Terra Computerata

Με «Λαμπερές ιστορίες για τη φωτιά» και με ελεύθερη είσοδο, από τις 17:00 ως τις 20:00, για το Σαββατοκύριακο 13 και 14 Οκτωβρίου, το Μουσείο της Ακρόπολης γιορτάζει την πανελλαδική δράση «περιβάλλον και πολιτισμός: παντέχνου πυρός σέλας – λαμπερές ιστορίες φωτιάς», που διοργανώνει η Γενική Γραμματεία Πολιτισμού του Υ.ΠΑΙ.Θ.Π.Α.

Το Μουσείο επιλέγει εκθέματα και διοργανώνει αφηγήσεις για μεγάλους και παιδιά με θέμα τη φωτιά στην καθημερινή ζωή, το μύθο, τη θρησκεία, τη φιλοσοφία, ιστορίες που αναδεικνύουν τον δημιουργικό αλλά και καταστρεπτικό χαρακτήρα της αρχέγονης δύναμης που στάθηκε ο πυρήνας της εξέλιξης του πολιτισμού.

Οι αφηγήσεις θα διαρκέσουν τέσσερις ημέρες (11-14 Οκτωβρίου 2012), από τις οποίες οι δύο πρώτες θα είναι για παιδιά ενώ οι άλλες για ενήλικες.

Για τους επισκέπτες που δεν θα μπορέσουν να λάβουν μέρος στις οργανωμένες αφηγήσεις, θα υπάρχει φυλλάδιο σε δύο γλώσσες το οποίο θα τους βοηθήσει να περιηγηθούν ελεύθερα και να εντοπίσουν τα εκθέματα που συνδέονται με το θέμα της δράσης.

Το αναλυτικό πρόγραμμα της δράσης στο Μουσείο Ακρόπολης είναι το παρακάτω:

Πέμπτη 11 & Παρασκευή 12 Οκτωβρίου: μαθητικές ομάδες κατόπιν κράτησης στο τηλέφωνο 210 9000903. Οι τηλεφωνικές κρατήσεις θα ξεκινήσουν από σήμερα, Δευτέρα 1 Οκτωβρίου 2012.

9. 00 πμ.: 4 ομάδες των 25 παιδιών

10.00 πμ.: 2 ομάδες των 25 παιδιών

11.00 πμ.: 4 ομάδες των 25 παιδιών

12.00 πμ.: 2 ομάδες των 25 παιδιών

Σάββατο 13 & Κυριακή 14 Οκτωβρίου: ομάδες ενηλίκων με σειρά προτεραιότητας

5.00 μμ.: 1 ομάδα των 25 ατόμων στην ελληνική γλώσσα

5.30 μμ.: 1 ομάδα των 25 ατόμων στην ελληνική γλώσσα

6.00 μμ.: 1 ομάδα των 25 ατόμων στην αγγλική γλώσσα

6.30 μμ.: 1 ομάδα των 25 ατόμων στην ελληνική γλώσσα

6.45 μμ.: 1 ομάδα των 25 ατόμων στην ελληνική γλώσσα

7.00 μμ.: 1 ομάδα των 25 ατόμων στην αγγλική γλώσσα

Το Μουσείο της Ακρόπολης παρουσιάζει τα χρωματιστά του αγάλματα.

Για τους επόμενους δώδεκα μήνες, το Μουσείο Ακρόπολης επιθυμεί να κάνει μία έρευνα για την μοναδική συλλογή των αρχαϊκών αγαλμάτων του που σώζουν λίγο ή πολύ τα χρώματά τους και να ανοίξει μία ευρύτατη συζήτηση με κοινό και ειδικούς για θέματα τεχνικής των χρωμάτων, την ανίχνευσή τους με νέες τεχνολογίες, την πειραματική χρήση τους σε μαρμάρινες επιφάνειες, την ψηφιακή αποκατάστασή τους, τη σημασία τους αλλά και την αισθητική αντίληψη της αρχαϊκής εποχής για τα χρώματα. Το χρώμα αποδεικνύεται ότι αποτέλεσε όχι στοιχείο απλής διακόσμησης αλλά προστιθέμενη αισθητική ποιότητα του γλυπτού.

Τα χρώματα για τους αρχαίους Έλληνες και την κοινωνία τους αποτελούσαν ένα μέσο χαρακτηρισμού. Οι θεοί είχαν ξανθή κόμη που ακτινοβολούσε τη δύναμή τους, οι πολεμιστές και αθλητές φαιόχρωμη επιδερμίδα ως ένδειξη αρετής και ανδρείας, οι κόρες λευκό δέρμα που δήλωνε τη χάρη και λάμψη της νεότητας.

Η νέα μουσειακή δράση για τα Αρχαϊκά Χρώματα βασίζεται σε πολύ προσεκτική παρατήρηση, σε φασματοσκοπικές αναλύσεις, σε ειδική φωτογράφιση, σε προσπάθειες αναπαραγωγής των αρχαίων χρωμάτων και εφαρμογή τους σε παριανό μάρμαρο και φυσικά στην αναζήτηση πολύτιμων πληροφοριών από τις γραπτές πηγές για τα χρώματα.

