______________________________________________________________________________________
Διάβασε το μάθημα από το διαδραστικό βιβλίο [κλικ]
Δομή της ύλης
Οτιδήποτε υπάρχει στο σύμπαν είναι ύλη.
Αν κοιτάξουμε γύρω μας, θα διαπιστώσουμε ότι μας περιβάλλει ένα μεγάλο πλήθος διαφορετικών υλικών σωμάτων.
Η ύλη μπορεί να μετατραπεί σε ενέργεια και η ενέργεια σε ύλη. Ύλη και ενέργεια βάση της ισορροπίας στο σύμπαν.
Τα περισσότερα σώματα γύρω μας αποτελούνται από μίγματα. Αν διαχωρίσουμε τα συστατικά ενός μίγματος και αρχίσουμε να τεμαχίζουμε ένα από αυτά σε όλο και μικρότερα κομμάτια, θα φτάσουμε κάποια στιγμή στο μόριο
Το μόριο
Το άτομο
Τα μόρια αποτελούνται από ακόμη μικρότερα σωματίδια, τα άτομα .
Τα άτομα αποτελούνται από ακόμα μικρότερα σωματίδια, τα πρωτόνια, τα νετρόνια και τα ηλεκτρόνια.
Τα πρωτόνια και τα νετρόνια αποτελούνται και αυτά από μικρότερα σωματίδια, τα κουάρκ.
Ήδη από τον 5ο αιώνα π.Χ., ο Δημόκριτος, χωρίς να έχει στη διάθεσή του κανένα από τα σύγχρονα όργανα, υποστήριζε ότι, αν τεμαχίσουμε την ύλη σε ολοένα και μικρότερα κομμάτια, θα φτάσουμε κάποτε σε ένα αδιαίρετο σωματίδιο. Ονόμασε αυτό το σωματίδιο “άτομο”, από το στερητικό “α” και τη λέξη “τέμνω” που σημαίνει κόβω, διαιρώ. Η λέξη λοιπόν ά-τομο σημαίνει αυτό που δεν κόβεται, δε διαιρείται.
Τα καθαρά σώματα χωρίζονται σε δύο κύριες κατηγορίες: στα στοιχεία , στα οποία τα μόρια αποτελούνται από ένα είδος ατόμων και στις χημικές ενώσεις, στις οποίες τα μόρια αποτελούνται από διαφορετικά άτομα.
Δείτε την παρουσίαση του μαθήματος
Ώρα για εξάσκηση…
Τα στερεά, υγρά και αέρια υλικά σώματα
Ιδιότητες των υλικών σωμάτων
Οι αρχαίοι Έλληνες ασχολήθηκαν με τις ιδιότητες των σωμάτων1. Ο όγκος
Όλα τα υλικά σώματα, σε οποιαδήποτε φυσική κατάσταση κι αν βρίσκονται (στερεή, υγρή ή αέρια), λέμε ότι “πιάνουν”, δηλαδή καταλαμβάνουν, ένα συγκεκριμένο χώρο.
Ογκομετρικά δοχεία
Για να υπολογίσουμε τον όγκο ενός σώματος, πρέπει να μετρήσουμε τις διαστάσεις του ή να το βυθίσουμε σε έναν ογκομετρικό σωλήνα και να μετρήσουμε τον όγκο του νερού που εκτοπίζεται.
Δείτε την παρουσίαση του μαθήματος
(Δημιουργός Γρηγόρης Ζερβός)
[slideboom id=605392&w=425&h=370]
Η αρχή του Αρχιμήδη
_______________________________________________________________________________________________________________________________
2. Η Μάζα
Η μάζα είναι μια χαρακτηριστική ιδιότητα των σωμάτων και δε μεταβάλλεται όπου και να βρίσκεται το σώμα – ακόμα και στο διάστημα!
Η μάζα ενός υλικού σώματος είναι το άθροισμα της μάζας των μορίων του ή αλλιώς η ποσότητα της ύλης που έχει ένα σώμα.
