Άρθρα με ετικέτα “Ιστορία”

doumas_xristos.jpgΕπάνω στη σημασία και στην εκφορά των λέξεων έχουν καταγραφεί κομμάτια από την ιστορία της ανθρωπότηταςΤου Χρ. Γ. Ντουμα

Η πιεστική ανάγκη του ανθρώπου να μεταδώσει πληρoφoρίες συνέβαλε στην ανάπτυξη των φωνητικών του οργάνων κατά τρόπο ώστε να μπορέσει να εκφράζεται με έναρθρο λόγο. Από τη μελέτη σκελετικών απολιθωμάτων προκύπτει ότι το απαραίτητο για την ομιλία υοειδές οστούν είχε διαμορφωθεί στον ανθρώπινο λάρυγγα τουλάχιστον από την εποχή του Νεάντερταλ. Η ανάπτυξη δε των δυνατοτήτων ομιλίας είχε ως επακόλουθο την ταχεία αύξηση τόσο του όγκου όσο και των πολύπλοκων δυνατοτήτων του ανθρώπινου μυαλού. Ετσι, ανάλογα με τις προκλήσεις που δεχόταν, ο άνθρωπος μπορούσε πλέον να κατασκευάζει λέξεις/ονόματα που συμβόλιζαν πραγματικά αντικείμενα. Αρκούσε, επομένως, η εκφορά ενός τέτοιου συμβόλου/ονόματος για να αναπλαστεί και να μεταδοθεί η εικόνα του αντίστοιχου αντικειμένου, εφ’ όσον βεβαίως ο δέκτης του μηνύματος ήταν ή είναι μέλος της κοινότητας που χρησιμοποιεί τον ίδιο λεκτικό κώδικα επικοινωνίας, την ίδια γλώσσα. Για παράδειγμα, η εκφορά της λέξης «δέντρο» αρκεί για να κατανοήσει κάποιος που μιλάει την ελληνική γλώσσα ότι πρόκειται για πολυετές φυτό μεγάλων διαστάσεων. Κάθε λέξη/όνομα στην αρχική διαμόρφωσή της έχει κατά κανόνα σημασία περιγραφική, η οποία όμως μπορεί να μεταβληθεί με τη χρήση και ανάλογα με τις εκάστοτε συνθήκες. Ετσι τα ονόματα αποκτούν μια σημασιολογική στρωματογραφία, από τη μελέτη της οποίας μπορεί κανείς να αναχθεί στην αρχή και να αναζητήσει τους λόγους δημιουργίας τους. Αυτό μάλιστα μπορεί να γίνει συσχετίζοντας το αρχικό όνομα με την πολιτισμική φάση κατά την οποία εντοπίζεται αρχαιολογικά η αρχική εμφάνιση ή χρήση του σημαινόμενου πράγματος.

Διαβάστε τη συνέχεια στην Καθημερινή

Comments 0 σχόλια »

main.jpgΣυμμετείχα σε μία συνάντηση για τη διδασκαλία της Ιστορίας στο Λύκειο. Ηταν μία από αυτές τις ημέρες που όλα πάνε στραβά. Από αυτές που γυρίζεις καθημαγμένος σπίτι και σκέφτεσαι γιατί αποχωρίστηκα σήμερα το κρεβάτι μου;  Τα μηχανήματα συμμετείχαν στο κομφούζιο κι αρνήθηκαν να συνεργαστούν. Αφού αλλάξαμε αίθουσες, βιντεοπροβολείς, καλώδια και υπολογιστές αρχίσαμε την παρουσίαση.

Μπορούσα να πιάσω το σφυγμό του κοινού. Υπήρχαν πάντα οι συμπαθούντες αλλά στο συννεφάκι της σκέψης τους μπορούσα να διακρίνω: “Τι λέει αυτή; εδώ έχουμε παιδιά που μας περιμένουν να τα διαβάσουμε, γονείς που πρέπει να τους τρέξουμε στους γιατρούς, το σίδερο έχει πιάσει ταβάνι”.

Και πράγματι δεν ερχόμαστε να προτείνουμε κάτι εύκολο. Γιατί τόσα χρόνια δε φτιάξαμε υποδομές. Δέκα χρόνια μετά διαπιστώνω ότι συναντώ τις ίδιες δυσκολίες για να στήσω μία πρόταση διδασκαλίας. Δεν υπάρχουν κειμενικές πηγές, δεν έχουμε εικονογραφικό υλικό. Ποιος θα αφιερώσει 50 ώρες για να στήσει ένα μάθημα 45 λεπτών;

Συμφωνήσαμε όλοι ότι κάτι πρέπει να αλλάξει και ότι οι αλλαγές αυτές θα είναι όμως χωρίς ουσιαστικό περιεχόμενο αν δεν αλλάξει ριζικά η ύλη και ο τρόπος με τον οποίο διδάσκεται από την αρχή της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Αυτές οι αλλαγές προϋποθέτουν περισσότερη ελευθερία και όχι ομοιομορφία στις σχολικές μονάδες, αξιολόγηση του διδακτικού έργου και πραγματική μετεκπαίδευση των καθηγητών, συμβατή με τις απαιτήσεις των καιρών.

Μες το κοινό υπάρχουν πάντα κι αυτοί που ψάχνουν το λάθος. Στην επιμόρφωση μας έλεγαν να κάνουμε πάντα λάθη. Για να σκέφτεται το κοινό… αυτό μπορώ να το κάνω καλύτερα απλά μου λείπουν λίγες τεχνικές γνώσεις.

Δεν έκανα επίτηδες λάθος, έδειχνα ένα μάθημα για την πτώση της Πόλης to 1453 κι έδειξα και μία εικόνα από το 1204. Δεν είπα όμως ποτέ ότι υπάρχει ερώτηση που συγκρίνει τις δύο κατακτήσεις. Ο χρόνος με πίεζε να ζιπάρω την παρουσίαση. Ο συνάδελφος όμως το χάρηκε τόσο που βρήκε το λάθος…

Γυρίζοντας στο σπίτι έμαθα ότι καλούμαι σε απολογία γιατί χρησιμοποιώ το διαδίκτυο στο μάθημά μου. 

