Για τα παιδιά η φράση «εξωσχολικό βιβλίο» είναι συνήθως πιο τρομακτική κι απ’ τη φράση «βιβλίο του σχολείου»! Πέρα από τη σταθερή μειονότητα μαθητών που απολαμβάνουν πραγματικά το διάβασμα, οι υπόλοιποι προσπαθούν κάθε καλοκαίρι να το αφήσουν πίσω τους. Και αντιλαμβάνονται εύκολα τα τρικ των εκπαιδευτικών βιβλίων με τίτλους όπως «Φανταστικές Διακοπές» με τις χρήσιμες, μεταμφιεσμένες ασκήσεις.
Κι όμως, ταυτόχρονα, οι μικροί (όπως και οι μεγάλοι) το καλοκαίρι ανακαλύπτουν τη μαγεία της ανάγνωσης περισσότερο από κάθε άλλη εποχή. Αρκεί το διάβασμα να μην παρουσιάζεται ως υποχρέωση, αλλά ως ένα απ’ τα δεκάδες τέλεια πράγματα που μπορείς να κάνεις στις φαινομενικά ατελείωτες μέρες φωτεινής ξεγνοιασιάς.
Ηλεκτρονικά παιχνίδια, τηλεόραση, Ιντερνετ. Ας μη γελιόμαστε: αν ήμασταν τώρα παιδιά, κι εμείς τα ίδια θα κάναμε. Η οθόνη είναι ηδονικά εθιστική, η δύναμη της εικόνας και της αμφίδρομης συμμετοχής νικάει κατά κράτος το διάβασμα – τουλάχιστον σ’ ένα πρώτο επίπεδο. Ο καταιγισμός πληροφοριών (και η απόλαυση που αυτός προσφέρει) αποτρέπει πολλά παιδιά απ’ το να συγκεντρωθούν για ώρα σε κάτι, να δοθούν ολοκληρωτικά στις τυπωμένες σελίδες χαρτιού και να φτιάξουν τις εικόνες μόνα τους, στο μυαλό τους.
Εκεί όμως μπαίνει το καλοκαίρι. Με βιβλία διαλεγμένα ειδικά για την ψυχοσύνθεση του παιδιού, πολλές ώρες ξεκούρασης, πιο χαλαρούς ρυθμούς, γονείς που διαβάζουν και το απολαμβάνουν (κι έτσι δείχνουν και στα παιδιά ότι ένα βιβλίο μπορεί όντως να είναι διασκεδαστικό). Ανάμεσα σε όλα τα άλλα που αρέσουν στα παιδιά, αυτό το καλοκαίρι μπορεί να τρυπώσει κι ένα βιβλίο, έστω και δοκιμαστικά. Χωρίς καμία υποχρέωση, μόνο για απόλαυση. Κάτι που θα τους ταιριάζει, που πιθανώς θα το έχουν διαλέξει ή ζητήσει τα ίδια. Και τότε μπορεί ένας νέος κόσμος να ξετυλιχθεί μπροστά στα μάτια τους: να ταξιδέψουν, να γελάσουν, να συγκινηθούν, να τρομάξουν, να ονειρευτούν, να γνωρίσουν τον εαυτό τους. Και τελικά να δουν τη ζωή τους διαφορετικά ή, ακόμα καλύτερα, να τη δουν όπως είναι: γεμάτη καθημερινή μαγεία.
* Ο Αρης Δημοκίδης είναι συγγραφέας παιδικών βιβλίων και δημοσιογράφος.
Διαβάζοντας τις αποφάσεις αποσπάσεων παρατήρησα ότι περιλαμβάνεται η παρακάτω παρατήρηση:
Όσοι από τους παραπάνω εκπαιδευτικούς είναι τοποθετημένοι οργανικά σε δυσπρόσιτο σχολείο ( Υ.Α. Αρ. 46272/Δ2/02-05-2002, ΦΕΚ 599/Β ) θα παραμείνουν σ’ αυτό μέχρι την αναπλήρωσή τους.
Ερώτημα: αφού προβλεπόταν από την προκήρυξη αποσπάσεων ότι υπάρχει κώλυμα υποβολής αίτησης απόσπασης για όσους διορίστηκαν στα δυσπρόσιτα σχολεία και διανύουν τη διετή υποχρεωτική υπηρεσία στα σχολεία αυτά, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 21 του Ν.3328/2005 (ΦΕΚ 80/1-4-2005 τ.Α’) πώς έγιναν δεκτές και κυρίως πώς ικανοποιήθηκαν τέτοιες αιτήσεις;
Κι άντε επειδή είμαι καλόπιστη να δεχθώ ότι υπήρξαν περιπτώσεις που οι αποσπάσεις επιβάλλονται για λόγους υγείας. Πόσες είναι αυτές; Γιατί αν π.χ. υπερβαίνουν τις εκατό εξαιρέσεις τότε η υπόθεση όζει επικίνδυνα. Άλλωστε προβλέπονται οι ειδικές κατηγορίες αποσπάσεων για τέτοιες περιπτώσεις.
Είναι δυνατόν με απλή προφορική εντολή να καταστρατηγείται ο νόμος; Δεν μπορώ να πιστέψω ότι δεν λειτούργησε το σύστημα και δεν εντοπίστηκαν οι περιπτώσεις που εμφάνιζαν κώλυμα. Ειδικά μετά τις εξαγγελίες της υπουργού για πλήθος αποσπασμένων από δυσπρόσιτα που παραμένουν κενά; Εχουμε άδικο να τραγουδήσουμε τώρα “τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα;”
Πάλι θα έχουμε τα ίδια δημοσιεύματα με τους εκπαιδευτικούς φαντάσματα; Ως πότε θα κοροϊδεύουμε τους εαυτούς μας;
Πριν ακόμη ανοίξει η αυλαία της φετινής έκθεσης ηλεκτρονικών παιχνιδιών Ε3 στο Λος Aντζελες, η Microsoft κέρδισε τα φώτα της δημοσιότητας, παρουσιάζοντας μία ημέρα νωρίτερα το Kinect, μία νέα συσκευή για την παιχνιδομηχανή Xbox 360. Κάθε άλλο παρά τυχαία: το Kinect –ή αλλιώς project Natal όπως το πρωτονόμασε η εταιρεία– ουσιαστικά καταργεί τη χρήση των κλασικών χειριστηρίων. Χάρη σε ένα σύστημα από δύο κάμερες, η συσκευή αναγνωρίζει τα φυσικά αντικείμενα που βρίσκονται μπροστά από την κονσόλα, ξεχωρίζοντας το σώμα του παίκτη από το υπόλοιπο περιβάλλον. Eτσι, μπορεί να παρακολουθεί με ρυθμό 30 «καρέ» το δευτερόλεπτο τις κινήσεις έως και 48 σημείων στα άκρα ή τον κορμό του παίκτη, αντιγράφοντάς τις στις κινήσεις του εικονικού «χαρακτήρα» που αυτός ελέγχει μέσα στο βιντεοπαιχνίδι.
Για πολλούς ειδικούς η μεγαλύτερη επανάσταση που φέρνει η συγκεκριμένη συσκευή δεν αφορά τόσο τις παιχνιδομηχανές όσο τον τρόπο με τον οποίο χειριζόμαστε τους υπολογιστές, προβλέποντας πως η συγκεκριμένη τεχνολογία δρομολογεί τη μεγαλύτερη τομή από την εποχή που αναπτύχθηκε το «ποντίκι». Κι αυτό γιατί τα συστήματα αναγνώρισης της κίνησης ανοίγουν τον δρόμο ώστε να αλληλεπιδρούμε με οποιοδήποτε PC, χρησιμοποιώντας αποκλειστικά χειρονομίες.
