Ένα φιλμάκι του Κώστα Γαβρά (συνολικής) διάρκειας δεκατριών μόλις λεπτών μια αστραπιαία ιστορική αναδρομή της Ακρόπολης ανά τους αιώνες. Ο αφηγητής επεξηγεί: «Οι νέες αντιλήψεις για την τέχνη που επικράτησαν κατά την παλαιοχριστιανική εποχή, οδήγησαν στην καταστροφή πολλών έργων τέχνης σε ολόκληρο τον ελληνικό κόσμο»- για μερικά δευτερόλεπτα, προβάλλεται μια σκηνή από βυζαντινούς ρασοφόρους να σφυροκοπούν κατακερματίζοντας μέρη του αετώματος του ναού… Αυτό το ελάχιστο, αλλά ιστορικά θεμελιωμένο από ιστορικούς και αρχαιολόγους – σαν πράξη γεγονός, ενόχλησε την Εκκλησία της Ελλάδος που ζήτησε από το Υπουργείο Πολιτισμού να αφαιρέσει τα επίμαχα σημεία (των ρασοφόρων που τεμαχίζουν τον ναό). Το Υπουργείο έπραξε το αδιανόητο κι επέβαλε λογοκρισία στη ταινία του Κώστα Γαβρά με την δικαιολογία ότι ένα ιστορικό μνημείο «πρέπει να ενώνει αντί να διχάζει». Δηλαδή ένα ιστορικό μνημείο διαγράφει την ιστορική του διαδρομή για το καλό μας, στο όνομα της ομοψυχίας του έθνους μας. Μένουμε ήσυχοι. Η Ιστορία επιτέλους σιώπησε…
Πάλι καλά που δεν προστέθηκε στην ταινία και αναπαράσταση του κρυφού σχολειού στην Ακρόπολη!
Ο διεθνούς φήμης Έλληνας σκηνοθέτης Κώστας Γαβράς εξετάζει το ενδεχόμενο να ζητήσει την αφαίρεση του ονόματός του από το λογοκριμένο βίντεο, αντιδρώντας έτσι με αυτόν τον τρόπο στην απόφαση του υπουργείου Πολιτισμού να «κόψει» σκηνές από το φιλμάκι που προβάλλεται στο νέο Μουσείο της Ακρόπολης.
«Μπορεί τα δικαιώματα να ανήκουν στο ελληνικό Δημόσιο, που μου ανέθεσε την παραγωγή του φιλμ, αλλά μετά την περικοπή δεν είναι πια το δικό μου φιλμ.
Διαβάστε το άρθρο της Μαρίας Κατσουνάκη Blanco στην Ιστορία Καθημερινή 28/7/2009
Δείτε ολόκληρο το βίντεο χωρίς λογοκρισία ( πηγή: Zougla.gr)
«Γιατί τα σπάσαμε τα αγάλματα των,
γιατί τους διώξαμεν από τους ναούς των».
«Ιωνικόν» του Κ. Π. Καβάφη
H είδηση για την πρωτοφανή λογοκρισία που δέχτηκε ο Κώστας Γαβράς για το βίντεο που είχε ετοιμάσει με θέμα την Ακρόπολη, έχει κάνει το γύρο του κόσμου προκαλώντας στη διεθνή φήμη της χώρας μας ένα μεγάλο πλήγμα.
Το Γερμανικό έντυπο «Die Welt» είχε σαν τίτλο για το θέμα: «Πως κατέστρεψαν την Ακρόπολη ορθόδοξοι ιερείς». Το ιταλικό Radio Vatikan στην ιστοσελίδα του γράφει: «Η Εκκλησία ασκεί λογοκρισία», ενώ το Τουρκικό πρακτορείο VOΑ Νews είχε τον τίτλο: «Η Ελλάδα λογοκρίνει τον Κώστα Γαβρά».
Ακόμα αρνητικές αναφορές είχαν τα εξής διεθνή πρακτορεία τύπου: το «Der Spiegel» το Reuters, το Αssociated Ρress, το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, το ισπανικό Μilenio, η εφημερίδα «Ηamburger Αbendblatt», και η ολλανδική «De Standaard» που καυτηρίασαν την κριτική που δέχτηκε ο διεθνούς φήμης σκηνοθέτης.
Το δημιούργημα ενός καλλιτέχνη το δέχεσαι ως μορφή τελειωμένη με τα μηνύματα που εκπέμπει ή το απορρίπτεις στο σύνολο, δεν είναι δυνατόν να του αποσπάς τμήματα κάθε φορά που με αυτά προσβάλλονται υποτίθεται τα αισθήματα ή τα χρηστά ήθη ορισμένων συμπολιτών σου. Είναι σαν να κόβεις κομμάτι από τον καμβά ενός ζωγραφικού πίνακα ή να αφαιρείς μέρος ενός γλυπτού ή στην καλύτερη περίπτωση να το καλύπτεις με φύλλο συκής.
Οι Αμερικανοί…
… έχουν τον αετό τους. Οι Ρώσοι την αρκούδα τους. Οι Κινέζοι το πάντα τους. Και οι Ευρωπαίοι; Τίποτα. Το 2009 κηρύχθηκε ευρωπαϊκό έτος δημιουργικότητας και επινοητικότητας. Έτσι, η εφημερίδα «La Τribune» βρήκε την ευκαιρία να προτείνει κάτι ευφάνταστο: ένα ζώο που θα συμβολίζει την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ένα ζώο…
… για την Ευρώπη; Ο πρόεδρος της Επιτροπής Θεσμικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Τζο Λάινεν τη βρήκε θαυμάσια ιδέα και δήλωσε πως «ένα ζωικό σύμβολο θα φέρει πιο κοντά τους Ευρωπαίους πολίτες». Η απουσία ευρωπαϊκών συμβόλων είναι εμφανής. Μάλιστα, γράφει η εφημερίδα, για να μη θυμίζει το αποτυχημένο Ευρωσύνταγμα, το έγγραφο με τη Συνθήκη της Λισαβώνας κυκλοφόρησε χωρίς την ευρωπαϊκή στάμπα με τα δώδεκα αστέρια.
