Terra Computerata

Είχα την ευκαιρία να ζήσω την εμπειρία του διαδραστικού θεάτρου. Στο Ιδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, οι Γερμανοί Rimini Protokol ζητούσαν τη συμμετοχή μας στα «Situation rooms». Δεκαπέντε δωμάτια, εντελώς διαφορετικά μεταξύ τους, ανασυνθέτουν την «αρχιτεκτονική» του πολέμου: ένα χειρουργείο των Γιατρών Χωρίς Σύνορα στη Σιέρα Λεόνε, ένας δρόμος στη Χομς, μια αίθουσα συσκέψεων στο Βερολίνο, ένα γραφείο τραπεζίτη, ένα δωμάτιο προσφύγων στο Πακιστάν, ένα μεξικανικό νεκροταφείο…

Οι 20, κάθε φορά, θεατές περιφέρονται με ένα iPad στο χέρι και ακουστικά, ακολουθούν οδηγίες για το τι πρέπει να κάνουν συμμετέχοντας στα δρώμενα, διασταυρώνονται «υποδυόμενοι» διαφορετικούς ρόλους ο καθένας, ερχόμενοι από κόσμους που εκ πρώτης όψεως δεν συμπίπτουν (μία μεγάλη τράπεζα, ένας έμπορος όπλων, τα κομμένα χέρια ενός Νιγηριανού αντάρτη).

Οι αφηγήσεις, σε αυτήν την περίπτωση, είναι ρεαλιστικές. Τα πρόσωπα υπαρκτά, τα βίντεο, τα έπιπλα, τα εξαρτήματα είναι μέρος μιας «εικονικής πραγματικότητας», μιας καταγραφής, καταγγελίας και ταυτόχρονα διαμαρτυρίας για έναν πλανήτη στον οποίο ο πόλεμος είναι η πιο προσοδοφόρα βιομηχανία.

Κοιτώντας στο καθρεφτάκι μπορείς να φανταστείς τον εαυτό σου μέσα στον τάφο του μεξικάνικου νεκροταφείου. Οταν τελείωσε το δρώμενο συναντηθήκαμε όλοι με ανακούφιση στην αίθουσα συνεδριάσεων μιας πολυεθνικής. Οι θεατές (είναι άραγε αυτή η σωστή λέξη;) βιώσαμε με τη χρήση νέων μέσων τη συνύπαρξη και τη συναισθηματική εμπλοκή.

Οι μορφές θεάτρου που γεννιούνται στον 21ο αιώνα είναι πολιτικοποιημένες, στρατευμένες, από τη μια πλευρά, και πολύ πιο «επιδραστικές» με τη συμβολή της τεχνολογίας, από την άλλη. Η εμπειρία πολλαπλασιάζεται, οι αισθήσεις οξύνονται. Το «διαμεσικό θέατρο» καλλιεργεί τον θεατή του 21ου αιώνα: ένα πολυεργαλείο αντιληπτικότητας και δεξιοτήτων. Η τέχνη πάντα προσφέρει μια ισχυρή αίσθηση για το μέλλον, λόγω του ενστίκτου των καλλιτεχνών αλλά και της συνεχούς αναζήτησης μια νέας ματιάς για τον κόσμο. Το κυρίαρχο ρεύμα της σύγχρονης τέχνης  “για πρώτη φορά δεν αφορά στιλ ή τεχνοτροπία ή εκφραστικό μέσο, αλλά μια ομάδα επιτυχημένων καλλιτεχνών με διαφορετικά μέσα, οι οποίοι δοκιμάζουν πρακτικές θέσεις ή τακτικές” .

Ο 21ος αιώνας της ηλεκτρονικής τεχνολογίας και της ψηφιακής έκρηξης κινεί τον κόσμο «όλο και πιο γρήγορα». Η τέχνη, η κοινωνία, η πολιτική συναντώνται, συγκλίνοντας ή αποκλίνοντας, συγκρούονται ή συμπορεύονται. Ποιος μοιράζει «τα χαρτιά»; Τι σημαίνει διαμεσολάβηση; Πρέπει να απομακρυνθούμε από τη δραματουργία για να παρακολουθήσουμε έναν κόσμο που διαρκώς αλλάζει; Το θέατρο είναι Μέσο Μαζικής Ενημέρωσης; Ποια είναι τα όρια ανάμεσα στον ακτιβισμό και στην καλλιτεχνική δράση; Το θέατρο με ακουστικά και iPad επιτρέπει στους ανθρώπους να βιώσουν νέες εμπειρίες, τα ακουστικά μάς επιτρέπουν «να αντιληφθούμε τον χώρο μέσα στο κεφάλι μας». Και το κυρίαρχο ερώτημα: Το θέατρο κατά πόσο μπορεί να οριστεί ακόμα ως θέαμα;