Παναγία, η Μητέρα του Χριστού
κλικ στην εικόνα
Στόχοι της ενότητας
Οι μαθητές να μπορούν:
α) μοιράζονται εμπειρίες και βιώματα από τη σχέση μητέρας και παιδιού
β) αξιολογούν με επιχειρήματα τον ρόλο της μητέρας στην οικογένεια
γ) διασαφηνίζουν τον ρόλο της Παναγίας στον ερχομό του Χριστού στον κόσμο
δ) κατονομάζουν και εξηγούν προσωνύμια και χαρακτηρισμούς της Παναγίας
ε) περιγράφουν και εξηγούν με παραδείγματα την οικειότητα και τη στενή σχέση των Χριστιανών με την Παναγία
στ) επιβεβαιώνουν πόσο ενέπνευσε η Παναγία την τέχνη και τον πολιτισμό στην Ελλάδα
1. Το πρόσωπο της μητέρας
Η 2η θεματική ενότητα των θρησκευτικών της Δ’ τάξης αναφέρεται στη μητέρα όλων, στη Μητέρα του Χριστού, στην Παναγία. Η Παναγία είναι η γέφυρα που συνδέει τους ανθρώπους με το παιδί της, τον Χριστό.
Είναι η μητέρα όλων των παιδιών του κόσμου: προστατεύει, φροντίζει, συμπάσχει αλλά και παρηγορεί.
«Κοιμήσου αγγελούδι μου»
Στίχοι: Κώστας Βίρβος Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Κοιμήσου αγγελούδι μου, παιδί μου νάνι νάνι
Να μεγαλώσεις γρήγορα, σαν τ’ αψηλό πλατάνι
Να γίνεις άντρας στο κορμί και στο μυαλό
Και να ’σαι πάντα μεσ’ το δρόμο τον καλό.
Κοιμήσου αγγελούδι μου γλυκά με το τραγούδι μου.
Κοιμήσου περιστέρι μου να γίνεις σαν ατσάλι
Να γίνει κι η καρδούλα σου σαν του Χριστού μεγάλη
Για να μην πεις μεσ’ τη ζωή σου δεν μπορώ
κι αν πρέπει ακόμα να σηκώσεις και σταυρό.
2. Διηγήσεις για τη Μητέρα του Χριστού
Ο Ιωακείμ και η Άννα ήταν δυο φτωχοί και ταπεινοί άνθρωποι που ζούσαν στα Ιεροσόλυμα. Κατάγονταν και οι δύο από τη βασιλική γενιά του Δαβίδ και χρόνια ολόκληρα παρακαλούσαν τον Θεό να τους χαρίσει ένα παιδί. Η ατεκνία στους Ισραηλίτες εκείνη την εποχή θεωρείτο κάτι πολύ κακό.
Σε προχωρημένη ηλικία έγιναν τελικά γονείς και απέκτησαν τη Μαρία. Γι’ αυτό τον λόγο, όταν η Μαρία ήταν ακόμη παιδούλα τριών χρονών, την αφιέρωσαν στον ναό της Ιερουσαλήμ. Η είσοδος της Μαρίας στον ναό ονομάστηκε «Εισόδια» της Θεοτόκου.
Η γέννηση και ο Ευαγγελισμός της Παναγίας
Παιδί της προσευχής η Μαρία. Της προσευχής των γονιών της. Του Ιωακείμ και της Άννας. Που γέρασαν χωρίς να κάνουν παιδιά.
– Δώσε μας, Κύριε, ένα παιδί, παρακαλεί ο Ιωακείμ.
– Ένα παιδί, Του προσπέφτει και η Άννα.
– Και θα το αφιερώσουμε σε Σένα, Του υπόσχονται. Και οι δύο. Σε Σένα, Κύριε. Κι ο Θεός τους χαρίζει τη Μαρία. Και ας είναι τόσο γέροι. Και φυσικά δεν ξεχνούν το τάμα τους.
Μόλις γίνεται τριών χρονών η Μαρία, σαν νυφούλα τη ντύνει η μάνα της. Σαν νυφούλα και οι κοπέλες της γειτονιάς της την ξεπροβοδούν από το σπίτι των γονιών της και την οδηγούν στο Ναό. Με αναμμένες λαμπάδες. Με τραγούδια. Σοβαρή η Μαρία βαδίζει μπροστά. Στην πύλη του Ναού, την κεντρική, την περιμένει ο Ζαχαρίας, ο αρχιερέας. Μια λάμψη γλυκαίνει τη γέρικη ματιά του μόλις τη βλέπει. Μια γλυκιά φεγγοβολή. Στο πρόσωπό της, στο πρόσωπο της Μαρίας, ο σεβαστός πρεσβύτης αναγνωρίζει το σχέδιο του Θεού. Το σχέδιο για τον ερχομό του Μεσσία. Την παίρνει από το χέρι και την οδηγεί μέσα στο ναό. Στα άγια των αγίων. Κι η Μαρία δεν κλαίει. Δεν ζητά τους γονείς της. Γιατί να κλάψει; Γιατί να ζητήσει τους γονείς της; Είναι μέσα στην αγκαλιά του Θεού. Συντροφιά με τους αγγέλους. Κι ένας άγγελος της πηγαίνει φαΐ. Κάθε μέρα. Και νερό. Μες στη φούχτα του.
Δέκα χρόνια μένει η Μαρία στο Ναό. (Νόμοι άγραφοι απαγορεύουν να μείνει περισσότερο.) Στο μεταξύ οι γονείς της έχουν πεθάνει. Κι ο Ζαχαρίας την εμπιστεύεται σ’ ένα μακρινό συγγενή του. Τον Ιωσήφ. Χήρος ο Ιωσήφ, με παιδιά. Την προσέχει όπως τα παιδιά του. Και τα παιδιά του τη σέβονται. Σαν αδερφή τους. Σαν μάνα.
Περνά ο καιρός. Δεκαεπτά χρονών κιόλας η Μαρία. Στο σπίτι του Ιωσήφ κάνει όλες τις δουλειές. Γνέθει, υφαίνει, ράβει, σαν όλες τις καλές νοικοκυρές της Ναζαρέτ. Και φυσικά διαβάζει, όπως τον καιρό που ήταν στο Ναό. Κι εκεί πάνω στο διάβασμα, την επισκέπτεται ο Γαβριήλ. Ο άγγελος. Ήταν στο έβγα του Μάρτη. Την καλοχαιρετά. – Χαίρε Μαρία! Η ευλογημένη. Ξεχωριστή ανάμεσα σε όλες τις γυναίκες. Ο Κύριος είναι μαζί σου.
Η Μαρία σκύβει το κεφάλι. Απορεί πώς είναι δυνατό να γίνει μητέρα, ενώ δεν είναι παντρεμένη. Αλλά αυτά είναι τα σχέδια του Θεού. Δεν γίνεται να χωρέσουν μέσα στο μυαλό της. – Ιδού η δούλη Κυρίου, λέει. Ας γίνει θέλημά Του. Κι ο άγγελος φεύγει.