Στις 21 Μαρτίου η διεθνής κοινότητα αποτίει φόρο τιμής στους ποιητές. Εκείνους τους καλλιτέχνες που υφαίνουν τις λέξεις σε ποιήματα και μας θυμίζουν τι σημαίνει να είσαι ελεύθερος άνθρωπος. Στα σχολεία, ωστόσο, η ερμηνεία των ποιητικών κειμένων ακολουθεί μια λογική που περιορίζει το πνεύμα.
Την εαρινή ισημερία, την ημέρα που και επίσημα ο χειμώνας παραδίδει τα σκήπτρα του στην Άνοιξη, τιμάται η Ποίηση. Μόλις το 1999 καθιερώθηκε από την ΟΥΝΕΣΚΟ ο διεθνής εορτασμός της ποιητικής δημιουργίας.
Από τα χρόνια του Ομήρου μέχρι τις μέρες μας, όπου στην «ευαίσθητη» αυτή τέχνη αντανακλάται η κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα, ένα ερώτημα παραμένει ακόμα αναπάντητο. Αλήθεια, μπορεί κανείς και μέσα σε ποιες λέξεις να οριοθετήσει την ακριβή σημασία της ποίησης;
Η ποίηση σαν ένα αίνιγμα, μοιάζει με ένα στιγμιότυπο της ελεύθερης κίνησης των νερών του κόσμου. Ασταμάτητη, μαρτυρά μια σκηνή οικεία, επαναλαμβανόμενη αλλά και τόσο μοναδική που άθελά της περνά στην αθανασία. Το μεγάλο της επίτευγμα είναι ότι καταφέρνει να «αγγίζει» ανθρώπους που έζησαν σε διαφορετικούς αιώνες και σε διαφορετικά γεωγραφικά πλάτη.
Η φετινή γιορτή είναι αφιερωμένη στον εμπνευστή της «Σονάτας του Σεληνόφωτος». Στον μεγάλο μας ποιητή Γιάννη Ρίτσο, που γεννήθηκε πριν από ακριβώς 100 χρόνια. Τις προηγούμενες χρονιές, τα βιαστικά μάτια των περαστικών διάβαζαν πολύτιμους στίχους στις στάσεις των λεωφορείων και στο Μετρό. Φέτος, μεταξύ άλλων εκδηλώσεων, θα κυκλοφορήσει το πρώτο τεύχος του ποιητικού περιοδικού Poetix.
Ακόμα, blogger μαθητές από το 6ο Λύκειο Καλλιθέας και το 10ο Λύκειο Πειραιά θα παρουσιάσουν το Σάββατο 21 Μαρτίου στο Μουσείο Μπενάκη την παράσταση «Να είσαι ήλιος, να χαρίζεις φως». Ο άξονας της παράστασης θα είναι η ποίηση του Ρίτσου και οι «ανταύγειες» που αφήνει στο έργο του ο χαρακτήρας και τα βιώματά του. Πινελιές ανθρωπιάς, αγωνιστικότητας, εξορίας μέσα από ένα οπτικοακουστικό υλικό με ποιήματα, φωτογραφίες, βίντεο, τραγούδια, συνεντεύξεις.
Ο 17χρονος μαθητής Βασίλης Μυλωνάς, που συμμετέχει στο μουσικό κομμάτι της παράστασης «Να είσαι ήλιος, να χαρίζεις φως», μας εξήγησε γιατί επέλεξε να συμμετάσχει στο αφιέρωμα για τον Ρίτσο: «Αφενός μας παρότρυναν και μας βοήθησαν οι καθηγητές μας, αφετέρου με συγκίνησε η αισιόδοξη στάση του ποιητή απέναντι στη ζωή παρά τα δύσκολα χρόνια που πέρασε». Σαν ένας τραγικός ήρωας βιώνει τον πρόωρο θάνατο του αδερφού του και της αγαπημένης του μητέρας, τη φυματίωση, την ψυχική ασθένεια της αδερφής του, την εξορία. Αγαπημένος στίχος των παιδιών του 6ου Λυκείου Καλλιθέας: «Εμείς δεν τραγουδάμε για να ξεχωρίσουμε αδελφέ μου από τον κόσμο, εμείς τραγουδάμε για να σμίξουμε τον κόσμο»…
«Μας αρέσει περισσότερο η ποίηση παρά τα πεζά κείμενα. Τα ποιήματα έχουν συναίσθημα. Απεικονίζουν τις καταστάσεις που ζούμε εμείς σε αυτήν την ηλικία», μας εξηγεί ο 17χρονος Βασίλης. «Ελευθερία», είναι η απάντηση που δίνει φιλόλογος του 6ου Λυκείου Καλλιθέας στην ερώτηση του kathimerini.gr «Τι συνεπαίρνει τον έφηβο αναγνώστη στον κόσμο της ποίησης;».
