Terra Computerata

Στα μπλογκ, τόσο στους δημιουργούς όσο και στους αναγνώστες τους, ηγεμονεύει η ταχύτητα. Οι χρήστες διαθέτουν ελάχιστο χρόνο για την ανάγνωση των κειμένων ή τη θέαση γενικά των πραγμάτων, με αποτέλεσμα όλα να γίνονται βιαστικά, πρόχειρα κι επιφανειακά. Το χειρότερο είναι ότι γίνονται βιαστικά ακόμα και εκτιμήσεις πολύ σοβαρών καταστάστεων. Τείνουμε προς μια γενίκευση της ψηφιακής φρενίτιδας, όπου τα πάντα συμβαίνουν ανά πάσα στιγμή, τα πάντα λέγονται εδώ και τώρα, τα πάντα δείχνονται αυτοστιγμή, αλλά τίποτα δε βιώνεται πραγματικά, και τίποτα δεν αναλύεται στις όποιες διαστάσεις του. Εδώ έχουμε να κάνουμε με μια βιασύνη και με μια ανυπομονησία που καθόλου δεν ευνοεί τη σκέψη, αλλά δεν ευνοεί ούτε και το διάλογο, ούτε και την πιθανή πολιτική ή άλλη δράση. Το Διαδίκτυο τείνει στην αποθέωση του αποσπάσματος, του θραύσματος, του ακαριαίου, γρήγορου, fast thinking ή αλλιώς, του blink.

Ο Μπουρντιέ στο διάσημο κείμενό του για την τηλεόραση μίλησε για τον τηλεοπτικό χρόνο που εξαντλείται σε ελάχιστα λεπτά, προωθώντας έτσι το δημόσιο διάλογο της «ατάκας». Στο Διαδίκτυο τα πράγματα αλλάζουν. Τώρα, όλα συμβαίνουν στο απόλυτο παρόν. Οι ιστολόγοι ανταγωνίζονται για το πόσο γρήγορα θα μεταδώσουν ένα γεγονός. Η εποχή της ατάκας ξεπερνιέται και περνάμε στην εποχή του επιφωνήματος, της άναρθρης κραυγής ή του συνθήματος (fail! μου έγραψε ένας σχολιαστής). Το πόσο έγκυρα, το πόσο εμπεριστατωμένα είναι τα στοιχεία βάσει των οποίων κανείς εκτιμά ότι πρέπει να αντιδράσει είναι κάτι που περνά πάντα σε δεύτερη μοίρα. Το σημαντικό είναι να αντιδράσεις εκείνη τη στιγμή, ακόμα και ταυτόχρονα με τους άλλους. Να εκφράσεις με λίγα λόγια, άμεσα το συναίσθημά σου, χωρίς περιστροφές, χωρίς δεύτερη σκέψη. Να φωνάξεις την οργή, το θυμό, τη λύπη ή και τη χαρά σου. Γι? αυτό και οι παρεξηγήσεις, γι? αυτό και η ανυποληψία. Μου έχει συμβεί συχνά σ? αυτό το ιστολόγιο να διαβάζουν το εντελώς αντίθετο απ? αυτό που έχω γράψει. Στη μπλογκόσφαιρα, μια βιαστική ανάγνωση είναι συχνά ικανή να παρασύρει δεκάδες χρήστες σε διαμαρτυρίες, ύβρεις, επιβραβεύσεις κ.λπ. Νομίζω ότι τελικά ο παραλληλισμός των μπλογκ με τα ποδοσφαιρικά γήπεδα είναι πολύ ακριβής. Εδώ δεν υπάρχει χρόνος για σκέψεις. Γίνεται πέναλτι κι ο διαιτητής δε σφυρίζει; Αρχίζουμε όλοι να του βρίζουμε τη μάνα. Κανένας δε θα πάρει το συμβάν στο σπίτι του να το επεξεργαστεί, να το ερευνήσει κ.λπ. Ομοίως κανένας δεν επιστρέφει στο σπίτι του προβληματισμένος γιατί οι αντίπαλοι έβριζαν τους παίκτες της ομάδας του.

Δημοσίευμα του Μ. Ανδριωτάκη Το ακαριαίο ιστολογείν