Terra Computerata

Οι οιωνοί δεν είναι οι καλύτεροι για την καινούργια σχολική χρονιά. Σε λίγες ημέρες θα ξέρουν στο υπουργείο Παιδείας πόσοι εκπαιδευτικοί παίρνουν τον ομματιών τους για να βγουν στη σύνταξη. Μπορούν να υποβάλουν τα χαρτιά τους ως τις 10 Αυγούστου, οπότε τότε, κυριολεκτικά στο «παρά πέντε», θα γίνει γνωστό πού υπάρχουν κενά διδασκόντων. Υπολογίζεται ότι 10.000 εργαζόμενοι θα αποχωρήσουν από την εκπαίδευση. Μεγάλο το νούμερο, ικανό να ανατρέψει όλα αυτά που σχεδιάστηκαν επί χάρτου. Η κυρία Αννα Διαμαντοπούλου φιλοδοξούσε να αλλάξει επί των ημερών της όλα όσα ξέρουμε για το μάθημα και τη μετάγγιση της γνώσης. Οραματιζόταν το «νέο σχολείο»: ένα δημόσιο σχολείο που αξίζει το κάθε παιδί, με εργαστήρια, με νέα ύλη, με επιλεγόμενα μαθήματα. Ως λάτρης των ξένων γλωσσών η υπουργός υποσχέθηκε πολλά. Δεν έφτασε σε ακρότητες, να τάξει κινέζικα και αραβικά, αλλά εγγυήθηκε ότι δύο λατινογενείς γλώσσες θα τις μαθαίνουν επαρκώς. Πέρα από την ευρύτερη καλλιέργεια του πνεύματος, το «νέο σχολείο» θα ανέπτυσσε την προσωπικότητα του μαθητή. Ολα αυτά χώρεσαν στον νόμο Διαμαντοπούλου. Και μετά ξύπνησε.
Είναι νωρίς να μιλήσουμε για μεταρρύθμιση που δεν έγινε. Αλλωστε το είχε πει από μόνη της η κυρία Διαμαντοπούλου, ότι το «νέο σχολείο» θα νεάζει σε βάθος τετραετίας. Μήπως όμως θα έπρεπε να γίνουν ορισμένα βηματάκια προς τα εμπρός; Πέρα από τα μεγάλα λόγια, πέρα από την πολιτική αυταρέσκεια ενός τέτοιου εγχειρήματος, υπάρχουν και οι πράξεις. Ολα δείχνουν ότι από τον Σεπτέμβριο το σχολείο δεν θα είναι «νέο», θα είναι παλιό. Θα μπορούσαμε να επιστρέψουμε και στις μεθόδους που επελέγησαν στις απαρχές του ελληνικού κράτους, όπως η αλληλοδιδασκαλία, καθώς οι τάξεις θα γεμίσουν από τριαντάδες μαθητών. Πού να προκάμει ο δάσκαλος, οι πιο προχωρημένοι μπορούν να βοηθήσουν την κατάσταση. Μαζί με το ζήτημα του προσωπικού, διαιωνίζεται και το κτιριακό, οπότε όλα αυτά συνηγορούν στην εντύπωση ότι το ολοήμερο σχολείο, που υποτίθεται ότι θα λειτουργούσε σε όλες τις βαθμίδες, σε όλη την επικράτεια, παραμένει ένα ακόμη όνειρο θερινής νυκτός της υπουργού.
Τελικά το υπουργείο Παιδείας είναι το μαγκανοπήγαδο της πολιτικής. Τόσοι και τόσοι το πάλεψαν, δεν κατάφεραν να αναβαθμίσουν ούτε τα βασικά. Τα προβλήματα διαιωνίζονται ακόμη και όταν υπάρχει η εντύπωση ότι επιλύονται. Να, όπως με τα αναβαπτισμένα «κολέγια». Εγινε μια εκκαθάριση, τα 10 θα κλείσουν, τα 30 θα συνεχίσουν να λειτουργούν. Λύθηκε λοιπόν το πρόβλημα της μεταλυκειακής εκπαίδευσης; Οχι, γιατί όσοι πήραν την άδεια τώρα στοχεύουν στην αναγνώριση τίτλων σπουδών. Ζητούν επαγγελματικά δικαιώματα πτυχιούχων πανεπιστημίου και θα το παλέψουν, όσο επιτρέπουν οι ευρωπαϊκές οδηγίες. Ποια είναι η διαφορά λοιπόν της κυρίας Διαμαντοπούλου με τους προκατόχους της; Ασκεί την ίδια πολιτική χωρίς τη νεοδημοκρατική χυδαιότητα. Δεν υπογράφει αποφάσεις νύχτα, δεν βάζει τους υμετέρους από το παράθυρο. Δυστυχώς η φινέτσα και οι καλές προθέσεις δεν είναι ικανές να αλλάξουν τον κόσμο, ούτε καν να αλλάξουν το σχολείο όπως το γνωρίζουμε.
Για τα ματαιωμένα όνειρα της υπουργού Παιδείας υπάρχει το βολικό δικαιολογητικό. Η γραμμή χαράσσεται στην Εσπερία. Για την εκπαίδευση υποτίθεται ότι κάθε κράτος της Ευρωπαϊκής Ενωσης αποφασίζει κατά το δοκούν. Στην πραγματικότητα οι εταίροι δίνουν αδρές οδηγίες στις οποίες οι κυβερνήσεις προσαρμόζονται. Ηταν γνωστό ότι τα κολέγια θα συνεχίσουν να λειτουργούν. Επίσης ήταν αναμενόμενο να υπάρξει κύμα συνταξιοδότησης με τα νέα εργασιακά δεδομένα. Πάντα κάτι ανατρέπει το σχολικό πρόγραμμα. Ας μην προδικάζουμε όμως: υπάρχει δίμηνο περιθώριο για να δούμε τι εστί «νέο σχολείο». Παρεκτός αν η κυρία Διαμαντοπούλου δει τι εστί νέο υπουργείο.

