Τα σχολεία άνοιξαν, σαν να φθινοπώριασε και όλοι φυλάμε καραούλι μπας και εμφανιστεί ο ιός της νέας γρίπης!
Για τον «ντουβρουτζά» που έρχεται στα σχολεία και επί των κεφαλών ημών, τηρείται σιγή ιχθύος! Φυσικά και μιλάμε για τον ψηφιακό φορητό υπολογιστή που θα δοθεί στα πρωτάκια! Την ψηφιακή τάξη, τις νέες τεχνολογίες που γεράσανε μαζί μας… Σας παρακαλούμε λοιπόν να επιστρέψετε πάραυτα από τις … «διακοπές»! Έχουμε μαλλί να ξάνουμε!
Οι SineTerrae πήρανε το «βελονάκι» τους και σχολιάζουν το φλέγον ζήτημα! Αναρωτιούνται ποιοι θα τραβήξουν πάλι το κουπί στη γαλέρα. Βέβαια, άκρη δεν έβγαλαν και παραμένουν με τις απορίες τους. Ποιος ξέρει; Μπορεί και να τα καταφέρουμε!
104 ετών είναι η μεγαλύτερη εν ζωή φανατική οπαδός του internet στον κόσμο! Η Ivy Bean είναι Βρετανίδα. Η ενασχόλησή της με το διαδίκτυο ξεκίνησε πριν από λίγα χρόνια, όταν αγόρασε έναν φορητό υπολογιστή, προκειμένου να περνά πιο ευχάριστα την ώρα της στο γηροκομείο όπου ζει. Σταδιακά, άρχισε να… σερφάρει στο internet με απόλυτη άνεση, ενώ το facebook και το twitter εξελίχθηκαν στις μεγάλες της αγάπες!
Μάλιστα, σήμερα κάνει chat με περισσότερους από 26.000 χρήστες και θεωρεί ότι το twitter είναι πιο εύκολο από το facebook, γιατί το μόνο που χρειάζεται είναι update! Μάλιστα έχει συνδέσει τους δύο λογαριασμούς, ούτως ώστε να έχει απευθείας επαφή και με τους δύο κυβερνοχώρους.
«Σας φάνηκε δύσκολη η χρήση του;» ρωτήθηκε η Bean από δημοσιογράφο του CNN. «Στην αρχή λίγο, αλλά όσο περισσότερο το χρησιμοποίησα, ήταν καλύτερα τα πράγματα», απάντησε.
Στα μηνύματά της, η Bean περιγράφει την καθημερινότητά της, όπως τι φαγητό προσφέρεται στο γηροκομείο, καθώς και τι κάνουν οι υπόλοιποι ηλικιωμένοι μέσα στο ίδρυμα για να περάσουν την ώρα τους. Οσο για τους υπεύθυνους του γηροκομείου, αυτοί έχουν μείνει με το στόμα ανοικτό.
Σίγουρα θα έχετε ακούσει για τα λεγόμενα Social Bookmarking sites. Τα Social Bookmarking sites είναι διαδικτυακοί τόποι που δίνουν τη δυνατότητα στα μέλη τους να αποθηκεύουν σε αυτά, όλες τις αγαπημένες τους ιστοσελίδες ή άρθρα. Η αποθήκευση των ιστοσελίδων γίνεται με την βοήθεια Meta Data. Οι χρήστες εκτός από την αποθήκευση των ιστοσελίδων, πολλές φορές έχουν και άλλες δυνατότητες, όπως προώθηση των αποθηκευμένων συνδέσμων τους και ταξινόμησή τους σε ομάδες. Τα περισσότερα Social Bookmarking sites, δίνουν την δυνατότητα review (κριτικής) ώστε οι χρήστες να μπορούν να μεταφέρουν και σε άλλους την γνώμη τους.
Κάποια πιο εξελιγμένα Social Bookmarking sites, δίνουν στα μέλη τους τη δυνατότητα να χωρίζουν τις αποθηκευμένες σελίδες σε “δημόσιες” και “ιδιωτικές“, να επιλέγουν αν θα γίνεται η προσπέλασή τους από τις μηχανές αναζήτησης, να αναθέτουν σε αυτές λέξεις κλειδιά (tags), να τις συνδέουν με άλλα παρόμοια site μέσω RSS Feeds, XML κλπ. και πολλές άλλες λειτουργίες. Καθώς τα sites τέτοιου είδους γίνονται όλο και πιο πολύ της μόδας , νέες δυνατότητες προσθέτονται σε αυτά σχεδόν καθημερινά για να γίνονται πιο ελκυστικά και πιο ανταγωνιστικά.
Τα υπέρ και τα κατά των Social Bookmarking sites είναι πολλά. Παρακάτω παρουσιάζονται τα πιο σημαντικά από αυτά:
Πλεονεκτήματα:
Επειδή το Tagging γίνεται από ανθρώπους οι αποθηκευμένες ιστοσελίδες στην βάση ενός Social Bookmarking site, είναι πιο στοχευμένες και πιο συγκεκριμένες απ’ ότι είναι οι αποθηκευμένες σελίδες σε μια βάση μιας μηχανής αναζήτησης, που χρησιμοποιεί Bots για την οργάνωση και ταξινόμηση του περιεχομένου.
Η σημαντικότητα μιας αποθηκευμένης σελίδας ή ενός διαδικτυακού τόπου, ορίζεται από τον αριθμό των ανθρώπων που έχουν επισκεφτεί αυτή τη σελίδα, καθώς και τα σχόλια και τη βαθμολογία που της έχουν δώσει. Αντίθετα, το βασικό κριτήριο για μια μηχανή αναζήτησης είναι ο αριθμός των διαφορετικών sitesπου της παρέχουν σύνδεσμο (link).
Ομάδες αποθηκευμένων σελίδων μπορούν να διαχειριστούν και να μοιραστούν μεταξύ χρηστών εύκολα και γρήγορα.
Μειονεκτήματα:
Η μεγαλύτερη δύναμη των Social Bookmarking sites, είναι ταυτόχρονα και η αδυναμία τους. Επειδή η πληροφορία αποθηκεύεται από ανθρώπους γίνονται λάθη, τα οποία μερικές φορές είναι πολύ δύσκολο να εντοπιστούν. Αν κάποιος χρήστης αποθηκεύσει μια σελίδα χρησιμοποιώντας ανορθόγραφα tags, τότε η ίδια σελίδα μπορεί να διπλό-καταχωρηθεί με διαφορετικούς τρόπους, προκαλώντας διπλό-εγγραφές.
Πολλοί χρήστες εκμεταλλευόμενοι τη μεγάλη απήχηση των sites αυτών, χρησιμοποιούν τους πόρους που τους προσφέρονται για προσωπικό τους όφελος ή όφελος πελατών τους, ενισχύοντας το SEO τους. Το μεμπτό στην όλη υπόθεση είναι ότι παραπλανούνμε ψεύτικους τίτλους και λέξεις-κλειδιά τους επισκέπτες των Social Bookmarking sites – απορροφώντας μεγάλο αριθμό από αυτούς- με αποτέλεσμα οι χρήστες τις περισσότερες φορές να φεύγουν απογοητευμένοι από τις σελίδες που επισκέφτηκαν. Επιπλέον, καλλιεργείται όπως είναι φυσικό η αμφιβολία και η δυσπιστία των χρηστών προς τα ίδια τα Social Bookmarking sites τα οποία επισκέπτονται.