Τα ξεκάθαρα, κορεσμένα χρώματα των αγαλμάτων πάνω στα φωτεινά ενδύματα και τα τρυφερά σώματα, σε συνδυασμό με τα πλούσια κοσμήματα, συχνά από μέταλλο, και τους περίτεχνους βοστρύχους της κόμης δημιουργούσαν μία ιδιαίτερη αισθητική χαρά κάνοντας τα αρχαϊκά αγάλματα να είναι για τους ανθρώπους της εποχής «θαύμα ιδέσθαι».

Στο πλαίσιο της δράσης για τα Αρχαϊκά Χρώματα, το Μουσείο προσκαλεί τις οικογένειες με τα παιδιά τους να ανακαλύψουν τα αρχαϊκά χρώματα μέσα από διάφορα παιχνίδια και χρωματίζοντας την Πεπλοφόρο. Οι επισκέπτες θα μπορούν να συνεχίζουν τα παιχνίδια στο σπίτι τους μέσα από την ειδικά διαμορφωμένη ψηφιακή διαδραστική εφαρμογή www.theacropolismuseum.gr/peploforos.

Στο Μουσείο θα πραγματοποιούνται, επίσης, θεματικές παρουσιάσεις με τίτλο «Αρχαϊκά Χρώματα» από τους αρχαιολόγους-φροντιστές, με πλούσιο οπτικό υλικό, οι οποίες θα διεξάγονται στα ελληνικά και στα αγγλικά.

Μία παραγωγή της TerraComputerata στα πλαίσια ενός μαθητικού project.

Με τη συναυλία από τα μουσικά σύνολα του Δήμου Αθηναίων και το Εργαστήρι Ελληνικής Μουσικής, με τίτλο «Τραγούδια που γράφτηκαν για το Φεγγάρι» θα γιορτάσει το Μουσείο της Ακρόπολης την Πανσέληνο του Αυγούστου, στις 24 του μήνα.

Το Μουσείο θα μείνει ανοιχτό ώς τις 12 τα μεσάνυχτα, ενώ η είσοδος για τη συναυλία είναι ελεύθερη.

Τι παίρνει μαζί του ο Αμερικανός για να θυμάται το Μουσείο της Ακρόπολης, όταν γυρίσει στο σπίτι του στο Πίτσμπουργκ; Ενα μαγνητάκι για το ψυγείο με 2 ευρώ. Και, ελλείψει καταλόγου, τον σύντομο οδηγό, ένα φυλλάδιο που κοστίζει 5 ευρώ και κυκλοφόρησε άρον άρον πέρυσι, στα εγκαίνια.

Στον έναν χρόνο λειτουργίας του όμως -εγκαινιάστηκε σαν αύριο-, σημειώνοντας ρεκόρ επισκεψιμότητας με 2 εκατομμύρια εισιτήρια (διπλάσιοι επισκέπτες από αυτούς της Ακρόπολης) ξέρετε πόσοι οδηγοί πουλήθηκαν; Μέχρι τον Μάιο είχαν διατεθεί 41.256 ελληνικοί και 40.227 αγγλικοί.

Ο αριθμός δεν είναι ανάλογος με τους επισκέπτες, και ο λόγος είναι προφανής. Το πρόχειρο αυτό φυλλάδιο δεν εξυπηρετεί ούτε εκείνον που θέλει να το έχει ως «οδηγό» στην επίσκεψή του στο μουσείο, ούτε εκείνον που θέλει να το πάρει ως ανάμνηση, ούτε εκείνον που επιθυμεί να το προσφέρει ως δώρο.

Η έλλειψη καταλόγου κοστίζει στον Οργανισμό Προβολής Ελληνικού Πολιτισμού σε έσοδα. Κοστίζει στην εικόνα του μουσείου, αλλά και της χώρας διεθνώς. Ετυχε να βρεθώ μπροστά σ’ ένα περιστατικό καθημερινό για τους υπαλλήλους των πωλητηρίων. Μια κυρία ζητούσε τον κατάλογο του Μουσείου. Της έδειξαν το φυλλάδιο. «Κατάλογο δεν έχετε;», ρώτησε και πήρε μια μεγαλοπρεπή άρνηση. «Μα, θα ταξιδέψω στο Παρίσι και θέλω να πάω στους φίλους μου ως δώρο τον κατάλογο του Μουσείου», παραπονέθηκε.

Λίγο αργότερα, η κ. Βύλλη Μάκου-Ρώιμπα, ζωγράφος, μας έλεγε: «Τα μουσεία σε όλο τον κόσμο έχουν έναν κατάλογο. Είναι η εικόνα τους, που μπορεί να πάει παντού. Τι ωραιότερο δώρο από το να προσφέρεις τον κατάλογο του Μουσείου της Ακρόπολης. Να δώσεις στον άλλο τη δυνατότητα να ταξιδέψει κι αυτός νοερά. Να το ονειρευτεί…».

