Με τι θα ασχοληθούμε:

• Πώς παρουσιάζουμε πληροφορίες για ένα γεγονός που συνέβη
• Πώς μετατρέπουμε τις ονοματικές σε ρηματικές φράσεις (και αντίστροφα)
• Πώς κλίνονται τα επίθετα σε -ης, -ης,-ες
• Πώς χρησιμοποιούνται οι κλιτές μετοχές σε -μένος -μένη -μένο
• Πώς περιγράφουμε χώρους που μας κάνουν να νιώθουμε έντονα συναισθήματα
• Πώς μιλάμε κυριολεκτικά ή μεταφορικά για κάτι
• Πώς ξεχωρίζουμε μια απλή από μια επαυξημένη πρόταση
• Πώς περιγράφουμε μια σειρά από πράξεις, π.χ. έθιμα ή κοινωνικά γεγονότα και εκδηλώσεις
• Πώς χρησιμοποιούμε τον ενεστώτα και τον αόριστο
• Πώς κάνουμε μια περίληψη

Κείμενα:

 

• Το σκιάχτρο (ποίημα)
• Ολική καταστροφή στις καλλιέργειες (ειδησεογραφική περιγραφή, άρθρο–είδηση)
• Τριάντα εννιά καφενεία και ένα κουρείο (λογοτεχνική αφήγηση)
• Καλοκαίρι με δρεπάνι, τσουγκράνα και αμίλητο νερό (απόσπασμα από ημερολόγιο)

 

 

Το ποίημα μας μιλά για ένα σκιάχτρο διαφορετικό από αυτά που ξέρουμε. Εξωτερικά μοιάζει με ένα κοινό σκιάχτρο, αλλά εσωτερικά είναι εντελώς το κάτι άλλο. Είναι καλοσυνάτο και φιλόξενο και όχι μόνο δε διώχνει τα πουλιά, αλλά τους δείχνει την αγάπη του και τα καλεί να φτιάξουν πάνω του τη φωλιά τους.

Το σκιάχτρο παρουσιάζεται να διαθέτει αισθήματα, όπως και οι άνθρωποι;

Πώς λέγεται αυτό το σχήμα λόγου;

Προσωποποίηση λέγεται το σχήμα του λόγου όπου τα ζώα ή τα πράγματα συμπεριφέρονται σαν να είναι πρόσωπα, δηλαδή άνθρωποι.

π.χ Το σκιάχτρο … άνοιξε ορθάνοιχτα το στήθος του, κι οι φίλοι του χτίσανε φωλιά.

Διαβάζω…

Το όνειρο του σκιάχτρου από τον Ευγένιο Τριβιζά

Στο θεατρικό του: “Το όνειρο του σκιάχτρου” συγκεντρώνει τα µηνύµατα της εποχής αυτής, που κυκλοφορούν και φορτίζουν τον αέρα που ανασαίνουµε όλοι µας. Συλλαµβάνει τα συνθήµατα της ελευθερίας, της ανεξαρτησίας, της απολύτρωσης και τα βρίσκουµε µεταπλασµένα ποιητικά, φανταστικά, στο ασάλευτο Σκιάχτρο του.

Τί ζητάει το καρφωµένο αυτό οµοίωµα του ανθρώπου; Να σαλέψει, να ξεκολλήσει, να κόψει τα δεσµά του, να ανεξαρτοποιηθεί!

Τόχουνε στήσει για φόβητρο των πανελεύθερων πουλιών, αυτός είναι ο προορισµός του, µα εκείνο άλλα λαχταρά. Να κινηθεί, να πετάξει, να υπάρξει, να δράσει! Και τα πουλιά ψυχανεµίζονται την επιθυµία του, το µήνυµα που εκπέµπει η απελπισµένη προσπάθειά του. Αισθάνονται την κρυφή ελπίδα του ασάλευτου πλάσµατος. Συντρέχουν όλα λοιπόν τον αγώνα του φτερουγίζοντας τριγύρω συµπονετικά και δίνοντάς του οδηγίες.

Και το ονειροπαρµένο Σκιάχτρο µεθυσµένο από λόγια, ιδέες, συµβουλές, παραγγέλµατα ξεχνά ολότελα τον προορισµό του που είναι να τροµάζει τα πουλιά. ‘Οχι µόνο δεν προστατεύει το χωράφι µα δίνει και την άδεια να χορταίνουν από τα λαχανικά που έχει στη φύλαξή του.

