Η μάχη ανάμεσα σε έντυπο και ψηφιακό μέσο ενημέρωσης μαίνεται αδυσώπητη.
Η αγορά του βιβλίου, αλλά και γενικότερα της έντυπης ενημέρωσης, είτε αυτό είναι βιβλίο είτε είναι εφημερίδες, η οποία τα τελευταία χρόνια πλήττεται από την εισβολή των ψηφιακών μέσων ενημέρωσης, δεν φαίνεται να το βάζει κάτω. Αντεπιτίθεται με νέα προϊόντα, που έρχονται να «παντρέψουν» το χαρτί με τον άυλο κόσμο του Διαδικτύου.
Ετσι, σε απάντηση στο ηλεκτρονικό βιβλίο, που μπήκε δυναμικά στην αγορά, και πριν καλά καλά προλάβουν οι καταναλωτές να καταλάβουν περί τίνος πρόκειται, οι εκδότες προτείνουν τώρα το υπερβιβλίο (hyperbook), ένα είδος υβριδίου μεταξύ έντυπου και ηλεκτρονικού βιβλίου, καθώς δεν καταργεί το χαρτί αλλά ενσωματώνει στην έντυπη μορφή στοιχεία πολυμέσων, όπως ήχους, εικόνες, βίντεο, υπερδεσμούς.
Ηδη στη Γαλλία κυκλοφόρησε πριν από λίγες μέρες το πρώτο υπερβιβλίο με τίτλο «Le sens des choses». Το βιβλίο υπογράφουν ο Ζακ Αταλί, διακεκριμένος οικονομολόγος και πρώην σύμβουλος του Φρανσουά Μιτεράν, και 32 προσωπικότητες από τον χώρο της γαλλικής διανόησης.
Δεν κοστίζει περισσότερο από ό,τι ένα συμβατικό βιβλίο (21 ευρώ), χάρη όμως στα «υπερπεριεχόμενά» του προσφέρει στους αναγνώστες τη δυνατότητα να διευρύνουν τους αναγνωστικούς τους ορίζοντες με τη βοήθεια των πολυμέσων, παρέχοντας πρόσβαση σε επιπρόσθετο υλικό είτε μέσω του κινητού τους τηλεφώνου είτε κάνοντας μια επίσκεψη στη διαδικτυακή πύλη του βιβλίου.
Αυτό το επιτυγχάνει προσθέτοντας στις 300 σελίδες του βιβλίου 83 «υποσημειώσεις» με τη μορφή γραμμωτού κώδικα, που «παραπέμπουν» σε οτιδήποτε μπορεί να εμπλουτίσει το περιεχόμενο του βιβλίου. Οι αναγνώστες μπορούν να λάβουν τις πληροφορίες που θέλουν είτε στέλνοντας με ένα απλό SMS από το κινητό τους τον αριθμό της σελίδας που τους ενδιαφέρει είτε κάνοντας μια επίσκεψη στην ιστοσελίδα hyperlivre-lesensdeschoses.com είτε και απευθείας με τη βοήθεια των κινητών τελευταίας τεχνολογίας που διαθέτουν τις κατάλληλες εφαρμογές.
Για τη δημιουργία του πρώτου υπερβιβλίου, οι εκδόσεις Robert Laffont συνεργάστηκαν με τη γαλλική εταιρεία τηλεφωνίας Orange. Σύμφωνα με τον ισχυρισμό του διευθύνος σύμβουλου των εκδόσεων, Leonello Brandolini, η τεχνολογία αυτή επιτρέπει για πρώτη φορά στον εκδότη να έχει άμεσα στατιστικά στοιχεία σχετικά με την αναγνωσιμότητα των βιβλίων που εκδίδει. Μπορεί για παράδειγμα να γνωρίζει πότε διαβάζονται τα βιβλία, αν διαβάζονται ολόκληρα ή τμηματικά και ποια κεφάλαια ή κομμάτια του βιβλίου προτιμούν οι περισσότεροι αναγνώστες.
Οι εκδότες σκοπεύουν να προχωρήσουν στο προσεχές μέλλον στην έκδοση και άλλων υπερβιβλίων που προσφέρονται ιδιαίτερα για τέτοιου είδους «επιμειξίες», όπως είναι οι εγκυκλοπαίδειες και τα λεξικά. Οσον αφορά πάντως το μέλλον του βιβλίου, δηλώνουν ότι, μολονότι θα μπορούσαν με τα υπάρχοντα μέσα να το πράξουν, σε καμία περίπτωση δεν προτίθενται να υποκαταστήσουν το έντυπο βιβλίο με το αμιγώς ψηφιακό βιβλίο. «Θελήσαμε να παντρέψουμε δύο νομαδικά αντικείμενα, ένα πολύ αρχαίο, το βιβλίο, και ένα πολύ πρόσφατο, το κινητό τηλέφωνο», δηλώνει χαρακτηριστικά ο Ζακ Αταλί.
Η νέα λειτουργία για τη μηχανή αναζήτησης Bing θα δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες να δουν τα αποτελέσματα των αναζητήσεων τους χρησιμοποιώντας εικόνες και φωτογραφίες αντί για κείμενο. Η οπτική αναζήτηση θα επικεντρωθεί σε τέσσερις βασικές κατηγορίες: ταξίδια, υγεία, ψυχαγωγία και αγορές.
Η Microsoft τόνισε ακόμη ότι η υπηρεσία «Visual Search» θα δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες να πραγματοποιούν αναζητήσεις ταχύτερα σε σχέση με την κλασική αναζήτηση εικόνων της μηχανής της Google. Σε δημοσίευμα σε blog, η εταιρεία επικαλείται έρευνα που βρήκε ότι οι καταναλωτές μπορούν να επεξεργαστούν τα αποτελέσματα με εικόνες 20% ταχύτερα σε σχέση με τα αποτελέσματα που εμφανίζονται σε μορφή κειμένου.
Σύμφωνα με τελευταία στοιχεία της εταιρείας αναλύσεων Nielsen, το μερίδιο αγοράς της μηχανής αναζήτησης της Microsoft έφτασε το 10,7% τον Αύγουστο, ενώ η Google διατηρεί τα πρωτεία με 64,6%, με δεύτερη τη Yahoo και ποσοστό 16%.
Υπενθυμίζεται ότι στα τέλη Ιουλίου Microsoft και Yahoo υπέγραψαν συμφωνία συνεργασίας για την αντιμετώπιση της Google.
Οι εξελίξεις που έχει επιφέρει το Ιντερνετ στη δημοσιογραφία είναι τόσο ραγδαίες ώστε σταδιακά οι παραδοσιακές μέθοδοι θα μοιάζουν παλαιά, θεωρητικά σχήματα.
Πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί η απόπειρα ενός βετεράνου των δημοσίων σχέσεων, του Πίτερ Σάνκμαν, ο οποίος μόλις πέρσι δημιούργησε μια διαδικτυακή πλατφόρμα για επίδοξους ρεπόρτερ. Ο Σανκμαν είχε την απλή αλλά εντυπωσιακή ιδέα να δημιουργήσει στο Facebook ένα account με τον τίτλο «Help A Reporter Out».
Εκεί «έχτιζε» μια λίστα με τα e-mail από ειδικούς διαφόρων επαγγελμάτων, στελεχών δημοσίων σχέσεων αλλά και ατόμων που απλά ήθελαν να δουν το όνομά τους να φιγουράρει σε ρεπορτάζ κάποιας έντυπης έκδοσης. Με αυτόν τον τρόπο, όποιος δημοσιογράφος έψαχνε για δηλώσεις ή τεκμηρίωση κάποιου θέματός έμπαινε στο group και έβρισκε την «πηγή» που επιθυμούσε. Όταν μάλιστα η συγκεκριμένη λίστα έφτασε στο όριο χρηστών που «επιτρέπει» το Facebook –τους 1200, ο Σάνκμαν «ανεξαρτητοποιήθηκε» και δημιούργησε την ιστοσελίδα www.helpareporter.com.
Το μεγαλύτερο μέρος της λίστας του Σάνκμαν περιλαμβάνει επαγγελματίες από τον κλάδο των δημόσιων σχέσεων, γεγονός που ορισμένες φορές «ενοχλεί» τους δημοσιογράφους που δεν θέλουν να δεσμεύονται από brands. Ωστόσο, όπως σχολιάζει ο ίδιος η χρησιμότητα της λίστας φαίνεται από τις ερωτήσεις – αιτήματα που θέτουν οι δημοσιογράφοι για τα θέματά τους και στο «μαζικό» κοινό στο οποίο απευθύνονται. Για παράδειγμα, θέλοντας να αποτυπώσουν την αποτυχία του προγράμματος των 3 δισ. δολαρίων για την αγορά αυτοκινήτου (ΗΠΑ), ρωτούσαν: «Ψάχνω για μητέρες και πατέρες που δεν πρόλαβαν να αγοράσουν αυτοκίνητο μέσα από αυτό το πρόγραμμα».