ENET

Φυσικά για cd-dvd, ηλεκτρονικούς ξεναγούς ούτε λόγος… Είχαμε όμως παραπονεθεί ήδη από τα εγκαίνια για το τεχνοφοβικό μουσείο .Τι κρίμα να διαθέτεις το πολιτισμικό κεφάλαιο και να μην μπορείς να το διαχειριστείς…

Σε ύψος πέντε μέτρων πάνω στον ενεπίγραφο κίονά της θα στηθεί μέσα στο Μουσείο της Ακρόπολης η περίφημη Νίκη του Καλλίμαχου. Πρόκειται για ένα γυναικείο άγαλμα από παριανό μάρμαρο που αφιερώθηκε στη θεά Αθηνά και στήθηκε δίπλα στον Παρθενώνα για να τιμηθεί μετά θάνατον ο πολέμαρχος Καλλίμαχος, χάρη στην ψήφο του οποίου αποφασίστηκε να γίνει η Μάχη του Μαραθώνα (490 π.Χ.) τη συγκεκριμένη μέρα και ώρα, στην πεδιάδα του Μαραθώνα, προσφέροντας έτσι μια ιστορική νίκη στο γένος των Ελλήνων έναντι των Περσών.

Το άγαλμα της Νίκης του Καλλίμαχου έχει βρεθεί στην Ακρόπολη σπασμένο στα δύο. Από το γλυπτό λείπει το κεφάλι, μικρό τμήμα του βραχίονα και του κορμού. Είναι εμφανή τα σημάδια από τη στερέωση του περιδέραιου και τα φτερά. Στο παλιό Μουσείο της Ακρόπολης βρέθηκαν κι άλλα κομμάτια του αγάλματος, τα οποία εμπλουτίστηκαν με θραύσματα από τους λιθοσωρούς των διασπάρτων του βράχου. Επίσης εδώ και χρόνια φυλάσσονταν στο Επιγραφικό Μουσείο τμήματα του ενεπίγραφου κίονα του μνημείου.

Ολα αυτά συγκεντρώθηκαν, συγκολλώνται και συντηρούνται με σκοπό να ξαναγεννηθεί η τιμητική αφιέρωση στον Καλλίμαχο που τάχθηκε υπέρ της άποψης του Μιλτιάδη στην αμφίρροπη ψηφοφορία των στρατηγών (είχαν ψηφίσει πέντε υπέρ και πέντε κατά) για την έναρξη της μάχης.

ΕΝΕΤ

Ακρόπολη χωρίς τον Περικλή και αντίστοιχα Μουσείο Ακρόπολης χωρίς τον δημιουργό του κλέους της μέσα στους αιώνες δεν υφίσταται. Στον μεγάλο οραματιστή και πολιτικό της αρχαιότητας, λοιπόν, στον οποίο οφείλεται ο Χρυσούς Αιών της Αθήνας- στα γράμματα, στις τέχνες και στην πολιτική με την εδραίωση της Δημοκρατίας- είναι αφιερωμένη η πρώτη περιοδική έκθεση του νέου μουσείου, η οποία θα εγκαινιασθεί μέσα στην άνοιξη. Ειδικά γι΄ αυτήν μάλιστα θα ταξιδέψει στην Αθήνα η εξαιρετικής τέχνης προτομή του Περικλή που βρίσκεται στο Μουσείο της Περγάμου στο Βερολίνο. Χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι «η φιλοσοφία της έκθεσης θα περιορισθεί στην περιγραφή του αντικειμένου και μόνον», όπως διευκρινίζει και ο πρόεδρος του Μουσείου Ακρόπολης καθηγητής κ. Δημήτρης Παντερμαλής. Αντίθετα:

Το σήμα κατατεθέν της έκθεσης, η προτομή του Περικλή από το Μουσείο της Περγάμου, είναι μαρμάρινο αντίγραφο των αυτοκρατορικών χρόνων του πρωτότυπου χάλκινου έργου του μεγάλου γλύπτη Κρησίλα. Το αντίγραφο ύψους 0,54 του μέτρου βρέθηκε στη Λέσβο το 1901, ενώ στο μουσείο περιήλθε κατόπιν αγοράς, όπως αναφέρεται στον κατάλογό του. Και σε αυτή την απεικόνιση ο Περικλής φορά περικεφαλαία, προτίμηση για την οποία τον διακωμωδούσαν στην αρχαιότητα, όπως αναφέρουν κάποιες πηγές, θεωρώντας ότι με αυτόν τον τρόπο «έκρυβε» το κεφάλι του που είχε περίεργο σχήμα… Λόγος σχολίων, ενίοτε και αντιδράσεων, υπήρξε και η σχέση του με την εταίρα Ασπασία, κυρίως για το γεγονός ότι της συμπεριφερόταν ως ίση, κάτι που σκανδάλιζε τη δημοκρατική μεν, χάρη σε αυτόν, αλλά πάντα συντηρητική ως προς τις γυναίκες αθηναϊκή κοινωνία.

