Iσως έχετε δει στην τηλεόραση τα σποτ της διαφημιστικής καμπάνιας «Μένουμε Ελλάδα» του υπουργείου Τουριστικής Ανάπτυξης. Ισως πάλι να έχετε προσέξει τις μεγάλες αφίσες που έχουν κατακλύσει όλη τη χώρα. Και στο χαρτί και στο γυαλί, το σύνθημα είναι ίδιο: «Υπηρετώντας τον τουρισμό με ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ, κερδίζουμε όλοι, δυναμώνουμε την Ελλάδα».
Και να τι είπαν οι ξένοι για εμάς: «Ποτέ δεν θα ξεχάσω τον Βασίλη και τη μοναδική του εξυπηρέτηση» ή «Ποτέ δεν θα ξεχάσω τη Μαρίνα και τα υπέροχα πρωινά της». Οπου Βασίλης είναι ένας καλοκάγαθος ταξιτζής, και Μαρίνα μια κυρία με ευγενική φυσιογνωμία, προφανώς ιδιοκτήτρια κάποιας πανσιόν.
…Η «συνείδηση» (με κεφαλαία στις αφίσες) δεν είναι μια ιδιότητα που αφυπνίζεται α λα καρτ. Ας μάθουμε να υπηρετούμε με συνείδηση τους συνανθρώπους μας, είτε είναι τουρίστες είτε όχι, είτε είναι ανώτεροί μας είτε -και ιδίως τότε- είναι φτωχοί και αδύνατοι. Το ψάρι της συνείδησης βρωμάει από το κεφάλι ενώ η αναλγησία των «μεγάλων» συντηρεί και ενθαρρύνει την αρπακτικότητα των «μικρών».
Φυσικά θέλω να γνωρίσω αυτόν τον κύριο Βασίλη. Μήπως κάνει πιάτσα στον Πειραιά που πρέπει να είσαι η Σκλεναρίκοβα για να βρεις ταξί; γιατί έχω πήξει με τα σκυλάδικα και την τσιγαρίλα σε αυτά τα άθλια αυτοκίνητα που κατ’ ευφημισμόν αποκαλούνται ταξί.
Επίσης θέλω να γνωρίσω και την κα Μαρίνα γιατί έχω βαρεθεί τους συμπυκνωμένους χυμούς χυμόπουλος και τις ταγγισμένες φρυγανιές που έχουν κάνει καριέρα στα αζήτητα των μπουφέδων.
Ετσι να τον δείτε τον κ. Βασίλη ή την κα Μαρίνα κρατείστε τους το τηλέφωνο, σας παρακαλώ.
Κατοίκησα μια χώρα που ‘βγαινε από την άλλη, την πραγματική,
όπως τ’ όνειρο από τα γεγονότα της ζωής μου. Την είπα κι αυτήν
Ελλάδα και τη χάραξα πάνω στο χαρτί να τηνε βλέπω. Τόσο λίγη
έμοιαζε· τόσο άπιαστη.
Περνώντας ο καιρός όλο και τη δοκίμαζα: με κάτι ξαφνικούς σει-
σμούς, κάτι παλιές καθαρόαιμες θύελλες. Άλλαζα θέση στα πράγμα-
τα να τ’ απαλλάξω από κάθε αξία. Μελετούσα τ’ Ακοίμιστα και την
Ερημική ν’ αξιωθώ να φκιάνω λόφους καστανούς, μοναστηράκια,
κρήνες. Ως κι ένα περιβόλι ολόκληρο έβγαλα γιομάτο εσπεριδοει-
δή που μύριζαν Ηράκλειτο κι Αρχίλοχο. Μα ‘ταν η ευωδία τόση που
φοβήθηκα. Κι έπιασα σιγά σιγά να δένω λόγια σαν διαμαντικά να
την καλύψω τη χώρα που αγαπούσα. Μην και κανείς ιδεί το κάλλος.
‘Ή κι υποψιαστεί πως ίσως δεν υπάρχει.
Θραύση κάνουν τα sms και τα μηνύματα του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου με σεξουαλικό περιεχόμενο (το επονομαζόμενο και sexting παράφραση της λέξης texting) ανάμεσα στους Βρετανούς μαθητές.
Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε στα βρετανικά σχολεία, περίπου το ένα τρίτο των μαθητών μέσης εκπαίδευσης δέχονται μηνύματα στα κινητά τους από συμμαθητές και φίλους με εικόνες σεξουαλικής πράξης στις οποίες μάλιστα μπορεί να απεικονίζονται ακόμη και οι ίδιοι οι αποστολείς. Όπως διαπιστώθηκε, οι επτά από τους δέκα μαθητές ηλικίας από 11 έως 18 ετών που πήραν μέρος στην έρευνα γνώριζαν προσωπικά τον αποστολέα. Σε πολλές περιπτώσεις τα κορίτσια υποχρεώνονται από τους φίλους τους να τους στέλνουν εικόνες σεξουαλικού περιεχομένου. Το υλικό συχνά ανεβαίνει και στις λεγόμενες ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης.
«Είναι σημαντικό για γονείς και καθηγητές να αντιληφθούν την εξάπλωση του φαινομένου έτσι ώστε να σταματήσουμε τη σεξουαλική παρενόχληση που υφίστανται πολλοί μαθητές και μαθήτριες», δήλωσε η επικεφαλής της έρευνας.
κι ὅσ’ ἄστρα γύρω βρίσκονται
στὴν ἔκπαλη σελήνη παρευθὺς
τὸ φωτεινὸ τους πρόσωπο
κρύβουν κάθε φορὰ ποὺ ἐκείνη ὁλόγιομη
καταλάμπει τὴ γῆ τὴ σκοτεινὴ
ἀνεβαίνοντας
«Τον Αύγουστο δεν υπάρχουν ειδήσεις». Υποτίθεται. Το είπε κάποτε ο Ουμπέρτο Εκο και από τότε το σύμπαν κινητοποιήθηκε για να τον διαψεύσει. Και σαν να γίνεται επίτηδες, κάθε Αύγουστο, όσο περνάει ο καιρός, οι ειδήσεις, αντί να βαίνουν μειούμενες, αυξάνονται και πάνε.
