Terra Computerata

Τι σημαίνει ελληνικότητα σήμερα; Κινδυνεύει από την παγκοσμιοποίηση; Ενόψει της εθνικής επετείου, δέκα νέοι δημιουργοί από τους χώρους της μουσικής, του θεάτρου, της λογοτεχνίας, των εικαστικών και της αρχιτεκτονικής μιλούν γι αυτόν τον παρεξηγημένο όρο, καθώς και για τα στοιχεία της ελληνικής κουλτούρας που αφομοιώνουν ή απορρίπτουν με τη δουλειά τους.

Αφιέρωμα στην Ελευθεροτυπία

Oλο και μικρότερης ηλικίας μαθητές αποφασίζουν να μην κατέβουν με το τμήμα του σχολείου τους στην παρέλαση. Το… έργο, κατά την έκφραση που χρησιμοποιούν στη δική τους αργκό, τους θυμίζει άλλες εποχές, δεν καταλαβαίνουν τη σκοπιμότητα που υπηρετεί, εν ολίγοις δεν τους λέει τίποτε. « Εδώοι περισσότεροι μαθητές, ακόμη και όσοι παρελαύνουν περήφανα, δεν γνωρίζουν τι συνέβη την 25η Μαρτίου του 1821, που εορτάζουμε την ερχόμενη Πέμπτη, ή την 28η Οκτωβρίου του 1940», λέει ο Δημήτρης Νικολαΐδης, πρωτοετής φοιτητής σήμερα, ο οποίος έκανε την πρώτη και τελευταία του παρέλαση πριν από… κάμποσα χρόνια, στην Γ΄ Δημοτικού!

Η εθνική εορτή πλησιάζει και η συζήτηση φουντώνει στα σχολεία της χώρας. Κάποτε ήταν οι αλλοδαποί μαθητές-σημαιοφόροι. Σήμερα πυκνώνουν οι πιτσιρικάδες που δεν επιθυμούν να συμμετέχουν στην παρέλαση, ανοίγοντας ξανά την κουβέντα για το θέμα. Οι… αρνητές έχουν πλέον «συμμάχους» σε αυτή την απόφαση τους γονείς τους, οι οποίοι τους υποστηρίζουν χωρίς δεύτερη σκέψη: «Εχουν κρίση για να αποφασίζουν μόνα τους αν θα πάρουν μέρος ή όχι στις παρελάσεις» λένε οι περισσότεροι, όπως η μητέρα της Χρύσας και του Ιάσονα.

To BHMA

Ο μεγάλος «ασθενής» της εκπαίδευσης είναι το τεχνικό κομμάτι της, που συρρικνώνεται ολοένα και περισσότερο αφού μειώνεται το ενδιαφέρον των μαθητών. Τα τεχνικά εκπαιδευτήρια «στήνονται» πρόχειρα, χωρίς υποδομή και αλλάζουν συχνά όνομα, αλλά το επίπεδο εκπαίδευσης παραμένει πάντοτε χαμηλό.

Η ραγδαία εξάπλωση των νέων τεχνολογιών από τη μία πλευρά και οι συνεχείς απόπειρες των εκάστοτε υπουργών Παιδείας για εκσυγχρονισμό και αναβάθμιση της τεχνολογικής εκπαίδευσης, δεν έφεραν το αυτονόητο: την προσέλκυση μαθητών στα τεχνικά σχολεία.

Οι αριθμοί δείχνουν ότι μειώνονται συνεχώς οι μαθητές της τεχνικής εκπαίδευσης και χειροτερεύει η αναλογία των μαθητών τεχνικών λυκείων σε σχέση με τα γενικά.

Ο καθηγητής Στρ. Στρατηγάκης, που μελέτησε το θέμα, επισημαίνει ότι «ενώ το 2001 το ποσοστό των μαθητών στα τεχνικά εκπαιδευτήρια, όπως λέγονταν τότε, ήταν το 41,39% του μαθητικού πληθυσμού των λυκείων, το 2006-7 μειώθηκε στο 32,37% και το 2008-9 στο 30,7%. Η έλλειψη μαθητών έχει φέρει σε αδιέξοδο τους καθηγητές των τεχνικών ειδικοτήτων, που μη έχοντας μαθητές, δεν έχουν και αντικείμενο εργασίας».

Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου στην Ελευθεροτυπία

 

Δύο μεγάλα αφιερώματα ετοιμάζει για το 2010 το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου. Στον Στρατή Τσίρκα (1911 – 1980) για τα τριάντα χρόνια από τον θάνατό του και στον Νίκο Καββαδία (1910 – 1975) για τα εκατό από τη γέννησή του.
Για τον Στρατή Τσίρκα έχει αναρτηθεί ιστότοπος (www.tsirkas.ekevi.gr), με πλήρη παρουσίαση της ζωής και του έργου του: χρονολόγιο, εργογραφία, βιβλιογραφία και επιλογή κριτικών για τις «Ακυβέρνητες Πολιτείες». Παράλληλα, ετοιμάστηκε ο βιβλιογραφικός κατάλογος της «Βιβλιοθήκης Τσίρκα», η οποία δωρήθηκε από τη σύζυγο του συγγραφέα Αντιγόνη Χατζηανδρέα, στο ΕΚΕΒΙ, το 1998. Κατά τη διάρκεια της χρονιάς θα γίνουν εκδηλώσεις για τον μεγάλο Αιγυπτιώτη σε σχολεία, στο πλαίσιο του προγράμματος «Συγγραφείς και εικονογράφοι στα σχολεία».

Στον Νίκο Καββαδία θα είναι αφιερωμένη η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης, 21η Μαρτίου. Η καθιερωμένη ετήσια καμπάνια ποίησης του Κέντρου, με εικονογραφημένους στίχους, θα είναι αφιερωμένη στον «Μαραμπού». Οι στίχοι του θα ταξιδέψουν σ’ όλα τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Ιστότοπος ετοιμάζεται και για τον Καββαδία (www.kavadias.ekebi.gr), με χρονολόγιο, εργογραφία, βιβλιογραφία και επιλογή κριτικών. Ακόμη, έχει ετοιμαστεί ημερίδα αφιερωμένη σ’ αυτόν, σε συνεργασία με τις εκδόσεις «Αγρα», με Ελληνες και ξένους ομιλητές. Η ποίηση του Καββαδία θα φτάσει κι αυτή στα σχολεία.

Ελευθεροτυπία

Διαβάστε επίσης στα Νέα: Μας ταξιδεύει ώς το Τζιμπουτί και της Ίντιας τα φανάρια

«Κρυφό σχολειό» δεν υπήρξε ποτέ. Κατά το μεγαλύτερο μέρος της οθωμανικής περιόδου δίδασκαν, πράγματι, παπάδες. Από τα τέλη του 18ου αιώνα αρχίζουν και διδάσκουν και μη ιερωμένοι- κάποιοι έμπαιναν στην τάξη με κοστούμι, άλλοι πετούσαν τα ράσα. Από το 1818 εφαρμόζεται η αλληλοδιδακτική μέθοδος- ο καλός μαθητής δίδασκε τους νεώτερους.

● Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός δεν βρισκόταν στην Αγία Λαύρα την 25η Μαρτίου και δεν ευλόγησε λάβαρο. Βρισκόταν στην Πάτρα όπου, στην πλ. Αγίου Γεωργίου (λέει ο Σπυρίδων Τρικούπης), «διέταξε και έστησαν σταυρόν».

● Ο ορισμός ως αφετηρία της Επανάστασης της 25ης Μαρτίου 1821 είναι μέρος μιας αφήγησης που ενέχει από τη μεριά της Εκκλησίας τον συμβολισμό του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Στην πραγματικότητα, όλο τον Μάρτιο οι ελληνοτουρκικές συγκρούσεις στην Πελοπόννησο ήταν καθημερινές.

● Στρατιωτικά, η Ελλάδα ηττήθηκε κατά κράτος. Στα τέλη του 1827 ο Ιμπραήμ ήλεγχε την Πελοπόννησο και ο Κιουταχής τη Στερεά. Ο Γάλλος στρατηγός Μαιζόν έδιωξε από την Πελοπόννησο τον Ιμπραήμ.

Τα Νέα

Aνοικτή επιστολή προς την υπουργό Παιδείας του Γιάννη Παλλήκαρη, πρύτανη του Πανεπιστημίου Κρήτης. Δημοσιεύτηκε στα Νέα

Αξιότιμη κυρία υπουργέ, Στο παλιό σχολείο της δεκαετίας του ΄60, το πρώτο πράγμα που μας έμαθαν οι δάσκαλοι ήταν ότι ένα κλαδί το σπας εύκολα, ένα δεμάτι όμως δεν μπορείς ούτε καν να το λυγίσεις. Αυτό αποτελούσε την πιο βιωματική προσέγγιση της κοινωνικής συνοχής.

Η διάλυση του κοινωνικού ιστού που βιώνουμε παγκοσμίως στις μέρες μας σε συνδυασμό με τα εξαιρετικά δύσκολα οικονομικά δεδομένα της χώρας, «ξυπνάνε» μέσα μας περισσότερο το ζώο παρά τον άνθρωπο. Ο αγώνας για την επιβίωση μετατρέπει πλέον την πολυσυζητημένη υγιή ανταγωνιστικότητα σε αλληλοσπαραγμό. Σήμερα, περπατώντας στους δρόμους συναντάς μια κοινωνία όχι μόνο θλιμμένων αλλά κυρίως θυμωμένων πολιτών. Συνακόλουθη αυτής της στρεβλής ανταγωνιστικότητας στον βωμό της επιβίωσης είναι η περιθωριοποίηση ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων, η απομόνωση των κοινωνιών της περιφέρειας και η αύξηση της παραβατικότητας.