Το Βήμα

Το βίντεο του Κώστα Γαβρά για το οποίο χύθηκε αρκετό μελάνι, όταν προσπάθησαν να το λογοκρίνουν…

Χωρίς περικοπές το βίντεο του Γαβρά

Βυζαντινή λογοκρισία

Σκίτσο του Hλία Mακρή στην Καθημερινή

Πάντως θα πρέπει να σταματήσουν οι δημοσιογράφοι να σπέρνουν τον πανικό λόγω γρίπης για τις συναθροίσεις στις εκκλησίες. Ετσι και πέσει ο τζίρος της εκκλησίας, δεν έχουν σε τίποτα να ανασύρουν κανένα φιρμάνι του τάδε σουλτάνου ότι τους ανήκει η Ακρόπολη, η περιοχή Μακρυγιάννη με το μουσείο και γύρευε τι άλλο…

Κανονικά, και με τις κομμένες σκηνές, θα προβάλλεται τελικά το βίντεο του σκηνοθέτη κ. Κώστα Γαβρά,  το οποίο παρουσιάζεται στο Νέο Μουσείο της Ακρόπολης, όπως ανακοίνωσε ο κ. Δ. Παντερμαλής μετά από συνάντησή του με τον σκηνοθέτη. Οι επίμαχες σκηνές είχαν κοπεί μετά από έντονες αντιδράσεις της Εκκλησίας.

Ο πρόεδρος του Μουσείου της Ακρόπολης καθηγητής κ. Δ. Παντερμαλής συνομίλησε την Τρίτη με τον κ. Γαβρά.

Μετά την συνάντηση έκανε την εξής δήλωση: «Μετά από εκτενή διάλογο και ανάλυση που έγινε γύρω από τις ιστορικές αναφορές και την καλλιτεχνική παρουσίασή τους, ο κ. Γαβράς διευκρίνισε απολύτως ότι στην επίμαχη σκηνή του φιλμ δεν απεικόνιζε ούτε υπονοούσε ότι οι καταστροφές έγιναν από ιερείς, αλλά από ανθρώπους της εποχής. Κατόπιν αυτής της αυτονόητης διευκρίνισης του κ. Γαβρά, την οποία ως ιστορική αποτύπωση αποδέχεται το Μουσείο, το ενημερωτικό φιλμ θα συνεχίσει να προβάλλεται κανονικά».

Το Βήμα

Αφού γίναμε παγκοσμίως ρεζίλι για το θεοκρατικό μας κράτος και την αντιμετώπιση της τέχνης από το Υπουργείο Πολιτισμού βρήκαμε έναν τρόπο να “στρογγυλέψουμε” το ζήτημα. Ο Κώστας Γαβράς διευκρίνισε, ο Δημήτρης Παντερμαλής αποκατέστησε, ο Γαβράς διέψευσε τη διευκρίνιση, αλλά η αποκατάσταση άντεξε τη διάψευση.

Μετά την εθνική ανάταση που προκάλεσαν τα εγκαίνια του μουσείου, ακολούθησε η εθνική ντροπή για το περιστατικό λογοκρισίας…βλέπε και σχετικό άρθρο της 26ης Ιουλίου: Βυζαντινή λογοκρισία

Με την ευκαιρία αυτή, όσοι το είδατε δεν σας φάνηκαν λίγο παρωχημένα τα γραφικά; κάπως μου θύμισαν τη δεκαετία του 80. Αλλά τα έχουμε ξαναπεί, το μουσείο δεν τα πάει και πολύ καλά με την τεχνολογία…βλέπε και σχετικό άρθρο της 27/7 :Τεχνοφοβικό μουσείο

Το πιο εύστοχο σχόλιο το έκανε ο Πέτρος Θέμελης στα Νέα:

Το δημιούργημα ενός καλλιτέχνη το δέχεσαι ως μορφή τελειωμένη με τα μηνύματα που εκπέμπει ή το απορρίπτεις στο σύνολο, δεν είναι δυνατόν να του αποσπάς τμήματα κάθε φορά που με αυτά προσβάλλονται υποτίθεται τα αισθήματα ή τα χρηστά ήθη ορισμένων συμπολιτών σου. Είναι σαν να κόβεις κομμάτι από τον καμβά ενός ζωγραφικού πίνακα ή να αφαιρείς μέρος ενός γλυπτού ή στην καλύτερη περίπτωση να το καλύπτεις με φύλλο συκής.

Στην εικόνα ο Αϊ Νικόλαος καταστρέφει το ένα από τα επτά θαύματα της αρχαιότητας, τον ναό της Αρτέμιδος στην Έφεσο.

Ισως θα έπρεπε η εκκλησία να απαγορεύσει και αυτές τις εικόνες…

Οι καταστροφές των χριστιανών είναι γνωστές όπως κι εκείνες των ειδωλολατρών. Τα λένε τα βιβλία, οι ίδιοι οι επιστήμονες. Χρόνια γράφουν οι εφημερίδες στηριζόμενοι στα λόγια τους και σε ιστορικά κείμενα, ότι οι καταστροφές στον Παρθενώνα -γενικά στα μνημεία της Ακρόπολης- έγιναν από ανθρώπινο χέρι. Το επαναλαμβάνει στον ετήσιο απολογισμό της η Επιτροπή Συντήρησης Μνημείων Ακροπόλεως αλλά και στην ΥΣΜΑ, η υπηρεσία που έγινε για να προχωρήσουν οι εργασίες αποκατάστασης. Ομως, μόλις κάποιοι υποχώρησαν στις διαμαρτυρίες εκκλησιαστικών παραγόντων (συνήθης τακτική), ανακαλύψαμε την πυρίτιδα. «Οι χριστιανοί πελεκούσαν τα πρόσωπα» εξηγούσε ο Μ. Κορρές για τις μετόπες του Παρθενώνα στη βόρεια και δυτική πλευρά και την ίδια ώρα τόνιζε πόσο σωτήρια για άλλα μνημεία ήταν η συνήθεια κάποιων απ’ αυτούς να μετατρέπουν τους αρχαίους ναούς σε εκκλησίες.