Μερικά από τα πιο γνωστά sites τέτοιου είδους σε παγκόσμιο επίπεδο είναι τα :
Δύο κοστουμαρισμένοι κύριοι εμφανίστηκαν την περασμένη Τετάρτη σε σχολείο του βόρειου Λονδίνου. Με την αδεξιότητα του Τζον Κλιζ από τους Monty Python άρχισαν να φτερνίζονται εν χορώ μέσα στον αγκώνα τους, λερώνοντας τα κομψά τουίντ σακάκια τους. Επρόκειτο για τον υπουργό Υγείας, Αντι Μπέρναμ, και τον επικεφαλής των υγιειονομικών αρχών, σερ Λίαμ Ντόναλντσον, οι οποίοι επιχείρησαν με αυτόν τον τρόπο να παρουσιάσουν στους μαθητές τον ενδεδειγμένο τρόπο φτερνίσματος στην εποχή της νέας γρίπης. Στην Αγγλία είναι διάχυτη η ανησυχία ότι όσο ψυχραίνει ο καιρός τόσο ταχύτερα θα μεταδίδεται ο ιός Η1Ν1 και δεν αποκλείεται να χρειαστεί να ανασταλεί η λειτουργία ορισμένων σχολείων με αυξημένα κρούσματα.
Πάντως, σε περίπτωση διακοπής λειτουργίας μεγάλου αριθμού σχολείων, το γαλλικό σχέδιο έκτακτης ανάγκης προβλέπει τη μετάδοση τέσσερις ημέρες την εβδομάδα εκπαιδευτικών προγραμμάτων από το ραδιοφωνικό δίκτυο France Culture και το τηλεοπτικό δίκτυο France 5. Οι μαθητές θα μπορούν επίσης να καλύπτουν τα κενά τους με τη βοήθεια της ηλεκτρονικής σελίδας του υπουργείου Παιδείας στο Ιντερνετ.
Το πέρασμα «Από το Βυζάντιο στη νεότερη εποχή», η μακρά περίοδος από την άλωση της Κωνσταντινούπολης ως τις αρχές του 20ού αιώνα, καλύπτεται από τη νέα, μόνιμη έκθεση του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου, η οποία θα εγκαινιαστεί εντός του φθινοπώρου. Περί τα 750 είναι τα αντικείμενα που θα εκτεθούν, και μάλιστα τα περισσότερα για πρώτη φορά, ενώ περιλαμβάνεται επίσης θησαυρός 1.000 νομισμάτων! Τα εκθέματα αναδεικνύονται σε χώρο 1.400 τ.μ., ενώ παράλληλα ολοκληρώνεται διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου του μουσείου, έκτασης 25 στρεμμάτων, όπου θα λειτουργούν υπαίθριες εκθέσεις, μικρό θέατρο και αναψυκτήριο.
Ο αναγνώστης της Ελευθεροτυπίας κ. Σπύρος Αυγερινός, αναφέρεται στα «10 πράγματα που… σκότωσε το Ιντερνετ». Ιδού: 1. (Οτι το Ιντερνετ «κατήργησε την τέχνη της ευγενικής διαφωνίας»). Απλά δόθηκε βήμα και στην τέχνη της επιθετικής και αγενούς διαφωνίας. Αν το περιεχόμενο είναι καλό, δεν χάθηκε δα κι ο κόσμος για το ύφος.
2. (Οτι «έσβησε τον σεβασμό για τον θάνατο διασήμων προσώπων»). Υπάρχει τόση ασέβεια, για τον θάνατο πολλών εκατομμυρίων ασήμων ανθρώπων και, ακόμη, είναι τόσο υποκειμενικά τα κριτήρια ανάδειξης τόσο πολλών διασημοτήτων, ώστε το μόνο που μπορεί να πει κανείς: «Ε, και;»
3. (Οτι «σκότωσε τα ολόκληρα άλμπουμ μουσικής»). Εδωσε την ευκαιρία σε ανθρώπους με μικρές οικονομικές δυνατότητες να ακούνε μόνον ό,τι θέλουν με λίγα χρήματα, χωρίς να είναι υποχρωμένοι να αγοράζουν και τον «κατιμά», με τον οποίο φορτώνουν τα άλμπουμ οι δισκογραφικές εταιρείες.
4. (Οτι «έδιωξε την ωραία αγωνία των εφήβων μπροστά στα πορνοπεριοδικά στα περίπτερα»). Τώρα μπορεί και ο μπατίρης να βρεθεί, και φτηνά, και συχνά, «στην… ευλογημένη του μοναξιά».
5. (Οτι «εξαφάνισε τη διά χειρός αλληλογραφία»). Εχετε υπολογίσει πόσο περισσότεροι άνθρωποι αλληλογραφούν σήμερα, εξαιτίας ακριβώς του e-mail; Τα συναισθήματα μπορούν να απλωθούν το ίδιο καλά σε ένα μέιλ, αρκεί να υπάρχουν, και μια αλληλογραφία σώζεται καλύτερα σε ένα σκληρό δίσκο παρά σε ένα τσίγκινο κουτί.
6. (Οτι «δεν χρειάζεται να θυμόμαστε πια τίποτα»). Το Ιντερνετ μάς απελευθέρωσε τη μνήμη από γνώσεις της μιας χρήσης, ώστε να έχουμε περισσότερο «χώρο αποθήκευσης» για αναμνήσεις.
7. (Οτι «έκλεψε τον δημιουργικό μας χρόνο»). Πόσοι έχουν βεράντα με γλάστρες, πόσοι ξέρουν να ζωγραφίζουν, πόσοι τα καταφέρνουν με τα μερεμέτια; Να είστε σίγουρος ότι όσοι μπορούν, και ποτίζουν, και ζωγραφίζουν, και μερεμετίζουν.
8. (Οτι «πάνε και τα φωτογραφικά μας άλμπουμ»). Μπορούν πάρα πολλοί φίλοι να βρουν τις φωτογραφίες στο ηλεκτρονικό τους ταχυδρομείο ή να τις δουν στην οθόνη ενός home cinema.
9. (Οτι «άνοιξε τις πύλες σε χιλιάδες πληροφορίες, όχι όλες αξιόπιστες, όμως»). Αν έχω να διαλέξω μεταξύ της αξιοπιστίας που εξασφαλίζουν τα ΜΜΕ των «εθνικών προμηθευτών», των «εθνικών εργολάβων» και των διάφορων Μέρντοχ από τη μια μειρά, και της αναξιοπιστίας του Ιντερνετ από την άλλη, προτιμώ τη δεύτερη.
10. (Οτι «περιόρισε τον προσωπικό μας χώρο»). Τον προσωπικό σου χώρο, όταν θες, τον διαφυλάττεις στο Ιντερνετ καλύτερα απ’ ό,τι στον φωταγωγό του διαμερίσματός σου, στις κάμερες της Αστυνομίας σου και στο C4Ι της χώρας σου.
ΥΓ.: Αρχισα να ασχολούμαι με το Ιντερνετ μετά τα εξήντα πέντε μου και κάθε μέρα ανακαλύπτω και νέες δυνατότητες. Το μπαστούνι του γκολφ είναι μέσο ψυχαγωγίας, αλλά στα χέρια ενός εγκληματία γίνεται φονικό όπλο. Φοβάμαι ότι ο αρθρογράφος της «Ντέιλι Τέλεγκραφ» φοβάται, αδιακρίτως, τα μπαστούνια.
Η ιδέα, εξαιρετική και ενδιαφέρουσα, ανήκει στην αγγλική εφημερίδα Ντέιλι Τέλεγκραφ.
Δεν υποτιμά (κάθε άλλο μάλιστα) τα «άπειρα θετικά» που μας έχει προσφέρει το Διαδίκτυο, ιδίως τα τελευταία 15 χρόνια που η χρήση του έχει απλωθεί σχεδόν παντού στον κόσμο. Ομως (και εδώ αρχίζουν, και μάλλον δεν τελειώνουν, τα «πλην»), το Ιντερνετ:
1. Κατήργησε την τέχνη της ευγενικής διαφωνίας. Μπείτε σε οποιοδήποτε μπλογκ ή πόρταλ και διαβάστε απόψεις αναγνωστών-επισκεπτών. Η επιθετικότης και η αγένεια περισσεύουν.
