Terra Computerata

Παρουσίαση στο Διεθνές Συμπόσιο «Αειφόρο Σχολείο: Όραμα, δράσεις, προοπτικές». Κατά τη διάρκεια της δεύτερης μέρας του συμποσίου, στο 6ο ΓΕΛ Καλλιθέας, πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση της υπεύθυνης πολιτιστικών θεμάτων σχετικά με την αναγκαιότητα της ανάπτυξης ιστοσελίδων στην ελληνική γλώσσα και το άνοιγμα του σχολείου στην κοινότητα μέσω των ανοικτών εκπαιδευτικών πόρων. Σύντομη παρουσίαση της μεθοδολογίας αξιολόγησης εκπαιδευτικών ιστοσελίδων.

Την Οδύσσεια του Ομήρου, μέσα από έργα τέχνης, που δημιουργήθηκαν από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα, διδάσκονται μαθητές του καλλιτεχνικού Γυμνασίου Θεσσαλονίκης και του γυμνασίου Σοχού, στο πλαίσιο μίας πρωτότυπης διδακτικής πρότασης, που συνδέει τη μετάφραση του διαχρονικού έπους με εικαστικά έργα διάσημων καλλιτεχνών και με χάρτες που αποτυπώνουν διαδρομές, γεγονότα και τοπωνύμια.

Την πρωτότυπη ιδέα είχαν οι φιλόλογοι Δήμητρα Μήττα και Κωνσταντίνος Βακουφτσής, οι οποίοι από πέρσι διδάσκουν την «Οδύσσεια» στην Α΄ Γυμνασίου των δύο σχολείων, με μεγάλη ανταπόκριση από τους μαθητές, αλλά και από καθηγητές ανά την Ελλάδα. Για τη διευκόλυνση της διδακτικής παρουσίασης, οι εκπαιδευτικοί δημιούργησαν ηλεκτρονικό υλικό, το οποίο διέθεσαν στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, από όπου μπορούν να έχουν πρόσβαση όλοι οι ενδιαφερόμενοι, μέσα από το σύνδεσμο (link), με την ένδειξη «Σινεμά η Οδύσσεια».

Περισσότερα από 200 έργα (πίνακες και γλυπτά) καλλιτεχνών διεθνούς εμβέλειας, όπως οι Ρέμπραντ, Σαλβαντόρ Νταλί, Ντε Κίρικο, αλλά και Ελλήνων, τα οποία αντιπροσωπεύουν όλες τις καλλιτεχνικές περιόδους, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, συγκεντρώθηκαν για τις ανάγκες της διδακτικής, με αποκλειστική θεματολογία τους την «Οδύσσεια» του Ομήρου.

Κοντά στα έργα τέχνης παρατίθενται τα αντίστοιχα αποσπάσματα του έπους- από τα οποία εμπνεύστηκαν οι καλλιτέχνες ή στα οποία υπάρχει θεματολογική σύνδεση- σε απόδοση διακεκριμένων μεταφραστών, όπως οι Δ.Μαρωνίτης, Ζ. Σίδερης, Α. Εφταλιώτης, Ν.Καζαντζάκης, Ι.Κακριδής.

Παράλληλα, παρατίθενται χάρτες, που παρουσιάζουν τα γεγονότα-σταθμούς, με βάση τη χρονική σειρά τέλεσής τους, από τη στιγμή που ο Οδυσσέας έφυγε από την Τροία μέχρι και την επιστροφή του στην Ιθάκη. Έτσι, ο μαθητής έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει γεωγραφικά την πορεία του πολυμήχανου Οδυσσέα και να συνδέσει τοπωνύμια, όρια, γεγονότα και διαδρομές. Το υλικό είναι κατανεμημένο σε ενότητες χωρισμένες σε ομάδες ραψωδιών, όπου οι μαθητές μπορούν να πλοηγηθούν σε κείμενο, φωτογραφίες, εικόνες έργων τέχνης και χάρτες.

«Από καλλιτεχνικής πλευράς, ο στόχος ήταν να καταφέρουν τα παιδιά να αναγνωρίζουν έργα τέχνης που αναφέρονται στο ομηρικό κείμενο, αν οι καλλιτέχνες αντιγράφουν το κείμενο ή το αποδίδουν ελεύθερα κ.α. Επιπλέον, να συνειδητοποιήσουν αυτό που τόσο συχνά λέμε παγκοσμιοποίηση του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού», αναφέρει χαρακτηριστικά η κ.Μήττα.

Ωστόσο, όπως επισημαίνει, και σε εκπαιδευτικό επίπεδο, τα οφέλη των μαθητών είναι πολλαπλά. «Μέσα από τη γεωγραφία της Οδύσσειας, οι μαθητές μπορούν να κατανοήσουν καλύτερα τα γεγονότα, μαθαίνουν να περιγράφουν και να αφηγούνται ιστορίες του έπους, να συγκρίνουν μεταφράσεις, να παρατηρήσουν έργα διαφόρων εποχών για το ίδιο θέμα», υπογραμμίζει.

Ήδη, η επισκεψιμότητα στο ηλεκτρονικό υλικό, από καθηγητές σχολείων ανά την Ελλάδα, είναι μεγάλη. Οι εκπαιδευτικοί έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν το υλικό ελεύθερα, καθώς δεν υπάρχει ένα συγκεκριμένο διδακτικό σενάριο. Από την πλευρά τους, οι μαθητές εξοικειώνονται με το κλασσικό κείμενο, μέσα από έναν δημιουργικό και διασκεδαστικό τρόπο, αντί μέσα από ακόμη ένα κείμενο-μάθημα.

www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ

http://www.greek-language.gr/greekLang/ancient_greek/education/workshop/dokimes/odyssea-cinema.html

Λίγο διάβασμα εξωσχολικών βιβλίων, μεγάλη χρήση υπολογιστή και η τηλεόραση σε πρώτο πλάνο. Αυτή μοιάζει να είναι η καθημερινότητα των μαθητών γυμνασίου, εκτός φυσικά από τις ώρες που αφιερώνουν στα μαθήματά τους και τις ώρες των φροντιστηρίων. Ειδικότερα, η έρευνα του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου απέδειξε τα ακόλουθα:

– Η σχέση των μαθητών με το βιβλίο δεν φαίνεται να είναι αρκετά στενή. Πάνω από τους μισούς μαθητές (συνολικό ποσοστό 54,6%) δηλώνουν ότι διαβάζουν στο σπίτι τους βιβλία λίγες φορές (41,3%) ή καθόλου (13,3%). Στον αντίποδα, το 19,7% δήλωσε ότι διαβάζει βιβλία πολύ συχνά και το 25,7% αρκετά συχνά. Μάλιστα, παρατηρείται τάση σταδιακής μείωσης των θετικών προς το βιβλίο απαντήσεων όσο το παιδί ανεβαίνει τάξεις. Παρότι ο περιορισμός της φιλαναγνωσίας είναι ανεξάρτητος από την κοινωνική προέλευση των παιδιών, τα κορίτσια υπερτερούν σημαντικά των αγοριών.