Η ελευθερία της έκφρασης αλλά και της ερμηνείας είναι χαρακτηριστικό που ταιριάζει στο προφίλ των νέων ανθρώπων. «Δυστυχώς, στο σχολείο το μάθημα των Νεοελληνικών κειμένων γίνεται με την τήρηση ενός αυστηρού πλαισίου, η ερμηνεία των ποιημάτων – αν και μιλάμε για Τέχνη – δίνεται με συγκεκριμένες σημειώσεις, ακόμα κι αν οι καθηγητές δεν θέλουν να περιορίζουν τη σκέψη μας», περιγράφει ο μαθητής.
Η ερμηνεία των ποιητικών έργων εγείρει έναν ακόμα προβληματισμό. Υπάρχει μία μόνο ερμηνεία ή πολλές, ακόμα και αντιφατικές μεταξύ τους; Η αστερόσκονη των στίχων ενδέχεται να σε ξυπνήσει σε διαφορετικό όνειρο από αυτό που αρχικά εμπνεύστηκε ο δημιουργός. Κι όπως αναφέρει ο Αργεντινός συγγραφέας Χόρχε Λουίς Μπόρχες: «Όταν διαβάζουμε ένα ποίημα φανταζόμαστε πως κι εμείς θα μπορούσαμε να το έχουμε γράψει, πως το ποίημα προϋπήρχε μέσα μας».
Από τα ομηρικά έπη, τις Μούσες και τους αρχαίους τραγωδούς, στην εκκλησιαστική ποίηση με την Κασσιανή και τον Ρωμανό τον Μελωδό, μέχρι τους ρομαντικούς ποιητές, τους συμβολιστές και υπερρεαλιστές, η ποίηση μεταμορφώνεται πλάι στον άνθρωπο.
Άραγε πώς θα ήταν ο κόσμος μας αν δεν υπήρχε η ποίηση; Χωρίς την ποίηση, ποτέ δεν θα καταλαβαίναμε «οι Ιθάκες τι σημαίνουν», οι σκέψεις θα έμεναν «ανάπηρες» και τα ρόδα θα τα αποκαλούσαμε απλά τριαντάφυλλα.
Ο Τσαγκαρουσιάνος αναρωτιέται στο edito της Lifo τι θα μπορούσε να δώσει χαρακτήρα στη χώρα αυτή διεθνώς.
Πέρα από τα νησιά, την όμορφη φύση κ.λπ. που τα διαχειρίζεται ένα δυσκίνητο και φτηνούτσικο τουριστικό σύστημα, είναι πια σαφές ότι είμαστε παλιοχαρακτήρες – ακόμα και στο ευρωπαϊκό κλαν: ψεύτες, αλαζόνες, λαμόγια. Από τον έσχατο μέχρι τον κυβερνήτη. Στο επιχειρείν, πέρα από μια χούφτα έντιμους ανθρώπους-νησιά με προσωπική πετριά, είμαστε γελοίοι – οι τραγελαφικές περιπτώσεις «επιτυχημένων» που περιγράφει με πύρινο σαπούνι το «Πρώτο Θέμα» κάθε Κυριακή (Ο Καραγκιόζης μπίζνεσμαν). Οπότε, μάλλον διά της ευθείας οδού μάλλον ποτέ δεν θα σταθεί διεθνώς αυτό το έθνος με τον προβληματικό ψυχισμό και τα δεκάδες συμπλέγματα που άφησε πίσω της η ανελευθερία. Και ποια είναι η πλάγια οδός; Έχω μόνο μια απάντηση: οι Καλλιτέχνες και οι τρελοί. Η φωνή της Παπαγκίκα που άκουσα σε ένα υπόστεγο της Ιστικλάλ στην Κωνσταντινούπολη μια μέρα με ξαφνική νεροποντή. Στεκόμουν μούσκεμα και από ένα δισκάδικο έβγαινε σαν μαγεμένο το τραγούδι της (Ούζο όταν πιεις….), η φωνή της που είναι σαν να περνάει μέσα από τα πράσινα, μεταλλικά φτερά ενός σκαραβαίου. Και στον ίδιο