2. «Εσβησε» τον σεβασμό για τον θάνατο κάθε διασήμου προσώπου. Η περίπτωση του Μάικλ Τζάκσον είναι χαρακτηριστική. Στο Twitter κυκλοφορούν μερικά από πιο κρύα και αισχρά ανέκδοτα που έχετε «ακούσει» ποτέ.
3. «Σκότωσε» τα ολόκληρα άλμπουμ μουσικής. Κάποτε, ακούγαμε όλον τον δίσκο. Τώρα, θριαμβεύει το «σιγκλάκι». Μπαίνεις σε κάποιο μουσικό site, επιλέγεις μόνο το «χιτ», το αγοράζεις με πολύ λίγα χρήματα, και αυτό ήταν! Νομίζεις πως άκουσες την τελευταία δουλειά της Εϊμι Ουάινχαους, ας πούμε…
4. Εδιωξε την «ωραία αγωνία» που είχε ένας έφηβος, καθώς έστεκε δίπλα σε ένα περίπτερο ή μπροστά στα ράφια με τα «πονηρά περιοδικά» ενός βιβλιοπωλείου, με τη φύση του σε έναν ασυγκράτητο πανηγυρισμό, να αγοράσει ένα στα μουλωχτά και σαν τον κλέφτη, τοίχο τοίχο, να απομακρυνθει για να βρεθεί όσο πιο γρήγορα μπορούσε στην… ευλογημένη του μοναξιά. Τώρα, με ένα κλικ τα έχεις όλα μπροστά σου, εύκολα. Χάθηκε το σασπένς.
5. Εξαφάνισε τη διά χειρός αλληλογραφία. Τη σκότωσε το e-mail. Μαγικό και γρήγορο, το δίχως άλλο. Ομως, δύσκολο να πιστέψεις πως θα ‘ρθει η μέρα που θα δημοσιευτούν κάποτε τα e-mails του «χι» σπουδαίου λογοτέχνη προς έναν εξίσου σπουδαίο συνάδελφό του, ερωμένη ή γυναίκα του, κ.λπ. Τα «γράμματα στον τάδε…» δεν θα υπάρξουν ποτέ ξανά. Δεν ταιριάζει το άπλωμα των συναισθημάτων σε ένα μέιλ.
6. Χάθηκε η μνήμη. Καλό, από τη μία, γιατί πού να θυμάσαι «όλες αυτές τις πληροφορίες». Κακό, από την άλλη, γιατί με τα Wikipedia, τα Google και τα συναφή δεν χρειάζεται πια να θυμάσαι τίποτα.
7. Εκλεψε τον ελεύθερο, δημιουργικό χρόνο. Πότε ήταν η τελευταία φορά που γέμισες κάποιες άδειες ώρες σου διαβάζοντας ένα βιβλίο, κάνοντας κάποιο μερεμέτι, φτιάχνοντας τις γλάστρες στη βεράντα, ζωγραφίζοντας ένα τοπίο με τις ακουαρέλες σου; Οι ώρες που «σκοτώνουμε» πια στο Ιντερνετ, με χρήσιμο ή και άχρηστο σερφάρισμα, μας άφησαν υπόλοιπο «μηδέν».
8. Πάνε και τα φωτογραφικά μας άλμπουμ. Τώρα όλες οι φωτογραφίες είναι φορτωμένες στο PC, στο laptop και, αν είσαι προνοητικός, σε CD-Rom ή και σε σκληρό δίσκο. Πόσοι φίλοι να μαζευτούν γύρω από μια μικρή οθόνη για να δουν τις φωτογραφίες «από το νησί το καλοκαίρι» ή «από την εκδρομή μας στην Ντίσνεϊλαντ»; Στιγμές, που κάποτε τις μοιραζόμασταν…
9. Πρόσβαση σε αξιόπιστες πηγές αναφοράς. Προσφέρει πολλές πληροφορίες το Ιντερνετ. Οι αξιόπιστες θέλουν ψάξιμο, γνώσεις και λογική. Οι περισσότερες από αυτές κοστίζουν, μάλιστα. Σου ζητάνε συνδρομή για να έχεις πρόσβαση. Λίγοι είναι πρόθυμοι να πληρώσουν. Θέλουν τσάμπα πληροφορίες. Που δεν είναι πάντα σωστές…
10. Σεβασμός στον προσωπικό μας χώρο. Ολα είναι προσβάσιμα. Οπου και να είσαι, μπορούν να σε βρουν. Ακόμη κι όταν κοιμάσαι, δεν είσαι μόνος. Κάποιος σου στέλνει μέιλ. Κάποιος διαβάζει το βιογραφικό σου. Κάποιος βλέπει στη φωτογραφία σου πόσο πάχυνες. Κάποιος, στα σάιτς με τις fake (δηλαδή τις μονταρισμένες) φωτογραφίες, σε έχει κάνει σέξι, αποκρουστικό, μίστερ Κόσμο και ανάσκελα σε φέρετρο.
Ο ελληνο-αμερικανός Στέφανος Αγαμανώλης, διευθύνων σύμβουλος και διευθυντής ερευνών της βρετανικής εταιρίας Distance Lab, έκανε πάλι το…θαύμα του, δημιουργώντας ένα πρόγραμμα, το οποίο μπορεί να μετατρέπει τα ηλεκτρονικά μηνύματα που έχει λάβει κάποιος, σε…πλεκτά!
Το λογισμικό έχει αξιοποιηθεί δεόντως από τη βρετανίδα σχεδιάστρια Χίλαρι Γκραντ, η οποία, σύμφωνα με το BBC, χαρίζει στην οικογένειά της και σε φίλους της ωραία πλεκτά, τα οποία έχουν υφανθεί με τρόπο τέτοιο που αποτελούν μια μοναδική καταγραφή των e-mail, που έχει ανταλλάξει στο πέρασμα του χρόνου.
Το λογισμικό διαλέγει λέξεις και φράσεις-κλειδιά μέσα από τα κείμενα και τους τίτλους των ηλεκτρονικών μηνυμάτων και τα «μεταφράζει» σε ιδιαίτερα σχήματα και χρώματα για ένα κασκόλ ή οποιοδήποτε άλλο πλεκτό ύφασμα.
Όπως είπε ο Αγαμανώλης, «το πρόγραμμα θα διαλέξει μια φράση όπως το «σ’ αγαπώ» και θα την ‘μεταφράσει’ σε ένα συγκεκριμένο μοτίβο για το κασκόλ κλπ.». Όπως διευκρίνισε, τα σχήματα και τα χρώματα αποτελούν έναν «προσωπικό κωδικό», που καταλαβαίνουν αυτοί που έχουν στείλει και λάβει τα μηνύματα.
«Στη μάνα σου το είπες;» Ξεκαρδιστική διαφήμιση που στηρίζεται στην ιντερνετική αργκό. Ολο το αστείο βασίζεται ακριβώς στην αδυναμία του πατέρα να κατανοήσει τα περί ADSL, νταουνλόουντ και λοιπά που του αραδιάζει στεναχωρημένη η κόρη του.
«Πουτ δε κοτ ντάουν!» Φράση από διαφήμιση της NOVA που έγινε πολύ της μόδας πριν από τρία χρόνια. Χρησιμοποιείται χιουμοριστικά για να δηλώσει τον ψιλοβλάχο, ενώ αν την «γκουγκλάρετε» θα τη βρείτε και ως καταγγελτική φράση σε δεκάδες μπλογκ.