Αυτή την ώρα τα παιδιά θα είναι στο αεροπλάνο. Αθήνα- Λάρνακα, μετά Λευκωσία, πέρασμα στα Κατεχόμενα από την πράσινη γραμμή και οδικώς σε δύο ώρες θα έχουν φτάσει στη χερσόνησο. Το βράδυ θα κοιμηθούν στα σπίτια τους. Πέτρινα σπίτια. Ο μισός δρόμος ελληνικός, ο άλλος τούρκικος.
Στην μέση η εκκλησία, στην πίσω μεριά ο μιναρές. Ο χότζας βγαίνει κάθε μέρα. Η καμπάνα χτυπάει κάθε Κυριακή. Δεν έχω πάει, μου τα περιέγραψαν. Η Καρπασία, η άκρη της κατεχόμενης Κύπρου, λένε είναι παράδεισος. Θάλασσα αριστερά και δεξιά, περβόλια, δάση και όλες οι ομορφιές που έκαναν την Κύπρο νησί της Αφροδίτης. Σε μερικά χρόνια, λένε, αυτή η απάτητη από τουρίστες χερσόνησος θα είναι ένα κοσμοπολίτικο θέρετρο. Μαρίνα, καζίνο, 16 ξενοδοχεία! Αυτό είναι το σχέδιο της τουρκοκυπριακής διοίκησης. Ηδη οι μπουλντόζες ανοίγουν δρόμους. Ο στενός χωματόδρομος που διασχίζει τη χερσόνησο και καταλήγει στο μοναστήρι του Αποστόλου Ανδρέα θα γίνει λεωφόρος. Τα παιδιά που έχω απέναντί μου δεν ξέρουν να μου πουν αν αυτό είναι καλό ή κακό. Θα ήθελαν, βέβαια, να έχουν και αυτά μια καφετέρια να πάνε με τους φίλους τους και να μην κλείνονται στο σπίτι μόλις νυχτώσει, αλλά παραπάνω δεν ξέρουν.
Σήμερα στα χωριά τους υπάρχουν μόνο καφενεία για τους γέρους.
Ξεχωριστά για Ελληνες και Τούρκους.
Και στις θάλασσες- οι καλύτερες της Κύπρου, υπερηφανεύονται- δεν υπάρχει τίποτα πέρα από άμμο και βράχια. Στο Ριζοκάρπασο και στα γύρω χωριά, μου λένε τα παιδιά, δεν υπάρχει πλέον φόβος. Οι Τούρκοι έποικοι ύστερα από 35 χρόνια στο νησί έχουν πάψει να κοιτάζουν εχθρικά τους Ελληνες. Και οι δικοί μας έχουν μαλακώσει. Κουράστηκαν να ακούνε τους πολιτικούς «μας» να τους μιλάνε για λύση. Ερχονται από τις ελεύθερες περιοχές, βγάζουν δεκάρικους, φωτογραφίζονται, μπαίνουν στις λιμουζίνες, γκαζώνουν και εξαφανίζονται. Οι 560 «εγκλωβισμένοι» της Καρπασίας μένουν εδώ. Τα παιδιά τους όμως- τα παιδιά που έχω απέναντί μου, τέσσερα κορίτσια και έξι αγόρια- όλο και περισσότερο λοξοκοιτάζουν προς τις ελεύθερες περιοχές.
Αλλωστε «ξέρουσιν πιον»
Τα Ελληνόπουλα από την κατεχόμενη Καρπασία μιλάνε για τη ζωή τους με τους τούρκους εποίκους αλλά και για τα όνειρά τους στα Νέα
Το ερώτημά σας, αν χρειάζεται τα παιδιά να διαβάζουν το καλοκαίρι, απασχολεί πολύ γονείς και εκπαιδευτικούς. Μόνο τα παιδιά δεν απασχολεί! Γιατί εκείνα που έχουν ανακαλύψει την απόλαυση της ανάγνωσης θεωρούν αυτονόητο πως θα διαβάσουν βιβλία, όπως αυτονόητο είναι πως θα κολυμπήσουν και θα πάνε θερινό σινεμά. Τα άλλα, που δεν θέλουν να διαβάσουν κανένα βιβλίο, πρέπει να τα βοηθήσουμε να ανακαλύψουν πόσο ωραία περνάει ο αναγνώστης όταν διαβάζει. Πώς;
Μπορούμε να διαλέξουμε μαζί τα βιβλία που θα πάρουμε φεύγοντας για διακοπές. Ο γονιός που παίρνει βιβλία να διαβάσει, λειτουργεί ως ένα ισχυρό πρότυπο. Απαραίτητη είναι η επίσκεψη στα βιβλιοπωλεία για να ενημερωθούμε, να ψάξουμε και να αγοράσουμε τα βιβλία που θα πάρει κάθε μέλος της οικογένειας μαζί του στις διακοπές
Αναζητούμε βιβλία ειδικού ενδιαφέροντος σχετικά με τον τόπο ή τις δραστηριότητες που θα κάνουμε τις διακοπές μας. Δείχνουμε το ενδιαφέρον μας για ό,τι διαβάζει το παιδί μας –διαβάζουμε κι εμείς–, κάνουμε το βιβλίο επίκεντρο των οικογενειακών συζητήσεων. Τα βιβλία μάς δίνουν την ευκαιρία να επικοινωνούμε – γίνονται ένας κρίκος που μας συνδέει με το παιδί. Τα βιβλία επίσης μας δίνουν την ευκαιρία να δημιουργούμε! Το παιδί μπορεί να γράψει τη δική του συνέχεια ή το δικό του τέλος. Να δραματοποιήσει σκηνές με τους φίλους του. Να ζωγραφίσει, να τραγουδήσει, να φτιάξει κατασκευές. Το καλοκαίρι ενδείκνυται για βιβλία γνώσεων και δραστηριοτήτων, μια και δεν καθορίζει το σχολείο τα πεδία ενδιαφερόντων αλλά κάθε παιδί ανακαλύπτει τα δικά του! Επίσης, τα νέα βιβλία τύπου «Διακοπές» δεν κάνουν πια επανάληψη στο βιβλίο του σχολείου, αλλά έχουν δημιουργικές δραστηριότητες, όπου το παιδί χρησιμοποιεί τις γνώσεις της χρονιάς. Δεν θυμίζουν σχολείο, ενώ αντίθετα προσφέρουν δημιουργική απασχόληση τις ατέλειωτες ελεύθερες ώρες του καλοκαιριού, που όλοι θέλουμε να ξεκολλήσουμε τα παιδιά μας από τις οθόνες και τα ηλεκτρονικά παιχνίδια.
* Ο Βαγγέλης Ηλιόπουλος είναι συγγραφέας, εκπαιδευτικός και πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Οργάνωσης Βιβλίων για Παιδιά και Νέους (ΙΒΒΥ).
Υπήρχε μια εποχή που το εξωσχολικό διάβασμα ήταν συνυφασμένο με το καλοκαίρι. Ησυχα, ζεστά μεσημέρια, με μοναδικό ήχο το γύρισμα των σελίδων ενός βιβλίου. Θυμάμαι το αίσθημα της απόλυτης ανεμελιάς. Τα σχολεία είχαν κλείσει και όπου να ‘ναι θα ακολουθούσε η τελετουργική βόλτα στα βιβλιοπωλεία για την επιλογή. Δεν χρειαζόταν να είναι πολλά τα βιβλία που θα διαλέγαμε, μπορούσε να ήταν μόνο ένα. Το ένα, που θα γινόταν το ταξίδι και ο κόσμος μας για όλο το καλοκαίρι.
Δεν μπορώ να πω πως ήμαστε πιο τυχεροί ή πιο άτυχοι που δεν σερφάραμε από μικροί στο Internet, αφού πια πρώτη εγώ παθαίνω στερητικό σύνδρομο στις διακοπές όταν δεν έχω πρόσβαση στα email μου… Απολαμβάναμε πάντως μια υπέροχη, χαμένη στα σίγουρα, γαλήνη. Πίεση δεν υπήρχε, στο κάτω κάτω πώς αλλιώς θα περνούσαν τα μεσημέρια; Ετσι το βιβλίο είχε την ικανότητα να γίνεται φίλος κι αυτή ήταν η μαγεία: ένας συνδυασμός ξεκούρασης, ονειροπόλησης και αυτάρκειας.