Μέχρι τώρα περίπου 30.000 bloggers, δημοσιογράφοι και άλλοι συλλέκτες ειδήσεων χρησιμοποιούν την υπηρεσία για να κάνουν 150 με 200 ερωτήσεις σε καθημερινή βάση, σ’ ένα δίκτυο περίπου 80.000 μελών.
Καινοτόμο και κερδοφόρο
Το ΗΑRO αποτελεί ένα από τα αρκετά παραδείγματα των διαδικτυακών επιχειρήσεων που προσφέρουν υπηρεσίες σε μηδενικό κόστος, παρόλα αυτά σημειώνουν μεγάλη κερδοφορία. Χωρίς καμία αρχική επιβάρυνση, το HARO εμφανίζει τη δεδομένη στιγμή έσοδα άνω του 1 εκατ. δολαρίων, την ίδια στιγμή, μάλιστα, που το Twitter και το Facebook δυσκολεύονται να κάνουν κάτι παρόμοιο.
Σύμφωνα με το Σάνκμαν, η κερδοφορία της ιστοσελίδας του οφείλεται στο γεγονός πως διαφημίζει με ακρίβεια σε ένα κοινό, το οποίο σε μέσο όρο 75%-80% ανοίγει κάθε e-mail που λαμβάνει. (σ.σ: ενδιαφέρεται δηλαδή ενεργά για τις ερωτήσεις που τίθενται). «Ο διαφημιστικός χώρος που διατίθεται έχει πουληθεί μέχρι τον Ιανουάριο του 2010», λέει ο Σάνκμαν και εξηγεί: «Η διαφήμιση δεν ήταν μέρος του σχεδίου». Όταν όμως τον πλησίασαν άνθρωποι από την εταιρεία ρούχων «American Apparel» και του είπαν ότι ενδιαφέρονται να καταχωρήσουν μια διαφήμιση γιατί «αρκετοί από τους ανθρώπους στη λίστα εργάζονται στις δημόσιες σχέσεις και είναι και στη δική μας λίστα», τότε η συμφωνία δεν άργησε να γίνει.
Οι δύσκολες πρώτες ημέρες προσαρμογής στο σχολείοΑπό την Ελενα Κιουρκτσή
Τα πιο συνηθισμένα προβλήματα τα οποία καλούνται να αντιμετωπίσουν οι γονείς όταν το παιδί πηγαίνει πρώτη φορά στο σχολείο αναφέρονται σε άγχη αποχωρισμού του παιδιού από το σπίτι και τη μητέρα.
Ενδείξεις παρόμοιων δυσκολιών υπάρχουν ήδη από τον παιδικό σταθμό και το νηπιαγωγείο, αλλά επιτείνονται στην Α΄ Δημοτικού, διότι οι απαιτήσεις πλέον είναι μεγαλύτερες, τόσο σε μαθησιακή φάση όσο και σε επίπεδο κανόνων και ορίων. Στις περισσότερες περιπτώσεις, το άγχος αυτό είναι παροδικό και με κατάλληλους χειρισμούς -όπως ενίσχυση των θετικών στοιχείων του σχολείου, επιβράβευση του παιδιού για τις επιτυχίες του, ενθάρρυνσή του να ενταχθεί σε ομάδες συνομηλίκων του- μπορεί να ξεπεραστεί.
Ωστόσο, σε εκείνες τις περιπτώσεις που το παιδί εκδηλώνει έντονη και επίμονη ανησυχία στην ιδέα του σχολείου, οι γονείς θα πρέπει να αξιολογήσουν εκ νέου τη στάση τους.
Τα συνηθέστερα ψυχοσωματικά προβλήματα των παιδιών είναι διαταραχές της διατροφής, του ύπνου, ενούρηση, εγκόπριση, κοιλιακά άλγη.
Οπως εξηγεί ο κ. Στέλιος Χριστογιώργος, παιδοψυχίατρος, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Ψυχαναλυτικής Ψυχοθεραπείας Παιδιού και Εφήβου, σε παιδιά που παρουσιάζουν έντονο άγχος αποχωρισμού και δυσκολία να ξεκινήσουν για το σχολείο συναντούμε συνήθως μητέρες με σοβαρές εξαρτητικές ανάγκες τις οποίες προβάλλουν στο παιδί τους – το οποίο με τη σειρά του, εύλογα, αρνείται να την αποχωριστεί. Καταδεικνύει επίσης οικογένειες χαοτικές, που με τον τρόπο λειτουργίας τους δεν βοηθούν το παιδί να δημιουργήσει τους δικούς του εσωτερικούς κανόνες που είναι απαραίτητοι για την κοινωνικοποίησή του. Επιπλέον, αρκετά συχνά υπάρχουν γονείς που προτιμούν να επικρίνουν το παιχνίδι, την ξεκούραση, την ψυχαγωγία. Αυτό σημαίνει πως σε οικογενειακό επίπεδο κινούνται και συμπεριφέρονται πολύ περισσότερο προς την κατεύθυνση της υποχρέωσης και πολύ λιγότερο προς εκείνη της ευχαρίστησης.
Ολα αυτά είναι σοβαρά λάθη, τα οποία υφίσταται το παιδί, ταλαιπωρούν τον ψυχισμό του και αντανακλώνται στη συμπεριφορά του. Κατά τον παιδοψυχίατρο, χρειάζεται οι γονείς να τροποποιήσουν τον τρόπο με τον οποίο έχουν οριοθετήσει τα πράγματα -ίσως με τη βοήθεια ειδικού-, επιβραβεύοντας το παιδί για τις πρώτες του επιτυχίες, υιοθετώντας λιγότερο επικριτική στάση στις αποτυχίες του, ενισχύοντας και στηρίζοντας τη σχέση του με το σχολείο και τους εκπαιδευτικούς. Αλλωστε, η επαφή με το σχολείο είναι σημαντική όχι μόνο για την εκπαίδευση, αλλά και για τη διαμόρφωση της προσωπικότητας του παιδιού, καθότι είναι ένα πεδίο όπου θα ξεδιπλώσει τα ταλέντα του σε διάφορους τομείς. Πάντως, μια καλή αρχή είναι να θυμηθούμε πώς ήταν όταν ήμασταν εμείς μαθητές, τότε που το μόνο που ζητούσαμε ήταν να μας καταλάβουν…
Συμβουλευτείτε τον ειδικό εάν:
Παρουσιάζει πρόβλημα σε σχέση με τις μαθησιακές απαιτήσεις του σχολείου (το αποτέλεσμα δυσανάλογα μικρό σε σχέση με την προσπάθεια του παιδιού).
Το παιδί αντιδρά παρατεταμένα και έντονα να ξεκινήσει για το σχολείο.
Εμφανίζει δυσκολίες σχετικά με τη διαγωγή και τη συμπεριφορά του (εσωστρέφεια, άκρατη επιθετικότητα, υπερκινητικότητα).
Δυσκολεύεται στις κοινωνικές του σχέσεις και αδυνατεί να ενσωματωθεί στο περιβάλλον (είναι απομονωμένο, υπερβολικά ντροπαλό, χωρίς φίλους και παρέες).
Η Σώτη Τριανταφύλλου μας βοηθά στην επιλογή των πολιτικών που ζητούν για άλλη μία φορά την ψήφο μας: (έχω την εντύπωση ότι είναι μες το μυαλό μου)
Εφόσον η αποχή και το λευκό ψηφοδέλτιο δεν αποτελούν λύση (τι σημαίνει άραγε «λύση» στη σημερινή Ελλάδα;) στις εκλογές του Οκτωβρίου θα ψηφίσω το σχηματισμό που θα εξασφαλίσει την ικανοποίηση των ακόλουθων αιτημάτων, τα οποία παραθέτω εδώ χωρίς σειρά προτεραιότητας. Ίσως να μην ενδιαφέρεται κανείς για την ψήφο μου· έχω όμως λόγους να πιστεύω ότι μεγάλος αριθμός πολιτών σκέφτονται σαν εμένα, ή περίπου σαν εμένα. Άρα πρόκειται για κάμποσες ψήφους… Άρα…
Προστασία και ενθάρρυνση των ελληνικών προϊόντων· τόνωση της παραγωγής (γεωργικής και βιοτεχνικής/βιομηχανικής). Δραστική μείωση των εισαγωγών. Είμαστε η τρελή και νωθρή χώρα στην άκρη της Ευρώπης που δεν κατασκευάζει τίποτα και που μόνο συσκευάζει. (Και διορίζεται στο δημόσιο).