Και βέβαια κάποτε η ώρα της αποκάλυψης φθάνει (ακριβώς όπως και στα ανθρώπινα). Ο ιδιοκτήτης ξεσκεπάζει την αλήθεια.

Εδώ αρχίζει η φαντασία του Ευγένιου Τριβιζά να κοχλάζει. Με τη δίκη αρχίζει η υπερβολή, η σάτιρα, ο οίστρος, τα απρόοπτα. […] (από τον πρόλογο της Α΄ έκδοσης)

Γεώργιος Μπαμπινιώτης, Ευγένιος Τριβιζάς: Ο ποιητής παραμυθιών, Περιοδικό “Διαβάζω”, τχ. 519, Ιούνιος 2011

πηγή:http://www.biblionet.gr

 

Πώς παρουσιάζουμε πληροφορίες για ένα γεγονός που συνέβη

Για να παρουσιάσουμε πληροφορίες για ένα γεγονός που συνέβη θα πρέπει το άρθρο ή το κείμενο μας να περιλαμβάνει:

• το θέμα,
• πού συνέβη,
• πότε συνέβη,
• ποιοι σχετίζονται με το συμβάν,
• ποια η αιτία,
• ποιες οι συνέπειες για την περιοχή,
• ποιους σοβαρούς κινδύνους δημιούργησε,
• πώς θα αντιμετωπιστεί.

Οι πληροφορίες παρουσιάζονται πάντα με χρονική σειρά και εξάγονται τα συμπεράσματά μας

Πώς μετατρέπουμε τις ονοματικές σε ρηματικές φράσεις (και αντίστροφα)

 

– Όταν μια φράση αποτελείται από λέξεις που είναι ονόματα (ουσιαστικά) λέγεται ονοματική.

 π.χ. Ολική καταστροφή στις καλλιέργειες.

 

Ενώ…

– Μια φράση που έχει ρήμα ονομάζεται ρηματική.

 π.χ. Καταστράφηκαν ολικά οι καλλιέργειες.

Χρησιμοποιούμε ονοματικές φράσεις σε τίτλους:

– κεφαλαίων
– βιβλίων
– εφημερίδων
– περιοδικών
– διαφημιστικά κείμενα

Για να μετατρέψουμε μια ονοματική φράση σε ρηματική μετατρέπουμε ένα ουσιαστικό σε ρήμα

Για να μετατρέψουμε μια ρηματική φράση σε ονοματική μετατρέπουμε ένα ρήμα σε ουσιαστικό:

Πώς κλίνονται τα επίθετα σε -ης, -ης,-ες (κάνε κλικ)

Πώς χρησιμοποιούνται οι κλιτές μετοχές σε -μένος -μένη -μένο

 

Πώς περιγράφουμε χώρους που μας κάνουν να νιώθουμε έντονα συναισθήματα

 

Όταν περιγράφουμε χώρους που μας κάνουν να νιώθουμε έντονα συναισθήματα χρησιμοποιούμε

• οπτικές,
• ακουστικές,
• οσφρητικές και
• γευστικές εικόνες.

Επίσης, χρησιμοποιούμε και μεταφορές που εκφράζουν καλύτερα την προσωπική μας διάθεση.

 Πώς μιλάμε κυριολεκτικά ή μεταφορικά για κάτι

 

Κυριολεξία είναι:

η χρησιμοποίηση των λέξεων με την αρχική, την κύρια, την  πραγματική τους σημασία

π.χ. γλυκιά καραμέλα

Μεταφορά είναι:

όταν μεταφέρουμε τη σημασία μιας λέξης ή μια φράσης σε άλλες έννοιες ή πράγματα

π.χ. γλυκιά ζωή

 Πώς ξεχωρίζουμε μια απλή από μια επαυξημένη πρόταση

 

Απλές ονομάζονται οι προτάσεις που αποτελούνται μόνο από τους κύριους όρους.

Οι κύριοι όροι είναι:

– το υποκείμενο

– το κατηγόρημα

(ρήμα + αντικείμενο ή ρήμα + κατηγορούμενο)

 

π.χ.

– Τα καφενεία μοσχοβολούσαν. (Υ + Ρ)

– Τα καφενεία ήταν πολλά. (Υ + Ρ + Κ)

– Ο Μόλυβος είχε καφενεία. (Υ + Ρ + Α)

Επαυξημένες ονομάζονται οι προτάσεις που εκτός από τους κύριους όρους έχουν και άλλους όρους που δεν είναι σημαντικοί.