«…εν γιου αρ γουέιζερ φορ λάβερ μι». Η διαφήμιση του ραδιοσταθμού Freedom, όπου μια φωνή προσπαθεί να κάνει καραόκε στο «Ι was made for loving you» των KISS. Πανέξυπνο, γιατί η νεολαία μιλάει μια χαρά αγγλικά και άρα μόνο ξεκαρδιστικό θα το βρει – και οι μεγαλύτεροι που δεν τα μιλάνε θα το γυρίσουν στον 88,9!
Θυμάστε τον πατέρα στη διαφήμιση, που ακούει έντρομος την κόρη του να του μιλάει σε μια γλώσσα ακατάληπτη, στο τέλος να της λέει αμήχανα, «Στη μάνα σου το ‘πες;»; Το ύφος του ταλαίπωρου γονιού θα πρέπει να εμφανίζεται συχνά στις διμερείς επαφές των γενεών. Ετσι, όμως, μέσα από την αμηχανία των μεγαλύτερων για τις γλωσσικές μηχανορραφίες των μικρότερων, οι νέοι διαμορφώνουν τη δική τους ταυτότητα, δικτυώνονται και μας… τη λένε κιόλας! Ο,τι πρέπει, δηλαδή. Οχι ό,τι να ‘ναι…
Οι νέοι όχι μόνο δεν πάσχουν από λεξιπενία, αλλά έχουν γλώσσα πλούσια και συνεχώς ανανεούμενη. Απλώς, είναι άλλη από αυτήν που μιλάνε οι μεγάλοι. Δεν λέμε και τίποτα καινούργιο. Από την εποχή της boom generation (της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς εφήβων στις δυτικές κοινωνίες), το φαινόμενο μιας ιδιαίτερης γλώσσας για τη νεολαία έχει γιγαντωθεί. Οι τινέιτζερ -και δεν μιλάμε μόνο για τους Αμερικανούς, αλλά και για τους Αγγλους, τους Γάλλους, ακόμη και για τους έλληνες τεντιμπόηδες- επιχειρούσαν να διαφοροποιηθούν από τους ενηλίκους και μέσω της γλώσσας. Η αργκό είναι ανατρεπτική και επιχειρεί να σοκάρει, οπότε υπήρχε (και, φυσικά, υπάρχει) ευρύτατη χρήση υβρεολογίου, μόνο που σήμερα ελάχιστοι γονείς σοκάρονται αν το παιδί τους πει «και γαμώ» αντί για «σού- περ» ή «επικό!» Αυτοί που όντως σοκάρονται ακόμη (οι παππούδες, π.χ., ή οι καθηγητές των θρησκευτικών) είναι αυτοί που καταγγέλλουν τη νέα γενιά για το φτωχό της λεξιλόγιο.
Οσο οι έφηβοι χωρίζονται σε υποομάδες, η γλώσσα τους θα αποκτά και περισσότερο πλούτο – αφού αλλιώς μιλάνε οι γκοθάδες, αλλιώς οι emo, αλλιώς οι φανατικοί φίλαθλοι, αλλιώς οι γκέιμερ, οι σκέιτερ, οι μοδάτες κ.ο.κ.
Το βασικό χαρακτηριστικό της γλώσσας των νέων είναι ότι εκφράζει και εκφράζεται μέσα στην «παρέα», το δίκτυο των συνομηλίκων. Κατά συνέπειαν, δεν υπάρχει μια ενιαία γλώσσα· κάθε παρέα έχει δικό της κώδικα επικοινωνίας, που μπορεί να τον «αρπάξει» μια άλλη παρέα και μετά μια άλλη, μέχρι που κάποιες εκφράσεις να υιοθετηθούν από μεγάλο μέρος της νεολαίας, ειδικά με την εξέλιξη της τεχνολογίας της επικοινωνίας.
Γιατί οι νέοι αναπτύσσουν δικούς τους τρόπους έκφρασης; Ο διδάκτωρ Γλωσσολογίας Γιάννης Ανδρουτσόπουλος, που ασχολείται ειδικά με τη γλώσσα στη νεανική κουλτούρα, σημειώνει: «Τα κοινωνικά δίκτυα των νέων είναι στενότερα από αυτά των ενηλίκων, γεγονός που εντείνει την πίεση γλωσσικής συμμόρφωσης με την παρέα. Απ’ την άλλη, οι συμβάσεις γλωσσικής ευγένειας και απόστασης που απαιτούνται στην ενήλικη ζωή δεν έχουν αναπτυχθεί ακόμη πλήρως κατά την εφηβεία. Ετσι εξηγείται το ότι η συχνότητα μη πρότυπης γλώσσας είναι μεγαλύτερη στη νεότητα από ό,τι στην ενήλικη ζωή. Ψυχολογικά, κατά τη νεανική ηλικία διαμορφώνεται η προσωπική και κοινωνική ταυτότητα. Η απόρριψη κατεστημένων τρόπων συμπεριφοράς και ο πειραματισμός με εναλλακτικά μοντέλα, τάσεις που γενικότερα χαρακτηρίζουν την εφηβεία, εκφράζονται και γλωσσικά. Με την ιδιαίτερη γλώσσα τους οι νέοι συμβολίζουν ότι ανήκουν σε μια ηλικία με δικά της ενδιαφέροντα και αξίες, που διαφέρει τόσο από τα παιδικά όσο και από τα ενήλικα χρόνια».
Η ατυχία της σημερινής νεολαίας είναι ότι οι ενήλικοι αρπάζουμε τη γλώσσα της και τη χρησιμοποιούμε ευρύτατα. Μια ενδιαφέρουσα έρευνα για τη γλώσσα, που έκανε η ALCO το 2005 για το Ινστιτούτο Εικοινωνίας, ρωτούσε Ελληνες 16-56 ετών ποια λέξη θα χρησιμοποιούσαν για να αντιδράσουν σε κάτι αναπάντεχο: Το 20% δήλωσε ότι προτιμά τη λέξη «έμεινα», το 13% το «κουφάθηκα», το 5% το «καράφλιασα», το 25% το «απίστευτο» και μόλις το 15% το «εξεπλάγην» ή το «εκπλήσσομαι»! Το συμπέρασμα; Το «απίστευτο» έχει εισχωρήσει βαθιά στην καθομιλουμένη των ενηλίκων· άλλο συμπέρασμα, λίγο άσχετο, είναι ότι το «καράφλιασα» είναι πλέον «πασέ», ή μήπως πρέπει να πω λαστ γίαρ;
Από την άλλη, οι σημερινοί 16άρηδες έχουν στη διάθεσή τους όλο τον γλωσσικό πλούτο που δημιουργήσαμε εμείς οι παλαιότεροι 16άρηδες. Η εξέλιξη της γλώσσας έχει φέρει και εξέλιξη στη νεανική αργκό, και έτσι, π.χ., το παλιότερο «Την κάνω» = φεύγω, έχει γίνει «τηγκανά», ενώ το «τζάμι» = τέλειο, σούπερ, έχει παραλλαχθεί επιτυχέστατα σε «τζαμάουα», αλλά και στο «τζαμιροκουάι» (που αποτελεί και αναφορά στον γνωστό μουσικό)!
Εκτός από εκφράσεις που ήταν κάποτε υπερβολικά της μόδας και τώρα ακούγονται ξεπερασμένες (βλέπε το «καράφλιασα» πιο πάνω ή το «ιν»), οι παλιές καλές αργκό, όπως το «φυτό», το «ούτε με σφαίρες» ή το «φάγαμε πακέτο», αλλά και τα ποδανά (η λέξη ειπωμένη ή γραμμένη ανάποδα, π.χ., ο λοστρέ = ο τρελός) αποτελούν την κληρονομιά που αφήνουμε στη γλώσσα εμείς της γενιάς των 80s. Δίπλα σ’ αυτήν, σήμερα, οι πιτσιρικάδες έχουν συμπληρώσει έναν ολόκληρο κατάλογο από ξένες λέξεις, ξενικής έμπνευσης λέξεις, λέξεις του διαδικτύου, λέξεις της εποχής της επικοινωνίας (που χρησιμοποιούν στο msn, στα chat rooms και στην αποστολή sms).