Περικοπές στις αμυντικές δαπάνες, τρίμηνη (το πολύ) στρατιωτική θητεία, κατάργηση των προνομίων των στρατιωτικών που χρονολογούνται από την εποχή της χούντας (και παλιότερα). Η «σταδιοδρομία» στις ένοπλες δυνάμεις πρέπει να είναι απολύτως προαιρετική και, προς το παρόν, το τελευταίο καταφύγιο των απελπισμένων. Το ευκτέο θα ήταν η κατάργηση του στρατού και η τοποθέτηση της Ελλάδας σε ζώνη ουδετερότητας. Επιμένω στο χιμαιρικό αίτημα: η Ελλάδα οφείλει να αποχωρήσει από το ΝΑΤΟ με κομψότητα και στιλ.
Αφοπλισμός της αστυνομίας και εκπαίδευση αόπλων οργάνων της τάξεως. (Η δημόσια τάξη είναι απαραίτητη: μόνον οι αναρχοφασίστες επιθυμούν, δήθεν, την κατάργηση της αστυνομίας· αλλά οι αναρχοφασίστες είναι διαλεκτικά συνδεμένοι με την ύπαρξη ανίκανης και διεφθαρμένης αστυνομίας).
Διοχέτευση του 15% του κρατικού προϋπολογισμού στην παιδεία με παράλληλη εκπαιδευτική μεταρρύθμιση. Δωρεάν και υποχρεωτική δωδεκαετής παιδεία.
Εφαρμογή της νομοθεσίας περί παιδικής εργασίας. (Η εργασία ατόμων κάτω των 16 ετών πρέπει να είναι παράνομη· ο εργοδότης να διώκεται).
Σταδιακή δήμευση της εκκλησιαστικής περιουσίας. Έρευνα για διαφθορά στο χώρο της εκκλησίας (δεν χρειάζεται καν έρευνα…) Χωρισμός της εκκλησίας από το κράτος (με ένα αιώνα καθυστέρηση). Αλλαγή της ονομασίας «Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων» σε «Υπουργείο Δημόσιας Παιδείας».
Ελεγχος της μετανάστευσης με ανθρωπιστικά κριτήρια. (Το ότι καταντήσαμε χώρα υποδοχής-στρατόπεδο συγκέντρωσης ξεπέρασε τους αγριότερους εφιάλτες μας).
Προτεραιότητα στην αποκατάσταση της καταστροφής του περιβάλλοντος. Πολεοδομικές επεμβάσεις σε βάθος και εύρος: οι ιδέες υπάρχουν, τα χρήματα μπορούν να βρεθούν… Αποθάρρυνση της χρήσης ιδιωτικών αυτοκινήτων, αναδάσωση ευρείας κλίμακας, νέες μορφές ενέργειας φιλικές προς το περιβάλλον. Πρόγραμμα διάσωσης της Αθήνας και των άλλων αστικών κέντρων από την αυθαιρεσία και την ασχήμια.
Αναθεώρηση της εξωτερικής πολιτικής με αξιοπρεπή διπλωματία. Είμαστε γλείφτες και οσφυοκάμπτες… Εκτός αυτού, οι περισσότεροι Έλληνες διπλωμάτες σκοτώνουν τους χρόνους των ρημάτων στα γαλλικά… Στην περίπτωση αυτή πρέπει να περιοριστούν στα ελληνικά, τα οποία, ωστόσο, προϋποτίθεται ότι ξέρουν. (Δεν είναι σίγουρο).
Φοροαπαλλαγή στους πολίτες με εισόδημα κάτω των 40.000 ευρώ ετησίως. Οι Έλληνες θα αποκτήσουν φορολογική συνείδηση όταν αυτό που ονομάζουν «κράτος» αρχίσει να τους προσφέρει κάτι ουσιαστικότερο από τα ρουσφέτια.
Περικοπές στο δημόσιο τομέα. Αντί για προσλήψεις, επιμόρφωση των δημοσίων υπαλλήλων και εκσυγχρονισμός του μηχανισμού. Κατάργηση οποιασδήποτε μονιμότητας.
Ενίσχυση της λεγόμενης «τοπικής αυτοδιοίκησης». Στην πραγματικότητα, ξαναμοίρασμα της εξουσίας: φιλόδοξο αυτό… το ξέρω…
Έρευνα για τη διαφθορά στο χώρο της δικαιοσύνης, όπως και σε οποιονδήποτε άλλο χώρο. Οδεύουμε προς το ιταλικό πρότυπο, προς την εδραίωση μιας εγχώριας, πλην πολυφυλετικής, μαφίας.
Εκσυγχρονισμός και εξανθρωπισμός των φυλακών με σταδιακή εκκένωσή τους: στα σωφρονιστικά ιδρύματα πρέπει να κρατούνται μόνον οι επικίνδυνοι για τη δημόσια ζωή και τάξη: π.χ. οι κατά συρροήν δολοφόνοι. Κανείς άλλος.
Αποποινικοποίηση της χρήσης ναρκωτικών.
Εκσυγχρονισμός των νοσοκομείων, περιορισμός των ιδιωτικών νοσηλευτικών ιδρυμάτων. Ούτε ένας κάτοικος αυτής της χώρας δεν πρέπει να είναι ανασφάλιστος.
Εφαρμογή της νομοθεσίας σε ό,τι αφορά τα ραδιοτηλεοπτικά μέσα. Το μεγαλύτερο μέρος της ραδιοτηλεοπτικής χυδαιότητας είναι, τυπικά, παράνομο.
Μετακίνηση του ορίου συνταξιοδότησης σύμφωνα με την προσδοκούμενη διάρκεια ζωής. Μόνο στην Ελλάδα περιφέρονται σαραντάχρονοι συνταξιούχοι· πουθενά αλλού. Παραλλήλως, αυξήσεις στις συντάξεις των πολιτών πάνω από εβδομήντα ετών.
Αποθάρρυνση της υπερ-γεννητικότητας: όποιος φέρνει στον κόσμο π.χ. εφτά παιδιά πρέπει να θεωρείται ανεύθυνος, όχι να χρηματοδοτείται.
Ποινικοποίηση των κοινωνικών διακρίσεων κατά των γυναικών, των ομοφυλοφίλων, των αλλοδαπών (δηλαδή της πλειοψηφίας του πληθυσμού…)
Συστηματική και οργανωμένη εγκατάλειψη χωριών και οικισμών με πληθυσμό κάτω από 500 κατοίκους και συσσωμάτωση σε κωμοπόλεις για τη διευκόλυνση της γεωργικής παραγωγής, του εμπορίου και των υπηρεσιών.
Ολοκλήρωση του εκσυγχρονισμού του οικογενειακού δικαίου: το εγχείρημα έμεινε ημιτελές.
Αυτό είναι το πρώτο πακέτο αιτημάτων. Έχω κι άλλα.
Μια επιστημονική ματιά στα μυστήρια της εφηβείας ρίχνει η Ναταλί Λεβισάλ στο νέο βιβλίο της με τίτλο «Ο έφηβος (και ο μπονόμπο): Δοκίμιο για μια δύσκολη ηλικία». Μέσα από επιστημονικές εργασίες, κυρίως νευροβιολόγων, μάς καθοδηγεί να παρατηρήσουμε το ανθρώπινο ον σε… οξεία φάση εφηβείας, δείχνοντας πως δεν υπάρχει τίποτε πιο συναρπαστικό από τη φυσιολογική και βιολογική επανάσταση που συμβαίνει μέσα στο σώμα και στο μυαλό του παιδιού μας. «Πρόκειται για την πραγμάτωση του ανθρώπινου προγραμματισμού, για την είσοδο του Ηomo sapiens στο προσκήνιο της ζωής», γράφει η Λεβισάλ στο βιβλίο της [«L΄ ado (et le bonobo):
Εssai sur un ge impossible», Εκδ. Ηachette Littιratures]. «ΤΑ ΝΕΑ» αναδημοσιεύουν αποσπάσματα του βιβλίου.Η ΕΦΗΒΕΙΑ ΕΙΝΑΙ, ΑΡΑΓΕ, ΜΙΑ ΕΠΙΝΟΗΣΗ;
ΕΧΕΙ την τάση να κοιμάται και να ξυπνάει (υπερβολικά) αργά, να βυθίζεται σε οτιδήποτε μοιάζει με πολυθρόνα, να κάνει χρήση απαγορευμένων ουσιών, να θέλει ένα σκούτερ αμέσως και να περνάει χωρίς προφανή αιτία από την απάθεια στην ευφορία ή στην κακή διάθεση. Σίγουρα το αναγνωρίσατε, είναι ένα νεαρό ανθρώπινο ον σε οξεία φάση εφηβείας.
