Terra Computerata

Το σκίτσο από τον Στάθη

Οπως κι αν ερμηνεύσει κανείς τη λέξη «poor» (φτωχή, δύστυχη, έρμη, ταλαίπωρη), κι ακόμα κι αν αποδώσει στοιχεία θεατρικότητας στην παρουσία του Αγγλου ευρωβουλευτή Νάιτζελ Φάρατζ, η προχθεσινή ομιλία του στο Ευρωκοινοβούλιο είχε τη συμβολική έστω αξία της, στους κόλπους ενός θεσμού που και αυτός συμβολικός είναι, αφού δεν διαθέτει πραγματική ισχύ. Το «Poor Greece!» του ευρωσκεπτικιστή, έτσι όπως ακούστηκε πάλι και πάλι, συνόψισε τη μοίρα όχι μόνο της περιφερειακής ή «άτακτης» Ελλάδας, αλλά όλων των χωρών που δεν ανήκουν σε κάποιον «άξονα» ή «διευθυντήριο»: «είναι εγκλωβισμένες στη σύγχρονη οικονομική φυλακή των λαών», όπως συμπέρανε ο κ. Φάρατζ, και τις αποκοιμίζει η ψευδαίσθηση ότι θα τρέξουν να τις απελευθερώσουν οι «εταίροι» τους, οι φίλοι και σύμμαχοι στη «μεγάλη Ευρώπη».

Τη δική του ψευδαίσθηση έχει και ο κ. Ντανιέλ Κον Μπεντίτ, ο επικεφαλής των πράσινων ευρωβουλευτών, που επιτέθηκε στον κ. Μπαρόζο καταλογίζοντάς του ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν έπραξε το παραμικρό για να λυθεί το Κυπριακό και να διευθετηθούν οι σχέσεις Ελλάδας και Τουρκίας, κι έτσι το 4,3% (τουλάχιστον) του ελληνικού προϋπολογισμού αναλώνεται για αμυντικές δαπάνες (μόνο οι ΗΠΑ και το Ισραήλ μας στερούν τα σχετικά πρωτεία). Μα αν η Γαλλία, η Γερμανία, η Αγγλία και οι λοιπές φιλειρηνικές χώρες που εμπορεύονται όπλα (πουλώντας στην Ελλάδα το υπερόπλο Χ και συγχρόνως στην Τουρκία το αντιυπερόπλο Χ, και αντιστρόφως), αποφάσιζαν να συμβάλουν στην επίλυση του Κυπριακού (που δεν είναι τοπικό πρόβλημα πια αλλά ευρωπαϊκό, κι ας μην το νιώθουν έτσι), πώς θα συντηρούσαν τη δική τους οικονομία, πώς θα κρατούσαν ακμαίους τους δικούς τους οικονομικούς δείκτες; Δηλαδή, σε μια Ευρώπη που γκρεμίζει τα τείχη, θα μπει λουκέτο σε μια χαρά εργοστάσια επειδή υπάρχει ακόμα ένα τείχος στην Κύπρο ή επειδή υπάρχουν ακόμα κατεχόμενα εδάφη (κυπριακά, δηλαδή ευρωπαϊκά) σε μια ήπειρο που, με την εμπνευσμένη καθοδήγηση Αμερικανών στρατηγών, απελευθερώνει λαούς σε άλλες ηπείρους, οπισθοδρομικές;

Άρθρο του Π. Μπουκαλά στην Καθημερινή

Αν εξαιρέσει κανείς την Κατοχή, στη διάρκεια της οποίας η χώρα υποχρεώθηκε για υπέρτερους λόγους σε παύση πληρωμών, έχουν περάσει 77 χρόνια από την τελευταία φορά που η λέξη «χρεοκοπία» ακούστηκε στην Ελλάδα τόσο πολύ όσο αυτές τις ημέρες. Ηταν η χρονιά της τελευταίας από τις τέσσερις ελληνικές πτωχεύσεις των ετών 1827, 1843, 1893 και 1932. Πτωχεύσεις που οφείλονταν στην αδυναμία της χώρας να εξυπηρετήσει έναν υπέρμετρο και πανάκριβο εξωτερικό δανεισμό και λύνονταν με ακόμη μεγαλύτερο και επαχθέστερο δανεισμό δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο που έσπασε μόλις στα μέσα της δεκαετίας του 1960. Και που είχαν σχεδόν πάντα μια έμμεση ή άμεση σχέση με την εθνική κυριαρχία, όπως προς γενική έκπληξη ανέφερε προ ημερών στο Υπουργικό Συμβούλιο ο πρωθυπουργός κ. Γ. Παπανδρέου. Γιατί; Οχι μόνο επειδή σε πτώχευση δεν μπορείς να ασκήσεις εξωτερική πολιτική, όπως διευκρίνισε μετά ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης κ. Θόδωρος Πάγκαλος, αλλάεπειδή ιστορικά οι περισσότερες πτωχεύσεις συναρτήθηκαν με την εθνική ολοκλήρωση.

Διαβάστε για την ιστορία των πτωχεύσεων στο Βήμα

Ο Πάσχος Μανδραβέλης στην Καθημερινή:

Δεν είναι θέμα εκτίμησης, αλλά ιστορικό γεγονός ότι στη Μακεδονία που προέλασε ο διάδοχος Κωνσταντίνος κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους το ελληνικό στοιχείο δεν ήταν παντού πλειονοτικό. Είτε το θέλουμε είτε όχι, έτσι έγιναν όλες οι «απελευθερώσεις» στην Ιστορία. Δεν προηγείτο καμιά απογραφή. Εμπαινε ο στρατός, καταλάμβανε την περιοχή και μετά ακολουθούσαν οι δάσκαλοι και οι καθηγητές που εξηγούσαν στον άρτι «απελευθερωθέντα» πληθυσμό γιατί ήταν προαιωνίως ελληνικός, βουλγαρικός, σερβικός ή σουαχίλι. Και αν κάποιος έφερνε αντίρρηση, η κατήχηση συνεχιζόταν με άλλα μέσα.

Ετσι γίνονταν τότε τα πράγματα, έτσι χτίστηκαν όλα τα κράτη-έθνη, έτσι αναπτύχθηκαν και οι εθνικισμοί στα Βαλκάνια. Δεν γίνονταν δημοψηφίσματα για να αποφασίσει ο πληθυσμός αν θέλει να συμβιώσει, όπως έγινε με το σχέδιο Ανάν, ούτε υπήρχε η σκέψη για προστασία των μειονοτήτων. Γενικώς, όποιος προλάβαινε «απελευθέρωνε». Οι Ελληνες πρόλαβαν τη Θεσσαλονίκη και οι Σέρβοι το Μοναστήρι. Καλώς ή κακώς έτσι γράφτηκε η Ιστορία και αυτή η Ιστορία είναι μία. Οι ιστορικοί μπορεί να διαφωνούν στην ερμηνεία των γεγονότων, συμφωνούν όμως στα γεγονότα καθαυτά. Μπορεί να αναθεωρηθούν πτυχές της Ιστορίας όταν έρθουν νέα στοιχεία στο φως ή μπορεί τα υπάρχοντα στοιχεία να δεθούν σε μια νέα θεωρία. Πιθανώς τώρα που εξελίσσονται οι ασκήσεις επί χάρτου στην Ιστορία, κάποιοι να διαφωνήσουν εκ των υστέρων για την απόφαση του Βενιζέλου να προελάσει ο ελληνικός στρατός στη Θεσσαλονίκη, αντί του Μοναστηρίου όπου ο ελληνόφωνος πληθυσμός ήταν μεγαλύτερος. Αλλά το «τι θα γινόταν αν…» είναι δουλειά άλλων.