Η εφημερίδα…
… πρότεινε στην Επιτροπή Θεσμικών Υποθέσεων έναν κατάλογο με ζώα. Το πρώτο από αυτά αντλεί τη νομιμότητά του από τις μυθολογικές ρίζες της ευρωπαϊκής ηπείρου. Η μυθική Ευρώπη απήχθη από τον Δία, που μεταμορφώθηκε σε ταύρο για να την πλησιάσει χωρίς να την τρομάξει. «Δεν μπορώ να φανταστώ καλύτερη επιλογή από τον ταύρο» λέει ο ιστορικός Μισέλ Παστουρό. Όμως, ο πρόεδρος της Επιτροπής Τζο Λάινεν έχει κι αυτός τις δικές του ιδέες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση συγκροτήθηκε πάνω στις στάχτες του πολέμου και οι ιδρυτές της ήθελαν να πιστεύουν ότι τα βασικά χαρακτηριστικά της είναι η ειρήνη και ο διάλογος. Γι΄ αυτό, ο Γερμανός ευρωβουλευτής πρότεινε το περιστέρι. Ο ιστορικός Ερίκ Μπαρατέ βρίσκει καλή την ιδέα των πουλιών. Αν και ο αετός αποτελεί ήδη σύμβολο μερικών ευρωπαϊκών εθνών, τον θεωρεί κάπως πολεμικό. Θα προτιμούσε την αθηναϊκή γλαύκα. Και λέει: «Θα συμβόλιζε μια Ευρώπη που παίζει ένα παιχνίδι διαφορετικό από τον ανταγωνισμό των μεγάλων δυνάμεων». Μερικά από τα μέλη της Επιτροπής Θεσμικών Υποθέσεων που παρέλαβαν τον κατάλογο της εφημερίδας μάλλον αγνόησαν επιδεικτικά τις προτάσεις της. Και αποκάλυψαν τις δικές τους προτιμήσεις- η αλήθεια είναι με αρκετό χιούμορ. Οι προτάσεις τους; Το καβούρι, ο αχινός, η χελώνα, ο ελέφαντας. Ούτε αυτές όμως φάνηκαν πειστικές. Όσο για τη γλαύκα, τη θεώρησαν πολύ «πληκτική». Δύο ζώα βρίσκονταν σταθερά στις δύο πρώτες θέσεις του καταλόγου: το περιστέρι και ο ταύρος. Ο ταύρος μάλιστα ενθουσίασε πολλούς ευρωβουλευτές, από εκείνους που δεν χάνουν ταυρομαχία. Άλλοι πάλι βρήκαν αυτό το σύμβολο πολύ επιθετικό. Το περιστέρι κάποιοι δεν το βρήκαν καθόλου πρωτότυπο, εκτός αν πρόκειται για το περιστέρι που σχεδίασε ο Πικάσο, ένα σύμβολο ειρήνης. Πάντως δεν μάθαμε τι απέγινε τελικά με τις προτάσεις. Ίσως θα έπρεπε να βάλουν τους Ευρωπαίους πολίτες να ψηφίσουν. Σίγουρα θα ήταν πιο ενδιαφέρον από την ψηφοφορία για τα 448 άρθρα του Ευρωσυντάγματος.
Το “1000 Frames of Hitchcock” είναι μία προσπάθεια πύκνωσης των 52 ταινιών του Χίτσκοκ σε 1000 καρέ. Σκοπός αυτού του πρότζεκτ είναι η δημιουργία μίας βιβλιοθήκης εικόνων που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν στην εικονογράφηση blog, διαδικτυακών άρθρων κτλ.
Μέσα στην επόμενη 5ετία οι ψηφιακές τεχνολογίες θα επεκταθούν ραγδαία σε όλους τους τομείς της ψυχαγωγίας και των ΜΜΕ, παράλληλα με τη μετάβαση στο νέο ψηφιακό περιβάλλον προβλέπει πρόσφατη μελέτη της PricewaterhouseCoopers (PwC) με τίτλο «Παγκόσμια επισκόπηση για την Ψυχαγωγία και τα ΜΜΕ, 2009-2013» (Global Entertainment & Media Outlook, 2009-2013).Σύμφωνα με τη μελέτη η παγκόσμια αγορά ψυχαγωγίας και ΜΜΕ, στην οποία περιλαμβάνονται τόσο η καταναλωτική όσο και η διαφημιστική δαπάνη, θα παρουσιάσει μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 2,7% για ολόκληρη την περίοδο 2009-2013, ενώ τα έσοδα αναμένεται να φτάσουν το 1,6 τρισ. δολάρια το 2013.
Η οικονομική κρίση δεν μεταβάλλει τους παράγοντες που ευθύνονται για τη μετάβαση στο νέο ψηφιακό περιβάλλον, αλλά αντίθετα θα επιταχύνει το ρυθμό, την ένταση και κατά συνέπεια τη χρονική στιγμή που οι αλλαγές θα συμβούν στον κλάδο. Με λίγα λόγια, η μετάβαση στο νέο ψηφιακό περιβάλλον θα είναι αναπόφευκτη.
Στις σημερινές συνθήκες «η γενιά των νέων επηρεάζει τις γενιές των μεγαλύτερων, οι οποίοι με τη σειρά τους ενδιαφέρονται όλο και πιο πολύ για τις νέες πλατφόρμες διεθνώς», επισημαίνει ο Γιώργος Ναούμ, Partner της PricewaterhouseCoopers στην Ελλάδα και υπεύθυνος του κλάδου Technology Information Communication και Entertainment.
Η αυξημένη ευρυζωνική διείσδυση δίνει στους καταναλωτές τη δυνατότητα να βρουν αυτό που θέλουν, όπου κι αν βρίσκονται, ενώ οι αναβαθμίσεις στην τεχνολογία προσφέρουν καλύτερο downloading και ροή περιεχομένου, αναφέρεται ακόμη στη μελέτη της PwC. Η ανάπτυξη των ασύρματων δικτύων δίνει τη δυνατότητα πρόσβασης στο Internet από οποιοδήποτε σημείο, ενώ κάνει πιο δημοφιλείς συσκευές υψηλής τεχνολογίας, όπως τα smartphones, iPods και Kindle, που συνδυάζουν φορητότητα και πρόσβαση.