Οχι, δεν έχουμε κάνει ένα βήμα μπροστά την τελευταία δεκαετία.

Comments 4 σχόλια »

1250659.jpgΟι απόστολοι…
… της προόδου στην αρχή γράφουν την ιστορία με ενθαρρυντικά λόγια: εν ονόματι του μέλλοντος που υπόσχονται, γραπώνονται με την πρώτη ευκαιρία από το παρόν. Κι ύστερα, με την ίδια ευκολία, σκορπούν την απαισιοδοξία: εν ονόματι ενός παρελθόντος που ξαφνικά το ονοματίζουν κακό, κλειδώνουν το μέλλον στα υπόγεια. Οι απόστολοι της αιωνιότητας γρήγορα ξεπέφτουν σε υπαλληλάκους της στιγμής.

Από το ταμπούρι…
… της στρεψοδικίας τους, νιώθουν σαν άσεμνη κάθε απλή ερώτηση. Όπως αυτή: «Και τώρα τι κάνουμε;». Αποτρέπουν τις απλές ερωτήσεις, επειδή φοβούνται πως οι απλές απαντήσεις θα μπορούσαν να ξετυλίξουν το φίδι της αλήθειας. Και λένε: η πραγματικότητα είναι πολύπλοκη, η κατάσταση απαιτεί συναινέσεις, οι ανάγκες είναι επιτακτικές. Προκειμένου να βυθίσουν σε κατάσταση τετανίας κάθε αντίρρηση, κάθε ελπίδα, παρουσιάζουν έναν μονοδιάστατο αλλά πολύπλοκο κόσμο: δεν υπάρχουν πια μεγάλες ιδέες και βαθιές διαιρέσεις, η ιστορία έχει ξεμπερδέψει με τις συγκρούσεις κι ακόμη και η γεωγραφία δεν χωρίζει πια τον κόσμο όπως τον χώριζε άλλοτε. Αυτός ο ωκεανός της σχετικότητας θολώνει τα νερά της πολιτικής και περιορίζει τις επιλογές της. Οι ιδεολόγοι πηγαίνουν σαν βαρίδια στον πάτο και οι ειδικοί βγαίνουν σαν φελλοί στον αφρό. Οι σύμβουλοι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου ψαχουλεύουν τις στατιστικές τους, λογαριάζουν τα ελλείμματα, χαϊδεύουν τις καμπύλες που μετρούν την αθλιότητα και την ταπείνωση των ανθρώπων και ανακαλούν στην τάξη τις κυβερνήσεις που δεν είναι αρκετά υποτακτικές. Γιατί η οικονομία αρχίζει να κερδίζει και πάλι, αλλά η ανεργία εξακολουθεί να ανεβαίνει; Γιατί οι αριθμοί είναι πάντα τόσο καλοί με τους πλούσιους και τόσο κακοί με τους φτωχούς; Η κατάσταση όμως είναι πολύ περίπλοκη για τόσο απλά ερωτήματα. Δεν επιδέχονται απλές απαντήσεις. Μονάχα συναινέσεις. Και έκτακτα μέτρα. Δεν είναι καιρός για «υπέρ» ή «κατά». Για «ναι» ή «όχι». Όταν οι Ιρλανδοί επιχείρησαν να ξεκαθαρίσουν έτσι τη θέση τους για τη νεοφιλελεύθερη ευρωσυνθήκη της Λισαβώνας, αναγκάστηκαν να υποστούν τη μεγαλύτερη ταπείνωση που μπορεί να υποστεί ένας δημοκρατικός λαός: την ακύρωση της ψήφου τους και τη μετατροπή της στο αντίθετό της.

Να φωνάξουμε…
… άραγε εκείνον τον γιατρό του πολιτισμού που είχε φωνάξει κάποτε ο Νίτσε; Θα μας ακούσει; Οι προφήτες της ρήξης έχουν απολυθεί από τους υπαλλήλους της συναίνεσης. Οι λεγεώνες τους είναι εντυπωσιακές, έλεγε γι΄ αυτούς τους υπαλλήλους ο φιλόσοφος Ανρί Μαλέρ: «Θέλουν να μας κάνουν να πιστέψουμε πως το “status quo” θα γίνει υποφερτό, αν του βρουν τις κατάλληλες δικαιολογίες… Η πολιτική εξαντλείται στην αστυνόμευση, η εναλλακτική λύση στην εναλλαγή, το πέρασμα από τη Δεξιά στην “Αριστερά” σε μια διαδοχή από εναλλασσόμενες σταθμεύσεις. Εν ονόματι της έκτακτης ανάγκης, καλούν για μεταρρυθμίσεις. Εν ονόματι της έκτακτης ανάγκης, ανακαλούν τις ουτοπίες».

Στην κοινωνία…
… που έχουν να προτείνουν, η άναρχη δράση των λίγων είναι η προϋπόθεση για την ακρωτηριασμένη ζωή των πολλών.

Δρόμοι του Τάσου Βρανά στα Νέα

Comments 0 σχόλια »

greece_flag.jpgΟ Πάσχος Μανδραβέλης στην Καθημερινή:

Δεν είναι θέμα εκτίμησης, αλλά ιστορικό γεγονός ότι στη Μακεδονία που προέλασε ο διάδοχος Κωνσταντίνος κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους το ελληνικό στοιχείο δεν ήταν παντού πλειονοτικό. Είτε το θέλουμε είτε όχι, έτσι έγιναν όλες οι «απελευθερώσεις» στην Ιστορία. Δεν προηγείτο καμιά απογραφή. Εμπαινε ο στρατός, καταλάμβανε την περιοχή και μετά ακολουθούσαν οι δάσκαλοι και οι καθηγητές που εξηγούσαν στον άρτι «απελευθερωθέντα» πληθυσμό γιατί ήταν προαιωνίως ελληνικός, βουλγαρικός, σερβικός ή σουαχίλι. Και αν κάποιος έφερνε αντίρρηση, η κατήχηση συνεχιζόταν με άλλα μέσα.