– Μοιρασμένοι είναι οι μαθητές γυμνασίου ως προς τον κινηματογράφο και το θέατρο. Το 43,1% δήλωσε ότι παρακολουθεί λίγες φορές, το 29,8% αρκετά συχνά, το 19,2% πολύ συχνά και το 7,9% καθόλου. Βέβαια, στην ερώτηση αυτή η απάντηση εξαρτάται από το μορφωτικό επίπεδο της οικογένειας, τον τόπο διαμονής της καθώς και την ηλικία του παιδιού.

– Εξπέρ στη χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών είναι οι 15χρονοι. Σχεδόν οι τρεις στους τέσσερις (ακριβές ποσοστό 73%) απάντησαν ότι ξέρουν να χρησιμοποιούν τον ηλεκτρονικό υπολογιστή πολύ καλά (33%) και αρκετά καλά (40%), κάτι που αν και δεν μετρά με βεβαιότητα το πραγματικό επίπεδο των γνώσεών τους στους υπολογιστές, αποδεικνύει όμως την αυξημένη ενασχόλησή τους με αυτούς. Αλλωστε, μόλις το 3% απάντησε καθόλου και το 24% λίγο, κάτι που υποδεικνύει ότι σχεδόν όλα τα παιδιά έχουν σήμερα κάποια εξοικείωση με τους υπολογιστές. Οι παραπάνω απαντήσεις ενισχύουν την πρόθεση του υπ. Παιδείας να συνδυαστεί η διδασκαλία των μαθημάτων με τη χρήση των υπολογιστών και του Διαδικτύου.

– Θετικά είναι τα παιδιά απέναντι στην τηλεόραση, το ραδιόφωνο αλλά και τις εφημερίδες – μέσα που επηρεάζουν τη χρήση της γλώσσας από τους μαθητές. Οι δύο στους τρεις μαθητές (66%) βρίσκουν αρκετά συχνά (40,3%) ή πολύ συχνά (25,7%) θέματα που τους ενδιαφέρουν σε εφημερίδες, ραδιόφωνο και τηλεόραση, ενώ περίπου ένας στους τρεις (31,2%) βρίσκει ενδιαφέρον ελάχιστα συχνά και το 2,7% καθόλου.

Η γνώμη εκπαιδευτικών
Παρότι οι μαθητές εκτιμούν ότι τα καταφέρνουν στη χρήση της γλώσσας, οι εκπαιδευτικοί είναι πιο αυστηροί, έχοντας φυσικά υπόψη και τον πλούτο της ελληνικής γλώσσας και τις τεχνικές παραμέτρους του μαθήματος των Νέων Ελληνικών. Συγκεκριμένα:

– Οι καθηγητές απαντούν ότι οι Ελληνες μαθητές πάσχουν στη χρήση σύνθετων και παράγωγων λέξεων – κάτι που δείχνει το φτωχό λεξιλόγιο. Σχεδόν οι δύο στους τρεις απάντησαν ότι οι μαθητές τους χρησιμοποιούν λίγο ή καθόλου σύνθετες λέξεις στις εργασίες τους και μόνο ο ένας στους τρεις απάντησε θετικά (αρκετά ή συχνά).

– Η πλειοψηφία (περί το 55%) δήλωσε ότι οι μαθητές χρησιμοποιούν λίγο ή καθόλου τα γλωσσικά τους εφόδια στις προφορικές εργασίες, που τους ανατίθενται. Από το υπόλοιπο 45%, η συντριπτική πλειονότητα απάντησε «αρκετά» και ελάχιστοι «πολύ».

– Οι καθηγητές απαντούν ότι οι μαθητές κάνουν τα περισσότερα λάθη στα ρήματα και ακολουθούν τα ουσιαστικά, τα επίθετα και η στίξη.

Καθημερινή

Το λεξιλόγιο που χρησιμοποιούν, στον γραπτό ή προφορικό λόγο, είναι φτωχό, αδύναμο και κυρίως τηλεγραφικό

Του Απόστολου Λακασά – Καθημερινή

Τα Ελληνόπουλα νιώθουν ότι μπορούν να επικοινωνήσουν καλά με τους γονείς, τους φίλους, τους δασκάλους τους, τον κοινωνικό περίγυρο. Ομως, δυστυχώς η γλώσσα που χρησιμοποιούν είναι φτωχή. Τα περισσότερα μπορούν να χρησιμοποιούν τον ηλεκτρονικό υπολογιστή αλλά, η κυρίαρχη χρήση των αγγλικών ή και των greeklish κάνει το λεξιλόγιο των παιδιών τηλεγραφικό, χωρίς το βάθος που επιτρέπει ο πλούτος της ελληνικής γλώσσας. Τα συμπεράσματα αυτά προκύπτουν από μεγάλη έρευνα που πραγματοποιήθηκε από το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο σε δασκάλους, καθηγητές και μαθητές.

Ειδικότερα, η συντριπτική πλειονότητα των μαθητών Γυμνασίου πιστεύει ότι μιλά «πάντα σωστά» (52%) ή «συνήθως σωστά» (40,7%) ελληνικά. Αντίστοιχα, ότι γράφει «πάντα» (42,9%) ή «συνήθως» (43,9%) σωστά ελληνικά. Οι απόψεις αυτές αμβλύνονται όσο το παιδί μεγαλώνει, κάτι, που αποδίδεται στο ότι «οι μαθητές μεγαλύτερης ηλικίας και ωριμότητας αρχίζουν να αντιλαμβάνονται ότι δεν είναι το ίδιο επαρκείς στον προφορικό και γραπτό λόγο».