Τι μέλλει γενέσθαι, λοιπόν, στα επόμενα 5 χρόνια; Οι καταναλωτές θα έχουν όλο και μεγαλύτερη πρόσβαση σε υπηρεσίες ψυχαγωγίας και ΜΜΕ, μέσω ψηφιακής ή φορητής πλατφόρμας, και οι διαφημιστές θ’ αλλάζουν τον τρόπο που διαχειρίζονται τους πόρους τους για να αντεπεξέλθουν σε μια διαφημιστική αγορά που διαρκώς διαφοροποιείται.
Η μετάβαση στις ψηφιακές τεχνολογίες έχει πολλαπλασιάσει τις νέες καταναλωτικές συνήθειες και την ψηφιακή συμπεριφορά, καθώς οι καταναλωτές θέλουν να ελέγχουν πού, πότε και πώς καταναλώνουν περιεχόμενο. Επιπλέον οι καταναλωτές θέλουν, περισσότερο από ποτέ άλλοτε, να διαχειρίζονται με σύνεση τις δαπάνες τους και ζητούν τη μεγαλύτερη δυνατή ποιότητα από τις επιλογές τους. Αυτό είναι εφικτό με την πρόοδο στο νέο ψηφιακό περιβάλλον.
Οι δαπάνες του καταναλωτή-τελικού χρήστη μέσω ψηφιακής-φορητής πλατφόρμας υπολογίζονται στο 23,4% της συνολικής αγοράς το 2008, ενώ αναμένουμε να αποτελούν το 78% της συνολικής ανάπτυξης τα επόμενα πέντε χρόνια
Οι τηλεπικοινωνίες θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη μεταμόρφωση της κοινωνίας ως το 2050, με τις ευρυζωνικές υπηρεσίες να αποτελούν τις νέες οδούς ταχείας κυκλοφορίας της κοινωνίας και τις τηλεπικοινωνίες να συνεισφέρουν σε μια βιώσιμη κοινωνία. Την εκτίμηση αυτή εξέφρασε ο πρόεδρος της Ericsson Carl-Henric Svanberg μιλώντας σε εκδήλωση της εταιρείας στη Βοστόνη των ΗΠΑ.Ο ίδιος εκτιμά πως σήμερα δεν έχουμε συνειδητοποιήσει ακόμη όλα τα αποτελέσματα και το δυναμικό προσφοράς των ευρυζωνικών υπηρεσιών στην κοινωνία. Μέσα στα επόμενα 20 – 30 χρόνια, θα δώσουν έναυσμα σε πρωτοπορίες στην κοινωνία και θα οδηγήσουν στην ανάπτυξη εντελώς νέων λύσεων.
Πρωτότυπη μέθοδο βρήκαν οι Πολωνοί για να διασκεδάζουν τα Σαββατοκύριακα. Φτιάχνουν μια μεγάλη φούσκα από ανθεκτικό πλαστικό, βάζουν μέσα κάποιον εύπιστο φίλο τους- ή έστω κάποιον περαστικό που έχει διάθεση για πρωτόγνωρες εμπειρίες-, τον ρίχνουν σε κοντινή λίμνη ή ποτάμι και μετά κάθονται στην όχθη και τον χαζεύουν καθώς προσπαθεί να περπατήσει επί των υδάτων. H ενασχόληση αυτή έχει πάρει διαστάσεις αθλοπαιδιάς.
Ο καθηγητής κ. Χρ. Ντούμας μας ενημερώνει ότι στην κλασική Αθήνα απαγορευόταν η χρήση σκευών από πολύτιμα μέταλλα στους πολίτες:
Με την έκφραση «φθόνος θεών» οι πολίτες της Αθηναϊκής Δημοκρατίας εννοούσαν στο σύνολό τους τα σκεύη από πολύτιμα μέταλλα, χρυσό και άργυρο. Φαίνεται πως, κατά κάποιο τρόπο, η έκφραση είχε καθιερωθεί στη συνείδηση των πολιτών ως άγραφος νόμος, βάσει του οποίου η χρήση τέτοιων σκευών, από όσους πολίτες είχαν την οικονομική ευχέρεια να το πράξουν, αποτελούσε πρόκληση και θα προκαλούσε τον φθόνο εκείνων που είχαν το προνόμιο να ξεχωρίζουν, των θεών. Ηταν, με άλλα λόγια, μια πρακτική εφαρμογή της ισοτιμίας ανάμεσα στους πολίτες. Αυτό φαίνεται πως επιβεβαιώνεται και από την αρχαιολογική μαρτυρία, σύμφωνα με την οποία μόνο σε ιερά της κλασικής αρχαιότητας έχουν βρεθεί σκεύη από πολύτιμα μέταλλα ως αφιερώματα στους θεούς. Χαρακτηριστική δε είναι, από την άποψη αυτή, και η παντελής απουσία τέτοιων σκευών από τους τάφους της ίδιας περιόδου, ακόμη και στην Αθήνα που φημιζόταν τόσο για την ποιότητα όσο και για την υψηλή καλλιτεχνική στάθμη των έργων τορευτικής, που παρήγαν εργαστήριά της.
Ο Χρήστος Γιανναράς αναρωτιέται “Πότε τελείωσε ιστορικά ο ελληνισμός;” από τη στήλη του στην Καθημερινή.
Πότε τελειώνει ιστορικά ένας λαός που σημάδεψε με την παρουσία του την πορεία της ανθρωπότητας; Προφανώς, όταν πάψει να παράγει ή να συντηρεί καινοτόμο ιδιαιτερότητα. Οταν χάσει ακόμα και την επίγνωση της κάποτε προσφοράς του, όταν εκπέσει σε ρητορικές μόνο καυχήσεις για κατορθώματα που δεν μπορεί πια να κατανοήσει τη σημασία τους.
