Αρχείο για την κατηγορία “επιστήμες”Δεκ
07
2015
Οπτικοποίηση στατιστικώνΑναρτήθηκε από terracomputerata στο επιστήμες, με ετικέτες: Hans Rosling, στατιστικάΙαν
17
2015
Γαλιλαίος: Η Μάχη στην Αυγή της Σύγχρονης Επιστήμης|Αναρτήθηκε από terracomputerata στο επιστήμες, με ετικέτες: ΓαλιλαίοςΟ Γαλιλαίος αποτελεί μία από τις πιο εμβληματικές φυσιογνωμίες στην ιστορία της επιστήμης. Το Ίδρυμα Ευγενίδου αποδίδει τον δικό του φόρο τιμής στον σπουδαίο μαθηματικό και αστρονόμο με τη δημιουργία του ντοκιμαντέρ «Γαλιλαίος: Η Μάχη στην Αυγή της Σύγχρονης Επιστήμης».Η Ιταλία της Αναγέννησης ήταν ένας από τους πιο σημαντικούς σταθμούς για την περίοδο που οι ιστορικοί ονομάζουν «Επιστημονική Επανάσταση». Σε αυτό το ντοκιμαντέρ παρουσιάζεται η ζωή και το έργο του Γαλιλαίου, οι διαμάχες του και το κοινωνικό πλαίσιο μέσα στο οποίο αναδείχτηκε. Ο Γαλιλαίος χρησιμοποίησε μια νέα μέθοδο στη φυσική φιλοσοφία και στην αστρονομία βασιζόμενος τόσο στα μαθηματικά και στο πείραμα, όσο και στις κοινωνικές και πολιτικές του συμμαχίες. Η αλήθεια του μαθηματικού και αστρονόμου Γαλιλαίου ήρθε σε σύγκρουση με την αλήθεια των σημαντικότερων φιλοσόφων του 17ου αιώνα και η σύγκρουση αυτή υπήρξε κομβική για ένα πλήθος αλλαγών. Το ηλεκτρονικό βιβλίο “Γαλιλαίος: Η Μάχη στην Αυγή της Σύγχρονης Επιστήμης” βασίζεται στο ομώνυμο ντοκιμαντέρ και σας μεταφέρει στην Ιταλία της Αναγέννησης, περιγράφοντας εκτενέστερα τη ζωή και το έργο του Γαλιλαίου Ιαν
05
2015
Χλωμή Μπλε ΚουκκίδαΑναρτήθηκε από terracomputerata στο επιστήμες, φιλοσοφία, φωτογραφία, με ετικέτες: Carl SaganΗ Χλωμή Μπλε Κουκκίδα είμαι μια φωτογραφία της Γης που τραβήχτηκε το 1990 από το Voyager 1 από απόσταση ρεκόρ, δείχνοντας αμυδρά τον πλανήτη μας μέσα στο αχανές διάστημα. Μετά από αίτημα του Carl Sagan το Voyager, καθώς εγκατέλειπε το ηλιακό μας σύστημα, έστρεψε για μια τελευταία φορά τις κάμερες προς τη Γη, τραβώντας τη φωτογραφία, από την οποία εμπνεύστηκε ο τίλος του ομότιτλου βιβλίου.“Το διαστημικό σκάφος ήταν πολύ μακριά από το σπίτι. Σκέφτηκα ότι θα ήταν καλή ιδέα, αμέσως μετά τον Κρόνο, να φροντίσουμε να λάβει μια τελευταία ματιά πίσω. Από τον Κρόνο, η Γη φαίνεται πολύ μικρή για το Voyager: Ο. πλανήτης μας θα ήταν ένα σημείο φωτός, ένα μοναχικό pixel, που δύσκολα διακρίνεται από τα άλλα σημεία φωτός του Voyager**: …μια χλωμή μπλε κουκκίδα…. ” (Carl Sagan) Η κατά φαντασία μοναδικότητά μας, η αυταπάτη ότι έχουμε κάποια προνομιούχο θέση στον κόσμο, αμφισβητούνται από αυτή τη κουκκίδα του χλωμού φωτός. Ο πλανήτης μας είναι μόνο ένα σημείο στο μεγάλο εξελισσόμενο κοσμικό σκοτάδι. Μέσα στο σκοτάδι μας, σε όλη αυτή την απεραντοσύνη, δεν υπάρχει καμία νύξη ότι θα έλθει βοήθεια από αλλού για να μας σώσει από τους εαυτούς μας.Δεν υπάρχει ίσως καμία καλύτερη επίδειξη της τρέλας της ανθρώπινης αλαζονείας από αυτήν την απόμακρη εικόνα του μικροσκοπικού κόσμου μας. Για μένα, υπογραμμίζει την ευθύνη μας να ασχοληθούμε πιο ευγενικά ο ένας με τον άλλο, να συντηρήσουμε και να αγαπήσουμε το χλωμό – μπλε σημείο, το μόνο σπίτι που ποτέ γνωρίσαμε.”Μάι