(…) Η εφηβεία είναι, άραγε, ένα παγκόσμιο χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης, παρόν σε κάθε τόπο και χρόνο από τότε που υπάρχει ο άνθρωπος;
Το ερώτημα είναι σημαντικότερο παρά ποτέ άλλοτε στην ιστορία της ανθρωπότητας επειδή ουδέποτε άλλοτε τα αγόρια και τα κορίτσια έφταναν τόσο νωρίς στη σεξουαλική ωριμότητα. Και επίσης ουδέποτε έμπαιναν τόσο αργά στον κόσμο των ενηλίκων. Σήμερα η εφηβεία διαρκεί δέκα χρόνια γεμάτα και αυτό εγείρει ζητήματα.
ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΕΦΗΒΟΙ ΔΕΝ ΚΑΤΑΛΑΒΑΙΝΟΥΝ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ;
2 Η ΕΝΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗείναι αυτή που επιτρέπει σ΄ έναν άνθρωπο να αισθανθεί και να συμμεριστεί τη διάθεση, τη συγκίνηση, το συναίσθημα του άλλου, να μπει στη θέση του. Η ενσυναίσθηση ωριμάζει στην αρχή της ενηλικίωσης (…) Οι νέοι ηλικίας κάτω των 14 ετών κάνουν πολλά λάθη όταν πρέπει να αναγνωρίσουν ένα συναίσθημα στη φωτογραφία ενός προσώπου. Αυτό μπορεί να εξηγεί γιατί οι έφηβοι κάνουν τόσο συχνά λάθος σχετικά με τη φύση συναισθηματικών σημάτων, βλέπουν θυμό και εχθρότητα- «Ο δάσκαλος με αντιπαθεί!»- εκεί όπου δεν υπάρχουν.
Όμως ισχύει και το αντίθετο. Συχνά εντυπωσιαζόμαστε διαπιστώνοντας σε ποιο σημείο τα παιδιά και οι νεαροί έφηβοι μπορεί να είναι τυφλοί σε σημάδια εχθρότητας ή ενόχλησης που είναι ολοφάνερα στους ενηλίκους.
ΓΙΑΤΙ ΚΟΙΜΟΥΝΤΑΙ ΩΣ ΤΟ ΜΕΣΗΜΕΡΙ (ΉΚΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ);
ΞΑΦΝΙΚΑ, ένα χαρούμενο παιδί που σηκωνόταν γεμάτο ενέργεια στις 7 το πρωί, ακόμη και στις διακοπές, μεταμορφώνεται σε ζόμπι ικανό να βρίσκεται σε λήθαργο ώς τις 2 το μεσημέρι και ανίκανο να κοιμηθεί πριν από τη 1 τα ξημερώματα (…). Η αναστάτωση όσον αφορά τον ύπνο είναι μια εγγενής αλλαγή της εφηβείας. Και δεν έχει καμιά σχέση με κατάχρηση βιντεοπαιχνιδιών ή με μια αδυναμία χαρακτήρα που μεταβιβάσθηκε από κάποιον από τους γονείς. Τουλάχιστον όχι μόνο μ΄ αυτά. (…) Στη διάρκεια της εφηβείας, το βιολογικό ρολόι καθιστά αδύνατον το να κοιμηθεί το άτομο στις 21.00, στις 22.00, ακόμη και στις 23.00 ή τα μεσάνυχτα. Είτε οι αιτίες αυτής της αναστάτωσης του ύπνου είναι ορμονικές είτε νευρολογικές, ψυχολογικές ή κοινωνικές, το αδιαμφισβήτητο αποτέλεσμα είναι ότι στις 7.15 το πρωί της Δευτέρας, όταν χτυπάει το ξυπνητήρι, ένας μαθητής Λυκείου αισθάνεται σαν να έχει ξυπνήσει στη μέση της νύχτας, τουλάχιστον δύο ώρες πριν το σώμα του να είναι έτοιμο να ξυπνήσει (…).
ΜΑ ΤΙ ΔΕΝ ΠΑΕΙ ΚΑΛΑ ΣΤΟΝ ΕΓΚΕΦΑΛΟ ΤΟΥΣ;
ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΑΜΕ να ορίσουμε την εφηβεία ως την περίοδο της ζωής κατά την οποία ερχόμαστε συνειδητά αντιμέτωποι με κινδύνους οι οποίοι δεν είναι οι σχετικά περιορισμένοι κίνδυνοι του παιδιού. Ούτε οι υπολογισμένοι κίνδυνοι του ενηλίκου. Πρόκειται για καταστάσεις αυξημένης επικινδυνότητας. Πώς μπορεί να υπάρχει τόση ανωριμότητα στη συμπεριφορά κάποιου του οποίου ο εγκέφαλος ωριμάζει; Εκτός αν στην πραγματικότητα δεν ωριμάζει. Πριν από μερικά χρόνια, βιολόγοι ανακάλυψαν ότι ο εγκέφαλος είναι προγραμματισμένος για να κάνει «επανεκκίνηση» στην εφηβεία και ότι εκείνη είναι η στιγμή κατά την οποία «ενημερώνονται» δύο συστήματα, αυτά που συμμετέχουν στα συναισθήματα και στην παρακίνηση (…) Η μικρή αδυναμία της περιοχής που οργανώνει και προβλέπει, έχει ως άμεση συνέπεια ένα κορίτσι 14 ετών να είναι πεπεισμένο ότι μπορεί να κάνει τα μαθήματά του, να βγει με τους φίλους του και να συγυρίσει το δωμάτιό του μέσα στην ίδια βραδιά.
Ενας από τους πιο κοινούς, ίσως ο κοινότατος, τόπος στη χώρα μας, εκείνος που αναπαράγεται μηχανικά κάθε που θέλουμε να ευλογήσουμε τα γένια μας ως κράτος ή ως μεμονωμένα άτομα, είναι ότι είμαστε οι νόμιμοι και επάξιοι συνεχιστές της αρχαιοελληνικής παράδοσης. Επαιρόμαστε για μια κληρονομιά την οποία όχι μόνο δεν καλλιεργούμε, αλλά εν πολλοίς αγνοούμε.
Είναι γεγονός ότι με εξαίρεση μετρημένες στα δάχτυλα έγκριτες μεταφράσεις, οι ξένες, κυρίως γαλλικές και αγγλικές, κριτικές εκδόσεις αρχαιοελληνικών κειμένων αποτελούσαν μέχρι πρότινος μοναδική οιονεί επιλογή για όποιον Ελληνα ήθελε να εντρυφήσει στους θησαυρούς της αρχαίας ελληνικής γραμματείας. Τα τελευταία χρόνια η κυκλοφορία σύγχρονων και δόκιμων σε γενικές γραμμές μεταφράσεων άλλαξε σε ένα βαθμό το τοπίο. Παρότι σε ό,τι αφορά τον φωτισμό και την ανάλυση των κειμένων, στην κριτική βιβλιογραφία και αρθρογραφία η οποία αποτελεί απαραίτητο δεκανίκι κάθε ουσιώδους και γόνιμης προσέγγισης των κειμένων, οι μη πολύγλωσσοι αναγνώστες παραμένουν εξαιρετικά αδικημένοι.
Μια ομάδα φιλολόγων με μεγάλο μεράκι και αγάπη για τα κείμενα της κλασικής γραμματείας που εδώ και σχεδόν μια δεκαπενταετία εργάζεται προς αυτή την κατεύθυνση, αποτελεί αφανή ελπιδοφόρα εξαίρεση.