Το άρθρο συνεχίζεται…

“Το δόγμα διχάζει, η αμφιβολία ενώνει. Είμαστε υπεύθυνοι για την Ιστορία”. Κορνήλιος Καστοριάδης

Η «παιδεία» μας τις τελευταίες δεκαετίες έχει πάψει να είναι δωρεάν. Είναι περίεργο γιατί επιμένει να αυτοαποκαλείται έτσι. Τα σχολεία είναι διαλυμένα. Η  δευτεροβάθμια και πρωτοβάθμια εκπαίδευση μαστίζεται από τους μαθητοπατέρες, την εργαλειακή γνώση και την αχαλίνωτη κομματοκρατία. Τις προάλλες συζητάγαμε με μία φίλη που έχει μπουχτίσει με την κακοδιοίκηση στα σχολεία κι αποφάσισε να θέσει υποψηφιότητα για διευθύντρια. Ομως οι γνωρίζοντες τα πράγματα, την ενημέρωσαν ότι οι θέσεις των διευθυντών δίνονται μόνο με μπιλιετάκια πολιτικών.Και έσπευσαν να την παρηγορήσουν, “τι τα θες τώρα; για 300 ευρώ να τραβιέσαι;” Αντε τώρα να τους πείσεις ότι δεν το κάνει για το επιμίσθιο…

Οι μαθητές μας καταφεύγουν στα φροντιστήρια προκειμένου να εξασφαλίσουν το πολυπόθητο εισιτήριο στο πανεπιστήμιο. Εκεί θα κατανοήσουν πώς λειτουργεί το σύστημα. “Γράψου στη νεολαία κι εξασφάλισε πέντε μαθηματάκια”.  Οι νεολαίες κατεβαίνουν οργανωμένες με σκονάκια στις εξετάσεις. Συνδικαλιστικά δικαιώματα, καταλήψεις, ατέλειωτες χαμένες ώρες σε «συνεδριάσεις», όπου η ήσσων προσπάθεια ονομάζεται προοδευτικότητα και το μισανθρωπικό μένος για τυφλές καταστροφές ή η αναρρίχηση των μετρίων, επανάσταση.

Κι όμως οι δάσκαλοι, είναι οι μόνοι που μπορούν -αν τελικά μπορούν- κι αυτοί ν’ αναστείλουν την προϊούσα φθορά πλάθοντας έναν διαφορετικό τύπο Ελληνα από τον παχύσαρκο τηλεθεατή – πελάτη των πολιτικών.

Αλλά δεν βλέπω φως. Αυτό που βλέπω είναι ένα «επανιδρυθέν» κράτος που ετοιμάζεται για μία νέα «διακυβέρνηση» με ανεπίληπτους λειτουργούς και αδέκαστους θεσμούς, ένα κράτος που θύει αποκλειστικά και ομνύει στον πολιτισμό και τη μόρφωση και που διαχειρίζεται τα δημόσια πράγματα «σεμνοπρεπώς και με ελληνοχριστιανική ταπεινοφροσύνη». Τώρα που γράφω κάποιοι προβάρουν τα κουστούμια τους. Κάποιοι άλλοι χαμογελούν γιατί ήρθε πάλι η ώρα της εξουσίας τους. Τα οφίκια μοιράζονται. Η ιστορία επαναλαμβάνεται ως φάρσα. Πτώχευση σε όλα τα επίπεδα.

Καιρός να πάμε μετανάστες. Ας προσέχαμε.

Στις 4 Αυγούστου 1936 ο Ιωάννης Μεταξάς, πρωθυπουργός διορισμένος από τα ανάκτορα, επιβάλει δικτατορία στην Ελλάδα. Ο «Γ’ Ελληνικός Πολιτισμός» όπως ονομάστηκε, έφερε έντονα στοιχεία των ολοκληρωτικών καθεστώτων της εποχής, όπως της Γερμανίας και της Ιταλίας, σε όλα τα επίπεδα. Παρακολουθείστε το βίντεο με αρχειακό υλικό από την εποχή από τη σειρά “Το Πανόραμα του Αιώνα” που προβλήθηκε στην Ετ1.

Wikipedia

Να κάνουμε τον γύρο του κόσμου σε μια χώρα, την Ελλάδα, μας προτρέπει η κρατική διαφημιστική εκστρατεία. Να αποφύγουμε τα ταξίδια στο εξωτερικό και να μείνουμε στον τόπο μας, ώστε να καλύψουμε κάπως το τουριστικό κενό λόγω της οικονομικής κρίσης, που αποτρέπει κάμποσους Ευρωπαίους να μας επισκεφθούν ή τους παρωθεί προς φτηνότερους προορισμούς, εκεί όπου ο εσπρέσο δεν φτάνει τα πέντε ευρώ. Για να αποβεί ελκυστική η καμπάνια, έγιναν γιγαντοαφίσες μερικές ωραιότατες γωνιές της χώρας μας που κάτι θυμίζουν, κάποιο διάσημο τοπίο του εξωτερικού. Πως είναι όμορφος ο τόπος μας, πανέμορφος, το ξέρουμε. Οτι ο ενεστώτας αυτός όμως απειλείται να γίνει αόριστος, ότι δηλαδή η φθορά (οφειλόμενη και στην τουριστική υπερβολή) τείνει να εκτοπίσει την ωραιότητα στο παρελθόν, είναι κάτι που δεν φαίνεται να μας πονάει και να μας προβληματίζει. Εστω, βρε αδερφέ, να σώσουμε ό, τι μένει να σωθεί εν όψει του τουρισμού και μόνο, για να μη χαθούν οι εισαγόμενες μονέδες.

Στς διαφημιστικές αφίσες, στις ρεκλάμες του Ιντερνετ, αλλά και στην καταναλωτική επιπολαιότητα με την οποία την προσεγγίζουμε, η Ελλάδα καταντάει ένας πίνακας άψυχος που μπορεί να θαμπώσει και να πλανέψει, αλλά όχι να σαγηνεύσει με μια σαγήνη που θα αφήσει βαθιά ίχνη και μετά τη χρήση, μετά το δεκαπενθήμερο των διακοπών. Είναι ένα φόντο, ένα σκηνικό που κατασκευάζεται και στήνεται ακριβώς για να θαμπώσει, όχι για να πείσει, γι’ αυτό και αποσύρεται με τις πρώτες σταγόνες της βροχής. Συστατικά αυτού του φόντου είναι τα χαρακτηριστικά εκείνα που φρονούμε ότι έμειναν αναλλοίωτα στο πέρασμα του χρόνου – ένα δασωμένο βουνό (που μπορεί να κάηκε ήδη και κατά τόπους να οικοδομήθηκε), ένα ορμητικό ποτάμι με τους καταρράκτες του (που ίσως έχει ήδη εκτραπεί), μια παραδεισένια παραλία (που ήδη την κατάντησε κόλαση η εκμετάλλευση, με τις πανάκριβες ομπρελοξαπλώστρες να ιδιωτικοποιούν το κοινό αγαθό) και βέβαια ένα κατάλευκο εκκλησάκι σε λοφάκι νησιού, με τον μικρό του σταυρό και ενίοτε με τις δυο σημαιούλες του, βυζαντινή και ελληνική.