Σήμερα, τα παιδιά που ξεκινούν το καλοκαίρι τους δεν σκέφτονται τόσο το ποια και πόσα βιβλία θα διαβάσουν. Οι γονείς συνήθως αποφασίζουν, αγοράζουν, παραδίδουν κι όλα αυτά με ένα σχετικό άγχος. Πώς θα τα κρατήσουν μακριά από το κομπιούτερ, πώς θα τα πείσουν να μην παίζουν πολλές ώρες playstatioστο σπίτι ή στο internet cafe κοντά στο εξοχικό. Μοιάζει πράγματι τρομακτικό και για τις δύο πλευρές. Σαν να είναι κάτι υποχρεωτικό που εάν δεν γίνει, θα δημιουργηθούν προβλήματα.
«Δεν διαβάζει» ακούω συνεχώς από γονείς κυρίως μεγαλύτερων παιδιών ή «δεν με νοιάζει που δεν μ’ αρέσουν αυτά που διαβάζει, αρκεί που το κάνει». Σαν ατάκες απελπισίας. Αραγε θα μπορούσαμε να επαναφέρουμε στη σύγχρονη εποχή και γενιά την ηρεμία της αίσθησης ότι διαβάζω το βιβλίο μου και δεν έχω ανάγκη τίποτε άλλο;
Πρόσφατα στο Ιδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, ο συγγραφέας και εκπαιδευτικός Βαγγέλης Ηλιόπουλος έδωσε μια διάλεξη με θέμα εάν θα πρέπει τα παιδιά να διαβάζουν το καλοκαίρι. Ηταν το έναυσμα για μια αντιπαράθεση μεταξύ ενός πιο νέου κι ενός παλαιότερου συγγραφέα παιδικών βιβλίων, του Αρη Δημοκίδη και του ίδιου του Ηλιόπουλου.
Λίγο πριν φτιάξουμε τις βαλίτσες των διακοπών, το ερώτημα είναι: Εχει νόημα να πείσουμε τα παιδιά μας να διαβάσουν και πώς θα τους μάθουμε να απολαμβάνουμε μια ενασχόληση που θα τους συντροφεύει και καλλιεργεί για μια ολόκληρη ζωή;
Η ιδιαίτερα διαδεδομένη στις μέρες μας, κυρίως σε άτομα νεαρής ηλικίας, χρήση ακουστικών για την ακρόαση μουσικής μπορεί να προκαλέσει προσωρινές βλάβες στην ακοή μας. Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξε ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο της Γάνδης, στο Βέλγιο, ύστερα από εξονυχιστική έρευνα που διεξήγαγε σε δείγμα 21 νέων ατόμων, ηλικίας μεταξύ 19 και 28 ετών.
Οι ερευνητές ζήτησαν από τους εθελοντές να ακούσουν επί μία ώρα μουσική ποπ ή ροκ χρησιμοποιώντας συσκευές mp3. Η διαδικασία επαναλήφθηκε έξι φορές χρησιμοποιώντας κάθε φορά διαφορετικό είδος ακουστικών και αλλάζοντας την ένταση της μουσικής. Πριν και μετά από κάθε «συνεδρία» οι ερευνητές υπέβαλλαν τους νέους σε ακουστικά τεστ. Και διαπίστωσαν σημαντικές, αν και προσωρινές, μεταβολές στην ακουστική ευαισθησία τους. Οπως γράφουν στη σχετική μελέτη τους, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Archives of Otolaryngology, Head & Neck Surgery», «η διαπίστωση αυτή επιβεβαιώνει την υποψία ότι οι ατομικές συσκευές μουσικής ακρόασης που χρησιμοποιούν ακουστικά είναι δυνητικά επιβλαβείς για την ακοή μας. Θα χρειαστεί όμως να γίνουν και περαιτέρω μελέτες προκειμένου να διαπιστώσουμε κατά πόσο οι βλάβες που προκαλούνται είναι μόνιμες».
Δεν είναι η πρώτη φορά που επισημαίνονται οι πιθανοί κίνδυνοι για την υγεία των νεότερων κυρίως ανθρώπων από την κατάχρηση των νέων τεχνολογιών μουσικής ακρόασης. Στις αρχές του περασμένου έτους επιστημονική επιτροπή της Ε.Ε. είχε προβλέψει ότι σημαντικό ποσοστό νέων Ευρωπαίων, έως και 10%, κινδυνεύουν να υποστούν μόνιμες απώλειες της ακοής τους αν συνεχίσουν να ακούνε με υψηλή ένταση του ήχου μουσική από συσκευές mp3 και mp4 για πάνω από μία ώρα την ημέρα κάθε εβδομάδα επί μία πενταετία. Και σημείωνε την ανάγκη να ληφθούν μέτρα, όπως η εμφάνιση προειδοποιητικών μηνυμάτων στις οθόνες των συσκευών ή η ύπαρξη μέγιστου ορίου 85 ντεσιμπέλ στην ένταση του ήχου.
Οσον αφορά τα αίτια για το ότι η ακρόαση μουσικής από συσκευές mp3 προκαλεί ακουστικές βλάβες, έχουν διατυπωθεί διάφορες θεωρίες. Ο Paul Kileny, διευθυντής του Τμήματος Ηλεκτροφυσιολογίας και Ακουολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, θεωρεί «ύποπτο», εκτός από την υψηλή ένταση του ήχου, ακόμη και το σύστημα «συμπίεσης» αρχείων που χρησιμοποιούν οι συσκευές mp3 και mp4 προκειμένου να χωρέσουν όσο το δυνατό περισσότερο όγκο δεδομένων. Επίσης σημαντικό ρόλο, κατά τον Kileny, παίζει και το μέγεθος του ακουστικού πόρου: όσο πιο μεγάλος είναι ο ακουστικός πόρος τόσο πιο ενισχυμένος φτάνει ο ήχος στο ακουστικό νεύρο. Οσο πιο νέος είναι κανείς τόσο μικρότερο ακουστικό πόρο έχει, επομένως για να ακούσει τη μουσική αναγκάζεται να ανεβάζει την ένταση καταπονώντας την ακοή του.
Αναρωτιέστε συχνά από που εμπνέονται οι μεταρρυθμιστές της εκπαίδευσης τις καινοτομίες που εξαγγέλλονται πάντοτε με ένα ταρατατζούμ; μα φυσικά από τις εμπειρίες τους από τα ιδιωτικά σχολεία στα οποία κατά κανόνα φοιτούν οι γόνοι τους. Για παράδειγμα οι ερευνητικές εργασίες που είχαν εισαχθεί επί Κασσωτάκη και πρόσφατα επανέκαμψαν και σερβιρίστηκαν ως καινοτομικές δεν είναι τίποτε άλλο από copy-paste διατάξεων του international baccalaureate αλλά η greek version προσφέρεται με επιπλέον δυσκολίες όπως χωρίς υποστήριξη από βιβλιοθήκες.
Παράβαλε:
“Εκτεταµένο ∆οκίµιο (Extended Essay) Το Extended Essay είναι µία εργασία που περιλαμβάνει τη µελέτη σε βάθος ενός θέματος σε κάποιο γνωστικό αντικείμενο. Οι µαθητές έχουν έτσι τη δυνατότητα, µε την καθοδήγηση ενός επιβλέποντα καθηγητή, να διεξάγουν µία ανεξάρτητη έρευνα και να αναπτύξουν ικανότητες γραφής, προσόντα απαραίτητα για τις πανεπιστημιακές τους σπουδές”.