Κάπως έτσι έσκασε και η υπόθεση με τα λουκέτα στα blogs. Από το πουθενά και μέσα στη θερινή ραστώνη διάφορα blogs (που λειτουργούσαν στην πλατφόρμα blogger της Google – είχαν δηλαδή την επέκταση .blospot.com) άρχισαν να κλείνουν. Και οι bloggers, που xωρίς κάποια προειδοποίηση επιχειρούσαν να μπουν στις σελίδες τους, διαπίστωναν έκπληκτοι ότι «αυτό το ιστολόγιο πιθανώς να παραβιάζει τους Ορους Υπηρεσίας Blogger». Που σημαίνει ότι κάποιος (ή κάποιοι), για δικούς του λόγους, θιγμένος από το περιεχόμενο του blog έστειλε ειδοποίηση (flag) στην Google που με τη σειρά της έκλεισε προσωρινά το blog για να τσεκάρει τυχόν παρατυπίες. Ομως, το «πιθανώς», λίγες μέρες μετά το πρώτο αιφνιδιαστικό λουκέτο εξαφανίστηκε από τα περισσότερα κλειστά blogs, περνώντας σαφώς το μήνυμα ότι κάποιοι από τους δεκάδες όρους και κανονισμούς παραβιάστηκαν.
Η Google με ανακοίνωσή της αναφέρει ότι «η υπηρεσία Blogger, που προσφέρει η Google Inc., πιστεύει ακράδαντα στην ελευθερία του λόγου. Ωστόσο επιθυμούμε κάθε χρήστης να μπορεί εύκολα να μας αναφέρει αν το περιεχόμενο από τα blogs τον προσβάλλει. Λαμβάνουμε υπόψη πολύ σοβαρά κάθε καταγγελία και όσο ερευνούμε το περιεχόμενο του υπό κρίση blog, απαγορεύουμε την πρόσβαση σε αυτό. Αν κρίνουμε τελικά ότι το blog όντως παραβιάζει τους όρους χρήσης, τότε το απαλείφουμε ολοσχερώς».
Σύμφωνα με τους όρους παροχής υπηρεσιών του blogger, κάθε χρήστης του Διαδικτύου που θεωρεί ότι πλήττεται από οποιοδήποτε blog μπορεί να στείλει άμεσα online ειδοποίηση στους υπεύθυνους της πλατφόρμας ώστε εκείνοι να τσεκάρουν αν όντως το blog προσβάλλει με οιονδήποτε τρόπο (κείμενο, φωτογραφίες, βίντεο) μερίδα των χρηστών.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι αν για κάποιο λόγο μια μικρή ομάδα ατόμων αντιπαθεί έναν blogger, μπορεί να επισημάνει το blog του για να εξεταστεί από την ομάδα της Google. Και μέχρι να εξεταστεί, να παραμένει «κλειστός». Ενα σύστημα που ίσως να μπορεί να λειτουργεί με τα αμερικανικά πρότυπα, αλλά στην ελληνική πραγματικότητα είναι ικανό να παροπλίσει bloggers για …ψύλλου πήδημα.
Και φυσικά, η όλη κατάσταση έχει πυροδοτήσει αναρίθμητες θεωρίες συνωμοσίας. Γιατί κάποια blogs κλείνουν μόνο για λίγο, ενώ άλλα έχουν λουκέτο εδώ και μέρες; Ποιος διαπλέκεται με ποιον; Ποιοι διαδίδουν ότι έκλεισαν για να δημιουργήσουν εντυπώσεις και για να κερδίσουν σε επισκεψιμότητα; Και άλλες πολλές υποθέσεις συζητούνται αέναα στα blogs που είναι ακόμα στον αέρα.
Τα φώτα στους δρόμους της πόλης Ντέρεντρουπ στη Γερμανία σβήνουν κάθε βράδυ στις 11. Και όποιος δεν θέλει να περπατάει στα σκοτάδια; Δεν έχει παρά να πατήσει έναν κωδικό στο κινητό του για να λουστεί ο δρόμος στο φως. Κάπως έτσι λειτουργεί αυτό που θα μπορούσε να είναι μία από τις εφευρέσεις της χρονιάς.
Την απόφαση να βυθίζεται στο σκοτάδι η γερμανική πόλη των 9.000 κατοίκων, πήρε το δημοτικό συμβούλιο με σκοπό να εξοικονομήσει χρήματα. Ο δήμος έλυσε το οικονομικό του πρόβλημα, αλλά προκάλεσε άλλο μεγαλύτερο στην ασφάλεια. Πώς θα κυκλοφορούσαν οι κάτοικοι ασφαλείς στους σκοτεινούς δρόμους και πολύ περισσότερο τα παιδιά τους; Το ίδιο ερώτημα απασχολούσε και τον Ντίετερ Γκρότε, έναν διαφημιστή. Τελικά, η φοβερή ιδέα ήρθε στη γυναίκα του. «Συζήτησα το πρόβλημα μαζί της και καταλήξαμε στη διαπίστωση ότι είναι δυνατό να ανάβουμε τα φώτα μόνοι μας, όπως κάνουμε και στο σπίτι μας», διηγείται ο Γκρότε στο περιοδικό «Τάιμ».