Από την πλευρά τους, οι εκπαιδευτικοί θεωρούν ότι οι μαθητές Γυμνασίου αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη χρήση της γλώσσας. Σύμφωνα με την έρευνα, που συνοψίζει τις απόψεις των εκπαιδευτικών «οι μαθητές σε υψηλό ποσοστό δεν εμπεδώνουν τις πολύπλοκες και λόγιες συντάξεις ούτε τα λόγια στοιχεία, παρά την παράλληλη διδασκαλία και της Αρχαίας Ελληνικής σε όλες τις τάξεις του Γυμνασίου». Εκτός από τα πιθανά προβλήματα στη διδασκαλία των Νέων Ελληνικών, ο φόρτος εργασίας στο Γυμνάσιο, η αναζήτηση ενός εύκολου κώδικα επικοινωνίας τον οποίο προσφέρει η «γλώσσα των υπολογιστών» και η έκθεση των παιδιών στην τηλεόραση, αποτελούν παράγοντες στους οποίους οι υπεύθυνοι του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου και του υπ. Παιδείας εστιάζουν με στόχο την αναβάθμιση της εγκυκλίου γνώσης που θα πρέπει να παίρνουν τα Ελληνόπουλα στην υποχρεωτική εκπαίδευση.

Πρωτοβουλία της Βρετανικής Βιβλιοθήκης. Πάνω από το ένα τέταρτο των ελληνικών χειρογράφων που διαθέτει «ανέβασε» στο Ίντερνετ η Βρετανική Βιβλιοθήκη, μία πρωτοβουλία που χρηματοδοτήθηκε από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.

Πρόκειται για την πιο πρόσφατη πρωτοβουλία της βιβλιοθήκης για να αποκτήσει πρόσβαση το ευρύτερο κοινό σε αρχαία και σπάνια έγγραφα.

Τα χειρόγραφα διατίθενται δωρεάν στην ιστοσελίδα www.bl.uk/manuscripts και σύμφωνα με τη βιβλιοθήκη, πρόκειται για μία από τις πιο σημαντικές συλλογές που υπάρχουν εκτός Ελλάδος για τη μελέτη των περισσότερων από 2.000 ετών του ελληνικού πολιτισμού.

Τα χειρόγραφα αυτά περιέχουν πληροφορίες για λόγιους που εργάστηκαν πάνω στη λογοτεχνία, την ιστορία, την επιστήμη, τη θρησκεία, τη φιλοσοφία και την τέχνη της Ανατολικής Μεσογείου κατά την Κλασική και τη Βυζαντινή Περίοδο.

Να σημειωθεί ότι η βιβλιοθήκη διαθέτει ένα σύνολο άνω των 1.000 ελληνικών χειρογράφων, άνω των 3.000 ελληνικών παπύρων και μια πλούσια συλλογή της πρώιμης ελληνικής τυπογραφίας.

«Ανοίγει μια πολύτιμη πηγή πληροφοριών σε όλους – από τους ειδικούς έως αυτούς που έχουν μια περιέργεια – οπουδήποτε στον κόσμο, δωρεάν», ανέφερε η Μέρι Μπερντ, καθηγήτρια Κλασικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ.

www.skai.gr

Διασκευή του Λάμπρου Πόλκα. Μια που σε λίγες ημέρες θα χρειαστούμε μία επανάληψη στα Λατινικά…

Μια γραπτή γλώσσα ηλικίας άνω των 3.000 ετών «αποκρυπτογραφήθηκε» από επιστήμονες χάριν σε ένα ειδικό πρόγραμμα στον υπολογιστή. Μέσα σε λίγες μόνο ώρες, το «θαυματουργό» λογισμικό μετέφρασε κείμενο από τα ουγκαριτικά, αρχαία γλώσσα της Μέσης Ανατολής, στα αγγλικά.

Πρόκειται για καινοτόμο μέθοδο που θα οδηγήσει σε εντυπωσιακές ανακαλύψεις επισημαίνουν οι επιστήμονες του αμερικανικού πανεπιστημίου ΜΙΤ.

Το εν λόγω πρόγραμμα συνδυάζει και αντιπαραθέτει στοιχεία από τις σημερινές σε όλους γνωστές γλώσσες με τα σημεία, σχήματα και γράμματα των αρχαίων “εξαφανισμένων” γλωσσών επιτυγχάνοντας με τον τρόπο αυτό να τις μεταφράσει.

Η μετάφραση της ουγκαριτικής επετεύχθη με βάση κατά κύριο λόγο τα εβραϊκά.

Η περιοχή του βασιλείου της Ουγκαρίτ, που ήταν πιθανό να κατοικήθηκε ήδη από την πρώτη εμφάνιση του ανθρώπου στη Συρία, αποτελούσε ένα σημείο συνάντησης πολλών πολιτισμών στην Εγγύς Ανατολή, συμπεριλαμβανομένων του μυκηναϊκού και του κυπριακού.

Στα ερείπια της πόλης αυτής, που ήταν ένα σημαντικό εμπορικό και κοσμοπολίτικο κέντρο, κρύβονταν εκτός άλλων ευρημάτων τα λεγόμενα Ουγκαριτικά κείμενα που χρονολογούνται από το 14ο έως το 12ο αιώνα π.Χ. και τα οποία περιλαμβάνουν ιδιωτικά, διοικητικά και θρησκευτικά κείμενα.

Πέντε είναι οι μη αποκρυπτογραφημένες γλώσσες που θα κληθούν οι ερευνητές να μεταφράσουν.

Αναλυτικά:

Η γλώσσα των Ετρούσκων, αρχαίου λαού που κατοικούσε στην Ετρουρία, κατά τους Ρωμαίους, ή Τυρρηνία, κατά τους Έλληνες, στη κεντρική χώρα της σημερινής Ιταλίας.

O Κώδικας Rohonc. Πρόκειται για ένα σύνολο γραπτών σε ένα άγνωστο σύστημα γραφής που ανακαλύφθηκε στην Ουγγαρία.

H γλώσσα Rongorongo, ένα σύστημα ιερογλυφικών που ανακαλύφθηκε τον 19ο αιώνα στο Νησί του Πάσχα και φαίνεται να είναι πρωτο-γραφή.

