Ο λαμπρός ήλιος της νεότητας αντικαθίσταται σταδιακά από τον μαύρο ήλιο της μελαγχολίας του Ζεράρ ντε Νερβάλ και των πένθιμων σκηνικών του Ε. Α. Πόε. Κάμαρες σκοτεινές και κλειστοί κήποι φιλοξενούν πληγωμένους εραστές και μοναχικούς αναστεναγμούς. Το μαύρο χρώμα, που κατακτά όλο και μεγαλύτερη θέση στην παλέτα του Καρυωτάκη, δεν οφείλεται μόνο στο διάβασμα των καταραμένων ποιητών, αλλά και σε μια ενδιάθετη ροπή του προς την ανατροπή των ποιητικών και κοινωνικών συμβάσεων. Ο ποιητής συντονίζεται με το μπωντλαιρικό συναίσθημα του πεπερασμένου, με το άγχος και την αγωνία του τέλους που σημαδεύουν την ερωτική σχέση αλλά και την ίδια την ύπαρξη του ποιητικού υποκειμένου. Ο έκπτωτος άγγελος του παραδείσου της εφηβείας, η διχοτομημένη αντίθεση ανάμεσα στην τραυματισμένη υποκειμενικότητα και την αλγεινή πραγματικότητα, οδηγούν τον ερωτισμό του Καρυωτάκη σε δύο δρόμους: του ελεγείου και της σάτιρας, όπως αποτυπώνεται στην τρίτη και σημαντικότερη συλλογή του (1927) αλλά και στα τελευταία του ποιήματα.
Τα ποιήματα «Αποστροφή» και «Ωχρά σπειροχαίτη», στα οποία ο έρωτας εμφανίζεται ως αντικείμενο μιας εμπορευματικής ή αγοραίας συναλλαγής, παραπέμπουν σε δύο τύπους γυναικών, τις οποίες έχει γνωρίσει πολύ καλά ο Καρυωτάκης: στις «ημιπαρθένες» που έχουν ως μοναδικό τους όνειρο «τον αγαθόν άντρα και τα νόμιμα κρεβάτια» και στις «αγορασμένες φίλες». Από μιαν άποψη, οι δύο αυτοί τύποι γυναικών προσγειώνουν τελικά την ποίηση του καρυωτακικού νεορομαντισμού στο έδαφος μιας αντίδικης πραγματικότητας, οδηγούν όμως τον ποιητή σε δυναμικότερες εκφραστικές επιλογές και ιδιοφυέστερες τεχνικές.
Στην ύστερη και ωριμότερη φάση της καρυωτακικής ποίησης το συναίσθημα της μοναξιάς ή του ακυρωμένου πόθου, τόσο κοντά στην αίσθηση της αποξένωσης του υποκειμένου μέσα στον σύγχρονο κόσμο, οδηγούν στη θεματική του αδύνατου έρωτα. Ο τελευταίος στίχος που θα γράψει ο ποιητής για τον έρωτα είναι βαθύτατα και απελπισμένα σαρκαστικός: «Θάνατος οι γυναίκες που αγαπιούνται/ καθώς να καθαρίζουνε κρεμμύδια». Η ταλάντωση της καρυωτακικής ποίησης ανάμεσα στα συναισθήματα του έρωτα και του θανάτου θα σταματήσει πλέον οριστικά υπέρ του δεύτερου. Γιατί ο θάνατος του έρωτα στάθηκε ίσως για τον ποιητή ο πιο μοιραίος από όλους τους άλλους.
«Μια επιλογή που δείχνει ότι του τελειώνουν οι επιλογές» χαρακτηρίστηκε η ανακοίνωση του 78χρονου βαρώνου των μέσων ενημέρωσης, Ρούπερτ Μέρντοχ, ότι θα επιβάλει χρεώσεις στο διαδικτυακό περιεχόμενο των εφημερίδων του. Η αυτοκρατορία των εφημερίδων του Μέρντοχ εκτείνεται από τους «Τάιμς» και τους «Σάντεϊ Τάιμς» του Λονδίνου, μέχρι τη «Γουόλ Στριτ Τζέρναλ» στις ΗΠΑ και τον «Οστρέλιαν» στην Αυστραλία, περνώντας από ταμπλόιντ όπως η «Σαν» και οι «Νιους οφ δε Γουόλντ». «Κλείνοντας» το περιεχόμενο όλων αυτών των ιστοσελίδων, ο Μέρντοχ θα προσπαθήσει να ορίσει εκ νέου τις παγκόσμιες συνήθειες της ιντερνετικής ανάγνωσης.