Από άρθρο της Γιώτας Συκά στην Καθημερινή

Ζουν μαζί εδώ και 2.500 χρόνια. Είναι πέντε και περιμένουν πάντα την έκτη αδελφή τους, που έπεσε θύμα αρπαγής, χρόνια τώρα. Ευθυτενείς και υπερήφανες, αντέχουν το βάρος της εποχής τους με θηλυκότητα και δυναμισμό. Μοιάζουν ίδιες αλλά είναι μοναδικές. Η γυναίκα-σύμβολο στη size zero εποχή μας.

Στέκεται υπερήφανη ανάμεσα στις άλλες τέσσερις προαιώνιες φίλες της στο μπαλκόνι που σχεδίασαν για χάρη τους ο Γαλλοελβετός αρχιτέκτονας Μπερνάρ Τσουμί και ο δικός μας Μιχάλης Φωτιάδης. Για χρόνια, η πρώτη Καρυάτιδα αριστερά ήταν κλεισμένη κι αυτή σε βιτρίνα αζώτου για να προστατεύσει τη μαρμάρινη επιδερμίδα της. Απαλλάχθηκε απ’ αυτή μετακομίζοντας στο νέο Μουσείο της Ακρόπολης. Ευτυχώς, δεν χρειάστηκε να εγκαταλείψει το κέντρο της πόλης, που εδώ και χιλιετίες αγαπά, όπως η έκτη της παρέας, που την ξεγέλασε ένας Αγγλος και μένει τώρα στο Λονδίνο σε χρυσό κλουβί.

Οι Καρυάτιδες δεν έχουν τη λεπτεπίλεπτη φινέτσα που κουβαλούν οι αρχαϊκές Κόρες με τα κοσμήματα και τα στολίδια, αλλά μια σικάτη στιβαρότητα, μια σιγουριά που κάθε σύγχρονη γυναίκα θα ήθελε να έχει.

Από πεντελικό μάρμαρο φτιαγμένες και οι πέντε (η έκτη, που άρπαξε ο Ελγιν, βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο), με το πρώτο βλέμμα μοιάζουν ίδιες σε όλα. Και όμως είναι τόσο διαφορετικές. Κόρες τις έλεγαν -Καρυάτιδες βαφτίστηκαν αργότερα- και οι μύθοι για την καταγωγή τους είναι πολλοί. Παρθένες χορεύτριες από τις Καρυές, που χόρευαν λατρευτικούς χορούς. Φιλοτεχνήθηκαν από τον γλύπτη Αλκαμένη ή, σύμφωνα με άλλους, από τον Καλλίμαχο.

Το δωρικό πέπλο που φορούν όλες, ζωσμένο στη μέση για να σχηματίζει μαλακές πτυχώσεις, έχει διαφορές από τη μία στην άλλη. Τα σύγχρονα γυναικεία βλέμματα καρφώνονται με ζήλια στα μακριά τους μαλλιά. «Ονειρώδη» για την εποχή του εξτένσιον και τόσο περίπλοκα που μόνον ένας καλλιτέχνης κομμωτής μπορεί να πετύχει και να κάνει μια γυναίκα να αισθάνεται μοναδική. Χωρισμένα στη μέση, πέφτουν με κυματιστούς βοστρύχους στους κροτάφους και καταλήγουν σε δυο χοντρές πλεξούδες που σταυρώνουν με χάρη στην πλάτη.

Είναι εντυπωσιακό αυτό που συμβαίνει με την πίσω πλευρά αυτών των γυναικών. Σαν να την ανακαλύψαμε όλοι τώρα. Κάθε επισκέπτης μαγνητίζεται από τη δική του Καρυάτιδα. Η αντίληψη που είχαν οι αρχαίοι για τα κτίριά τους βασίζεται στη δομή του ελληνικού σώματος, εξηγεί δίπλα μας ο πρόεδρος του μουσείου, Δημήτρης Παντερμαλής. Οι κόρες που στήριζαν στο κεφάλι τους τη στέγη της πρόστασης στη νότια πλευρά του Ερεχθείου ήταν κολόνες. «Οι αρχαίοι έκαναν την αρχιτεκτονική γυναικείο σώμα και το γυναικείο σώμα, αρχιτεκτονική».