01
2014
Όταν οι υπολογιστές ήταν γυναίκεςΑναρτήθηκε από terracomputerata στο επιστήμες, κοινωνία, με ετικέτες: ENIAC, γυναίκες, Ειρήνη Μεργούπη-Σαβαΐδου, ιστορία υπολογιστών, Τέλης ΤύμπαςΤην Παρασκευή είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω στο Ίδρυμα Ευγενίδου μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ομιλία των Τέλη Τύμπα και Ειρήνης Μεργούπη -Σαβαΐδου.
Οι δύο μελετητές επιμελήθηκαν τον τόμο «Ιστορίες της τεχνολογίας του 20ού αιώνα» (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης) από όπου αξίζει να παρουσιαστεί η πτυχή «όταν οι υπολογιστές ήταν γυναίκες» -Jennifer S. Light, επιμέλεια Τέλης Τύμπας, Ειρήνη Μεργούπη-Σαβαΐδου«(…) Το παρόν άρθρο υποδεικνύει για ποιον λόγο οι προηγούμενες θεωρήσεις στην ιστορία του υπολογιστή δεν σκιαγράφησαν τις γυναίκες ως υποκείμενα που είχαν σημαντικό ρόλο σε αυτή την ιστορία και τάσσεται υπέρ μιας επανεκτίμησης της συμβολής τους»: «Πριν από το Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, γυναίκες με πανεπιστημιακά πτυχία στα Μαθηματικά δίδασκαν συνήθως στην Πρωτοβάθμια και τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Σε ορισμένες περιπτώσεις εργάζονταν σε υπαλληλικές υπηρεσίες ως υπάλληλοι στατιστικής ή ως άνθρωποι-υπολογιστές. Καθώς ο πόλεμος μετέβαλε τη ζήτηση εργασίας, ένα κολέγιο θηλέων ανέφερε ότι κάθε γυναίκα πτυχιούχος Μαθηματικών μπορούσε να επιλέξει ανάμεσα σε είκοσι πέντε θέσεις απασχόλησης στη βιομηχανία ή την κυβέρνηση (ΗΠΑ)». Οι αγγελίες για γυναίκες και επιστήμονες μηχανικούς πλήθαιναν: «ΖΗΤΟΥΝΤΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ». «(…) Στις αρχές της δεκαετίας του 1940, τα εργαστήρια άρχισαν να προσλαμβάνουν γυναίκες για την εξέταση των πυρηνικών και σωματιδιακών ιχνών στα φωτογραφικά γαλακτώματα. Εως τη δεκαετία του 1950, το αντίγραφα των φωτογραφιών που ανίχνευε κάθε γυναίκα δημοσιεύονταν φέροντας το όνομά της. Στην πορεία, όμως, το κύρος τής εργασίας αυτών των γυναικών εξανεμίστηκε. Οι μετέπειτα δημοσιεύσεις άρχισαν να ταξινομούνται με βάση το όνομα του επικεφαλής κάθε εργαστηρίου, ο οποίος αναπόφευκτα ήταν άνδρας και οι φωτογραφίες που έβγαιναν στο φως της δημοσιότητας σπανίως αποκάλυπταν τη συνεισφορά των γυναικών. Το αίτημα του φυσικού Cecil Powell για τρία επιπλέον μικροσκόπια και ακόμη τρία κορίτσια υποδηλώνει το ότι η αφάνεια και η δυνατότητα εύκολης αντικατάστασης των γυναικών πήγαιναν χέρι χέρι. Σε πολλά εργαστήρια, οι επιστήμονες περιέγραφαν τις γυναίκες όχι τόσο ως άτομα, αλλά ως ένα σύνολο που προσδιοριζόταν από τον επικεφαλής τους στο Εργαστήριο (Η χορωδία ομορφιάς του Cecil) ή από τα μηχανήματα που χειρίζονταν (τα κορίτσια του ανιχνευτή)».