Ετσι γίνονταν τότε τα πράγματα, έτσι χτίστηκαν όλα τα κράτη-έθνη, έτσι αναπτύχθηκαν και οι εθνικισμοί στα Βαλκάνια. Δεν γίνονταν δημοψηφίσματα για να αποφασίσει ο πληθυσμός αν θέλει να συμβιώσει, όπως έγινε με το σχέδιο Ανάν, ούτε υπήρχε η σκέψη για προστασία των μειονοτήτων. Γενικώς, όποιος προλάβαινε «απελευθέρωνε». Οι Ελληνες πρόλαβαν τη Θεσσαλονίκη και οι Σέρβοι το Μοναστήρι. Καλώς ή κακώς έτσι γράφτηκε η Ιστορία και αυτή η Ιστορία είναι μία. Οι ιστορικοί μπορεί να διαφωνούν στην ερμηνεία των γεγονότων, συμφωνούν όμως στα γεγονότα καθαυτά. Μπορεί να αναθεωρηθούν πτυχές της Ιστορίας όταν έρθουν νέα στοιχεία στο φως ή μπορεί τα υπάρχοντα στοιχεία να δεθούν σε μια νέα θεωρία. Πιθανώς τώρα που εξελίσσονται οι ασκήσεις επί χάρτου στην Ιστορία, κάποιοι να διαφωνήσουν εκ των υστέρων για την απόφαση του Βενιζέλου να προελάσει ο ελληνικός στρατός στη Θεσσαλονίκη, αντί του Μοναστηρίου όπου ο ελληνόφωνος πληθυσμός ήταν μεγαλύτερος. Αλλά το «τι θα γινόταν αν…» είναι δουλειά άλλων.

Το άρθρο συνεχίζεται…

Comments 0 σχόλια »

blue_plastiko.jpgΟ Τάκης Καμπύλης μας αποκαλύπτει στην Καθημερινή τη μοναδικότητα του μπλε τετραδίου:

Η χρήση του πλαστικού στον τελευταίο πόλεμο ήταν η τεχνολογική εξέλιξη που έδωσε στο μαθητικό τετράδιο τη σημερινή του μορφή. Το 1956, ένας ανήσυχος έμπορος, ο Σκαγιάς, αποφασίζει να βγάλει στην αγορά τα γαλάζια πλαστικά τετράδια («Διεθνές» και «Super Διεθνές»).  Το μπλε μαθητικό τετράδιο είναι μοναδικό στον κόσμο λόγω των διαστάσεών του. Δεν είναι ούτε Α4 ούτε Α5 αλλά κάτι ενδιάμεσο, επειδή έτσι βόλευε τους κατασκευαστές να κόβουν χωρίς απώλειες το ευρωπαϊκό χαρτί που εισάγαμε τότε.

«Δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο τετράδιο σαν το ελληνικό. Μόνο οι Γιαπωνέζοι είναι κάπως κοντά στο δικό μας».

Η μεταπολίτευση βάζει την αρχή του τέλους στο σχολείο που τιμωρεί, ελέγχει, ισοπεδώνει και συνθλίβει. (Τουλάχιστον στη θεωρία.) Πάντως, μόλις άνοιξαν τα παράθυρα των σχολικών κτιρίων, εισέβαλαν πολλά και διαφορετικά τετράδια. Οι μουστάκες του βλοσυρού Κολοκοτρώνη έγιναν στίχοι των Πινκ Φλόιντ ή των Ιγκλς χωρίς τελικά να ζημιωθεί (από αυτό) η κοινωνία μας…

Comments 0 σχόλια »

history-landamark.jpgΕίναι άραγε το 1204 (η άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους) ή μήπως το 1453 (η άλωσή της από τους Οθωμανούς); Μήπως το 1492 (η ανακάλυψη της Αμερικής); Ή το 1989 (η πτώση του Τείχους του Βερολίνου); Βλέποντας το παρελθόν από το βάθρο του 2009, ποιο είναι άραγε το πιο σημαντικό έτος στην ιστορία της ανθρωπότητας;

Το ερώτημα τίθεται από το ένθετο «Ιntelligent Life» του έγκυρου περιοδικού «Εconomist». «Είναι ένα παιχνίδι, αλλά και κάτι παραπάνω» γράφει ο Άντριου Μαρ, ο υπεύθυνος του περιοδικού για την έρευνα αυτή. Διότι η ανθρώπινη ιστορία είναι γεμάτη ορόσημα. Το ποιο θα επιλέξουμε ως σημαντικότερο λέει πολλά για το τι είμαστε, ποιοι είμαστε, από πού ερχόμαστε. Οι ειδικοί τους οποίους συμβουλεύτηκε το περιοδικό προφανώς δεν συμφώνησαν. Έτσι έδωσε τον λόγο στους συντάκτες του, οι οποίοι ψήφισαν- και αιτιολόγησανποια είναι κατ΄ αυτούς η σημαντικότερη χρονιά στην ανθρώπινη ιστορία. Αργότερα θα ανακοινώσει το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας των αναγνωστών του (οι οποίοι μπορούν να ψηφίζουν στην ηλεκτρονική διεύθυνση http://www. moreintelligentlife. com/blog/emily-bobrow/mostimportant-year-time-vote τις χρονολογίες που έχουν ήδη προτείνει οι συντάκτες του περιοδικού ή να προτείνουν μια δική τους).

Οι κόντρες
Πολλές χρονολογίες «ερίζουν» για τον τίτλο της «σημαντικότερης στην Ιστορία». Οι χριστιανοί μπορούν να επιλέξουν το έτος της γέννησης ή της σταύρωσης του Ιησού (αν και θα πρέπει να συμφωνήσουν πρώτα σ΄ ένα έτος για καθένα απ΄ αυτά τα γεγονότα). Οι μουσουλμάνοι μπορούν να επιλέξουν τη μετάβαση του Προφήτη στη Μεδίνα, το 622. Όμως ο Άντριου Μαρ επισημαίνει πως οι θρησκευτικές χρονολογίες πρέπει μάλλον να αποκλειστούν ως έτη με παγκόσμια σημασία, ελλείψει μιας παγκόσμιας θρησκείας.