Ο Γερμανός διαφημιστής απευθύνθηκε στην εταιρεία Lemgo προτείνοντας μια λύση: να ανάβουν οι κάτοικοι τα φώτα των δρόμων με μια απλή κλήση από το κινητό. Λίγους μήνες αργότερα, η εταιρεία ανέπτυξε έναν ειδικό διακομιστή κι ένα λογισμικό. Το πρόγραμμα ονομάστηκε Dial4Light και επιτρέπει στους κατοίκους του Ντέρεντρουπ να ανάβουν μέσω μιας κλήσης στο κινητό τα φώτα σε ένα δρόμο όταν περνούν από εκεί. Τα φώτα μένουν αναμμένα όσο χρειάζεται για να διασχίσει ένας πεζός το δρόμο από τη μια άκρη του στην άλλη.
Το πρόβλημα ξεκίνησε πιλοτικά τον περασμένο χρόνο κι έπειτα από την υποδοχή που βρήκε από τους κατοίκους του Ντέρεντρουπ εφαρμόστηκε σε ολόκληρη την πόλη. Το Dial4Light δεν εξοικονομεί μόνον ενέργεια και επομένως χρήματα, αλλά βάζει ένα λιθαράκι στην προστασία του περιβάλλοντος. Ο δήμος υπολογίζει ότι το Ντέρεντρουπ θα μειώσει κατά 12 τόνους τον χρόνο τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
Πριν από καιρό ο Λουκ Κόουλ μου πρότεινε στο Facebook να γίνω «φίλος» του. Ημασταν συμφοιτητές στη Νομική. Δεν κάναμε ποτέ στενή παρέα, αλλά τον συμπαθούσα. Ηταν έξυπνος, είχε χιούμορ και νοιαζόταν για σημαντικά πράγματα. Κάποια στιγμή χαθήκαμε, αλλά όταν ανταποκρίθηκα θετικά στην πρόταση άρχισα να λαμβάνω σε τακτά διαστήματα νεότερες πληροφορίες για τη ζωή του.
Είχε ιδρύσει ένα κέντρο στο Σαν Φρανσίσκο που βοηθούσε φτωχούς να αποτρέπουν την περιβαλλοντική μόλυνση στις γειτονιές τους. Είχε εκπροσωπήσει Ινδιάνους της Βόρειας Αμερικής που προσπαθούσαν να προστατεύσουν τη γη των προγόνων τους. Είχε συνεργασθεί με τους Εσκιμώους Ινουίτ της Αλάσκας όταν αγωνίζονταν να εμποδίσουν μια εταιρεία να μολύνει τα υδάτινα αποθέματά τους.
Ο Λουκ ήταν παντρεμένος με έναν γιο και η φωτογραφία του στο Facebook- χαμογελάει απέναντι σε ένα βουνό, με την γκρίζα γενειάδα του- υπονοούσε ότι είναι ένας ευτυχισμένος σαραντάρης με στόχους στη ζωή. Τον θάνατό του τον πληροφορήθηκα στο Facebook. Σκοτώθηκε σε τροχαίο στην Ουγκάντα. Η γυναίκα του τραυματίστηκε σοβαρά. Αμέσως η σελίδα του έγινε τόπος συνάντησης για τους εκατοντάδες «φίλους του». Αντάλλασσαν μηνύματα, αναμνηστικά, φωτογραφίες και ένα ποίημα του Ρίλκε.
Καταχωρήθηκε και μια πληροφορία για την τελετή αποτέφρωσής του στην Ουγκάντα. Ο Λουκ έφυγε με μια σοκολάτα Μαγαδασκάρης, ένα ανθρακούχο αναψυκτικό και ένα μικρό σημείωμα «περιβαλλοντικής δικαιοσύνης» που είχε στην τσέπη του παντελονιού του. Το Wall του Λουκ παραμένει ενεργό. Πρόσφατα οι φίλοι του γιόρτασαν εκεί τα γενέθλιά του.
Πολιτική του Facebook είναι να διατηρεί ανοικτές τις σελίδες των μελών και μετά τον θάνατό τους, ώσπου να ζητηθεί το κλείσιμο από κάποιον δικό τους άνθρωπο. Μπορείς να διακόψεις τη φιλία με νεκρούς ανθρώπους, με τον ίδιο τρόπο που διακόπτεις τη φιλία με ζωντανούς. Ομως είναι πολύ σκληρό να κοιτάξεις κατάματα έναν παλιό φίλο και να τον εξαφανίσεις πατώντας ένα πλήκτρο.
Υπάρχει βέβαια κάτι ατελές σε ένα διαδικτυακό μνημείο. Οσοι επισκεπτόμαστε τη σελίδα του Λουκ δεν συναντιόμαστε σωματικά για να τιμήσουμε τη μνήμη του, δεν καταβάλλουμε τον κόπο της μετακίνησης.
Παρ΄ όλα αυτά, το Wall του Λουκ λειτουργεί κατά τρόπο ιδιαζόντως δημοκρατικό, διότι εκεί μιλούν όλοι. Οποιος είχε συνάψει φιλικό δεσμό με τον μακαρίτη, μπορεί να καταθέσει μια ανάμνηση, να διατυπώσει κάποιες σκέψεις του. Επίσης, είναι μακράς διάρκειας: το κανονικό μνημόσυνο κρατάει μια-δυο ώρες, ενώ η σελίδα του Facebook παραμένει ανοικτή και επισκέψιμη επ΄ αόριστον. Και κατά παράξενο τρόπο είναι μοναδικά πνευματική. Εκπλήσσεται κανείς βλέποντας πόσο πολλά μηνύματα στο Wall του Λουκ απευθύνονται ακόμη προσωπικά σε αυτόν.
Αποφάσισα να παραμείνω φίλος του Λουκ στο Facebook όσο οι συγγενείς του κρατούν ανοικτή τη σελίδα του. Είναι ένας φόρος τιμής προς έναν καλό άνθρωπο που έφυγε πολύ νωρίς. Και μια υπόμνηση ότι «ο θάνατός του με φτωχαίνει», όπως λέει και ο ποιητής.