Η ανακοίνωση, υπό την πίεση σοβαρών οικονομικών δυσκολιών, πηγαίνει κόντρα στο ρεύμα. Οι περισσότερες ειδησεογραφικές ιστοσελίδες πειραματίστηκαν προσωρινά με την επιβολή χρεώσεων για την ανάγνωση του περιεχομένου τους, μέχρις ότου σηκώσουν τα χέρια ψηλά και επανέλθουν στο μοντέλο των δωρεάν ειδήσεων. Οι «Νιου Γιορκ Τάιμς», η εφημερίδα με τη μεγαλύτερη ιστοσελίδα στον κόσμο, άρχισαν το 2005 να χρεώνουν για την πρόσβαση στα άρθρα των διασημότερων αρθρογράφων τους. Σύντομα διαπίστωσαν ότι οι αναγνώστες προσπαθούσαν να βρουν τα άρθρα αυτά σε άλλες, ελεύθερες ιστοσελίδες και ότι, παρόλο που είχαν κάνει καλή δουλειά στο να απαγορεύσουν την ανάρτησή τους σε άλλα σημεία του Ιντερνετ, τελικά το αποτέλεσμα ήταν απογοητευτικό. Οι αναγνώστες δεν πλήρωναν, οι διαφημιστές έβλεπαν ότι η κίνηση στην ιστοσελίδα μειωνόταν και προσέφεραν κι αυτοί με τη σειρά τους λιγότερα διαφημιστικά έσοδα. Από το 2007, το περιεχόμενο των «Νιου Γιορκ Τάιμς» διατίθεται εκ νέου δωρεάν στο Ιντερνετ. Το αντίστοιχο πείραμα στην ισπανική «Ελ Παΐς» κράτησε ακόμη λιγότερο – οι αναγνώστες της ηλεκτρονικής «Ελ Παΐς» έχουν πλέον διαγράψει από τη μνήμη τους τις σκοτεινές εκείνες λιγοστές ημέρες που η εφημερίδα αποκαλυπτόταν μόνο σε όσους ήταν διατεθειμένοι να πληρώσουν.
Από τις μεγάλες εφημερίδες σε ολόκληρο τον κόσμο, μόνο η «Γουόλ Στριτ Τζέρναλ» και οι «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» έχουν βρει τρόπους να πουλούν με επιτυχία τμήμα του -ειδικού οικονομικού ενδιαφέροντος- περιεχομένου τους στο Ιντερνετ.
Εξι χρόνια έχουν περάσει, κι όμως, και φέτος περιδιαβαίνει τα ηλεκτρονικά ταχυδρομεία η λεγόμενη «φάρσα του Αρη» ή «Mars hoax»: «Αυτό και αν γίνεται μόνο μια φορά στη ζωή μας. Δύο φεγγάρια ταυτόχρονα στον ουρανό. Την 27η Αυγούστου 2009, 30 λεπτά μετά τα μεσάνυχτα, κοιτάξτε στον ουρανό. Ο πλανήτης Αρης θα είναι πολύ λαμπερός μέσα στον ουρανό. Θα είναι το ίδιο μεγάλος όπως και το φεγγάρι, παρόλο που ο πλανήτης Αρης θα είναι 34,65 εκατομμύρια μίλια μακριά από τη Γη. Προσπαθήστε, λοιπόν, να μην χάσετε αυτό το γεγονός. Θα το βλέπουμε με γυμνό μάτι σαν να έχει και η Γη δύο φεγγάρια! Η επόμενη φορά που θα λάβει χώρα αυτό το γεγονός θα είναι το έτος 2287. Μοιραστείτε αυτήν την πληροφορία με όλους τους φίλους σας, γιατί κανένας δεν θα μπορέσει να το δει ζωντανός για δεύτερη φορά…».
