Terra Computerata

Εξομολόγηση online πάντως ακόμη δεν προσφέρεται. Αντίκειται στους κανόνες αυτής της ιερής διαδικασίας. Τουλάχιστον με την παραδοσιακή μέθοδο, διότι στο εξωτερικό το «πες την αλήθεια σου», ή αλλιώς την αμαρτία, βρίσκει εφαρμογή σε ιστοσελίδες όπως το ivescrewedup.com (σε ελεύθερη μετάφραση: «τα έκανα θάλασσα»), δημιούργημα ιερέα για όσους θέλουν δημοσίως να εξομολογηθούν τις αμαρτίες τους- μικρές ή μεγαλύτερες.

Το Βήμα

Το βίντεο του Κώστα Γαβρά για το οποίο χύθηκε αρκετό μελάνι, όταν προσπάθησαν να το λογοκρίνουν…

Χωρίς περικοπές το βίντεο του Γαβρά

Βυζαντινή λογοκρισία

Σκίτσο του Hλία Mακρή στην Καθημερινή

Πάντως θα πρέπει να σταματήσουν οι δημοσιογράφοι να σπέρνουν τον πανικό λόγω γρίπης για τις συναθροίσεις στις εκκλησίες. Ετσι και πέσει ο τζίρος της εκκλησίας, δεν έχουν σε τίποτα να ανασύρουν κανένα φιρμάνι του τάδε σουλτάνου ότι τους ανήκει η Ακρόπολη, η περιοχή Μακρυγιάννη με το μουσείο και γύρευε τι άλλο…

Κανονικά, και με τις κομμένες σκηνές, θα προβάλλεται τελικά το βίντεο του σκηνοθέτη κ. Κώστα Γαβρά,  το οποίο παρουσιάζεται στο Νέο Μουσείο της Ακρόπολης, όπως ανακοίνωσε ο κ. Δ. Παντερμαλής μετά από συνάντησή του με τον σκηνοθέτη. Οι επίμαχες σκηνές είχαν κοπεί μετά από έντονες αντιδράσεις της Εκκλησίας.

Ο πρόεδρος του Μουσείου της Ακρόπολης καθηγητής κ. Δ. Παντερμαλής συνομίλησε την Τρίτη με τον κ. Γαβρά.

Μετά την συνάντηση έκανε την εξής δήλωση: «Μετά από εκτενή διάλογο και ανάλυση που έγινε γύρω από τις ιστορικές αναφορές και την καλλιτεχνική παρουσίασή τους, ο κ. Γαβράς διευκρίνισε απολύτως ότι στην επίμαχη σκηνή του φιλμ δεν απεικόνιζε ούτε υπονοούσε ότι οι καταστροφές έγιναν από ιερείς, αλλά από ανθρώπους της εποχής. Κατόπιν αυτής της αυτονόητης διευκρίνισης του κ. Γαβρά, την οποία ως ιστορική αποτύπωση αποδέχεται το Μουσείο, το ενημερωτικό φιλμ θα συνεχίσει να προβάλλεται κανονικά».

Το Βήμα

Αφού γίναμε παγκοσμίως ρεζίλι για το θεοκρατικό μας κράτος και την αντιμετώπιση της τέχνης από το Υπουργείο Πολιτισμού βρήκαμε έναν τρόπο να “στρογγυλέψουμε” το ζήτημα. Ο Κώστας Γαβράς διευκρίνισε, ο Δημήτρης Παντερμαλής αποκατέστησε, ο Γαβράς διέψευσε τη διευκρίνιση, αλλά η αποκατάσταση άντεξε τη διάψευση.

Μετά την εθνική ανάταση που προκάλεσαν τα εγκαίνια του μουσείου, ακολούθησε η εθνική ντροπή για το περιστατικό λογοκρισίας…βλέπε και σχετικό άρθρο της 26ης Ιουλίου: Βυζαντινή λογοκρισία

Με την ευκαιρία αυτή, όσοι το είδατε δεν σας φάνηκαν λίγο παρωχημένα τα γραφικά; κάπως μου θύμισαν τη δεκαετία του 80. Αλλά τα έχουμε ξαναπεί, το μουσείο δεν τα πάει και πολύ καλά με την τεχνολογία…βλέπε και σχετικό άρθρο της 27/7 :Τεχνοφοβικό μουσείο

Το πιο εύστοχο σχόλιο το έκανε ο Πέτρος Θέμελης στα Νέα:

Το δημιούργημα ενός καλλιτέχνη το δέχεσαι ως μορφή τελειωμένη με τα μηνύματα που εκπέμπει ή το απορρίπτεις στο σύνολο, δεν είναι δυνατόν να του αποσπάς τμήματα κάθε φορά που με αυτά προσβάλλονται υποτίθεται τα αισθήματα ή τα χρηστά ήθη ορισμένων συμπολιτών σου. Είναι σαν να κόβεις κομμάτι από τον καμβά ενός ζωγραφικού πίνακα ή να αφαιρείς μέρος ενός γλυπτού ή στην καλύτερη περίπτωση να το καλύπτεις με φύλλο συκής.

