- Θα διηγηθούμε γεγονότα που έχουμε ζήσει.
- Θα συμπληρώσουμε μια αίτηση μετεγγραφής.
- Θα μάθουμε επίσης:
- Να χρησιμοποιούμε τα ρήματα στον ενεστώτα, στον παρατατικό και στον εξακολουθητικό μέλλοντα της ενεργητικής φωνής.
- Να βρίσκουμε το υποκείμενο και το αντικείμενο σε μια πρόταση.
- Θα γνωρίσουμε πώς μάθαιναν τα παιδιά σε ένα αρχαίο σχολείο και πώς θα μαθαίνουν σε ένα σχολείο του μέλλοντος.
Τα κείμενα της ενότητας:
- Ο Σεπτέμβρης
- Αναμνήσεις του καλοκαιριού
- Ένα ακόμα σκαλί
- Ξημερώνει μια νέα μέρα… ώρα για σχολείο
- Αστραδενή
κλικ στην εικόνα
Ο Σεπτέμβρης
Ο Σεπτέμβρης είναι αγόρι
κι έχει ολόχρυσο καπέλο
και χρυσό το πανωφόρι.
Τα παπούτσια του είναι φύλλα,
που ’χουν πέσει απ’ τα πλατάνια
και τα μάγουλά του μήλα.
Κρατάει σάκα από νερό
κι έχει μέσα τα βιβλία
από σύννεφο κι αφρό.
Με του ανέμου τα ποδάρια
τρέχει δίχως να τον βλέπεις.
Στων βημάτων του τα χνάρια
διαμαντάκια θε να βρεις,
σταγονίτσες, σταγονίτσες
μιας ολόχρυσης βροχής.
Ο Σεπτέμβρης είναι αγόρι,
κατεβαίνει από τα δάση,
κατεβαίνει από τα όρη.
Κι έρχεται για να χτυπήσει
μια πελώρια καμπάνα,
το σχολειό για να αρχινήσει.
Ο Σεπτέμβρης πάντα, δες,
έχει όλα τα παιδάκια
φίλους και συμμαθητές.
Ρένα Καρθαίου, Στα μονοπάτια του ήλιου,
εκδ. Πατάκη, Αθήνα, 2002
- οκτασύλλαβος,
- δωδεκασύλλαβος,
- δεκαπεντασύλλαβος κλπ.
και – χρυ – σό – το – πα – νω – φό – ρι κλπ.
- η ζευγαρωτή (πρώτος- δεύτερος, τρίτος-τέταρτος),
- η σταυρωτή (πρώτος-τέταρτος, δεύτερος τρίτος),
- η πλεκτή (πρώτος-τρίτος, δεύτερος-τέταρτος),
- ενώ σε πολλά ποιήματα μπορεί να υπάρχει και συνδυασμός όλων των παραπάνω ειδών.
κι έχει ολόχρυσο καπέλο
και χρυσό το πανωφόρι.
Με του ανέμου τα ποδάρια
τρέχει δίχως να τον βλέπεις.
Στων βημάτων του τα χνάρια
Διαβάζουμε παροιμίες για το Σεπτέμβρη
Κάνε κλικ στην εικόναΤετράδιο εργασιών
κλικ στην εικόνα
________ * ________
κλικ στην εικόνα
Αναμνήσεις του καλοκαιριού
Τα ονόματα των ανέμων
Μέρος 1ο
Η Ραλλού μας μαθαίνει…
Μιλάμε και μαθαίνουμε πώς διηγούμαστε ένα γεγονός που ζήσαμε, τις αναμνήσεις μας κ.ά.
Πώς διηγούμαστε ένα γεγονός που ζήσαμε…
Διήγηση ή αφήγηση είναι, γενικά η παρουσίαση σε κάποιο άλλο πρόσωπο, (μαμά, μπαμπάς, αδερφός ή αδερφή, φίλο ή φίλους κ.ά.), ενός γεγονότος, πραγματικού ή φανταστικού, με πολλές λεπτομέρειες και αναλυτικές πληροφορίες για το πώς εξελίσσεται το γεγονός αυτό.
Όταν θέλουμε λοιπόν να διηγηθούμε ένα γεγονός που ζήσαμε συνήθως αναφέρουμε:
- πότε και πού συνέβησαν αυτά που αναφέρουμε, δηλαδή το χώρο και το χρόνο.
- ποια είναι τα πρόσωπα που παίρνουν μέρος στην εξέλιξη του γεγονότος.
- πώς ξεκίνησε η ιστορία, δηλαδή τι έγινε στην αρχή.
- πώς και γιατί έγινε ό,τι έγινε, δηλ. ποια ήταν η αιτία.
- τι συνέβη στην συνέχεια και σίγουρα δεν ξεχνάμε το τέλος της ιστορίας.
- ποιες ήταν οι σκέψεις και τα συναισθήματά μας για το γεγονός που ζήσαμε.
