρατό, είναι σχετικά εύκολα στη χρήση, ασφαλή και πιο φθηνά από τις αντίστοιχες στρατιωτικές συσκευές. Η ικανότητα των συσκευών αυτών να φορτώνουν 30.000 προγράμματα επιτρέπει μια ευρεία γκάμα χρήσεων: το iΡhone και το iΡod Τouch μπορούν να λειτουργήσουν ως μεταφραστές, να μεταδώσουν ευαίσθητες πληροφορίες και να καταγράψουν τις ακριβείς συντεταγμένες σημείων όπου βρίσκονται ελεύθεροι σκοπευτές.
Το αμερικανικό Πεντάγωνο σκοπεύει να τις χρησιμοποιήσει ως συστήματα καθοδήγησης για την εξουδετέρωση βομβών με ρομποτικές μηχανές και ως συσκευές μέτρησης του ύψους άγνωστων αεροπλάνων. Το σώμα των Αμερικανών πεζοναυτών χρηματοδοτεί μια εφαρμογή που θα επιτρέπει στους στρατιώτες να ανεβάζουν φωτογραφίες υπόπτων μαζί με γραπτές εκθέσεις σε μια βιομετρική βάση δεδομένων.
Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου του Οχάιο σε δείγμα 219 προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών, όσοι επισκέπτονται συχνά το Facebook έχουν περισσότερες πιθανότητες να πάρουν χειρότερους βαθμούς στις εξετάσεις. Συγκεκριμένα, 68% των φοιτητών που είναι χρήστες της διάσημης ιστοσελίδας κοινωνικής δικτύωσης είχε σημαντικά χαμηλότερους βαθμούς σε σχέση με όσους δεν είναι. Μάλιστα, 65% των συμμετεχόντων τσέκαρε το προφίλ του για να δει αν έχει λάβει νέα μηνύματα αρκετές φορές την ημέρα, ξοδεύοντας από μερικά λεπτά μέχρι και πάνω από μια ώρα. Πάντως, η έρευνα δέχθηκε και επικρίσεις. Η πρώτη αφορά το μέγεθος του δείγματος, το οποίο χαρακτηρίζεται μικρό και η δεύτερη προβάλλει μεθοδολογικά προβλήματα. Όπως για παράδειγμα ότι δεν υπήρχε ερώτηση για τον χρόνο που περνούν οι φοιτητές μπροστά από την τηλεόραση ή σε επισκέψεις σε blogs, δραστηριότητες που είναι επίσης πιθανό να αποσπούν την προσοχή.
Καθισμένοι αναπαυτικά στην καρέκλα μας επισκεπτόμαστε καθημερινά πολλούς από τα εκατομμύρια ιστοτόπους που έχουν στηθεί παντού στον κόσμο. Κάποια ρομποτικά προγράμματα όμως έχουν επίσης παρεισφρήσει στο Διαδίκτυο και παίζουν τον ρόλο της παρασιτικής «αραχνούλας». Τα λέμε «ρομποτικά»- και «bot» είναι η διεθνής ονομασία τους- διότι όντως τα προγραμματάκια αυτά έχουν μια αρκούντως αυτάρκη και έξυπνη δομή ώστε να ενεργούν και χωρίς επικοινωνία με τον κατασκευαστή τους.
Ανάλογα με τον αρχικό προγραμματισμό τους- είτε σε δεδομένη χρονική στιγμή είτε όταν πληρωθεί κάποια ειδική συνθήκη- παίρνουν τον έλεγχο επικοινωνίας του υπολογιστή όπου παρασιτούν και εκκινούν μια αθέλητη από αυτόν διαδικασία: άλλοτε τον κατακλύζουν με χιλιάδες διαφημιστικά μηνύματα, άλλοτε τον εξαναγκάζουν να επεξεργαστεί δεδομένα για λογαριασμό τρίτων και άλλοτε απομυζούν όλες τις εμπιστευτικές πληροφορίες που διαθέτει. Ο δυστυχής χαμαιλέων-χρήστης του συγκεκριμένου υπολογιστή δεν γνωρίζει τίποτε ως τη στιγμή που βλέπει το μηχάνημά του να γεμίζει από μηνύματα, να μην μπορεί να επισκεφθεί συγκεκριμένες ιστοσελίδες, ή να «γονατίζει επεξεργαστικά» χωρίς εμφανή λόγο. Πολλές φορές αυτός ο «ψηφιακός καρκίνος» γίνεται μοιραίος. Το bot διατάζει το σβήσιμο όλων των στοιχείων και… ο υπολογιστής παθαίνει «άνοια»!