Το να περάσει κανείς ένα πρωινό χαζεύοντας τον κόσμο που κοιτάζει τα έργα τέχνης δεν είναι επιστημονικό πείραμα. Είναι όμως αφορμή για να θέσει το μόνιμο ερώτημα: Τι ακριβώς αναζητούμε όταν τριγυρίζουμε τα μουσεία ως τουρίστες; Τις προάλλες, δύο κορίτσια με λουλουδάτα φορέματα τριγύριζαν στο Λούβρο. Σταματούσαν σε κάποια γλυπτά και τα περιτριγύριζαν. Κοιτούσαν αργά και δεν βιάζονταν. Το ασυνήθιστο ήταν ότι σταματούσαν.
Οι περισσότεροι επισκέπτες διέσχιζαν το Pavillon des Sessions, μια αίθουσα με γλυπτά απ’ όλο τον κόσμο πλην της Ευρώπης, χωρίς στάση. Κάποιοι κοίταζαν τα ταμπελάκια ή τους οδηγούς που κρατούσαν στα χέρια τους, σαν να έπρεπε κάποιος να τους πει τι απεικόνιζε αυτό που ολοκάθαρα έβλεπαν μπροστά τους. Σε διάστημα μιας-δύο ωρών, σχεδόν κανένας επισκέπτης δεν στάθηκε σε κάποιο έκθεμα πάνω από ένα λεπτό. Μόνο ένα ξύλινο άγαλμα του 17ου αιώνα από το Σαν Κριστόμπαλ των νησιών του Σολομώντα, που απεικόνιζε ένα ζευγάρι σε ερωτικές περιπτύξεις, έκανε κάποιους να σταματήσουν, να χασκογελάσουν και να πάρουν φωτογραφία, χωρίς όμως να χάσουν τον ρυθμό τους.
Ποιότητα θέασης
Οι ταξιδιώτες που έκαναν τον μεγάλο γύρο της Ευρώπης τον 18ο αιώνα περνούσαν μήνες και χρόνια μαθαίνοντας γλώσσες, συζητώντας με διανοούμενους και φτιάχνοντας σκίτσα των όσων έβλεπαν. Μετά οι φωτογραφικές μηχανές αντικατέστησαν τα σκίτσα, η ευκολία ήρθε στη θέση της ουσιαστικής ενασχόλησης και πολύς κόσμος έχασε την επιθυμία να κοιτάει πραγματικά. Φανταζόμαστε ότι επειδή η μηχανή μας έχει αιχμαλωτίσει μια εικόνα ή επειδή αυτή βρίσκεται αιωνίως διαθέσιμη στο Ιντερνετ, η ενασχόληση με το πρωτότυπο είναι χαμένος χρόνος.
Ετσι οι σημερινοί τουρίστες διασχίζουν τα μουσεία προσπαθώντας να καλύψουν όλη την ιστορία της τέχνης σε μία μέρα. Αν περάσουν μπροστά απ’ όλα τα εκθέματα «είδαν» το Λούβρο. Το θέμα δεν είναι η ποιότητα της θέασης αλλά ο όγκος των έργων. Αν τα μουσεία είναι μια ευκαιρία για καλλιέργεια, τότε πολλοί επισκέπτες δείχνουν να προτιμούν την καλλιέργεια «στο πόδι». Εξάλλου η βελτίωση των μέσων μεταφοράς μάς δίνει τη δυνατότητα να δούμε πολλές συλλογές μέσα σε λίγο χρόνο. Παράλληλα, έχουν ατονήσει οι παραδοσιακοί κανόνες της τέχνης που έλεγαν στους επισκέπτες τι να δουν και τι όχι και τη θέση τους πήρε η ισότητα ανάμεσα στις εικαστικές δημιουργίες. Αυτό ήταν καλό και απαραίτητο, μέχρις ενός σημείου. Εκατομμύρια εικόνες ανταγωνίζονται τώρα για να αποσπάσουν την προσοχή μας. Η δυτική κουλτούρα απελευθερώθηκε αλλά και χάθηκε σ’ έναν ωκεανό παροδικών ερεθισμάτων, χωρίς άγκυρες και σημεία αναφοράς.
Στο κατάμεστο Θέατρο Απόλλων το συριανό κοινό απόλαυσε μία ξεχωριστή μουσική παράσταση στα πλαίσια των Ερμουπολείων 2009, τον Νυχτερινό Κήπο με την Αγγελική Ιονάτος και την Κατερίνα Φωτεινάκη.
Το Ντουέτο της Αγγελικής Ιωννάτου με την Κατερίνα Φωτεινάκη, που μας έρχονται ως «αντιδάνειο» από τη Γαλλία. Η διάσημη και πολυβραβευμένη στο εξωτερικό Angelique Ionatos συνάντησε την νεαρή Κατερίνα Φωτεινάκη στο Παρίσι. Καρπός αυτής της συνάντησης ο «νυχτερινός κήπος» στον οποίο ξεφυτρώνουν σαν λουλούδια, τραγούδια πάνω σε στίχους μεγάλων ποιητών, Ελύτη, Σαπφώς, Γκάτσου, Neruda σε συνθέσεις της Αγγελικής Ιωννάτου, της Κατερίνας Φωτεινάκη αλλά και άλλων ελλήνων και γάλλων συνθετών – Χατζιδάκι, Leo Ferre, Barbara, καθώς και διασκευές τους πάνω σε παραδοσιακά τραγούδια. Δύο κιθάρες και δύο φωνές που συνθέτουν μια σπάνια λυρική ατμόσφαιρα άλλοτε απαλή και νοσταλγική άλλοτε δυναμική και.. ροκ, άλλοτε παιγνιώδη και χιουμοριστική.
Να τι έγραψε για τις παραστάσεις της Αγγελικής Ιονάτος και της Κατερίνας Φωτεινάκη η Le Monde στις 7 Μαρτίου 2009.