Η συνέχεια του άρθρου του Π. Μπουκάλα στην Καθημερινή

«Η Ιστορία γερνούσε γοργά ωριμάζοντας σταθερά από νέα και πυρακτωμένα συμφέροντα», έγραφε ο Μπαλζάκ στο «Χαμένες ψευδαισθήσεις» περιγράφοντας την κρίση της αστικής κοινωνίας στη Γαλλία του 19ου αιώνα. Μιας κοινωνίας που είχε προκύψει έναν αιώνα πριν, από τη γαλλική επανάσταση του 1789. Κι όμως, όλοι μύριζαν «την πτωματική οσμή μιας κοινωνίας που σβήνει». Παραλληλισμοί με την Ελλάδα του σήμερα;

Η κρίση είναι πολύπλευρη και θεσμική, σε κάθε επίπεδο του συστήματος.  Η κοινωνία, η οποία απείχε από τις τελευταίες εκλογές με αίτημα το «ρετουσάρισμα» του παρηκμασμένου πολιτικού συστήματος, δεν είναι αυτή που την ίδια στιγμή λειτουργεί τριτοκοσμικά, χρυσοπληρώνοντας την παρα-Παιδεία, τα φακελάκια και κάθε λογής άλλους «μεσάζοντες»;

Αν λοιπόν, το «μήνυμα» περιορίζεται στη διαμαρτυρία του τύπου «εσείς γιατί τρώτε, πλουτίζετε και βγάζετε βίλες, ενώ σε μας δεν κάνετε ούτε ένα ρουσφέτι;», τότε ήδη όλοι μας χορεύουμε πάνω σε μια χώρα που το πτώμα της μαυρίζει στην παραλία. Έτσι, πολύ απλά, στις επόμενες εκλογές θα επιλέξουμε αυτόν που πιστεύουμε ότι έχει την «τεχνογνωσία», να τρώει με τη σέσουλα μεν, αλλά να δίνει κάτι παραπάνω στο λαουτζίκο.

Οι Μάρξ-Εγκελς έγραφαν για τη συμπεριφορά των μεσαίων στρωμάτων σε περιόδους κρίσης: «Οι μεσαίες τάξεις, ο μικρός βιομήχανος, ο μικρέμπορας, o βιοτέχνης, ο αγρότης, όλοι αυτοί πολεμούν την αστική τάξη για να διατηρήσουν την ύπαρξή τους σαν μεσαίες τάξεις και να σωθούν απ’ τον αφανισμό. Δεν είναι λοιπόν επαναστατικές αλλά συντηρητικές. Κάτι παραπάνω, είναι αντιδραστικές, γιατί ζητούν να στρέψουν προς τα πίσω τον τροχό της ιστορίας»

Ο Φώτης Γεωργελές πάντα καίριος σχολιάζει τα ελληνικά πράγματα: “Κατά έναν περίεργο τρόπο σ’ αυτή τη χώρα έχουμε πιστέψει ότι η ζωή είναι εύκολη. Ότι δεν χρειάζεται να δουλεύουμε σκληρά, δημιουργικά, ότι πρέπει να κάνουμε πράγματα καλύτερα και φτηνότερα από τους άλλους, ότι πρέπει να εκπαιδευόμαστε και μάλιστα διαρκώς γι’ αυτό. Ότι πρέπει να επενδύουμε και να πληρώνουμε τις ζημιές μας. Στις δημοσκοπήσεις εκφράζουμε την αποδοκιμασία μας στην κυβέρνηση, στα κόμματα, στις συζητήσεις κατηγορούμε το πολιτικό σύστημα. Αυτή η γενική από όλους αποδοκιμασία νομίζω ότι είναι το πιο αποπροσανατολιστικό στοιχείο της κατάστασης, στην πραγματικότητα τη διαιωνίζει. Στ’ αλήθεια δεν θέλουμε να αλλάξει, απλώς είμαστε θυμωμένοι γιατί δεν μπορεί πια να μας παρέχει όσα μέχρι τώρα μας εξασφάλιζε.
Έχουμε αυτό το πολιτικό σύστημα γιατί αυτό είναι το οικονομικό και κοινωνικό μας επίπεδο. Η ρηχή οικονομική ανάπτυξη αντιπροσωπεύεται από ένα πολιτικό σύστημα χαμηλής ποιότητας και αυτό το πολιτικό σύστημα με τη σειρά του μπλοκάρει την οικονομική ανάπτυξη. Ένας φαύλος κύκλος που δεν θέλουμε να τον αντιμετωπίσουμε, απλώς μεταφέρουμε το κόστος του λογαριασμού συνεχώς προς τους νεότερους που θα παραλάβουν τη χρεοκοπία.
Τα κόμματα της δημαγωγίας λένε ότι φταίει η «πλουτοκρατία», τα μέσα ενημέρωσης του λαϊκισμού ότι φταίνε οι «νεοφιλελεύθερες οδηγίες του ανάλγητου Αλμούνια». Ακούγονται ευχάριστα γιατί είναι βολικά. Σ’ αυτή τη χώρα θέλουμε να πιστεύουμε ότι όλοι μπορούμε να γινόμαστε δημόσιοι υπάλληλοι, να μας πληρώνει το κράτος κι αν όχι, τουλάχιστον να επιδοτεί τα αγροτικά προϊόντα μας, να παίρνουμε πρόωρες συντάξεις, να μας διασφαλίζει τον κατώτατο μισθό στα 1.500 καθαρά με υπουργική απόφαση και να «απαγορεύει» τις απολύσεις. Να εξασφαλίζει «μόνιμη δουλειά» στους φοιτητές που σπουδάζουν σε σχολές όπου «δεν είναι συνδεδεμένη η γνώση με την παραγωγή». Θέλουμε δηλαδή μια δικιά μας επινόηση του συχωρεμένου του υπαρκτού σοσιαλισμού, αλλά με την απαίτηση να μη ζούμε όπως ζούσαν στην Αλβανία, να ζούμε όπως ζουν στο Μαϊάμι. Πώς διάολο μπορεί να γίνει αυτό το θαύμα; “

Σε λίγες ημέρες θα αρχίσει η κουβέντα για την τιμή τους στο τσιγγέλι…

Ο Τσαγκαρουσιάνος αναρωτιέται στο edito της Lifo τι θα μπορούσε να δώσει χαρακτήρα στη χώρα αυτή διεθνώς.