Οι ερευνητές μόλις το τελευταίο χρονικό διάστημα άρχισαν να αναδεικνύουν τη σπουδαιότητα της φιλίας, αλλά και των κοινωνικών επαφών, αναφορικά με τη γενική κατάσταση της υγείας των ανθρώπων. Για παράδειγμα:
– Μελέτη διάρκειας 10 ετών στην Αυστραλία, έδειξε ότι τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας που είχαν έναν ευρύ κύκλο φίλων αντιμετώπιζαν κατά 22% μικρότερη πιθανότητα να αποβιώσουν κατά τη διάρκεια της μελέτης απ’ ό,τι τα άτομα με λιγοστές φιλίες.
– Τον περασμένο χρόνο, ερευνητές από το Χάρβαρντ διαπίστωσαν ότι οι ισχυροί κοινωνικοί δεσμοί προάγουν την καλή λειτουργία του εγκεφάλου και μάλιστα σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας.
«Σε γενικές γραμμές δεν αποτιμάται επαρκώς ο καθοριστικός ρόλος της φιλίας στη ζωή μας», είπε η Rebecca G. Adams, καθηγήτρια Kοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας. «Ελάχιστη είναι η επένδυση στη φιλία, ενώ η φιλία έχει σαφώς μεγαλύτερο αντίκτυπο στην ψυχολογική μας υγεία απ’ ό,τι οι οικογενειακές μας σχέσεις», συμπλήρωσε η ίδια.
Έρχεται με δύναμη από τις ΗΠΑ, φέρει τον «πιασάρικο» τίτλο Flirtexting και φιλοδοξεί να ανακηρυχτεί σε χρυσό οδηγό του φλερτ μέσω SΜS. Οι Αμερικανοί, βέβαια, έχουν μια ροπή παραπάνω στα επονομαζόμενα «βιβλία αυτοβοήθειας». Στην εποχή που ζούμε, όμως, με το κινητό να κοντεύει να γίνει το απόλυτο μέσο επικοινωνίας, μερικές συμβουλές είναι πάντα καλοδεχούμενες.
Σωστό timing, σωστό μήνυμα, σωστό πρόγραμμα τηλεφωνίας
Αυτό είναι σύμφωνα με τις δύο συγγραφείς, την Ολίβια Μπανιούσεβιτς και την Ντέμπρα Γκόλντσταϊν, το τρίπτυχο που σε βάζει στον δρόμο της επιτυχίας. Επειδή ζούμε στην εποχή της ταχύτητας, αυτό δεν σημαίνει ότι επιτρέπονται οι βεβιασμένες κινήσεις. Στείλτε το πρώτο φλερτ-οSΜS όταν είστε έτοιμοι, απαντήστε πάλι όταν είστε έτοιμοι. Πάρτε τον χρόνο σας να σκεφτείτε το περιεχόμενο του μηνύματος, έχετε μόλις 160 χαρακτήρες για να εντυπωσιάσετε (τα διπλά μηνύματα αντενδείκνυνται, είναι κουραστικά) και κυρίως, το κυριότερο, για να κάνετε τον «στόχο» να γελάσει. Α, και αν σκοπεύετε να ασχοληθείτε εντατικά με το «σπορ», φροντίστε να έχετε το σωστό πρόγραμμα τηλεφωνίας, με πάγιο που επιτρέπει μπόλικα SΜS- μην καταλήξετε να κλαίτε.