Το βλέμμα του κοινού τρέχει στο χυμώδες κορμί, στους γυμνούς ώμους, στο οβάλ πρόσωπο. Η αρμονία τους καθιέρωσε το κλασικό πρότυπο ομορφιάς, δίνοντας έμπνευση σε νεοκλασικά σπίτια της νεότερης εποχής, στους μεγαλύτερους γλύπτες και ζωγράφους, μέχρι τους σχεδιαστές μόδας. Από τον Ζαν Ντεσέ, τη Σανέλ, μέχρι τον Ιβ Σεν Λοράν (ας θυμηθούμε πριν από δύο χρόνια και τις πτυχώσεις του Γκοτιέ), δεν υπήρχε σχεδιαστής που να μην υποκλήθηκε στο μέτρο που μοιάζει να περιφρονεί την ανορεξική εποχή μας. Ευθυτενείς, στητές, υπερήφανες, αντέχουν το βάρος της εποχής τους με θηλυκότητα, ανεξαρτησία και δυναμισμό. Μοιάζουν ίδιες αλλά είναι μοναδικές. Η γυναίκα-σύμβολο στη size zero εποχή μας.

Αρθρο της  Γιώτας Συκκά στη Γυναίκα

Φωτογραφίες της TerraComputerata από το μουσείο Ακρόπολης

Πέρασαν δύο χρόνια από την εποχή που ο δημόσιος διάλογος με αφορμή το (εσαεί) νέο βιβλίο Ιστορίας της ΣΤ΄ Δημοτικού είχε επικεντρωθεί σε ζητήματα ιστορίας (και αυτογνωσίας). Το ζήτημα φάνηκε να κλείνει με την απόφαση του διαδόχου της κ. Μαριέττας Γιαννάκου τελικώς να μην ενταχθεί το νέο βιβλίο στο αναλυτικό πρόγραμμα. Ωστόσο, η καθοριστική παρέμβαση της εκκλησιαστικής ιεραρχίας στο φίλμ του Κ. Γαβρά, αλλά και πρόσφατες παρεμβάσεις του ΛΑΟΣ σε τμήματα ιστορίας ΑΕΙ δικαιώνουν όσους έλεγαν πως η διαμάχη μόνο επιστημονική δεν ήταν.

Oταν ο κ. Π. Στάθης εργαζόταν ως ιστορικός ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης παρατήρησε την ανθεκτικότητα του πιο γνωστού μύθου (το ανέφερε ο ίδιος σε ομιλία του στο πλαίσιο των επιστημονικών συμποσίων της Σχολής Μωραΐτη): «Από τους πρωτοετείς φοιτητές του Τμήματος Κοινωνιολογίας των ετών 2001, 2002 και 2004, όσο και από τους σπουδαστές της σχολής Ξεναγών Ηρακλείου των ετών 2000 – 2005, ελάχιστοι γνώριζαν ότι κρυφό σχολειό δεν υπήρξε. Οι υπόλοιποι όχι απλώς έμεναν έκπληκτοι μπροστά στην «αποκάλυψη», αλλά αδυνατούσαν να το αποδεχθούν αδιαμαρτύρητα και το θέμα ξεσήκωνε ζωηρές συζητήσεις που ξεπερνούσαν τα χρονικά όρια του μαθήματος».

Η απόδειξη δεν αρκεί

Γιατί άραγε -αναρωτήθηκε ο Π. Στάθης- δεν αρκεί η αποδεδειγμένη λειτουργία πάρα πολλών νόμιμων και φανερών σχολείων κατά τη διάρκεια της οθωμανικής αυτοκρατορίας, ώστε να καταρριφθεί ο μύθος; Στο «Νορβηγικό Δάσος», ένα από τα καλύτερά του έργα (στα ελληνικά από τις εκδόσεις «Ωκεανίδα»), ο Χαρούκι Μουρακάμι αναφέρεται και στις ωμότητες των (συμπατριωτών του) Ιαπώνων στη Μαντζουρία. Επίσης ένα θέμα που, αν και (ιστορικά) τεκμηριωμένο, παρέμεινε για δεκαετίες ταμπού στη νεότερη ιαπωνική ιστοριογραφία.

Αυτές οι «παραλείψεις» συμβαίνουν όχι μόνο μεταξύ εθνών αλλά και εντός του ίδιου έθνους. Αρκεί να θυμηθούμε τις κατά καιρούς κυρίαρχες απόψεις για τον Ελληνικό Εμφύλιο ή τη Μικρασιατική Καταστροφή ή ακόμη την επίσημη για μερικές δεκαετίες θέση της σοβιετικής ιστοριογραφίας σχετικά με το (βίαιο) τέλος των Ρομανόφ.

Η σχέση της Εξουσίας με την Ιστορία είναι τόσο στενή, ώστε συνήθως η μάχη για την «ιστορική αλήθεια» δεν είναι επιστημονική αλλά πολιτική. Και αν το «παντεσπάνι» της Μαρίας Αντουανέτας σήμερα φαίνεται απλώς μία ανόητη παρατήρηση, ωστόσο το 1793 η σχετική φημολογία την οδήγησε στα σκαλιά της γκιλοτίνας. Τι και αν έπειτα από 200 χρόνια αμφισβητήθηκε ο συγκεκριμένος μύθος. Η «ιστορία» αποφάσισε ότι η Αυστριακή πριγκίπισσα το είχε πει.

Θέμα αυτοπροσδιορισμού

Η ιεραρχία της Εκκλησίας δεν ήθελε την προβολή ενός φιλμ (και μάλιστα ενός σκηνοθέτη της εμβέλειας του Κ. Γαβρά) όπου ο ρόλος κληρικών δεν συνάδει με την εικόνα που επιθυμεί για το παρελθόν της.