δρόμο, μια άλλη φορά, η φωνή της Χαρούλας Αλεξίου (το βελούδινο υπόγειο της πιο καλής Ελλάδας), ενώ αυτή η νευρώδης, επιθετική ράτσα πέρναγε ανύποπτη. Και η αληθινή συγκίνηση με την οποία ένας γέρος καθηγητής γυμνασίου μας είπε λίγους στίχους του Καβάφη στα ιταλικά, καθώς το φέρι μας πέρναγε μετά το θαύμα του Ριάτσε, απέναντι, στη Σικελία. Και ο Χατζιδάκις που άκουσα σε ένα φτηνό μπαρ του Σάο Πάολο, ενώ μεθυσμένες μουλατες στην μπάρα κουνούσαν ψιλομεθυσμένες το κεφάλι. Και η Μαρία Κάλλας, για πάντα και πάντα. Ο Σεφέρης. Και ο αγέραστος τρόπος που η Μελίνα κοιτάει το φακό στη Στέλλα και το Ποτέ την Κυριακή – ένα κράμα λεβεντιάς, αποκοτιάς και φιλότιμου.
Στην ομιλία της στο πλαίσιο του πρώτου Διεθνούς Συνεδρίου για την Επιστήμη του Ιστού που πραγματοποιείται στις εγκαταστάσεις του «Ελληνικού Κόσμου», η Μπάρμπι Κλαρκ, ψυχοθεραπεύτρια και ερευνήτρια στο πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ, παρουσίασε τα αποτελέσματα πρόσφατης μελέτης αναφορικά με τον τρόπο που τα δίκτυα στο Web βοηθούν τα παιδιά να κοινωνικοποιηθούν, να δημιουργήσουν φιλίες και να διαμορφώσουν ταυτότητα.
Η κ. Κλαρκ αρχικά τόνισε τη συνεχή εξέλιξη του Ίντερνετ και την ταυτόχρονη ανάπτυξη των κοινωνικών δικτύων σε αυτό, γεγονός που υποδεικνύει την ανάγκη για παρακολούθηση σε τακτική βάση όλων των φαινομένων του Ιστού. «Τα παιδιά έρχονται σε επαφή με το Διαδίκτυο σε όλο και πιο μικρές ηλικίες» επεσήμανε η Κλαρκ, εστιάζοντας στην ηλικία 10-14 ετών, την ηλικία δηλαδή που τα παιδιά εξερευνούν την ταυτότητα τους, αναπτύσσουν τις πρώτες έξω-οικογενειακές σχέσεις, ενώ ταυτόχρονα πλησιάζουν την εφηβεία.
Παράλληλα, τα περισσότερα παιδιά αυτής της ηλικίας έρχονται σε πρώτη επαφή με την τεχνολογία μέσω των κινητών τηλεφώνων που αγοράζουν οι γονείς τους για αυτά, αλλά και του πρώτου φορητού ή επιτραπέζιου υπολογιστή που συνήθως ξεκινούν να χρησιμοποιούν σε αυτή την ηλικία. «Στα παιδιά αρέσει αυτό, τους αρέσει η πρώτη επαφή με την τεχνολογία και στην πλειοψηφία των περιπτώσεων ενθουσιάζονται με όσα βλέπουν στο Ίντερνετ», εξηγεί η Κλαρκ.
Αναφερόμενη σε πρόσφατη μελέτη του London School of Economics, έξι στα δέκα παιδιά στη Βρετανία είναι ενεργά μέλη σε κάποιο κοινωνικό δίκτυο στο Ίντερνετ, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στις ΗΠΑ είναι χαμηλότερο, περίπου τέσσερα στα δέκα. Το ποσοστό της Ευρώπης βρίσκεται στο ενδιάμεσο, με το 50% των παιδιών ηλικίας 10-14 ετών να ανήκουν σε κάποιο από τα δεκάδες κοινωνικά δίκτυα.