Στην εικόνα ο Αϊ Νικόλαος καταστρέφει το ένα από τα επτά θαύματα της αρχαιότητας, τον ναό της Αρτέμιδος στην Έφεσο.

Ισως θα έπρεπε η εκκλησία να απαγορεύσει και αυτές τις εικόνες…

Οι καταστροφές των χριστιανών είναι γνωστές όπως κι εκείνες των ειδωλολατρών. Τα λένε τα βιβλία, οι ίδιοι οι επιστήμονες. Χρόνια γράφουν οι εφημερίδες στηριζόμενοι στα λόγια τους και σε ιστορικά κείμενα, ότι οι καταστροφές στον Παρθενώνα -γενικά στα μνημεία της Ακρόπολης- έγιναν από ανθρώπινο χέρι. Το επαναλαμβάνει στον ετήσιο απολογισμό της η Επιτροπή Συντήρησης Μνημείων Ακροπόλεως αλλά και στην ΥΣΜΑ, η υπηρεσία που έγινε για να προχωρήσουν οι εργασίες αποκατάστασης. Ομως, μόλις κάποιοι υποχώρησαν στις διαμαρτυρίες εκκλησιαστικών παραγόντων (συνήθης τακτική), ανακαλύψαμε την πυρίτιδα. «Οι χριστιανοί πελεκούσαν τα πρόσωπα» εξηγούσε ο Μ. Κορρές για τις μετόπες του Παρθενώνα στη βόρεια και δυτική πλευρά και την ίδια ώρα τόνιζε πόσο σωτήρια για άλλα μνημεία ήταν η συνήθεια κάποιων απ’ αυτούς να μετατρέπουν τους αρχαίους ναούς σε εκκλησίες.

Από άρθρο της Γιώτας Συκά στην Καθημερινή

Πέρασαν δύο χρόνια από την εποχή που ο δημόσιος διάλογος με αφορμή το (εσαεί) νέο βιβλίο Ιστορίας της ΣΤ΄ Δημοτικού είχε επικεντρωθεί σε ζητήματα ιστορίας (και αυτογνωσίας). Το ζήτημα φάνηκε να κλείνει με την απόφαση του διαδόχου της κ. Μαριέττας Γιαννάκου τελικώς να μην ενταχθεί το νέο βιβλίο στο αναλυτικό πρόγραμμα. Ωστόσο, η καθοριστική παρέμβαση της εκκλησιαστικής ιεραρχίας στο φίλμ του Κ. Γαβρά, αλλά και πρόσφατες παρεμβάσεις του ΛΑΟΣ σε τμήματα ιστορίας ΑΕΙ δικαιώνουν όσους έλεγαν πως η διαμάχη μόνο επιστημονική δεν ήταν.

Oταν ο κ. Π. Στάθης εργαζόταν ως ιστορικός ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης παρατήρησε την ανθεκτικότητα του πιο γνωστού μύθου (το ανέφερε ο ίδιος σε ομιλία του στο πλαίσιο των επιστημονικών συμποσίων της Σχολής Μωραΐτη): «Από τους πρωτοετείς φοιτητές του Τμήματος Κοινωνιολογίας των ετών 2001, 2002 και 2004, όσο και από τους σπουδαστές της σχολής Ξεναγών Ηρακλείου των ετών 2000 – 2005, ελάχιστοι γνώριζαν ότι κρυφό σχολειό δεν υπήρξε. Οι υπόλοιποι όχι απλώς έμεναν έκπληκτοι μπροστά στην «αποκάλυψη», αλλά αδυνατούσαν να το αποδεχθούν αδιαμαρτύρητα και το θέμα ξεσήκωνε ζωηρές συζητήσεις που ξεπερνούσαν τα χρονικά όρια του μαθήματος».