Ακόμη το ΤΟΚ Theory of Knowledge το έχουμε ήδη ενσωματώσει με τις διαθεματικές εργασίες που συνήθως λούζονται οι γονείς.
Ιδού και η πηγή έμπνευσης:
“Θεωρία της Γνώσης (Theory of Knowledge) Βασικό χαρακτηριστικό του µαθήµατος είναι η διαθεµατική προσέγγιση της γνώσης. Οι µαθητές ερευνούν τη φύση της γνώσης σε διαφορετικά γνωστικά πεδία, έρχονται σε επαφή µε τις αξίες άλλων λαών και πολιτισµών και προβληµατίζονται για τους τρόπους µε τους οποίους αντιµετωπίζουν την καθηµερινότητά τους”.
Εσείς αλήθεια πώς αντιμετωπίζετε την καθημερινότητά σας;
Τι κι αν το τρίτο δέντρο αριστερά στην Ανάφη μας κρυφογνέφει, η υπηρεσία φροντίζει πάντα να δείχνει τη στοργή της για τους εκπαιδευτικούς αφού έστειλε σήμερα στα Λύκεια μία εγκύκλιο που εγείρει περισσότερα ερωτηματικά από όσα διευκρινίζει:
“Μετά την ολοκλήρωση της βαθμολόγησης των γραπτών δοκιμίων των υποψηφίων των εξετάσεων της Γ΄ τάξης Γενικού Λυκείου και Δ΄ τάξης Εσπερινού Γενικού Λυκείου καθώς και την αποστολή των αποκομμάτων και των βαθμολογιών σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή στις σχολικές μονάδες, οι Διευθυντές των Λυκείων συγκαλούν το Σύλλογο Διδασκόντων, ο οποίος αφού προβεί στους απαραίτητους ελέγχους εκδίδει τα αποτελέσματα απόλυσης”.
Τίποτα καινούργιο έως και αναμενόμενο. Φαντάζομαι ότι τώρα ασχολούνται με το πως θα παρακάμψουν τις διατάξεις που προβλέπουν αποζημίωση για μη λήψη της θερινής άδειας ώστε να μη προκύψει επιβάρυνση του προϋπολογισμού.Φυσικά εκκρεμούν διάφορα, όπως ποιος σύλλογος θα συγκληθεί. Αυτοί που ανήκουν οργανικά ή αυτοί που υπηρέτησαν κατά τη διάρκεια της χρονιάς. Τι γίνεται σε περίπτωση μη απαρτίας κτλ κτλ.
Σχολιασμός, αποστολή άμεσων μηνυμάτων, αναρτήσεις στην μπλογκόσφαιρα και διάφορες άλλες δραστηριότητες που διευκολύνουν την επικοινωνία απορροφούν το 22% του χρόνου που δαπανάμε κάθε μήνα στο Διαδίκτυο, αναφέρει η πιο πρόσφατη μελέτη της εταιρείας έρευνας Nielsen.
Πριν από μερικές ημέρες, η εταιρεία δημοσιοποίησε τα στατιστικά στοιχεία που συνέλεξε λέγοντας ότι το ένα ανά τεσσεράμισι λεπτά που περνάμε συνδεδεμένοι στο Oντερνετ το δαπανούμε σε κάποιο μπλογκ ή σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης, όπως το Facebook. Συνολικά, όλοι οι χρήστες του Διαδικτύου κάθε μήνα δαπανούν 110 δισεκατομμύρια λεπτά σε μπλογκ και γενικότερα για να έρχονται σε επαφή με γνωστούς και αγνώστους.
Σύμφωνα με τους αναλυτές της Nielsen, αυτή είναι η πρώτη φορά από τη γέννηση του Iντερνετ που τέτοιοι ιστότοποι δέχθηκαν επισκέψεις από τα τρία τέταρτα των χρηστών του παγκοσμίως. Επίσης, οι αναλυτές επισημαίνουν ότι ο αριθμός των επισκέψεων τέτοιων διαδικτυακών τόπων αυξήθηκε κατά 24% συγκριτικά με την ίδια περίοδο το 2009. Τον φετινό Απρίλιο, οι χρήστες δαπάνησαν έξι ώρες σε τέτοιες ιστοσελίδες έναντι των τρεισήμισι ωρών που δαπάνησαν πέρυσι.
Πιο δημοφιλείς ιστότοποι «επικοινωνίας» αποδείχθηκαν το Faceboοk και το YouTube. Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη μελέτη της comScore, που μετράει επισκεψιμότητα και άλλα τέτοια μεγέθη, κάθε μήνα βλέπουμε 13 δισεκατομμύρια βίντεο στο YouTube, ενώ σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε το Facebook, τα μέλη του βλέπουν τουλάχιστον δύο δισεκατομμύρια βίντεο κάθε μήνα.
Επίσης, το Facebook έχει εξασφαλίσει τα πρωτεία όσον αφορά στον χρόνο που δαπανά το μισό δισεκατομμύριο χρηστών του Iντερνετ στις σελίδες του. Kάθε χρήστης του Facebook δαπανά σε αυτόν τον διαδικτυακό τόπο περί τις έξι ώρες τον μήνα. Επίσης, είναι το πιο δημοφιλές σάιτ στην Ιταλία και το επισκέπτονται τα δύο τρίτα των Ιταλών χρηστών του Iντερνετ.
Η Βραζιλία, όμως, είναι η χώρα όπου οι ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης γνωρίζουν μεγαλύτερη επιτυχία, καθώς τις επισκέπτεται το 86% των χρηστών και δαπανά εκεί, κατά μέσον όρο, πέντε ώρες μηνιαίως. Οι Αυστραλοί, όμως, φαίνεται ότι δεν ξεκολλούν από τον υπολογιστή τους. Τον Απρίλιο δαπάνησαν, κατά μέσον όρο, επτά ώρες και είκοσι λεπτά σε ιστοσελίδες σαν το Facebook.
Πιο δημοφιλής μηχανή αναζήτησης αποδεικνύεται το Google. Σύμφωνα με τη Nielsen, το 82% των χρηστών του Διαδικτύου επισκέπτεται την ιστοσελίδα του και περνάει εκεί ένα λεπτό και είκοσι δευτερόλεπτα. Αλλες ιστοσελίδες που βρίσκονται στις δέκα δημοφιλέστερες είναι οι Microsoft MSN, Bing, Yahoo, AOL, eBay και η ιστοσελίδα της Apple.
Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια νοητικής εξάσκησης, τα λεγόμενα brain training games, δεν μας κάνουν εξυπνότερους, όπως ισχυρίζονται οι εταιρείες που τα παράγουν. Αυτό υποστηρίζει πρόσφατη βρετανική έρευνα, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύτηκαν στην ιστοσελίδα του περιοδικού «Nature».
Την τελευταία πενταετία οι εταιρείες παραγωγής «έξυπνων» ηλεκτρονικών παιχνιδιών, έχοντας ήδη κατακτήσει το παιδικό και εφηβικό κοινό, αποφάσισαν να επεκταθούν και σε ένα πιο «ώριμο» κοινό, λανσάροντας ηλεκτρονικά παιχνίδια που «γυμνάζουν το μυαλό». Πρόκειται για προγράμματα που είτε τα αγοράζει κάποιος και τα εγκαθιστά στον υπολογιστή του είτε μπορεί να τα «παίξει» online έναντι κάποιας, μικρής συνήθως, αμοιβής. Τι το διαφορετικό όμως προσφέρουν αυτά τα παιχνίδια; Οπως διατείνονται οι κατασκευαστές τους, «ακονίζουν το μυαλό» μέσω της επίλυσης σταυρόλεξων, Sudoku, αριθμητικών πράξεων και γρίφων, αλλά και μέσω της εξάσκησης της μνήμης και της παρατηρητικότητας. Το διασημότερο μάλιστα από αυτά, το «Brain Training», σχεδιασμένο από την ιαπωνική Nintendo για τη φορητή παιχνιδομηχανή DS, φέρει την υπογραφή του Ιάπωνα νευροεπιστήμονα δρα Ryuta Kawashima.