Ο Αντώνης Καρκαγιάννης από τη στήλη του στην Καθημερινή μας μεταφέρει τους προβληματισμούς του: “Πριν από λίγες μέρες συνήλθε στην Αθήνα ένα συνέδριο, αρκετά πρωτότυπο. Συμμετείχαν Ελληνες και ξένοι ιστορικοί και κοινωνικοί ανθρωπολόγοι για να συζητήσουν αυτό που απομένει ως μνήμη από τα ιστορικά γεγονότα, παράλληλα με τη γραπτή ιστορία που διαμορφώνεται, κυρίως με γραπτά κατάλοιπα και έπειτα από έρευνα σε αρχεία. Το θέμα έχει ενδιαφέρον γιατί τις τελευταίες δεκαετίες, όπως αναφέρθηκε στο συνέδριο, παρατηρείται διεθνώς μια στροφή προς τις εμπειρίες των ανώνυμων ανθρώπων από τους πολέμους, την προσφυγιά, τον εξανδραποδισμό, την εξορία κ.λπ. Αναφέρθηκε, επίσης, ότι τα μέσα για τη μελέτη της μνήμης είναι η προφορική ιστορία, η προφορική αφήγηση ενός γεγονότος, αλλά επίσης και οι φωτογραφίες, τα κινηματογραφικά επίκαιρα, τα τηλεοπτικά ρεπορτάζ, το κάθε οπτικοακουστικό κατάλοιπο. Θυμηθείτε π.χ. πόσο έχει εισχωρήσει στη μνήμη μας και αποτελεί πλέον ιστορικό τεκμήριο η τελευταία εκπομπή του ραδιοφωνικού σταθμού της Αθήνας, τη στιγμή ακριβώς που εισέρχονται στην πόλη τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής. Το ίδιο και η φωνή που ακουγόταν μέσα από το Πολυτεχνείο τον Νοέμβριο του 1973.
Φαντασθείτε ότι έχετε μπροστά σας μερικές παλιές φωτογραφίες: η μία από το λιμάνι της Σμύρνης τον Σεπτέμβριο του 1922, όπου σε απόγνωση το ανώνυμο πλήθος συνωστιζόταν στην προκυμαία με την ελπίδα ότι θα βρεθεί μια βάρκα που θα σώσει τη ζωή τους. Μια δεύτερη φωτογραφία από τα χαρακώματα του δυτικού μετώπου στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου στρατιώτες τού ενός ή του άλλου στρατοπέδου, ζωντανοί και νεκροί ανάκατα, βυθισμένοι στη λάσπη περιμένουν την επίθεση του «εχθρού». Μια τρίτη, με χιλιάδες Σοβιετικούς στρατιώτες να οδηγούνται στην αιχμαλωσία, στις απέραντες πεδιάδες της Ουκρανίας το καλοκαίρι του 1941. Αλλά και μια τέταρτη φωτογραφία με το αντίστροφο νόημα αλλά πανομοιότυπη στην ουσία της με την πρώτη. Μια ολόκληρη γερμανική στρατιά οδηγείται στην αιχμαλωσία, στη λευκή και παγωμένη απεραντοσύνη μετά τη μάχη του Στάλινγκραντ. Τέλος, μια πέμπτη φωτογραφία, όπου το αγαλλιασμένο πλήθος ξεχύνεται στους δρόμους του Βερολίνου τη στιγμή που εισέρχονται τα σοβιετικά στρατεύματα τον Απρίλιο του 1945.
Ολοι έχουμε μέσα μας τέτοιες φωτογραφίες και ίσως δεν συνειδητοποιούμε πόσο έχουν εισχωρήσει και έχουν διαμορφώσει τη μνήμη μας από αυτά τα γεγονότα. Πιστεύω πολύ περισσότερο απ’ ό,τι η γραπτή και τεκμηριωμένη ιστορία. Μας φτάνουν πέντε φωτογραφίες, ενώ θα μπορούσαμε να έχουμε πεντακόσιες χιλιάδες και περισσότερες. Οχι όμοιες, καμία δεν είναι όμοια με την άλλη, αλλά με το ίδιο νόημα.
