Άρθρα με ετικέτα “Γιανναράς”

generationMΤην αγωνία για το μέλλον του βιβλίου, των εφημερίδων, των γραμμάτων εν γένει, που εξέφρασε πρόσφατα φίλος εκδότης, έρχεται να εντείνει μία ακόμη αποκαρδιωτική έρευνα για τον χρόνο τηλεθέασης παιδιών ηλικίας 2 με 5 ετών. Οι πάντες είναι έτοιμοι να δηλώσουν εξοργισμένοι με τους γονείς που παρκάρουν τα παιδιά τους –όπως τα αυτοκίνητα στα drive in– απέναντι από το γυαλί, με το ρολόι να καταβροχθίζει ώρες. Πέρα από την ανατριχίλα που προκαλούν οι αριθμοί, που σπάζουν κάθε τόσο κι ένα νέο ρεκόρ (25 ώρες τηλεθέασης εβδομαδιαία + επτά επιπλέον ώρες σε DVD, computer games κ. λπ.), τα ερωτήματα που τίθενται θα έπρεπε να δυσκολεύουν το ύπνο όλων μας.

Σύμφωνα με τη Nielsen που διεξήγαγε τη συγκεκριμένη έρευνα, τα παιδιά σε αυτήν την προσχολική ηλικία μπορούν και βλέπουν αμέτρητες ώρες τηλεόραση, ξοδεύοντας τις μισές από αυτές (περισσότερο από κάθε άλλη κοινωνική ομάδα) στις διαφημίσεις.

Ποιο και κυρίως τι είδους θα είναι το μέλλον μιας κοινωνίας που γαλουχεί τα παιδιά της –σχεδόν αποκλειστικά– με εικόνες, μετατρέποντάς τα με το καλημέρα, πριν δηλαδή ακόμα αναλάβει κουτσά-στραβά τη διαμόρφωσή τους η οδυνηρά ανεπαρκής εγκύκλιος παιδεία της αποστήθισης ετερόκλιτων πληροφοριών, σε εθισμένους καταναλωτές; Λέγεται ότι μια εικόνα αντιστοιχεί σε χίλιες λέξεις, αλλά τι αντίκρισμα μπορούν να έχουν εκατομμύρια εικόνες στον ψυχισμό ενός νεοσσού που δεν αποκτά κατ’ ουσίαν καμία ουσιαστική επαφή με τις λέξεις; Πέρα από το προοιωνιζόμενο ζοφερό μέλλον του έντυπου λόγου, σε τι είδους κοινωνίες αποσκοπούμε καλλιεργώντας στους αυριανούς πολίτες ως μόνο εφόδιο ζωής την αγωνία της οικονομικής ευμάρειας, που θα τους παράσχει ενδεχομένως πολύ μεγάλη καταναλωτική ευχέρεια;

Στο κάτω κάτω, για να φτάσουμε στη διάρκεια της εξελικτικής διαδικασίας στο κορύφωμα του έλλογου ανθρώπου περάσαμε από το χρονοβόρο στάδιο του τέλειου καταναλωτή: του ζωντανού που ζει για να τρώει και να αφοδεύει. Γιατί να προβάλλει αίφνης τόσο αναγκαίο το πισωγύρισμα;

Άρθρο του Σπύρου Γιανναρά στην Καθημερινή

Comments 0 σχόλια »

1gianaras.jpgΟ Χρήστος Γιανναράς αναρωτιέται “Πότε τελείωσε ιστορικά ο ελληνισμός;” από τη στήλη του στην Καθημερινή.

Πότε τελειώνει ιστορικά ένας λαός που σημάδεψε με την παρουσία του την πορεία της ανθρωπότητας; Προφανώς, όταν πάψει να παράγει ή να συντηρεί καινοτόμο ιδιαιτερότητα. Οταν χάσει ακόμα και την επίγνωση της κάποτε προσφοράς του, όταν εκπέσει σε ρητορικές μόνο καυχήσεις για κατορθώματα που δεν μπορεί πια να κατανοήσει τη σημασία τους.

