Terra Computerata

Ενας Ελληνοαμερικάνος σκηνοθέτης (Harvey Keitel) επιστρέφει μετά από πολλά χρόνια στην πατρίδα, αναζητώντας τρεις μπομπίνες ανεμφάνιστου φιλμ των Αδελφών Μανάκη, πιονιέρων του κινηματογράφου στα Βαλκάνια. Η απεγνωσμένη αναζήτηση του φιλμ όπου καταγράφηκε το πρώτο βλέμμα πάνω σε τούτη τη χερσόνησο, γίνεται ταυτόχρονα και η αναζήτηση ενός βλέμματος από πλευράς του σκηνοθέτη που ψάχνει έναν καινούργιο τρόπο να ξαναδεί τον κόσμο. Τώρα που όλες οι ιδεολογίες κατέρρευσαν,  η περιπέτεια του βλέμματος απέμεινε η μόνη περιπέτεια να αφηγηθείς…

Αν κι εσείς χάσκετε στη μέση ενός δωματίου με το ερώτημα “τι ήρθα να κάνω εδώ;” τότε ίσως οι συμβουλές του βίντεο σας βοηθήσουν να καθυστερήσετε αυτό το άτιμο το Αιζενχάουερ.

Σε αδιέξοδο βρίσκεται η πολιτεία στο θέμα των λεγόμενων «μεταναστών δεύτερης γενιάς» αδυνατώντας να δώσει λύση και μετατρέποντας χιλιάδες παιδιά σε «φαντάσματα» του ελληνικού κράτους. Πρόκειται για παιδιά μεταναστών, που παρά το γεγονός ότι γεννήθηκαν στην Ελλάδα ή ήρθαν σε μικρή ηλικία, δεν έχουν κανένα νομιμοποιητικό έγγραφο παραμονής και όταν ενηλικιώνονται μετατρέπονται αυτόματα σε μετανάστες. «Δεν είμαστε μετανάστες. Δεν έχουμε γνωρίσει άλλη χώρα εκτός από την Ελλάδα, μεγαλώσαμε και σπουδάσαμε εδώ, μαζί με τα παιδιά των Ελλήνων. Πολλοί από μας δεν έχουν πάει ούτε μια φορά στη χώρα των γονιών μας ούτε γνωρίζουμε τη γλώσσα τους», λένε τα ίδια τα παιδιά.

Το πρόβλημα ζητά πιεστικά λύση χρόνο με τον χρόνο καθώς ενηλικιώνονται όλο και περισσότερα από αυτά τα παιδιά. Φέτος, μάλιστα, κλείνουμε 18 χρόνια από το 1991, τη χρονιά που ξεκίνησε το μεγάλο κύμα μετανάστευσης προς την Ελλάδα από τη γειτονική Αλβανία και τις πρώην σοβιετικές χώρες στη συνέχεια. «Κάθε χρόνο, όσο θα μεγαλώνουν τα παιδιά των μεταναστών που ήρθαν στην Ελλάδα την προηγούμενη δεκαετία, το πρόβλημα θα γίνεται όλο και εντονότερο» τονίζει ο κ. Δημ. Χριστόπουλος, πρόεδρος της Ελληνικής Ενωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.

Άρθρο του Κώστα Ονισένκο στην Καθημερινή

Σχετικό άρθρο από το αρχείο μας

Ηρθε με μια βαλίτσα στο χέρι, βιώνοντας τη μετανάστευση στην πιο τρυφερή ηλικία. Το πρώτο σχολείο την «έδιωξε» από την Ελλάδα, το δεύτερο την στήριξε και την αγκάλιασε. Παιδί οικονομικών μεταναστών απο το Πόγραδετς της Αλβανίας, η Σοφία Δάμη, 23 χρόνων σήμερα, φοιτήτρια στο 5ο έτος του Τμήματος Επιστήμης και Τεχνολογίας Υλικών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, μπορεί να έζησε δύσκολα εφηβικά χρόνια και να μεγάλωσε, όπως λέει, «πριν από την ώρα της». Κρατάει όμως μόνο τις χαρές και τις ευκαιρίες που της έδωσε η χώρα να φθάσει ώς εδώ… Κι ας τα βγάζει πέρα δουλεύοντας τις νύχτες και τα καλοκαίρια για να αντεπεξέλθει στα έξοδα της φοιτητικής ζωής.