Πέρα από τα νησιά, την όμορφη φύση κ.λπ. που τα διαχειρίζεται ένα δυσκίνητο και φτηνούτσικο τουριστικό σύστημα, είναι πια σαφές ότι είμαστε παλιοχαρακτήρες – ακόμα και στο ευρωπαϊκό κλαν: ψεύτες, αλαζόνες, λαμόγια. Από τον έσχατο μέχρι τον κυβερνήτη. Στο επιχειρείν, πέρα από μια χούφτα έντιμους ανθρώπους-νησιά με προσωπική πετριά, είμαστε γελοίοι – οι τραγελαφικές περιπτώσεις «επιτυχημένων» που περιγράφει με πύρινο σαπούνι το «Πρώτο Θέμα» κάθε Κυριακή (Ο Καραγκιόζης μπίζνεσμαν). Οπότε, μάλλον διά της ευθείας οδού μάλλον ποτέ δεν θα σταθεί διεθνώς αυτό το έθνος με τον προβληματικό ψυχισμό και τα δεκάδες συμπλέγματα που άφησε πίσω της η ανελευθερία. Και ποια είναι η πλάγια οδός; Έχω μόνο μια απάντηση: οι Καλλιτέχνες και οι τρελοί. Η φωνή της Παπαγκίκα που άκουσα σε ένα υπόστεγο της Ιστικλάλ στην Κωνσταντινούπολη μια μέρα με ξαφνική νεροποντή. Στεκόμουν μούσκεμα και από ένα δισκάδικο έβγαινε σαν μαγεμένο το τραγούδι της (Ούζο όταν πιεις….), η φωνή της που είναι σαν να περνάει μέσα από τα πράσινα, μεταλλικά φτερά ενός σκαραβαίου. Και στον ίδιο δρόμο, μια άλλη φορά, η φωνή της Χαρούλας Αλεξίου (το βελούδινο υπόγειο της πιο καλής Ελλάδας), ενώ αυτή η νευρώδης, επιθετική ράτσα πέρναγε ανύποπτη. Και η αληθινή συγκίνηση με την οποία ένας γέρος καθηγητής γυμνασίου μας είπε λίγους στίχους του Καβάφη στα ιταλικά, καθώς το φέρι μας πέρναγε μετά το θαύμα του Ριάτσε, απέναντι, στη Σικελία. Και ο Χατζιδάκις που άκουσα σε ένα φτηνό μπαρ του Σάο Πάολο, ενώ μεθυσμένες μουλατες στην μπάρα κουνούσαν ψιλομεθυσμένες το κεφάλι. Και η Μαρία Κάλλας, για πάντα και πάντα. Ο Σεφέρης. Και ο αγέραστος τρόπος που η Μελίνα κοιτάει το φακό στη Στέλλα και το Ποτέ την Κυριακή – ένα κράμα λεβεντιάς, αποκοτιάς και φιλότιμου.

«Μόνο στην Ελλάδα γίνονται τέτοια πράγματα» λέμε, λοιπόν, όταν κλείνονται άνευ λόγου οι δύο από τις τρεις λωρίδες της εθνικής. «Μόνο στην Ελλάδα γίνονται τέτοια πράγματα» αποφαινόμαστε όταν για κάθε έργο, σε κάθε γειτονιά, περνάει πρώτα η ΕΥΔΑΠ, ανοίγει λάκκο–κλείνει λάκκο, έρχεται έπειτα η ΔΕΗ, ανοίγει λάκκο–κλείνει λάκκο, κατόπιν ο ΟΤΕ, ανοίγει λάκκο–κλείνει λάκκο, τέλος (τέλος;) η ΔΕΦΑ, ανοίγει λάκκο–σκάβει λάκκο, με πολυμελή ημιαδρανούντα συνεργεία, που δεν αποτελούνται βέβαια από εργαζόμενους του Δημοσίου αλλά από συνεργεία καλοπληρωμένων εργολάβων. «Μόνο στην Ελλάδα γίνονται τέτοια πράγματα» δογματίζουμε όταν δύο και τρία χρόνια έπειτα από καταστροφικούς σεισμούς ή φονικές πυρκαγιές, οι σεισμόπληκτοι και οι πυρόπληκτοι κοιμούνται ακόμα σε λυόμενα, με τις «δεσμεύσεις» της Πολιτείας να τους ζεσταίνουν το χειμώνα και να τους δροσίζουν το καλοκαίρι. «Αυτά μόνο στην Ελλάδα γίνονται» κηρύσσουμε όταν από τις πυρκαγιές απειλείται ακόμα και η Ολυμπία (η πλουτοφόρος σημειωτέον Ολυμπία, μιας και η «βαριά μας βιομηχανία», σύμφωνα και με τις τελευταίες πρωθυπουργικές διαπιστώσεις, δεν είναι ο πολιτισμός αλλά ο τουρισμός, το ρουμ–του–λετ και οι πουλς παρά θίν’ αλός), κι όταν στον Υμηττό και στην Πεντέλη τα αυθαίρετα ξεφυτρώνουν δυο–τρεις μήνες μετά την πυρά, κάτω από τον δροσερό ίσκιο των «δεσμεύσεων» της Πολιτείας. «Μόνο στην Ελλάδα γίνονται τέτοια πράγματα» ισχυριζόμαστε όταν ο δασάρχης κάποιου νησιού αποχωρεί από την υπηρεσία του πλουσιότερος κατά πολλές δεκάδες εκατομμύρια ευρώ, χάρη στον τίμιο ιδρώτα του.

«Μόνο στην Ελλάδα γίνονται τέτοια πράγματα» παραπονιόμαστε όταν τα νοσοκομεία (όπου τα ράντζα ζουν και βασιλεύουν χρόνια και χρόνια μετά την «κατάργησή» τους) ξεμένουν και από γάζες ακόμα και από αναισθητικό, ενώ σε κάποιο σκοτεινό υπόγειο σκουριάζουν οι αξονικοί τομογράφοι, επειδή δεν προσλαμβάνονται ειδικοί για να τους δουλέψουν και επειδή, δεύτερον και κυριότερον, το Δημόσιο (δηλαδή οι υψηλοί διαχειριστές του) νιώθουν υποχρεωμένοι να χρηματοδοτούν παγίως τα ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα. «Μόνο στην Ελλάδα γίνονται τέτοια πράγματα» λέμε, την Ελλάδα, θυμίζω, που επιμένουμε να τη δοξάζουμε σαν κοτίδα (και) του ωραίου αθλητικού πνεύματος, όταν για να χτυπήσεις ένα κόρνερ σε εχθρική έδρα πρέπει να είσαι κατάφρακτος, σαν πολεμιστής του Μεσαίωνα, κι όταν, αμέσως μετά το τέλος του αγώνα, κάθε αγώνα, η διοίκηση, κάθε διοίκηση, βγάζει μια λυρικότατη αφήγηση για να υμνήσει την άψογη συμπεριφορά του «υπέροχου λαού», κάθε «υπέροχου λαού».