Τόσο το Διαδίκτυο, όσο και τα υπόλοιπα ψηφιακά μέσα είναι πηγή δύναμης, «έχουν τη θετική, αλλά και την αρνητική, τη σκοτεινή πλευρά τους», τόνισε η Βρετανή ψυχοθεραπεύτρια. Ωστόσο, εξήγησε ότι τα περισσότερα παιδιά έχουν σε μεγάλο βαθμό γνώση των κινδύνων που μπορεί να συναντήσουν, εμφανίζονται ενημερωμένα, συζητούν για αυτό μεταξύ τους. Εξάλλου, όπως τόνισε η ίδια «ο κίνδυνος online και offline δεν διαφοροποιείται ιδιαίτερα, τα παιδιά διατρέχουν τους ίδιους κινδύνους στο Ίντερνετ όπως και στην πραγματική ζωή».
Σχετικά με τη στάση των γονέων, η Κλάρκ σημείωσε ότι η ενασχόληση των παιδιών τους με το Διαδίκτυο και ειδικότερα η συμμετοχή σε κάποιο κοινωνικό δίκτυο δεν θα πρέπει να τους τρομάζει. «Η συμπεριφορά αυτή στην ουσία προσαρμογή των δικών τους συμπεριφορών στο σύγχρονο κοινωνικό περιβάλλον, αναπόσπαστο μέρος του οποίου είναι το Διαδίκτυο».
Αναλύοντας μερικά από τα χαρακτηριστικά συμπεριφορών των μικρών παιδιών στα κοινωνικά δίκτυα, η Κλαρκ σημείωσε ότι οι γνωριμίες που αναπτύσσονται στο Ίντερνετ είναι ισχυρές, τα παιδιά παρέχουν υποστήριξη και νοιάζονται το ένα για το άλλο. «Η μεγάλη διαφορά με τις σχέσεις που αναπτύσσουν οι μεγάλοι στο Ίντερνετ είναι ότι οι διαδικτυακές σχέσεις των παιδιών είναι πιο δυνατές στο χρόνο, είναι πιο έντονες».
Συνοψίζοντας την ομιλία της, η Κλάρκ ανέφερε ότι το Διαδίκτυο είναι για τα παιδιά ένα «πέρασμα», ένα μέσο στο οποίο βρίσκουν γνώση και έρχονται σε επαφή με διάφορες πραγματικότητες από την ασφάλεια του σπιτιού τους, ενώ παράλληλα έχουν τη δυνατότητα να εκφράσουν τη δημιουργικότητά τους, να εξερευνήσουν τη φιλία αλλά και να αναζητήσουν τη δική τους ταυτότητα στην κρίσιμη πρό-εφηβική αλλά και εφηβική ηλικία.
«Είμαι 15 χρόνων κι έχω δει πάνω από τέσσερις ανθρώπους που κάνουν χρήση ναρκωτικών να πεθαίνουν μπροστά στα μάτια μου. Ζω σε μια περιοχή όπου κάθε μέρα βλέπω μπροστά μου πάνω από 20 τέτοιους ανθρώπους. Πολλές φορές φωνάζουν σε ανθρώπους στα μπαλκόνια για να τους δώσουν φαγητό ή λεφτά…». Τη σοκαριστική αυτή μαρτυρία μιας μαθήτριας 15 ετών, μαζί με δεκάδες άλλες μεταφέρουν μαθητές εφτά Γυμνασίων της Σταυρούπολης Θεσσαλονίκης απαντώντας σε ερωτηματολόγια έρευνας που διενεργήθηκε στα σχολεία τους για τα ναρκωτικά.Τα αποτελέσματα της έρευνας, την οποία πραγματοποίησαν οι κοινωνιολόγοι – εκπαιδευτικοί Φ. Κουρτίδου, Ε. Μπρίκα, Ε. Πασχαλίδου, Χ. Ρουμπίδης, Γ. Παπαδόπουλος (πληροφορικός), ήταν μάλλον απρόσμενα καθώς οι μαθητές με απαντήσεις – γροθιά στο στομάχι θέτουν με ωμό τρόπο τη διάσταση ενός προβλήματος που δεν σχετίζεται με το αν κατοικούν μακριά ή κοντά σε μονάδα απεξάρτησης, όπως συμβαίνει στον συγκεκριμένο δήμο όπου λειτουργεί μονάδα χορήγησης μεθαδόνης του ΟΚΑΝΑ.