Το ίδιο ισχύει για πολλούς πολέμους και πολιτικά γεγονότα. Ο θάνατος του Ιούλιου Καίσαρα (44 π.Χ.) ή η άλωση της Κωνσταντινούπολης (1453) υπήρξαν σημαντικότατες χρονολογίες για τη χριστιανική Ευρώπη, όμως είναι δύσκολο να υποστηρίξει κανείς ότι ήταν σημαντικές και για κάποιον στην Κίνα, την Ιαπωνία ή την Αφρική. Το 1492, με την ανακάλυψη της Αμερικής, ανέτειλε η εποχή των μεγάλων εξερευνήσεων που οδήγησαν τον άνθρωπο μέχρι τη Σελήνη. Αντιστοίχως το 1439, η χρονιά που επινοήθηκε από τον Γουτεμβέργιο η τυπογραφία, άρχισε το μεγάλο ταξίδι της επικοινωνίας που οδήγησε μέχρι το Ίντερνετ. Το 1776, με την ανεξαρτησία των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής ανοίγει ο δρόμος προς τη σύγχρονη φιλελεύθερη δημοκρατία. Το 1945 σήμανε το τέλος του πιο τρομερού πολέμου και του ναζισμού, καθώς και την αρχή της πυρηνικής εποχής με την ατομική βόμβα. Το 1989, με την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, ήταν η χρονιά του τέλους του κομμουνισμού και ο πρόλογος της παγκοσμιοποίησης.

Ίσως όμως, καταλήγει ο Άντριου Μαρ στο «Ιntelligent Life», η πιο σημαντική χρονιά της Ιστορίας να είναι το 2009. Αν το φθινόπωρο, στη Σύνοδο Κορυφής της Κοπεγχάγης για την κλιματική αλλαγή, οι μεγάλες δυνάμεις δεν συμφωνήσουν, το 2009 θα είναι η χρονιά που θα έχουμε χάσει την τελευταία ευκαιρία για να σώσουμε τον πλανήτη.

Οι Σταυροφόροι
Για τον επικεφαλής του Τμήματος Διεθνών Ειδήσεων του «Εconomist» Μπρους Κλαρκ, η χρονιά που σφράγισε την ανθρώπινη ιστορία είναι το 1204. Στις 12 Απριλίου της χρονιάς εκείνης οι Σταυροφόροι που υποτίθεται ότι προωθούσαν τα χριστιανικά συμφέροντα στους Αγίους Τόπους, άλωσαν τη μεγαλύτερη χριστιανική πόλη του κόσμου, την Κωνσταντινούπολη. Βεβήλωσαν ιερά, έκλεψαν έργα τέχνης και έκαψαν χιλιάδες ανθρώπους μέσα στα σπίτια τους. Αυτό το επεισόδιο μάλλον, παρά το Σχίσμα του 1054 ανάμεσα στην Ορθόδοξη Χριστιανοσύνη και τη Ρώμη, ήταν που σηματοδότησε τις διαφορετικές πορείες που ακολούθησαν η χριστιανική Ανατολή (της Ρωσίας περιλαμβανομένης) και η χριστιανική Δύση. Η πικρία που έμεινε από τη λεηλασία δίχασε τόσο τον χριστιανικό κόσμο, υπογραμμίζει ο Κλαρκ, ώστε έγινε ευάλωτος στους προελαύνοντες Οθωμανούς. Ακόμη και τώρα βρισκόμαστε σ΄ ένα γεωπολιτικό τοπίο τα κύρια χαρακτηριστικά του οποίου αντανακλούν τα γεγονότα του 1204, όταν η χριστιανοσύνη χωρίστηκε στη μέση.

TA NEA

Comments 1 σχόλιο »

boks.jpgΗ Ολγα Σελλά επισημαίνει πως σε όλες τις χώρες του κόσμου και στην Ελλάδα ξαναδιαβάζουν τις πηγές, διατυπώνουν νέες ερμηνείες και προκαλούν συζητήσεις.Πραγματεύονται την παλαιότερη ή την πρόσφατη ιστορία. Τους επώνυμους ήρωες ή το ανώνυμο πλήθος της ιστορίας. Και διαβάζονται πολύ. Είτε πρόκειται για νέες προσεγγίσεις της ιστοριογραφίας, είτε για βιογραφίες και μαρτυρίες των πρωταγωνιστών, είτε απλώς για ιστορικό μυθιστόρημα, που μας μεταφέρει στο κλίμα μιας κάποιας εποχής. Τα βιβλία ιστορίας έχουν αυξήσει τις πωλήσεις τους και αντιστοίχως έχουν αυξηθεί και οι άνθρωποι που μελετούν ιστορία, στην Ελλάδα και διεθνώς. Τα τελευταία δέκα χρόνια, όσα βιβλία αγγίζουν με κάποιο τρόπο ένα ιστορικό θέμα αυξήθηκαν κατά 35%, σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκεντρώνει το Βιβλιονέτ του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου. Και όσα βιβλία καταπιάνονται αμιγώς με την ιστορία αυξήθηκαν κατά 18,7% από το 1999 μέχρι το 2008.

Διαβάστε όλο το άρθρο στην Καθημερινή

Comments 0 σχόλια »

thought_police.jpgΠρος διδάσκοντες το μάθημα της Ιστορίας: Στην επόμενη κατανομή μαθημάτων, σκεφτείτε το καλά. Ειδικά αν πλησιάζετε την επικίνδυνη ηλικία. Γιατί ένα είναι σίγουρο. Η ανάθεση της Ιστορίας μπορεί να σας χαρίσει κι ένα εγκεφαλικό.

