Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα κατά της τρύπας του όζοντος η οποία γιορτάζεται στις 16 Σεπτεμβρίου, αναδημοσιεύω ένα πολύ καλό άρθρο που διάβασα, της Ελένης Φατσέα, από τη στήλη Οικολογία, του περιοδικού “Οι Ερευνητές”, με τίτλο “Η τρύπα που ήθελε να κλείσει τις πληγές της“
Η τρύπα που ήθελε να κλείσει τις πληγές της
Μια φορά κι έναν καιρό σχηματίστηκε μια τρύπα στον ουρανό.
Αλλά εκείνης δεν της άρεσε καθόλου να είναι τρύπα!
Όμως, δεν ήταν στο χέρι της να κλείσει. Ποιος έφταιγε γι’ αυτό;
Αν η τρύπα ζούσε σε παραμύθι, θα έφταιγε ο κακός μάγος που έγινε τρύπα.
«Άμπρα Κατάμπρα! Άνοιξε τρύπα!» «Χόκους Πόκους! Τρύπα ξετρύπα!» Αλλά η ιστορία της είναι αληθινή.
Η τρύπα στέκεται ψηλά στον αέρα και δε φταίει κανείς μάγος γι’ αυτό. Μόνο εμείς!
Η Γη μας είναι τυλιγμένη σε μια κουβέρτα που ονομάζεται «ατμόσφαιρα», φτιαγμένη από διάφορα στρώματα αερίων. Το στρώμα που βρίσκεται 19-40 χλμ. πάνω από τη Γη ονομάζεται όζον και σχηματίζεται από μια μορφή οξυγόνου με τρία άτομα (03).
Το στρώμα του όζοντος είναι πολύ σημαντικό, γιατί σταματάει πολλές από τις υπεριώδεις ακτίνες του ήλιου, οι οποίες, σε υπερβολικό βαθμό, προκαλούν καρκίνο του δέρματος και θανατώνουν φυτά και ζώα. Με άλλα λόγια, η ζωή πάνω στη Γη δε θα υπήρχε χωρίς το προστατευτικό αυτό στρώμα.
Κάθε άνοιξη, πάνω από την Ανταρκτική στον Νότιο Πόλο σχηματίζεται στο στρώμα του όζοντος μια τρύπα μεγάλη όσο 72 Ελλάδες μαζί!
Υπάρχει και μια μικρότερη πάνω από την Αρκτική, στον Βόρειο Πόλο. Και υπάρχουν σημάδια ότι το στρώμα του όζοντος γίνεται λεπτότερο πάνω απ’ όλο τον πλανήτη!
Τι συμβαίνει; Το στρώμα του όζοντος καταστρέφεται από κάποια επικίνδυνα αέρια, τους χλωρο-φθορο-άνθρακες, που χρησιμοποιούμε σε σπρέι, σε ψυγεία και σε κλιματιστικά. Οι άνεμοι παρασέρνουν τους χλωρο-φθορο- άνθρακες ψηλά στην ατμόσφαιρα, όπου ο ήλιος τούς διασπά, απελευθερώνοντας χλώριο. Αλλά το χλώριο τρώει όζον! Κάθε άτομο χλωρίου καταβροχθίζει μέχρι και 100.000 μόρια όζοντος, δημιουργώντας τρύπες! Αναγνωρίζοντας την απειλή, οι περισσότερες χώρες σταμάτησαν να χρησιμοποιούν χλωρο-φθορο-άνθρακες. Αλλά επειδή οι ουσίες αυτές ζουν για δεκαετίες, θα υπάρχουν στην ατμόσφαιρα πολύ-πολύ καιρό. Έτσι η τρύπα της ιστορίας μας, που την ονομάσαμε «τρύπα του όζοντος», δε φαίνεται να κλείνει τις πληγές της σύντομα!
Γνωρίζεις ότι…
- Η τρύπα του όζοντος εμφανίζεται κυρίως πάνω από την Ανταρκτική εξαιτίας των πολύ χαμηλών θερμοκρασιών της. Το χειμώνα, ο πάγος παγιδεύει το χλώριο της ατμόσφαιρας και το καλοκαίρι ο ήλιος το απελευθερώνει. Και αυτό τρώει το όζον.
- Το στρώμα του όζοντος πάνω από την Αρκτική έχει αραιωθεί σχεδόν στο μισό.
- ·Μεγάλη αραίωση στο στρώμα του όζοντος έχουμε και στην Ελλάδα.
- ·Στην καταστροφή του όζοντος συμβάλλουν και τα καυσαέρια των αυτοκινήτων και των εργοστασίων.
- Στις 16 Σεπτεμβρίου γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Τρύπας του Όζοντος. Τη μέρα αυτή το 1987 υπογράφηκε από 46 χώρες το πρωτόκολλο του Μόντρεαλ, μια σημαντική πράξη για την αντιμετώπιση του φαινομένου αυτού.
Βίντεο για το όζον και την τρύπα του όζοντος