Αυτοί οι δευτερεύοντες όροι μπορεί να είναι:

– επίθετα που συνοδεύουν ουσιαστικά

– επιρρήματα

– λέξεις ή φράσεις που χρησιμοποιούμε να μεγαλώσουμε, να ομορφύνουμε τις προτάσεις μας

 

π.χ.

– Τα πέτρινα καφενεία του Μολύβου μοσχοβολούσαν.

– Τα όμορφα παραδοσιακά καφενεία ήταν ανοιχτά όλη μέρα.

Διάβασε για την πρόταση και τα είδη προτάσεων- [κλικ]

Πώς περιγράφουμε μια σειρά πράξεων που επαναλαμβάνονται, π.χ. έθιμα ή κοινωνικά γεγονότα και εκδηλώσεις

 

• Ποια είναι η διαδικασία, πότε γίνεται και πού.
• Ποιοι συμμετέχουν και πώς.
• Ποια είναι τα στάδια, οι διαδοχικές φάσεις (γεγονότα-πράξεις με τη σειρά που συμβαίνουν).
• Τι ακριβώς συμβαίνει σε κάθε στάδιο και γιατί γίνεται.
• Πώς τελειώνει η διαδικασία.
• Πώς αντιδρούν όσοι παρακολουθούν ή παίρνουν μέρος.

Θέρος – Θερισμός

 

Το αμίλητο νερό

Η γιορτή του Αη Γιάννη του Ριγανά ή Κλήδονα

Στις 24 Ιουνίου, σε πολλά μέρη της Ελλάδας,γιορτάζεται το γενέθλιο του Αη Γιάννη του Προδρόμου,

του Αη Γιάννη Ριγανά ή Κλήδονα ή Ριζικάρη ή Φανιστή.

Ημερολογιακά η γιορτή αυτή βρίσκεται προς το τέλος του Θεριστή και έχει σχέση με το θερινό ηλιοστάσιο.

Η ελληνική παράδοση θέλει τον Αη Γιάννη, ν’ ανεβαίνει στα βουνά και να ευλογεί αγριόχορτα και βότανα και με την ευλογία του να αποκτούν ευωδιά και θεραπευτική δύναμη.

Πιο αγαπημένο και ευωδιαστό φυτό αυτήν την μέρα είναι η ρίγανη και έτσι η γιορτή λέγεται “του Αη Γιάννη του ριγανά ” .

 Ο Κλήδονας ή Ριζικάρης συνοδεύεται από ποικίλα έθιμα.

Η μεταφορά του αμίλητου νερού είναι το κύριο δρώμενο.Για την μεταφορά του νερού ορίζεται μια κοπέλα που προσπαθεί να αποφύγει κάθε διερχόμενο.

Αμίλητη μεταφέρει το νερό σε κάποιο σπίτι και το βάζει σε ένα πήλινο αγγείο. Αμέσως μετά στο νερό έριχναν τα ριζικάρια λέγοντας όλες μαζί οι κοπέλες της παρέας συνήθως το πιο κάτω δίστιχο:

 

“Κλειδώνουμε του κλήδωνα

με τ’ Αη Γιαννιού την χάρη

κι όποια έχει καλό ριζικό

να δώσει να το πάρει.”

Διαβάζω

Λίγα λόγια για την υπόθεση…

“Το βαριόταν το χωριό ο Γρηγόρης.
Άλλωστε, δεν έβρισκε τίποτα να κάνει εκεί. Να όμως που οι γονείς του αποφάσισαν και πάλι να περάσουν στο χωριό την Πρωτοχρονιά, κοντά στον παππού και στη γιαγιά.
Φέτος οι μεγάλοι θέλησαν να αναβιώσουν ένα παλιό έθιμο κι όλο μιλάνε για το στοιχειό της βρύσης. Ο Γρηγόρης δεν πιστεύει σε στοιχειά. Υπάρχει περίπτωση ν’ αλλάξει γνώμη, τώρα που πρέπει να πάει ο ίδιος στη βρύση και να αντιμετωπίσει το στοιχειό;”

Η Λούλα η Μαστιχούλα

[slideboom id=886821&w=425&h=370]

Δείτε τι μάθαμε στην 7η Ενότητα

Δείτε