Μαθαίνουμε ότι βουλευτής εισέβαλε στο 3ο Γυμνάσιο Σερρών, επικαλούμενος ανώνυμες καταγγελίες γονέων, και απαίτησε από τον διευθυντή του σχολείου να καλέσει ενώπιόν του την καθηγήτρια της Ιστορίας για να δώσει εξηγήσεις για το περιεχόμενο της διδασκαλίας της για το ζήτημα του φασισμού. Ο κ. βουλευτής απαίτησε μάλιστα να μπει και στην τάξη για να δει τους μαθητές και να τους ανακρίνει για τα όσα είπε η καθηγήτρια και δεν άρεσαν στους πληροφοριοδότες του.

Η συνάδελφος θα περάσει τη διαδικασία της ένορκης διοικητικής εξέτασης…

Η ΟΛΜΕ θα καταδικάσει και θα βγάλει ψήφισμα.

Η Ιστορία είναι επικίνδυνο μάθημα. Εδώ έχει φάει υπουργό…

Comments 0 σχόλια »


Η μηχανή αναζήτησης που άλλαξε τον τρόπο που ζούμε και αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα, ωριμάζει και ενηλικιώνεται χρόνο με τον χρόνο. Google search, YouTube, Google AdSense, Google Image Search,Google Earth, Street View, Gmail και τόσα άλλα προϊόντα και υπηρεσίες που χωρίς αυτές το web θα είχε λιγότερο νόημα ύπαρξης. Το βίντεο μιλάει από μόνο του. 2 λεπτά και 5 δευτερόλεπτα σύγχρονης ιστορίας του πλανήτη Γη.

via

Comments 0 σχόλια »

anan.jpgΗ απόφαση του προέδρου της Κύπρου κ. Δ. Χριστόφια να αλλάξει τα σχολικά βιβλία Ιστορίας ως ένα μεγάλο βήμα για την οικοδόμηση μέτρων εμπιστοσύνης ανάμεσα στις δύο κοινότητες πυροδότησε πολιτικές εντάσεις στην Κύπρο, ξύπνησε μνήμες και πάθη του παρελθόντος, ξεσήκωσε τον Αρχιεπίσκοπο που ως νέος εθνάρχης ζήτησε προτού καλά καλά δει το περιεχόμενό τους να ριχθούν στην πυρά και τα βιβλία και οι«παραχαράκτες της Ιστορίας»,προκαλώντας ακόμη και την αντίδραση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Ο «καβγάς για την Ιστορία», γιατί περί καβγά πρόκειται, είναι μεγαλύτερος και από τον καβγά που ξέσπασε πριν από λίγα χρόνια στην Ελλάδα με την προσπάθεια της τότε υπουργού Παιδείας κυρίας Μαριέττας Γιαννάκου να τροποποιήσει το βιβλίο Ιστορίας. Μια προσπάθεια που τότε δεν ολοκληρώθηκε στοιχίζοντας, κατά πολλούς, και την έδρα στη Βουλή της πρώην υπουργού. Τώρα στην Κύπρο παίζεται το κύρος ενός προέδρου που ξεκίνησε μόνος του τη μάχη για να ξαναγράψει την αληθινή Ιστορία (όπως αυτή υπήρξε) και να αποδώσει ευθύνες για τα δεινά που υπέστη η Μεγαλόνησος. Είναι ζήτημα ημερών το να αναμειχθούν στον καβγά και τα πολιτικά κόμματα στην Αθήνα, καθ΄ ότι σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες που διέρρευσαν καταγράφεται και ανάμειξη των τότε ελληνικών κυβερνήσεων.

Μήλον της Εριδος ο στρατηγός Γεώργιος Γρίβας -Διγενήςκαι όσοι τον βοήθησαν τότε να πάει στην Κύπρο, ο ρόλος του στην ΕΟΚΑ Β΄ και, πριν από την έλευση του Γρίβα, το πώς άρχισαν τα αιματηρά γεγονότα του 1963 που είχαν ως συνέπεια να αλλάξει η ζωή και των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων. Επιπλέον, υπήρξε το 1963«τουρκοανταρσία» , όπως ως σήμερα μαθαίνουν τα κυπριόπουλα στα σχολεία, υπήρξαν μόνον από τους Τούρκους σφαγές; Η τουρκική εισβολή το 1974 ήταν μία ειρηνευτική επιχείρηση, όπως ως σήμερα διδάσκονται οι Τουρκοκύπριοι στα δικά τους σχολεία; Τα ερωτήματα αυτά έρχονται με τα νέα βιβλία Ιστορίας να απαντηθούν, με στόχο να είναι ενιαία τα κείμενα που θα διδάσκονται και στις δύο πλευρές του νησιού.

Το Βήμα

Comments 0 σχόλια »

30-06a.jpgΗ συνάδελφος ofisofi προσπαθώντας να βγάλει άκρη με την ιδιοκτησία γης στα άδυτα του Βυζαντίου αλλά κυρίως στη μπερδεμένη αφήγηση του σχολικού εγχειριδίου της Β’Λυκείου, σύνταξε ένα χρονοδιάγραμμα, ώστε να φωτιστεί κάπως το θέμα των γαιών, των μικροκαλλιεργητών, δυνατών κτλ..

Οσοι ταλανίζεστε με το συγκεκριμένο εγχειρίδιο θα βρείτε το πόνημα της συναδέλφου ανεκτίμητο

Comments 0 σχόλια »

clearallhistory.jpgΑντιμέτωποι με μια «μαύρη τρύπα» χαμένου υλικού κινδυνεύουν να βρεθούν οι ιστορικοί, αν δεν ληφθούν μέτρα για τη διατήρηση των ιστοσελίδων και άλλων ψηφιακών αρχείων. Οπως, ακριβώς, οι οικογένειες αποθηκεύουν ψηφιακές φωτογραφίες στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, οι οποίες δύσκολα θα περάσουν στα χέρια των απογόνων τους, έτσι και η πολιτιστική κληρονομιά της Βρετανίας και όχι μόνο, βρίσκεται σε κίνδυνο λόγω της εξέλιξης του Διαδικτύου. Αυτό, τουλάχιστον, υποστηρίζει η πρόεδρος της Βρετανικής Βιβλιοθήκης, Λιν Μπρίντλεϊ.