«Μόνο στην Ελλάδα γίνονται τέτοια πράγματα», μοιράζεσαι την γκρίνια σου με τους φίλους σου, όταν νοικιάζεις δωμάτιο που το έχεις δει μια χαρά στο Ιντερνετ, φως–νερό–τηλέφωνο–θαυμάσια θέα, μια ανάσα από τη θάλασσσα, και φτάνοντας αντικρίζεις αποκαρδιωμένος, κοντά χιλιόμετρο από τη θάλασσα, ένα οίκημα με λιγότερα κομφόρ κι από την πιο ταπεινή σκηνή στο ταπεινότερο κάμπινγκ. «Μόνο στην Ελλάδα γίνονται τέτοια πράγματα» λέμε ή γράφουμε όταν πληροφορούμαστε πόσο κοστίζει ετησίως (750 εκατ. ευρώ) η διαφθορά στον τόπο μας, όπου, όπως άλλωστε μας είχε προειδοποιήσει ο Ζήνων, ακόμα και ο λαγός πρέπει να πληρώσει αδρό γρηγορόσημο για να τα καταφέρει να νικήσει τη χελώνα. «Μόνο στην Ελλάδα γίνονται τέτοια πράγματα» επαναλαμβάνουμε μονότονα, παραιτημένοι, όταν ακούμε χρόνια τώρα για τη μόλυνση του Ασωπού, με την Πολιτεία κοιμωμένη, για τα παράνομα λατομεία του Μαρκόπουλου, με την Πολιτεία κοιμωμένη, για τα Βατοπέδια και τα Ανθιμοπέδια, με την Πολιτεία στην περίπτωση αυτή υπερδραστήρια, άψογα συντονιζόμενη και εκθύμως υπηρετούσα τους κερδοσκοπούντες εκκλησίαρχους. «Μόνο στην Ελλάδα γίνονται τέτοια πράγματα» λέμε όταν ακούμε τον υπουργοφιλόσοφο κ. Γ. Βουλγαράκη να εισάγει το ανέμελο δόγμα, σύμφωνα με το οποίο το «νόμιμο είναι και ηθικό». Και στο ίδιο συμπέρασμα καταλήγουμε όταν διαβάζουμε ότι ο δήμαρχος της Αθήνας κ. Νικήτας Κακλαμάνης, πρωτοπόρος στο ξαναπρασίνισμα διά τσιμεντώσεως και έκθετος για τον Βοτανικό και για την Κυψέλη, δήλωσε τα εξής αμοραλιστικά σε συνέντευξή του στο περιοδικό «Νέμεσις» (τεύχος 95, Φεβρουάριος 2009): «Πιστεύω ότι δεν πρέπει να πηγαίνουμε πάντα με το γράμμα του νόμου όταν πρόκειται για το ευρύτερο κοινωνικό όφελος». Δηλαδή το ωφέλιμο είναι νόμιμο, και εφόσον το νόμιμο είναι ηθικό, τότε και το ωφέλιμο είναι ηθικό. Παράδειγμα ενός «ευρύτερου κοινωνικού οφέλους» που μας επιτρέπει, υποτίθεται, να περιφρονήσουμε τους νόμους; Μα το γήπεδο του Παναθηναϊκού (ή μάλλον το εμπορικό κέντρο του κ. Βωβού), η δημιουργία του οποίου, κατά τον δήμαρχο και τους ομοϊδεάτες του, μας υποχρεώνει να λοιδορήσουμε ακόμα και το Συμβούλιο της Επικρατείας.

Ετσι μονότονο το παράπονό μας, σαν από μαγνητόφωνο με κολλημένη την κασέτα. Ενα παράπονο που αδυνατεί να αλλάξει οτιδήποτε, που αρνείται μάλλον την ίδια την επιθυμία να αλλάξει οτιδήποτε, επειδή, πρώτα απ’ όλα, δεν του λείπει ο αυτοκολακευτικός τόνος: «Ολα αυτά τα ξινά και τα άθλια που γίνονται μόνο στην Ελλάδα, γίνονται αποκλειστικά από τους υπόλοιπους, όχι βέβαια από μένα», αυτή την αυτοαθωωτική διαβεβαίωση διαβάζουμε πίσω από το μοτίβο της γκρίνιας. Η Ελλάδα όμως, όσο κι αν δεν ανήκει στους Ελληνες όπως ευαγγελίζονταν μεσσίες άλλων καιρών, από Ελληνες κατοικείται, Ελληνες την εμψυχώνουν, την κυβερνούν, τη συνδημιουργούν, την πληγώνουν ή την τιμούν. Αυτοί σχηματίζουν, ψηφίδα την ψηφίδα, την εικόνα της, θολή ή λαμπρή, απωθητική ή ελκυστική. Το γεγονός ότι τα μερίδια εξουσίας, άρα και ευθύνης, δεν είναι ίδια, δεν σημαίνει ότι μια μικρούλα ευθύνη δεν πέφτει στον καθένα μας.

Καθημερινή

Ένα εξαιρετικό edito του Φώτη Γεωργελέ στην Athens Voice:

Ένας φίλος έχει ένα γιο. Προσπαθεί να μου εξηγήσει για να καταλάβω. Απαριθμεί τα κόστη, κάνει το άθροισμα. Τα ‘χει υπολογίσει. Χρειάζομαι μια δουλειά, ένα μισθό μόνο για την ανατροφή του παιδιού μου, λέει. Γιατί είμαστε φτωχοί; Επειδή οι πατεράδες μας δεν χρειάζονταν έναν επιπλέον μισθό για να μεγαλώσουν εμάς.
Αυτές τις μέρες το κράτος χρεοκόπησε και επισήμως. 5 ταμεία δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους. Το κράτος έχει χρεοκοπήσει καιρό τώρα, σε όλες τις λειτουργίες και τους κοινωνικούς ρόλους του, απλώς δεν το ‘χουμε καταλάβει χειροπιαστά, γιατί έχουμε μάθει να μετράμε μόνο με τα λεφτά που μπαίνουν στην τσέπη μας.
Σε όλες τις χώρες προσπαθούν να αντιμετωπίσουν την κρίση. Αυξάνουν τις δημόσιες δαπάνες, μειώνουν τη φορολογία. Εδώ δεν μπορούν, κάνουν το αντίθετο, το κράτος είναι το ίδιο χρεοκοπημένο, αντί να ενισχύσει τη ρευστότητα, την αφαιρεί. Για τον εαυτό του. Η κρίση δεν είναι η αιτία των προβλημάτων μας. Τα προβλήματά μας μας κάνουν ανίκανους να αντιμετωπίσουμε την κρίση.
Το κράτος δανείζεται ακριβότερα απ’ όσο δανείζεται καθένας από μας. Το κράτος δηλαδή είναι πια εντελώς αφερέγγυο. Πληρώνει το μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού σε τοκοχρεολύσια. Δεν έχει λεφτά, αν ήταν επιχείρηση θα έβαζε λουκέτο. Αυτό είναι το μεγαλύτερο πρόβλημά μας. Παραδόξως δεν συζητάνε όλοι αυτό.
Γιατί είμαστε φτωχοί; Πληρώνουμε πάρα πολλά στο κράτος. Έχουμε τις μεγαλύτερες «κρατήσεις», οι εργαζόμενοι παραπονιούνται ότι σχεδόν το 40% του μισθού τους παρακρατείται, οι επιχειρήσεις ότι πληρώνουν σχεδόν το διπλάσιο απ’ όσα ο κάθε εργαζόμενος παίρνει στο χέρι. Πώς λοιπόν χρεοκόπησε αυτό το κράτος; Έχουμε δωρεάν παιδεία, όμως πληρώνουμε περισσότερες ιδιωτικές δαπάνες για παιδεία από κάθε άλλον Ευρωπαίο. Περισσότερες ιδιωτικές δαπάνες για υγεία από κάθε άλλον Ευρωπαίο. Κάθε Σεπτέμβριο πανικόβλητοι γονείς ψάχνουν νηπιαγωγεία. Πληρώνουμε σχολεία, πληρώνουμε παιδικούς σταθμούς, πληρώνουμε φροντιστήρια, πληρώνουμε τις ξένες γλώσσες, τον αθλητισμό, τις καλλιτεχνικές δραστηριότητες, πληρώνουμε τις σχολές. Πληρώνουμε ιδιωτική ασφάλιση, πληρώνουμε νοσοκομεία, εξετάσεις, φακελάκια. Πληρώνουμε διόδια, η μοναδική χώρα που αντί να μειώνονται τα διόδια ακριβαίνουν με το χρόνο, πληρώνουμε δεκαετίες διόδια για δρόμους που δεν είναι εθνικοί οδοί, πληρώνουμε διόδια για δρόμους που δεν έχουν γίνει ακόμα. Δεν έχουμε μετρό, συγκοινωνίες, πληρώνουμε ταξί, πληρώνουμε βενζίνες, πληρώνουμε πάρκινγκ γιατί δεν υπάρχουν θέσεις στάθμευσης. Πληρώνουμε σεκιουριτάδες γιατί δεν υπάρχει ασφάλεια, αστυνόμευση, πληρώνουμε κάθε διασκέδαση γιατί δεν υπάρχει ένα δέντρο, ένα παγκάκι, μια προβλήτα να κάτσει ένας άνθρωπος χωρίς να πληρώσει. Πληρώνουμε για κάθε δραστηριότητα, για κάθε λειτουργία του κράτους, πληρώνουμε ταρίφα για τη βάφτιση και την κηδεία μας. Πληρώνουμε την παιδεία, πληρώνουμε την υγεία, την ασφάλεια, πληρώνουμε τις συγκοινωνίες, τους δρόμους, τα σκουπίδια, το περιβάλλον. Πληρώνουμε δηλαδή διπλά. Πληρώνουμε αυτά που κανένας άλλος Ευρωπαίους δεν διανοείται να πληρώσει, γιατί του τα παρέχει ήδη το κράτος. Γι’ αυτό είμαστε φτωχοί.
Κι όμως το κράτος έχει χρεοκοπήσει. Μήπως επειδή μας παρέχει υψηλές υπηρεσίες; Γίνονται κάθε χρόνο και χειρότερες. Κι όμως το κράτος δεν έχει λεφτά και δανείζεται. Πού πάνε αυτά τα λεφτά; Εκατοντάδες χιλιάδες κομματικές προσλήψεις, ενώ μένουν κενές οι απαραίτητες οργανικές θέσεις. Προκλητική κακοδιαχείριση του δημόσιου χρήματος από κομματικά στελέχη. Αύξηση όλων των δαπανών στα ταμεία και το ΕΣΥ, ενώ συγχρόνως οι υπηρεσίες τους υποβαθμίζονται. Διασπάθιση του δημόσιου χρήματος στις ΔΕΚΟ την ίδια ώρα που χρεοκοπούν και οι υπηρεσίες τους υποβαθμίζονται. Μετατροπή της τοπικής αυτοδιοίκησης σε άλλο ένα πεδίο διασπάθισης δημόσιου χρήματος. Εκποίηση της δημόσιας γης από κουμπάρους και ηγούμενους. Υπεξαίρεση του κοινωνικού πλούτου από πολιτικές εταιρείες Α.Ε. που μεταφέρουν συνεχώς χρήμα από τα δημόσια ταμεία και το μετατρέπουν σε μαύρο χρήμα, σε πολιτικό χρήμα.
Έτσι το κράτος χρειάζεται κι άλλο χρήμα, πάντα περισσότερο χρήμα. Και χτυπάει δεύτερη φορά. Αυξάνει τους φόρους, μεγαλώνει τον ΦΠΑ, αυξάνει τους έμμεσους φόρους, τις ασφαλιστικές εισφορές, τους λογαριασμούς των υπηρεσιών κοινής ωφελείας. Έτσι τα προϊόντα γίνονται ακόμα πιο ακριβά, η ζωή ακόμα πιο δύσκολη.
Καμία υγιής παραγωγική δραστηριότητα δεν αναπτύσσεται σε τέτοιο περιβάλλον. Η ιδιωτική παραγωγή μειώνεται αντί να αυξάνεται, μόνο η διαπλοκή, η συναλλαγή με την εξουσία σε όλες τις βαθμίδες ανθεί σ’ αυτή τη χώρα. Στους πολίτες υπάρχει μόνο ένας δρόμος για να επιβιώσουν, να κλέβουν ο ένας τον άλλον. Και αυτό κάνουν. Και όλοι μαζί τον εαυτό τους. Γι’ αυτό είμαστε φτωχοί.
Κάθε μέρα που περνάει η κατάσταση γίνεται λιγότερο αναστρέψιμη. Τα ταμεία χρεοκόπησαν, στα νοσοκομεία πεθαίνουν άνθρωποι γιατί λείπουν εξαρτήματα, τα ποτάμια έχουν γίνει χαβούζες, ζούμε δίπλα στις χωματερές, τα σχολεία μοιάζουν με παράγκες χωρίς δασκάλους, τα δικαστήρια με σταθμούς των ΚΤΕΛ που εκδικάζουν υποθέσεις μετά από μια δεκαετία, οι αστυνομικοί πυροβολούν ο ένας τον άλλον ή αυτοτραυματίζονται, η Ακρόπολη λειτουργεί 9 με 2, όταν δεν είναι κλειστή λόγω απεργίας, και τα πανεπιστήμια λειτουργούν χρόνο παρά χρόνο. Είμαστε φτωχοί καιρό τώρα, αλλά δεν το ‘χουμε καταλάβει. Δεν είναι παράδοξο που κανένας δεν λέει κάτι για το μεγαλύτερο πρόβλημα που έχουμε και τι θα κάνουμε γι’ αυτό;

 

Σήμερα γιορτάζεται η παγκόσμια ημέρα μεταναστών.

Παιδιά-φαντάσματα είναι οι μετανάστες δεύτερης γενιάς καθώς στη χώρα μας δεν έχουν δικαίωμα να απόκτησουν ιθαγένεια, ενώ δεν μπορούν να πάρουν ούτε καν πιστοποιητικό γέννησης. Αντιθέτως, μαζί με τα 18α γενέθλιά τους αρχίζει ένας διαρκής αγώνας, καθώς είναι υποχρεωμένα να αποδεικνύουν πως έχουν τις προϋποθέσεις για τους χορηγηθεί μια απλή άδεια διαμονής.

