Του Αρη Δημοκιδη*
Για τα παιδιά η φράση «εξωσχολικό βιβλίο» είναι συνήθως πιο τρομακτική κι απ’ τη φράση «βιβλίο του σχολείου»! Πέρα από τη σταθερή μειονότητα μαθητών που απολαμβάνουν πραγματικά το διάβασμα, οι υπόλοιποι προσπαθούν κάθε καλοκαίρι να το αφήσουν πίσω τους. Και αντιλαμβάνονται εύκολα τα τρικ των εκπαιδευτικών βιβλίων με τίτλους όπως «Φανταστικές Διακοπές» με τις χρήσιμες, μεταμφιεσμένες ασκήσεις.
Κι όμως, ταυτόχρονα, οι μικροί (όπως και οι μεγάλοι) το καλοκαίρι ανακαλύπτουν τη μαγεία της ανάγνωσης περισσότερο από κάθε άλλη εποχή. Αρκεί το διάβασμα να μην παρουσιάζεται ως υποχρέωση, αλλά ως ένα απ’ τα δεκάδες τέλεια πράγματα που μπορείς να κάνεις στις φαινομενικά ατελείωτες μέρες φωτεινής ξεγνοιασιάς.
Ηλεκτρονικά παιχνίδια, τηλεόραση, Ιντερνετ. Ας μη γελιόμαστε: αν ήμασταν τώρα παιδιά, κι εμείς τα ίδια θα κάναμε. Η οθόνη είναι ηδονικά εθιστική, η δύναμη της εικόνας και της αμφίδρομης συμμετοχής νικάει κατά κράτος το διάβασμα – τουλάχιστον σ’ ένα πρώτο επίπεδο. Ο καταιγισμός πληροφοριών (και η απόλαυση που αυτός προσφέρει) αποτρέπει πολλά παιδιά απ’ το να συγκεντρωθούν για ώρα σε κάτι, να δοθούν ολοκληρωτικά στις τυπωμένες σελίδες χαρτιού και να φτιάξουν τις εικόνες μόνα τους, στο μυαλό τους.
Εκεί όμως μπαίνει το καλοκαίρι. Με βιβλία διαλεγμένα ειδικά για την ψυχοσύνθεση του παιδιού, πολλές ώρες ξεκούρασης, πιο χαλαρούς ρυθμούς, γονείς που διαβάζουν και το απολαμβάνουν (κι έτσι δείχνουν και στα παιδιά ότι ένα βιβλίο μπορεί όντως να είναι διασκεδαστικό). Ανάμεσα σε όλα τα άλλα που αρέσουν στα παιδιά, αυτό το καλοκαίρι μπορεί να τρυπώσει κι ένα βιβλίο, έστω και δοκιμαστικά. Χωρίς καμία υποχρέωση, μόνο για απόλαυση. Κάτι που θα τους ταιριάζει, που πιθανώς θα το έχουν διαλέξει ή ζητήσει τα ίδια. Και τότε μπορεί ένας νέος κόσμος να ξετυλιχθεί μπροστά στα μάτια τους: να ταξιδέψουν, να γελάσουν, να συγκινηθούν, να τρομάξουν, να ονειρευτούν, να γνωρίσουν τον εαυτό τους. Και τελικά να δουν τη ζωή τους διαφορετικά ή, ακόμα καλύτερα, να τη δουν όπως είναι: γεμάτη καθημερινή μαγεία.
* Ο Αρης Δημοκίδης είναι συγγραφέας παιδικών βιβλίων και δημοσιογράφος.
Υπάρχει ένα σαφές χάσμα ανάμεσα στα παιδιά, τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς οι οποίοι δεν παρακολουθούν τις εξελίξεις στο Διαδίκτυο, με αποτέλεσμα τα παιδιά να είναι μόνα τους επί της ουσίας σε αυτό. Η ελληνική κοινωνία δεν έχει αναπτυγμένη τεχνολογική κουλτούρα για να αντιμετωπίσει τα θέματα των τεχνολογιών, είτε πρόκειται για την ασφάλεια είτε για τη συνετή χρήση τους. Επιπλέον οι τεχνολογίες αυτές σχετίζονται με την ελεύθερη και δημιουργική αναζήτηση, η οποία δεν είναι ιδιαίτερα αγαπητή στο ελληνικό σχολείο. Στο λύκειο όλα αυτά εκτοπίζονται μπροστά στην ανάγκη να πετύχει κανείς στο πανεπιστήμιο. Σε κάποιες χώρες της Ευρώπης, όπως στη Μεγάλη Βρετανία, δίπλα στο μάθημα της πληροφορικής έχει μπει ισότιμα πλέον και το μάθημα της επικοινωνίας και των media. Εδώ φαίνεται να αφορά όχι μόνο το εκπαιδευτικό μας σύστημα αλλά ολόκληρη την κοινωνία μας, η οποία δεν μπορεί να κάνει ορθή χρήση ούτε του υπολογιστή ούτε της τηλεόρασης.
Άρθρα (RSS)