Ηταν έντεκα χρόνων και η πρώτη απογοήτευση ήρθε από διευθυντή σχολείου της Πάτρας. «Για να μπορέσεις να ενταχθείς στο σχολείο, πρέπει να κατεβείς δύο τάξεις», επέμενε. Ετσι, αντί να εγγραφεί στην Πέμπτη, βρέθηκε στην Τρίτη τάξη. «Οι δάσκαλοι δεν μου έδιναν σημασία, οι συμμαθητές μου το ίδιο. Δεν γνώριζα τη γλώσσα, δεν μπορούσα να διαβάσω ούτε το καθημερινό πρόγραμμα των μαθημάτων. Μπέρδευα τα βιβλία και όταν ξεχνούσα κάποιο, δεν μου επέτρεπαν να διαβάζω από τον διπλανό μου. Στο τέλος της εβδομάδας, έσκισα τα βιβλία. Δεν ήθελα να ξαναπάω σχολείο. Εκλαιγα συνεχώς κι έπεισα τους γονείς μου να γυρίσουμε πίσω…».

Δύο χρόνια αργότερα, το όνειρο επανήλθε. Επειτα από τυπική εξεταστική διαδικασία, εισήλθε ως οικότροφος στη Μαθητική Εστία Πενταλόφου Κοζάνης. Ηταν 14 ετών. Γράφτηκε αμέσως στην Τρίτη γυμνασίου. «Στην αρχή ήταν δύσκολα, ένιωθα άβολα μακριά από τους γονείς μου που είχαν καταλήξει στη Θεσσαλονίκη, μόνη, όμως δεν το έβαλα κάτω».

Παρηγοριά της οι συμπατριώτες συμμαθητές της, εκατό περίπου, κυρίως από την Κορυτσά και τους Αγίους Σαράντα, οικότροφοι κι εκείνοι της ίδιας εστίας. Ξαναζωντάνεψαν το σχολείο του Πενταλόφου, που είχε αρχίσει να ερημώνει από την εσωτερική μετανάστευση. Οι καθηγητές του διαπολιτισμικού σχολείου τους αγκάλιασαν σαν γονείς και η απεριόριστη βοήθειά τους στην ενισχυτική διδασκαλία τούς ενθάρρυνε να συνεχίσουν. Παραστάτης στις δύο πρώτες τάξεις του Λυκείου η Σοφία, σημαιοφόρος στην τελευταία. Ο απόηχος από τις αντιδράσεις του Οδυσσέα Τσενάι την ίδια περίοδο την τρόμαξε. «Δεν ήθελα να αντιμετωπίσω τα προβλήματα του Οδυσσέα, δεν θα το άντεχα μόνη, μακριά από τους γονείς μου», ομολογεί. «Ζήτησα από τον διευθυντή, αν υπάρχει έστω και η παραμικρή αντίδραση, να με απαλλάξει. Εκείνος όμως με ενθάρρυνε…»

Καθημερινή

Κάθε βαλίτσα έχει τη δική της ιστορία

Η Μάνια Παπαδημητρίου διαβάζει απόσπασμα από το Μικρό Ναυτίλο του Ελύτη.
Από τη μουσικοθεατρική παράσταση “Ερωτας και Αθανασία” στο θέατρο Απόλλων της Ερμούπολης Σύρου.