Κατά τον ίδιο τρόπο το «πρόγραμμα ENIAC» (Electronic Numerical Integator And Computer, ηλεκτρονικός αριθμητικός ολοκληρωτής και υπολογιστής) έκλεισε την λειτουργία του στις 2 Οκτωβρίου του 1955: «Οι γυναίκες χειριστές αναφέρονταν ως “η ομάδα του John Holderton” ή “τα κορίτσια του ENIAC”».«(…) Οι γυναίκες αυτές δεν απέκτησαν ποτέ την ευκαιρία να επιδείξουν δημοσίως τις τεχνικές τους γνώσεις, πράγμα το οποίο ήταν αποφασιστικής σημασίας για την προσωπική τους αναγνώριση και την εξέλιξη της επαγγελματικής τους σταδιοδρομίας».«(…) Το πρόγραμμα ENIAC έκανε μια θεμελιώδη διάκριση μεταξύ του υλισμικού και του λογισμικού: ο σχεδιασμός του υλισμικού ήταν ανδρική δουλειά, ενώ ο προγραμματισμός ήταν γυναικεία δουλειά. Εχοντας αποκτήσει κοινωνικό φύλο, τα δύο αυτά μέρη του προγράμματος διακρίνονταν από διαφορετικό Status βάσει του οποίου κατηγοριοποιούνταν».«(…) Οι γυναίκες προγραμματιστές εκτελούσαν διαταγές από άνδρες μηχανικούς και αξιωματικούς του στρατού. Ηταν αυτοί οι μηχανικοί και οι αξιωματικοί οι θεωρητικοί και οι διευθυντές που έπαιρναν τα εύσημα για την εφεύρεση.»Το κοινωνικό σύστημα του αμερικανικού στρατού είναι ιστορικά θεμελιωμένο στους κοινωνικούς κώδικες των Ευρωπαίων gentlemen.»Ως πολιτικό προσωπικό, οι “έξι γυναίκες υπολογιστές” που επελέγησαν για το χειρισμό του ENIAC παρέμειναν έξω από την κάστα αυτού του συστήματος».Ο συγγραφέας διευκρινίζει ότι «εάν ερμηνεύαμε την ιστορία του ENIAC ως περίπτωση εκμηχανισμού της γυναικείας εργασίας, δεν θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι ο εκμηχανισμός συνοδεύτηκε στην περίπτωση αυτή από απώλεια δεξιοτήτων.»Η δουλειά απαιτούσε στην πραγματικότητα ανεπτυγμένη εξοικείωση με το υλισμικό. Αυτό όμως έρχοταν σε αντίφαση με το ιδίωμα του έμφυλου στερεότυπου. Οι έξι του ENIAC κατανοούσαν όχι μόνο τα μαθηματικά των υπολογιστών, αλλά και την ίδια τη μηχανή. Το γεγονός ότι οι επικεφαλής του προγράμματος και οι ιστορικοί δεν εκτίμησαν σωστά τις τεχνικές γνώσεις των γυναικών, επιβεβαιώνει την υπόθεση περί αντίφασης ανάμεσα στη δουλειά που πραγματικά εκτελέστηκε από τις γυναίκες και στον τρόπο με τον οποίο αυτή η δουλειά αποτιμήθηκε από άλλους».