Το ζήτημα δεν είναι επιστημονικό. Δεν πρόκειται για μία αμφισβητούμενη διαμάχη ιστορικών με την εκατέρωθεν κατάθεση σχετικών τεκμηρίων. Είναι πρωτίστως θέμα αυτοπροσδιορισμού. Και η ελλαδική Εκκλησία, ως δημιούργημα του ελληνικού κράτους, δεν μπορεί να επιτρέψει την ανατροπή του κεντρικού θεμελίου της, δηλαδή τον ρόλο της στη διαμόρφωση της σημερινής «εθνικής ταυτότητας». Δεν είναι η ιστορική αλήθεια που αγνοείται από την Εκκλησία (πολλοί ιεράρχες γνωρίζουν εξαιρετικά καλά και Ιστορία και Πολιτική Επιστήμη), αλλά η χρήση της. Δι’ ο και επεμβαίνουν προλητπικά.

Άρθρο του Τάκη Καμπύλη στην Καθημερινή

Οι γελοιογραφίες του Τάσου Αναστασίου

Χαίρομαι που δεν είμαι η μόνη που γκρινιάζω για τη σελίδα του Μουσείου της Ακρόπολης. Στο Nylon διαβάζουμε:

“…Το Μουσείο με όλους τους παραδοσιακούς όρους είναι πανέμορφο – αρχιτεκτονικά, λειτουργικά, για να μην πούμε για τα εκθέματα. Επιτρέπεται όμως, εν έτει 2009 να χτίζουμε κάτι τόσο φρέσκο και να μην υπάρχει τουλάχιστον ένας ηλεκτρονικός ξεναγός να μοιράζεται (έστω επί πληρωμή) στους επισκέπτες?

Ακόμα και οι πιο ασήμαντες περιφερόμενες εκθέσεις σήμερα διαθέτουν στο κοινό ηλεκτρονικούς ξεναγούς. Πρόκειται για συσκευές που συνδέονται με ακουστικά τα οποία φοράει ο επισκέπτης, και όταν βρίσκεται μπροστά σε ένα έκθεμα, πατάει τον κωδικό που βλέπει επάνω και ακούει τα πλήρη στοιχεία γύρω από το έκθεμα.

Αν υπάρχει ένα Μουσείο που χρειάζεται τον ηλεκτρονικό ξεναγό, αυτό είναι το Μουσείο της Ακρόπολης. Κάθε έκθεμα (ακόμη και το πιο μικρό) κρύβει πίσω του μια ολόκληρη ιστορία που γεμίζει βιβλίο.

Πάνε περίπου τρία χρόνια από τότε που έγραψα για τους ηλεκτρονικούς ξεναγούς επόμενης γενιάς που προβλέπουν ότι οι επισκέπτες των Μουσείων θα έχουν μαζί τους συσκευές ήχου στη μορφή των iPod ή MP3 capable κινητών.

Τότε είναι που έγραψα για τα σημαντικότερα Μουσεία των ΗΠΑ που διαθέτουν ηλεκτρονικούς ξεναγούς σε μορφή podcasts που μπορεί κάποιος να κατεβάσει πριν πάει στο Μουσείο – όπως το Artcast του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης του Σαν Φρανσίσκο. Τότε είναι που έγραψα για τους ξεναγούς (όχι μόνο Μουσείων, αλλά) ολόκληρων πόλεων σε μορφή podcast, όπως ο iAudioguide.

Σήμερα οι επισκέπτες του Μουσείου της Ακρόπολης στριμώχνονται γύρω από τις μικρές ταμπελίτσες του κάθε εκθέματος για να διαβάσουν τις 4-5 γραμμές κειμένου που περιέχουν – ό,τι μπορεί να βάλει κάποιος εκεί περιεκτικά. Κι εμείς δεν μπορούμε να τους παρέχουμε ούτε τους (προηγούμενης γενιάς) ηλεκτρονικούς ξεναγούς που μοιράζονται εκεί στο Μουσείο, και επιστρέφονται με το τέλος της επίσκεψης.

Καλά φουσκώσαμε από υπερηφάνεια τη μέρα των εγκαινίων, αλλά είμαστε σε πολλά γυμνοί, και η γύμνια δεν κρύβεται. Αλλά νομίζω ότι όλο αυτό δεν μας αξίζει…”

Η Terra μετράει ήδη μία δεκαετία γκρίνιας όπου επισημαίνει την ύπαρξη σημαντικού πολιτιστικού κεφαλαίου και την αδυναμία αξιοποίησής του…

οι πιο πρόσφατες:
Μουσείο Ακρόπολης -μία χαμένη ευκαιρία
e-ticketing για τα κλάμματα
Βυζαντινή λογοκρισία