Η αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία Παιδείας και Πολιτισμού «Εν Κύκλω», που ιδρύθηκε το 2001, έχει αρχίσει να προσφέρει σημαντικούς καρπούς στον τομέα της Κλασικής Φιλολογίας. Τον Οκτώβριο του 1994 η αναπληρώτρια, σήμερα, καθηγήτρια Κλασικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Μαίρη Γιόση οργάνωσε και διηύθυνε ένα προαιρετικό σεμινάριο μετάφρασης της τραγωδίας «Αίας» του Σοφοκλή. Η μετάφραση που κυκλοφόρησε το 1998 έφερε τη συλλογική υπογραφή «Εν Κύκλω». Στη συνέχεια, μέλη της ομάδας εκπόνησαν μια σειρά σχολιασμένων μεταφράσεων, οι οποίες κυκλοφόρησαν από τις «Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου» στο πλαίσιο της σειράς «Οψεις».
Ο συγγραφέας Πάνος Χριστοδούλου μοιράζεται το όνειρό του για το σχολείο:
“Ποτέ δεν ανυπομονούσα να ανοίξουν τα σχολεία το Σεπτέμβρη (σ’ αυτό έμοιαζα πολύ με τον Αλκη, τον πρωταγωνιστή του βιβλίου μου “Ο Ναβίντ δεν ήρθε για διακοπές”, εκδ. Κέδρος). Παρόλο που περνούσα τρεις ολόκληρους μήνες παραθερίζοντας στο Μάτι Αττικής, δεν χόρταινα θάλασσα, ποδήλατο και γενικώς παχνίδι από το πρωί ώς το βράδυ! Δυστυχώς, όλα αυτά τα παραπάνω τελείωναν μαζί με τον Αύγουστο. Τότε η μέρα μίκραινε, άρχιζαν οι προετοιμασίες για την οικογενειακή επιστροφή στο διαμέρισμα της Αθήνας και μαζί άρχιζαν οι διαφημίσεις για σάκες και λοιπά σχολικά είδη, που αντιπαθούσα, καθώς μου υπενθύμιζαν ότι κόντευε η επιστροφή στο σχολείο και στις… έγνοιες: έγνοια να περνάω απαρατήρητος ώστε να μη με σηκώνουν για μάθημα (ειδικά στα μαθηματικά που πάντα ήμουν σκράπας, όπως ο Αλκης) και έγνοια να μάθω να ντριπλάρω καλά την μπάλα ώστε να πείσω τον γυμναστή να με βάλει στην ομάδα του σχολείου.
Τελικά, τίποτε από αυτά δεν κατάφερα: ο δάσκαλος με ξετρύπωνε πίσω από τις πλάτες των μπροστινών μου και με σήκωνε στον πίνακα για να πω μάθημα (πάντα τρέμοντας και κομπιάζοντας) και οι ντρίπλες δεν πέτυχαν!
Σήμερα, μετά από σχεδόν 30 χρόνια που πρωτοπήγα σχολείο, οι διαφημίσεις σχολικών εξακολουθούν να μου προκαλούν μελαγχολία ότι το καλοκαίρι τελείωσε κι εγώ πρέπει να επιστρέψω στο σχολείο! Πάντως, αν έπρεπε σώνει και καλά να επιστρέψω σήμερα–πρώτη μέρα σε ένα οποιοδήποτε σχολείο, δεν θα ήθελα αγιασμούς, κανάλια, επισήμους και πολιτικούς που θυμούνται τα σχολεία και τα παίρνουν σβάρνα αποκλειστικά και μόνον αυτή τη μέρα. Θα ήθελα μονάχα τον διευθυντή, χωρίς πολλά λόγια και φανφάρες, να μας καλωσορίσει σε ένα σχολείο με καλύτερες υποδομές, με ανθρωποκεντρική κατεύθυνση, που θα έχει κύριο σκοπό να μας κοινωνικοποιήσει και να μας μάθει να συνυπάρχουμε και να σεβόμαστε τη φύση και τους συνανθρώπους μας (απ’ όποια χώρα κι αν προέρχονται), που θα είναι λιγότερο χριστιανοκεντρικό και αρχαιολάγνο και αντί να μας φορτώνει ξερές και άχρηστες γνώσεις προς αποστήθιση, θα μας βοηθά να αναπτύσσουμε την κρίση και τις δεξιότητές μας και θα μας αφήνει ελεύθερο χρόνο. Α, και ο γυμναστής θα βάζει στην ομάδα ακόμη κι αυτούς που δεν είναι και τόσο καλοί στις ντρίπλες!».
«Είχα την τύχη να περάσω τα πρώτα παιδικά μου χρόνια ανέμελα στην επαρχία, όπου η επιστροφή στο σχολείο κάθε Σεπτέμβρη ήταν για μένα μια λαμπρή “Πρωτοχρονιά”, που είχε τη μυρουδιά της φρεσκοσιδερωμένης ποδιάς, του ξυσμένου μολυβιού, της μαλακιάς γομολάστιχας, της ξύλινης κασετίνας, της κιμωλίας, του καταβρεγμένου προαύλιου που είχε το χρώμα της μπλε κόλλας–ζακέτας σε βιβλία και τετράδια, το βάρος της άβαρης τσάντας, την τραχιά υφή του γδαρμένου μα τόσο οικείου θρανίου, τον καμπανάτο ήχο του κουδουνιού.
Στην τρίτη γυμνασίου όλα χάθηκαν μέσα σε μια τάξη–κελί της αστυφιλικής Αθήνας, όλα εκτός από μια επίμονη παράλογη αισιοδοξία που επανέκαμπτε κάθε Σεπτέμβρη πως ίσως αυτή η χρονιά να ήταν καλύτερη. Ομως, κάθε φορά η πλειονότητα των καθηγητών μας ήταν το ίδιο αδιάφοροι ή άσχετοι, το μάθημα πάντα βαρετό, στις ίδιες απρόσωπες και παγερές τάξεις, πότε πρωί και πότε απόγευμα, ο ζαχαρωμένος λουκουμάς στην καντίνα πάντα απαγορευμένος για το ανύπαρκτο χαρτζιλίκι μου.
Εδώ και δεκαπέντε χρόνια, που τα παιδιά μου μεγάλωσαν και μπορώ πλέον να αποδέχομαι προσκλήσεις σχολείων, έχω διαπιστώσει ότι η επαρχία στην πλειονότητά της διατηρεί ακόμη εκείνα τα χρώματα και τις μυρουδιές που τόσο αγαπούσα μικρή. Τα σχολεία της Αθήνας, από την άλλη, έχουν σίγουρα βελτιωθεί από τότε, αλλά χρειάζονται ακόμη αρκετά έως πολλά – κατά περιοχές. Το περίεργο είναι ότι κάθε Σεπτέμβρη επιμένει να με πιάνει εκείνη η αισιοδοξία των παιδικών μου χρόνων –παράλογη ή όχι, δεν ξέρω πια– και να με κάνει να ελπίζω για μια καλύτερη χρονιά. Να, ακόμη και φέτος, παρά την οικονομική ύφεση, τους νεόπτωχους και λοιπούς φτωχούς, την απειλητική νέα γρίπη, την ανεργία, την πολιτική κατάσταση (μέσα κι έξω)… βλέπω πάλι την επιστροφή στο σχολείο σαν ένα νέο ελπιδοφόρο ξεκίνημα».
Η Βούλα Μάστορη υπηρετεί την παιδική λογοτεχνία από το 1974 και ήταν υποψήφια για το διεθνές Βραβείο Αντερσεν 2008.
Το Aviary πρόκειται για μια σουίτα δωρεάν online εργαλείων που απευθύνεται σε όλων των ειδών τους καλλιτέχνες. Η εταιρεία Aviary, εξειδικεύεται στη δημιουργία web based εφαρμογών. Όχι απλών…εφαρμογών. Υπάρχει επεξεργαστής εικόνων, επεξεργαστής διανυσματικών (vector) γραφικών ακόμα και…επεξεργαστής ήχου, ο Myna.
Τα 18 εργαλεία της suite έχουν όλα ονόματα πτηνών και καλύπτουν περιοχές από image editing, μέχρι μουσική, video, 3d graphics, publishing, file system networks προσφέροντας έτσι ένα ολοκληρωμένο περιβάλλον για τους χρήστες που μπορούν να δημιουργήσουν, να μοιραστούν και να δικτυωθούν με την κοινότητα με έναν πιο εύκολο τρόπο.
Για τις πραγματικά εκπληκτικές δημιουργίες τους στο web μπορείτε να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα τους. Διατίθεται και add-on του firefox.
Μπορείτε να δείτε δουλειές και εργασίες άλλων χρηστών και να φορτώσετε ή να δείτε πως δημιουργήθηκαν.