Το πρώτο ερώτημα που αυθόρμητα ξεπηδάει είναι τούτο: τι σκέφτονται και τι αισθάνονται όλοι αυτοί οι άνθρωποι που τους βλέπουμε τόσο καθαρά τη στιγμή που τους συλλαμβάνει ο φωτογραφικός φακός; Από τη γραπτή ιστορία γνωρίζουμε με αρκετή ακρίβεια τα ιστορικά γεγονότα στα οποία αναφέρονται οι φωτογραφίες. Αλλά αγνοούμε παντελώς το σημαντικότερο κατά τη γνώμη μου: τις προσωπικές εμπειρίες των ανωνύμων που η τύχη τους έταξε να συμμετέχουν στα γεγονότα και αποφασιστικά να τα διαμορφώνουν. Τι σκέφτονται, τι αισθάνονται, τι θυμούνται, πόσο υποφέρουν;
Η Μαριάννα Τζιαντζή διακρίνει τους σταχυολόγους: “Για τους «υπογραμμιστές», τους αναγνώστες βιβλίων με το πάθος της υπογράμμισης, μιλάει ο Ροΐδης και για τους «ξεφυλλιστές» ο Πέτρος Μαρτινίδης. Υπάρχουν όμως και οι «αποκομματιστές», αυτοί που κόβουν με το ψαλιδάκι άρθρα ή ειδησάκια από διάφορα έντυπα και τα κρατούν στο προσωπικό αρχείο τους, το οποίο μπορεί να είναι ένα απλό χαρτονένιο κουτί ή ένα πιο περίτεχνο σύστημα με καρτέλες ή συρόμενους φακέλους ή ντοσιέ αραδιασμένα σε κάποιο ράφι. Καθώς όμως πληθαίνουν αυτοί που διαβάζουν μόνο ή κυρίως στην οθόνη του υπολογιστή, τα «σωσμένα» κείμενα από περιοδικά, εφημερίδες, sites και blogs ταξινομούνται πλέον και αποθηκεύονται στον σκληρό δίσκο ή σε κάποιο φλασάκι. Ο «σεϊβιστής» (save as, αποθήκευση ως) παίρνει τη θέση του «ψαλιδιστή».
και καταλήγει: “Δεν υπάρχει παρθενογένεση στην τέχνη, πολύ περισσότερο στη δημοσιογραφία. Ολος ο κόσμος είναι πια το χωριό μας. Για να γεννήσει κανείς μια δική του μικρή ιδέα, πρέπει να διασταυρωθεί με εκατοντάδες ξένες. Τι είναι όμως ξένο και τι δικό μας σε μια εποχή που όλα είναι πιθανά, που ο πλανήτης μας μπορεί να γίνει η γη της χαράς και της δημιουργίας, αλλά και μια απέραντη κοιλάδα των δακρύων;”
Ετσι κι εμείς σαν τις μέλισσες συλλέγουμε τον ανθό του διαδικτύου…
Ο Πάσχος Μανδραβέλης σε άρθρο του στην Καθημερινή προσεγγίζει το θέμα του “Μεγάλου Αδελφού” και της σχέσης του με το διαδίκτυο: “Αυτόν τον καιρό συζητείται στο Ευρωκοινοβούλιο μια περίεργη διάταξη. Για την ακρίβεια ξανασυζητείται υπό την πίεση των επιχειρηματικών λόμπι. Η συζήτηση έχει να κάνει με την υποχρέωση των παρόχων τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών να διακόπτουν τη σύνδεση σε όσους κάνουν «κακή» χρήση του Διαδικτύου, όπως π.χ. να κατεβάζουν τραγούδια. Δηλαδή, το αντίστοιχο στη ΔΕΗ, θα ήταν να κόβει το ρεύμα σε όσους μαγειρεύουν ανθυγιεινά. Αυτό όμως δεν είναι καν το χειρότερο. Ενα δευτερογενές πρόβλημα είναι ότι, για να διαπιστωθεί η «κακή» χρήση του Διαδικτύου, κάποιος πρέπει να την παρακολουθεί. Και θα είναι αυτός που θα ορίζει ποια είναι η «καλή» και ποια η «κακή» χρήση. Μπορεί δηλαδή αργότερα και με άλλες πολιτικές συνθήκες, το κατέβασμα μιας πολιτικής μπροσούρας να είναι «κακή» χρήση. Βαδίζουμε λοιπόν σε μια Ευρώπη που θα παρατηρεί τι κάνουμε στο Διαδίκτυο;
Πολλή συζήτηση γίνεται τελευταία για τους κινδύνους που ελλοχεύουν σε ό,τι αφορά την προστασία της προσωπικής μας ζωής. Eίναι γνωστό επίσης και το παρατσούκλι που παίρνει οποιοσδήποτε μηχανισμός θέτει σε κίνδυνο τα προσωπικά μας δεδομένα: «Mεγάλος Aδελφός». Ετσι, ενώ ουδείς σχεδόν αμφισβητεί το γεγονός ότι η χρήση του Διαδικτύου μπορεί να αποκαλύψει πολλά από τα προσωπικά μας μυστικά, ο καθηγητής Νομικής στο Πανεπιστήμιο Τζορτζ Ουάσιγκτον των HΠA, πιστεύει πως ο όρος «Mεγάλος Aδελφός» δεν απεικονίζει τους πραγματικούς κινδύνους. Αντιθέτως, ξεστρατίζει τη συζήτηση μακριά από τα πραγματικά προβλήματα.