8 Αυγούστου 2009

ΜΥΡΙΣΑΙ ΤΟ ΑΡΙΣΤΟΝ              XV

Τα παιδικά μου χρόνια είναι γεμάτα καλαμιές. Ξόδεψα πολύν άνεμο
για να μεγαλώσω. Μόνον έτσι όμως έμαθα να ξεχωρίζω τους πιο ανε-
παίσθητους συριγμούς, ν’ ακριβολογώ μες στα μυστήρια.
Μια γλώσσα όπως η ελληνική όπου άλλο πράγμα είναι η αγάπη και
άλλο πράγμα ο έρωτας· άλλο η επιθυμία και άλλο η λαχτάρα· άλλο η
πίκρα και άλλο το μαράζι· άλλο τα σπλάχνα κι άλλο τα σωθικά. Με
καθαρούς τόνους, θέλω να πω, που -αλίμονο- τους αντιλαμβάνον-
ται ολοένα λιγότερο αυτοί που ολοένα περισσότερο απομακρύνον-
ται από το νόημα ενός ουράνιου σώματος που το φως του είναι ο αφο-
μοιωμένος μας μόχθος, έτσι καθώς δεν παύει να επαναστρέφεται κά-
θε μέρα όλος θάμβος για να μας ανταμείψει.

Θέλουμε δε θέλουμε, αποτελούμε το υλικό μαζί και το όργανο μιας
αέναης ανταλλαγής ανάμεσα σ’ αυτό που μας συντηρεί και σ’ αυτό
που του δίνουμε για να μας συντηρεί: το μαύρο που δίνουμε, για να
μας αποδοθεί λευκό·  το θνησιμαίο, αείζωο.

Και χρωστάμε στη διάρκεια μιας λάμψης την πιθανή ευτυχία μας.

Ο Χάρης Βλαβιανός δίνει τη δική του εκδοχή για το καλοκαίρι από τις σελίδες της “Ε”. Εξετάζει τις εικόνες του καλοκαιριού στην ελληνική ποίηση και τον τρόπο με τον οποίο έχει λειτουργήσει ο μύθος του Αιγαίου στην ελληνική παράδοση, σημειώνοντας πως το Αιγαίο δεν είναι μόνο μια Κιβωτός με πολύτιμους θησαυρούς, αλλά κι ένα πέρασμα, ένα σύνορο κι ένα γλωσσικό όριο το οποίο κάθε ποιητής καλείται, έτσι ή αλλιώς, να διασχίσει.

Οταν σκεφτόμαστε τη «θάλασσα» στην ελληνική ποίηση, το μυαλό των περισσοτέρων αυτομάτως ανακαλεί τον Ελύτη και το περίφημο Αιγαίο του, που τόσο αγάπησε και ύμνησε με τους φωτεινούς αλλά ταυτόχρονα αινιγματικούς του στίχους.

Δυστυχώς, όμως, τις περισσότερες φορές στρέφεται στην πλέον επίπεδη, προβλέψιμη και φολκλορική εκδοχή του, που θυμίζει εκείνες τις κακόγουστες αφίσες του ΕΟΤ της δεκαετίας του 70′, οι οποίες κοσμούσαν τους τοίχους και τις βιτρίνες ταξιδιωτικών γραφείων και δημοσίων υπηρεσιών. Οπως, βέβαια, σωστά έχει παρατηρήσει ο Αρανίτσης, δεν πρέπει να ξεγελιέται κανείς από την επιδερμική πρόσληψη του έργου του Ελύτη ως φυσιολατρικού ή τουριστικού χρονικού.

Στην πραγματικότητα ο Ελύτης «ήταν ένας “μυστικός” ποιητής, δημιουργός ενός περίπλοκου κοσμοειδώλου, του οποίου οι ρίζες ανιχνεύονται κυρίως στον νεοπλατωνισμό αλλά και σε διάφορα μεταφυσικά δόγματα της Ανατολής. Με στοιχεία των συστημάτων αυτών συνέθεσε ένα σύμπαν μαγικών αντιστοιχιών, αναλογιών, μεταφορών, συσχετίσεων κάθε λογής, στο κέντρο του οποίου σκηνοθέτησε μια νέου τύπου συνάντηση του υποκειμένου με τον ελληνικό φυσικό κόσμο.