Η Γραμμική Α, μινωική γραφή που ανακαλύφθηκε στην Κρήτη το 1900. Η γραφή αυτή θεωρείται πρόγονος της Γραμμικής Β, η οποία είναι μυκηναϊκή. Η Γραμμική Α αποτελείται όπως και η Γραμμική Β από συλλαβογράμματα (χαρακτήρες με συγκεκριμένη συλλαβική φωνητική αξία) και ιδεογράμματα (ή λογογράμματα, χαρακτήρες που αντιπροσωπεύουν αντικείμενα). Η Γραμμική Α δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί και αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της σύγχρονης αρχαιολογίας. Η αποκρυπτογράφησή της θα αποκαλύψει τη γλώσσα και ενδεχομένως και την καταγωγή των Μινωιτών.

Τα σύμβολα Vinca, την πρώτη μορφή γραπτού λόγου, όπως εικάζεται και για παρόμοια σύμβολα χαραγμένα σε πηλό, που βρίσκονται σε οικισμούς της νότιας Βαλκανικής. Χρονολογείται γύρω στα 4.000 χρόνια π. Χ..Τα πρώτα δείγματα ανακαλύφθηκαν στην Ουγγαρία το 1875.

ΕΝΕΤ

Γιατί αλήθεια διδάσκουμε τα αρχαία ελληνικά στα παιδιά που θέλουμε να μορφώσουμε, σε τόσο πολλές ώρες μάλιστα; Τρεις είναι οι κύριοι λόγοι που μας υποχρεώνουν να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να επικοινωνήσουν όσο γίνεται περισσότερο με τον αρχαίο
κόσμο.
Πρώτα απ’ όλα, γιατί είμαστε κι εμείς Έλληνες. Από τον καιρό του Ομήρου ως σήμερα έχουν περάσει κάπου δυο χιλιάδες εφτακόσια χρόνια.
Στους αιώνες που κύλησαν οι Έλληνες βρεθήκαμε συχνά στο απόγειο της δόξας, άλλοτε πάλι στα χείλια μιας καταστροφήςανεπανόρθωτης∙ νικήσαμε και νικηθήκαμε αμέτρητες φορές∙ δοκιμάσαμε επιδρομές και σκλαβιές∙ αλλάξαμε θρησκεία∙ στους τελευταίους αιώνες η
τεχνική επιστήμη μετασχημάτισε βασικά τη μορφή της ζωής μας∙ και όμως κρατηθήκαμε Έλληνες, με την ίδια γλώσσα‐φυσικά εξελιγμένη‐, με
τα ίδια ιδανικά, τον ίδιο σε πολλά χαραχτήρα και με ένα πλήθος στοιχεία του πολιτισμού κληρονομημένα από τα προχριστιανικά χρόνια. Στον πνευματικό τομέα κανένας λαός δεν μπορεί να προκόψει, αν αγνοεί την ιστορία του, γιατί άγνοια της ιστορίας θα πει άγνοια του ίδιου του ίδιου του εαυτού του. Είμαι Έλληνας, συνειδητός Έλληνας, αυτό θα πει, έχω αφομοιώσει μέσα μου την πνευματική ιστορία των Ελλήνων από τα μυκηναϊκά χρόνια ως σήμερα.
Ο δεύτερος λόγος που μας επιβάλλει να γνωρίσουμε την αρχαία πνευματική Ελλάδα είναι ότι είμαστε κι εμείς Ευρωπαίοι. Ολόκληρος ο Ευρωπαϊκός πολιτισμός στηρίζεται στον αρχαίο Ελληνικό, με συνδετικό κρίκο τον ρωμαϊκό. Με τους άλλους Ευρωπαίους μας δένει βέβαια και ο Χριστιανισμός, όσο και να μας χωρίζουν ορισμένα δόγματα. Μα και ο Χριστιανισμός έπρεπε να δουλευτεί πρώτα με την Ελληνική σκέψη, για να μπορέσει ν’ απλώσει έπειτα στον ευρωπαϊκό χώρο. Η ρίζα του πολιτισμού των Ευρωπαίων όλων είναι ο αρχαίος ελληνικός στοχασμός και η τέχνη, γι’ αυτό δεν μπορεί να τα αγνοεί κανείς, αν θέλει να αισθάνεται πως πνευματικά ανήκει στην Ευρώπη.
Μα ο κυριότερος λόγος που δεν επιτρέπεται οι νέοι μας ν’ αγνοούν την αρχαίαν Ελλάδα είναι άλλος: στην Ελλάδα για πρώτη φορά στα
χρονικά του κόσμου ανακαλύφτηκε ο άνθρωπος ως αξία αυτόνομη, ο άνθρωπος που θέλει να κρατιέται ελεύθερος από κάθε λογής σκλαβιά,
και υλική και πνευματική. Μέσα στους λαούς που περιβάλλουν τον ελληνικό χώρο στα παλιά εκείνα χρόνια υπάρχουν πολλοί με μεγάλο
πολιτισμό, πάνω απ’ όλους οι Αιγύπτιοι και οι Πέρσες. Οι λαοί όμως αυτοί ούτε γνωρίζουν ούτε θέλουν τον ελεύθερο άνθρωπο. Το απολυταρχικό τους σύστημα επιβάλλει στα άτομα να σκύβουν αδιαμαρτύρητα το κεφάλι μπροστά στο βασιλέα και στους θρησκευτικούς αρχηγούς. Η ελεύθερη πράξη και η ελεύθερη σκέψη είναι άγνωστα στον εξωελληνικό κόσμο. Και οι Έλληνες; Πρώτοι αυτοί, σπρωγμένοι από μια δύναμη που βγαίνει από μέσα τους και μόνο, την δεσποτεία θα την μεταλλάξουν σε δημοκρατία, και από την άβουλη, ανεύθυνη μάζα του λαού θα πλάσουν μια κοινωνία από πολίτες ελεύθερους, που καθένας τους να νιώθει τον εαυτό του υπεύθυνο και για τη δική του και για των άλλων την προκοπή. Ο στοχασμός είναι κι αυτός ελεύθερος για τα πιο τολμηρά πετάματα του νου και της φαντασίας. Ο Έλληνας είναι ο πρώτος, που ενώ ξέρει πως δεν μπορεί ατιμώρητα να ξεπεράσει τα σύνορα του ανθρώπου και να γίνει θεός, όμως κατέχεται από μια βαθιά αισιοδοξία για τις ανθρώπινες ικανότητες και είναι γεμάτος αγάπη για τον άνθρωπο, που τον πιστεύει ικανό να περάσει τις ατέλειές του και να γίνει αυτό που πρέπει να είναι-ο τέλειος άνθρωπος.
Αυτή η πίστη στον τέλειον άνθρωπο, συνδυασμένη με το βαθύ καλλιτεχνικό αίσθημα που χαρακτηρίζει την ελληνική φυλή, δίνει στον
αρχαίον Έλληνα τον πόθο και την ικανότητα να πλάσει πλήθος ιδανικές μορφές σε ό,τι καταπιάνεται με το νου, με τη φαντασία και με το χέρι: στις απέριττες μορφές που σχεδιάζουν οι τεχνίτες στα αγγεία της καθημερινής χρήσης, στη μεγάλη ζωγραφική, στην πλαστική του χαλκού και του μαρμάρου, πάνω απ’ όλα στο λόγο τους, και τον πεζό και τον ποιητικό.
Αυτόν τον κόσμο θέλουμε να δώσουμε στα παιδιά μας, για να μορφωθούν∙ για να καλλιεργήσουν τη σκέψη τους αναλύοντας τη σκέψη
των παλιών Ελλήνων∙ για να καλλιεργήσουν το καλλιτεχνικό τους αίσθημα μελετώντας ό,τι ωραίο έπλασε το χέρι και η φαντασία των
προγόνων τους∙ για να μπορέσουν κι αυτοί να νιώσουν τον εαυτό τους αισιόδοξο, ελεύθερο και υπεύθυνο για τη μοίρα του ανθρώπου πάνω στη γη∙ προπαντός για να φουντώσει μέσα τους ο πόθος για τον τέλειον άνθρωπο.