«Δεν υπάρχουν τα παιδιά αυτά, το μόνο που έχουν είναι ένα χαρτί μαιευτηρίου» αναφέρει χαρακτηριστικά η Σόνια Μητραλιά, επικεφαλής της καμπάνιας «Όχι στον ρατσισμό από την κούνια». Όπως διευκρινίζει, για να πάρει κάποιος έστω και πιστοποιητικό γέννησης, «απαιτείται εγγραφή στα δημοτολόγια. Αυτό προϋποθέτει ότι έχει πρόσβαση, που είναι συνδεδεμένη με το δίκαιο αίματος. Άρα, μόνο Έλληνες έχουν δικαίωμα».

Άρθρο στα ΝΕΑ

Στην αναμπουμπούλα των ημερών αρκετοί επιδόθηκαν στο αγαπημένο σπορ, το πλιάτσικο.

Πρώτα από όλα τα κόμματα: για το βουρ πατσαβούρ κι  ό,τι αρπάξουμε. Ακόμα και στον μικρόκοσμο του σχολείου αρκετοί θέλησαν να δείξουν την αγωνιστικότητά τους , τη συμπαράσταση στα αιτήματα των νέων, σκοράροντας στο ταμπλό του μαθητοπατερισμού. Κι αυτά τα ψηφίσματα συλλόγων με τη ξύλινη γλώσσα… Αλλά μέσα στη σύγχυση, όλοι από κάτι παίρνουν, όλοι κάποιο κόκαλο γλείφουν, και φεύγουν ευχαριστημένοι.

Για το τηλεοπτικό πλιάτσικο: για τις κάμερες-όρνια  σκαρφαλωμένες πάνω σε τάφους, για τα ελικόπτερα που φτεροκοπούσαν πανοραμικά ζουμάροντας στην οδύνη των συγγενών, για τη δημοσίευση χρήσιμων στην κοινή γνώμη λεπτομερειών όπως «παιδί χωρισμένων γονιών» και «πλουσιόπαιδο του Ψυχικού». Φυσικά για τις δηλώσεις επιφανών δικηγόρων.

Για το επικοινωνιακό πλιάτσικο:  τι ωραίες φωτιές, τι μαζική διαδήλωση, τι κακοί κουκουλοφόροι, τι απελπισμένα παιδιά, επιτέλους, πού είναι η αστυνομία; Ολα αυτά, τα εντελώς αντίθετα, χωρίς το παραμικρό συμπέρασμα που θα μπορούσε να φωτίσει τα γεγονότα στις πραγματικές τους διαστάσεις – αυτό, προς Θεού, δεν θα συνέφερε κανέναν. Αρκετά ζουμ σε εφήβους που αλληλοπαρηγοριούνται. Αν τουλάχιστον βρήκαν την ευκαιρία για λίγη συναισθηματική επαφή…

Για το ρατσιστικό πλιάτσικο: τι ωραίοι τίτλοι: “Έλληνες έσπαγαν, αλλοδαποί έκλεβαν”. Καταμερισμός εργασιών. Ας μην πάμε μακριά. Στη φωτογραφία βλέπουμε πως περιγράφεται η ίδια πράξη μετά τον τυφώνα Κατρίνα για τον έγχρωμο “που έχει λεηλατήσει” και για τους λευκούς “που απλά επιβιώνουν βρίσκοντας τροφή”. Καθώς έβλεπα ένα ρεπορταζ δεν πίστευα στα μάτια μου. Μία κοπέλα έγδυνε μία κούκλα βιτρίνας και διάλεγε τι της έκανε. Τα υπόλοιπα τα πέταγε μέσα. Ο ρεπόρτερ: “Οι περαστικοί διαφύλαξαν τα εμπορεύματα από τις λεηλεσίες”. Τέτοια αλληλεγγύη!

Για το θρησκευτικό πλιάτσικο: Μετά τις ταραχές, θεομηνίες σε όλη την Ελλάδα, έγινε και σεισμός. Μήπως ετοιμάζεται η συντέλεια; Ας τρέξουμε στις εκκλησίες.

Σημείωση: “Τι ωραίο πλιάτσικο” ήταν η ελληνική απόδοση του τίτλου του ανατριχιαστικά προφητικού μυθιστορήματος του Τζόναθαν Κόου, «What a carve-up»

Γροθιά στο στομάχι είναι ο τίτλος της Monde «Η Ελλάδα χωρίς κράτος». Η έγκυρη γαλλική εφημερίδα αποδίδει τις ταραχές στις «ανισορροπίες μιας κοινωνίας που πέρασε μέσα σε λίγα χρόνια από τα Βαλκάνια στην Ευρώπη».

«Ελλάδα, χώρα εκτός ορίων» (Grecia, desbordada) τιτλοφορεί το κύριο άρθρο η «Ελ Παϊς», επισείοντας τον κίνδυνο σοβαρής διατάραξης της κοινωνικής συμβίωσης. Κάνοντας λόγο για τη «χειρότερη κρίση των τελευταίων 35 χρόνων», η ισπανική εφημερίδα επισημαίνει ότι η Ελλάδα βιώνει χειρότερα τις συνέπειες της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης ως λιγότερο προστατευμένη από τις πιο ανεπτυγμένες ευρωπαϊκές οικονομίες.

Η βρετανική «Γκάρντιαν» κάνει λόγο για «τις χειρότερες ταραχές από την πτώση του στρατιωτικού καθεστώτος, το 1974», ενώ οι «Τάιμς» και οι «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» αναφέρονται στο ενδεχόμενο κήρυξης της χώρας σε κατάστασης έκτακτης ανάγκης.

O θάνατος του νεαρού ήταν μια απλή αφορμή. Η σφαίρα πυροδότησε την εδώ και καιρό συσσωρευμένη απελπισία. Άναψε το φιτίλι της έκρηξης. Πίσω από την έκρηξη κρύβεται η εδώ και καιρό συμπυκνωμένη συσσώρευση της απελπισίας. Της απελπισίας που τόσο έντεχνα επιδείνωσαν όλα τα Βατοπέδια των ημερών μας. Που δεν έκαναν τίποτα άλλο παρά να λεηλατήσουν την όποια έννοια νομιμότητας. Η λεηλασία λοιπόν είχε ήδη προηγηθεί. Είναι η λεηλασία της νομιμότητας και της εμπιστοσύνης στους θεσμούς. Πολλοί νέοι σήμερα ζουν με το ανυπόφορο βίωμα ότι δεν υπάρχει μέλλον. Ότι το μέλλον είναι ένα χτισμένο παράθυρο. Κάπου εκεί κοντά παραμονεύει και η τυφλή βία. Οι πολίτες ταμπουρωμένοι, οχυρωμένοι μέσα στο σπίτι τους παρακολουθούν κατά μόνας στην οθόνη της τηλεόρασης τον πόλεμο που εκτυλίσσεται έξω από τις πόρτες τους. Το Διαδίκτυο σπάει αυτήν την απομόνωση. Εμφανίζονται κατά συρροήν οι κάθε λογής τοποθετήσεις και μια ισορροπία τρόμου βγαίνει μέσα από αυτές.

