Terra Computerata

Σήμερα στη θάλασσα, μία πολύ επικοινωνιακή γιαγιά αφού τσεκάρισε το γενεαλογικό μου δέντρο (ποιανού είσαι εσύ;) με φιλοδώρησε με μία ιστορία του παππού μου.

Ο πάππους μου, ο Λιναρδιός είχε πολλά κοπάδια στη Σύρο κι άλλα τόσα κτήματα. (Κάτι σε τσιφλικάς, μου κάνει). Ενα βράδυ του φέραν το μαντάτο ότι το αγαπημένο του κριάρι δεν ακολούθησε το κοπάδι πίσω στο μαντρί. Είχε αυτονομηθεί τρόπον τινά. Μεγάλη στεναχώρια έβαλε ο παππούς, γιατί πολύ το γούσταρε αυτό το κριάρι. Κι έταξε σε όποιον του το φέρει, ό,τι θέλει. Κίνησαν δυο τρεις βοσκοί να το μαζέψουν αλλά το κριάρι κατηφόριζε τα γκρεμνά κατά τη θάλασσα και δεν μπόρεσαν να το κυκλώσουν.

Ενας νέος μικρός βοσκός πάει στον παππού και σιγουρεύει την υπόσχεση. “Εγώ θα στο φέρω” του λέει “αλλά θα μου δώκεις ότι κι αν σου ζητήσω;” “Ο λόγος μου, συμβόλαιο” του αποκρίθηκε ο Λιναρδιός κι έτσι κίνησε ο μικρός να φέρει το κριάρι. Είχε σχέδιο ο πονηρός βοσκός. Αφού το κούρασε κυνηγώντας το στα γκρεμνά, το ζαλώθηκε στην πλάτη και του το πάει του παππού στον καφενέ, όπου καθόταν με τους συγχωριανούς του.

“Νάτο το κριάρι σου, ώρα να κρατήσεις το δικό σου μέρος της συμφωνίας”. “Ο,τι θέλεις” του αποκρίθηκε ο παππούς. “Θέλεις κτήματα, θέλεις χρήματα, πες μου τι επιθυμείς”. “Θέλω να μου δώκεις το Ανεζιώ”, του απαντάει το βοσκόπουλο. Και κόντεψε να του έρθει ο κόλπος του παππού. Γιατί το Ανεζιώ, η Ανεζούλα ήταν η μοναχοκόρη του, κι είχε άλλα σχέδια για την αποκατάστασή της.

Να μην τα πολυλογούμε, το πήρε το Ανεζιώ σε  τρυφερή ηλικία (14 ετών) κι έκαναν είκοσι-δύο παιδιά. Καμία πρόνοια αντισύλληψης εκείνη την εποχή. Εγώ σκέφτηκα, πονηρός ο βοσκός, έκανε την τύχη του, αφού πήρε τη μονάκριβη θα εξασφάλισε και σωστή προίκα. Ο φαρμακωμένος Λιναρδιός όμως δεν επροίκισε το Ανεζιώ. Μόνο το σπίτι του έφτιαξε με ένα μικρό μποστάνι. Κανόνισε και έφεραν από την πόλη και ασετυλίνη  να μην τους τρώνε τα σκοτάδια και στη συνέχεια την ξέγραψε τη μονάκριβη.

Ετσι το ντεστάρδο κριάρι πήρε στο λαιμό του και το Ανεζιώ…

*ντεστάρδος = κακότροπος, ξεροκέφαλος. Σύμφωνα με τη φίλη έγκριτη μεταφράστρια Ελένη Τουλούπη, πρόκειται για δάνειο από τα ιταλικά, testardo.

Tου Petere Preston / The Guardian –ΚαθημερινήΠώς ξεκινάτε την ψηφιακή εβδομάδα σας; Με σκουπίδια, με spam, με e-mails που σας προτείνουν τρόπους για «να αναστήσετε τη χαμένη σεξουαλικότητά σας», «να αποφύγετε τον θάνατο από γρίπη των χοίρων», και να «απολαύσετε απανωτούς οργασμούς». Καλωσορίσατε στον 21ο αιώνα και σε πολλά απ’ όσα μας τρομάζουν σ’ αυτόν: ανικανότητα, αρρώστια, ματαίωση.

Ας καθίσουμε λίγο να σκεφτούμε τα πιο δυσοίωνα πιάτα της ημέρας. Να συζητήσουμε πάλι για τον θάνατο των εφημερίδων, το τέλος των πέντε αιώνων τυπογραφίας; Ή να μιλήσουμε για τα χειρότερα και να υπολογίσουμε πότε θα εξαφανιστούν τα ίδια τα βιβλία; Υπάρχει επίσης, βέβαια, η πορνογραφία και η παιδοφιλία: τεράστιες μερίδες φόβου και αηδίας σε πρώτη ζήτηση. Υπάρχει η τρομοκρατία και οι τελευταίες ανησυχητικές προειδοποιήσεις του Ομπάμα και των άλλων. Υπάρχει το τέλος της πολιτισμένης ζωής όπως την ξέραμε.