απόσπασμα από ανέκδοτη ομιλία του Ι.Θ. Κακριδή

via Πύλη για την ελληνική γλώσσα

Οι πιο «δυνατές»
Για τους Ελληνες που έχουν στραμμένο το βλέμμα στο μέλλον τα κινεζικά, η γλώσσα της ανερχόμενης υπερδύναμης, αποτελούν αναμφισβήτητα μονόδρομο. Το πρόβλημα είναι ότι αυτός ο μονόδρομος είναι ιδιαίτερα… δύσβατος, μια και η εν λόγω γλώσσα, που ομιλείται από περισσότερους από ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους, απαιτεί μια εντελώς διαφορετική φιλοσοφία δόμησης του λόγου. «Αναγκάστηκα να μάθω να σκέφτομαι και να επικοινωνώ από το μηδέν. Τα κινεζικά δεν έχουν γραμματική, ρήματα ή ουσιαστικά, μόνο ιδέες που παρατίθενται σε μία πρότασημέσω των ιδεογραμμάτων» εξηγεί ο κ. Κάρολος Βιδάλης. Τα δε ιδεογράμματα είναι κάθε άλλο παρά απλή υπόθεση καθώς «ακόμη και μια κουκκίδα ή μια μικρή γραμμούλα μπορεί να αλλάξει τελείως το νόημα! Συνεπώςπρέπει κανείς να μάθει απ΄ έξω εκατοντάδες από αυτάκαθώς απαιτούνται τουλάχιστον 300 για μια στοιχειώδη επικοινωνία, ενώ μόνο όταν φτάσεις στα 1.000 αρχίζεις να “στέκεσαι στα πόδια σου”» προσθέτει. Παρά τις δυσκολίες, ωστόσο, ο κ. Βιδάλης δεν εγκαταλείπει τον κινεζικό… Γολγοθά καθώς θεωρεί ότι όποιος μιλάει κινεζικά κατέχει ένα «συγκριτικό πλεονέκτημα στις εμπορικές συναλλαγές, όπου οι κινεζικές επιχειρήσεις αποκτούν όλο και περισσότερο έδαφος». Η γλώσσα που κατέχει τα πρωτεία στις προτιμήσεις των Ελλήνων είναι αναμφισβήτητα τα ισπανικά, η δεύτερη «ισχυρότερη» σε αριθμό ομιλητών διεθνώς. Σύμφωνα μάλιστα με τα στατιστικά στοιχεία του Διδασκαλείου Ξένων Γλωσσών του Πανεπιστημίου Αθηνών, οι εγγραφές στις τάξεις των ισπανικών έχουν ξεπεράσει την τελευταία πενταετία ακόμη και αυτές των αγγλικών! «Τα ισπανικά είναι μια γλώσσα με μεγάλη δυναμικήκαθώς ομιλείται στο σύνολο σχεδόν των χωρών της Νότιας Αμερικής, ενώ αποτελεί τη βασική ξένη γλώσσα που διδάσκεται στις ΗΠΑ. Τα τελευταία χρόνια η μανία των ισπανικών έχει φθάσει και στη χώρα μας, ιδίως από φοιτητές που ήδη έχουν ένα ικανοποιητικό επίπεδο αγγλικών και θέλουν να επεκταθούν σε μια δεύτερη ξένη γλώσσα» εξηγεί ο κ. Δημήτρης Ραμαντζάς, διευθύνων σύμβουλος του ομίλου διδασκαλίας ξένων γλωσσών «So Εasy». «Βοηθάβέβαιασε αυτό και η επιρροή της μουσικής βιομηχανίας που έχει εισαγάγει την ισπανική γλώσσα και κουλτούρα στη ζωή του Ελληνα» προσθέτει. Η… εμπορική καρδιά
Αμφισβητώντας την παραδοσιακή ελληνική νοοτροπία που αντιλαμβάνεται τα Βαλκάνια ως τον «φτωχομαχαλά της Ευρώπης», εκατοντάδες νέοι Ελληνες αποφασίζουν να στρέψουν το βλέμμα τους προς τη «γειτονιά» μας καθώς εκεί χτυπάει η καρδιά των εμπορικών συναλλαγών. Ετσι γλώσσες όπως τα ρωσικά και τα βουλγαρικά ανεβαίνουν σταθερά στις προτιμήσεις ιδίως αυτών που ασχολούνται με τον τουρισμό και το εμπόριο. «Η Ρωσία είναι ένας εμπορικός κολοσσός που διατηρεί στενές σχέσεις με τη χώρα μας, ενώ οι συναλλαγές με τη Βουλγαρία- ιδίως μετά την είσοδό της στην Ευρωπαϊκή Ενωση- είναι ζωτικό κομμάτι της οικονομίας μας. Είναι κρίμα που τόσο λίγοι το αντιλαμβάνονται» αναφέρει η κυρία Νατάσα Αθανασιάδου. Εδώ και τρία χρόνια η ίδια μαθαίνει τις δύο αυτές γλώσσες, οι οποίες ταλαιπωρούν τους Ελληνες με δύσκολη προφορά και ιδιαίτερα σύνθετη γραμματική αλλά αποζημιώνουν τον επιμελή μαθητή. «Είναι υπέροχο να μπορείς να διαβάζεις Πούσκιν ή Ντοστογέφσκι από το πρωτότυπο!» σχολιάζει με ενθουσιασμό η κυρία Αθανασιάδου.