Άρθρο της Λώρης Κέζα – Το Βήμα

Τώρα αυτό το σχόλιο για το ότι δεν υπογράφει αποφάσεις νύχτα δείχνει ακριβώς πως η αρθογράφος δεν ανήκει στο χώρο του εκπαιδευτικού ρεπορτάζ αλλά παρεπιδημεί…

Γιατί και φέτος αποσπάσθηκαν καθηγητές από δυσπρόσιτα και φέτος τα “δικά μας παιδιά” βολεύτηκαν στις καρέκλες με ανάκλιση…

Σαν σήμερα γεννήθηκε ο Μίλτος Σαχτούρης

τα ψάρια.

Της έλεγαν να σταματήσει- αυτή η μάχη δεν ήταν δική της. Αλλά η Γεωργία (Κακλαμάνου) Λιπ δεν μπορούσε να μείνει άπραγη τη «δεκαετία του θανάτου». Διείσδυσε στον στενό κύκλο των συμμοριών του Λος Αντζελες. Συνάντησε ανθρώπους που μιλούσαν με σφαίρες και αναζήτησε μέσα στις διαλυμένες τους ζωές την ελπίδα για ειρήνη.

Τα οικογενειακά τους δείπνα ήταν σιωπηλά ή επικρατούσε θυμός. Στον άντρα της δεν άρεσαν οι συναναστροφές της. Φοβόταν για την ασφάλειά της. Ζητούσε να μάθει περισσότερα. Η Γεωργία Λιπ όμως δεν μπορούσε να μοιραστεί μαζί του πολλά, ούτε να τον συστήσει στις νέες της παρέες. Ο σύζυγός της, Μαρκ Λιπ, ήταν υπαρχηγός της Αστυνομίας του Λος Αντζελες, ενώ οι παρέες της αποτελούνταν από μέλη συμμοριών: άντρες και γυναίκες που είχαν βάψει τα χέρια τους με αίμα. Δεν ήταν η ομερτά που της σφράγιζε τα χείλη, αλλά η πρόθεσή της να βοηθήσει. «Η οικογένειά μου με δίδαξε να στηρίζω όσους έχουν ανάγκη. Να προσπαθώ να κατανοήσω τα προβλήματά τους», λέει η Λιπ. «Εζησα τη “δεκαετία του θανάτου” στο Λος Αντζελες και δεν μπορούσα να αγνοήσω ό,τι συνέβαινε γύρω μου. Ηταν σαν να βρίσκομαι σε πόλεμο». Η Γεωργία (Κακλαμάνου) Λιπ είναι ελληνίδα ομογενής δεύτερης γενιάς. Μεγάλωσε στην Καλιφόρνια, είναι καθηγήτρια Ψυχολογίας και Ανθρωπολογίας και από το 1992 διδάσκει στο Πανεπιστήμιο UCLΑ. Ειδικεύεται στην επίλυση κρίσεων και στην αντιμετώπιση περιστατικών μετατραυματικής διαταραχής κι έχει πραγματοποιήσει έρευνες στη Βοσνία και το Κόσοβο. 20 χρόνια τώρα μελετά την κουλτούρα των συμμοριών – κυρίως του Λος Αντζελες- και προσπαθεί να δείξει στα μέλη τους πως το μίσος δηλητηριάζει τις ζωές τους.