Το παγκόσμιο χωριό έχει φέρει την αγγλική γλώσσα και την αγγλική αργκό μέσα στα ελληνικά σπίτια – και έτσι δεν θα έπρεπε να μας εκπλήσσει το φαινόμενο, ειδικά αφού εδώ και χρόνια αρκετοί ενήλικοι χρησιμοποιούμε το «Θα σε πάρω πίσω» (Ι will call you back) ή το «a.s.a.p.» (as soon as possible = το συντομότερο δυνατό). Από την άλλη, τα chat rooms και τα blogs ορισμένες φορές «έκοβαν» αυτόματα τις υβριστικές εκφράσεις· κι έτσι έχει δημιουργηθεί μια σειρά από λέξεις που μοιάζουν με τις βρισιές, αλλά περνάνε από τη… λογοκρισία. Στο γλωσσάρι που ακολουθεί παραθέτουμε κάμποσες εκδοχές του «μαλάκας».
Τα ΜΜΕ παίζουν, φυσικά, το ρόλο τους σ’ αυτό το γαϊτανάκι της γλώσσας: α) Δανείζουν λέξεις στη νεολαία· έτσι, ο «Μαέβιους» είναι αναφορά στην εκπομπή των Α.Μ.Α.Ν., ο Τζακ Μπάουερ αποτίει φόρο τιμής στην τηλεοπτική σειρά «24», ενώ το «Μαμαλάκης» χαρακτηρίζει τον καλοφαγά κ.ο.κ. β) Δανείζονται λέξεις από τη νεολαία, βλέπε τον Τζίμη των «10 μικρών Μήτσων». Αυτό αυξάνει το κύρος της γλώσσας της νεολαίας, αλλά τείνει να περιορίσει τον ανατρεπτικό της χαρακτήρα. Από την άλλη, χάρη στην τηλεόραση, αλλά και στα «νεανικά» περιοδικά, οι εκφράσεις της νεολαίας δεν έχουν πια σύνορα· κι έτσι, από την Καρδίτσα ώς την Ξάνθη η πιτσιρικαρία μπορεί να φωνάξει χαρωπά: «Δεν υπάρχει!»
Αρνητικά επιδρά στην ορθογραφική ικανότητα των μαθητών η ευρέως διαδεδομένη χρήση των greeklish μέσω κινητών τηλεφώνων και του διαδικτύου, σύμφωνα με έρευνα τουΠαιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών του πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, που διεξήχθη σε μαθητές όλων των βαθμίδων της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Στην έρευνα που διενήργησε το Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών του πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας (κατά τη σχολική χρονιά 2008-09), τόσο σε μαθητές όλων των βαθμίδων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε σχολεία της Κοζάνης (Γυμνάσιο, Λύκειο, ΕΠΑΛ) όσο και σε φιλολόγους, διαπιστώνεται ότι, η διαδεδομένη χρήση των greeklish, που ξεκινά ακόμη και από το δημοτικό, οδηγεί στην αύξηση των ορθογραφικών τους λαθών στα γραπτά του σχολείου.
Τα είδη των λαθών των μαθητών αφορούν κυρίως την παράλειψη τονισμού ή σημείων στίξης και τη χρήση αγγλικών σημείων στίξης, το συνδυασμό ελληνικών και λατινικών γραμμάτων σε μία λέξη, ορθογραφικά λάθη (π.χ. ο αντί για ω), φωνητικά λάθη (κυρίως στους φθόγγους π.χ. κς αντί για ξ), καθώς, επίσης, σύντμηση λέξεων (π.χ. tespa αντί τέλος πάντων, tpt αντί για τίποτα, dld αντί για δηλαδή κ.α.).
Επίσης οι φιλόλογοι δήλωσαν ότι συνάντησαν λέξεις γραμμένες σε greeklish σε γραπτά του σχολείου σε ποσοστό 64,3% και ότι παρατηρήθηκαν και μη αναμενόμενα λάθη, όπως αλλαγή χρόνου ή προσώπου στα ρήματα, αλλαγή πτώσης στα ουσιαστικά, αντικατάσταση λέξης με άλλη, με εντελώς διαφορετική σημασία.
Ακόμη σύμφωνα με την έρευνα, ποσοστό 77,4% των μαθητών χρησιμοποιούν τα greeklish, με αξιοσημείωτη αύξηση χρηστών από το γυμνάσιο στο λύκειο. Οι μαθητές που παραδέχτηκαν ότι τα χρησιμοποιούν στο γυμνάσιο φτάνουν το 67,8%, στο ΕΠΑΛ το 70,2% και στο ΓΕΛ 88,5%. Απ’ αυτούς, περίπου το 50% τα χρησιμοποιούν από δύο έως και περισσότερα χρόνια, ενώ πάνω από το 63% τα χρησιμοποιεί καθημερινά ή πολλές φορές τη μέρα.
Επιπλέον το 19% των μαθητών της Α’ και το 51,6% της Β’ τάξης του Γυμνασίου δήλωσε ότι χρησιμοποιεί τα greeklish τουλάχιστον δύο χρόνια, γεγονός που οδηγεί στο συμπέρασμα ότι, η χρήση τους ξεκινά από το δημοτικό. Οι μαθητές δήλωσαν ακόμη πως πέρα από τα ηλεκτρονικά μέσα επικοινωνίας (sms 52,8%, e-mail 78,2%, chat-forum 84,7%, smartphone 16,1%, pda 13,7%) χρησιμοποιούν τα greeklish και σε χειρόγραφα (προσωπικές σημειώσεις, σχολικές εργασίες, σημειώματα κ.α.) σε ποσοστό 15,7%.
Οι λόγοι χρήσης του συγκεκριμένου τρόπου γραφής είναι κατά τους μαθητές η συνήθεια, σε ποσοστό 83,9%, η εξοικονόμηση χρόνου (75,8%), επειδή το θεωρούν χρήσιμο ή βολικό εργαλείο (71,4%), για την αποφυγή ορθογραφικών λαθών (38,7%) και … επειδή είναι μόδα (33,9%).
Τέλος στην ίδια έρευνα, το 58,5% των μαθητών θεωρεί ότι η χρήση των greeklish απειλεί την ελληνική γλώσσα, ενώ την ίδια άποψη έχει μόνο το 64,3% των φιλολόγων, ενώ το 53,6% έχει παρατηρήσει αύξηση των ορθογραφικών λαθών σε μαθητές, που παλαιότερα παρουσίαζαν καλύτερες επιδόσεις στο γραπτό λόγο.