Η κ. Μπρίντλεϊ αναφέρει δύο παραδείγματα απώλειας αρχειακού υλικού στην Αμερική και την Αυστραλία. Οταν ο Μπαράκ Ομπάμα ορκίστηκε πρόεδρος των ΗΠΑ, «εξαφανίστηκε» κάθε ίχνος του Τζορτζ Μπους από την επίσημη ιστοσελίδα του Λευκού Οίκου, συμπεριλαμβανομένου και του ηλεκτρονικού εγχειριδίου με τίτλο «100 Πράγματα Που Οι Αμερικανοί Μπορεί Να Μην Γνωρίζουν Για Την Κυβέρνησή Τους». Στην Αυστραλία, περισσότερες από 150 ιστοσελίδες με πολύτιμο υλικό για την Ολυμπιάδα του Σίδνεϊ διεγράφησαν μετά το τέλος των Αγώνων.

«Αν οι ιστοσελίδες συνεχίσουν να εξαφανίζονται, θα χαθεί και η μνήμη του έθνους», προειδοποιεί η κ. Μπρίντλεϊ. «Οι ιστορικοί του μέλλοντος θα βρουν μια μαύρη τρύπα στη βάση δεδομένων του 21ου αιώνα», προσθέτει η ίδια. Κατά την άποψη της κ. Μπρίντλεϊ το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο απ? ό,τι οι περισσότεροι αντιλαμβανόμαστε. «Εγώ το αποκαλώ ψηφιακή διαταραχή», λέει. «Σκεφτείτε όλες τις ψηφιακές φωτογραφίες που είναι χαμένες κάπου στον σκληρό δίσκο του υπολογιστή σας και αναλογιστείτε ποιες οι πιθανότητες να τις δουν κάποτε οι απόγονοί σας», τονίζει η κ. Μπρίντλεϊ. «Είναι τραγικό».

Από την πλευρά του, πάντως, ο καθηγητής Ιστορίας του πανεπιστημίου Κούιν Μέρι στο Λονδίνο, Τρίστραμ Χαντ, υποστηρίζει ότι οι βιβλιοθήκες οφείλουν να είναι επιλεκτικές όσον αφορά τα ψηφιακά αρχεία που θα προστατεύσουν. «Δεν είναι όλες οι πληροφορίες που παράγουμε σήμερα χρήσιμες», υποστηρίζει ο κ. Χαντ. «Πιστεύω ότι δεν είναι απαραίτητο να διαφυλάξουμε, για παράδειγμα, αρχεία αναφορικά με ασήμαντες λεπτομέρειες της Ολυμπιάδας του Σίδνεϊ», εξηγεί.

Καθημερινή με πληροφορίες από Observer

Comments 0 σχόλια »

Mια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα διαφορά μεταξύ του πολιτικού λόγου στις ΗΠΑ και στην Ελλάδα ανέδειξε με το τελευταίο του άρθρο ο κ. Κώστας Ιορδανίδης. «Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ», έγραψε, «στον λόγο που εξεφώνησε μετά την ορκωμοσία του… αναφέρθηκε στις πολιτικές αρχές και στις ηθικές αξίες των Ιδρυτικών Πατέρων της χώρας του, με άφθονες συμβολικές αναφορές στον Αβραάμ Λίνκολν, επαναδιατυπώνοντας την εθνική μυθολογία, τόσο απαραίτητη για τη ζωή μιας χώρας… Μεταφερόμενη η σκηνή στα καθ? ημάς θα ήταν ωσάν ποτέ Ελλην πρωθυπουργός επιχειρώντας να συνεγείρει τους πολίτες της χώρας μας, αναφερόταν -περιορίζοντας φρικτά τον ιστορικό ορίζοντα- στους αγωνιστές της Επαναστάσεως του 1821, στα Συντάγματα της Επιδαύρου ή της Τροιζήνας κ.λπ. Αντιλαμβάνεται κανείς την ιλαρότητα που θα δημιουργούνταν σε μία ανάλογη περίπτωση…» («Καθημερινή» 25.1.2009)

Είναι σημαντική η επισήμανσή του ότι από τον ελληνικό πολιτικό λόγο απουσιάζει το ιστορικό βάθος, αλλά αυτό δεν είναι συνέπεια του εκσυγχρονισμού. Η ιστορία απουσιάζει γενικώς από τον δημόσιο διάλογο, επειδή αυτό που διδάσκεται ως ιστορία δεν είναι παρά η καρικατούρα της. Είναι εθνικοί ασπρόμαυροι μύθοι που μόνο ιλαρότητα δημιουργούν και δεν είναι τυχαίο ότι αυτή η καρικατούρα χρησιμοποιείται στον λόγο μόνο των ακροδεξιών κομμάτων.

Η νεότερη ελληνική ιστορία είναι πλούσια σε αποχρώσεις και αντιθέσεις. Εχει γεγονότα παγκόσμιας εμβέλειας, όπως ήταν η επανάσταση του 1821, προβληματισμούς στην πρωτοπορία του ευρωπαϊκού διαλόγου, προοδευτικά και οπισθοδρομικά νομοθετήματα. Εχει πολέμους με νίκες και (λιγότερες) ήττες. Αυτό όμως που όλοι οι Ελληνες έμαθαν ως ιστορία είναι τα τελευταία. Το μόνο που διδασκόμαστε, είναι η ιστορία της εθνικής μας ολοκλήρωσης. Ολα τα γεγονότα μπήκαν στην προκρούστεια κλίνη της Μεγάλης Ιδέας και παρά το γεγονός ότι η Μεγάλη Ιδέα εγκαταλείφθηκε, στα διδακτικά μας εγχειρίδια είναι ζωντανή. Ακόμη και οι αναπόφευκτες σε κάθε κοινωνία πολιτικές συγκρούσεις μεταφράζονται ως περιττή και επιβλαβής διχόνοια, που δεν επέτρεψε στους Ελληνες να αρθούν το ύψος του «διακηρυγμένου πεπρωμένου» τους. Συνέχεια »

Comments 0 σχόλια »

Η διδασκαλία της ιστορίας στο σχολείο,  ο διάλογος πολιτισμών και αντιλήψεων.