Η αποτελεσματικότητα όμως αυτών των παιχνιδιών όσον αφορά την εν γένει βελτίωση των νοητικών επιδόσεων όσων τα χρησιμοποιούν αμφισβητείται από πολλούς νευροεπιστήμονες. Οπως υποστηρίζουν οι Βρετανοί επιστήμονες που διεξήγαγαν την έρευνα, όσοι παίζουν συστηματικά αυτά τα παιχνίδια γίνονται σιγά σιγά όλο και πιο ικανοί στην επίλυση των συγκεκριμένων ασκήσεων, δεν παρουσιάζουν όμως αυξημένες επιδόσεις στα καθιερωμένα τεστ ελέγχου των νοητικών δεξιοτήτων.
Η πρόσφατη έρευνα πραγματοποιήθηκε από μεγάλη ομάδα γνωσιακών ψυχολόγων και νευροεπιστημόνων του Medical Research Council του Πανεπιστημίου του Κέμπριτζ με την υποστήριξη του BBC. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη έρευνα που έχει γίνει μέχρι σήμερα με αντικείμενο τα ηλεκτρονικά παιχνίδια νοητικής εκγύμνασης: σε αυτήν συμμετείχαν εθελοντικά πάνω από 11.000 τηλεθεατές της επιτυχημένης βρετανικής τηλεοπτικής εκπομπής επιστημονικού περιεχομένου «Bang goes the theory». Το «πείραμα» κράτησε έξι εβδομάδες και οι τηλεθεατές, ηλικίας από 18 έως 60 ετών, χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες: η πρώτη εξασκήθηκε με ένα παιχνίδι τύπου brain trainer επί δέκα λεπτά την ημέρα τρεις φορές την εβδομάδα· στη δεύτερη ομάδα δόθηκε μια σειρά από προβλήματα που απαιτούν την ενεργοποίηση γενικότερων νοητικών ικανοτήτων, όπως η ικανότητα συλλογισμού, επίλυσης προβλημάτων, λήψης αποφάσεων· από την τρίτη ομάδα, τέλος, ζητήθηκε να απαντήσει σε ερωτήσεις γενικής παιδείας χρησιμοποιώντας το Διαδίκτυο.
Μετά το πέρας των έξι εβδομάδων καμία από τις τρεις ομάδες δεν παρουσίασε εμφανή βελτίωση των νοητικών της επιδόσεων στα τεστ γενικών νοητικών δεξιοτήτων. Βελτίωση εμφάνισαν αποκλειστικά τα άτομα της πρώτης ομάδας αλλά μόνο στην επίλυση των συγκεκριμένων προβλημάτων στα οποία είχαν εξασκηθεί. Κατά τον Adrian Owen, επιστημονικό υπεύθυνο της έρευνας, αυτό σημαίνει ότι η εξάσκηση στα ηλεκτρονικά παιχνίδια νοητικής εκγύμνασης δεν επηρεάζει ούτε ωφελεί τις υπόλοιπες νοητικές ικανότητες, συνεπώς η ιδέα ότι όταν εξασκείται κάποιος σε αυτά θα γίνει εξυπνότερος, είναι τελείως αβάσιμη. Συμπληρώνει βέβαια ότι τα παιχνίδια αυτά ούτε ωφελούν αλλά ούτε και βλάπτουν τον εγκέφαλό μας. Υπάρχουν όμως και άλλοι τρόποι για να μην αφήνουμε τον εγκέφαλό μας να «σκουριάζει». Και εν πάση περιπτώσει, αν κάποιος διασκεδάζει με αυτό τον τρόπο, έχει κάθε δικαίωμα να το κάνει. Ας μην αυταπατάται όμως ότι επειδή ανεβάζει τη βαθμολογία του σε αυτά τα παιχνίδια, γίνεται αυτομάτως και εξυπνότερος από άλλους ανθρώπους που δεν ασχολούνται με αυτό το είδος ψυχαγωγίας.
Με ποιο τρόπο θα μπορούσαμε άραγε να απελευθερωθούμε από την τοξική σχέση μας από τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές; Κάποιοι ειδικοί απλώς προτείνουν τη μείωση των ωρών που περνάει καθημερινά κάθε χρήστης στο Διαδίκτυο. Αρκεί -υποστηρίζουν- να θέσουμε κάποια όρια στον εαυτό μας, στο πόσο συχνά ελέγχουμε το ταχυδρομείο μας, ενώ καλό θα ήταν κατά καιρούς να «ξεχνάμε» επίτηδες το κινητό τηλέφωνο στο σπίτι.
Η δρ Κίμπερλι Γιανγκ, καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο Σεντ Μποναβέντουρ της Νέας Υόρκης, επισημαίνει ότι η εξάρτηση από το Iντερνετ είναι περίπου σαν μία διαταραχή της διατροφής, όπως η νευρική ανορεξία και η βουλιμία.
Η δρ Γιανγκ έχει πραγματοποιήσει μελέτες για την εθιστική φύση του Διαδικτύου και πιστεύει ότι καθώς η τεχνολογία, όπως και το φαγητό, αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι της καθημερινότητάς μας, όσοι έχουν εθιστεί σε αυτήν δεν είναι δυνατό να την παρατήσουν με τη μία. Γι’ αυτόν τον λόγο θα πρέπει να μάθουν να την χρησιμοποιούν με φειδώ και έλεγχο. Eνα σημαντικό βήμα που θα μπορούσαν να κάνουν είναι να υποβληθούν σε ψυχοθεραπεία έτσι ώστε να ανακαλύψουν τους λόγους που το Διαδίκτυο γίνεται γι’ αυτούς μία δίοδος διαφυγής από την πραγματικότητα και την καθημερινότητά τους.
Το Διεθνές Κέντρο για τα Μέσα του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ ζήτησε από 200 φοιτητές να μη χρησιμοποιήσουν καθόλου τα διάφορα ηλεκτρονικά μέσα που διέθεταν για μία ολόκληρη ημέρα. Οι φοιτητές αργότερα παραδέχθηκαν ότι η ξαφνική και απόλυτη αποχή από τη σύγχρονη τεχνολογία ήταν δύσκολη στην εφαρμογή, αλλά τελικά δυσχέραινε και τις επαφές τους με τον έξω κόσμο.
«Η αποστολή μηνυμάτων στο κινητό και στο Διαδίκτυο και η ηλεκτρονική επαφή με τους φίλους μου με ανακουφίζει από το άγχος και τις στενοχώριες της καθημερινότητας αμέσως», δήλωσε ένα φοιτητής. «Oταν έχασα αυτές τις μικρές πολυτέλειες, έστω και για μία ημέρα, ένιωσα πολύ πιο μόνος και απομονωμένος. Αν και φοιτώ σε ένα πανεπιστήμιο με χιλιάδες φοιτητές, το αίσθημα ότι δεν μπορούσα να επικοινωνήσω με κανέναν ηλεκτρονικά ήταν πραγματικά ανυπόφορο».
Mήπως βρίσκετε τους «φίλους» σας στο Facebook πιο ενδιαφέροντες από τους πραγματικούς; Μήπως κάποιες στιγμές θα θέλατε να πατήσετε το κουμπί της γρήγορης κίνησης και ανακαλύπτετε ότι η καθημερινότητα -δυστυχώς- δεν διαθέτει τέτοιο πράγμα; Μήπως στην εποχή του γρήγορου Iντερνετ δεν έχετε υπομονή με τα «αργοκίνητα» παιδιά σας; Αν ναι, η σύγχρονη τεχνολογία μεταβάλλει την προσωπικότητά σας. Eιδικοί πιστεύουν ότι η εκτενής χρήση του Iντερνετ, της κινητής τηλεφωνίας και άλλων τεχνολογικών μέσων κάνουν τον άνθρωπο ανυπόμονο, παρορμητικό, ξεχασιάρη και αφόρητο ναρκισσιστή.