Η πρωτοφανούς ομορφιάς αυτή συνάντηση ήταν, ωστόσο, και παραμένει, ένα παράδοξο τόλμημα». Πρόκειται, καταλήγει ο Αρανίτσης, «για έναν τύπο λυρικής κρυπτογραφίας -όχι άμεσα προσιτό βεβαίως στον αμύητο αναγνώστη, που επιμένει μέχρι σήμερα να ταυτίζει τη σημαίνουσα εικονοποιία του Ελύτη με τρεχαντήρια, όστρακα και γοργόνες» (Θα μπορούσε, βέβαια, να υποστηρίξει κανείς ως αντίλογο ότι σ’ αυτή την πρόσληψη του έργου του συνέβαλε και ο ίδιος ο Ελύτης, αφού τα σχετικά κολάζ, για παράδειγμα, τα οποία φιλοτέχνησε και κατ’ επανάληψη εξέθεσε, επιμένουν σε μία μάλλον μονοδιάστατη, κοινότοπη και προβλέψιμη ανάγνωση του Αιγαίου).

Η κουλτούρα, όπως καλά γνωρίζουμε, είναι το θέατρο αντιμαχόμενων πολιτικών και ιδεολογικών τάσεων -ένα πεδίο μάχης όπου συχνά συντελούνται οι πιο ακραίες, αλλά και οι πιο κοινές αντιπαραθέσεις. Δεν είναι τόπος Απολλώνιας ευγένειας ή διονυσιακής έκστασης -κάθε άλλο. Το ίδιο ισχύει και για τους τόπους που διαλέγουν οι ποιητές για να εγκαταστήσουν το ποιητικό τους σύμπαν: ακόμη κι όταν είναι κοινοί, μπορεί να διαφέρουν απόλυτα ως προς το περιεχόμενο, μπορεί να φορτίζονται με ολότελα διαφορετικές, συχνά αντικρουόμενες σημασίες.

Επιστρέφοντας στο προσφιλές μας Αιγαίο βλέπουμε ότι για τον Ελύτη δεν είναι μόνο ένα σταθερό σημείο αναφοράς στην ποίησή του αλλά και ένας αγνός τόπος, μια Κιβωτός όπου η Ρωμιοσύνη εναπόθεσε τους θησαυρούς της ώστε να επιζήσουν αιώνια.

Για μένα, ωστόσο, (φαντάζομαι και για άλλους) που δεν ψάχνω να εντοπίσω το χαμένο κέντρο των πραγμάτων, ούτε τη σταθερή, αναλλοίωτη ουσία τους, γιατί απλούστατα μια τέτοια ουσία δεν υφίσταται, η θάλασσα αυτή είναι ένα «πέρασμα», ένα «σύνορο», ένα «γλωσσικό όριο», που ο κάθε ποιητής καλείται να διασχίσει· όχι μόνο το σύνορο ανάμεσα στην εμπειρία και τη γλώσσα που ο ίδιος μιλάει, αλλά κυρίως αυτό που τον χωρίζει από άλλες γλώσσες, παραδόσεις και ποιητικές συμβάσεις· σύνορο, που, κατά μία έννοια, πρέπει να διασχίσει αν θέλει να κατανοήσει και ν’ ανταποκριθεί στη νέα συνθήκη που μας καθορίζει-πολιτική, κοινωνική, πολιτισμική, αλλά και ηθική.

Οσο για την Ιστορία, γι’ αυτήν το Αιγαίο μπορεί να αποτελεί ένα σύμπλεγμα νησιών που επί αιώνες βίωσε την ειρηνική συνύπαρξη καθολικών και ορθόδοξων, εβραίων και μουσουλμάνων ακόμη, αλλά ταυτόχρονα, και ένα πεδίο πολέμου. Μια θάλασσα όπου καράβια με διάφορες σημαίες μάχονται λυσσαλέα για επικράτηση. Εν ολίγοις, ένα πέλαγος σπαραγμού και όχι μόνο άσπιλης ομορφιάς.

