Σπάνια ένα ντοκιμαντέρ γίνεται διεθνής είδηση, όμως αυτό συνέβη με «Το παιχνίδι του θανάτου», που προβλήθηκε πρόσφατα στη Γαλλία. Ο σκηνοθέτης Κριστόφ Νικ έστησε ένα τηλεπαιχνίδι με ερωτήσεις μνήμης, στο οποίο συμμετείχαν 80 παίκτες. Σύμφωνα με τους κανόνες του σόου, οι παίκτες έπρεπε να τιμωρήσουν εκείνον που θα απαντούσε λανθασμένα, υποβάλλοντάς τον σε ηλεκτροσόκ. Αργότερα, έμαθαν ότι το ηλεκτροσόκ ήταν εικονικό και το θύμα, που σφάδαζε κι εκλιπαρούσε να τον λυπηθούν, ήταν ένας ηθοποιός.
Μαϊμού το τηλεπαιχνίδι, ανατριχιαστικά αληθινές όμως ήταν οι αντιδράσεις των παικτών, από τους οποίους το 81% υπάκουσε στους κανόνες, ενώ κανένας από το πολυπληθές κοινό στο στούντιο δεν διαμαρτυρήθηκε. Το τηλεπαιχνίδι ήταν επανάληψη ενός πολύ γνωστού πειράματος του κοινωνικού ψυχολόγου Στάνλεϊ Μίλγκραμ που είχε διεξαχθεί στις αρχές του ’60 στο Γέιλ με τη συμμετοχή 500 εθελοντών από τους οποίους υπάκουσε το 61%. Σκοπός εκείνου του πειράματος ήταν η διερεύνηση των μηχανισμών υποταγής των ανθρώπων στις παράλογες εντολές μιας νόμιμης ή μάλλον νομιμοποιημένης εξουσίας. Νωπή ήταν τότε η δίκη του Αϊχμαν και αρκετοί επιστήμονες προσπαθούσαν να κατανοήσουν τους μηχανισμούς που οδηγούν έναν «τρομακτικά φυσιολογικό» άνθρωπο στο να διαπράξει τα πιο φρικτά εγκλήματα, απλώς εκτελώντας τις εντολές των ανωτέρων του.
Στο πείραμα του Μίλγκραμ, η εξουσία ήταν η επιστήμη, τώρα είναι η τηλεόραση, που όχι μόνον επιτρέπει κάθε εξευτελισμό και βαρβαρότητα αλλά καθιστά τον παίχτη –και το κοινό– συνένοχο, καταδότη, βασανιστή, δήμιο. Τον μοχλό που υποτίθεται ότι διοχετεύει ηλεκτρικό ρεύμα (60 έως 460 βολτ, ανάλογα με τις αποτυχημένες απαντήσεις) δεν τον τραβάει η «παραγωγή» του σόου, αλλά ο πλησίον, ο συμπαίχτης, ο σύντροφος, μολονότι έχει προειδοποιηθεί ότι η ηλεκτροπληξία μπορεί να αποβεί θανατηφόρα.
Ένα άγγιγμα στον ώμο, ένα χτύπημα στην πλάτη, ένα σφίξιμο ή μια στιγμιαία αγκαλιά. Πρόκειται για καθημερινές χειρονομίες που μεταδίδουν πολύ περισσότερα μηνύματα από όσα νομίζει κανείς και προδίδουν συναισθήματα, υποστηρίζουν επιστήμονες.
Τα τελευταία χρόνια ολοένα και περισσότεροι ερευνητές εστιάζουν την προσοχή τους σε μια μορφή της λεγόμενης γλώσσας του σώματος που αγνοούσαν μέχρι προσφάτως, τη φυσική επαφή. Σύμφωνα με σειρά μελετών, τα αγγίγματα μπορούν να οδηγήσουν σε εμφανείς και αρκετές φορές ταχύτατες αλλαγές στον τρόπο που σκέφτονται και συμπεριφέρονται οι άνθρωποι.