Δυστυχώς, όσοι τυχόν σπεύσουν σε μπαλκόνια, βεράντες, ταράτσες, παραλίες σε περίπου δύο εβδομάδες από σήμερα για να απολαύσουν το… θέαμα, το μόνο που θα αντικρίσουν θα είναι βαθύ σκοτάδι, αφού το συγκεκριμένο φαινόμενο συνέβη μόνο το καλοκαίρι του 2003. Τότε, «όντως η Γη και ο Αρης είχαν ένα τετ α τετ, όταν βρέθηκαν σε απόσταση αναπνοής για τα αστρονομικά δεδομένα, στα 56 εκατ. χλμ.», εξηγεί στην «Κ» η αστροφυσικός κ. Αναστασία Παππά, συνεργάτης της Αστρονομικής Εταιρείας Κέρκυρας. «Το φαινόμενο που συνέβη το 2003 δεν είχε παρατηρηθεί εδώ και 60.000 χρόνια. Ομως, από τότε και κάθε χρονιά, το παραπάνω μήνυμα κάνει τον γύρο του κόσμου μέσω του Ιντερνετ, δημιουργώντας σύγχυση σε πολύ κόσμο που φαίνεται να το πιστεύει, αν κρίνει κανείς από τις πολλαπλές επαναπροωθήσεις του», συνεχίζει. «Ισως αν το μάθημα της Κοσμογραφίας διδασκόταν εκτενέστερα, οι άνθρωποι να είχαν καλύτερα αναπτυγμένη την ικανότητα κρίσης σε σχέση με τέτοιες φήμες και να αντιλαμβάνονταν ότι πρόκειται περί φάρσας», καταλήγει.
Φέτος, στις 27/8/09, ο Αρης θα βρίσκεται σε απόσταση 250 εκατ. χλμ., οπότε θα είναι ορατός μόνο με τηλεσκόπιο. Από το διαβόητο mail έχει, ωστόσο, αφαιρεθεί μια σημαντική λεπτομέρεια, όπως επισημαίνει διευκρινιστική ανακοίνωση της NASA: ότι ο πλανήτης Αρης θα φαινόταν ισομεγέθης με τη Σελήνη με 75 φορές μεγέθυνση στο τηλεσκόπιο… «Μόνο στο Photoshop (σ.σ. ηλεκτρονικό πρόγραμμα επεξεργασίας φωτογραφιών) ο Αρης και η Σελήνη μπορούν να έχουν το ίδιο μέγεθος», καταλήγει η ανακοίνωση της NASA. Αν την επόμενη χρονιά εμφανιστεί το ίδιο μήνυμα, οι παραλήπτες του δεν θα σπαταλήσουν χρόνο διαβάζοντάς το, αλλά θα το μετακινήσουν κατευθείαν στα… σκουπίδια!
Με διαφορετικές προτάσεις θα καθίσουν από τον Σεπτέμβριο στο τραπέζι του διαλόγου το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο και ο πρόεδρος του Συμβουλίου Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΣΠΔΕ) κ. Γεώργιος Μπαμπινιώτης.
Η διαφοροποίηση στις θέσεις, μάλιστα, αφορά το πιο δύσκολο κομμάτι του διαλόγου: τη δομή του λυκείου και το νέο σύστημα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. «Η βασική μέριμνά μας είναι να δοθεί βάρος στα ποιοτικά στοιχεία του εκπαιδευτικού έργου στο γυμνάσιο και το λύκειο. Δεν κατανοώ, όμως, γιατί πρέπει να βρούμε κάτι συνταρακτικό. Δεν θα ανακαλύψουμε την πυρίτιδα» ανέφερε χθες στην «Κ» ο πρόεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου κ. Σωτήρης Γκλαβάς, δίνοντας το στίγμα των προθέσεων του Π.Ι.
Ειδικότερα, το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο προτείνει να αναζητηθεί μία μέση λύση, που να λαμβάνει υπόψη τον στόχο για αναβάθμιση του ρόλου του λυκείου αλλά και την ανάγκη των μαθητών να προετοιμασθούν για τις πανελλαδικές εξετάσεις. «Πώς μπορούμε να ζητήσουμε από τον μαθητή της Β΄ λυκείου να μη δώσει βάρος στα μαθήματα που θα εξετασθεί για τις εξετάσεις;» λέει ο κ. Γκλαβάς, τονίζοντας ότι δεν μπορεί να μην υπάρχει ανταγωνισμός (και ό,τι αυτός συνεπάγεται) μεταξύ των υποψηφίων όσο ο αριθμός των θέσεων στα ΑΕΙ θα είναι συγκεκριμένος, χωρίς ελεύθερη πρόσβαση.