Συνήθως στην διήγηση ή αφήγηση χρησιμοποιούμε τον παρατατικό και τον αόριστο και τα ρήματα στο πρώτο πρόσωπο (εγώ – εμείς, μου – μας)
Αξιολογώ το γραπτό μου
κάνε κλικ στην εικόνα
**********************
Μέρος 2ο
Η Ραλλού μας μαθαίνει…
Θυμόμαστε όσα μάθαμε για το Υποκείμενο, το Ρήμα και το Αντικείμενο
Το υποκείμενο
Το Αντικείμενο
Τα μέρη του λόγου
Δραστηριότητες
|
ΡΗΜΑΤΑ
|
ΜΕΤΟΧΕΣ
|
ΕΠΙΘΕΤΑ
|
ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ
|
Β. ΤΟ ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ
|
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΑ
|
ΡΗΜΑΤΑ
|
ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΑ
|
ΡΗΜΑΤΑ
|
|
(εμείς)
|
πάμε
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
- Ο …………………… λάμπει.
- Ο …………………… διαβάζει.
- Το ………………….. γαβγίζει.
- Ο ……………………. γυμνάζεται
- Το ………………….. παίζει.
4. Να συμπληρώσετε τις προτάσεις με τις παρακάτω λέξεις (αντικείμενα):
( γλυκά, καράβι, φαγητό, ποδόσφαιρο, ψάρια)
- Ο ζαχαροπλάστης φτιάχνει …………………………………..
- Ο ψαράς πουλάει ……………………………………………
- Τα παιδιά παίζουν ………………………………………………
- Η μαμά ψήνει το …………………………………………………..
- Ο άνεμος σπρώχνει το …………………………………………….
Τετράδιο εργασιών
κλικ στην εικόνα
________ * ________
κλικ στην εικόνα
Κάνε κλικ στην εικόνα για να δεις το διαδραστικό μάθημα
Ένα ακόμα σκαλί
Η γραμματική του μαθήματος
Σύνθετες λέξεις με το δι(σ)– και το δυσ–
Οι σύνθετες λέξεις με το δισ- ή το δυσ- γράφονται :
α) με δισ– αυτές που δηλώνουν ότι κάτι είναι διπλό (το πρώτο συνθετικό στη λέξη είναι το δύο)
π.χ. : δισύλλαβη (δύο συλλαβές), διώροφο (δύο όροφοι), δίστιχο (δύο στίχους)
β) με δυσ– αυτές που δηλώνουν κάποιου είδους δυσκολία ή αρνητικό αποτέλεσμα.
π.χ.: δυσοσμία (άσχημη μυρωδιά), δυσανάλογος (κακές αναλογιές), δυσνόητος (δύσκολος στην κατανόηση)
Πάτησε εδώ για να παίξεις
Για να δούμε τι μάθαμε…
κλικ στην εικόνα
Κάνε κλικ στην εικόνα για να δεις το διαδραστικό μάθημα
Με το πρώτο φως του ήλιου, τα παιδιά (όσα ήταν πάνω από 7 χρόνων) ήταν στο πόδι. Έτρωγαν ένα λιτό πρωινό, με σταρένιο ή κριθαρένιο ψωμί, και μετά γραμμή για το σχολείο. Παρέα με τον «παιδαγωγό» – ένα δούλο που καθήκον του ήταν να συνοδεύει παντού το παιδί – πήγαιναν στο σπίτι του «γραμματιστή».
Γραμματιστής ονομαζόταν ο δάσκαλος που μάθαινε στα παιδιά γραφή, ανάγνωση και αριθμητική. Τα παιδιά κάθονταν σε σκαμνάκια, ακουμπούσαν στα γόνατά τους σκληρές πλάκες από κερί ή κομμάτια παπύρου και πάνω τους χάραζαν με τη μυτερή άκρη ενός ειδικού εργαλείου, της «γραφίδας». Την άλλη άκρη της γραφίδας, που ήταν πλατιά και στρογγυλεμένη, τη χρησιμοποιούσαν για να σβήνουν.
Οι δάσκαλοι κάθονταν στους «θρόνους», δηλαδή σε καρέκλες με πλάτη και κυρτωμένα πόδια. Όση ώρα διαρκούσε το μάθημα, ο παιδαγωγός έμενε στην αίθουσα διδασκαλίας. Ήθελε δεν ήθελε, άκουγε κι αυτός την παράδοση κι αργότερα στο σπίτι μπορούσε να βοηθήσει το παιδί στα μαθήματά του.
