Terra Computerata

Η Ολγα Σελλά για το βιβλίο στην Καθημερινή:

Στον κόσμο του βιβλίου αποτυπώνονται με τον καλύτερο τρόπο οι πολλές και διαφορετικές όψεις των ανθρώπων και των επιλογών τους. Τα βιβλία που διαβάζονται και αγοράζονται περισσότερο δεν είναι μιας κατηγορίας, ίσως όμως εκείνα που περισσότερο απ’ όλα διαβάζονται να σκιαγραφούν συγκεκριμένες επιλογές και ενδιαφέροντα. Παρ’ όλα αυτά διαβάζονται. Κι αυτό είναι το σημαντικό. Και μάλιστα, την ίδια στιγμή που οι αναγνώστες των εφημερίδων μειώνονται. «Οι πωλήσεις έκαναν βουτιά 2,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ο μέσος όρος των κυκλοφοριών μειώθηκε κατά 4,6% για τις ημερήσιες και κατά 4,8% για τις κυριακάτικες», γράφει ο Νίκος Μπακουνάκης στο επίμετρο του βιβλίου του Μπερνάρ Πουλέ «Το τέλος των εφημερίδων και το μέλλον της ενημέρωσης» (εκδ. Πόλις), παρότι δεν παραλείπει να σημειώσει «την καταγωγική ηδονή» του ξεφυλλίσματος των εφημερίδων.

Γιατί άραγε το βιβλίο έχει περισσότερους «πιστούς» από μιαν άλλη έντυπη εκδοχή του λόγου, όπως εκείνη της εφημερίδας; Μήπως γιατί στις σελίδες του βιβλίου φιλοξενείται το αποτέλεσμα της ήρεμης παρατήρησης, της δημιουργικής φαντασίας, του παρεμβατικού στοχασμού, της ανήσυχης έμπνευσης, των στοιχείων δηλαδή του ανθρώπινου νου που έχουν το χρόνο να ξεδιπλωθούν; Μήπως γιατί στις σελίδες του βιβλίου αναζητείται ακριβώς η διαφυγή από τους ασθματικούς ρυθμούς της καταιγιστικής ενημέρωσης και των βιαστικών συμπερασμάτων; Μήπως είναι η πολυτέλεια που επιφυλάσσουμε στον εαυτό μας;

Παιδιά που ξενυχτούν στα Iντερνετ καφέ. Εφηβοι που απομονώνονται. Μαθητές που παραμελούν τα μαθήματά τους. Νέοι που αναπτύσσουν σε μεγαλύτερο βαθμό «παραβατική συμπεριφορά». Πίσω απ’ όλα αυτά μπορεί να βρίσκεται ένας σύγχρονος εθισμός, που «χτυπάει» όλο και περισσότερο: ο εθισμός στο Διαδίκτυο. Δεν πρόκειται για περιθωριακό φαινόμενο. Απογραφική έρευνα που πραγματοποιήθηκε στην Κω, το πρώτο τρίμηνο του 2008 και παρουσιάστηκε στο πετυχημένο 1ο πανελλήνιο διεπιστημονικό συνέδριο για τους κινδύνους από τη χρήση του διαδικτύου (27 – 29 Νοεμβρίου στην Λάρισα) καταγράφει ότι μέχρι και το 11,3% των εφήβων χρηστών του Ιντερνετ αντιμετωπίζει πρόβλημα εθισμού.

Η σημαντική αύξηση των ποσοστών εθισμού οφείλεται στη μεγαλύτερη διείσδυση του Διαδικτύου στην Ελλάδα, αλλά και στον εμπειρικό τρόπο με τον οποίο τα παιδιά το προσεγγίζουν, χωρίς καμία προειδοποίηση για τους κινδύνους ενός μέσου το οποίο έχει πάρα πολλές θετικές δυνατότητες. «Ο έφηβος δεν προσεγγίζει το Διαδίκτυο μέσα από την εκπαιδευτική διαδικασία, όπως και θα έπρεπε, ούτε οι γονείς του μπορούν να τον βοηθήσουν, αφού συνήθως δεν γνωρίζουν και πολλά πράγματα», τονίζει ο Κ. Σιώμος.

Τι σημαίνει όμως εθισμός στο Διαδίκτυο; «Οταν ο χρήστης αρχίσει να συμπεριφέρεται όπως ο εθισμένος σε ουσίες. Οταν κάποιος σερφάρει για να ικανοποιήσει μια εσωτερική του ανάγκη και όχι για να εκτελέσει κάποιο έργο. Οταν χρειάζεται όλο και περισσότερο χρόνο στο Διαδίκτυο και αρχίζει να ελαττώνει τις υπόλοιπες καθημερινές του δραστηριότητες», λέει στην «Κ» ο κ. Γιώργος Φλώρος, ειδικευόμενος ψυχίατρος στην Πανεπιστημιακή Ψυχιατρική Κλινική του AΠΘ. Πλέον υπάρχει και κλινική εμπειρία, καθώς δεκάδες παιδιά έχουν ήδη επισκεφθεί το ειδικό ιατρείο, που λειτουργεί στο Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης. «Υπήρχαν παιδιά που άφησαν το σχολείο, για να βρουν συμπαίκτες σε διαδικτυακά παιχνίδια από τις ΗΠΑ. Λόγω της διαφοράς ώρας (όταν είναι μέρα στις ΗΠΑ εδώ είναι νύχτα), οι έφηβοι ξενυχτούσαν», λέει ο κ. Φλώρος.

Καθημερινή

Εχετε ακούσει βέβαια ότι η ελληνική είναι η πλουσιότερη γλώσσα του κόσμου, με περισσότερες από 6 εκατ. λέξεις και 78 εκατ. λεκτικούς τύπους. Οπως και ότι η Apple υλοποιεί πρόγραμμα εκμάθησης ελληνικών, αφού οι εξελιγμένοι υπολογιστές δέχονται ως «νοηματική» μόνον την ελληνική. Φανταστείτε πόσο διαφορετικά θα ήταν τα πράγματα αν σε εκείνη την ψηφοφορία, που είχε πραγματοποιηθεί στις νεοσύστατες ΗΠΑ, τα ελληνικά γίνονταν η επίσημη γλώσσα τους…

Οι περισσότεροι έχετε ήδη αντιληφθεί ότι κάτι δεν πάει καλά με τα παραπάνω. Πράγματι, πρόκειται για μία συρραφή κάποιων εκ των πλέον δημοφιλών «μύθων» που εδώ και χρόνια κυκλοφορούν από στόμα σε στόμα (και από email σε email) και έχοντας αναπαραχθεί από έντυπα αλλά και πολιτικούς, έχουν εδραιωθεί στο μυαλό των περισσοτέρων ως αληθείς και πραγματικοί.

Προϊόντα παρανοήσεων ή λαθροχειρίας, με ψήγματα αλήθειας ή τελείως εξωπραγματικοί, όσο και να διαψεύδονται, δεν φαίνεται να απαξιώνονται. Αντίθετα, όπως σχολιάζει στην «Κ» ο συγγραφέας και μεταφραστής κ. Νίκος Σαραντάκος (www. sarantakos. com), ο οποίος έχει αφιερώσει πολύ χρόνο στη μελέτη του «φαινομένου», θυμίζουν λερναία ύδρα! «Ο κόσμος μπερδεύει την επανάληψη με τη διασταύρωση». Η τάση μας δε προς την τρομοκράτηση και την εντυπωσιοθηρία αποτελούν το πλέον πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξή τους.

Διαβάστε το άρθρο της Λίτσας Γιάνναρου στην Καθημερινή