Ειδικότερα, οι θέσεις του Π.Ι. σε σχέση με τις προτάσεις του κ. Μπαμπινιώτη είναι οι ακόλουθες:
l Για το ζήτημα της δομής του λυκείου, το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο τονίζει ότι το λύκειο πρέπει να ανακτήσει τον ουσιαστικό του ρόλο στη μέση εκπαίδευση. Τώρα είναι μία «εξεταστική πύλη προς τα ΑΕΙ», καθώς οι μαθητές αδιαφορούν για τα περισσότερα μαθήματα του λυκείου και ενδιαφέρονται μόνο για εκείνα των πανελλαδικών εξετάσεων. «Πρέπει να αναζητήσουμε τρόπους ώστε να ενισχυθεί ο ρόλος του λυκείου, χωρίς να αγνοούμε όμως ότι ο μαθητής πρέπει να προετοιμασθεί για τις πανελλαδικές» λέει ο κ. Γκλαβάς. Ετσι, για την Α΄ λυκείου προτείνεται η ύπαρξη ομάδας υποχρεωτικών μαθημάτων Γενικής Παιδείας και υποχρεωτικών μαθημάτων επιλογής, ενώ από τη Β΄ λυκείου οι μαθητές θα εισέρχονται σε κατευθύνσεις παράλληλα με τα μαθήματα Γενικής Παιδείας.
Βέβαια, η αναβάθμιση του λυκείου εξαρτάται άμεσα από το νέο σύστημα των πανελλαδικών εξετάσεων που θα επιλεγεί. Το Ινστιτούτο απορρίπτει τη λογική των συνεχών εξετάσεων που θα προκαλέσουν άγχος στους μαθητές και τους γονείς, οι οποίοι -λόγω των εξετάσεων- θα συνεχίσουν με την ίδια ένταση να προστρέχουν στα φροντιστήρια. Αντίθετα, το Π.Ι. επιλέγει έναν εξορθολογισμό του υπάρχοντος συστήματος και προτείνει τη μείωση του αριθμού των κατευθύνσεων που μπορούν να επιλέξουν οι μαθητές από τρεις σε δύο (η πρώτη για τις ανθρωπιστικές επιστήμες και η δεύτερη για τις θετικές επιστήμες). Αντίθετα, έως τώρα ο κ. Μπαμπινιώτης απορρίπτει την πρόταση για ύπαρξη κατευθύνσεων εντός του λυκείου, ζητώντας άρδην αλλαγές (και όχι βελτίωση του υπάρχοντος συστήματος), με στόχο ένα λύκειο πλήρως απεξαρτημένο από κύκλους σπουδών.
Πρόκειται για ένα απόσπασμα από το εξαιρετικό ντοκιμαντέρ «ΕΝRON: Καρχαρίες στο Δωμάτιο», το οποίο αναφέρεται στο πείραμα του Μίλγκραμ, προσπαθώντας να εξηγήσει τον λόγο για τον οποίο οι χρηματιστές της Εnron τζογάροντας με την παροχή ρεύματος, δεν είχαν ηθικά κωλύμματα να οδηγήσουν την πολιτεία της Καλιφόρνια σε ενεργειακό χάος.
Στο πείραμα του λοιπόν ο Μίλγκραμ έπεισε τους ανθρώπους που εξέταζε ότι θέλει να δει αν τα ηλεκτροσοκ βοηθούν στην απομνημόνευση. Όσοι συμμετείχαν πίστευαν πως με ένα διακόπτη έκαναν ηλεκροσόκ στον άνθρωπο στην απέναντι αίθουσα, ο οποίος όμως ήταν ηθοποιός που προσποιούνταν πως πονούσε. Δείτε το βίντεο. Ο ηθοποιός ουρλιάζει. Ο άνθρωπος με τον διακόπτη αντιδρά: «Δεν πρόκειται να τον σκοτώσω». «Όχι, το πείραμα πρέπει να συνεχιστεί». «Αναλαμβάνετε εσείς όλη την ευθύνη;» «Ναι, συνέχισε». Και συνεχίζει, όπως και το 50% των συμμετεχόντων θα προξενούσαν ηλεκτροσόκ μέχρι θανάτου, αρκεί να θεωρούσαν ότι νομιμοποιούνταν επαρκώς να το κάνουν.
Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία στη σελίδα μας. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε τη σελίδα, θα υποθέσουμε πως είστε ικανοποιημένοι με αυτό.ΕντάξειΔιαβάστε περισσότερα
Με διαφορετικές προτάσεις θα καθίσουν από τον Σεπτέμβριο στο τραπέζι του διαλόγου το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο και ο πρόεδρος του Συμβουλίου Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΣΠΔΕ) κ. Γεώργιος Μπαμπινιώτης.
Άρθρα (RSS)