«….Η ποίηση υπήρξε από πάντα η φίλη της Αγγελικής Ιονάτος. Από το 1976, μερικά χρόνια μετά από την εγκατάστασή της στη Γαλλία, δημιουργεί συνθέσεις πάμω σε κείμενα Ελλήνων ποιητών. Και συνεχίζει να τους τραγουδά: Τον Οδυσσέα Ελύτη, το Μάνο Χατζιδάκι, την ποιήτρια Σαπφώ από τη Μυτιλήνη [7αι. π.χ]. Και μαζί τους τοποθετεί και το “Septembre” [τι όμορφη εποχή] τραγούδι της Barbara, που το ερμηνεύει με χάρη και ευαισθησία η Κατερίνα Φωτεινάκη.
Αυτές οι συγγένειες μπορεί να προκαλέσουν έκπληξη. «Μη σας κάνει εντύπωση, εάν σας μιλώ για τη Σαπφώ σα να ήταν κάποια σύγχρονη ποιήτρια», δικαιολογείται χαμογελώντας η Αγγελική Ιονάτος.
«Η ποίηση είναι όπως τα όνειρα, εκεί κανείς δε γερνά ποτέ». Οι δύο τραγουδίστριες, με την κιθάρα στο χέρι, ξυπόλυτες, και γύρω-γύρω τους κεριά, αλλάζουν τις φωνές τους [ματ και σκοτεινή της Αγγελικής Ιονάτος, αέρινη και δροσερή της Κατερίνας Φωτεινάκη, τις κάνουν να συναντιούνται ή να διαφοροποιούνται, διασκεδάζουν σα δύο έφηβες συνδυάζοντας για παράδειγμα ένα παραδοσιακό Ελληνικό τραγούδι και ένα κείμενο της Colette.
Γιατί μέσα στον «κήπο» τη νύχτα κάθε τόλμη είναι επιτρεπτή.»
Πολλές φιλόλογοι και φιλολογίζουσες ψυχές χτες στο θέατρο Απόλλων της Ερμούπολης απόλαυσαν την ευφάνταση προσέγγιση της Κατερίνας Φωτεινάκη στη διδασκαλία των προσωπικών αντωνυμιών.
«Υπάρχει κάτι πιο όμορφο από το να φέρνεις την ποίηση στον δρόμο; Μόνο η μουσική μπορεί να το κάνει αυτό», εμφατικά λέει στην «Κ» η Angelique Ionatos. Μουσικός, συνθέτης και ερμηνεύτρια, τροβαδούρος θα λέγαμε, η Αγγελική Ιονάτου εδώ και δύο δεκαετίες, ζει στη Γαλλία, όπου μελοποιεί ποίηση –ελληνική πρωτίστως– κοινωνώντας την στο γαλλόφωνο κοινό. Στην αξιόλογη και μακροπερίοδη δισκογραφική της πορεία, ο Ελύτης, ο Ρίτσος, ο Παλαμάς, ο Σαχτούρης, ο Βάρναλης, ο Καβάφης και άλλοι θαυματοποιοί του ποιητικού λόγου έχουν ντυθεί τις μελωδίες της. Στους δίσκους και τα ρεσιτάλ με σεβασμό κοιτά κατάματα τους μεγαλειώδεις στίχους, τους οποίους και ερμηνεύει στα ελληνικά. Στην καινούργια της δουλειά «Eros y muerte» συνθέτει μουσικές πάνω στα «Εκατό ερωτικά σονέτα» του Πάμπλο Νερούδα και τον «Τάφο» του Κωστή Παλαμά, που τραγουδά στα ισπανικά και τα ελληνικά αντίστοιχα. Αρχική της πρόθεση ήταν να «ασκηθεί» αποκλειστικά πάνω στον Νερούδα. Η ταυτόχρονη όμως ενασχόληση με τον Παλαμά την οδήγησε στον εν λόγω δίσκο, που τον παρουσίασε με τη μορφή θεάματος, στο Θέατρο της Πόλης του Παρισιού «Theatre de la ville» για μία εβδομάδα το φθινόπωρο, ενώ έπεται συνέχεια.
«Ιουλίου λόγος» του Ελύτη
Σπονδυλική στήλη στο έργο της θεωρεί τον δίσκο «Ιουλίου λόγος» σε ποίηση Ελύτη, με τη συνέργεια του σπουδαίου βαρύτονου Σπύρου Σακά. Ξεχωρίζουμε ακόμη τη «Θάλασσα» σε μουσική Μίκη Θεοδωράκη και ποίηση Δήμητρας Μαντά, όπου η Angelique Ionatos αποδίδει τα κομμάτια με την κιθάρα και τη φωνή της. Παλιότερα, είχε καταπιαστεί με τη «Μαρία Νεφέλη» και το «Μονόγραμμα», δραστηριότητα που εγκαινίασε την καλλιτεχνική σχέση της με τον ποιητή. Αλληλογραφούσαν συχνά, με αφορμή τις προκείμενες δουλειές της, όπως άλλωστε και με κάθε άλλο λογοτέχνη που επιθυμούσε να μελοποιήσει. «Ο Ελύτης αν και ενέκρινε τη μουσική που βάζαμε στα ποιήματά του, δεν μπορούσε να την αγαπήσει. Δικαιολογημένα. Πώς μπορεί να του άρεσε απ’ τη στιγμή που είχε στο αυτί τη δική του μουσική, τη μουσική που ο ίδιος δημιούργησε μέσα στο ποίημα; Η μελοποίηση που του άρεσε περισσότερο ήταν στη «Σαπφώ», όπου συμμετείχε και η Νένα Βενετσάνου. Λογικό, αφού δεν ήταν δικά του ποιήματα –μόνο η νεοελληνική απόδοση– τα έβλεπε πιο αποστασιοποιημένα», εξομολογείται.