Για τον Dacher Κeltner, καθηγητή Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ, η φυσική επαφή είναι η πρώτη γλώσσα που μαθαίνει ο άνθρωπος και μάλιστα καθ΄ όλη τη διάρκεια της ζωής του παραμένει το πλούσιο μέσο επικοινωνίας και έκφρασης συναισθημάτων. Η δύναμη που μπορεί να έχει φαίνεται από μια έρευνα που έκανε ο Μichael W. Κrauw με τους Dacher Κeltner και Cassy Ηuang, η οποία θα δημοσιευθεί φέτος στην επιστημονική επιθεώρηση «Εmotion». Σύμφωνα με τα ευρήματα, οι ομάδες ΝΒΑ των οποίων οι παίκτες αγγίζονταν περισσότερο μεταξύ τους είχαν και την καλύτερη απόδοση στο πρωτάθλημα. Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι ένας από τους λόγους που τα αγγίγματα αυτά έχουν ευεργετική επίδραση είναι γιατί απελευθερώνουν οξυτοκίνη, την ορμόνη που βοηθά στη δημιουργία αισθήματος εμπιστοσύνης και μειώνει τα επίπεδα της ορμόνης του άγχους, της κορτιζόλης. Το πείραμα
Σε ένα άλλο πείραμα με επικεφαλής τον Christopher Οveis, καθηγητή Ψυχολογίας του Χάρβαρντ, στο οποίο έλαβαν μέρος 69 ζευγάρια που κλήθηκαν να συζητήσουν με τους ερευνητές δύσκολες περιόδους της σχέσης τους ενώ οι μελετητές παρατηρούσαν τη συχνότητα και τη διάρκεια των αγγιγμάτων μεταξύ τους, διαπιστώθηκε ότι τα ζευγάρια που αγγίζονταν περισσότερο συνήθως εξέφραζαν και μεγαλύτερη ικανοποίηση από τη σχέση τους.
Για τον επικοινωνιολόγο κ. Θανάση Παπαμιχαήλ, «η σημασία των αγγιγμάτων μπορεί να κατανοηθεί από το γεγονός ότι κατά μέσο όρο ο άνθρωπος μιλά 11 λεπτά την ημέρα αφού μόλις το 7% των μηνυμάτων που επιθυμεί να στείλει στους γύρω του μεταβιβάζεται λεκτικά. Όλα τα υπόλοιπα μηνύματα τα περνά κατά κύριο λόγο με τη γλώσσα του σώματος και φυσικά τα αγγίγματα».
Ο επικοινωνιολόγος τονίζει ότι επειδή το άγγιγμα είναι πολυσήμαντο μέσο επικοινωνίας διαφέρει από άνδρα προς άνδρα, από γυναίκα προς γυναίκα, από άνδρα προς γυναίκα και από γυναίκα προς άνδρα. «Οι γυναίκες συνολικά έχουν περισσότερη άνεση από τους άνδρες στο να αγγίζουν η μια την άλλη. Όμως οι άνδρες είναι αυτοί που συνήθως κάνουν την πρώτη κίνηση στο άγγιγμα μεταξύ των δύο φύλων» επισημαίνει ο κ. Παπαμιχαήλ. Μάλιστα, λέει, υπάρχουν ορισμένα κλασικά αγγίγματα:
«Αν κάποιος μας ακουμπήσει με τον δείκτη του, υποδηλώνει απειλή ή κυριαρχία. Ένα άγγιγμα στον ώμο ή στην πλάτη δείχνει ανωτερότητα».
Η ψυχολόγος κ. Αλεξάνδρα Καππάτου σημειώνει ότι «η αφή είναι μια από τις σημαντικότερες αισθήσεις μας, αρκεί κανείς να σκεφτεί ότι το άγγιγμα είναι το πρώτο μέσο επικοινωνίας με τη μητέρα μας». Προσθέτει βέβαια ότι «δεν πρέπει να καταλήγουμε σε συμπεράσματα για το τι νιώθει ή σκέπτεται ο άλλος μόνο με βάση τα αγγίγματα. Καλό είναι τα δίνουμε έμφαση και στο βλέμμα προκειμένου να καταλάβουμε».
Θα ήσασταν πιο ευτυχείς αν περνούσατε περισσότερο χρόνο συζητώντας για την πολιτική κατάσταση στον πλανήτη και το νόημα της ζωής και λιγότερο μιλώντας για τον καιρό ή για το ποια ζευγάρια διασήμων του Χόλιγουντ χώρισαν; Και όμως, οι εμβριθείς συζητήσεις κάνουν τους ανθρώπους πιο ευτυχισμένους απ΄ ό,τι οι ασημαντολογίες, όπως αποκαλύπτει νέα μελέτη.
Με άλλα λόγια, όσοι δαπανούν περισσότερο χρόνο της ημέρας κάνοντας εμβριθείς συζητήσεις και λιγότερο ψιλοκουβέντες φαίνεται πως είναι περισσότερο ευτυχισμένοι, σύμφωνα με τον Ματθίας Μελ, ψυχολόγο του Πανεπιστημίου της Αριζόνα, ο οποίος δημοσίευσε μια μελέτη επί του ζητήματος.