Η Google ανακοίνωσε ότι θα δώσει τη δυνατότητα στους αναγνώστες να τυπώνουν αστραπιαία (ένα βιβλίο 300 σελίδων μέσα σε τέσσερα μόλις λεπτά!) ένα μεγάλο μέρος από τη δημιουργούμενη τεράστια ψηφιακή βιβλιοθήκη της. Η κίνηση, η οποία αφορά κατ’ αρχήν τα βιβλία εκείνα -περίπου 2 εκατ.- που δεν προστατεύονται από πνευματικά δικαιώματα (copyright), αποσκοπεί στο να αμβλύνει περαιτέρω τις
εναντίον της αντιδράσεις για την πρωτοβουλία της να ψηφιοποιεί και να πουλά online τα βιβλία.
Η απόφαση για άμεση εκτύπωση των βιβλίων, σύμφωνα με τα ξένα πρακτορεία, αποτελεί μια αναγνώριση από τη Google του γεγονότος ότι πολλοί άνθρωποι προτιμούν να διαβάζουν τα βιβλία τους τυπωμένα και όχι online σε υπολογιστή ή σε κάποιο e-reader, όπως της Amazon ή της Sony.
Η Google υπέγραψε συμφωνία συνεργασίας με την εταιρία On Demand Books (Βιβλία κατά Παραγγελία), κατασκευάστρια της γρήγορης εκτυπωτικής μηχανής («Espresso Book Machine»), που αν και έχει ήδη μια ζωή μερικών χρόνων πίσω της, τώρα πια αναμένεται να γνωρίσει μέρες – δόξας, καθώς πολλοί αναγνώστες αναμένεται να ζητήσουν την εκτύπωση δυσεύρετων και εξαντλημένων βιβλίων, που η Google θα
διαθέτει πλέον σε ψηφιακή μορφή.
Ακόμα κι ένα μοναδικό αντίτυπο κάποιου βιβλίου αν υπάρχει σε κάποια βιβλιοθήκη του κόσμου και η Google το έχει ψηφιοποιήσει, ο αναγνώστης θα μπορεί να το επαναφέρει σε τυπωμένη μορφή χάρη στην εκτυπωτική μηχανή και μάλιστα σε χρόνο- εσπρέσο. Τα ετοιμοπαράδοτα χαρτόδετα βιβλία έχουν πολύ καλή ποιότητα και έγχρωμο εξώφυλλο και δεν μπορεί να τα ξεχωρίσει κανείς από αυτά που πουλιούνται σε ένα βιβλιοπωλείο.
Οι μηχανές της On Demand Books βρίσκονται ήδη σε διάφορες χώρες (ΗΠΑ, Καναδάς, Αυστραλία, Αγγλία, Αίγυπτος-Βιβλιοθήκη Αλεξάνδρειας), κυρίως σε καταστήματα πανεπιστημιακών εκδόσεων, βιβλιοθηκών και βιβλιοπωλείων. Τα βιβλία, που έχει ψηφιοποιήσει η Google, θα τυπώνονται από το «Espresso Book Machine» με συνιστώμενη τιμή οκτώ δολαρίων ανά αντίτυπο, αν και η τιμή μπορεί να καθορίζεται τελικά από τον λιανοπωλητή. Σύμφωνα με την On Demand Books, το μέσο κόστος παραγωγής-εκτύπωσης ενός ψηφιοποιημένου βιβλίου (χαρτί, μελάνη, κόλλα) είναι το πολύ τρία δολάρια για ένα βιβλίο 300 σελίδων.
«Σεπτέμβριος 1970. Παιδιά με σχολική φοβία. Εγώ. Να πάω στο νηπιαγωγείο, δεν μπόρεσε κανείς να με πείσει! Αφού περνούσα υπέροχα με τη μαμά μου στον κήπο με τα παιχνίδια μου; Αλλά και μετά, από τις φωτογραφίες που οι γονείς μου είχαν τη συνήθεια να τραβούν την πρώτη μέρα του σχολείου, είναι ολοφάνερο πως ποτέ δεν ξεκινούσα με χαρά. Σε όλες κρατάω το κεφάλι μου και πονάει το στομάχι μου. Πόσο μισούσα αυτό το “κάθε κατεργάρης στον πάγκο του” που έλεγε η θεία μου κάθε Σεπτέμβριο. Δεν ήταν εύκολο το τέλος της ξεγνοιασιάς του καλοκαιριού. Κι απ’ την άλλη, η αγωνία αν ο δάσκαλος θα είναι αυστηρός. Μήπως και δέρνει με το χάρακα για κάθε ορθογραφικό λάθος;
Σήμερα σπάνια τα παιδιά νιώθουν σχολική φοβία. Αποχωρίζονται εύκολα το οικογενειακό περιβάλλον. Στο σχολείο βρίσκουν αληθινούς φίλους, οι οποίοι παίζουν πραγματικά παιχνίδια, όχι ηλεκτρονικά, σε μεγάλες αυλές, όχι σε στενά μπαλκόνια. Κι όμως, όλοι οι μεγάλοι νιώθουμε για λογαριασμό τους ακόμη φόβους κι αγωνία. Πώς το μικρό μας θα βγάλει πέρα ένα τόσο μεγάλο και βαρύ πρόγραμμα; Πόσα μαθήματα θα χρειαστεί; Μήπως γίνουν κι άλλες “σοφές” αλλαγές στην Παιδεία; Πόσο ψηλά έφτασαν οι βάσεις; Πόσα πρέπει να μάθει για να έχει ένα σίγουρο μέλλον; Σεπτέμβριος 2009. Γονείς με σχολική φοβία! Εγώ. Ομως, ας προσπαθήσουμε να κρύψουμε τις αγωνίες και το άγχος μας κι ας κάνουμε την επιστροφή των παιδιών στα σχολεία όσο πιο ευχάριστη γίνεται. Μια αληθινή γιορτή».
«Τον 12ο αιώνα οι Bενεδικτίνοι μοναχοί εφηύραν το μηχανικό ρολόι. Χρειαζόταν αυτό το εργαλείο για την ακριβή ώρα της προσευχής που έπρεπε να κάνουν. Oι μοναχοί, όμως, δεν συνειδητοποίησαν ότι το ρολόι δεν ήταν απλώς ένα μέσο καταγραφής των ωρών, αλλά και ένα μέσο συγχρονισμού των πράξεων των ανθρώπων. Ετσι, λοιπόν, στα μέσα του 14ου αιώνα, το εργαλείο αυτό βγήκε έξω από τα τείχη των μοναστηριών κι έφερε νέα και ακριβή κανονικότητα στη ζωή του εργαζόμενου και του εμπόρου. Tο μηχανικό ρολόι έκανε δυνατή την ιδέα της συστηματικής παραγωγής, των συστηματικών ωρών εργασίας… Xωρίς το ρολόι, ο καπιταλισμός θα ήταν αδύνατος. Eδώ βρίσκεται λοιπόν το μεγάλο παράδοξο: το ρολόι εφευρέθηκε από ανθρώπους που ήθελαν να αφοσιωθούν περισσότερο στον Θεό και κατέληξε σε ανθρώπους που ήθελαν να αφοσιωθούν στη συγκέντρωση χρημάτων. H τεχνολογία έχει πάντα απρόβλεπτες επιπτώσεις. Δεν είναι πάντα ξεκάθαρο στην αρχή ποιος θα κερδίσει τι και ποιος θα χάσει τι».
Ο μεγάλος διανοητής της επικοινωνίας, Νιλ Πόστμαν, ήταν πάντα επιφυλακτικός με τις νέες τεχνολογίες. Πιστεύει ότι «κάθε τεχνολογική αλλαγή είναι μια φαουστική διαπραγμάτευση: προστίθεται μια νέα τεχνολογία, και μπαίνει στο περιθώριο μια παλιά. Αυτές οι δύο τεχνολογίες δεν είναι ποτέ ίσες. Mερικές φορές, μια νέα τεχνολογία δημιουργεί περισσότερα απ’ όσα καταστρέφει. Αλλες φορές καταστρέφει περισσότερα απ’ όσα δημιουργεί. Ποτέ, όμως, δεν είναι μονόπλευρη».