O Ντάνιελ Σολόβ έγραψε ένα 70σέλιδο με τίτλο «Iδιωτική ζωή και εξουσία: Hλεκτρονικές βάσεις δεδομένων και μεταφορικός λόγος για το απόρρητο των πληροφοριών». Στο άρθρο αυτό υποστηρίζει πως ο τρόπος που διατυπώνεται ένα πρόβλημα καθορίζει και τον τρόπο με τον οποίο θα επιλυθεί. Aν οι νομοθέτες θέλουν να βρουν λύση στο μεγάλο πρόβλημα της παραβίασης της ιδιωτικής ζωής πρέπει να σταματήσουν να διαβάζουν Tζορτζ Οργουελ και να βρουν τις αναφορές τους στον Φραντς Kάφκα.
…
Κίνδυνοι αλλά και ευκαιρίες από την τεχνολογία
Η νέα τεχνολογία δημιουργεί ένα μόνιμο εφιάλτη. Kάθε εξέλιξή της φέρνει μαζί της το φάντασμα του «Mεγάλου Aδελφού». Kάποιοι, κάπου, κάπως μπορούν εύκολα να συγκεντρώσουν πληροφορίες για την προσωπική μας ζωή, με τη βοήθεια των υπολογιστών να τις διασταυρώσουν και μετά να τις χρησιμοποιήσουν για να μας χειριστούν ανάλογα. Δεν είναι τυχαίο ότι οι εφιαλτικές ουτοπίες που αποτυπώνονται στα έργα της επιστημονικής φαντασίας (λ.χ. «1984», «Θαυμαστός Nέος Kόσμος» κ.λπ.) έχουν στον πυρήνα τους την τεχνολογία.
Eίναι αλήθεια πως κάθε τεχνολογική εξέλιξη βάζει ένα νέο παράγοντα στο κοινωνικό παιγνίδι. Διαβρώνει το κατεστημένο θεσμικό πλαίσιο και δημιουργεί απειλές για τη Δημοκρατία και κατ’ επέκταση για τον τρόπο ζωής μας. Aπό την άλλη πλευρά, όμως, δημιουργεί και ευκαιρίες. Οταν ανακαλύφτηκε η τυπογραφία, η Kαθολική Eκκλησία την ευλόγησε γιατί μπορούσε πλέον να τυπώνει περισσότερα συγχωροχάρτια και να αυξήσει τα έσοδά της. H ίδια όμως μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε για την εκτύπωση των ιερών της κειμένων, χρησιμοποιήθηκε και για την εκτύπωση των αιρετικών, υποσκάπτοντας τελικά την κυριαρχία του Πάπα στον δυτικό κόσμο. O χειρότερος εφιάλτης της KGB στα χρόνια της σοβιετικής απολυταρχίας ήταν το φωτοαντιγραφικό μηχάνημα. Kι όχι άδικα: Tα μικρά φωτοτυπικά, που βρίσκονταν σε όλες τις επιχειρήσεις και γραφεία, μπορούσαν -γρήγορα και άκοπα- μια αντικαθεστωτική προκήρυξη να την κάνουν, δέκα, εκατό, χίλιες…
O εφιάλτης της Γκεστάπο ήταν τα ραδιόφωνα. Οσο ήταν μεγάλα και χοντροκομμένα, μπορούσαν εύκολα να βρεθούν και να κατασχεθούν. Mετά την ανακάλυψη του τρανζίστορ, μια αντίστοιχη Γκεστάπο θα ήξερε ότι ο «αντι-ραδιοφωνικός αγώνας» θα ήταν μάταιος.