«Η ζωή μας στον πραγματικό κόσμο μοιάζει με αυτήν σ’ ένα chatroom», εξηγεί ο δρ Ελίας Αμπουτζαούντ, διευθυντής της Κλινικής Ελέγχου Παρορμητικών Διαταραχών στο πανεπιστήμιο Στάνφορντ. «Πληρώνουμε το τίμημα της εικονικής μας ζωής».
Η αλήθεια είναι ότι περνάμε όλο και περισσότερες ώρες συνδεδεμένοι με τις διάφορες συσκευές. Πολλές μελέτες υποδεικνύουν ότι η υπερβολική εξάρτησή μας από τα κινητά τηλέφωνα και το Διαδίκτυο θα μοιάζει με τον εθισμό από κάποια ουσία. Ιστοσελίδες όπως το netaddiction. com προσφέρουν στους επισκέπτες τεστ για να αξιολογήσουν κατά πόσον η τεχνολογία είναι το «ναρκωτικό» τους. Αν «παραμελείτε την οικιακή εργασία για να βρίσκετε ώρα για το Διαδίκτυο, αν ελέγχετε υπερβολικά συχνά το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, αν μένετε άυπνος προκειμένου να συνδεθείτε στο Iντερνετ αργά τη νύχτα», τότε η τεχνολογία -όσο κι αν δεν θέλετε να το πιστέψετε- επιδρά αρνητικά στη ζωή σας.
Σε μελέτη η οποία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Cyberpsycho-logy, Behavior and Social Net-working, ερευνητές του Πανεπιστημίου της Μελβούρνης υπέβαλαν 173 φοιτητές κολεγίου σε διάφορες εξετάσεις με τις οποίες υπολογιζόταν ο κίνδυνος προβληματικής συμπεριφοράς στο Iντερνετ και εθισμού στον τζόγο. Το 5% των φοιτητών έδειξε σημάδια πιθανού εθισμού στον τζόγο, αλλά το διπλάσιο ποσοστό (το 10% των φοιτητών) διέτρεχε σοβαρό κίνδυνο να αναπτύξει εθισμό από το Διαδίκτυο. «Η εκτενής χρήση των διαφόρων τεχνολογικών μέσων παρενέβαινε στην καθημερινότητα των φοιτητών. Ωστόσο, θα ήταν υπερβολή να μιλήσουμε για εθισμό», υποστηρίζει η κλινική ψυχολόγος Νίκι Ντόουλινγκ, η οποία συντόνισε την έρευνα. «Θα ήταν προτιμότερο να μιλούσαμε για εξάρτηση».
Οι ειδικοί ανησυχούν για την εξάρτησή μας από την τεχνολογία επειδή η ενασχόληση με αυτήν αφαιρεί χρόνο από την οικογένεια και τους φίλους που έχουμε στον πραγματικό κόσμο. Ωστόσο, οι ψυχολόγοι βλέπουν και μία διαφορετική πτυχή και συνέπεια των διαδικτυακών μας επαφών. Πιστεύουν ότι η αμεσότητα του Διαδικτύου, η αποτελεσματικότητα του iPhone και η ανωνυμία των chatrooms μεταβάλλουν τον πυρήνα της ύπαρξής μας. Ακριβώς αυτό το θέμα πραγματεύεται ο δρ Αμπουτζαούντ στο βιβλίο του «Virtually You, The Internet and the Fracturing of the Self», το οποίο πρόκειται να κυκλοφορήσει σε ένα χρόνο. Ανάμεσα στα ζητήματα είναι και το κατά πόσον το Iντερνετ και το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο μάς αποτρέπουν από το να χαλαρώσουμε και να αφήσουμε το παρελθόν να ταφεί, να μείνει για πάντα πίσω μας.
Αχρηστες αναμνήσεις
Ο δρ Αμπουτζαούντ ανησυχεί μήπως η τεράστια «αποθήκη» δεδομένων που διαθέτουμε σήμερα μας εξαναγκάζει να διατηρήσουμε παλιές και άχρηστες αναμνήσεις εις βάρος της δημιουργίας νέων εμπειριών. «Σήμερα «σώζουμε τα πάντα»», εξηγεί, «από το εντελώς ανόητο email που στείλαμε μετά κάποιο γεύμα εργασίας μέχρι μια οργισμένη διαδικτυακή ανταλλαγή ηλεκτρονικών επιστολών με τον ή την σύζυγο. Εάν δεν μπορείς να ξεχάσεις τα ασήμαντα του παρελθόντος επειδή ακριβώς τα έχεις μπροστά σου και μπορείς να τα επαναφέρεις στη μνήμη με το πάτημα ενός κουμπιού, τι συμβαίνει άραγε στην ικανότητα δημιουργίας «νέων αναμνήσεων και διατήρησης όσων πραγματικά αξίζουν;», διερωτάται ο δρ Αμπουτζαούντ.
Η αλήθεια είναι ότι όσο περισσότερο εισβάλλει στη ζωή μας η τεχνολογία, τόσο πιο δύσκολη είναι η εξεύρεση εναλλακτικών τρόπων χρήσης της.
Ανακοινώθηκαν οι προτεραιότητες και τα μέτρα που πρόκειται να λάβει το ΥΠΔΒΜΘ προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης της ελληνικής γλώσσας:
Πρώτο και σημαντικό κεφάλαιο είναι η διδασκαλία της γλώσσας στην ελληνική εκπαίδευση. Στα 800 πιλοτικά δημοτικά σχολεία, που ξεκινούν το Σεπτέμβριο, αυξάνονται οι ώρες διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας. Ενισχύουμε τη φιλαναγνωσία, με την ανάγνωση και λογοτεχνικών κειμένων , από την Α’ δημοτικού, ώστε το παιδί να έρθει σε επαφή με το βιβλίο.
Σ’ αυτό υπάρχει συνεργασία με λογοτέχνες, και καλλιτέχνες. Δίνουμε τη δυνατότητα σε κάθε Σύλλογο Εκπαιδευτικών να επιλέξει τον τρόπο, με τον οποίο θα οργανώσει τέτοιου είδους δραστηριότητες, με στόχο πάντοτε το παιδί να έρθει κοντά στην ελληνική λογοτεχνία, από πολύ μικρή ηλικία.
Το δεύτερο σημαντικό είναι η διδασκαλία της γλώσσας στα σχολεία του εξωτερικού. Δεν είμαστε τόσοι πολλοί ώστε να έχουμε την πολυτέλεια η τρίτη και τέταρτη γενιά των αποδήμων μας να μη μιλάει ελληνικά. Είναι μια μεγάλη απώλεια αυτή και ταυτόχρονα ένα λάθος μήνυμα προς τον υπόλοιπο κόσμο για τη σημασία που εμείς οι ίδιοι αποδίδουμε στη γλώσσα μας. Το κέντρο βάρους λοιπόν στα σχολεία του εξωτερικού πρέπει να είναι η Γλώσσα, η Ιστορία και ο Πολιτισμός. Γι’ αυτό και επικεντρωνόμαστε, όσον αφορά στο ανθρώπινο εκπαιδευτικό δυναμικό ,κατά προτεραιότητα στους νηπιαγωγούς, στους δασκάλους και στους φιλολόγους.