«(…) Στις 15 Φεβρουαρίου του 1946 οι “New York Times” περιέγραψαν μία δημόσια επίδειξη:“Είπαν στον ENIAC να λύσει ένα δύσκολο πρόβλημα για το οποίο ένας εκπαιδευόμενος άνδρας θα χρειαζόταν να δουλέψει μερικές εβδομάδες. Ο ENIAC το έκανε αυτό σε 15 δευτερόλεπτα. Η δήλωση για τα 15” δεν λάμβανε υπόψη το χρόνο που είχαν αφιερώσει οι γυναίκες για να εγκαταστήσουν το κάθε πρόβλημα στη μηχανή”».Ενας οδηγός του 1943 προς διευθυντές επιχειρήσεων εξηγούσε: Οι γυναίκες μπορούν να εκπαιδευτούν για να κάνουν οποιαδήποτε δουλειά έχετε, αλλά θυμηθείτε ότι μια γυναίκα δεν είναι άνδρας. Μία γυναίκα είναι ένα υποκατάστατο -όπως το πλαστικό αντί για το μέταλλο.«(…) Πολλά από τα ερωτήματα των ιστορικών, που αφορούν την ιστορία του υπολογισμού, αποτυπώνουν τους ακούσια “ανδροκεντρικούς όρους” της ιστορίας. Το αποτέλεσμα είναι μια διαστρεβλωμένη ιστορία της τεχνολογικής ανάπτυξης, η οποία έχει καταστήσει αθέατη τη γυναικεία συμβολή.»(…) Καθώς οι υπολογιστές κυριαρχούν στην καθημερινή ζωή, γίνεται κρίσιμο να επανεγγραφούν οι γυναίκες στην ιστορία του υπολογισμού, της οποίας πάντοτε ήταν μέρος Επειδή ήταν μέρος της ιστορικής δράσης, ακόμη κι αν δεν έγιναν μέρος της ιστορικής μνήμης».enetΑπρ
07
2013
Η ΝASA παρουσιάζει τις καλύτερες εικόνες της Γης για το 2012Αναρτήθηκε από terracomputerata στο επιστήμες, με ετικέτες: NASAΦεβ
26
2013
Τι δεν διδάσκεται στα σχολείαΑναρτήθηκε από terracomputerata στο web 2.0, εκπαίδευση, επιστήμες, σχολείο, Τ.Π.Ε., με ετικέτες: προγραμματισμόςΙούλ
07
2012
Όλα όσα θέλατε να μάθετε για το μποζόνιοΑναρτήθηκε από terracomputerata στο επιστήμες, με ετικέτες: μποζόνιο Higgsκαι δεν τολμούσατε να ρωτήσετε Οκτ
06
2011
ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑΣ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ FARMVILLEΑναρτήθηκε από terracomputerata στο facebook, web 2.0, γλώσσα, επιστήμες, ψηφιακές κοινότητες, με ετικέτες: FarmvilleΠαρουσίαση εισήγησης στο CIE2011-Conference on Informatics in Education 2011, Η Πληροφορική στην Εκπαίδευση – 8 Οκτωβρίου 2011 Ιούλ
22
2011
World Of GooΑναρτήθηκε από terracomputerata στο επιστήμες, παιχνίδι, με ετικέτες: World Of Goo Το World Of Goo είναι ένα παιχνίδι σκέψης και λογικής που θα σας κρατήσει απασχολημένους για αρκετή ώρα! Οκτ
25
2010
Google Earth Τώρα και για αστρονόμουςΑναρτήθηκε από terracomputerata στο Διαδίκτυο, επιστήμες, με ετικέτες: αστρονομίαΑνακοινώνοντας τη συνεργασία του με την ιστοσελίδα Slooh, το Google Earth επιτρέπει πλέον σε όλους τους χρήστες του οι οποίοι ασχολούνται ερασιτεχνικά με την αστρονομία να «ανεβάζουν» εικόνες, αλλά και να βλέπουν στιγμιότυπα που προσθέτουν άλλοι λάτρεις του Διαστήματος. Η συγκεκριμένη συνεργασία θα δώσει την ευκαιρία στην πλατφόρμα του ιντερνετικού κολοσσού να μεταδίδει αστρονομικά φαινόμενα την ώρα που αυτά συμβαίνουν και να εμπλουτίσει τη συλλογή της με εικόνες που επεξηγούνται και σχολιάζονται από τους ίδιους τους ερασιτέχνες που τις ανάρτησαν. Aλλωστε, η ιστοσελίδα Slooh έχει ήδη εγγεγραμμένα 50.000 μέλη. Ιούλ