Βεβαίως, τη χαμένη κοινωνική συνοχή δεν την αποκαθιστάς με τρόπους μαγικούς αλλά την καλλιεργείς μέσα από τον πολιτισμό, την οικογένεια αλλά και τα σχολείο, και βέβαια την υπηρετείς μέσα από τη στάση ζωής σου.

Εν αρχή λοιπόν η παιδεία, όχι μόνο η βιωματική αλλά και αυτή που αναγγείλατε με τον θεσμικό σας ρόλο, των σχολείων χωρίς «τοίχους»… Στην Κρήτη εδώ και δύο χρόνια ξεκίνησε και πορεύεται με θέρμη το Πανεπιστήμιο των Ορέων. Πρόκειται για ένα ολιστικό σχολείο, ένα πανεπιστήμιο χωρίς αίθουσες και αμφιθέατρα, το οποίο χαιρετίζει τα σχολεία χωρίς «τοίχους», όπως έγραψαν πολλά ΜΜΕ. Σχολεία όχι βέβαια μόνο στην ηλεκτρονική τους μορφή (δεδομένου ότι ένα πρόγραμμα που υποβάλαμε είναι τα «ψηφιακά καφενεία») αλλά κυρίως σχολεία χωρίς «διαχωριστικούς τοίχους» ανάμεσα σε μαθητές που προέρχονται από διαφορετικά κοινωνικά μοντέλα, με εντελώς διαφορετικές αναφορές και προσλαμβάνουσες.

Προς την κατεύθυνση αυτή και χαιρετίζοντας την προσπάθεια αυτή του υπουργείου Παιδείας, «σαν έτοιμοι από καιρό» προτείνομε:

1. Σε άμεσο πειραματικό στάδιο, ώρες αλληλοδιδασκαλίας μεταξύ μαθητών διαφορετικών κοινοτήτων σε «σχολεία της κοινωνικής προσέγγισης», υπό την εποπτεία ειδικών διδασκάλων- ψυχολόγων, σε μια προσπάθεια να γνωρίσουν και να συν-βιώσουν οι μαθητές μέσα στην τάξη και σε μικρή ηλικία με τα παιδιά μιας άλλης κοινωνίας, με τα οποία θα κληθούν από κοινού να αποτελέσουν αύριο τον κοινωνικό ιστό αυτής της χώρας. Η πρόταση είναι πολύ συγκεκριμένη: κοινές τάξεις παιδιών διαφορετικών προσλαμβανουσών και κοινωνικών στρωμάτων, και κυρίως παιδιών αστικών και περιφερειακών κοινωνιών, με ελεύθερη θεματική επιλογή αντικειμένου αλληλοδιδασκαλίας και υπό την επίβλεψη έμπειρων διδασκάλων- ψυχολόγων. Ανάπτυξη συν-βιωματικής παιδείας με συνδυασμό βιωματικής και επιστημονικής γνώσης και με παράλληλο συγκερασμό της αστικής με την περιφερειακή αντίληψη. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που ήδη εφαρμόζεται πειραματικά με εξαιρετική επιτυχία στην Κρήτη.

2. Η επαναφορά του δασκάλου και καθηγητή, κυρίως στην περιφέρεια, στον ρόλο «καταλύτη» στις σχέσεις παιδιού- γονέων. Αυτό συνεπάγεται υποχρεωτική διαμονή και, κατά το δυνατό, ένταξη κυρίως του δασκάλου στο κοινωνικό περιβάλλον του παιδιού με στόχο την αμφίδρομη παρέμβαση. Αυτό το έργο είναι εξόχως σημαντικό, ιδιαίτερα σε περιβάλλοντα όπου υπάρχει μεγάλο χάσμα μεταξύ γονέων και παιδιών κυρίως ως προς την τεχνολογική γνώση.

Το στοίχημα είναι να αποφευχθεί μια ακόμη ευρύτερη κοινωνική διάσπαση από αυτήν που υπάρχει σήμερα, όπως και η «μαθησιακή αποξένωση» του παιδιού από τον γονιό που θα έχει ως συνεπακόλουθο την όξυνση της ήδη παρατηρούμενης πολιτισμικής ασυνέχειας μεταξύ των γενεών. Η επόμενη κρίση, εάν επιβιώσουμε απ΄ αυτήν, χρειάζεται μια άλλη κοινωνία, πιο συντεταγμένη, πιο ενωμένη και πιο ανθεκτική και πρέπει να είναι το πρώτο μέλημα της «Νέας Παιδείας» στην οποία στοχεύει το «Νέο Σχολείο».

Πόσο επίκαιρο!