«Μας φάνηκε εξαιρετικά ενδιαφέρον, διότι θα μπορούσε να έχει αποδειχθεί το αντίθετο- θα μπορούσαμε να είχαμε εξαγάγει το δίδαγμα “μη σε νοιάζει, για να είσαι χαρούμενος”, ότι δηλαδή όσο κανείς κινείται σε ρηχό επίπεδο ζωής είναι ευτυχής και όταν εισέρχεται σε υπαρξιακά βάθη είναι δυστυχισμένος» λέει ο δόκτωρ Μελ. Οπως φάνηκε, το μυστικό της ευτυχίας κρύβεται στις ουσιώδεις συζητήσεις κυρίως για δύο λόγους: Πρώτον, διότι οι άνθρωποι εξω θούνται να βρίσκουν ένα νόημα για τη ζωή τους. Και, δεύτερον, διότι είμαστε κοινωνικά όντα που έχουν την επιθυμία και την ανάγκη να συνδέονται με τους ομοίους τους.
«Κάνοντας ουσιώδεις συνομιλίες,καταφέρνουμε να επιβάλλουμε ένα νόημα σε έναν κατά τα άλλα αρκετά χαοτικό κόσμο. Διαπροσωπικά,καθώς βρίσκουμε αυτό το νόημα,δενόμαστε με τον άτομο με το οποίο συνδιαλεγόμαστε, και ξέρουμε ότι η δημιουργία διαπροσωπικών δεσμών και η κοινωνική ενσωμάτωση αποτελούν κομβικό και ακρογωνιαίο θεμέλιο της ευτυχίας».
Στη μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Ρsychology Journal», συμμετείχαν 79 φοιτητές- 32 άνδρες και 47 γυναίκεςοι οποίοι συμφώνησαν να φορούν στο πέτο τους ένα μικρόφωνο που ενεργοποιείται ηλεκτρονικά, το οποίο κατέγραφε αποσπάσματα συνομιλιών διάρκειας 30 δευτερολέπτων κάθε 12,5 λεπτά για τέσσερις ημέρες, δημιουργώντας έτσι ένα «ηχητικό ημερολόγιο» για τον δραΜελ.
Οι ερευνητές που ανέλυσαν το υλικό των συνομιλιών ταξινόμησαν τα ηχητικά αποσπάσματα είτε ως ασημαντολογίες για τον καιρό ή για κάποια τηλεοπτική εκπομπή είτε ως περισσότερο ουσιαστικές συζητήσεις για τα τρέχοντας ζητήματα, τη φιλοσοφία, τη διαφορά μεταξύ Βαπτιστών και Καθολικών ή τον ρόλο της εκπαίδευσης. Οι συζητήσεις που αφορούσαν τηλεοπτικές εκπομπές δεν θεωρήθηκαν απαραιτήτως «κουτσομπολιό»· θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ουσιώδεις αν οι συνδιαλεγόμενοι ανέλυαν, για παράδειγμα, χαρακτήρες ή τα κίνητρά τους.
Πολλές από τις συζητήσεις ήταν περισσότερο πρακτικές και δεν ενέπιπταν σε καμία από τις δύο κατηγορίες, συμπεριλαμβάνοντας ερωτήσεις για φοιτητικές εργασίες ή συνεννοήσεις για το μοίρασμα των οικιακών εργασιών. Στο σύνολο, το ένα τρίτο όλων των συζητήσεων χαρακτηρίστηκε ουσιώδες και το ένα πέμπτο μικρολογία.
Οι δύσκολες πρώτες ημέρες προσαρμογής στο σχολείοΑπό την Ελενα Κιουρκτσή
Τα πιο συνηθισμένα προβλήματα τα οποία καλούνται να αντιμετωπίσουν οι γονείς όταν το παιδί πηγαίνει πρώτη φορά στο σχολείο αναφέρονται σε άγχη αποχωρισμού του παιδιού από το σπίτι και τη μητέρα.
Ενδείξεις παρόμοιων δυσκολιών υπάρχουν ήδη από τον παιδικό σταθμό και το νηπιαγωγείο, αλλά επιτείνονται στην Α΄ Δημοτικού, διότι οι απαιτήσεις πλέον είναι μεγαλύτερες, τόσο σε μαθησιακή φάση όσο και σε επίπεδο κανόνων και ορίων. Στις περισσότερες περιπτώσεις, το άγχος αυτό είναι παροδικό και με κατάλληλους χειρισμούς -όπως ενίσχυση των θετικών στοιχείων του σχολείου, επιβράβευση του παιδιού για τις επιτυχίες του, ενθάρρυνσή του να ενταχθεί σε ομάδες συνομηλίκων του- μπορεί να ξεπεραστεί.
Ωστόσο, σε εκείνες τις περιπτώσεις που το παιδί εκδηλώνει έντονη και επίμονη ανησυχία στην ιδέα του σχολείου, οι γονείς θα πρέπει να αξιολογήσουν εκ νέου τη στάση τους.