Την εν ψυχρώ δολοφονία πέντε Ελληνοκύπριων αιχμαλώτων πολέμου κατά τον Αττίλα ΙΙ επιβεβαίωσε η ταυτοποίηση των οστών τους με τη μέθοδο DΝΑ, φέρνοντας στο φως το δράμα των αγνοουμένων και φωτίζοντας τις πιο σκοτεινές πτυχές της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο.
Τα λείψανα των πέντε Ελληνοκύπριων αιχμαλώτων, τους οποίους κατά τη στιγμή της αιχμαλωσίας φωτογράφισε Τούρκος δημοσιογράφος, βρέθηκαν στις εκταφές που διενεργεί η Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων (ΔΕΑ) στο κατεχόμενο χωριό Τζιάος. Οι πέντε αιχμάλωτοι που υπηρετούσαν στο 398ο Τάγμα Πεζικού είναι οι τραγικοί πρωταγωνιστές μιας από τις πιο εμβληματικές φωτογραφίες ντοκουμέντα της κυπριακής τραγωδίας, καθώς είναι γονατιστοί με τα χέρια πίσω από το κεφάλι περικυκλωμένοι από Τούρκους στρατιώτες.
Πριν μερικά χρόνια, όταν ακόμα ήταν σε εξέλιξη το πρόγραμμα Οδύσσεια, δέχθηκα μία πρόσκληση από το Ζωγράφειο σχολείο της Κωνσταντινούπολης για να κάνω ένα μάθημα με νέες τεχνολογίες. Η υπόθεση στράβωσε όμως όταν πληροφορήθηκα, ότι ο Τούρκος διευθυντής του σχολείου απαιτούσε να μάθει με όλες τις λεπτομέρειες το περιεχόμενο των εισηγήσεών μου για να τις εγκρίνει. Εστειλα λοιπόν ως θέμα “Τα εγκλήματα της Τουρκίας απέναντι στην ανθρωπότητα” και η πρόσκληση ανακλήθηκε. Δεν ήταν γραφτό…
«Αγαπάμε την ιστιοπλοΐα… αλλά και τα δελφίνια», τα οποία προτιμούν να περάσουν το καλοκαίρι τους στα νερά των Κυκλάδων και της Εύβοιας. Το πρόγραμμα «Ο Δρόμος του Δελφινιού» είναι μια πρωτοβουλία του Πανελλήνιου Ομίλου Ιστιοπλοΐας Ανοικτής Θαλάσσης (ΠΟΙΑΘ), που καλεί τους ιστιοπλόους αλλά και όλους όσοι ταξιδεύουν με σκάφη στα νερά του Αιγαίου, να συμβάλουν στην προστασία των δελφινιών που ζουν στις ελληνικές θάλασσες.
Στο site www.spotadolphin.gr κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να βρει βασικές πληροφορίες για τα δελφίνια, καθώς και τη φόρμα καταγραφής των στοιχείων τους. Εχοντας ενημερωθεί, αρκεί κάποιος που θα δει δελφίνι να παρατηρήσει και να καταγράψει τα βασικά χαρακτηριστικά του και τη συμπεριφορά του ως προς το σκάφος.
Τα δελφίνια (το κοινό δελφίνι, το ρινοδέλφινο, το σταχτοδέλφινο και το το ζωνοδέλφινο) είναι τέσσερα από τα εφτά θηλαστικά (τα άλλα τρία είναι ο φυσητήρας, ο ζιφιός και η μεσογειακή φώκια) που διαβιούν μόνιμα στο Αιγαίο.
Σύμφωνα με το προγράμματα των ιστιοπλόων, η μεγαλύτερη παρουσία αυτών των συμπαθών κητωδών παρουσιάστηκε στις Κυκλάδες και την Εύβοια. Συνολικά μέσα στον Ιούλιο έγιναν 29 παρατηρήσεις κητωδών, οι περισσότερες από αυτές από τους περίπου 500 ιστιοπλόους του 46ου Ράλι Αιγαίου.
Περισσότεροι από τους μισούς Ευρωπαίους χρησιμοποιούν πλέον τακτικά το Ίντερνετ, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε σήμερα και υπογραμμίζει την ανάδυση μιας «ψηφιακής γενιάς» που είναι πολύ δραστήρια στο Διαδίκτυο, αλλά ελάχιστα πρόθυμη να πληρώσει για τις υπηρεσίες που της παρέχονται εκεί.Σύμφωνα με μια έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, 56% των Ευρωπαίων έγιναν το 2008 τακτικοί χρήστες του Ίντερνετ, σημειώνοντας ένα άλμα κατά ένα τρίτο σε σύγκριση με το 2004, ενώ τα μισά νοικοκυριά και πάνω από το 80% των επιχειρήσεων διαθέτουν σύνδεση υψηλής ταχύτητας.
Οι πιο σταθεροί χρήστες του Ίντερνετ είναι οι κάτω των 24 ετών: 66% εξ αυτών το χρησιμοποιούν κάθε ημέρα, έναντι μόνο 43% στο σύνολο του πληθυσμού της ΕΕ. Επίσης το 73% των ηλικίας 16-24 ετών κατέφυγαν μέσα στους 3 τελευταίους μήνες σε υπηρεσίες δημιουργίας και μοιράσματος περιεχομένων στο Ίντερνετ, δηλαδή οι διπλάσιοι από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (35%).
“Μια νέα γενιά Ευρωπαίων που κατέχει το Διαδίκτυο και είναι έτοιμη να εφαρμόσει τους νεωτερισμούς του κάνει την εμφάνισή της. Αυτοί οι ‘αυτόχθονες της ψηφιακής τεχνολογίας’ αντιπροσωπεύουν ένα σημαντικό δυναμικό για την ανάπτυξη της Ευρώπης”, υπογραμμίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Όμως αναφέρει ακόμη ότι “αυτοί οι νεαροί χρήστες βρίσκονται επίσης σε απόσταση από τον υπόλοιπο πληθυθσμό όσον αφορά τη στάση τους έναντι της πληρωμής για ον-λάιν περιεχομένα και της αντίληψής τους ότι πολλές από τις υπηρεσίες και τα περιεχόμενα είναι διαθέσιμα δωρεάν στο Ίντερνετ ή απλώς με αντάλλαγμα το αντίτιμο για μια απεριόριστη σύνδεση”.