Την ίδια στιγμή μια πρώην παραγκωνισμένη ξένη γλώσσα (η οποία, ωστόσο, έχει αφήσει πλούσιες επιρροές στα ελληνικά) αποκτά όλο και περισσότερους έλληνες μαθητές. Ο λόγος για τα τουρκικά, τη γλώσσα των γειτόνων με τους οποίους διατηρούμε τη γνωστή σχέση μίσους- αγάπης, χωρίς ωστόσο να τους γνωρίζουμε πραγματικά. «Μαθαίνοντας τουρκικά γνώρισα εκ των έσω τον τουρκικό πολιτισμό, τα τραγούδια τους, τον κινηματογράφο τους, ενώ ταξίδεψα πολλές φορές και στην Τουρκία και την αγάπησα. Μάλισταη εξοικείωσή μου με τα τουρκικά ήταν τέτοια που όταν βρέθηκα στη Γαλλία για σπουδές έκανα πάρα πολλούς τούρκους φίλους και κατέληξα να μιλάω… περισσότερο τουρκικά από γαλλικά!» σχολιάζει η κυρία Σάρα Γκιάτα.

Σουηδική πρακτική
Η κρυφή δύναμη στις ξένες γλώσσες είναι αναμφισβήτητα τα σουηδικά. Ο λόγος είναι πρακτικός και δη επαγγελματικός: η Σουηδία χαρακτηρίζεται (όχι αδίκως) «Γη της Επαγγελίας» για νέους γιατρούς και μηχανικούς, οι οποίοι βρίσκουν στη σκανδιναβική χώρα έναν εργασιακό παράδεισο γεμάτο επαγγελματικές ευκαιρίες και υψηλές αμοιβές. Για να τις εκμεταλλευτούν χρειάζεται να υπερνικήσουν μόνο ένα εμπόδιο: τη γλώσσα. Γι΄ αυτό και οι μαθητές των σουηδικών πυκνώνουν τα τελευταία χρόνια τις τάξεις των φροντιστηρίων. «Πρόκειται για μια εύκολη γλώσσα, μια και η γραμματική είναι απλή και μόνο η προφορά παρουσιάζει κάποιες απαιτήσεις. Αλλωστεοι φοιτητές που την επιλέγουν είναι αποφασισμένοι να κατακτήσουν γρήγορα ένα βασικό επίπεδοπου θα τους επιτρέψει να εργαστούν στη Σουηδία, γι΄ αυτό και η πρόοδός τους είναι θεαματική» σχολιάζει ο κ. Αρης Γιαχνής, διευθυντής του φροντιστηρίου Δεληβοπούλου στη Θεσσαλονίκη, το οποίο ειδικεύεται στη διδασκαλία των σουηδικών.

www.tovima.gr

Τέτοια ζητήµατα, «γλωσσικής αγωγής», συζήτησαν εντατικά οι επιστήµονες, φιλόλογοι και γλωσσολόγοι, στην τριήµερη συνάντηση εργασίας που οργάνωσε το Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας (ΚΕΓ) την περασµένη εβδοµάδα στη Θεσσαλονίκη. Το υπουργείο Παιδείας ενδιαφέρεται. Είναι µια καλή αρχή για να απαλλαγούµε από µια σειρά ιδεοληψιών για τη γλώσσα, να αποφορτίσουµε ορισµένα ζητήµατα από άχρηστα ιδεολογικά βάρη, να ξεκαθαρίσουµε τους στόχους µας και να εστιάσουµε στα ουσιώδη. Είναι αλήθεια ότι οι περισσότεροι άνθρωποι ζουν µε παρεξηγήσεις σχετικά µε τη γλώσσα, µερικές από τις οποίες θα αρκούσε να κοιτάξουν απροκατάληπτα γύρω τους και µέσα τους για να τις λύσουν. Τα παιδιά δεν µαθαίνουν τη γλώσσα τους στο σχολείο, γιατί έχουν ήδη κατακτήσει τις δοµές της µέσα από το (οικογενειακό) περιβάλλον στο οποίο µεγαλώνουν πριν πάνε εκεί, αναπτύσσοντας µια φυσική τους, χαρακτηριστικά ανθρώπινη ικανότητα. Στο σχολείο διδάσκονται τη γραφή και (θα έπρεπε να) µαθαίνουν να εκφράζονται µε τον κατάλληλο τρόπο σε διαφοροποιηµένα περιβάλλοντα γλωσσικής χρήσης που θα συναντήσουν στην ενήλικη ζωή τους. Σε ό,τι αφορά τη γλωσσική αγωγή, αποστολή του σχολείου είναι να βγάζει εγγράµµατους ανθρώπους, ικανούς να επικοινωνούν µέσα στα ποικίλα (συχνά, πολύγλωσσα) περιβάλλοντα της σύγχρονης ζωής. Εδώ οι προκλήσεις είναι µεγάλες και ο γραµµατισµός µεταλλάσσεται ραγδαία καθώς νέα τεχνολογικά µέσα, όπως το Διαδίκτυο και η κινητή τηλεφωνία, αναπτύσσονται και διαδίδονται.

Οπως διαπιστώθηκε στη συνάντηση του ΚΕΓ, οι ελληνικές εφαρµογές των διεθνών προτύπων κωδικοποίησης υστερούν σε αποτελεσµατικότητα και σε συµβατότητα µεταξύ τους. Η χρήση της ελληνικής γραφής στα νέα µέσα θα υπηρετηθεί αποτελεσµατικότερα µε τεχνολογικές υποδοµές πιο φιλικές προς τους χρήστες τους. Επίσης, αν το σχολείο πρόκειται να εκπληρώσει ξανά την αποστολή του ως περιβάλλον µάθησης, η εισαγωγή των µαθητών στον «ψηφιακό γραµµατισµό» πρέπει να γίνεται από πολύ νωρίς, δηλαδή από το δηµοτικό. Στο τραπέζι του ΚΕΓ έπεσε η ιδέα στο «νέο σχολείο» να επιδιωχθεί η δηµιουργία µαθητικών ιστολογίων από κάθε σχολική τάξη. Ο στόχος είναι να οπλιστούν τα παιδιά µε γνώσεις και δεξιότητες ώστε να γίνουν «κριτικοί χρήστες» του Διαδικτύου.