Η απόδειξη δεν αρκεί

Γιατί άραγε -αναρωτήθηκε ο Π. Στάθης- δεν αρκεί η αποδεδειγμένη λειτουργία πάρα πολλών νόμιμων και φανερών σχολείων κατά τη διάρκεια της οθωμανικής αυτοκρατορίας, ώστε να καταρριφθεί ο μύθος; Στο «Νορβηγικό Δάσος», ένα από τα καλύτερά του έργα (στα ελληνικά από τις εκδόσεις «Ωκεανίδα»), ο Χαρούκι Μουρακάμι αναφέρεται και στις ωμότητες των (συμπατριωτών του) Ιαπώνων στη Μαντζουρία. Επίσης ένα θέμα που, αν και (ιστορικά) τεκμηριωμένο, παρέμεινε για δεκαετίες ταμπού στη νεότερη ιαπωνική ιστοριογραφία.

Αυτές οι «παραλείψεις» συμβαίνουν όχι μόνο μεταξύ εθνών αλλά και εντός του ίδιου έθνους. Αρκεί να θυμηθούμε τις κατά καιρούς κυρίαρχες απόψεις για τον Ελληνικό Εμφύλιο ή τη Μικρασιατική Καταστροφή ή ακόμη την επίσημη για μερικές δεκαετίες θέση της σοβιετικής ιστοριογραφίας σχετικά με το (βίαιο) τέλος των Ρομανόφ.

Η σχέση της Εξουσίας με την Ιστορία είναι τόσο στενή, ώστε συνήθως η μάχη για την «ιστορική αλήθεια» δεν είναι επιστημονική αλλά πολιτική. Και αν το «παντεσπάνι» της Μαρίας Αντουανέτας σήμερα φαίνεται απλώς μία ανόητη παρατήρηση, ωστόσο το 1793 η σχετική φημολογία την οδήγησε στα σκαλιά της γκιλοτίνας. Τι και αν έπειτα από 200 χρόνια αμφισβητήθηκε ο συγκεκριμένος μύθος. Η «ιστορία» αποφάσισε ότι η Αυστριακή πριγκίπισσα το είχε πει.

Θέμα αυτοπροσδιορισμού

Η ιεραρχία της Εκκλησίας δεν ήθελε την προβολή ενός φιλμ (και μάλιστα ενός σκηνοθέτη της εμβέλειας του Κ. Γαβρά) όπου ο ρόλος κληρικών δεν συνάδει με την εικόνα που επιθυμεί για το παρελθόν της.

Το ζήτημα δεν είναι επιστημονικό. Δεν πρόκειται για μία αμφισβητούμενη διαμάχη ιστορικών με την εκατέρωθεν κατάθεση σχετικών τεκμηρίων. Είναι πρωτίστως θέμα αυτοπροσδιορισμού. Και η ελλαδική Εκκλησία, ως δημιούργημα του ελληνικού κράτους, δεν μπορεί να επιτρέψει την ανατροπή του κεντρικού θεμελίου της, δηλαδή τον ρόλο της στη διαμόρφωση της σημερινής «εθνικής ταυτότητας». Δεν είναι η ιστορική αλήθεια που αγνοείται από την Εκκλησία (πολλοί ιεράρχες γνωρίζουν εξαιρετικά καλά και Ιστορία και Πολιτική Επιστήμη), αλλά η χρήση της. Δι’ ο και επεμβαίνουν προλητπικά.

Άρθρο του Τάκη Καμπύλη στην Καθημερινή

Οι γελοιογραφίες του Τάσου Αναστασίου

Ένα φιλμάκι του Κώστα Γαβρά (συνολικής) διάρκειας δεκατριών μόλις λεπτών μια αστραπιαία ιστορική αναδρομή της Ακρόπολης ανά τους αιώνες. Ο αφηγητής επεξηγεί: «Οι νέες αντιλήψεις για την τέχνη που επικράτησαν κατά την παλαιοχριστιανική εποχή, οδήγησαν στην καταστροφή πολλών έργων τέχνης σε ολόκληρο τον ελληνικό κόσμο»- για μερικά δευτερόλεπτα, προβάλλεται μια σκηνή από βυζαντινούς ρασοφόρους να σφυροκοπούν κατακερματίζοντας μέρη του αετώματος του ναού… Αυτό το ελάχιστο, αλλά ιστορικά θεμελιωμένο από ιστορικούς και αρχαιολόγους – σαν πράξη γεγονός, ενόχλησε την Εκκλησία της Ελλάδος που ζήτησε από το Υπουργείο Πολιτισμού να αφαιρέσει τα επίμαχα σημεία (των ρασοφόρων που τεμαχίζουν τον ναό). Το Υπουργείο έπραξε το αδιανόητο κι επέβαλε λογοκρισία στη ταινία του Κώστα Γαβρά με την δικαιολογία ότι ένα ιστορικό μνημείο «πρέπει να ενώνει αντί να διχάζει». Δηλαδή ένα ιστορικό μνημείο διαγράφει την ιστορική του διαδρομή για το καλό μας, στο όνομα της ομοψυχίας του έθνους μας. Μένουμε ήσυχοι. Η Ιστορία επιτέλους σιώπησε…

Πάλι καλά που δεν προστέθηκε στην ταινία και αναπαράσταση του κρυφού σχολειού στην Ακρόπολη!