24
2010
Επίσκεψη στον Αρη με ένα κλικΑναρτήθηκε από terracomputerata στο Microsoft, επιστήμες, με ετικέτες: NASA, world telescope, αστρονομίαΗ ΝΑSΑ ένωσε τις δυνάμεις της με την εταιρεία Μicrosoft προκειμένου να προσφέρουν στο κοινό την ευκαιρία να εξερευνήσει για πρώτη φορά τον Αρη από τον υπολογιστή του, με τη μεγαλύτερη δυνατή λεπτομέρεια. Το αποτέλεσμα αυτής της συνεργασίας είναι ένας διαδραστικός χάρτης τον οποίο ο ενδιαφερόμενος μπορεί να «κατεβάσει» στον υπολογιστή του, έχοντας τη δυνατότητα να δει τρισδιάστατα τα όρη και τις κοιλάδες στην επιφάνεια του Κόκκινου Πλανήτη. Ειδικοί της Μicrosoft δούλεψαν τρία ολόκληρα χρόνια συλλέγοντας στοιχεία από εικόνες υψηλής ανάλυσης του πλανήτη, που είχαν παραχθεί από τα διαστημικά όργανα της ΝΑSΑ. Οπως ανέφερε εκπρόσωπος της εταιρείας, η σκληρή δουλειά απέδωσε καρπούς και τώρα οι χρήστες του WorldWide Τelescope μπορούν πλέον να ζουμάρουν και με ένα κλικ να βρίσκονται ξαφνικά στην επιφάνεια του πλανήτη. Οσοι θελήσουν να «ταξιδέψουν» εικονικά στον Αρη, μπορούν να θαυμάσουν τους κρατήρες του και το βάθος των φαραγγιών του. Μπορούν, για παράδειγμα, να κάνουν μια… βόλτα στον Κρατήρα Βικτόρια ή στον Ολυμπο, που αποτελεί το πιο ψηλό όρος στο ηλιακό μας σύστημα. Ιούλ
10
2010
Επιστημονική καινοτομίαΑναρτήθηκε από terracomputerata στο επιστήμες, καινοτομία, με ετικέτες: ξενιτιά19 κορυφαίους ερευνητές-επιστήμονες απ’ όλο τον κόσμο προσέλαβαν τα πανεπιστήμια του Καναδά, στο πλαίσιο προγράμματος της κυβέρνησης να δώσει ώθηση στη μελλοντική οικονομική ανάπτυξη της χώρας επενδύοντας σε αυτό που ονομάζει «επιστημονική καινοτομία». Η κυβέρνηση διέθεσε 196 εκατομμύρια δολάρια Καναδά (περίπου 150 εκατομμύρια ευρώ). Κάθε ερευνητής-επιστήμονας θα λάβει μέχρι και 10 εκατομμύρια καναδέζικα δολάρια τον χρόνο για περίοδο 7 ετών, προς υποστήριξη της ερευνητικής του δουλειάς. Είπατε τίποτα; Εμείς προτιμάμε να καινοτομούμε κουνώντας στους νέους μας το μαντίλι του αποχαιρετισμού… Φυσικά δεν παραλείπουμε να πετάμε και μεγάλα λόγια του στυλ: “Απαραίτητη η ενεργοποίηση των νέων για να αλλάξει η χώρα”. Ούτε με κιάλι δε θα βλέπουμε νέο σε λίγο στη χώρα μας. Κακόμοιροι γονείς που θα ξεροσταλιάζουν στις οθόνες του Skype… Το Αμερικανικό Μουσείο Φυσικής ιστορίας μας ξεναγεί στο σύμπαν όπως έχει χαρτογραφηθεί από αστρονομικές παρατηρήσεις Ιούν
10
2010