Το πρόβλημα των καιρών μας για τον μεγάλο διανοητή είναι η υπερπληροφόρηση. Ο ίδιος συνήθιζε να κάνει ένα απολαυστικό πείραμα στο πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, όπου ήταν καθηγητής. «Γίνεται καλύτερα το πρωί, όταν βλέπω ένα συνάδελφο να εμφανίζεται χωρίς να έχει στα χέρια του ένα αντίτυπο των New York Times», λέει. «“Διάβασες τους Times σήμερα”, ρωτώ. Aν απαντήσει “όχι”, το πείραμα συνεχίζεται. “Πρέπει να κοιτάξεις στη σελίδα 23”, λέω. “Yπάρχει ένα φανταστικό πείραμα για μια μελέτη στο Harvard. Εκαναν μια έρευνα για διαιτητικές τροφές και βρήκαν ότι μια φυσιολογική δίαιτα λειτουργεί καλύτερα αν προστεθούν έξι φορές την ημέρα σοκολατούχα εκλέρ. Φαίνεται ότι υπάρχει ένα ειδικό θρεπτικό συστατικό στα εκλέρ -η ενκομιακή διοξίνη- που μειώνει τις θερμίδες με εκπληκτικό ρυθμό”.
» Mια άλλη πιθανή απάντηση που χρησιμοποιώ σε συναδέλφους, οι οποίοι είναι γνωστοί για τον υγιεινό τρόπο ζωής τους είναι η εξής: “Oι νευροφυσιολόγοι στο πανεπιστήμιο της Στουτγκάρδης ανακάλυψαν μια σχέση μεταξύ τρεξίματος και μειωμένης νοημοσύνης. Σε περίοδο πέντε ετών, έλεγξαν περισσότερους από 1.200 ανθρώπους και βρήκαν ότι όσες περισσότερες ώρες έτρεχαν, τόσο μειωνόταν η νοημοσύνη τους. Δεν ξέρουν ακριβώς τον λόγο που γίνεται αυτό, αλλά έτσι είναι”…
» Oι περισσότεροι θα πιστέψουν, ή τουλάχιστον δεν θα αμφισβητήσουν, αυτό που τους λέω. Mερικές φορές θα πουν: “Aλήθεια; Eίναι αυτό δυνατόν;”. Mερικές φορές θα ζητήσουν επανάληψη: “Πού είπες ότι έγινε αυτή η έρευνα;”. Kάποιες άλλες φορές λένε: “Ξέρεις; Εχω ακούσει κι εγώ κάτι τέτοιο”.
» Ενα συμπέρασμα από την έρευνά μου έχει εκφραστεί από τον Τζορτζ Οργουελ πριν από 50 χρόνια. Παρατήρησε ότι ο μέσος άνθρωπος σήμερα είναι εξίσου αφελής με τον μέσο άνθρωπο του Mεσαίωνα. Τότε οι άνθρωποι πίστευαν άκριτα στην αυθεντία της θρησκείας τους. Σήμερα πιστεύουμε άκριτα στην αυθεντία της επιστήμης. Ο κόσμος μέσα στον οποίο ζούμε, μας είναι εν πολλοίς ακατανόητος. Δεν υπάρχει γεγονός –πραγματικό ή φανταστικό– που θα μας καταπλήξει επί μακρόν, αφού δεν έχουμε μια κατανοητή και λογικά ακόλουθη εικόνα του κόσμου, τέτοια που θα έκανε ένα γεγονός να φαίνεται ως απαράδεκτη αντίφαση. Πιστεύουμε, επειδή δεν υπάρχει λόγος να μην πιστέψουμε… Σ’ έναν κόσμο χωρίς πνευματική ή νοητική τάξη, όλα είναι πιστευτά, οτιδήποτε δεν είναι προβλεπτό και κατά συνέπεια οτιδήποτε δεν μας εκπλήσσει.»
Το «πολιτιστικό έιτζ»
«Στον Mεσαίωνα υπήρχε σπάνη πληροφορίας, αλλά η σπανιότητα έκανε την πληροφορία σημαντική και χρήσιμη. Aυτή η κατάσταση αλλάζει στα τέλη του 15ου αιώνα, όταν ο Γουτεμβέργιος μετέτρεψε μια οινοποιητική πρέσα σε τυπογραφική. Kάνοντας αυτό δημιούργησε κάτι που σήμερα ονομάζουμε πληροφοριακή έκρηξη. Σαράντα χρόνια μετά την ανακάλυψη της τυπογραφίας, υπήρχαν τυπογραφικές μηχανές σε 100 πόλεις έξι διαφορετικών κρατών. Πενήντα χρόνια μετά, είχαν τυπωθεί οκτώ εκατομμύρια βιβλία, γεμάτα πληροφορίες που δεν ήταν διαθέσιμες στον μέσο άνθρωπο. Eίναι παραπλανητικό να πιστεύουμε ότι ο υπολογιστής μάς οδήγησε στην εποχή της πληροφορίας. H τυπογραφική μηχανή μάς οδήγησε εκεί, κι από τότε δεν έχουμε απελευθερωθεί απ’ αυτή.
» Aυτό όμως που ξεκίνησε ως απελευθερωτικό ρεύμα, μεταλλάχθηκε σε χείμαρρο χάους. Aκούστε τι αντιμετωπίζουμε, αν πάρω ως παράδειγμα τη χώρα μου: στις HΠA (σημ.: το 1996 που ο Πόστμαν έγραφε αυτά) εκδίδονται 11.520 εφημερίδες, 11.556 περιοδικά, υπάρχουν 27.000 καταστήματα που νοικιάζουν βιντεοκασέτες, 362 εκατομμύρια τηλεοπτικές συσκευές και πάνω από 400.000 εκατομμύρια ραδιόφωνα. Kάθε χρόνο εκδίδονται πάνω από 40.000 τίτλοι βιβλίων (300.000 σε όλο τον κόσμο).
» O δεσμός μεταξύ πληροφορίας και δράσης έχει διαρραγεί. H πληροφορία είναι τώρα εμπόρευμα που μπορεί να αγοραστεί και να πουληθεί, να χρησιμοποιηθεί ως μορφή ψυχαγωγίας, ή να φορεθεί ως ένδυμα για να αυξήσει το κύρος κάποιου. H πληροφορία έρχεται αδιάκριτα. Δεν απευθύνεται σε κάποιον συγκεκριμένα. Eίναι ασύνδετη από τη χρησιμότητά της. Εχουμε κορεσθεί από πληροφορία, πνιγόμαστε μέσα σ’ αυτή, δεν την ελέγχουμε και δεν ξέρουμε τι να κάνουμε μ’ αυτή… Tο πληροφοριακό ανοσοποιητικό μας σύστημα δεν δουλεύει πια. Δεν ξέρουμε πώς να φιλτράρουμε αυτή την πλημμύρα πληροφοριών, δεν ξέρουμε πώς να τη μειώσουμε, δεν ξέρουμε πώς να τη χρησιμοποιήσουμε. Πάσχουμε από ένα είδος πολιτιστικού έιτζ.
» Mέσα σ’ αυτή την κατάσταση έρχεται και ο υπολογιστής… O υπολογιστής και η πληροφορία του δεν μπορούν να μας απαντήσουν στα θεμελιώδη ερωτήματα, σ’ αυτά που πρέπει να απαντήσουμε για να δώσουμε νόημα στη ζωή μας και να την κάνουμε πιο ανθρώπινη. O υπολογιστής δεν μπορεί να μας παράσχει ένα οργανωμένο ηθικό πλαίσιο. Δεν μπορεί να μας πει ποιες ερωτήσεις αξίζει να υποβάλλουμε. Δεν μπορεί να μας προσφέρει τα μέσα να κατανοήσουμε για ποιον λόγο βρισκόμαστε εδώ, ή γιατί πολεμάμε ο ένας τον άλλο, ή γιατί φθίνει τόσο συχνά η ευπρέπεια – ειδικά τώρα που την χρειαζόμαστε περισσότερο. O υπολογιστής, κατά κάποιο τρόπο, είναι ένα εκπληκτικό παιχνίδι που μας αποσπά από όλα εκείνα τα οποία πρέπει να αντιμετωπίσουμε: το πνευματικό κενό, τη γνώση του εαυτού μας, τις χρήσιμες αντιλήψεις για το παρελθόν και το μέλλον μας…»
Δεν είναι απαραίτητο οι σκληροί καιροί που περιμένουμε να θυμίζουν τους παλιούς. Κάποτε ο φτωχός ήταν ξυπόλυτος και δακτυλοδεικτούμενος. Ομως σήμερα, ακόμη και κάποιος που ανήκει στα μεσαία στρώματα μπορεί να θεωρήσει τον εαυτό του αποτυχημένο όχι όταν τα παιδιά του κυκλοφορούν ανυπόδητα, αλλά όταν δεν μπορεί να τα στείλει στο ωδείο ή στο φροντιστήριο ή όταν τα παιδιά του, παρά τα προφίσιενσι και τα μεταπτυχιακά τους, δεν βρίσκουν δουλειά. Η σύγχρονη φτώχεια μπορεί να είναι αόρατη, να την καλύπτουν οι χάντρες, τα γκατζετάκια και τα καθρεφτάκια που συσσωρεύαμε τα τελευταία χρόνια.