Η περίπτωση της  διχασμένης Κύπρου: μια συνάντηση Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων εκπαιδευτικών.

  • Για την περιπέτεια της αναμόρφωσης των εγχειριδίων της Ιστορίας της Κύπρου οι συγγραφείς Guven Uludag και Koral Ozen, ιστορικοί-εκπαιδευτικοί από την Τουρκοκυπριακή Κοινότητα, μέλη του Ομίλου ?Ιστορία για την Ειρήνη’, οι οποίοι διδάσκουν σε Λύκεια της Λευκωσίας και της Αμμοχώστου

Θέμα: ?Μπορεί η Ιστορία να ξαναγραφεί; Η Τουρκοκυπριακή εμπειρία’.

  • Για τη νέα εκπαιδευτική πολιτική της Κυπριακής Πολιτείας η οποία βασίζεται στο motto: ?επαναπροσέγγιση των δύο κοινοτήτων – προσέγγιση του άλλου?, και την επικείμενη αλλαγή των Προγραμμάτων Σπουδών Ιστορίας στην Κύπρο, ο Παύλος Παύλου, φιλόλογος-εκπαιδευτικός, ιστορικός της εκπαίδευσης, αρθρογράφος, ιδρυτικό μέλος της ?Πλατφόρμας Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων Εκπαιδευτικών’

θέμα: “Θέλουμε να γράψουμε και να διδάξουμε Ιστορία;  Προβολές της Κυπριακής περιπέτειας“.

Σύντομη παρουσίαση

  • Για το 16ο Συνέδριο της EUROCLIO (16th Annual Conference, Cyprus 2009) το οποίο θα διεξαχθεί από τις 5 έως τις 11 Απριλίου 2009 στη Λευκωσία, με συμμετοχή-συνδιοργάνωση 8 Εκπαιδευτικών Οργανισμών από την Ελληνοκυπριακή και Τουρκοκυπριακή Κοινότητα, η Βασιλική Σακκά, ιστορικός-εκπαιδευτικός, Γραμματέας της EUROCLIO, European Association of History Teachers’ Educators.

θέμα: Μέσα από την οπτική του άλλου: Διαπολιτισμικός διάλογος και διδασκαλία της Ιστορίας’,

  • Παρεμβάσεις:
  • Μαρία Ρεπούση, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και
  • Γιώργος Κόκκινος, Αναπληρωτής Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου

Θα ακολουθήσει συζήτηση με αφορμή τις εισηγήσεις  και τις παρεμβάσεις για το πώς γράφεται και διδάσκεται η σχολική ιστορία

  • Την συζήτηση θα συντονίσει η:

 Χριστίνα Κουλούρη, Ιστορικός,  Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου (Τμήμα Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής).

  • Παρουσιάζει και χαιρετίζει την εκδήλωση ο:

 Κώστας Αγγελάκος, Διευθυντής του περιοδικού Νέα Παιδεία, Επίκουρος Καθηγητής του Ιονίου Πανεπιστημίου (Τμήμα Ιστορίας).
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί  την Πέμπτη, 29-1-2009, ώρα 18.00 στο βιβλιοπωλείο ΠΑΤΑΚΗ, Ακαδημίας 65.

Comments 0 σχόλια »

ritsos.jpgΤο Βήμα ανιχνεύει στην ιστορία πρόσωπα και γεγονότα που τη σημάδεψαν:

1909, Γιάννης Ρίτσος: Ο ποιητής της Ρωμιοσύνης 

1989, Βερολίνο: Το γκρέμισμα των συμβόλων  

1949: Τέσσερις εκδοχές για το τέλος του ελληνικού εμφυλίου πολέμου

1919: Συνθήκη Βερσαλλιών, το τέλος του Μεγάλου Πολέμου

1939: Πότε ακριβώς άρχισε ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος;

1909: Η έλευση του Βενιζέλου

1909, Γουδί: Καταλύτης επαναστατικών αλλαγών

Comments 1 σχόλιο »

Το πρώτο μέρος (από 10) ενός ντοκυμαντέρ για τα αίτια των Σταυροφοριών.

Δραματοποίηση από την ταινία το “Βασίλειο των Ουρανών”  – Kingdom of heaven

Άρθρο στην Wikipedia

Comments 0 σχόλια »

histoire.jpg«Ο ρόλος της Ιστορίας και του ιστορικού είναι η διαμόρφωση κοινωνικών συνειδήσεων». Μ΄ αυτά τα λόγια ο καθηγητής Βασίλης Κρεμμυδάς έδωσε το στίγμα ενός επίκαιρου συμποσίου για το πώς γράφεται η Ιστορία, από ποιον και για ποιον.