Τέλος στην ανεξέλεγκτη ανάρτηση και αλλαγή κειμένων επιχειρεί να βάλει η δημοφιλέστατη δωρεάν διαδικτυακή εγκυκλοπαίδεια Wikipedia καθώς σύντομα θα προσληφθούν αμισθί 20.000 οιονεί «λογοκριτές» οι οποίοι θα επιμελούνται όλα τα κείμενα προτού δημοσιευθούν στην «ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια». Η αμερικανική εταιρεία Wikimedia Foundation, η οποία διαχειρίζεται τη συγκεκριμένη ιστοσελίδα που λειτουργεί από το 2001, θα καταργήσει ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της, τη χωρίς παρεμβάσεις και έλεγχο συγγραφή των λημμάτων από εθελοντές συντάκτες. Οι σελίδες έχουν δεχτεί αρκετές φορές την «επίθεση» χάκερ που αλλοιώνουν ή αλλάζουν εντελώς το περιεχόμενο ενός λήμματος αναρτώντας προσβλητικά κείμενα για συγκεκριμένα πρόσωπα. Οι διαχειριστές της ιστοσελίδας προσπάθησαν χωρίς επιτυχία το 2005 να αντιμετωπίσουν τους «διαδικτυακούς βανδαλισμούς» υποχρεώνοντας τους συντάκτες να αναγράφουν τα στοιχεία τους. «Είμαστε πλέον μέρος των πηγώναπό τις οποίες αντλεί πληροφορίεςο κόσμος και αυτό αποτελεί μια πολύ σοβαρή ευθύνη»δήλωσε ο Τζίμι Γουέιλς, εκ των ιδρυτών της Wikipedia.
Η επανέκδοση του Τρίτου στεφανιού που συνοδεύεται από ένα επίμετρο του Μένη Κουμανταρέα και η μεταφορά του στη σκηνή του Εθνικού Θεάτρου, σε σκηνοθεσία του Σταμάτη Φασουλή, φέρνουν ξανά στο προσκήνιο τον δολοφονημένο συγγραφέα ο οποίος ανέδειξε στο έργο του τη μικροαστική τάξη.
Εχουμε επιφυλάξει την καλύτερη υποδοχή φέτος στους μαθητές μας. Μετά τον βομβαρδισμό για τη γρίπη, (δεν θα φιλιόσαστε, δεν θα αγγίζεστε και θα τηρείτε απόσταση ενός μέτρου στο θρανίο των 80 εκατοστών) καλούνται την ερχόμενη Τρίτη 15 Σεπτέμβρη να αναπτύξουν το παρακάτω θέμα:
«Η ποιότητα της Δημοκρατίας αναδεικνύεται από την ελεύθερη έκφραση των απόψεων όλων των πολιτών και από την ενθάρρυνση της καλλιέργειας ενός πολιτισμού ανεκτικότητας. Η πολιτική ανεκτικότητα προϋποθέτει την ελευθερία της έκφρασης, τον ανοικτό διάλογο και το σεβασμό στη διαφορετικότητα των απόψεων. Εναπόκειται στους δημοκρατικούς θεσμούς, μεταξύ των οποίων κορυφαίος θεσμός είναι το Κοινοβούλιο, η άμβλυνση των εντάσεων που προκύπτουν από τις αντιθέσεις, η προσπάθεια για σύνθεση των διαφορετικών απόψεων και η διασφάλιση της ενεργούς συμμετοχής όλων των κοινωνικών ομάδων».
Αλίευσα μερικά αρθράκια στο διαδίκτυο που ενδέχεται να τα βρείτε ενδιαφέροντα:
2 άρθρα του καθηγητή Πολιτικής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Δημήτρη Δημητράκου:
1ο. Δημοκρατία και ανοχή
H ανοχή αποτελεί προϋπόθεση για τη δημοκρατία, δεν ταυτίζεται όμως με αυτήν
…Οι προβληματισμοί περί ανεκτικότητας, διαφορετικότητας κτλ. αγγίζουν ένα σημαντικό τμήμα της ελληνικής παράδοσης, όπου ο πολίτης είναι η μείζων αξία, ο ξένος πρόσωπο ιερό και το ατομικό συμφέρον υποταγμένο στο συμφέρον της πόλης. Τόσο αυτονόητα, απλά και κοινότοπα. Εννοείται πως στη μεταβιομηχανική κοινωνία τής σήμερον τα δεδομένα της συζήτησης υπαγορεύονται εκ των έξω και αν πρόκειται όπως και είναι αναγκαίο να διεξαχθεί η συζήτηση, πρέπει κανείς να τα δεχθεί, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι δεν θα τα κρίνει. Λ.χ. η λέξη «έθνος» έχει διαφορετικό νόημα στη χώρα μας από ό,τι στην υπόλοιπη Δύση, όπως επίσης και άλλοι κρίσιμοι όροι που χρησιμοποιούνται κατά κόρον σήμερα διεθνώς. Η «διαφορά» αυτή δεν έχει προβληθεί όπως και όσο θα έπρεπε τόσο εντός όσο και εκτός Ελλάδος. Ισως οι κοινότητες των οικονομικών μεταναστών που δημιουργούνται σιγά σιγά στα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας να βοηθήσουν στην ανάπτυξη ενός προβληματισμού ο οποίος ταυτόχρονα θα βοηθούσε και στην καλλιέργεια της αυτογνωσίας μας. Η Ελλάδα θα μπορούσε να είναι η λιγότερο μεταμοντέρνα και η πιο ανεκτική ταυτοχρόνως κοινωνία της Δύσης. Το παράδειγμα επιπλέον των ελληνικών κοινοτήτων θα είχε τη δύναμη να πει πολλά και σε πολλούς διαψεύδοντας επί παραδείγματι τον αφορισμό του Ουόλζερ πως «μόνο η εθνική πλειοψηφία δρα ως κοινότητα». Για τους λαούς της διασποράς, όπως οι Ελληνες και οι Εβραίοι, αυτό ασφαλώς και δεν ισχύει.
Πέρα από λογοτεχνικό έργο μεγάλης αξίας, το έπος είναι και ένας θησαυρός πληροφοριών για τις επιστημονικές και τεχνολογικές γνώσεις των Ελλήνων την εποχή του Ομήρου.
Για πολλούς αιώνες τα ομηρικά έπη θεωρούνταν απλή καταγραφή μύθων των Ελλήνων της προϊστορικής εποχής, έως ότου ο Σλίμαν, στηριζόμενος σε πληροφορίες από την Ιλιάδα, κατόρθωσε να εντοπίσει τα ερείπια της αρχαίας Τροίας. Από την εποχή εκείνη τα ομηρικά έπη αντιμετωπίζονται με περισσότερη προσοχή από τον επιστημονικό κόσμο και αποτελούν πολλές φορές έναυσμα για ερευνητικές προσπάθειες. Ειδικότερα η Οδύσσεια έχει προσελκύσει για περισσότερα από 100 χρόνια το ενδιαφέρον επιστημόνων από πολλούς κλάδους των φυσικών επιστημών, όπως για παράδειγμα η Γεωλογία, η Παλαιοντολογία, η Φαρμακολογία και η Αστρονομία. Ο λόγος είναι ότι η Οδύσσεια περιέχει πληροφορίες για την Εποχή του Σιδήρου, που είναι μεταγενέστερη από την Εποχή του Χαλκού στην οποία αναφέρεται η Ιλιάδα. Ετσι κατά τεκμήριον μεταφέρει μεταγενέστερες και άρα πιο προηγμένες επιστημονικές και τεχνολογικές γνώσεις.
Στον ελληνικό κυβερνοχώρο «ξημερώνει» κατά τις 6.00, η έντονη κίνηση όμως αρχίζει μετά τις 9.00 και κορυφώνεται περί τις 12.00.
