ΟΙΚΙΑΚΗ ψυχαγωγία δίχως όρια και κόστος, αλλά και κίνδυνος για μελλοντικά προβλήματα με τη Δικαιοσύνη. Στον αχανή κόσμο του Διαδικτύου όλα προσφέρονται δωρεάν αλλά και όλα… στο τέλος πληρώνονται. «Κατέβασμα» ταινιών από το Ιnternet,torrents,streaming video, ραδιόφωνο στο Διαδίκτυο, mega upload… Σας φαίνονται κινέζικα ή μήπως ανήκουν στο καθημερινό σας λεξιλόγιο; Είτε χρησιμοποιείτε φανατικά το Διαδίκτυο για μουσική και ταινίεςείτε μόλις τώρα αρχίζετε να εξερευνείτε τον μαγικό οπτικοακουστικό online κόσμο, ένα είναι το σίγουρο:αν δεν είστε αρκετά προσεκτικοί κινδυνεύετε να καταλήξετε στην καλύτερη περίπτωση με έναν ιό στον υπολογιστή σας και στη χειρότερη με προβλήματα με τη Δικαιοσύνη.«Το κατέβασμα αρχείων από το Ιnternet δεν είναι φυσικά καθεαυτό παράνομο, αλλά εξαρτάται από το αν το περιεχόμενο των αρχείων υπόκειται σε πνευματικά δικαιώματα καθώς και από την άδεια χρήσης που διέπει το αρχείο» εξηγεί ο κ. Κωνσταντίνος Στυλιανού, δικηγόρος, μετεκπαιδευθείς στο Πανεπιστήμιο Ηarvard πάνω στο Δίκαιο του Διαδικτύου. «Για παράδειγμα, όταν μια διανομή LΙΝUΧ διαμοιράζεται μέσω torrent δεν υφίσταται κανένα πρόβλημα νομιμότητας, καθώς η άδεια χρήσης αυτού του λογισμικού (κυρίως η GΝU General Ρublic License) επιτρέπει ρητά την ελεύθερη αντιγραφή και διανομή από κάθε κάτοχο. Το ίδιο ισχύει σε όλες τις περιπτώσεις όπου το υλικό, παρ΄ ότι προστατευμένο από πνευματικά δικαιώματα, διανέμεται στο Διαδίκτυο με τη συγκατάθεση των δικαιούχων,όπως για παράδειγμα συνέβη με τα τραγούδια του συγκροτήματος Radiohead » προσθέτει.
Προβλήματα με τη Δικαιοσύνη
Τι γίνεται, όμως, όταν ανταλλάσσονται αρχεία που περιέχουν μουσική ή βίντεο τα οποία εκμεταλλεύεται αποκλειστικά μια εταιρεία, η οποία δεν έχει δώσει τη συγκατάθεσή της; Αρκετοί χρήστες του Διαδικτύου πιστεύουν ότι σε αυτή την περίπτωση οι μόνες που φέρουν ποινική ευθύνη είναι οι ιστοσελίδες που διαθέτουν online αυτό το υλικό. Κάτι που, ωστόσο, δεν ισχύει. Αντιθέτως, « κάθε έλληνας χρήστης του Διαδικτύου που κατεβάζει παράνομα υλικό κινδυνεύει να τιμωρηθεί με ποινή φυλάκισης ως και πέντε χρόνια» σχολιάζει ο κ. Γεώργιος Νούσκαλης , λέκτορας της Νομικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. «Μάλιστα, αν η δικαιούχος εταιρεία αποδείξει ότι είναι ιδιαίτερα μεγάλη η ζημιά που υπέστη, τότε ο χρήστης απειλείται με ποινές σε βαθμό κακουργήματος» προσθέτει.
Προσοχή, μας βλέπουν
Και αν πιστεύετε ότι καλύπτεστε από την «ανωνυμία» του Διαδικτύου είστε γελασμένοι! «Κάθε φορά που ένα αρχείο διαμοιράζεται online, για παράδειγμα μέσω torrent, είναι εμφανείς στο Διαδίκτυο όλες οι ΙΡ διευθύνσεις των χρηστών που το ανταλλάσσουν. Η ΙΡ διεύθυνση είναι μια σειρά από αριθμούς που αποτελούν την ταυτότητα ενός υπολογιστή σε ένα δίκτυο και κάθε εταιρεία παροχής Ιnternet έχει τη δυνατότητα να ταυτοποιήσει μια ΙΡ διεύθυνση, αντιστοιχίζοντάς την με τον κάτοχο της γραμμής τηλεφώνου» εξηγεί ο κ. Χαράλαμπος Χωμενίδης , μηχανικός Υπολογιστών και Πληροφορικής.