Αν είναι αυτό το κριτήριο του ιστορικού τέλους, πότε τέλειωσε ιστορικά ο Ελληνισμός;
Στο σχολείο μαθαίναμε τη δόλια απάντηση της δυτικής ιστοριογραφίας που είχε υιοθετήσει και ο Κοραής: Ο Ελληνισμός τέλειωσε το 529, όταν ο Ιουστινιανός έκλεισε και τυπικά τα τελευταία απομεινάρια φιλοσοφικών σχολών της Αθήνας.
Από τα τέλη του 19ου αιώνα, η απροκατάληπτη έρευνα άρχισε να κατεδαφίζει τη μεθοδική κατασυκοφάντηση του ψευδωνύμως, για χλεύη, λεγόμενου «Βυζαντίου»: να καταδείχνει τα ιλιγγιώδη επιτεύγματα πολιτισμού, με ακραιφνή ελληνική ιδιαιτερότητα, που το χαρακτηρίζουν και σημαδεύουν την ανθρώπινη Ιστορία. Τότε μεταθέσαμε το τέλος του Ελληνισμού στην άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους, το 1453.
Η λεγόμενη «Γενιά του ’30» μας έδειξε ότι ακόμα και κάτω από τον ζυγό των Τούρκων οι Ελληνες, φτωχοί, αγράμματοι, σκλάβοι, συνέχισαν να παράγουν ιδιαιτερότητα πολιτισμού, Τέχνη και θεσμούς με τους ίδιους άξονες αναφοράς και τις ίδιες ιεραρχήσεις προτεραιοτήτων που χαρακτήριζαν ανέκαθεν την ελληνικότητα. Και τότε μεταθέσαμε το ιστορικό τέλος του Ελληνισμού στο 1833, όταν Βαυαροί και Κοραϊκοί συγκρότησαν το νεωτερικό ελλαδικό κρατίδιο, προγραμματικά αποκομμένο από την οργανική ιστορική του συνέχεια, με πολιτιστικές επιδόσεις μόνο στη μίμηση των δυτικών προτύπων και την ελληνική ταυτότητα μεταποιημένη σε φολκ λορ και ιδεολόγημα.
Ο Νίκος Ξυδάκης μας υπενθυμίζει σε άρθρο του στην Καθημερινή:
Πριν από ένα χρόνο, τέτοιες μέρες, είκοσι δύο Ελληνες επιστήμονες, κορυφαίοι στους τομείς τους διεθνώς, είχαν συνυπογράψει ένα κείμενο για το παρόν και το μέλλον της έρευνας εν Ελλάδι.
Από το λιτό και σαφές κείμενο των 22, κρατάω το προοίμιο: «η ευημερία ή η περιθωριοποίηση μιας χώρας θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητά της να παράγει νέα γνώση, να αναπτύσσει τεχνολογία και να καινοτομεί». Κρατάω και τις επισημάνσεις τους για το brain drain, για τη μετανάστευση επιστημόνων δηλαδή, αλλά και τις λύσεις που προτείνουν ώστε να αποτραπεί η μετανάστευση και να επαναπατριστούν οι καταξιωμένοι και οι ταλαντούχοι νέοι. Ιδιαίτερη σημασία, ανώτερη και από τα συγκεκριμένα, έχει το ιδεολογικό – αξιακό πλαίσιο που προτείνουν: «Απαιτείται συντονισμένη προσπάθεια από καταξιωμένους επιστήμονες, την Πολιτεία και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, ώστε να περάσει στη Νέα Γενιά το μήνυμα ότι ο δρόμος της επιστημονικής έρευνας, με τον οποίο συνδέονται ενδογενώς η αξιοκρατία, η ανιδιοτέλεια και η συνεχής αναζήτηση της αλήθειας, αποτελεί πρότυπο δημιουργικής ζωής…».
Οι νέες τεχνολογίες κερδίζουν όλο και περισσότερο έδαφος στους τρόπους με τους οποίους οι νέοι επικοινωνούν, ενημερώνονται και αλληλεπιδρούν.Η ενίσχυση του χώρου της εκπαίδευσης από τις πολλαπλές δυνατότητες που παρέχει η τεχνολογία αποτελεί στρατηγικό στόχο της ποιοτικής βελτίωσης της εκπαιδευτικής διαδικασίας.
Ο Διαγωνισμός ενσωματώνει στοιχεία ανοικτής καινοτομίας και προάγει τη μεγαλύτερη δυνατή διαφάνεια.
Για το σκοπό αυτό δημιουργήθηκε ο δικτυακός τόπος http://b.ook.gr/που θα φιλοξενήσει όλη τη διαγωνιστική διαδικασία.
Στόχος του Διαγωνισμού είναι να να κατατεθούν εμπνευσμένες ιδέες και προτάσεις για τη δημιουργία ένας πρότυπου Ψηφιακού Αναγνώστη Βιβλίων (e-book reader) καθώς και του περιβάλλοντος υποστήριξής του.
Απώτερος στόχος είναι η δημιουργική ενσωμάτωση των νέων αυτών τεχνολογιών σε όλες τις βαθμίδες της ελληνικής εκπαίδευσης και η αξιοποίησή τους από μαθητές, φοιτητές και εκπαιδευτικούς.
500 χρόνια γυναικείας προσωπογραφίας της Δυτικής τέχνης.
Μουσική: Sarabande του Bach από τη σουίτα για σόλο τσέλο νο. 1 σε εκτέλεση Yo-Yo Ma. Ηταν υποψήφιο για βράβευση στο διαγωνισμό του YouTube στην κατηγορία “δημιουργικά βίντεο”.