Έτσι “η ‘ψηφιακή γενιά’ φαίνεται απρόθυμη να βάλει το χέρι στο πορτοφόλι για να ‘κατεβάσει’ ή να συμβουλευτεί online περιεχόμενα όπως βίντεο ή μουσική”: 33% υποστηρίζουν ότι δεν είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν το παραμικρό, δηλαδή οι διπλάσιοι από το μέσο όρο της ΕΕ.
Όμως “βρίσκονται στην πραγματικότητα στους κόλπους αυτής της γενιάς, αναλογικά διπλάσιας σε μέγεθος από τον υπόλοιπο πληθυσμό που έχει ήδη πληρώσει γι’ αυτού του τύπου τις υπηρεσίες (10% των νεαρών χρηστών έναντι 5% του συνόλου του πληθυσμού της ΕΕ)”, υπογραμμίζουν οι Βρυξέλλες.
“Είναι επίσης περισσότερο διατεθειμένοι να πληρώσουν για να έχουν μια υπηρεσία ανώτερης ποιότητας” ή μια πιο ενδιαφέρουσα τιμή απ’ ό,τι σ’ ένα πραγματικό κατάστημα.
Ολοένα και περισσότεροι ιερείς χρησιμοποιούν τον διαδικτυακό «άμβωνα».
Συναγωνίζεται σε αριθμό φαν τα γκρουπάκια του facebook που είναι αφιερωμένα σε τραγουδιστές, ηθοποιούς και πολιτικούς. Το γκρουπ «Γέρων Παΐσιος- Εlder Ρaisios» ήδη αριθμεί 65.944 μέλη.
Πρόκειται για τον αγιορείτη μοναχό, γέροντα Παΐσιο, που απεβίωσε το 1994. Στο γκρουπ μπορεί να διαβάσει κάποιος δεκάδες ρήσεις του μοναχού, να ακούσει ηχητικά αποσπάσματα από ομιλίες του και συζητήσεις του με πιστούς, να δει βιντεάκια. Πολυπληθές είναι ακόμη ένα θρησκευτικό γκρουπάκι αφιερωμένο στον Άγιο Νεκτάριο της Αίγινας. Μέλη σ΄ αυτό έχουν γίνει περίπου 3.500 άνθρωποι. Όπως αποδεικνύεται όμως, ισχυρή παρουσία στο facebook έχουν και δεκάδες Έλληνες ιερείς, στην πλειονότητά τους νέοι. Έχουν δημιουργήσει profiles και έχουν μετατρέψει το facebook σε… faithbook! Αρκετοί από αυτούς μπήκαν, όπως λένε, στη διαδικτυακή κοινότητα όχι για να αναζητήσουν φίλους αλλά για να επικοινωνήσουν με τους πιστούς και να ακούσουν τις απόψεις τους. Άλλοι έχουν φτιάξει γκρουπ με στόχο να παρουσιάσουν τις δραστηριότητες των ενοριών τους.
Πριν από λίγες ημέρες ο καθολικός αρχιεπίσκοπος του Ουέστμινστερ στην Αγγλία, Βίνσεντ Νίκολς, προειδοποίησε για τους κινδύνους του facebook λέγοντας ότι ωθεί τους νέους σε επιφανειακές φιλίες που μπορεί να οδηγήσουν ακόμη και σε αυτοκτονίες. Στην Ελλάδα πάντως όχι μόνο δεν υπάρχουν τέτοιες προειδοποιήσεις αλλά αρκετοί Έλληνες ιερείς χρησιμοποιούν το facebook για να προσεγγίσουν τους πιστούς.
Η ιδεολογική, πολιτική ή άλλη χρήση της Ιστορίας δεν είναι φαινόμενο νέο. Ο Θουκυδίδης μάς παραδίδει (εδώ μεταφρασμένος από τον Ελευθέριο Κ. Βενιζέλο) ότι «[…] οι περισσότεροι από τους Αθηναίους νομίζουν ότι ο Ιππαρχος ήτο πράγματι τύραννος, όταν εφονεύθη από τον Αρμόδιον και τον Αριστογείτονα, και αγνοούν ότι ο μεν Ιππίας, ως πρεσβύτερος των υιών του Πεισιστράτου, ήσκει την αρχήν, ενώ ο Ιππαρχος και ο Θεσσαλός ήσαν απλώς αδελφοί του […]». Και όμως πέρασαν στην Ιστορία ως τυραννοκτόνοι και έτσι τιμήθηκαν –γιατί προφανώς ήταν πολιτικά αναγκαίο– και όχι ως οι μοιραίοι ήρωες μιας συνηθισμένης στην αρχαία Αθήνα «ερωτικής περιπετείας».
Η Ιστορία χρησιμοποιείται από χιλιετιών ως εργαλείο διδακτικό, πολιτικό, ιδεολογικό ή άλλο, και όπως κάθε εργαλείο πρέπει να αποκτήσει, κάθε φορά, το σχήμα, την υφή και τις δυνατότητες οι οποίες είναι αναγκαίες για να αποδώσει το έργο που θέλει ο εκάστοτε χρήστης της, ο οποίος, συνήθως, δεν είναι θεράπων της επιστήμης της. Γι’ αυτό και οι αγοραίοι αφηγητές της «δημόσιας ιστορίας», είτε είναι Ελληναράδες ρήτορες στα παραθύρια είτε οσκαρούχοι σκηνοθέτες του Χόλιγουντ, άλλα τα υπερτονίζουν, άλλα τα υποβαθμίζουν, άλλα τα αποσιωπούν και άλλα τα αλλοιώνουν. Ετσι βλέπουμε μόνο τις σφαγές των αλλοεθνών και των αλλοθρήσκων σε βάρος του δικού μας έθνους ή βλέπουμε εκείνον τον ταλαντούχο Ρομπέρτο Μπενίνι να δείχνει τους Αμερικανούς –και όχι πράγματι τους Σοβιετικούς του Στάλιν– να απελευθερώνουν ένα στρατόπεδο που η όψη του παραπέμπει στο Αουσβιτς Μπιρκενάου και να αποσπά έτσι το Οσκαρ.