Ως πριν από μία δεκαετία ο πρωινός καφές για πολλούς συνοδευόταν από μια επικοινωνιακή τελετουργία: το διάβασμα της εφημερίδας και το άνοιγμα της αλληλογραφίας. Σήμερα, για μια μεγάλη μερίδα των Ελλήνων, αυτή η τελετουργία έχει μετεξελιχθεί στο Ιnternet με το διάβασμα της ιντερνετικής εφημερίδας και ειδησεογραφίας και το «άνοιγμα» της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας. Οπως θα ήταν αναμενόμενο, αυτή η αλλαγή είναι πιο έντονη στις νεαρές ηλικίες και στα πιο μορφωμένα τμήματα, στα οποία η εξοικείωση με τα νέα μέσα επικοινωνίας είναι σημαντικά υψηλότερη. Καθώς ξημερώνει η κάθε εργάσιμη ημέρα (γιατί τα Σαββατοκύριακα και τις αργίες ακολουθείται άλλη συμπεριφορά), τα υπολογιστικά κέντρα των μεγάλων ελληνικών δικτυακών τόπων αρχίζουν να δέχονται χιλιάδες επισκέπτες, οι οποίοι πρώτα πατούν το κουμπί εκκίνησης (ή αφύπνισης) του ηλεκτρονικού τους υπολογιστή και στη συνέχεια αυτό της καφετιέρας, του βραστήρα ή βάζουν το μπρίκι στη φωτιά, ανάλογα με τις ροφηματικές προτιμήσεις.
Περισσότερο όμως από τις προτιμήσεις στον καφέ διαφέρουν οι προτιμήσεις στην πρωινή χρήση του Ιnternet όπου διακρίνονται δύο μεγάλες ομάδες που ξεχωρίζουν περισσότερο από την ηλικία και το μορφωτικό επίπεδο παρά από τις άλλες κοινωνικές διαφοροποιήσεις. Η μία είναι η ομάδα των νέων, των οποίων η συμπεριφορά δεν διαφέρει πολύ από των συνομηλίκων τους στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, και η άλλη είναι η ομάδα των «παλαιοτέρων» που κινείται πιο συντηρητικά και διαφοροποιείται σημαντικά από τους υπόλοιπους Ευρωπαίους.
Στην Ελλάδα των νέων το Ιnternet και η επικοινωνία συνιστούν στοιχείο της καθημερινής ζωής των πολλών, αφού οι εννέα στους δέκα νέους ηλικίας 16- 23 ετών χρησιμοποιούν πλέον το Ιnternet όχι μόνο για e-mail και για απλή αναζήτηση πληροφοριών, αλλά και με το να αξιοποιούν τις νέες δυνατότητες επικοινωνίας και ψυχαγωγίας που προσφέρει το Διαδίκτυο. Ετσι, για τους περισσότερους, η μέρα ξεκινά με την αξιοποίηση των πιο «προχωρημένων» υπηρεσιών επικοινωνίας: συμμετέχουν στους χώρους κοινωνικής δικτύωσης, πραγματοποιούν τηλεφωνικές κλήσεις και βιντεοκλήσεις μέσω Διαδικτύου και επικοινωνούν με τους φίλους και συμμαθητές τους μέσω στιγμιαίων μηνυμάτων. Αυτή η επικοινωνία διακόπτεται κατά το μεγαλύτερο διάστημα της σχολικής ημέρας (ελλείψει υπολογιστών στα σχολεία για τους μαθητές, αλλά όχι πάντα για τους φοιτητές) και ξαναρχίζει με μεγαλύτερη ένταση το απόγευμα, οπότε και συζητούν σε ηλεκτρονικά fora, επισκέπτονται ιστολόγια (blogs), ενώ παράλληλα ένας στους δύο «κατεβάζει» και ακούει μουσική και ταινίες και ένας στους πέντε παίζει διαδικτυακά παιχνίδια.
Αντιθέτως, οι μεγαλύτερες ηλικίες εμφανίζονται προσηλωμένες στην πιο παραδοσιακή χρήση του Διαδικτύου: ανάγνωση της αλληλογραφίας και της ειδησεογραφίας, αναζήτηση πληροφοριών και αποστολή φωτογραφιών.
Με το τρίτο του θρίλερ το οποίο θα κυκλοφορήσει και σε ηλεκτρονική μορφή ο διάσημος συγγραφέαςφιλοδοξεί να μεταμορφώσει την εκδοτική βιομηχανία.
Τεχνολογία και μαζικές πωλήσεις πάνε μαζί. Αυτό- το αυτονόητο- ως τώρα θεωρούσαμε ότι δεν αγγίζει τη βιομηχανία του βιβλίου, αλλά τα πράγματα αποδεικνύουν ότι το αντίθετο συμβαίνει. Η τεχνολογία αλλάζει τον τρόπο που λειτουργούμε, που διαχειριζόμαστε την πραγματικότητα, την εργασία και τον ελεύθερο χρόνο μας. Ετσι λοιπόν τεχνολογία και μπεστ σέλερ είναι επόμενο να βαδίζουν χέρι χέρι. Το γεγονός ότι το τρίτο βιβλίο του Νταν Μπράουν, που θα κυκλοφορήσει τον Σεπτέμβριο με τίτλο Τhe Lost Symbol (Το χαμένο σύμβολο), θα προσφέρεται και στην κλασική έντυπη μορφή και ως ηλεκτρονικό (e-book) κανονικά δεν θα έπρεπε να μας εκπλήττει. Ε-books κυκλοφορούν εδώ και καιρό, το Κindle της Αmazon, το eReader της Sony, το Τablet της Αpple γνωρίζουν τεράστια διάδοση ιδιαίτερα στις ΗΠΑ και οι νεότερες γενιές ολοένα περισσότερο τα προτιμούν από τα κλασικά χάρτινα βιβλία. Είναι μικρά, εύχρηστα, ελαφριά (τα κρατάς στην παλάμη) και ο αριθμός των σελίδων που μπορούν να αποθηκεύσουν τεράστιος. Το μόνο πρόβλημα, όπως λέει η ατζέντης λογοτεχνικών έργων Καρολίνα Σάτον, είναι να μη μείνεις από μπαταρία σε κάποιο κρίσιμο σημείο όπου η «αγωνία» σου για το τι θα συμβεί παρακάτω έχει φθάσει στο κατακόρυφο.
Στην Ευρώπη αυτοί οι ενθουσιασμοί των Αγγλοσαξόνων με την τεχνολογία και την πρόοδο προκαλούσαν συχνά ειρωνικά σχόλια και σε μεγάλο βαθμό εξακολουθούν να προκαλούν και σήμερα, θυμίζοντας τον Μποντλέρ που κάγχαζε ότι«η πίστη στην πρόοδο είναι ένα δόγμα των αργόσχολων και των Βέλγων» . Αλλά τότε δεν υπήρχαν μπεστ σέλερ, η εντατική ανάγνωση ήταν ουσιαστικά μια υπόθεση της ελίτ και οι μαζικές πωλήσεις τις οποίες έχουν επιτύχει σήμερα συγγραφείς σαν τον Πάουλου Κοέλιο, τον Στίβεν Κινγκ ή την Τζούντιθ Κραντς και τον Νταν Μπράουν, που τους έχουν κάνει πάμπλουτους, θα ήταν αδιανόητες ακόμη και για τους πιο επιτυχημένους εμπορικούς συγγραφείς του 19ου αιώνα, όπως λ.χ. ο Ιούλιος Βερν ή ο Αλέξανδρος Δουμάς πατήρ.
Τι συνδέει τον Καβάφη με τον Πεσόα και την Πολυδούρη με τον Καρυωτάκη; Δύο βιβλία επιχειρούν να δώσουν την απάντηση
Οι συμπτώσεις είναι το λιγότερο μοιραίες και ειδικά σε ό,τι αφορά τη λογοτεχνία. Συμπτώσεις που μπορεί να αφορούν απρόοπτες συναντήσεις, αλλά και κοινούς τόπους ανθρώπων που δεν βρέθηκαν ποτέ μαζί. Ακόμα περισσότερο που έζησαν σε εντελώς διαφορετικές χώρες.Σ’ αυτές ακριβώς τις περιπτώσεις αναφέρονται οι δυο τόμοι με τίτλους «Φερνάντο Πεσόα – Κ. Π. Καβάφης. Τα εξαίσια όργανα του μυστικού θιάσου» σε εισαγωγή-μετάφραση-ανθολόγηση Γιάννη Σουλιώτη, και «Κώστας Καρυωτάκης – Μαρία Πολυδούρη. Ερωτας και θάνατος στη σκιά της ποίησης» σε επιμέλεια και ανθολόγηση του Γιάννη Η. Παππά (και οι δύο από τις εκδόσεις «Μεταίχμιο», στη σειρά «Αντικρυστοί καθρέφτες»).