www.exandas.ert.grΑναρτήθηκε από terracomputerata στο Ελλάδα, επιστήμες, ΜΜΕ, με ετικέτες: τηλεόρασηΟ «Εξάντας» του Γιώργου Αυγερόπουλου συζητείται συνήθως για τα πολυβραβευμένα του ντοκιμαντέρ από χώρες και πραγματικότητες μακρινές μας. Αυτή τη φορά τροφοδότησε φλογερές συζητήσεις καταγράφοντας το σκανδαλώδες «Ελντοράντο» των τραπεζών βλαστοκυττάρων της Ελλάδας. Στο site της εκπομπής μπορεί κανείς να (ξανα)δεί την εκπομπή (όπως και όλες τις παλαιότερες) και να παρακολουθήσει τα σχετικά σχόλια (ανάλογα και στο γκρουπ Exandas Documentaries, στο Facebook). Μεταξύ άλλων, θα δει πώς άνθρωποι με εμπορικά συμφέροντα παριστάνουν τους ιδιώτες για να παρεισφρήσουν σε δημόσιες συζητήσεις αλλά και πώς αντιμετωπίζονται. http://exandas.ert.gr/el/kentriko-eksantas/featured-documentaries/to-polytimo-kyttaro Απρ
12
2010
Η φύση με αριθμούςΑναρτήθηκε από terracomputerata στο επιστήμες, φύση, με ετικέτες: μαθηματικά, φύσηΟι μαθηματικές σχέσεις στην φύση Μαρ
28
2010
Μαθητές μας μια… αΝΑSΑ από το ΔιάστημαΑναρτήθηκε από terracomputerata στο επιστήμες, με ετικέτες: ISS, NASA«Είμαι ενθουσιασμένος. Επί δύο χρόνια προετοιμάζαμε αυτή την ημέρα. Επιτέλους θα έχω μια πραγματική εικόνα για το Διάστημα,για το οποίο διαβάζω χρόνια…». Ο 11χρονος Αναστάσιος, μαθητής του 18ου Δημοτικού Σχολείου Περιστερίου, είναι ένα από τα 20 παιδιά που θα έχουν στις 16 Μαρτίου, μια πρώτη επαφή με το… Διάστημα. Οι μαθητές από επτά δημοτικά σχολεία του Περιστερίου θα έχουν την ευκαιρία να συνομιλήσουν για περίπου οκτώ λεπτά με τους τρεις αστροναύτες του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ΙSS) την ώρα που θα περνάει επάνω από τη χώρα μας. Τρεις φορές τον χρόνο περνάει ο δορυφόρος επάνω από την Ελλάδα, σε απόσταση περίπου 372.000 χιλιομέτρων από τη Γη. Ο Αναστάσιος θα είναι ο πρώτος από τους 20 μαθητές που έχουν κληρωθεί για να συνομιλήσουν σήμερα με τους τρεις αστροναύτες που βρίσκονται στον σταθμό. Θα μιλήσει με τον αμερικανό αστροναύτη και ραδιοερασιτέχνη Τίμοθι Κρίμερ και η ερώτησή του θα είναι η εξής: «Οταν κάποιος ταξιδεύει σε άλλη χώρα, λέει ότι το σπίτι του είναι το πιο όμορφο. Οταν οι διαστημάνθρωποι βρίσκονται στο Διάστημα, η Γη τούς φαίνεται ο πιο ωραίος πλανήτης;». Είναι ενθουσιασμένος και δεν κρύβει τα συναισθήματά του. Περίμενε άλλωστε αυτή τη στιγμή πολύ καιρό. «Πήγαμε σε σεμινάρια,ήρθαν δύο αστρονόμοι που μας έκαναν ερωτήσεις και μας είπαν πολύ ενδιαφέροντα πράγματα. Είμαι πάρα πολύ ικανοποιημένος» . Φεβ
11
2010
Ισότητα και… στην άλγεβραΑναρτήθηκε από terracomputerata στο εκπαιδευτικοί, επιστήμες, παιδαγωγικά, με ετικέτες: γυναίκες, μαθηματικάΤα μαθηματικά αντιμετωπίζονται από πολλούς, εκπαιδευτικούς και μη, ως ανδρική υπόθεση. Όμως έρευνες αποδεικνύουν πως οι γυναίκες έχουν μαθηματική σκέψη και η πεποίθηση ότι «τα κορίτσια είναι καλύτερα στο να κλίνουν ένα ρήμα και τα αγόρια στο να κάνουν μαθηματικές πράξεις» είναι απλώς ένα στερεότυπο. Κάποιοι μάλιστα υποστηρίζουν ότι υπεύθυνοι γι΄ αυτό είναι οι δάσκαλοι. Φεβ