Αυτός είναι ο τρόπος που τελειώνει στην πραγματικότητα ο κόσμος: όχι με ένα μεγάλο «μπαμ», αλλά με κύματα ναυτίας μέσα σε θάλασσες που φουσκώνουν, θερμοκρασίες που χτυπάνε κόκκινο, νέφη διοξειδίου του άνθρακα. Μπορεί η ανθρωπότητα να κάνει κάτι για να σωθεί; Μήπως να κλείναμε τα αναθεματισμένα κομπιούτερ;

Γιατί το δίκτυο πάνω στο οποίο δουλεύουμε, οι ψηφιακές διασυνδέσεις που οι κυβερνήσεις μας θέλουν να διαδώσουν σαν οικουμενικό δικαίωμα, τα πληκτρολόγια και οι οθόνες μέσα στα σπίτια μας, είναι ευλογία μαζί και κατάρα. Δεν πρόκειται να ζήσουμε καλύτερα χωρίς βιβλία να ξεφυλλίζουμε και να χαϊδεύουμε. Δεν ζούμε καλύτερα όταν χάνεται το άβατο της προσωπικής ζωής και δίνεται το ελεύθερο στους παρανοϊκούς και στους κακεντρεχείς να χύνουν το δηλητήριό τους από οθόνη σε οθόνη. Γίνεται ολοένα και πιο αναγκαίο να ζυγίσουμε την επανάσταση που άλλαξε τη ζωή όλων μας σε μια εκσυγχρονισμένη ηθική ζυγαριά.

Οι αριθμοί δεν είναι οριστικοί. Δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι πόση ενέργεια ξοδεύεται σε 10 λεπτά αναζήτησης στο Google. Δεν μπορούμε να υιοθετήσουμε στα τυφλά την ανάλυση της εταιρείας Gartner που βάζει την παγκόσμια βιομηχανία διαδικτυακών υπηρεσιών στην ίδια κατηγορία, όσον αφορά τη δαπάνη ενέργειας, με τις αεροπορικές συγκοινωνίες. Μπορεί να φέρουμε κάποιες αντιρρήσεις στις εκτιμήσεις που έκανε το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ και που δείχνουν ότι η χρήση του Ιντερνετ στην Αμερική ξεπερνά σε δαπάνη ενέργειας όλες τις έγχρωμες τηλεοράσεις στη χώρα. Μπορεί να αμφισβητήσουμε τους υπολογισμούς για την επέκταση του Διαδικτύου και να ελπίσουμε ότι η τεχνολογική εξέλιξη θα μας γλιτώσει από την ανεξέλεγκτη αύξηση της ενεργειακής κατανάλωσης, επαναφέροντάς την στο 10% το χρόνο. Ας μην προσποιούμαστε όμως ότι δεν υπάρχει πρόβλημα. Ας αναγνωρίσουμε, με τα λόγια ενός πολύ έμπειρου σχεδιαστή ψηφιακών επεξεργαστών, ότι υπάρχει πράγματι «το ενδεχόμενο να ξεφύγει από κάθε έλεγχο η αύξηση της ενεργειακής κατανάλωσης των υπολογιστών, πράγμα που θα είχε σοβαρές συνέπειες στη συνολική οικονομική βιωσιμότητα του ψηφιακού συστήματος, για να μην πούμε τίποτα για τη συνολική υγεία του πλανήτη». Είναι καιρός να συζητηθεί ανοιχτά το πρόβλημα.

Να περπατάμε ή να πηγαίνουμε με ποδήλατο στη δουλειά αντί να βγάζουμε έξω το αυτοκίνητο; Βεβαίως. Να μάθουμε όλους τους κανόνες της ανακύκλωσης και να τους εφαρμόζουμε; Μακάρι. Να σκεφτούμε προτού ταξιδέψουμε για άλλη μια φορά με αεροπλάνο; Φυσικά. Τι ωφελεί όμως να ανησυχούμε για έναν κόσμο που μαραίνεται όταν τρισεκατομμύρια βίντεο της Σούζαν Μπόιλ συνωστίζονται στο Youtube και όταν η ζωή μας κατακλύζεται από κουφιοκέφαλους twitters και χολερικά blogs;

Ξέρω ότι το Διαδίκτυο είναι ένα θαύμα χωρίς προηγούμενο. Αλλά έχω επίσης την μελαγχολική βεβαιότητα ότι κουβαλάει μαζί του σοβαρά προβλήματα, ότι πολλά απ’ όσα μας ενοχλούν σήμερα έχουν ψηφιακή αιτία. Να το συζητήσουμε; Οχι, δεν θέλουμε να ξέρουμε. Οπως ακριβώς ο μπλόγκερ που δεν θέλει να συζητήσει για την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος γιατί «Ουφ, τι βαρετό!.. Είναι δουλειά της κυβέρνησης να ικανοποιεί αυτή τη ζήτηση». Ή όπως οι διαφημιστές των «σπαμ» που πουλάνε απανωτούς οργασμούς.