«Με εμπιστεύονται επειδή είμαι γυναίκα». Η περίοδος 1988-1998 ήταν η πιο αιματηρή για το Λος Αντζελες με τους νεκρούς από τις συγκρούσεις των συμμοριών να φτάνουν τους 1.000 το 1992. Σήμερα οι ανθρωποκτονίες έχουν μειωθεί, όμως εκτιμάται ότι οι συμμορίες αριθμούν 100.000 μέλη. «Επιλέγουν αυτόν τον τρόπο ζωής επειδή βρίσκονται σε απόγνωση. Ποτέ κανείς δεν νοιάστηκε γι΄ αυτούς. Κανείς δεν τους φρόντισε. Η συμμορία είναι η οικογένεια που δεν είχαν», εξηγεί στα «ΝΕΑ» η Λιπ.

Σταματώντας τις σφαίρες με δουλειές. Τα τελευταία δύο χρόνια η Λιπ αξιολογεί την πρόοδο του προγράμματος Ηomeboy Ιndustries. Πρόκειται για μια οργάνωση που ίδρυσε πριν από 20 χρόνια ο ιερέας Γκρεγκ Μπόιλ. Τη βοήθειά της ζητούν όσοι θέλουν να «αποτοξινωθούν» από την κουλτούρα της βίας. Μπορούν να σβήσουν τα τατουάζ των συμμοριών τους και να βρουν δουλειά στον φούρνο ή την καφετέρια του προγράμματος. «Ερχονται σε εμάς όσοι δεν θέλουν να ξαναβρεθούν στη φυλακή. Εγκληματίες που θέλουν να αλλάξουν τη ζωή τους λόγω της γέννησης ενός παιδιού. Μέλη συμμοριών που μόλις έθαψαν έναν φίλο τους», λέει στα «ΝΕΑ» ο Μπόιλ. 

Η Λιπ αναγνωρίζει ότι το Ηomeboy είναι το πιο επιτυχημένο πρόγραμμα παρέμβασης στην Καλιφόρνια. Από αυτό προέρχονται πολλά πρώην μέλη συμμοριών που δίνουν διαλέξεις στις τάξεις της ή απαγγέλλουν ποιήματα στους φοιτητές της. Οι ριψοκίνδυνες επενδύσεις όμως των αρμοδίων σε συνδυασμό με την οικονομική κρίση θέτουν σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα του προγράμματος. Σύμφωνα με τον Μπόιλ, 330 εργαζόμενοι απολύθηκαν φέτος από την οργάνωση λόγω έλλειψης πόρων. «Είναι τραγικό αυτό που συμβαίνει», λέει η Λιπ. «Η δουλειά δίνει σκοπό και νόημα στη ζωή των πρώην γκάνγκστερ». Η δουλειά όμως σημαίνει και ανακωχή. Πρώην εχθροί αναγκάζονται να συνυπάρξουν, όπως ο Αλόνσο και ο Αντονι. «Θυμάμαι ότι έπρεπε να δουλέψω μαζί με τον Αντονι. Τον ήξερα από παλιά. Με είχε πυροβολήσει. 

Τα Νέα

Εκείνα που συγκράτησα από τις πανελλαδικές εξετάσεις είναι η αύξηση των υποψηφίων (από 85.000 σε 90.000), η αύξηση των εισακτέων (7 στους 10 μπαίνουν σε κάποια σχολή), η αύξηση των γραπτών με βαθμολογία κάτω από τη βάση (κατά 18.000) και η μείωση του αριθμού των αριστούχων. Η κατάργηση της βάσης του 10 δίνει την πραγματική εικόνα για τα αποτελέσματα των φετινών πανελλαδικών. Πρόκειται για άλλη μία «μεταρρύθμιση» στην Παιδεία που όχι μόνο δεν βελτίωσε το εκπαιδευτικό σύστημα, αλλά ενίσχυσε την ανεπάρκειά του. Η κατάργηση του 10 καλλιέργησε περισσότερες προσδοκίες στους διαγωνιζόμενους, κατέβασε όμως τον πήχυ των επιδόσεών τους. Εάν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς όσον αφορά τη βαθύτερη διάσταση της κατάργησης της βάσης του 10, οφείλουμε να παραδεχτούμε δύο πραγματικότητες:

Πρώτον, αναδεικνύεται μία από τις πλέον παράδοξες διαστάσεις του εκπαιδευτικού μας συστήματος. Ενώ η βάση του 10 έχει μεγάλη σημασία για την αποφοίτηση από το Γυμνάσιο, δεν παίζει κανένα ρόλο για την εισαγωγή στην ανώτατη εκπαίδευση! Υπάρχουν σχολές ΤΕΙ στις οποίες οι υποψήφιοι εισάγονται με μέσο όρο 7, 6 ή ακόμα και 5, οι οποίοι, τηρουμένων των αναλογιών, με αυτές τις βαθμολογίες δεν θα είχαν καταφέρει να τελειώσουν ούτε το Γυμνάσιο.

Δεύτερον, επιβεβαιώνεται ότι η εκπαίδευση παραμένει όμηρος του πολιτικού συστήματος. Πρωταρχικός στόχος του δεν είναι να προσφέρει ένα καλύτερο επίπεδο εκπαίδευσης. Το μόνο που ενδιαφέρει είναι να συμπληρωθούν οι κενές θέσεις των εκατοντάδων σχολών που έχουν ιδρυθεί σχεδόν σε κάθε πόλη, να ενοικιάζονται οι γκαρσονιέρες και να δουλεύουν τα νυχτερινά κέντρα. Οι φοιτητές και οι οικογένειές τους είναι για τουλάχιστον τέσσερα χρόνια οι σταθεροί αιμοδότες των τοπικών οικονομιών, αποτελώντας όμως μέρος ενός συστήματος που αργοπεθαίνει.

Η αθρόα εισαγωγή στα ΑΕΙ χωρίς βάση, ουσιαστικά δηλαδή χωρίς κριτήρια, συντηρεί έναν φαύλο κύκλο όπου επικρατεί η επιβράβευση της ελάχιστης προσπάθειας, η παραγωγή στρατιών υποψήφιων ανέργων πτυχιούχων και η διατήρηση σχολών με θολό ή ανύπαρκτο αντικείμενο. Η πρακτική αυτή για την οποία ευθύνεται σε συντριπτικό βαθμό το πολιτικό σύστημα έχει και μία διάσταση εξαιρετικά ανήθικη. Χαμηλώνοντας τον πήχυ μειώνονται τα κίνητρα και οι προσδοκίες από τους νέους ανθρώπους, οι οποίοι μετά το τέλος των σπουδών τους, συρρέουν στα πολιτικά μας γραφεία για μια θέση στο Δημόσιο ή ένα πρόγραμμα stage. Το ίδιο το πελατειακό σύστημα που εμείς εκτρέφουμε και συντηρούμε γυρνάει εναντίον μας και έτσι διαιωνίζεται μία άρρωστη κατάσταση.

Οφείλουμε να αντιληφθούμε ότι το εκπαιδευτικό σύστημα δεν μπορεί να συνεχίσει να παράγει ημιμαθείς πτυχιούχους, χωρίς αντικείμενο, ξεκομμένους από τις παραγωγικές ανάγκες της οικονομίας. Κι αν εμείς, ως πολιτικό σύστημα συνολικά, δεν καταφέρουμε να «θυσιάσουμε» το όποιο μικροπολιτικό μας συμφέρον υπέρ του συλλογικού οφέλους της κοινωνίας και των νέων ανθρώπων, δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτα στον τόπο μας. Με όλα αυτά θυμήθηκα την καλή ελληνική κωμωδία της δεκαετίας του ’80 με τίτλο «Μάθε Παιδί μου Γράμματα», η οποία αναφέρεται ακριβώς στην εξάρτηση της εκπαίδευσης από αγκυλώσεις και ξεπερασμένες νοοτροπίες του παρελθόντος. Δυστυχώς διαπιστώνω ότι 30 χρόνια μετά μας απασχολούν τα ίδια ζητήματα και ότι η πραγματικότητα του εκπαιδευτικού μας συστήματος ακόμα και σήμερα συνεχίζει να ξεπερνά ακόμα και σενάριο ταινίας.

kathimerini.gr

Σχετικά άρθρα:
Σχολεία παραγωγής άεργων και δούλων
Η εκπαίδευση της αμάθειας της Αφροδίτης Πολίτη, Ελευθεροτυπία