Άρθρο της Φωτεινής Τσαλίκογλου στα ΝΕΑ

Εδώ κι ένα μήνα διαπιστώνω ότι το φανάρι ενός κεντρικού δρόμου της γειτονιάς μου παραμένει σβηστό. Διαβάζω ότι ένα “τυπικό” πρόβλημα σε ένα διαγωνισμό του ΥΠΕΧΩΔΕ δημιούργησε «κενό» στη συντήρηση των φωτεινών σηματοδοτών της Αθήνας. Ένα τυπικό πρόβλημα θα στείλει στα νοσοκομεία έναν ικανό αριθμό επιβατών.

Α στα νοσοκομεία, που δεν έχουν γάζες. Γιατί ένα άλλο τυπικό πρόβλημα δεν επιτρέπει τον εξοπλισμό των νοσοκομείων με βασικά είδη ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Φυσικά ούτε φάρμακα μπορεί να πάρει ο άτυχος ήρωας της ιστορίας μας στην περίπτωση που είναι ασφαλισμένος του δημοσίου. Δεν ξέρω πιο τυπικό πρόβλημα το απαγορεύει. Ούτε εξετάσεις μπορεί να κάνει, το βιβλιάριό του δεν είναι καλοδεχούμενο.

Το συνδικαλιστικό του όργανο από την άλλη τον καθησυχάζει, γιατί κάνει παραστάσεις διαμαρτυρίας. Άραγε έκαναν ποτέ την αυτοκριτική τους οι συνδικαλιστές; Ούτε όταν πληροφορήθηκαν από τον τύπο ότι: “Οι εργαζόμενοι της Αθήνας απομακρύνονται από τα συνδικάτα. Σε ποσοστό 68% δεν είναι μέλη σωματείου, ενώ ένας στους δύο δεν λαμβάνει ποτέ μέρος σε απεργιακές κινητοποιήσεις”.

Σκέφτομαι ότι είναι καιρός να μεταναστεύουμε. Τόσα χρόνια δεν είδα να σημειώνουμε κάποια αξιοσημείωτη πρόοδο στους βασικούς τομείς υγείας και παιδείας.

Έκανα το λάθος χτες να ανοίξω την τηλεόραση. Εχω την εντύπωση ότι τα κανάλια ζουν σε μία εναλλακτική πραγματικότητα την οποία επιμένουν να αναπαράγουν. Είχαν αφιερώσει τρία τέταρτα της ώρας να μιλούν για dvd. Στη χειρότερη δυνατή διεθνή συγκυρία, τη στιγμή που όλα δείχνουν ότι επέρχεται μια σοβαρότατη ύφεση,  το έθνος σύσσωμο ασχολείται με dvd. Με άλλα λόγια, «…ημείς άδομεν».  Στο μεταξύ στο τελευταίο του τεύχος ο «Εconomist» διατύπωνε για την Ελλάδα ένα ερώτημα και μία πρόβλεψη. Το ερώτημα είναι αν υπό τις παρούσες συνθήκες «μπορούν η Γερμανία, η Ιταλία και η Ελλάδα να μοιράζονται ένα κοινό νόμισμα».

Η πρόβλεψη είναι ότι συντόμως η Ελλάδα και η Ιταλία «ή θα αδυνατούν να εξυπηρετήσουν το χρέος τους ή θα φύγουν από το κοινό νόμισμα ή (το πιθανότερο) και τα δύο».

Η πρόβλεψη του «Εconomist» όμως δεν είναι απλώς ένα καμπανάκι. Είναι ολόκληρο καμπαναριό.

Τώρα αν επιμένουμε στο τσάμικο…

Ο κ. Γεώργιος Μπήτρος είναι καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Σε μία ομιλία του για τον εθελοντισμό έθιξε το ζήτημα της κοινωνικής ευθύνης.

“Οι Έλληνες έχουμε αποδείξει στο διάβα των αιώνων ότι είμαστε έτοιμοι να θυσιάσουμε για την πατρίδα ότι πολυτιμότερο έχουμε, δηλαδή τη ζωή μας. Αλλά στην καθημερινή ζωή από αρχαιοτάτων χρόνων δεν χάνουμε την ευκαιρία να επιβεβαιώνουμε όσα αληθή έλεγε και έγραφε ρωμαίος αυτοκράτωρ για μας. Είμαστε τυφλά ατομιστές, καταφεύγουμε σε σοφιστείες προκειμένου να δικαιολογήσουμε την παραβατικότητα στην συμπεριφορά μας, για τις προσωπικές μας αποτυχίες φταίνε άλλοι κλπ. Με άλλα λόγια δεν έχουμε αναπτυγμένο μέσα μας τον αυτοέλεγχο που πηγάζει από το σεβασμό στα δικαιώματα των άλλων. Γιατί παρατηρείται αυτή η εξόφθαλμη αντίφαση στην κοινωνική μας ζωή; Η απάντηση μας έρχεται από την Παγκόσμια Επιθεώρηση Αξιών της Δανίας, σύμφωνα με την οποία η Ελλάδα βρίσκεται κάτω από τον μέσο όρο στο δείκτη της κοινωνικής εμπιστοσύνης, αφού μόνο το 24% των πολιτών δηλώνει ότι εμπιστεύεται τους συμπολίτες του. Έτσι, επειδή ακριβώς δεν πιστεύουμε αρκετά ότι οι συμπολίτες μας θα συμπεριφερθούν κοινωνικά, ο καθένας μας προσπαθεί να ξεπεράσει τους άλλους σε καπατσοσύνη, πονηριά, και διαπλοκή.

Γιατί παρατηρείται τόσο μεγάλο έλλειμμα κοινωνικής εμπιστοσύνης στην χώρας μας; Η απάντηση που πηγάζει από τη σχετική βιβλιογραφία ανιχνεύεται στη λειτουργία των θεσμών. Ειδικότερα, επειδή η δημόσια διοίκηση, οι δημόσιες επιχειρήσεις, οι δημόσιοι οργανισμοί, κλπ. λειτουργούν αναξιόπιστα, οι πολίτες είναι φυσιολογικό να μην προσβλέπουν με εμπιστοσύνη στα οφέλη που αποφέρουν γι? αυτούς ως άτομα. Έτσι, κυριαρχεί ο ακραίος ατομισμός και οι πολίτες αποδίδονται σε ένα ανταγωνισμό με όλα τα μέσα προκειμένου να ιδιοποιηθούν από τη λειτουργία των θεσμών όσα περισσότερα οφέλη μπορούν, χωρίς να νοιάζονται για τις παρενέργειες που προκαλούν με την συμπεριφορά τους στους άλλους πολίτες.

Eκτιμώ ότι το μεγαλύτερο έλλειμμα που υπάρχει αυτή τη στιγμή στη χώρα μας δεν είναι ούτε το έλλειμμα του προϋπολογισμού, ούτε το έλλειμμα στο ισοζύ-γιο πληρωμών, ούτε οι πάσης μορφής ανεπάρκειες στη λειτουργία του δημόσιου τομέα. Το μεγαλύτερο έλλειμμα βρίσκεται στο ήθος και στο χαρακτήρα μας ως πολιτών αυτής της χώρας”.