Η Μανίνα Ζουμπουλάκη μοιράζεται αναμνήσεις στην AthensVoice: Τα τελευταία 250 χρόνια, τέτοια εποχή ακούω τζιτζίκια έξω από το (εκάστοτε) παράθυρό μου και όσο κι αν κρατιέμαι, τελικά το γράφω: τζιτζίκια ξεσκίζονται στο τζιτζιτζί έξω από τα παράθυρά μας. Θα έλεγε κανείς ότι αυτό συμβαίνει όταν είμαστε τυχεροί κι έχουμε δέντρα τριγύρω. Αλλά κάποτε έμενα στην Αχαρνών, όπως και στο τέρμα της Σίνα (όχι ταυτόχρονα), κι άκουγα τζιτζίκια, μάλλον επειδή τα τζιτζίκια δεν καταλαβαίνουν από άσφαλτο, πίσσα, τσιμέντο ή πλαστικό και ξεσαλώνουν ακόμα και πάνω σ’ ένα ταπεινό ραδίκι. Δεν χρειάζονται ντε και καλά ολόκληρο δάσος, με μια λαχανίδα βολεύονται. Αρκεί να ’χει ζέστη.
Μη πολυλογώ, τα τζιτζίκια (άντε πάλι!) θυμίζουν κάτι καλοκαιρινά μεσημέρια παιδικής ηλικίας που μας έβαζαν να κοιμηθούμε με το ζόρι, και βλέπαμε αυτά τα περίεργα όνειρα που προκύπτουν όταν τρως πολύ καρπούζι: καταρράκτες, ατέλειωτες βροχές, λιμνούλες με κυματάκια… κάπου-κάπου, στα μέσα Ιουλίου ή Αυγούστου, όντως έπιανε θερινή βροχή – αλλά τις περισσότερες φορές τα ’χαμε κάνει απάνω μας. Κι αυτή είναι μια τόσο generic ανάμνηση παιδικής ηλικίας, που αποκλείεται να μη σας λέει κάτι. Είτε σας άλλαζαν σεντόνια οκτώ δουλικά εκεί στο κάστρο που μεγαλώσατε είτε σας κυνηγούσε η γιαγιά σας με την παντόφλα, ο συνειρμός με το τζιτζίκι, τον ύπνο, το όνειρο και το χμ… καρπούζι έγινε ήδη.
Το επιστημονικό του όνομα είναι Τιθωνός.
Ο Τιθωνός ήταν πένταμορφο παληκάρι στην Τροία.
Τον αγάπησε η θεά Ηώς (η θεά της Αυγής).
Παρακάλεσε τον Δία να τον κάνει αθάνατο.
Ξέχασε να ζητήσει να τον κρατήσει νέο.
Πέρασαν τα χρόνια και ο Τιθωνός ζούσε άθλια
και αιώνια, αιώνια γεράματα.
Ο Δίας τον λυπήθηκε και τον έκανε τζιτζίκι.
Και η εμπειρία της υπέρβασης. Ο τελευταίος στίχος από την “Κίχλη” του Γιώργου Σεφέρη:
Η Σάντρα Βούλγαρη μας καλεί να επανεξετάσουμε τον ρόλο της δημόσιας, αλλά ανεξάρτητης πληροφόρησης στο άρθρο της στην Καθημερινή:
…Είναι αλήθεια ότι η κρίση πλήττει με ιδιαίτερη σφοδρότητα τις εφημερίδες, αλλά και κάθε μορφή γραπτού λόγου (βιβλία και περιοδικά, με εξαίρεση τα καθαρά χρηστικά προϊόντα), σε μια κοινωνία μοναχικών ξένων, που σερφάρουν χωρίς να διαβάζουν, καλύπτοντας με την υστερική «επικοινωνία» των SMS και των e-mail, το έλλειμμα επικοινωνίας αισθημάτων και σκέψεων. Ωστόσο, είναι πολύ μακριά από την πραγματικότητα όσοι πιστεύουν ότι η απάντηση σ’ αυτό το πρόβλημα βρίσκεται στο Ιντερνετ και όλα τα συμπαρομαρτούντα (ηλεκτρονική εφημερίδα, ηλεκτρονικό βιβλίο κ.ά.). Αντίθετα, το «Ιντερνετ» και ευρύτερα η λεγόμενη «οικονομία της γνώσης» αναδεικνύουν μια τρομακτική νάρκη στα θεμέλια του σύγχρονου καπιταλισμού: την κρίση του copyright σε όλες τις μορφές του, από τα άρθρα των εφημερίδων και τα βιβλία, μέχρι τα CD, τα DVD, τα λογισμικά και τα φάρμακα της μοριακής Βιολογίας. Κρίση, που εκδηλώνεται με το εκθετικά μεγεθυνόμενο, σε παγκόσμια κλίμακα, φαινόμενο της λεγόμενης «πειρατείας», η οποία οδηγεί σε ακατάσχετη αιμορραγία διαφυγόντων κερδών και υπονομεύει τα θεμέλια αυτοκρατοριών της «Νέας Οικονομίας».
Αν δούμε υπό αυτή την ευρύτερη οπτική γωνία την κρίση της έντυπης δημοσιογραφίας, θα την αναγνωρίσουμε ως κρίση της εφημερίδας-εμπόρευμα. Μπορεί όντως να μην υπάρχει, μακροπρόθεσμα, επιχειρηματικά βιώσιμη στρατηγική για την έκδοση ενημερωτικών εφημερίδων πανεθνικής εμβέλειας. Ή μπορεί, με αποκλειστικό κριτήριο τη βραχυπρόθεσμη κερδοφορία, μόνη λύση να αποδειχθεί ο Τύπος δύο ταχυτήτων – πλούσιες και ακριβές εφημερίδες για τους πλούσιους, φτωχές και φτηνές εφημερίδες για τους φτωχούς.
Αν είναι όμως έτσι τα πράγματα, τότε θα έπρεπε, ίσως, να σκεφθούμε ένα νέο μοντέλο, δημόσιας και συνεταιριστικής πληροφόρησης, πλάι στην ιδιωτική – ενδεχομένως και σε σύμπραξη με τον ιδωτικό τομέα. Οπως έχουμε αποδεχθεί ότι υπάρχουν πράγματα, σαν την Υγεία και την Παιδεία, όπου το Δημόσιο υποχρεούται να παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο, έτσι μπορεί να το δεχθούμε και για την πληροφόρηση.
Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι το κράτος θα έσπευδε να εκδώσει απευθείας τις δικές του «Ιζβέστια». Θα μπορούσε, ωστόσο, να ενθαρρύνει εκδοτικές προσπάθειες από θεσμούς όπως τα μορφωτικά ιδρύματα μεγάλων τραπεζών, πανεπιστήμια, Δήμοι ή επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας. Η εμπειρία του βρετανικού BBC, έστω κι αν αφορά τη ραδιοτηλεόραση, είναι ενθαρρυντική. Σε κάθε περίπτωση, η διεισδυτική ερευνητική δημοσιογραφία και η διαφωτιστική ανάλυση είναι αναγκαίες όχι μόνο στο ευρύ κοινό, αλλά και στις ίδιες τις κυρίαρχες τάξεις, τουλάχιστον όσο αναγκαία τους είναι τα μεταφορικά δίκτυα, ο ηλεκτρισμός και οι τηλεπικοινωνίες. Γι’ αυτό κάποια στιγμή θα πρέπει, μάλλον, να αποφασίσουν ότι αξίζει τον κόπο να καταβάλουν το απαιτούμενο τίμημα.
Οι έλληνες φοιτητές της Λ΄Ακουιλα διαδήλωσαν χθες έξω από τη Βουλή για το αυτονόητο: να γραφτούν στις σχολές της αρεσκείας τους – για τις οποίες κρίθηκαν ακατάλληλοι στις εισαγωγικές εξετάσεις. Η κυβέρνηση προώθησε τροπολογία ώστε να πάνε σε πανεπιστήμια κοντάστα σπίτια τους. Μιλάμε για 300 νοματαίους που θέλουν να αλώσουνδιά των ρίχτερ τις Ιατρικές (κατά κύριο λόγο). Ολα πήγαιναν ρολόι ώσπου εμφανίστηκε η στρίγκλα. Η κυρία Αννα Διαμαντοπούλου,επιφορτισμένη με τα εκπαιδευτικά στο ΠαΣοΚ, προτείνει πρόγραμμαανταλλαγής των φοιτητών και όχι τη μόνιμη μετεγγραφή τους. Ας μείνουν εδώ να μη χάσουν τη χρονιά τους και μετά να πάνε στο καλό. Αν είχε λίγο μεγαλύτερη ευαισθησία η βουλευτίνα, θα είχε προτείνει να μπαίνουν χωρίς εξετάσεις στα πανεπιστήμια όχι μόνο οι σεισμόπληκτοι αλλά και τα παιδιά των πολυτέκνων, τα θύματα τράφικινγκ,οι τοξικομανείς. Επίσης να κρίνονται με επιείκεια οι κοπέλες που προσέρχονται στις εξετάσεις με δυσμηνόρροια.
Να συμπληρώσω (μετά από ένα περιστατικό που αναστάτωσε γνωστό σχολείο των νοτίων προαστίων) ότι οφείλουν να συμπεριλάβουν και τις εγκύους μαθήτριες ενός μηνός στους εισακτέους. Αφού ο νομοθέτης προβλέπει να εξετάζονται ως κατ’οίκον οι ατυχήσασες (ή ευτυχήσασες)… Η εγκυμοσύνη αλήθεια είναι ασθένεια; Δε συνιστά ζήτημα ανισότητας να κερδίζουν την εισαγωγή στο πανεπιστήμιο μόνο μαθήτριες και όχι μαθητές; Γιατί είμαι σίγουρη ότι και αρκετοί μαθητές μας είχαν δοκιμάσει το μήλο της Εύας ένα μήνα πριν τις εξετάσεις απλώς δεν κατέστησαν εαυτούς εγκύους…
Εχοντας ήδη ανατρέψει την παραδοσιακή έννοια του χώρου, η ολοένα και μεγαλύτερη εξοικείωσή μας με τον κυβερνοχώρο φαίνεται πως ανατρέπει ριζικά και την έννοια του χρόνου, όπως τουλάχιστον την ορίζαμε συμβατικά και τη βιώναμε μέχρι σήμερα, χωρίζοντας την ημερήσια διάρκειά του σε 24 ώρες.Ερευνα της Cisco Systems, της γνωστής πολυεθνικής εταιρείας, η οποία σχεδιάζει και πουλά τεχνολογία και υπηρεσίες επικοινωνίας και διαδικτύωσης, με τίτλο «Visual Networking Index (VNI) Forecast and Methodology, 2008-2013», διαπιστώνει ότι η «ψηφιακή» ημέρα ενός μέσου χρήστη του Διαδικτύου διαρκεί σήμερα 36 ώρες, ενώ το 2013 η διάρκειά της προβλέπεται ότι θα είναι διπλάσια της «αναλογικής» 24ωρης ημέρας.
Το ψηφιακό 24ωρο είναι μια νέα έννοια, η οποία άρχισε να χρησιμοποιείται πρόσφατα προκειμένου να ανταποκριθεί στην ανάγκη καταμέτρησης του χρόνου που δαπανά κάποιος όταν κάνει χρήση των πολλαπλών δυνατοτήτων που του παρέχει το Διαδίκτυο. Αυτός ο χρόνος υπολογίζεται εάν αθροίσουμε όλες τις εργασίες που εκτελούμε ταυτόχρονα όταν εργαζόμαστε διαδικτυωμένοι στον κυβερνοχώρο. Και αν το καλοσκεφτούμε, οι εργασίες αυτές δεν είναι καθόλου λίγες, αν συνυπολογίσουμε όχι μόνο ό,τι κάνουμε ως «ενεργοί» χρήστες (αναζήτηση πληροφοριών, πληρωμή λογαριασμών, κρατήσεις εισιτηρίων κ.ά.), αλλά και τις εργασίες που «τρέχουν» χωρίς να χρειάζεται η ενεργός συμμετοχή μας («κατέβασμα» αρχείων, ταινιών κ.ά.).
Για παράδειγμα, εάν κάποιος «σερφάρει» στο Διαδίκτυο επί μία ώρα, ενώ παράλληλα ακούει μουσική από κάποιον ιστότοπο ή «κατεβάζει» κάποιο βίντεο από το YouTube, τότε ο «ψηφιακός χρόνος» του διπλασιάζεται.