Ο διεθνούς φήμης Έλληνας σκηνοθέτης Κώστας Γαβράς εξετάζει το ενδεχόμενο να ζητήσει την αφαίρεση του ονόματός του από το λογοκριμένο βίντεο, αντιδρώντας έτσι με αυτόν τον τρόπο στην απόφαση του υπουργείου Πολιτισμού να «κόψει» σκηνές από το φιλμάκι που προβάλλεται στο νέο Μουσείο της Ακρόπολης.

«Μπορεί τα δικαιώματα να ανήκουν στο ελληνικό Δημόσιο, που μου ανέθεσε την παραγωγή του φιλμ, αλλά μετά την περικοπή δεν είναι πια το δικό μου φιλμ.

Διαβάστε το άρθρο της Μαρίας Κατσουνάκη Blanco στην Ιστορία Καθημερινή 28/7/2009

Δείτε ολόκληρο το βίντεο χωρίς λογοκρισία ( πηγή: Zougla.gr)

«Γιατί τα σπάσαμε τα αγάλματα των,

γιατί τους διώξαμεν από τους ναούς των». 

«Ιωνικόν» του Κ. Π. Καβάφη

H είδηση για την πρωτοφανή λογοκρισία που δέχτηκε ο Κώστας Γαβράς για το βίντεο που είχε ετοιμάσει με θέμα την Ακρόπολη, έχει κάνει το γύρο του κόσμου προκαλώντας στη διεθνή φήμη της χώρας μας ένα μεγάλο πλήγμα.

Το Γερμανικό έντυπο «Die Welt» είχε σαν τίτλο για το θέμα: «Πως κατέστρεψαν την Ακρόπολη ορθόδοξοι ιερείς». Το ιταλικό Radio Vatikan στην ιστοσελίδα του γράφει: «Η Εκκλησία ασκεί λογοκρισία», ενώ το Τουρκικό πρακτορείο VOΑ Νews είχε τον τίτλο: «Η Ελλάδα λογοκρίνει τον Κώστα Γαβρά».

Ακόμα αρνητικές αναφορές είχαν τα εξής διεθνή πρακτορεία τύπου: το «Der Spiegel» το Reuters, το Αssociated Ρress, το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων, το ισπανικό Μilenio, η εφημερίδα «Ηamburger Αbendblatt», και η ολλανδική «De Standaard» που καυτηρίασαν την κριτική που δέχτηκε ο διεθνούς φήμης σκηνοθέτης.

Αλλά το πιο εύστοχο σχόλιο το έκανε ο Πέτρος Θέμελης στα Νέα:

Το δημιούργημα ενός καλλιτέχνη το δέχεσαι ως μορφή τελειωμένη με τα μηνύματα που εκπέμπει ή το απορρίπτεις στο σύνολο, δεν είναι δυνατόν να του αποσπάς τμήματα κάθε φορά που με αυτά προσβάλλονται υποτίθεται τα αισθήματα ή τα χρηστά ήθη ορισμένων συμπολιτών σου. Είναι σαν να κόβεις κομμάτι από τον καμβά ενός ζωγραφικού πίνακα ή να αφαιρείς μέρος ενός γλυπτού ή στην καλύτερη περίπτωση να το καλύπτεις με φύλλο συκής.

Οι πρώτοι που μετανάστευσαν στο διαδίκτυο ήταν τα καζίνα και τα κορίτσια αμφιβόλου ηθικής. Έτσι το διαδίκτυο έβγαλε το κακό όνομα. Φυσικά βοήθησαν τα ΜΜΕ που ποτέ δεν το είδαν με καλό μάτι καθώς τα διεμβόλισε. Ακολούθησαν οι διαφημιστές. Σε μία προσπάθεια να αναχαιτιστεί αυτή η πλημμυρίδα των οίκων της απώλειας, ολοένα και πληθαίνουν οι εκκλησίες, τα μοναστήρια και τα κατηχητικά που γίνονται hi-tech. Και να τα ηλεκτρονικά κεράκια, και να οι προσευχές… Τώρα αν έχουν εξασφαλίσει dedicated line με τον ύψιστο θα σας γελάσω.

Παπάδες bloggers, άγια newsletters, ιερά video και online κατήχηση στο άρθρο των Νέων