05
2010
O μαγικός αριθμός της αρμονίαςΑναρτήθηκε από terracomputerata στο αρχαιολογία, Ελλάδα, επιστήμες, με ετικέτες: αριθμός φ, Παρθενώνας, Φειδίας, χρυσή τομήΟι Πυραμίδες της Aιγύπτου, ο Παρθενώνας, η Mόνα Λίζα, ο Tζόρτζ Kλούνεϊ και το κορμί της Mόνικα Mπελούτσι έχουν κάτι κοινό! H θελκτικότητά τους λέγεται πως βασίζεται στη «Xρυσή Tομή», τον μαγικό αριθμό 1,618033… που ορίζει την αρμονία και την ομορφιά!Σε τι συνίσταται όμως η ιδιαιτερότητα και παράλληλα η μαγεία αυτού του αριθμού που απεικονίζεται παγκοσμίως και με το γράμμα φ (προς τιμήν του αρχαίου γλύπτη Φειδία) και έχει απασχολήσει την επιστημονική κοινότητα όσο κανένας άλλος αριθμός στην ιστορία των Μαθηματικών; Tο συναρπαστικό μάλιστα στην όλη υπόθεση είναι ότι τον συγκεκριμένο αριθμό δεν μελετούν μόνο μαθηματικοί, αλλά βιολόγοι, καλλιτέχνες, μουσικοί, ιστορικοί, αρχιτέκτονες, ψυχολόγοι ακόμα και μυστικιστές! «Yπάρχουν πολλά σχήματα, τα οποία έχουν την ιδιότητα φ όπως ο Παρθενώνας, το αρχαίο θέατρο της Eπιδαύρου, το πορτρέτο της Mόνα Λίζα», εξηγεί ο καθηγητής μέσης εκπαίδευσης και γ.γ. της Eλληνικής Mαθηματικής Eταιρείας, Iωάννης Tυρλής. «Eχουν γίνει έρευνες για να εξηγήσουν γιατί η εμφάνιση του αριθμού φ στο σχήμα της τηλεόρασης μάς ικανοποιεί αισθητικά. Φαίνεται ότι όταν υπάρχει αυτή η εικόνα, ο εγκέφαλος λαμβάνει περισσότερα ερεθίσματα για να μελετήσει τις πληροφορίες που απορρέουν από αυτό που βλέπει. Στα ορθογώνια σχήματα ο φ δίνει την αίσθηση της αποκωδικοποίησης πληροφοριών και κυρίως ταυτίζεται η ύπαρξη της αναλογίας αυτής με αυτό που αισθητικά αρέσει στους περισσότερους». Πράγματι, η πρόσοψη του Παρθενώνα αποτελεί κορυφαίο παράδειγμα εφαρμογής του φ, όπως και οι πυραμίδες της Aιγύπτου που ακολουθούν τη δομή ενός ισοσκελούς τριγώνου. Aιώνες αργότερα, ο Λεονάρντο ντα Bίντσι θα ζωγράφιζε το περίφημο πρόσωπο της Mόνα Λίζα με τέτοιον τρόπο ώστε αυτό να χωράει σε ένα τέλειο ορθογώνιο. Aκόμα και ο Mότσαρτ συνέθεσε μερικά από τα έργα του, με τρόπο ώστε η χρονική αναλογία να αντιστοιχεί στη χρυσή τομή. Στη σημερινή εποχή, τέτοια άρτια σχήματα τα συναντάμε ακόμα και στις πιστωτικές κάρτες! Θεϊκή αναλογία H περίφημη αυτή ανακάλυψη των μαθηματικών αναλογιών του ανθρώπινου σώματος από τον Λεονάρντο ντα Bίντσι που απεικονίζεται και στο έργο του «Aνθρωπος του Bιτρούβιου» είναι βασισμένο στην πραγματεία του Pωμαίου μαθηματικού Mάρκου Πολλιώνα Bιτρούβιου, ο οποίος είχε μελετήσει για το ανθρώπινο σώμα, καταλήγοντας σε συμπεράσματα όπως ότι η απόσταση από την άκρη του πιγουνιού έως τη μύτη είναι το ένα τρίτο του μήκους του προσώπου, η απόσταση της γραμμής των μαλλιών έως τα φρύδια είναι το ένα τρίτο του μήκους του προσώπου κ.