Είναι αμφίβολο αν οι τωρινές ή οι μελλούμενες δυσκολίες θα μας οδηγήσουν σε μια αναθεώρηση των αξιών και των προτεραιοτήτων μας, σε μια κοινωνία με περισσότερη ανθρωπιά, πνευματικότητα και αλληλεγγύη. Εδώ και δεκαετίες ο επίσημος ψαλμός είναι «να δανείζεστε, να ξοδεύετε, να περνάτε καλά, να προσέχετε τον εαυτό σας». Εξυπνοι καταναλωτές, έξυπνοι υποψήφιοι, έξυπνοι δανειολήπτες. Εξυπνος μαθητής δεν είναι αυτός που διαβάζει ποίηση ή εξωσχολικά βιβλία Φυσικής ή Ιστορίας, αλλά εκείνος που ακολουθεί πιστά το πρόγραμμα του φροντιστηρίου. Και έξυπνος ενήλικος σήμερα είναι αυτός που επιβιώνει, αυτός που βλέπει τις μπόρες να παρασέρνουν τους άλλους, όχι τον ίδιο.
Πρέπει να τρέξουμε, να βιαστούμε. Στο πάρα πέντε των εκλογών, το κράτος μάς διευκολύνει να αποσύρουμε το παλιό μας αυτοκίνητο, να νομιμοποιήσουμε τους ημιυπαίθριους χώρους μας, να αγοράσουμε νέες ηλεκτρικές συσκευές υψηλής ενεργειακής κλάσης. Αύριο ξημερώνει μια δύσκολη μέρα, μόνο που ο βαθμός δυσκολίας δεν θα είναι ίδιος για όλους.
Επισκεφθείτε έναν ολοκαίνουργιο διαδικτυακό άτλαντα, που ανέβηκε πρόσφατα στον Ιστό και ανταποκρίνεται στις ανάγκες του μαθήματος της Γεωγραφίας. Ο άτλαντας απευθύνεται σε παιδιά, δασκάλους και γονείς και φιλοδοξεί να παρουσιάσει εύληπτα και παραστατικά σχεδόν κάθε παράμετρο του μαθήματος. Η ιδιαιτερότητα του εγχειρήματος είναι ότι στηρίζεται κατά κύριο λόγο στην οπτικοποίηση της πληροφορίας, με γραφήματα, αναλυτικούς χάρτες και πίνακες. Μπορείτε -εσείς και τα παιδιά σας- να «ξεφυλλίζετε» τον άτλαντα, εντελώς δωρεάν και όποτε το επιθυμείτε μέσα από το pc σας, ενώ υπάρχει και η δυνατότητα να χρησιμοποιηθεί και ως οπτικό βοήθημα μέσα στην τάξη.
Την 11η Σεπτεμβρίου σήμανε το πρώτο κουδούνι του νέου σχολικού έτους. Χιλιάδες μαθητές γέμισαν ξανά τις σχολικές αυλές με τις χαρούμενες φωνές και τα παιχνίδια τους. Δυστυχώς όμως, αυτή η ειδυλλιακή εικόνα παιδαγωγικής ευφορίας δεν ισχύει για όλους.
Ενας διόλου ευκαταφρόνητος αριθμός παιδιών ή εφήβων (από 5 έως 14 ετών) βιώνει με κυμαινόμενα αισθήματα έντονου φόβου, άγχους ή και πανικού το ξεκίνημα της νέας σχολικής χρονιάς. Και δεν πρόκειται καθόλου για τους λεγόμενους «αδιάφορους» ή «κακούς» μαθητές, αλλά για καλούς ή και άριστους μαθητές που, χωρίς κάποια εμφανή αιτία, αντιμετωπίζουν κυριολεκτικά με τρόμο την επιστροφή τους στην τάξη. Οι ειδικοί περιγράφουν αυτήν τη διαταραχή στη συμπεριφορά των μαθητών ως «σχολειοφοβία», μια σειρά από φοβικές αντιδράσεις που πλήττουν το 3-5% του μαθητικού πληθυσμού. Και οι γονείς ή οι δάσκαλοι τι κάνουν; Συνήθως τίποτα σωστό, όχι μόνο γιατί δεν διαθέτουν τα απαραίτητα εργαλεία για την έγκαιρη διάγνωσή της, πόσω μάλλον για την αποτελεσματική αντιμετώπισή της, αλλά και επειδή εμπλέκονται οι ίδιοι άμεσα ή έμμεσα στην εκδήλωσή της.
Πώς όμως μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τη σχολειοφοβία; Το βέβαιο είναι ότι οι ψυχολογικές δυσκολίες του μαθητή δεν αντιμετωπίζονται με την εξασφάλιση ειδικών ιατρικών αδειών που θα του επιτρέψουν να μελετά στο σπίτι. Μια τέτοια «λύση» απλώς θα επιδείνωνε το πρόβλημά του, γιατί αν αποφεύγει ή παρακάμπτει συνεχώς τις καταστάσεις που του δημιουργούν έντονο άγχος, δεν θα μάθει ποτέ να το αντιμετωπίζει ή να το εκμεταλλεύεται προς όφελός του. Ούτε βέβαια αλλάζοντας σχολείο λύνουμε το πρόβλημα, αφού το ζητούμενο δεν είναι απλώς η επιστροφή του μαθητή στη σχολική πραγματικότητα αλλά η προσωπική ένταξη και η προσαρμογή του σε αυτήν.
Απόφοιτος δημοτικού; Κι όμως δεν είναι λίγοι εκείνοι που είτε δεν τελείωσαν το γυμνάσιο είτε δεν πήγαν καθόλου. Κι όχι επειδή δεν ήθελαν ή δεν «έπαιρναν» τα γράμματα αλλά γιατί δεν τους το επέτρεπαν οι συνθήκες της ζωής τους. Αλλοι πάλι μπορεί μεν να πήραν οι ίδιοι την απόφαση να μην συνεχίσουν, αλλά στην ουσία αναγκάστηκαν να το κάνουν. Τους απομάκρυνε το εκπαιδευτικό σύστημα, ο τρόπος διδασκαλίας, οι καθηγητές τους.
Τα χρόνια πέρασαν. Αλλοι παντρεύτηκαν και έκαναν οικογένεια. Είδαν τα παιδιά τους να μεγαλώνουν, να τους χαρίζουν εγγόνια. Αλλοι βρήκαν κάποια δουλειά και συνέχισαν τη ζωή τους. Ολοι τους, όμως, ένιωθαν ότι είχαν αφήσει κάτι στη μέση… Και έτσι αποφάσισαν να επιστρέψουν στα θρανία.
Το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας (ΣΔΕ) τούς περίμενε, αφού δημιουργήθηκε για εκείνους, για ενήλικες που δεν είχαν ολοκληρώσει τη βασική εκπαίδευση. Οι εγγραφές για τη φετινή σχολική χρονιά έχουν ξεκινήσει, καθημερινά από τις 5 το απόγευμα έως τις 8 το βράδυ και φυσικά η φοίτηση είναι δωρεάν. Τα ΣΔΕ -που είναι μια από τις Δομές Εκπαίδευσης Ενηλίκων της Γενικής Γραμματείας Διά Βίου Μάθησης του υπουργείου Παιδείας- συγχρηματοδοτούνται από την Ε.Ε. Υπάρχουν 57 ΣΔΕ σε όλην τη χώρα, από τα οποία 8 στην Αττική. Το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας, που διαρκεί 2 χρόνια, είναι ισότιμο με το γυμνάσιο και ο απόφοιτος, αν το επιθυμεί, μετά μπορεί να συνεχίσει κανονικά στο λύκειο!
Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία στη σελίδα μας. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε τη σελίδα, θα υποθέσουμε πως είστε ικανοποιημένοι με αυτό.ΕντάξειΔιαβάστε περισσότεραΜη αποδοχή
Η μάχη ανάμεσα σε έντυπο και ψηφιακό μέσο ενημέρωσης μαίνεται αδυσώπητη.
Άρθρα (RSS)