Tο ότι η τεχνολογία δημιουργεί ευκαιρίες και απειλές ταυτόχρονα, δεν σημαίνει ότι είναι ουδέτερη. H εισαγωγή της στην κοινωνία αλλάζει αναγκαστικά κάποια πράγματα. Aυτό που μπορεί να ελεγχθεί είναι ο ρυθμός των αλλαγών, ώστε να προλάβει η κοινωνία να ενταχθεί ομαλά στις νέες πραγματικότητες και να δημιουργήσει τα αντισώματα για τις τυχόν απειλές που η νέα τεχνολογία δημιουργεί…
Μια νέα μορφή αναζήτησης παρουσίασε η Google, εκτιμώντας προφανώς πως η παραδοσιακή διαδικασία αναζήτησης βάσει κειμένου φτάνει στα όριά της. Με δεδομένη τη διαρκή αύξηση στην πολυπλοκότητα του Web αλλά και ενόψει κάποιων φιλόδοξων υποψήφιων ανταγωνιστών, η εταιρεία παρουσίασε σε ειδική εκδήλωση στο Σαν Φρανσίσκο το Google Squared.
Η υπηρεσία ανακτά δεδομένα από σελίδες του Web και τις εμφανίζει ομαδοποιημένες σε πίνακες, όμοιους με εκείνους που έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε σε προγράμματα όπως το Excel. Στόχος είναι οι χρήστες να έχουν πρόσβαση σε περισσότερο οργανωμένα αποτελέσματα αναζήτησης σε σύγκριση με σήμερα, και το Google Squared αναμένεται να είναι διαθέσιμο στους χρήστες του διαδικτύου ώς τα τέλη Μαΐου.
Μια που σήμερα το βιβλίο έχει την τιμητική του λόγω του θέματος των πανελλαδικών ρίξτε και μια ματιά στο απόσπασμα του άρθρου του Γιάννη Μπασκόζου “Τρία κι ένα σχόλια για το βιβλίο και την ανάγνωση” :
Κατά τη μεταφορά του βιβλίου στoν ηλεκτρονικό υπολογιστή ο αναγνώστης δεν είναι απλώς θεατής. Αυτός που βλέπει το νόημα από το παράθυρο που άνοιξε στην οθόνη του υπολογιστή του έχει πια τη δυνατότητα να είναι κι αυτός δεύτερος συγγραφέας, ενεργητικός συμμέτοχος. Το κείμενο, όπως έγραφε ο Ρεζίς Ντεμπρέ, δεν είναι πλέον μια στατική σταθερά, ένας δρόμος που πρέπει να τον διατρέξουμε μέσα σε ένα δεδομένο νόημα, που έχει καταγραφεί μια για πάντα, αλλά είναι ένα ψηφιδωτό σε κίνηση (κείμενο, ήχος, εικόνα), μια αβέβαιη ακολουθία διακλαδώσεων, μη ιεραρχημένο και μη προκαθορισμένο, όπου κάθε αναγνώστης μέσα σε ένα δίκτυο κόμβων επικοινωνίας μπορεί να επινοήσει τη δική του ιδιαίτερη διαδρομή. Πώς όμως θα κατανοήσει ο αναγνώστης το κείμενο ή τα κείμενα; Δεν χρειάζεται να έχει κριτήρια, γνώσεις, εργαλεία, επεξεργασμένες πληροφορίες; Πώς θα παρέμβει αν δεν διαθέτει «εκ των προτέρων» γνώσεις, αν δεν είναι δηλαδή επαρκής αναγνώστης; Υπάρχουν αυτοί που πιστεύουν ότι το μέσον δίνει τα κριτήρια. Το ζήτημα είναι τι είδους κριτήρια δίνει αφού το δίκτυο διακρίνεται για τη χαοτική ροή πληροφοριών. Υπάρχει η δυνατότητα να αντικατασταθεί ποτέ η κριτική ικανότητα που αποκτάται από το οργανωμένο σύστημα γνώσεων μέσα από το (ηλεκτρονικό ή έντυπο) βιβλίο, ιδίως όταν αυτό το προσλαμβάνεις σε μικρή ηλικία; Να καταργηθεί η ίδια η διαδικασία της εκπαίδευσης μέσω των βιβλίων- ανεξαρτήτως του με ποιες τεχνολογίες υποστηρίζεται κάθε φορά; Αυτό είναι ένα ερώτημα των καιρών.