Σε δεύτερη κατηγορία είναι οι ειδικότητες εκείνες, οι οποίες ασχολούνται με τον πολιτισμό, δηλαδή γυμναστές που ξέρουν χορούς και μουσικοί. Στο θέμα των σχολείων του Απόδημου Ελληνισμού ξεκινάει μια διαβούλευση με στόχο, και με το Συμβούλιο Αποδήμων – να καταλήξουμε τον Οκτώβριο σε ένα νέο σχέδιο λειτουργίας των σχολείων ανά ήπειρο και ανά περιοχή, με επίκεντρο την ελληνική γλώσσα, την ιστορία και τον ελληνικό πολιτισμό.
Τρίτο πεδίο παρέμβασης συνιστά η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας σε ανήλικους και ενήλικους παλιννοστούντες και μετανάστες. Η γνώση της ελληνικής γλώσσας στην χώρα μας από τους μετανάστες είναι το κυρίαρχο στοιχείο ενσωμάτωσης και ένταξης. Εδώ υπάρχουν και αναβαθμίζονται μια σειρά προγραμμάτων.
Πιο συγκεκριμένα:
Προχωράμε στην παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού, για την υποστήριξη της ελληνικής γλώσσας, κυρίως, με την αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας. Η αξιοποίησή της για την δημιουργία υλικού, το οποίο θα υποστηρίζει, από την πολύ νεαρή ηλικία, την σωστή χρήση της ελληνικής γλώσσας και ο ειδικός σχεδιασμός γι’ αυτή την πρώτη γενιά του διαδικτύου, είναι μία από τις προτεραιότητες και τις ενότητες οι οποίες θα συζητηθούν.
Ενισχύουμε την έρευνα στο θέμα της γλώσσας, της γλωσσολογίας και της γλωσσικής αγωγής, δηλαδή από την αρχαία ελληνική μέχρι την εξέλιξη της σημερινής γλώσσας και παράλληλα υποστήριξη των λογοτεχνικών και των επιστημονικών σπουδών.
Αξιοποιούμε επίσης τις νέες δυνατότητες για εξ’ αποστάσεως διδασκαλία και αυτοεκπαίδευση. Αυτό αφορά τους Έλληνες ενήλικες σε όλα τα σημεία του πλανήτη, οι οποίοι θα ήθελαν να μάθουν ή να βελτιώσουν την γνώση της ελληνικής γλώσσας εξ’ αποστάσεως.
Επίσης, ενισχύουμε την υποστήριξη των Σπουδών Μετάφρασης και Διερμηνείας.
Πίσω από το μεγάλο Ισπανικό Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας βρίσκεται μια μεγάλη μορφή των ευρωπαϊκών γραμμάτων: ο 88χρονος Ισπανός καθηγητής Φρανσίσκο Ροντρίγκες Αντράντος, με την ιδιότητα του διευθυντή σύνταξης.
Επίτιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Complutense της Μαδρίτης και μέλος της Ισπανικής Βασιλικής Ακαδημίας, παρουσίασε, πριν από λίγες μέρες, στην Ακαδημία, ως ξένος εταίρος, τον έβδομο τόμο του Ελληνο-Ισπανικού Λεξικού. Γι’ αυτή του την προσπάθεια τιμήθηκε, το 1989, με το Βραβείο Ωνάση για τον Ανθρωπο και την Κοινωνία «Αριστοτέλης».
«Τα ελληνικά δεν είναι μια νεκρή γλώσσα», αποφαίνεται ο καθηγητής. Εχει γράψει, άλλωστε, την «Ιστορία της ελληνικής γλώσσας. Από τις απαρχές ώς τις μέρες μας», που κυκλοφορεί και στα ελληνικά («Δ. Ν. Παπαδήμας»). «Πρέπει να καταλάβουν όλοι όσοι δεν ασχολούνται με τη γλωσσολογία», εξηγεί, «ότι η ελληνική και η κινεζική είναι οι μοναδικές ομιλούσες γλώσσες, ακόμη και σήμερα, των οποίων η ύπαρξη είναι γνωστή εδώ και 3.500 χρόνια».
Δεν ήταν, πάντως, οι μοναδικές γλώσσες που ομιλούνταν και γράφονταν επί αιώνες, αφού είχαμε τα σουμερικά, τα αιγυπτιακά, τα εβραϊκά και τα αραβικά. «Δεν υπάρχει αμφιβολία», υποστηρίζει ο καθηγητής Φ. Ρ. Αντράντος, «πως, αν κρίνουμε από την επίδραση που άσκησαν σ’ όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες, η ελληνική είναι η πρώτη γλώσσα του κόσμου. Τα ελληνικά δεν εξακολουθούν να ζουν σήμερα μόνο στην Ελλάδα, αλλά έχουν μία δεύτερη ζωή: το αλφάβητό τους, το λεξιλόγιό τους, το συντακτικό τους, τα λογοτεχνικά τους είδη είναι παρόντα σε όλες τις γλώσσες».
Ο Φ. Ρ. Αντράντος έχει καταλήξει ότι «τα ελληνικά προέρχονται από την τελευταία φάση της ινδοευρωπαϊκής εξάπλωσης στην Ευρώπη. Πρέπει να μελετηθούν διεξοδικά όσα βασικά χαρακτηριστικά μπορούμε να υποθέσουμε ότι συνέθεταν την κοινή ελληνική βάσει των οποίων μπόρεσε να μετατραπεί αργότερα στη σημαντική γλώσσα του πολιτισμού στην οποία διαμορφώθηκε».
Οσον αφορά το θέμα της ενότητας των ελληνικών, από τις απαρχές τους ώς σήμερα, ένα ζήτημα που πολλές φορές εκτρέπεται προς την παραφιλολογία, η άποψη του Φ. Ρ. Αντράντος είναι σαφής. Ο Ισπανός καθηγητής δεν αρνείται ότι υπήρξε μια εξέλιξη. «Αλλά αν συγκρίνουμε τις διάφορες “ελληνικές” γλώσσες», εξηγεί, «από τη μυκηναϊκή και την ομηρική ώς τη σημερινή “κοινή ελληνική”, οι διαφορές δεν είναι και τόσο ουσιαστικές. Το φωνηεντικό σύστημα απλοποιήθηκε -δεν υπάρχουν μακρά και βραχέα ούτε δίφθογγοι, ούτε μουσικός τόνος-, εξελίχτηκε λίγο το συμφωνικό σύστημα, μειώθηκε η μορφολογία. Ωστόσο, οι βασικές κατηγορίες και το βασικό λεξιλόγιο παραμένουν ίδια».
Απόφαση-«σταθμό» για τα πνευματικά δικαιώματα στο Διαδίκτυο εξέδωσε δικαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών, το οποίο δικαίωσε το YouTube, στην τριετή διαμάχη του με την εταιρεία Viacom.
Οι δικαστές έκριναν ότι το YouTube δεν μπορεί να γνωρίζει αν τα βίντεο που «ανεβάζουν» οι χρήστες του παραβιάζουν ή όχι το νόμο περί πνευματικής ιδιοκτησίας και, συνεπώς, δεν ευθύνεται γι’ αυτό, ούτε δύναται να διωχθεί.
Αυτό, πρακτικά, σημαίνει ότι δισεκατομμύρια βίντεο (βίντεο κλιπ τραγουδιών, αποσπάσματα από ταινίες και τηλεοπτικές σειρές κ.λπ.) θα εξακολουθούν να προβάλλονται ελεύθερα από τη δημοφιλέστερη ιστοσελίδα βίντεο στον κόσμο, ακόμη κι αν τα πνευματικά τους δικαιώματα ανήκουν σε τρίτους.
Τυχόν απομάκρυνσή τους από το YouTube μπορεί να γίνει μόνον «κατόπιν εορτής», αφού, δηλαδή, η θιγόμενη εταιρεία εντοπίσει τα βίντεο που της ανήκουν και ζητήσει από την ιστοσελίδα να τα «κατεβάσει».