Είναι ζήτημα θέασης, λοιπόν, που σχετίζεται με τους στοχαστικούς προσανατολισμούς και αναζητήσεις (αλλά και ιδεοληψίες) του συγγραφέα αλλά και με τις συναισθηματικές και ψυχικές του ανάγκες ή τραύματα.

Ο Θεοτοκάς είχε κάποτε γράψει ότι προτιμά να παρατηρεί ένα τρεχαντήρι που αρμενίζει ανάμεσα στην Πάρο και τη Νάξο, παρά τις ζυμώσεις και τις εξελίξεις στα νέα κινήματα που είχαν μόλις ξεσπάσει στο Παρίσι -εννοούσε, προφανώς, τον ντανταϊσμό και τον υπερρεαλισμό. Συνέχεια »

Σκίτσο του Hλία Mακρή στην Καθημερινή

Πάντως θα πρέπει να σταματήσουν οι δημοσιογράφοι να σπέρνουν τον πανικό λόγω γρίπης για τις συναθροίσεις στις εκκλησίες. Ετσι και πέσει ο τζίρος της εκκλησίας, δεν έχουν σε τίποτα να ανασύρουν κανένα φιρμάνι του τάδε σουλτάνου ότι τους ανήκει η Ακρόπολη, η περιοχή Μακρυγιάννη με το μουσείο και γύρευε τι άλλο…

Το Κοιμητήριο του Αγίου Γεωργίου εγκαινιάστηκε το 1834. Περιλαμβάνει περίλαμπρα ταφικά μνημεία από το 1860, ένα σπάνιο σύνολο γλυπτικών και αρχιτεκτονικών έργων του νεοκλασικισμού: ναΐσκους, σαρκοφάγους και επιτύμβιες στήλες.

Στις μέρες μας έχει ατυχήσει καθώς έχει αφεθεί στα χέρια βανδάλων και νεκρόσυλων που ασχημονούν πάνω στα μνημεία. Η πολιτεία υπόσχεται αλλά φως δε φαίνεται…

.. Το χωριό. Ένα ήσυχο, ήρεμο χωριό όπου ποτέ δεν συμβαίνει τίποτα. Εκτός, πού και πού, από την επιστροφή κάποιου απολωλότος προβάτου- πάντα από κάποια «μεγάλη πόλη» για την οποία οι ντόπιοι δεν κρύβουν την αποστροφή τους- με το όνειρο να ζήσει μια απλή ζωή. Μας αρέσει αυτό το στερεότυπο. Και το συναντάμε μπροστά μας κάθε καλοκαίρι.

Ο μύθος…
… του χωριού. Όμως, το χωριό αργοσβήνει. Ίσως αυτό εξηγεί τη νοσταλγία. Γινόμαστε ολοένα και περισσότερο αστικά πλάσματα. Στο βιβλίο του «Προγονικές ρίζες», ο Τίμοθι Κλαρκ γράφει πως έως το 2020, το 60% του πληθυσμού της Γης θα ζει στις μεγάλες πόλεις. Πολλοί που σήμερα λαχταρούν μια πιο ήσυχη ζωή μετακομίζουν στα προάστια, όπου προσπαθούν να ζήσουν το ιδανικό τους. Χωρίς επιτυχία. Τα πάρκα μπορεί να θυμίζουν εξοχή, παρατηρεί η Τζέσα Κρίσπιν στο περιοδικό του Πανεπιστημίου Ντρέξελ, αλλά οι περιαστικοί οικισμοί στην πραγματικότητα υπάρχουν χάρη στην πόλη που τους θρέφει (με σούπερ μάρκετ, δουλειές και διασκέδαση). Η πόλη καταβροχθίζει το τοπίο, το ξαναμασάει και το φτύνει αλλαγμένο. Μια αδυσώπητη ερήμωση που έρχεται μέρα με τη μέρα, με τους αργούς αλλά ανελέητους χρόνους της πολεοδομικής ανάπτυξης. «Η καταστροφή του τοπίου δεν βρίσκεται τόσο στα σκάνδαλα των εργολάβων και τα οικιστικά τέρατα όσο στη συνεχή και καθημερινή φθορά, που τη βλέπουμε μπροστά στα μάτια μας να σβήνει τα όρια ανάμεσα στην πόλη και την ύπαιθρο». Η διαπίστωση περιλαμβάνεται στην ετήσια έκθεση της Ιταλικής Γεωγραφικής Εταιρείας, που μοιάζει με ταξίδι σε ένα τοπίο ξεχασμένο, ανάμεσα στα χωράφια, τις εντατικές καλλιέργειες, τα εργοστάσια και τους οικισμούς, χωρίς κανένα όριο αναμεταξύ τους.