Όσο η μεγαλύτερη είναι η μάζα αλλά και το πλήθος των μορίων, τόσο μεγαλύτερη είναι και η μάζα του σώματος.
Πώς μετράμε την μάζα;
Την μάζα ενός σώματος τη μετράμε με τη σύγκρισή της με σώματα γνωστής μάζας, τα οποία λέγονται σταθμά. Το όργανο που χρησιμοποιούμε ονομάζεται ζυγός σύγκρισης.
Διαφορές μεταξύ μάζας και βάρους
*
Δείτε την παρουσίαση του μαθήματος
(Δημιουργός Γρηγόρης Ζερβός)
[slideboom id=605396&w=425&h=370]
*
εΥΡηΚα
*
Εξάσκηση με ζυγό σύγκρισης
[κλικ στην εικόνα]
_______________________________________________________________________________________________________________________________
Η πυκνότητα ενός σώματος εκφράζει την ποσότητα μάζας στη μονάδα του όγκου.
Ορίζεται από το πηλίκο της μάζας του ανά μονάδα όγκου.
πυκνότητα = μάζα : όγκος
Όσο μεγαλύτερη είναι η μάζα στον ίδιο όγκο, τόσο μεγαλύτερη είναι η πυκνότητα του σώματος.
*
Μεγάλη πυκνότητα έχουν τα σώματα που:
– τα μόρια τους βρίσκονται πολύ κοντά το ένα στο άλλο
– αποτελούνται από μόρια με μεγάλη μάζα
*
Δείτε την παρουσίαση του μαθήματος
(Δημιουργός Γρηγόρης Ζερβός)
[slideboom id=620180&w=425&h=370]
*
Quiz!
- Συμπλήρωσε τα κενά με τις σωστές λέξεις από την παρένθεση:
(κοντά, μάζα, υλικού, όγκος)
Η πυκνότητα είναι μία χαρακτηριστική ιδιότητα του που αποτελείται ένα σώμα. Για να υπολογίσουμε την πυκνότητα πρέπει να γνωρίζουμε την _______________ και τον _______________ του σώματος. Στα σώματα με μεγάλη πυκνότητα τα μόρια είναι πιο _____________ μεταξύ τους.
*
- Ποιο υγρό έχει τη μεγαλύτερη πυκνότητα και ποιο τη μικρότερη;
*
Ώρα για πείραμα!
- Ρίξε ένα ωμό αυγό σε ένα μικρό δοχείο που περιέχει νερό (δοχείο Α). Παρατήρησε ότι το αυγό βυθίζεται.
- Κατόπιν ρίξε στο νερό μερικές κουταλιές αλάτι και ανακάτεψε καλά ώστε να διαλυθεί. Το αυγό τώρα ανεβαίνει στην επιφάνεια και επιπλέει (δοχείο Β).
- Τώρα, χύσε περίπου το μισό αλατόνερο του δοχείου Β και άρχισε να συμπληρώνεις με καθαρό νερό. Θα παρατηρήσεις ότι το αυγό αιωρείται μέσα στο υγρό (δοχείο Γ).
Προσπάθησε να δώσεις μια εξήγηση για τα φαινόμενα που παρατήρησες έχοντας στο νου τις πυκνότητες των υλικών του πειράματος.
Πηγή: http://viewonphysics.gr
Δες το παραπάνω πείραμα
_______________________________________________________________________________________________________________________________
Επανάληψη ενότητας
Πατήστε στις εικόνες
Quiz
[slideboom id=837909&w=425&h=370]
Μάζα είναι η ποσότητα της ύλης που έχει ένα σώμα.
Το βάρος ενός σώματος είναι η δύναμη που ασκεί η Γη στο σώμα και έχει σχέση με το πόσο δύσκολα ή εύκολα σηκώνουμε ένα σώμα. Το βάρος είναι μια δύναμη που κατευθύνεται πάντοτε προς το κέντρο της Γης.