Το Ομοσπονδιακό Περιφερειακό Δικαστήριο της Νέας Υόρκης απέρριψε τον ισχυρισμό της Viacom (ιδιοκτήτριας, μεταξύ άλλων, του MTV και της Paramount Pictures) ότι το YouTube -ιδιοκτησίας Google- είναι ένοχο για παραβίαση των νόμων περί πνευματικής ιδιοκτησίας.
Η Viacom είχε μηνύσει την Google τον Μάρτιο του 2007 για «μαζική και εκ προθέσεως παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων», κατηγορώντας την ότι αποκομίζει κέρδη διακινώντας «πειρατικό» υλικό.
Στην μηνυτήρια αναφορά που είχε καταθέσει, υποστήριζε ότι το YouTube φιλοξένησε παρανόμως περισσότερα από 100.000 βίντεο με υλικό που της ανήκε, τα οποία, μάλιστα, παρακολούθησαν πάνω από ένα δισεκατομμύριο χρήστες. Ζητούσε δε αποζημίωση ύψους ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων.
Σύμφωνα με την απόφαση του δικαστηρίου, το YouTube είναι αθώο, διότι καλύπτεται από την «ασυλία» που του παρέχει ο Νόμος περί Ψηφιακών Πνευματικών Δικαιωμάτων (Digital Millennium Copyright Act), ο οποίος ψηφίστηκε το 1998, επί προεδρίας Μπιλ Κλίντον.
Ο δικαστής απεφάνθη ότι η Google και το YouTube δεν μπορούν να θεωρηθούν υπεύθυνοι για το γεγονός ότι δεν έχουν μια «γενική γνώση» για τα βίντεο που ενδέχεται να έχουν αναρτηθεί παρανόμως.
Το σκεπτικό της απόφασης βασίζεται στην παραδοχή ότι είναι πρακτικά αδύνατο για το YouTube να ελέγχει εκ των προτέρων όλα τα βίντεο που αναρτούν οι χρήστες του. Σημειώνεται ότι ο αριθμός των βίντεο που φιλοξενεί το YouTube είναι «τρομακτικά» υψηλός. Σύμφωνα με την comScore, εταιρεία που μετρά την «κίνηση» στο Διαδίκτυο, 135 εκατομμύρια χρήστες βλέπουν κάθε μήνα 13 δισεκατομμύρια βίντεο στη δημοφιλή ιστοσελίδα.
Πάντως, το δικαστήριο αναγνωρίζει το δικαίωμα των θιγόμενων εταιρειών να ζητήσουν εκ των υστέρων την αφαίρεση βίντεο που παραβιάζουν τα πνευματικά τους δικαιώματα.
Σε περίπτωση που το μέσο (εν προκειμένω το YouTube), αρνηθεί να «κατεβάσει» τα βίντεο που έχουν υποδειχθεί ως «παρανόμως χρησιμοποιηθέντα», τότε και μόνο ο θιγόμενος μπορεί να αξιώσει αποζημίωση.
Το δικαστήριο έκρινε, επίσης, ότι η Google λειτούργησε απολύτως σύννομα. Η Viacom εντόπισε το επίμαχο υλικό, ζήτησε από το YouTube να το «κατεβάσει» και εκείνο το έπραξε μέσα σε ένα 24ωρο.
Μόδα έχουν γίνει ιστοσελίδες που κανονίζουν δρομολόγια και συνεπιβάτες και διευκολύνουν τη ζωή όσων κάνουν οτοστόπ. Διευθύνσεις όπως οι www. roadsharing. com και www. autostop.travel εγγυώνται μεγαλύτερη ασφάλεια και μικρότερα έξοδα, είτε πρόκειται για ταξίδι λίγων χιλιομέτρων είτε για τον γύρο της Ευρώπης.
Εν καιρώ κρίσης το οτοστόπ, μόδα της δεκαετίας του 1970, επιστρέφει δυναμικά στην Ευρώπη μέσω Διαδικτύου. Ξεχάστε την ορθοστασία σε κάποιο ξεχασμένο επαρχιακό δρόμο, την αβεβαιότητα για το πότε θα φθάσετε στον προορισμό σας και τον κλασικό υψωμένο αντίχειρα. Το μόνο που χρειάζεστε είναι έναν υπολογιστή και πρόσβαση στο Διαδίκτυο καθώς πλέον υπάρχει πληθώρα ιστοσελίδων μέσω των οποίων μπορείτε να αναζητήσετε οδηγό ή συνεπιβάτη στο ταξίδι σας.
Οχι μόνο χίπις, αλλά φοιτητές, ζευγάρια και εργαζόμενοι που διανύουν μεγάλες αποστάσεις για να πάνε στη δουλειά τους χρησιμοποιούν τις ιστοσελίδες που τους βοηθούν να μοιραστούν μια διαδρομή λίγων χιλιομέτρων ή και ένα πολυήμερο ταξίδι από τη μία άκρη της Ευρώπης ως την άλλη. Οσον αφορά την Ιταλία, τα συνηθέστερα δρομολόγια του εξωτερικού ξεκινούν από τη Ρώμη ή το Μιλάνο και καταλήγουν στο Παρίσι, στο Μονακό, στη Βαρκελώνη, στη Μαδρίτη, στο Βερολίνο, στη Βουδαπέστη, στο Αμστερνταμ και στην Πράγα.
Τα κίνητρα είναι πολλά. Εκτός από την άνεση και την αυτονομία που παρέχει ένα ταξίδι με αυτοκίνητο, το μοντέρνο οτοστόπ ενδείκνυται για όποιον επιθυμεί να μοιραστεί τα έξοδα της βενζίνης και ενδεχομένως των διοδίων. Ενα ταξίδι από τη Ρώμη στο Μιλάνο κοστίζει 40 ευρώ, με ΙΧ και 60 ευρώ με το τρένο. Το κόστος για το οτοστόπ μέσω Διαδικτύου κυμαίνεται από 5 ως 8 ευρώ ανά 100 χλμ.
Το οτοστόπ είναι και πιο οικολογική λύση μετακίνησης καθώς ένα αυτοκίνητο ρυπαίνει το περιβάλλον λιγότερο από δύο. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που δέχονται ευχαρίστως συνεπιβάτη απλώς και μόνο για να αποφεύγουν να οδηγούν μόνοι επί ώρες ή και ημέρες αλλά και για να μοιράζονται μαζί του την περιπέτεια του ταξιδιού.
Το φαινόμενο είχε εφαρμογή στην Ιταλία το 1997 και έκτοτε έχει γίνει μόδα. Οι σχετικές ιστοσελίδες με τη μεγαλύτερη επισκεψιμότητα έχουν σχεδόν διπλασιάσει τα μέλη τους τον τελευταίο χρόνο και αριθμούν περισσότερους από 35.000 χρήστες. Επειτα από την έκρηξη του ισλανδικού ηφαιστείου, όταν παρέλυσαν οι εναέριες συγκοινωνίες πολλών ευρωπαϊκών κρατών επί ημέρες, οι χρήστες των ιστοσελίδων για οτοστόπ σημείωσαν αύξηση της τάξεως του 800%.
Αν και το φαινόμενο παίρνει μεγάλες διαστάσεις, δεν υπάρχουν ακόμη επαρκείς δικλίδες ασφαλείας για όσους επιδίδονται σε αυτού του είδους το οτοστόπ. Κάποιες ιστοσελίδες ζητούν τα στοιχεία ταυτότητας του κατόχου του αυτοκινήτου, σε κάθε περίπτωση όμως συνιστούν να επικοινωνείτε απευθείας με το άτομο που σας ενδιαφέρει και να επιβεβαιώνετε τη διαδρομή που θα ακολουθήσετε.
Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία στη σελίδα μας. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε τη σελίδα, θα υποθέσουμε πως είστε ικανοποιημένοι με αυτό.ΕντάξειΔιαβάστε περισσότεραΜη αποδοχή
Του Αρη Δημοκιδη*
Άρθρα (RSS)