Δρόμοι του Ρούσσου Βρανά στα Νέα

Απόδειξη της αποτυχίας του εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας είναι το γεγονός ότι οκτώ χιλιάδες παιδιά εγκαταλείπουν, κάθε χρόνο, την υποχρεωτική εκπαίδευση.

Περίπου τριάντα πέντε χρόνια μετά την καθιέρωση, με το Σύνταγμα του 1975, της υποχρεωτικής εννεαετούς φοίτησης για όλους τους νέους σε δημοτικό και γυμνάσιο, και ακόμη δεν διασφαλίστηκαν οι προϋποθέσεις για να εφαρμοστεί η συνταγματική επιταγή.

Η πληθώρα των αλλαγών και οι συνεχείς εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις που έγιναν όλα αυτά τα χρόνια, δεν κατάφεραν να λύσουν βασικά προβλήματα που υποχρεώνουν αυτά τα παιδιά να εγκαταλείψουν το σχολείο, κυρίως στις πρώτες τάξεις του γυμνασίου.

Και είναι χαρακτηριστικό ότι τα μεγαλύτερα ποσοστά των παιδιών αυτών προέρχονται από υποβαθμισμένες περιοχές, από φτωχές οικογένειες που δεν έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν φροντιστήρια και ιδιαίτερα.

Προέρχονται επίσης από νομούς της χώρας με χαμηλούς «βασικούς δείκτες εισοδήματος και ευημερίας» όπως είναι η Ευρυτανία, η Ροδόπη, η Ξάνθη, τα Γρεβενά.

Αντίθετα τα μικρότερα ποσοστά παρατηρούνται στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, όπου οι σχολικές υποδομές είναι σαφώς υπέρτερες. Όμως και στις φτωχογειτονιές των δύο αυτών πόλεων τα ποσοστά ανεβαίνουν.

Είναι οι περιοχές στις οποίες δεν λειτουργεί ο θεσμός της ενισχυτικής διδασκαλίας, όπου λείπουν σχολεία και δάσκαλοι ή καθηγητές, όπου η μεταφορά των μαθητών από το σπίτι στο σχολείο είναι μια μικρή οδύσσεια. Όπου το παιδί πρέπει να δουλέψει για να συνεισφέρει στον οικογενειακό προϋπολογισμό. ΤΟ χειρότερο είναι ότι η επίσημη πολιτεία δεν ασχολείται καθόλου ούτε για να επαναφέρει αυτά τα παιδιά στο σχολείο ούτε για τους δώσει εναλλακτικές λύσεις εκπαίδευσης και επαγγελματικής αποκατάστασης.

Προφανώς γιατί έχει ξεχάσει και την άλλη συνταγματική επιταγή: ότι η παροχή της στοιχειώδους εκπαίδευσης σε όλους τους νέους είναι υποχρέωσή της.