Ένα φιλμάκι του Κώστα Γαβρά (συνολικής) διάρκειας δεκατριών μόλις λεπτών μια αστραπιαία ιστορική αναδρομή της Ακρόπολης ανά τους αιώνες. Ο αφηγητής επεξηγεί: «Οι νέες αντιλήψεις για την τέχνη που επικράτησαν κατά την παλαιοχριστιανική εποχή, οδήγησαν στην καταστροφή πολλών έργων τέχνης σε ολόκληρο τον ελληνικό κόσμο»- για μερικά δευτερόλεπτα, προβάλλεται μια σκηνή από βυζαντινούς ρασοφόρους να σφυροκοπούν κατακερματίζοντας μέρη του αετώματος του ναού… Αυτό το ελάχιστο, αλλά ιστορικά θεμελιωμένο από ιστορικούς και αρχαιολόγους – σαν πράξη γεγονός, ενόχλησε την Εκκλησία της Ελλάδος που ζήτησε από το Υπουργείο Πολιτισμού να αφαιρέσει τα επίμαχα σημεία (των ρασοφόρων που τεμαχίζουν τον ναό). Το Υπουργείο έπραξε το αδιανόητο κι επέβαλε λογοκρισία στη ταινία του Κώστα Γαβρά με την δικαιολογία ότι ένα ιστορικό μνημείο «πρέπει να ενώνει αντί να διχάζει». Δηλαδή ένα ιστορικό μνημείο διαγράφει την ιστορική του διαδρομή για το καλό μας, στο όνομα της ομοψυχίας του έθνους μας. Μένουμε ήσυχοι. Η Ιστορία επιτέλους σιώπησε…

Πάλι καλά που δεν προστέθηκε στην ταινία και αναπαράσταση του κρυφού σχολειού στην Ακρόπολη!

Ο διεθνούς φήμης Έλληνας σκηνοθέτης Κώστας Γαβράς εξετάζει το ενδεχόμενο να ζητήσει την αφαίρεση του ονόματός του από το λογοκριμένο βίντεο, αντιδρώντας έτσι με αυτόν τον τρόπο στην απόφαση του υπουργείου Πολιτισμού να «κόψει» σκηνές από το φιλμάκι που προβάλλεται στο νέο Μουσείο της Ακρόπολης.

«Μπορεί τα δικαιώματα να ανήκουν στο ελληνικό Δημόσιο, που μου ανέθεσε την παραγωγή του φιλμ, αλλά μετά την περικοπή δεν είναι πια το δικό μου φιλμ.

Διαβάστε το άρθρο της Μαρίας Κατσουνάκη Blanco στην Ιστορία Καθημερινή 28/7/2009

Δείτε ολόκληρο το βίντεο χωρίς λογοκρισία ( πηγή: Zougla.gr)

«Γιατί τα σπάσαμε τα αγάλματα των,

γιατί τους διώξαμεν από τους ναούς των». 

«Ιωνικόν» του Κ. Π. Καβάφη

H είδηση για την πρωτοφανή λογοκρισία που δέχτηκε ο Κώστας Γαβράς για το βίντεο που είχε ετοιμάσει με θέμα την Ακρόπολη, έχει κάνει το γύρο του κόσμου προκαλώντας στη διεθνή φήμη της χώρας μας ένα μεγάλο πλήγμα.

Το Γερμανικό έντυπο «Die Welt» είχε σαν τίτλο για το θέμα: «Πως κατέστρεψαν την Ακρόπολη ορθόδοξοι ιερείς». Το ιταλικό Radio Vatikan στην ιστοσελίδα του γράφει: «Η Εκκλησία ασκεί λογοκρισία», ενώ το Τουρκικό πρακτορείο VOΑ Νews είχε τον τίτλο: «Η Ελλάδα λογοκρίνει τον Κώστα Γαβρά».

Ακόμα αρνητικές αναφορές είχαν τα εξής διεθνή πρακτορεία τύπου: το «Der Spiegel» το Reuters, το Αssociated Ρress, το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, το ισπανικό Μilenio, η εφημερίδα «Ηamburger Αbendblatt», και η ολλανδική «De Standaard» που καυτηρίασαν την κριτική που δέχτηκε ο διεθνούς φήμης σκηνοθέτης.

Αλλά το πιο εύστοχο σχόλιο το έκανε ο Πέτρος Θέμελης στα Νέα:

Το δημιούργημα ενός καλλιτέχνη το δέχεσαι ως μορφή τελειωμένη με τα μηνύματα που εκπέμπει ή το απορρίπτεις στο σύνολο, δεν είναι δυνατόν να του αποσπάς τμήματα κάθε φορά που με αυτά προσβάλλονται υποτίθεται τα αισθήματα ή τα χρηστά ήθη ορισμένων συμπολιτών σου. Είναι σαν να κόβεις κομμάτι από τον καμβά ενός ζωγραφικού πίνακα ή να αφαιρείς μέρος ενός γλυπτού ή στην καλύτερη περίπτωση να το καλύπτεις με φύλλο συκής.

 Στην αίθουσα των κλιτύων του νέου Μουσείου της Ακρόπολης μας υποδέχονται από τη μία οι δύο Νίκες και από την άλλη αυτά τα αναθηματικά μάτια:

Εἶχες μέσα στὰ μάτια σου
μιάν ἀστραπὴ ἀπὸ τὸν ἄνεμο τῆς πατρίδας
καὶ στὴν καρδιά σου μίαν ἄγρια φλόγα
κι ἔλεγες δὲν ἦταν νὰ σβήσει ποτέ.

Μηνάς Δημάκης, Είχες μέσα στα μάτια σου μιαν αστραπή.