Αν είναι αυτό το κριτήριο του ιστορικού τέλους, πότε τέλειωσε ιστορικά ο Ελληνισμός;

Στο σχολείο μαθαίναμε τη δόλια απάντηση της δυτικής ιστοριογραφίας που είχε υιοθετήσει και ο Κοραής: Ο Ελληνισμός τέλειωσε το 529, όταν ο Ιουστινιανός έκλεισε και τυπικά τα τελευταία απομεινάρια φιλοσοφικών σχολών της Αθήνας.

Από τα τέλη του 19ου αιώνα, η απροκατάληπτη έρευνα άρχισε να κατεδαφίζει τη μεθοδική κατασυκοφάντηση του ψευδωνύμως, για χλεύη, λεγόμενου «Βυζαντίου»: να καταδείχνει τα ιλιγγιώδη επιτεύγματα πολιτισμού, με ακραιφνή ελληνική ιδιαιτερότητα, που το χαρακτηρίζουν και σημαδεύουν την ανθρώπινη Ιστορία. Τότε μεταθέσαμε το τέλος του Ελληνισμού στην άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Τούρκους, το 1453.

Η λεγόμενη «Γενιά του ’30» μας έδειξε ότι ακόμα και κάτω από τον ζυγό των Τούρκων οι Ελληνες, φτωχοί, αγράμματοι, σκλάβοι, συνέχισαν να παράγουν ιδιαιτερότητα πολιτισμού, Τέχνη και θεσμούς με τους ίδιους άξονες αναφοράς και τις ίδιες ιεραρχήσεις προτεραιοτήτων που χαρακτήριζαν ανέκαθεν την ελληνικότητα. Και τότε μεταθέσαμε το ιστορικό τέλος του Ελληνισμού στο 1833, όταν Βαυαροί και Κοραϊκοί συγκρότησαν το νεωτερικό ελλαδικό κρατίδιο, προγραμματικά αποκομμένο από την οργανική ιστορική του συνέχεια, με πολιτιστικές επιδόσεις μόνο στη μίμηση των δυτικών προτύπων και την ελληνική ταυτότητα μεταποιημένη σε φολκ λορ και ιδεολόγημα.

Διαβάστε τη συνέχεια στην Καθημερινή.

Comments 0 σχόλια »

1gianaras.jpgΟ Χρήστος Γιανναράς φθάνει σε θλιβερά συμπεράσματα:

Δυστυχώς η περίπτωσή μας των Νεοελλήνων ενισχύει τον ισχυρισμό του διαβόητου Σάμιουελ Χάντινγκτον ότι κοινωνίες υπανάπτυκτες δεν έχουν τη δυνατότητα να προσλάβουν και αφομοιώσουν το δυτικό μοντέλο της (κοινοβουλευτικής) δημοκρατίας. Τα πολιτικά κόμματα στις κοινωνίες αυτές αλλοτριώνονται σε συντεχνίες συμφερόντων και σε καρκινώματα διαφθοράς, το δικαίωμα της ψήφου υπηρετεί ιδιοτελείς συναλλαγές, ο κομματικός φανατισμός συναγωνίζεται την αλογία της ποδοσφαιροφιλίας.

Πολίτες «ανεπαισθήτως» υπόδουλοι, λαός ανυποψίαστων ραγιάδων, σκλάβοι ντοπαρισμένοι με ψευδαισθήσεις ελευθερίας. Μας επιτρέπουν να ψηφίζουμε, αλλά με στημένους ακαταμάχητους μηχανισμούς υφαρπαγής της ψήφου μας. Μας παραμυθιάζουν με φαντασιώσεις ελευθερίας και δικαιωμάτων, με το να μας αφήνουν να «διαδηλώνουμε» αναμηρυκάζοντας συνθήματα που μας υπαγορεύουν κομματικοί εγκάθετοι με ντουντούκα. Ποτέ άλλοτε στην Ιστορία τόσοι πολλοί δεν υποτάχθηκαν με τόσο ζήλο στα επαγγελματικά συμφέροντα τόσο λίγων.

Διαβάστε όλο το άρθρο στην Καθημερινή

Διαβάστε ακόμη: Δεν κινδυνεύουμε από το “καρόσι”

Comments 0 σχόλια »

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση
Μετάβαση σε γραμμή εργαλείων