«Σήμερα, στη φάση της παγκοσμιοποίησης, η ιστοριογραφία μοιάζει να έχει έναν νέο προορισμό», σημείωσε ο Βασίλης Παναγιωτόπουλος, που είχε διευθύνει την δεκάτομη Ιστορία του Νέου Ελληνισμού . «Είναι τα ανθρώπινα δικαιώματα. Όχι όμως αυτά των Διακηρύξεων, αλλά εκείνα που αναπτύσσονται στις νέες συνθήκες όπως το δικαίωμα του επιχειρείν ή το δικαίωμα της άρσης των εθνικών- κοινωνικών φραγμών. Ωστόσο η Ιστορία που προκύπτει έτσι, είναι μια υποκριτική Ιστορία». Μια Ιστορία νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας, όπως εξήγησε, που έχει ως (αφανή) στόχο να καταπολεμηθεί τόσο η εθνική όσο και η κοινωνική Ιστορία (σ.σ.: οι κυρίαρχες κατευθύνσεις δηλαδή της νεότερης και σύγχρονης ιστοριογραφίας) ώστε να υποβαθμιστεί εν τέλει, και να απαξιωθεί το ίδιο το αντικείμενο αυτών των ιστοριών: τα έθνη δηλαδή και τα κοινωνικά φαινόμενα. Αναπτύσσεται όμως άλλη μια διαφορετική τάση η οποία αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό την ιστοριογραφία που αναφέρεται στο έθνος-κράτος είναι η λεγόμενη «υπερεθνική ιστορία» (τοπική, περιφερειακή, συγκριτική, μετα-αποικιακή, Ιστορία του φύλου κ.ά.). Είναι η Ιστορία που θέλει να υπερβεί τον εθνοκεντρισμό και η οποία αναπτύσσεται επειδή αυξάνεται η πολυπολιτισμικότητα των σύγχρονων κοινωνιών, επειδή αναπτύσσονται νέες συλλογικότητες μέσα από τη διαδικασία της παγκοσμιοποίησης, επειδή γεννιούνται υπερεθνικοί θεσμοί και διεθνοποιείται η ιστορική έρευνα, επειδή η μεταμοντέρνα κριτική καταξιώνει τον κατακερματισμό του εκάστοτε αντικειμένου κ.λπ. Την παρουσίασε η Χριστίνα Κουλούρη που επιμελήθηκε το τετράτομο βοηθητικό εκπαιδευτικό έργο για τη διδασκαλία της Βαλκανικής Ιστορίας στις χώρες της περιοχής.

«Είναι υποκριτική η σημερινή ιστοριογραφία» της Μικέλας Χαρτουλάρη

Comments 0 σχόλια »

empathy.jpg«Η ανθρωποκεντρική προσέγγιση είναι πάντα το κλειδί για να μπεις στο δωμάτιο της ιστορίας. Μια στεγνή καταγραφή των γεγονότων με τοποθεσίες και ημερομηνίες δεν συγκινεί κανέναν. Πρέπει να βοηθήσεις τον αναγνώστη να ταυτιστεί με το ανάγνωσμα, να τον κάνεις να αισθανθεί πώς θα αντιδρούσε ο ίδιος αν είχε να αντιμετωπίσει αυτές τις ακραίες καταστάσεις».

«Η καταστροφή της Σμύρνης δεν έγινε ένα οικουμενικό μάθημα για τον κόσμο. Σίγουρα δεν έγινε για τις κυβερνήσεις. Δεν είμαι Ελληνας για να διαισθάνομαι τον πόνο που προκαλεί η λέξη Σμύρνη αλλά ο κυνισμός με τον οποίον αντιμετώπισαν το θέμα η βρετανική και η αμερικανική κυβέρνηση είναι σοκαριστικός. Σε ανθρωπιστικό επίπεδο ήταν μια καταστροφή τεράστιας κλίμακας, η πρώτη που είδαμε τον 20ό αιώνα. Ηταν επίσης το πρώτο δείγμα βάναυσης ρεάλ πολιτίκ. Οι ξένες κυβερνήσεις γύρισαν την πλάτη στο πλήθος που ήταν έτοιμο να σφαγιαστεί για να μη φανεί ότι θα σώσουν τους εχθρούς της Τουρκίας. Φοβάμαι ότι αυτή η φρικτή στάση μάς ακολουθεί ακόμα. Στο Ιράκ λ.χ. έχουμε ισχυρή ανάμειξη ξένων κυβερνήσεων»

Ο Βρετανός συγγραφέας Τζάιλς Μίλτον έγραψε ένα συναρπαστικό αφήγημα για την πιο τραγική σελίδα του σύγχρονου ελληνισμού με τίτλο «Σμύρνη, ο Χαμένος Παράδεισος.

Comments 0 σχόλια »

dikitwn6.jpgΕνα σκοτεινό κεφάλαιο της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας άνοιξε με την προσφυγή του κ. Πέτρου Πρωτοπαπαδάκη στον Aρειο Πάγο που ζητεί την αναψηλάφηση της «εκτέλεσης των Εξι», η οποία έγινε στις 15 Νοεμβρίου του 1922. Τρεις πρώην πρωθυπουργοί (μεταξύ των οποίων και ο παππούς του προσφεύγοντος), δύο πρώην υπουργοί και ένας στρατηγός των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων καταδικάστηκαν για εσχάτη προδοσία κατά τη Μικρασιατική Εκστρατεία. Το γεγονός ότι 14 ώρες μετά την εκτέλεση έφτασε τηλεγράφημα του Ελευθερίου Βενιζέλου που ζητούσε να μη θανατωθούν οι Εξι, όπως επίσης και η ομιλία του ιδίου το 1929 που επεσήμανε ότι οι εκτελεσθέντες δεν ήταν προδότες, δεν κρίνονται από εισαγγελέα του Αρείου Πάγου ως νέα στοιχεία και γι’ αυτό η αίτηση αναψηλάφησης μάλλον θα απορριφθεί.

Γράφουν σχετικά με το θέμα στην Καθημερινή:
Επίλογος της ήττας με δίκη παρωδία
Ησαν διαχειριστές ξένου οράματος
Ασύγγνωστη αμέλεια ή και ενδεχόμενος δόλος
Πολιτική πράξη αποκατάστασης

Comments 0 σχόλια »

Το Google σε συνεργασία με το πανεπιστήμιο του Columbia μας δίνει τη δυνατότητα να δούμε ολόκληρη την αρχαία Ρώμη στο Google Earth.

Κάπου 6,000 κτήρια ξαναζούν χάρη σε αυτή τη συνεργασία. Αραγε ποιο πανεπιστήμιο της εσπερίας θα αναλάβει την αναβίωση της αρχαίας Αθήνας; γιατί τα εγχώρια δε μας έχουν συνηθίσει σε τέτοιες πρωτοβουλίες.  Το videaki θα σας δώσει μία πρόγευση αλλά αν θέλετε να ?περιηγηθείτε? στην αρχαία Ρώμη θα πρέπει να επιλέξτε απο το Layer ?Gallery? του google earth το ?Ancient Rome in 3D?.

http://earth.google.com/rome/index.html

Comments 0 σχόλια »

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση
Μετάβαση σε γραμμή εργαλείων