Τα συνηθέστερα ψυχοσωματικά προβλήματα των παιδιών είναι διαταραχές της διατροφής, του ύπνου, ενούρηση, εγκόπριση, κοιλιακά άλγη.
Οπως εξηγεί ο κ. Στέλιος Χριστογιώργος, παιδοψυχίατρος, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Ψυχαναλυτικής Ψυχοθεραπείας Παιδιού και Εφήβου, σε παιδιά που παρουσιάζουν έντονο άγχος αποχωρισμού και δυσκολία να ξεκινήσουν για το σχολείο συναντούμε συνήθως μητέρες με σοβαρές εξαρτητικές ανάγκες τις οποίες προβάλλουν στο παιδί τους – το οποίο με τη σειρά του, εύλογα, αρνείται να την αποχωριστεί. Καταδεικνύει επίσης οικογένειες χαοτικές, που με τον τρόπο λειτουργίας τους δεν βοηθούν το παιδί να δημιουργήσει τους δικούς του εσωτερικούς κανόνες που είναι απαραίτητοι για την κοινωνικοποίησή του. Επιπλέον, αρκετά συχνά υπάρχουν γονείς που προτιμούν να επικρίνουν το παιχνίδι, την ξεκούραση, την ψυχαγωγία. Αυτό σημαίνει πως σε οικογενειακό επίπεδο κινούνται και συμπεριφέρονται πολύ περισσότερο προς την κατεύθυνση της υποχρέωσης και πολύ λιγότερο προς εκείνη της ευχαρίστησης.
Ολα αυτά είναι σοβαρά λάθη, τα οποία υφίσταται το παιδί, ταλαιπωρούν τον ψυχισμό του και αντανακλώνται στη συμπεριφορά του. Κατά τον παιδοψυχίατρο, χρειάζεται οι γονείς να τροποποιήσουν τον τρόπο με τον οποίο έχουν οριοθετήσει τα πράγματα -ίσως με τη βοήθεια ειδικού-, επιβραβεύοντας το παιδί για τις πρώτες του επιτυχίες, υιοθετώντας λιγότερο επικριτική στάση στις αποτυχίες του, ενισχύοντας και στηρίζοντας τη σχέση του με το σχολείο και τους εκπαιδευτικούς. Αλλωστε, η επαφή με το σχολείο είναι σημαντική όχι μόνο για την εκπαίδευση, αλλά και για τη διαμόρφωση της προσωπικότητας του παιδιού, καθότι είναι ένα πεδίο όπου θα ξεδιπλώσει τα ταλέντα του σε διάφορους τομείς. Πάντως, μια καλή αρχή είναι να θυμηθούμε πώς ήταν όταν ήμασταν εμείς μαθητές, τότε που το μόνο που ζητούσαμε ήταν να μας καταλάβουν…
Συμβουλευτείτε τον ειδικό εάν:
Παρουσιάζει πρόβλημα σε σχέση με τις μαθησιακές απαιτήσεις του σχολείου (το αποτέλεσμα δυσανάλογα μικρό σε σχέση με την προσπάθεια του παιδιού).
Το παιδί αντιδρά παρατεταμένα και έντονα να ξεκινήσει για το σχολείο.
Εμφανίζει δυσκολίες σχετικά με τη διαγωγή και τη συμπεριφορά του (εσωστρέφεια, άκρατη επιθετικότητα, υπερκινητικότητα).
Δυσκολεύεται στις κοινωνικές του σχέσεις και αδυνατεί να ενσωματωθεί στο περιβάλλον (είναι απομονωμένο, υπερβολικά ντροπαλό, χωρίς φίλους και παρέες).
Σύμφωνα με τις οδηγίες προς διδάσκοντες που εκπόνησε κρατική υπηρεσία της Αυστραλίας, η διόρθωση των γραπτών από τους εκπαιδευτικούς με κόκκινο στυλό κάνει κακό στους μαθητές, αφού το κόκκινο χρώμα είναι πολύ επιθετικό. Συγκεκριμένα η διόρθωση αυτή προκαλεί ζημιά στον ψυχισμό τους. Γι?αυτό τον λόγο δημιουργήθηκε μια εγκύκλιος, η οποία μοιράστηκε σε 30 σχολεία στην πολιτεία Κουίνσλαντ, η οποία συνιστά στους δασκάλους να διορθώνουν με άλλα χρώματα στυλό και όχι κόκκινο, έτσι ώστε να μην υπάρχει διαταραχή στην καλή ψυχική υγεία των μαθητών.
Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία στη σελίδα μας. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε τη σελίδα, θα υποθέσουμε πως είστε ικανοποιημένοι με αυτό.ΕντάξειΔιαβάστε περισσότερα
Άρθρα (RSS)