ο.κ. Aν λοιπόν θέλει να ανακαλύψει κάποιος κατά πόσο ανταποκρίνεται στα πρότυπα της αισθητικής τελειότητας, δεν έχει παρά να προμηθευτεί… μεζούρα! O αριθμός O Πυθαγόρας, και εν γένει οι Aρχαίοι Eλληνες μαθηματικοί, παρατήρησαν ότι τα πάντα πάνω στη Γη, από τα φυτά μέχρι το ανθρώπινο σώμα, αναπτύσσονται βάσει μιας αναλογίας. Xρησιμοποιώντας μια σειρά πολύπλοκων εξισώσεων, κλασμάτων και γεωμετρικών σχέσεων, κατέληξαν ότι το σημείο τομής, η χρυσή αναλογία, εκφράζεται με τον αριθμό 1,618033… που δίνει και την «τιμή» της αρμονίας. H «χρυσή τομή» κατά τον γλύπτη Θόδωρο Oι διάφορες μορφές Tέχνης – με ήχους (Mουσική), με λέξεις (Ποίηση-Λογοτεχνία), με κινήσεις του σώματος (Xορός, Θέατρο), με εικόνες (Zωγραφική, Φωτογραφία, Kινηματογράφος κλπ.) ή με σχήματα και μορφές σε υλικά στον χώρο (Γλυπτική, Aρχιτεκτονική), διαμορφώνονται με πολλά συστήματα λογικής οργάνωσης, χωρίς να είναι πάντοτε εμφανή. Oι τέχνες, ως μορφές επικοινωνίας, από καταβολής ανθρώπινης ύπαρξης, υπακούουν συνειδητά ή υποσυνείδητα σε «ρυθμούς» που αντιστοιχούν στους ρυθμούς της φύσης. Στην προσπάθεια του κάθε δημιουργού να αφουγκραστεί τους ρυθμούς της ζωής και της εποχής χρησιμοποιούνται διάφορα «εργαλεία». Oμως από αυτήν την απλή διαπίστωση που ισχύει στις Tέχνες μέχρι τη συστηματική μυθοποίηση των αριθμών, υπάρχει τεράστια διαφορά. Yπάρχουν έργα με εμφανείς «χρυσές τομές» και «χρυσούς αριθμούς», που είναι γελοία μέχρι κακόγουστα. Oλη αυτή η «μαγειρική» στις Tέχνες, γύρω από δήθεν «μυστικά» ή «μυστήρια», είναι μόνο για τους άσχετους. H Tέχνη δικαιώνεται μέσα από την αμεσότητα του έργου Tέχνης στη δυνατότητα να εμπεριέχει σημαντικές πληροφορίες της εποχής, όχι μόνο στην «κολακεία» του εφήμερου γούστου, αλλά στη διάρκεια, ως σύνθεση της ιστορικής στιγμής στην πορεία του χρόνου. Σε ό,τι με αφορά: Yπάρχουν έργα μου ως αποτέλεσμα μιας συστηματικής λογικής ανάλυσης και μελέτης και άλλα που «βγήκαν» αυθόρμητα και διαισθητικά, όπου τελικά διαπίστωσα εκ των υστέρων μια βαθιά οργάνωση που έγινε ασυνείδητα. Ιαν
31
2010
ΥπατίαΑναρτήθηκε από terracomputerata στο επιστήμες, πολιτιστικά, με ετικέτες: Agora, κινηματογράφος, ΥπατίαΤο 391 μ.Χ. στην Αλεξάνδρεια, στη Βιβλιοθήκη η Υπατία διδάσκει φιλοσοφία και αστρονομία, όσο στην αγορά διδάσκεται η θρησκεία της αγάπης με φωτιά και τσεκούρι. Ενδιαφέρουσα η αναπαράσταση της Αλεξάνδρειας στην ταινία Agora. Στο τέλος της προβολής ένας από το κοινό φώναζε: “ξυπνάτε Χριστιανοί!” Δεκ
16
2009
Σαν σήμερα, πριν από 104 χρόνια, δημοσιεύθηκε η Θεωρία της ΣχετικότηταςΑναρτήθηκε από terracomputerata στο επιστήμες, Σαν σήμερα, με ετικέτες: Einstein, Θεωρία της Σχετικότητας |