Στους καιρούς μας, πολλοί αμφισβητούν εμμέσως το χρονικό, γεωγραφικό και ιδεολογικό εύρος του φαινομένου της Ιστορίας ως εργαλείου επιβολής, αναφερόμενοι επιμόνως σε περιπτώσεις του πρόσφατου παρελθόντος στις οποίες, κατά σύμπτωση, ο χρήστης ή οι χρήστες φαίνεται να είναι, σχηματικά ταγμένοι, με την ομάδα του «έθνους». Ετσι μένουν συχνά στο απυρόβλητο της κριτικής των διανοουμένων οι τεράστιες παγκόσμιας δυναμικής, πολυδάπανες πολυμιντιακές μηχανές διαμόρφωσης υπηκόων μέσω της χρήσης της Ιστορίας. Ετσι τα παιδιά μας μαθαίνουν για μιαν Ευρώπη του 20ού αιώνα όπου το φως εμάχετο το σκότος, όπως οι καλοί και οι κακοί του παραμυθιού τάχα. Και αγνοούν ότι οι καλοί της Ευρώπης ήσαν στην Αφρική και αλλού ίδιοι με τους κακούς της Γηραιάς Ηπείρου μας, οι οποίοι δεν είχαν το προνόμιο της βαρβαρότητας και βεβαίως ούτε το προνόμιο του πολιτισμού.
Ομως η επιλεκτική κριτική της ιδεολογικής χρήσης της Ιστορίας από τους διανοουμένους είναι μια στάση, νιώθεται. Είναι συμφυής με τον ιδεολογικό τους οίστρο, αλλά και υπαγορεύεται από το καθήκον τους ως ενεργών πολιτών. Το πρόβλημα είναι με εκείνους εκ των επιστημόνων ιστορικών που εμφανίζονται –βεβαίως εν ονόματι της επιστήμης– ως πολέμιοι της ιδεολογικής χρήσης της Ιστορίας και κήνσορες μόνον των ρητόρων, που δεν έχουν προσχωρήσει –όπως αυτοί μήπως;– στο πνεύμα της υπερεθνικής «αυτοκρατορίας» το οποίο –πάντα στη διάρκεια των αιώνων– άμβλυνε και αμβλύνει τα εθνικά πάθη πρός όφελός της. Γι’ αυτό μπορούμε να μιλάμε για χρήση κάποιων ιστορικών.
Στις 11 και 12 Σεπτεμβρίου οι Raining Pleasure, μια από τις πιο ενδιαφέρουσες μπάντες, με μια καλοπουλημένη εκδοχή της ελληνικής ποπ, θα πλημμυρίσουν με τον ήχο τους το χώρο του Αιθρίου του Μεγάρου.
Ταινία η ιστορία δύο γυναικών που τις ένωσε ηλεκτρονικό ημερολόγιο.
Η μία έγραψε βιβλίο με συνταγές μαγειρικής. Η άλλη δημιούργησε ένα μπλογκ όπου περιέγραφε τις προσπάθειές της να εκτελέσει τις συνταγές αυτές. Τώρα η ιστορία των δύο γυναικών μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο που βρήκε έτσι την ευκαιρία να ρίξει μια πρώτη ματιά στον θαυμαστό κόσμο της μπλογκόσφαιρας.
Η Τζούλι Πάουελ λέει ότι δεν είχε στον νου της ούτε τα βιβλία ούτε τον κινηματογράφο όταν δημιουργούσε το μπλογκ της, που το περιγράφει ως μια περιπέτεια συνταγή-τη-συνταγή εμπνευσμένη από το βιβλίο της Τζούλιας Τσάιλντ «Κατακτώντας την τέχνη της γαλλικής κουζίνας». Αναζητούσε έναν τρόπο να ξεχάσει μια σειρά από δουλειές που κατέληξαν άδοξα, γκρεμίζοντας τα όνειρά της να γίνει συγγραφέας. Το «Σχέδιο της Τζούλι και της Τζούλιας» αποδείχθηκε όμως κάτι πολύ μεγαλύτερο.
Το μπλογκ της έγινε το βιβλίο «Τζούλι και Τζούλια: 365 ημέρες, 524 συνταγές και 1 μικρή κουζίνα», για να ακολουθήσει ένα άλλο βιβλίο, «Τζούλι και Τζούλια: η χρονιά τού μαγειρεύειν επικινδύνως», το οποίο σε συνδυασμό με το βιβλίο της Τσάιλντ «Η ζωή μου στη Γαλλία» οδήγησε στην ταινία «Τζούλι και Τζούλια», η οποία έκανε πρεμιέρα την Παρασκευή στους αμερικανικούς κινηματογράφους με πρωταγωνίστριες τη Μέριλ Στριπ και την Έιμι Άνταμς. Στην Ελλάδα αναμένεται να προβληθεί το φθινόπωρο.
Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία στη σελίδα μας. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε τη σελίδα, θα υποθέσουμε πως είστε ικανοποιημένοι με αυτό.ΕντάξειΔιαβάστε περισσότεραΜη αποδοχή
Η Μαριάννα Τζιαντζή στην Καθημερινή:
Άρθρα (RSS)