Οµως, το ελληνικό σχολείο έχει να διδάξει παιδιά µε όλο και περισσότερες διαφορετικές «πρώτες» (δηλαδή, µητρικές) γλώσσες. Παιδιά µε µεταναστευτικό υπόβαθρο κατακτούν την ελληνική ως δεύτερη γλώσσα. Οπως επισηµάνθηκε από τη σχετική οµάδα εργασίας του ΚΕΓ, πέρα από τα «ενισχυτικά» εργαλεία, η διδασκαλία της µητρικής γλώσσας των παιδιών αυτών στο σχολείο θα συµβάλει και στην ελληνοµάθειά τους. Τα δίγλωσσα µεταναστόπουλα θα ενταχθούν πιο λειτουργικά ως πολίτες στην ελληνική κοινωνία αν δεν κουβαλούν το στίγµα της υποτίµησης της πρώτης γλώσσας τους. Μια άλλη διαδεδοµένη παρεξήγηση αφορά την αξία της διδασκαλίας των αρχαίων ελληνικών. Αντίθετα µε την τρέχουσα αντίληψη, ούτε η αρχαία ούτε η νέα ελληνική είναι εκφραστικά πλουσιότερες από τις άλλες γλώσσες. Κατά βάση, όλες οι γλώσσες έχουν τις ίδιες εκφραστικές δυνατότητες.

Αν σε διαφορετικές εποχές παρήχθησαν από διαφορετικές κοινωνίες σηµαντικά κείµενα, αυτό οφείλεται σε ιστορικές συνθήκες και όχι σε κάποια ιδιαίτερη εγγενή δύναµη των γλωσσών. Δηλαδή, πρέπει να διακρίνουµε ανάµεσα σε γλώσσα (ως δυνατότητα και σύστηµα) και γραµµατεία ή ευρύτερα γλωσσική παραγωγή, που είναι αποτέλεσµα της γλωσσικής χρήσης. Η γνώση της αρχαίας ελληνικής γραµµατείας, από το πρωτότυπο ή από µετάφραση, µας εµπλουτίζει πνευµατικά. Αλλά η γνώση των αρχαίων ελληνικών δεν βελτιώνει τη γλωσσική ικανότητα των οµιλητών της νέας ελληνικής. Το ζήτηµα δεν είναι να βγάλουµε τα αρχαία από το σχολείο, αλλά να ξέρουµε γιατί τα διδάσκουµε. Στο σωστό πλαίσιο, θα τα διδάξουµε καλύτερα. Εκτός από τα ζητήµατα της γλωσσικής αγωγής στην Ελλάδα, στη συνάντηση του ΚΕΓ συζητήθηκε διεξοδικά η διδασκαλία της ελληνικής τόσο στις οµογενειακές κοινότητες όσο και στις «πανεπιστηµιακές εστίες ελληνοµάθειας» ανά τον κόσµο. Μια συνεκτική γλωσσική πολιτική, που σήµερα λείπει, θα βοηθήσει στη διατήρηση και στη διάδοση της ελληνικής γλώσσας και την προβολή του ελληνικού πολιτισµού στο εξωτερικό. Κοινά πρότυπα πιστοποίησης της γλωσσοµάθειας, µεγαλύτερη αξιοποίηση των οµογενειακών δυνάµεων, δικτύωση µεταξύ των ερευνητικών κοινοτήτων, ανάπτυξη βάσεων δεδοµένων και µεθόδων διδασκαλίας µε τη χρήση των νέων τεχνολογιών απαιτούν έναν συνολικό σχεδιασµό. Το υπουργείο δείχνει να ενδιαφέρεται και να ακούει. Μακάρι το ενδιαφέρον του να αποδειχθεί έµπρακτο και διαρκές.

Τα Νέα

Ανακοινώθηκαν οι προτεραιότητες και τα μέτρα που πρόκειται να λάβει το ΥΠΔΒΜΘ προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης της ελληνικής γλώσσας:

Πρώτο και σημαντικό κεφάλαιο είναι η διδασκαλία της γλώσσας στην ελληνική εκπαίδευση. Στα 800 πιλοτικά δημοτικά σχολεία, που ξεκινούν το Σεπτέμβριο,  αυξάνονται οι ώρες διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας. Ενισχύουμε τη φιλαναγνωσία,  με την ανάγνωση και  λογοτεχνικών κειμένων , από την Α’ δημοτικού, ώστε το παιδί να έρθει σε επαφή με το βιβλίο.

Σ’ αυτό υπάρχει συνεργασία με λογοτέχνες, και καλλιτέχνες. Δίνουμε τη δυνατότητα σε κάθε Σύλλογο Εκπαιδευτικών να επιλέξει τον τρόπο, με τον οποίο θα οργανώσει τέτοιου είδους δραστηριότητες, με στόχο πάντοτε το παιδί να έρθει κοντά στην ελληνική λογοτεχνία, από πολύ μικρή ηλικία.

Το δεύτερο σημαντικό είναι η διδασκαλία της γλώσσας στα σχολεία του εξωτερικού. Δεν είμαστε τόσοι πολλοί ώστε να έχουμε την πολυτέλεια η τρίτη και τέταρτη γενιά των αποδήμων μας να μη μιλάει ελληνικά. Είναι μια μεγάλη απώλεια αυτή και ταυτόχρονα ένα λάθος μήνυμα προς τον υπόλοιπο κόσμο για τη σημασία που εμείς οι ίδιοι αποδίδουμε στη γλώσσα μας. Το κέντρο βάρους λοιπόν στα σχολεία του εξωτερικού πρέπει να είναι η Γλώσσα, η Ιστορία και ο Πολιτισμός. Γι’ αυτό και επικεντρωνόμαστε, όσον αφορά στο ανθρώπινο εκπαιδευτικό δυναμικό ,κατά προτεραιότητα στους νηπιαγωγούς, στους δασκάλους και στους φιλολόγους.