Ο Πεσόα γεννήθηκε στη Λισαβόνα το 1888 και ο Καβάφης στην Αλεξάνδρεια το 1863. Εννοείται πως δεν συναντήθηκαν ποτέ, όπως και ουδέποτε έμαθε ο ένας για την ύπαρξη του άλλου. Και όμως, αμφότεροι έχασαν σε τρυφερή ηλικία τον πατέρα τους και δέθηκαν με τις μανάδες τους, απέκτησαν αγγλική παιδεία, δεν υπηρέτησαν στο στράτευμα, είχαν αδυναμία στην αγγλική ποίηση και στα αστυνομικά μυθιστορήματα, δεν πήραν πανεπιστημιακό πτυχίο, εργάστηκαν σε εμπορικά γραφεία απασχολούμενοι με την αλληλογραφία, είχαν μέτριο ανάστημα, έπιναν ρακί και κάπνιζαν πολύ.
Και ακόμα ο Καβάφης ήταν ομοφυλόφιλος, ενώ ο Πεσόα ήταν «λευκής» σεξουαλικότητας με τάσεις ομοφυλοφιλίας. Ομως ο Πορτογάλλος δεν έζησε έμπρακτα τα σαρκικά πάθη των ηρώων του όπως ο Αλεξανδρινός, αλλά μάλλον ήταν ο άτολμος ιδεολόγος που τα βίωνε με τη φαντασία του.
Πόλεις-σύμβολα
Ο Πεσόα όπως και ο Καβάφης είχε στις φλέβες του τον ελληνισμό της αρχαιότητας. Ο Απόλλωνας και ο Διόνυσος ήταν κοινοί και για τους δύο. Οπως κοινή ήταν η αγάπη για την αλήθεια και τη μοναξιά, ο πεσιμισμός, η απουσία του γέλιου και του μελοδραματικού στοιχείου στο έργο τους, ο ρόλος του πεπρωμένου στη ζωή του καθενός.
Το αντικείμενο της ποίησής τους είναι ο άνθρωπος, αλλά με διαφορετική θεώρηση από τον καθένα. Το παναθρώπινο πάθος για τον έρωτα δεσπόζει στο έργο του Καβάφη, ενώ η ζωή σ’ εκείνο του Πεσόα. Και οι συμπτώσεις συνεχίζονται, αφού χάρη στον Πεσόα η Λισαβόνα μπήκε στην παγκόσμια λογοτεχνία ως μια πόλη σύμβολο, όπως η Αλεξάνδρεια μέσω του Καβάφη.
Υστερα είναι τα ποιήματα! Το 1893 ο Καβάφης έγραφε δίνοντας ζωή στη θάλασσα: «Βγάζει η θάλασσα κρυφή φωνή/ φωνή που μπαίνει/ μες την καρδιά μας και τη συγκινεί/ και την ευφραίνει». Και το 1915 ο Πεσόα τραγουδάει: «Στη θάλασσα, στη θάλασσα, στη θάλασσα, στη θάλασσα/ Αχ! Στη θάλασσα, στον άνεμο, στα κύματα, τη ζωή μου/ Να πετάξω».
Το 1901 ο Καβάφης μονολογούσε: «Σε μερικούς ανθρώπους έρχεται μια μέρα/ που πρέπει το μεγάλο Ναι ή το μεγάλο το Οχι/ να πούνε», ενώ το 1928 ο Πεσόα εξομολογείται: «Εάν μια κάποια στιγμή/ Είπα ναι αντί να πω το όχι ή όχι αντί του ναι/ Θα ήμουν άλλος σήμερα και ίσως το σύμπαν όλο/ Διαφορετικό να ήταν».
Παραθέτει και άλλα παραδείγματα ο Γιάννης Σουλιώτης, που επισημαίνει: «Η συνάντηση των δύο ποιητών συμβαίνει και σε άλλες περιπτώσεις, όπου στίχοι του Πεσόα, αν και δεν έχουν ακριβώς το ίδιο ποιητικό στίγμα με εκείνο του Καβάφη, μοιάζουν σαν να έχουν πλασθεί από την ίδια εκείνη ευαισθησία που διακρίνει τον αλεξανδρινό ποιητή. Η ίδια θαλασσινή αύρα, η ίδια του αλατιού γεύση, η λύρα, το τραγούδι του ανέμου στα χείλη και των δύο».
Και για να περάσουμε στο μυθικό ζευγάρι της ελληνικής ποίησης, ο Κώστας Καρυωτάκης γεννήθηκε το 1896 και αυτοκτόνησε τον Ιούλιο του 1928.
Η Πολυδούρη γεννημένη το 1902 «έφυγε» το 1930, όταν ζήτησε να της περάσει ένας θαυμαστής της ενέσεις μορφίνης (αυτοκτονία;) στην κλινική Χριστομάνου, όπου νοσηλευόταν.
Αιώνια ερωμένη
Οι δυο τους συναντήθηκαν τον Απρίλιο 1922, η Πολυδούρη τον ερωτεύτηκε παράφορα (η σχέση σημάδεψε τη ζωή και το έργο της), ενώ αυτός σχετιζόταν ακόμα με τη Χανιώτισσα Αννα Σκορδύλη. Τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου τού πρότεινε να παντρευτούν, αν και της είχε δηλώσει πως έπασχε από σύφιλη.
Του έγραφε με μεγάλη τόλμη: «Δεν έχω απέναντί σου τις ψεύτικες ντροπές, τις μικρές δειλίες, τους απάνθρωπους εγωισμούς μιας κοινής ερωμένης… Δεν θα ‘μαι η γυναίκα εκείνη που θα σου φέρνει γύρω σου τις ενοχλητικές σκέψεις του οικοκυριού. Οχι, θα ‘μαι η αιώνια ερωμένη σου».
Ο δεσμός τους δεν θ’ αντέξει δυο χρόνια. Το 1924 η Πολυδούρη θα γνωριστεί με τον νεαρό δικηγόρο Αριστοτέλη Στεργίου, θα αρραβωνιαστεί τον επόμενο χρόνο και θα τον χωρίσει τον μεθεπόμενο. Ηταν επόμενο…
Λίγες μέρες πριν την αυτοκτονία του ο Καρυωτάκης θα της στείλει από την Πρέβεζα μια τελευταία επιστολή, προσφωνώντας την «Δεσποινίς». Περιγράφει τη ζωή του με τα πιο βαρετά χρώματα και τη συμβουλεύει για την υγεία της.
Οπως σημειώνει ο Γιάννης Η. Παππάς, η ανθολογία που επιμελήθηκε έχει διπλό στόχο: Από τη μία να συμπεριλάβει σε έναν τόμο τα καλύτερα ποιήματα των δύο ποιητών που έζησαν και ερωτεύτηκαν με πάθος και από την άλλη να ενώσει για πάντα δυο ανθρώπους, τους οποίους οι συγκυρίες και οι καταστάσεις κράτησαν χώρια στη ζωή.
Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία στη σελίδα μας. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε τη σελίδα, θα υποθέσουμε πως είστε ικανοποιημένοι με αυτό.ΕντάξειΔιαβάστε περισσότεραΜη αποδοχή
Άρθρα (RSS)