Η δραματοποίηση του σκηνικού των εξετάσεων στο τέλος του λυκείου -οι οποίες περιγράφονται με όρους «πολέμου», «μάχης», «αγώνα» και «σφαγής» – περιέχει στοιχεία υπερβολής, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν πρόκειται για «δράμα». Ενα βαρύ, διπλό φορτίο επιβαρύνει δεκαετίες τώρα την ελληνική οικογένεια.
Ο ένας σταυρός είναι ο οικονομικός (έξοδα για φροντιστήρια), ο άλλος ο ψυχολογικός: η αγωνία για το τι «θα πέσει» στις εξετάσεις, για το αν η θεά Τύχη χαμογελάσει στον υποψήφιο ώστε ο τελευταίος να μπορέσει να αποδείξει στους «φύλακες των πυλών» μέσα σε τρεις ώρες ό, τι δεν μπόρεσε, υποτίθεται, να αποδείξει τα προηγούμενα δώδεκα χρόνια.
Θεματοδότες που αν τους ρωτήσεις δεν ξέρουν οι ίδιοι γιατί βάζουν αυτά τα θέματα και όχι άλλα, που δεν λογοδοτούν για την ικανότητά τους να οργανώσουν μια αντιπροσωπευτική, έγκυρη και αξιόπιστη αποτίμηση των γνώσεων και των ικανοτήτων των υποψηφίων, θα κληθούν να συνθέσουν ή να προτείνουν θέματα κι όποιον πάρει ο χάρος.
Διορθωτές θα κρίνουν με βάση φωτογραφικές αντιστοιχίσεις εγχειριδίων – δοκιμίων τις γνώσεις των υποψηφίων. Πολιτικοί θα μας διαβεβαιώσουν όπως κάθε χρόνο ότι οι εξετάσεις είναι αδιάβλητες, λες και αυτό αρκεί. Πόσο αναγκαίο είναι τελικά αυτό το οδυνηρό θέατρο του παραλόγου;
Γιατί πρέπει να μπαίνουν στη δοκιμασία αυτή όλοι ανεξαιρέτως οι υποψήφιοι: φιλόδοξοι γιατροί και λιγότερο φιλόδοξοι φιλόλογοι; Προς τι η δυσανάλογη και ασύμμετρη επένδυση για τον μέσο υποψήφιο μιας σχολής χωρίς αξιώσεις επαγγελματικής αποκατάστασης; Το θέατρο του παραλόγου με τις εξετάσεις όπως γίνονται στη χώρα έχει βαθύτερες αιτίες.
Ο τεχνητός ανταγωνισμός υπηρετεί την ανακατανομή εισοδήματος μέσα στην ίδια την κοινωνία, η οποία δεν θα μπορούσε να συντελεστεί διαφορετικά.
Από την άλλη μεριά, συντηρεί τον πελατειακό χαρακτήρα του κομματικού μας συστήματος, το οποίο μπορεί να ψιθυρίζει στο αφτί κάθε υποψηφίου ότι ειδικά γι’ αυτόν -επειδή είναι «δικό τους παιδί» – θα βρεθεί τρόπος να τακτοποιηθεί μόλις πάρει το πτυχίο…
* Ο Αθ. Γκότοβος είναι καθηγητής Παιδαγωγικών στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.
Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία στη σελίδα μας. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε τη σελίδα, θα υποθέσουμε πως είστε ικανοποιημένοι με αυτό.ΕντάξειΔιαβάστε περισσότεραΜη αποδοχή
Άρθρα (RSS)