Σε δεύτερη κατηγορία είναι οι ειδικότητες εκείνες, οι οποίες ασχολούνται με τον πολιτισμό, δηλαδή γυμναστές που ξέρουν χορούς και μουσικοί. Στο θέμα των σχολείων του Απόδημου Ελληνισμού ξεκινάει μια διαβούλευση με στόχο, και με το Συμβούλιο Αποδήμων – να καταλήξουμε τον Οκτώβριο σε ένα νέο σχέδιο λειτουργίας των σχολείων ανά ήπειρο και ανά περιοχή, με επίκεντρο την ελληνική γλώσσα, την ιστορία και τον ελληνικό πολιτισμό.

Τρίτο πεδίο παρέμβασης συνιστά η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας σε ανήλικους και ενήλικους παλιννοστούντες και μετανάστες. Η γνώση της ελληνικής γλώσσας στην χώρα μας από τους μετανάστες είναι το κυρίαρχο στοιχείο ενσωμάτωσης και ένταξης. Εδώ υπάρχουν και αναβαθμίζονται μια σειρά προγραμμάτων.

Πιο συγκεκριμένα:

• Προχωράμε στην παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού, για την υποστήριξη της ελληνικής γλώσσας, κυρίως, με την αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας. Η αξιοποίησή της για την δημιουργία υλικού, το οποίο θα υποστηρίζει, από την πολύ νεαρή ηλικία, την σωστή χρήση της ελληνικής γλώσσας και ο ειδικός σχεδιασμός γι’ αυτή την πρώτη γενιά του διαδικτύου, είναι μία από τις προτεραιότητες και τις ενότητες οι οποίες θα συζητηθούν.
• Ενισχύουμε την έρευνα στο θέμα της γλώσσας, της γλωσσολογίας και της γλωσσικής αγωγής, δηλαδή από την αρχαία ελληνική μέχρι την εξέλιξη της σημερινής γλώσσας και παράλληλα υποστήριξη των λογοτεχνικών και των επιστημονικών σπουδών.
• Αξιοποιούμε επίσης τις νέες δυνατότητες για εξ’ αποστάσεως διδασκαλία και αυτοεκπαίδευση. Αυτό αφορά τους Έλληνες ενήλικες σε όλα τα σημεία του πλανήτη, οι οποίοι θα ήθελαν να μάθουν ή να βελτιώσουν την γνώση της ελληνικής γλώσσας εξ’ αποστάσεως.

Επίσης, ενισχύουμε την υποστήριξη των Σπουδών Μετάφρασης και Διερμηνείας.

Πίσω από το μεγάλο Ισπανικό Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας βρίσκεται μια μεγάλη μορφή των ευρωπαϊκών γραμμάτων: ο 88χρονος Ισπανός καθηγητής Φρανσίσκο Ροντρίγκες Αντράντος, με την ιδιότητα του διευθυντή σύνταξης.

Επίτιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Complutense της Μαδρίτης και μέλος της Ισπανικής Βασιλικής Ακαδημίας, παρουσίασε, πριν από λίγες μέρες, στην Ακαδημία, ως ξένος εταίρος, τον έβδομο τόμο του Ελληνο-Ισπανικού Λεξικού. Γι’ αυτή του την προσπάθεια τιμήθηκε, το 1989, με το Βραβείο Ωνάση για τον Ανθρωπο και την Κοινωνία «Αριστοτέλης».

«Τα ελληνικά δεν είναι μια νεκρή γλώσσα», αποφαίνεται ο καθηγητής. Εχει γράψει, άλλωστε, την «Ιστορία της ελληνικής γλώσσας. Από τις απαρχές ώς τις μέρες μας», που κυκλοφορεί και στα ελληνικά («Δ. Ν. Παπαδήμας»). «Πρέπει να καταλάβουν όλοι όσοι δεν ασχολούνται με τη γλωσσολογία», εξηγεί, «ότι η ελληνική και η κινεζική είναι οι μοναδικές ομιλούσες γλώσσες, ακόμη και σήμερα, των οποίων η ύπαρξη είναι γνωστή εδώ και 3.500 χρόνια».

Δεν ήταν, πάντως, οι μοναδικές γλώσσες που ομιλούνταν και γράφονταν επί αιώνες, αφού είχαμε τα σουμερικά, τα αιγυπτιακά, τα εβραϊκά και τα αραβικά. «Δεν υπάρχει αμφιβολία», υποστηρίζει ο καθηγητής Φ. Ρ. Αντράντος, «πως, αν κρίνουμε από την επίδραση που άσκησαν σ’ όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες, η ελληνική είναι η πρώτη γλώσσα του κόσμου. Τα ελληνικά δεν εξακολουθούν να ζουν σήμερα μόνο στην Ελλάδα, αλλά έχουν μία δεύτερη ζωή: το αλφάβητό τους, το λεξιλόγιό τους, το συντακτικό τους, τα λογοτεχνικά τους είδη είναι παρόντα σε όλες τις γλώσσες».

Ο Φ. Ρ. Αντράντος έχει καταλήξει ότι «τα ελληνικά προέρχονται από την τελευταία φάση της ινδοευρωπαϊκής εξάπλωσης στην Ευρώπη. Πρέπει να μελετηθούν διεξοδικά όσα βασικά χαρακτηριστικά μπορούμε να υποθέσουμε ότι συνέθεταν την κοινή ελληνική βάσει των οποίων μπόρεσε να μετατραπεί αργότερα στη σημαντική γλώσσα του πολιτισμού στην οποία διαμορφώθηκε».

Οσον αφορά το θέμα της ενότητας των ελληνικών, από τις απαρχές τους ώς σήμερα, ένα ζήτημα που πολλές φορές εκτρέπεται προς την παραφιλολογία, η άποψη του Φ. Ρ. Αντράντος είναι σαφής. Ο Ισπανός καθηγητής δεν αρνείται ότι υπήρξε μια εξέλιξη. «Αλλά αν συγκρίνουμε τις διάφορες “ελληνικές” γλώσσες», εξηγεί, «από τη μυκηναϊκή και την ομηρική ώς τη σημερινή “κοινή ελληνική”, οι διαφορές δεν είναι και τόσο ουσιαστικές. Το φωνηεντικό σύστημα απλοποιήθηκε -δεν υπάρχουν μακρά και βραχέα ούτε δίφθογγοι, ούτε μουσικός τόνος-, εξελίχτηκε λίγο το συμφωνικό σύστημα, μειώθηκε η μορφολογία. Ωστόσο, οι βασικές κατηγορίες και το βασικό λεξιλόγιο παραμένουν ίδια».

ENET