Τα Νέα

Ενα στα δέκα ελληνόπουλα αφήνει το θρανίο

Άρθρο της Μαρίας Ρεπούση* στην Καθημερινή

Συμβαίνει συχνά οι αλήθειες της Ιστορίας και των κοινωνικών εν γένει επιστημών να διαφέρουν από τις αλήθειες των φυσικών επιστημών ή των μαθηματικών. Να είναι λιγότερο δεδομένες. Να εξαρτώνται περισσότερο από την ιστορική συγκυρία, τις συλλογικές νοοτροπίες και την επικρατούσα κουλτούρα, να συναρτώνται με τις ανησυχίες, τις περιέργειες, τις ευαισθησίες και τις προσδοκίες των ανθρώπων, να συνδέονται με την οπτική γωνία ή ακόμα και την ιδεολογία όσων ανακρίνουν το παρελθόν για να βρουν τις αλήθειές του, για να το ερμηνεύσουν. Γι’ αυτό και δεν είναι τελεσίδικες. Είναι αλήθειες πολύχρωμες και πολύσημες που τίθενται συχνά σε αμφισβήτηση και ανανεώνονται. Oσο πιο σύνθετες και ανοικτές είναι, τόσο και ιστορικές.

Τελευταία, πολλά νέα ιστοριογραφικά αντικείμενα προσθέτουν αλήθειες που είναι πολλές φορές ανατρεπτικές των προηγούμενων. Η ιστορία των γυναικών, η προφορική ιστορία και άλλες νέες ιστοριογραφικές εκδοχές αποκαλύπτουν αδιάβατους μέχρι πρότινος δρόμους για να απαντηθούν τα ερωτήματα που το παρόν θέτει στο παρελθόν του. Αντίθετα απλοϊκές και μονόχωρες είναι συχνά όσες αλήθειες απορρέουν από δημόσιες και επίσημες χρήσεις του παρελθόντος. Εκεί «η ιστορική αλήθεια» γίνεται πολλές φορές το προπέτασμα για τις αλήθειες της Ιστορίας, προκειμένου να εξυπηρετηθεί η εθνική ορθότητα και να καρπωθεί κανείς τους καρπούς της. Αλλες αλήθειες ανακαλύπτει για παράδειγμα όποιος προσπαθεί να ερμηνεύσει το 1922 και άλλη αλήθεια προβάλει η εθνικά ορθή ρητορική του 1922. Στην πρώτη εκδοχή εμφανίζονται αλήθειες που καθιστούν αναγνώσιμο τον ελληνοτουρκικό πόλεμο της περιόδου 1919 – 1922 και -δεν δικαιολογούν- αλλά ερμηνεύουν τις εκατέρωθεν σφαγές. Αντίθετα, στο πλαίσιο της εθνικά ορθής εκδοχής, ποσώς ενδιαφέρει η ερμηνεία του φαινομένου, εκτός εάν υπηρετεί συμβατές απλουστεύσεις. Κεντρική θέση κατέχουν εδώ τα πάθη του Ελληνισμού και η εικόνα της σφαγής του, ως συγκροτητική της εθνικής του φυσιογνωμίας. Οσες αλήθειες κλονίζουν την αναπαράσταση αυτή και σχετικοποιούν τη θυματοποίηση του Ελληνισμού ελέγχονται ως εθνικά επιζήμιες και προβάλλονται ως ιστορικά ανακριβείς. Αντίστοιχα, εθνικά επιζήμιες θεωρούνται οι αλήθειες που αμφισβητούν την αγαστή και μονοδιάστατη σχέση του χριστιανισμού με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό και της ορθοδοξίας με τον Ελληνισμό. Στη θέση τους, υπάρχει μία και μοναδική αλήθεια, αυτή της συνέχειας του ελληνοχριστιανικού πολιτισμού. Το Εθνος, αντίθετα από όσα υποστήριζε ο εθνικός του ποιητής, πρέπει, σύμφωνα με τους εθνικούς του ρήτορες, να μάθει να θεωρεί αληθινό ό, τι είναι εθνικό.

*Η Μαρία Ρεπούση είναι ιστορικός, αναπληρώτρια καθηγήτρια του ΑΠΘ.
Μαινόμενοι βουλευτές τρομοκρατούν καθηγητές