Το εντυπωσιακό είναι ότι ο εκρηκτικός ρυθμός ανάπτυξης της χρήσης του Διαδικτύου δεν φαίνεται να επηρεάζεται από τη διεθνή οικονομική κρίση. Σε πλήρη αντίθεση μάλιστα με άλλα καταναλωτικά αγαθά, οι υπηρεσίες του Διαδικτύου είναι οι μόνες που δεν εμφανίζουν κάμψη.
Σήμερα η μηνιαία διαδικτυακή «κυκλοφορία» παγκοσμίως υπολογίζεται ότι φθάνει τα 9 exabyte (1 exabyte ισοδυναμεί με 1 δισεκατομμύριο gigabyte), ενώ μέσα στην επόμενη πενταετία προβλέπεται ότι θα αγγίξει τα 56 exabyte. Οι δυνατότητες μάλιστα που διανοίγονται χάρη στις νέες τεχνολογίες, όπως οι βιντεοσυνεδριάσεις και η τηλεδιασκέψεις, καθιστούν το Διαδίκτυο ένα άκρως οικονομικό μέσο για τις εργασίες και την ανάπτυξη του επιχειρηματικού κόσμου: η εταιρεία Cisco, η οποία προωθεί την ιδιαίτερα προηγμένη τεχνολογία της τηλεπαρουσίας (telepresence), μια εξελιγμένη μορφή τηλεδιασκέψεων, η οποία επιτρέπει την εξ αποστάσεως συνεργασία σε πραγματικό χρόνο και σε συνθήκες που προσιδιάζουν κατά πολύ στις «πραγματικές», αναφέρει ότι κατάφερε να μειώσει κατά 70% τις αεροπορικές μετακινήσεις των υπαλλήλων της, εξοικονομώντας κατ’ αυτόν τον τρόπο χρόνο αλλά και συμβάλλοντας σημαντικά στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
Αυτό το multitasking όμως είναι ιδιαίτερα απαιτητικό για τον ανθρώπινο εγκέφαλο καθώς κι εκείνος πρέπει να προσαρμοστεί σε παράλληλες εργασίες. Αν λοιπόν πάθουμε νωρίτερα το Αλτζ θα ξέρετε που οφείλεται…
H πρωτεύουσα της χώρας αποτελεί μια νησίδα όπου τα ασύρματα δίκτυα και η γρήγορη πρόσβαση στο Διαδίκτυο βρίσκουν την αποθέωσή τους, σε σύγκριση βέβαια με όσα συμβαίνουν στις μικρότερες πόλεις. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ) στην Αθήνα λειτουργούν σήμερα περισσότερα από 160 σημεία ασύρματης πρόσβασης στο Διαδίκτυο, όταν η Θεσσαλονίκη έχει να επιδείξει 21 και η Πάτρα μόλις 3. Ακόμα και αν δεχθούμε πως οι αριθμοί αυτοί δεν είναι απολύτως ακριβείς, καταδεικνύουν πως το ψηφιακό χάσμα δεν γεφυρώνεται με τίποτα.Κάτι ανάλογο συμβαίνει με την ευρυζωνικότητα. Το λεκανοπέδιο Αττικής είναι ο βασιλιάς του γρήγορου Ιντερνετ στην Ελλάδα, ενώ ακόμα και λίγα χιλιόμετρα πιο μακριά οι γραμμές, οι υπολογιστές και οι χρήστες… αναστενάζουν. Ακόμα και στην ανατολική Αττική υπάρχουν «θύλακοι» όπου οι ταχύτητες είναι κατά πολύ χαμηλότερες σε σύγκριση με αυτές που έχει στη διάθεσή ο κάτοικος της Αθήνας ή του Πειραιά. Τα αίτια είναι πολλά και, λίγο πολύ, τεχνικά. Η πραγματική ταχύτητα πρόσβασης στο Διαδίκτυο εξαρτάται από την απόσταση που χωρίζει τον συνδρομητή από το τηλεπικοινωνιακό κέντρο του ΟΤΕ. Η ποιότητα του καλωδίου παίζει επίσης ρόλο, καθώς και η ποιότητα της εγκατάστασης στο εσωτερικό του κτιρίου του συνδρομητή. Ετσι, αν είστε κοντά στο τηλεπικοινωνιακό κέντρο του ΟΤΕ, μπορεί σχετικά εύκολα να έχετε ταχύτητες της τάξης των 8, 16 ή 24 Mbps με την προϋπόθεση ότι στη γραμμή σας δεν έχουν αναπτυχθεί… ζιζάνια. Εφόσον τα λεγόμενα επίπεδα «θορύβου» της γραμμής είναι σε χαμηλά επίπεδα, αρκετά άνετα μπορείτε να «παίξετε» και με τις νέες υπηρεσίες διαδικτυακής τηλεόρασης (IPTV). Αν η απόσταση είναι μεγάλη και η καλωδίωση… έχει τα χρόνια της, ξεχάστε το IPTV, περιοριστείτε στα απλά και παρηγορηθείτε με τη σκέψη πως σε σύγκριση με το 2003-2004 έχετε (στη χειρότερη περίπτωση) 8 φορές μεγαλύτερη ταχύτητα, κάτι είναι και αυτό. Βέβαια, αυτό πολλές φορές σημαίνει πως ο συνδρομητής πληρώνει για κάτι που δεν μπορεί να απολαύσει. Δυστυχώς οι τεχνολογίες τύπου ADSL δεν παρέχουν εγγυημένη ταχύτητα, γι’ αυτό και στις καταχωρίσεις των εταιρειών θα δείτε φράσεις όπως «ταχύτητες ώς και 24 Mbps». Σπανίως αυτό το «ώς» έχει τόση αξία…
H Σάντρα Βούλγαρη θυμάται το Σάμερχιλ στις σελίδες της Καθημερινής:
Μια φορά κι έναν καιρό πριν από πολλά χρόνια σε ένα από τα πιο όμορφα σημεία της αγγλικής εξοχής ιδρύθηκε ένα σχολείο διαφορετικό από τα άλλα… Το Summerhill στο Suffolk, δημιούργημα του σπουδαίου Σκωτσέζου δασκάλου Alexander Neil, άνοιξε τις πόρτες του το 1921 και υπήρξε το πιο διάσημο «ελεύθερο» σχολείο στον κόσμο. Στο Σάμερχιλ η παρακολούθηση των μαθημάτων δεν είναι υποχρεωτική. Εργασίες εκτός μαθήματος, βαθμοί και εξετάσεις δεν υπάρχουν. Οι απαραίτητες διατάξεις και οι κανονισμοί για την ασφάλεια και την υγεία των μαθητών και τη ρύθμιση της κοινοτικής ζωής δεν εκδίδονται από μια αρχή, ένα συμβούλιο δασκάλων η ένα διευθυντή αλλά συζητιούνται δημοκρατικά, ψηφίζονται, καταργούνται και τροποποιούνται στις γενικές σχολικές συνελεύσεις που γίνονται κάθε εβδομάδα με τη συμμετοχή όλων των μαθητών και του προσωπικού του σχολείου. Ναι, το Σάμερχιλ συνεχίζει να υπάρχει και να ακολουθεί μέχρι σήμερα τις εκπαιδευτικές αρχές του Αλεξάντερ Νιλ. «Το παιδί είναι από τη φύση του καλό», έλεγε ο ιδρυτής και διευθυντής επί σειρά ετών του σχολείου που σαν φιλοδοξία του είχε τη δημιουργία ενός χώρου όπου τα παιδιά μπορούν να ανακαλύψουν τον εαυτό τους. Ο Νιλ δεν ενδιαφέρθηκε να κάνει τα παιδιά προσαρμόσιμα στην κρατούσα κοινωνική τάξη πραγμάτων, αλλά ενδιαφέρθηκε να τα κάνει ευτυχισμένους ανθρώπους που στη δική τους κλίμακα αξιών πρώτη θέση θα κατέχει η καλοσύνη.
Και συνεχίζει με την απορία: υπάρχουν άλλα «ελεύθερα σχολεία» στον κόσμο (στην Ελλάδα φυσικά ούτε συζήτηση για κάτι τέτοιο…) και πού;
Free School ένας χώρος όπου οι πληροφορίες και η γνώση μοιράζονται χωρίς ιεραρχία και εκτός του ιδρυματικού περιβάλλοντος ενός επίσημου σχολείου. Η ανοιχτή δομή ενός ελεύθερου σχολείου έχει στόχο να ενθαρρύνει την αυτοπεποίθηση, την κριτική ικανότητα και την προσωπική ανάπτυξη. Στην Αγγλία σήμερα πέρα από το Σάμερχιλ υπάρχει μόνο ένα ακόμη, το Sands School στο Dartmoor που ιδρύθηκε το 1987. Στην Αυστραλία περίπου δέκα ελεύθερα σχολεία συνεχίζουν να λειτουργούν, ενώ στις ΗΠΑ πέρα από τα τρία περισσότερο γνωστά (Albany Free School, Grassroots Free School, Jefferson County Open School) το κίνημα των ελεύθερων σχολείων γνωρίζει μεγάλη άνθηση καθώς οι γονείς έχουν αρχίσει και αναζητούν εναλλακτικές λύσεις στο παραδοσιακό εκπαιδευτικό σύστημα. «Είμαστε όλοι δάσκαλοι, είμαστε όλοι μαθητές» είναι ένα από τα βασικά μότο εργαστηρίων και μαθημάτων που βασίζονται στο free school movement και πραγματοποιούνται σε σπίτια, καφετέριες και κοινοτικά κέντρα, ενώ ένας συγκεκριμένος κλάδος των ελεύθερων σχολείων (Sudbury Schools) που ξεκίνησε στην Αμερική έχει εξαπλωθεί σε χώρες της Ευρώπης ανά τον κόσμο, μέχρι και την Ιαπωνία.
Ενα από τα πιο ενδιαφέροντα θέματα με τα οποία ασχολήθηκε ο Αλεξάντερ Νιλ και στη συνέχεια ολόκληρο το σύστημα των free schools ήταν η επιβολή ή μη της πειθαρχίας στα παιδιά. «Εδώ προβάλλεται μια ασεβής ερώτηση: και γιατί πρέπει να υπακούν τα παιδιά. Η δική μου απάντηση είναι: πρέπει να υπακούν για να ικανοποιείται η δίψα των μεγάλων για εξουσία. Ποιος άλλος λόγος θα μπορούσε να υπάρχει», γράφει στο βιβλίο του ο Αλεξάντερ Νιλ παραθέτοντας μερικά παραδείγματα που μπορεί κάτι να σας θυμίζουν. «Ναι, μα όταν το παιδί δεν υπακούσει στο να φορέσει τα παπούτσια, θα κρυολογήσει», μπορείτε να μου πείτε. «Μπορεί και να γκρεμιστεί σε κανένα γκρεμό, αν δεν ακούει τον πατέρα του. Μα φυσικά θα έπρεπε να πειθαρχεί όταν βέβαια πρόκειται για ζωή ή για θάνατο. Αλλά για πέστε μου, πόσες φορές τιμωρείται ένα παιδί γιατί δεν πειθάρχησε σε μια τέτοια περίπτωση; Σπάνια, αν όχι ποτέ. Κατά κανόνα το παιδί τιμωρείται για ψιλοπράγματα. Στο Σάμερχιλ κάθε παιδί είναι ελεύθερο να κάνει αυτό που επιθυμεί, φτάνει να μην παραβλάπτει την ελευθερία των άλλων.
Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία στη σελίδα μας. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε τη σελίδα, θα υποθέσουμε πως είστε ικανοποιημένοι με αυτό.ΕντάξειΔιαβάστε περισσότεραΜη αποδοχή
Ο Νίκος Ξυδάκης μας υπενθυμίζει σε άρθρο του στην 
Άρθρα (RSS)