Οι μαθητές-τριες των Γυμνασίων απάντησαν ότι η «επίδραση της παρέας» και τα «ατομικά προβλήματα» είναι οι βασικές αιτίες για να κάνουν κάποιοι χρήση ναρκωτικών. Τρεις μαθητές παραδέχθηκαν ότι είχαν προσωπική εμπειρία, ενώ η «δύναμη του χαρακτήρα» αποτελεί τη βασική αιτία που κάποιοι δεν «πέφτουν στα ναρκωτικά». Η έρευνα προτάθηκε από την Aντιδημαρχία Κοινωνικής Πολιτικής του Δήμου Σταυρούπολης στη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Δυτικής Θεσσαλονίκης. Αιτία ήταν η αύξηση των περιστατικών παραβατικής συμπεριφοράς στις περιοχές του δήμου που γειτνιάζουν με το Ψυχιατρικό Nοσοκομείο στο οποίο λειτουργεί μονάδα μεθαδόνης. Στα ερωτηματολόγια απάντησαν 471 μαθητές και μαθήτριες της Γ΄ Τάξης Γυμνασίου και τα συμπεράσματα «αναμένεται να οδηγήσουν σε καλύτερο σχεδιασμό και δράσεις για την ενίσχυση των ανθρωπίνων σχέσεων, η ποιότητα των οποίων αποτελεί και κύριο παράγοντα πρόληψης», αναφέρει η ομάδα των κοινωνιολόγων – καθηγητών.
Βρήκα μια ενδιαφέρουσα δημοσκόπηση πριν από λίγο στην ελληνική έκδοση της ιστοσελίδας των Ευρωεκλογών σχετικά με το Διαδίκτυο και σκέφτηκα ότι καλό είναι να παρακολουθήσουμε πως θα διαμορφωθούν τα αποτελέσματα της.
Μέχρι τώρα έχουν απαντήσει 240 άτομα στη δημοσκόπηση και τα ποσοστά των ψήφων έχουν ως εξής:
το 25% έχει απαντήσει ότι το διαδίκτυο χρειάζεται περισσότερη ρύθμιση
το 34% έχει απαντήσει ότι είναι μεν εκτός ελέγχου, αλλά αφήστε το ήσυχο
το 41% έχει απαντήσει ότι ελέγχεται επαρκώς
Η δημοσκόπηση αφορά όλους τους πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μπορείτε να ψηφίσετε κι εσείς στην επίσημη ιστοσελίδα.
Από τα μέχρι τώρα αποτελέσματα πάντως βλέπουμε πως η πλειοψηφία των ατόμων που ψήφισαν είναι αρνητική στο ενδεχόμενο περισσότερων ρυθμίσεων στο χώρο του διαδικτύου.
Το Αμερικανικό περιοδικό κατατάσσει τη διαμάχη για την επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα σαν μια από τις δέκα πιο σημαντικές και πολυσυζητημένες διαμάχες σε όλο τον κόσμο όσο αφορά την ιδιοκτησία αρχαιολογικών ευρημάτων και θησαυρών.
Άλλες διαμάχες που καταγράφονται στο περιοδικό είναι: μεταξύ Γερμανίας και Αιγύπτου για την Προτομή της Νεφερτίτης, μεταξύ Ιταλίας και Μητροπολιτικού Μουσείου Νέας Υόρκης για τον Κρατήρα του Ευφρονίου, που οδήγησε όμως στην επιστροφή του αντικειμένου στην Ιταλία, και μεταξύ Γερμανίας και Ρωσίας για το Θησαυρό του Πριάμου.
Στο άρθρο του γνωστού περιοδικού παρουσιάζεται το ιστορικό της μεταφοράς των Μαρμάρων στη βρετανική πρωτεύουσα σημειώνοντας ότι οι συνεχείς εκκλήσεις της Ελλάδας απευθύνονται εις ώτα μη ακουόντων.
Αναφέρει επίσης ότι οι Βρετανοί ισχυρίζονται ότι η επιστροφή των Ελγινείων Μαρμάρων θα οδηγήσει στην ανεπανόρθωτη καταστροφή τους και εκτός από αυτό θα αυξήσει τα αιτήματα για επιστροφές αρχαιοτήτων, απογυμνώνοντας με τον τρόπο αυτό τις συλλογές ευρωπαϊκών μουσείων.
Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία στη σελίδα μας. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε τη σελίδα, θα υποθέσουμε πως είστε ικανοποιημένοι με αυτό.ΕντάξειΔιαβάστε περισσότερα
Άρθρα (RSS)