Χρόνοι Ρημάτων
Τα ρήματα στον Ενεστώτα μας λένε τι γίνεται τώρα
Τα ρήματα στον Παρατατικό μας λένε τι έγινε χθες για πολύ ώρα
Τα ρήματα στον Εξακολουθητικό Μέλλοντα μας λένε τι θα γίνει αύριο για πολύ ώρα
Γράψε το ρήμα παίζω στους 3 χρόνους
|
Ενεστώτας τώρα |
Παρατατικός Χθες για πολύ |
Εξακολουθητικός Μέλλοντας Αύριο για πολύ |
Ώρα για εξάσκηση! [κλικ]
Αστραδενή
Αστραδενή, αυτή που έχει τη λάμψη των άστρων. Έτσι λένε στη Σύμη το κορίτσι που βαφτίζεται Αστερόπη.
Μυθολογία
“Στην αρχαία Ελληνική μυθολογία, οι Πλειάδες ήταν αδερφές, κόρες του Άτλαντα και της Πλειόνης. Οι έξι από αυτές, η Ταϋγέτη, η Κελαινώ, η Ηλέκτρα, η Αλκυόνη, η Αστερόπη (που σημαίνει ακτινοβόλος) και η Μαία παντρεύτηκαν θεούς, ενώ η Μερόπη παντρεύτηκε τον θνητό Σίσυφο, γι’αυτό λάμπει λιγότερο στον ουρανό.”
Η Αστραδενή ζει με την οικογένειά της στη Σύμη. Όμως η ζωή στο νησί είναι δύσκολη και ο πατέρας της αναγκάζεται να πουλήσει το καΐκι του και να μετακομίσει όλη η οικογένεια στην Αθήνα. Η Αστραδενή νοσταλγεί τη ζωή στο νησί, το σπίτι της, το σχολείο της, τους γείτονές της, τους φίλους της και τα χαρούμενα παιχνίδια μαζί τους. Νιώθει αποξενωμένη στο νέο της περιβάλλον, ιδιαίτερα όταν στο καινούργιο σχολείο τής συμπεριφέρονται με περιφρόνηση.
Τα αποσπάσματα που θα διαβάσουμε στο μάθημα αναφέρονται στην προετοιμασία για την πρώτη ημέρα της Αστραδενής στο καινούργιο της σχολείο, στις σκέψεις της και στις αναμνήσεις της από τη Σύμη.
Σύμη
κλικ στην εικόναΗ γραμματική του μαθήματος
Α. Σημεία στίξης
- Τα αποσιωπητικά (…) χρησιμοποιούνται για να δείξουν ότι μια πρόταση δεν έχει τελειώσει για διάφορους λόγους: είτε από συγκίνηση είτε γιατί δε θέλουμε κάτι να πούμε είτε γιατί η συνέχεια στο κείμενο είναι ευκολονόητη κτλ.
-
Πολλές φορές όταν θέλουμε να σχολιάσουμε, να εξηγήσουμε, να διευκρινίσουμε, να συμπληρώσουμε αυτό που λέμε τότε χρησιμοποιούμε την παρένθεση ( ), το κόμμα (,) ή τη διπλή παύλα (— ).
Β. Τα επίθετα
Τα επίθετα περιγράφουν ένα χαρακτηριστικό των ουσιαστικών που συνοδεύουν. Έχουν τρία γένη, κλίνονται όπως τα ουσιαστικά και είναι πάντα στο ίδιο γένος, στον ίδιο αριθμό και στην ίδια πτώση με τα ουσιαστικά που συνοδεύουν.
π.χ. ο πέτρινος τοίχος, η πέτρινη σκάλα, το πέτρινο σπίτι
Πώς γράφονται τα επίθετα σε -ινος, -ινη, -ινο
Τα επίθετα που λήγουν σε –ινος, -ινη, -ινο και -ινός, -ινή, -ινό γράφονται με -ι-,
εκτός από τα επίθετα: φωτεινός, σκοτεινός, ορεινός, υγιεινός, φτηνός, ανεύθυνος, υπεύθυνος, ταπεινός, επικίνδυνος.
Γ. Αντικείμενο
Η λέξη που
- απαντά στην ερώτηση (τι; ποιον; ποια; ποιο; ποιους; ποιες; ποια;) και
- είναι σε πτώση αιτιατική
είναι το αντικείμενο του ρήματος της πρότασης.
… ώρα για εξάσκηση!
1. Σχηματίστε επίθετα από τις λέξεις που είναι στην παρένθεση και συμπληρώστε τις προτάσεις:
- Το σχολείο της Αστραδενής στη Σύμη ήταν ………………………… (πέτρα).
- Η μητέρα έβαλε τη μαρμελάδα σ’ ένα ………………………… (γυαλί) βαζάκι.
- Στις ………………………… (καλοκαίρι) διακοπές πήγαμε σ’ ένα μικρό και πανέμορφο νησί.
- Ο αθλητής είδε με χαρά το όνομά του στη ………………………… (φως) πινακίδα του σταδίου.
Αστραδενή 1 [κλικ]
Αστραδενή 2 [κλικ]
Σύνθεση περίληψης
[slideboom id=1102371&w=425&h=370]