Κατά συνέπεια, κάθε φορά που «παρανομείτε» στο Διαδίκτυο, η δραστηριότητά καταγράφεται.
Επιστολές στους χρήστες
«Οι εν λόγω επιστολές έχουν ως στόχο να “τρομοκρατήσουν” τον χρήστη και συνήθως περιέχουν πολύ ακριβείς πληροφορίες σχετικά με τα παράνομα downloads αρχείων, όπως την ώρα, τον τίτλο και το μέγεθος των αρχείων » εξηγεί ο κ. σας είναι εμφανής και με τις κατάλληλες διαδικασίες οι αστυνομικές αρχές μπορούν να σας εντοπίσουν. Μοιάζει σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά είναι αρκετά πιθανό τη μία στιγμή να «κατεβάζετε» τραγούδια και ταινίες με την ψευδαίσθηση ότι είστε αόρατοι στο Διαδίκτυο και την επόμενη στιγμή να λάβετε μια επιστολή από την εταιρεία παροχής Ιnternet, η οποία σας προειδοποιεί ότι έχει καταγραφεί παράνομη δραστηριότητα από μέρους σας και κινδυνεύετε να «τιμωρηθείτε»- στην καλύτερη περίπτωση με διακοπή της σύνδεσής σας και στη χειρότερη με… αγωγή αποζημίωσης! Σημειώστε ότι τέτοιου είδους επιστολές έχουν λάβει αρκετοί έλληνες χρήστες του Διαδικτύου παρά το γεγονός ότι υποθέσεις δίωξης χρηστών δεν έχουν ακόμη φτάσει στα ελληνικά δικαστήρια.
Σφίγγει ο κλοιός
Αν κρίνουμε, τέλος, από τις εξελίξεις σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, το «νομικό» μέλλον των παράνομων downloads στην Ελλάδα φαίνεται ζοφερό. «Η Γαλλία εφαρμόζει ήδη τον διαβόητο νόμο “Τhree Strikes”. Τρία χτυπήματα στον χρήστη που κατεβάζει παράνομο περιεχόμενο:προειδοποίηση- διακοπή συνδρομής- αποζημίωση στις εταιρείες. Αυτή είναι η επίσημη απάντηση της γαλλικής δημοκρατίας σε όποιον κατεβάζει πειρατικές ταινίες και τραγούδια.
Νόμιμες εναλλακτικές
Γιατί να επιλέγετε την παρανομία, τη στιγμή που υπάρχουν δεκάδες νόμιμες εναλλακτικές για να απολαύσετε μουσική και βίντεο online; «Στη μάχη του copyright οι μεγάλες πολυεθνικές έχουν ηττηθεί από τους απλούς χρήστες» σχολιάζει ο δικηγόρος κ. Στυλιανού ο οποίος ειδικεύεται στο Δίκαιο του Διαδικτύου. «Αντιλήφθηκαν ότι καταπολεμώντας την online ανταλλαγή αρχείων μέσω αλλεπάλληλων μηνύσεων δεν μπορούσαν να σταματήσουν το φαινόμενο, αντιθέτως ξόδευαν αστρονομικά ποσά σε πολυέξοδες δικαστικές διαμάχες χωρίς αποτέλεσμα. Γι΄ αυτό κάποιες από αυτές αποφάσισαν να εκμεταλλευθούν τις online πλατφόρμες που παλιά καταπολεμούσαν και να διαθέσουν οι ίδιες το οπτικοακουστικό υλικό- άλλοτε δωρεάν και άλλοτε με μικρό αντίτιμο- βγάζοντας κέρδος από τη διαδικτυακή διαφήμιση» προσθέτει.
Ετσι, αντί να καταθέτουν αγωγές κατά του youtube, με την κατηγορία ότι φιλοξενεί χιλιάδες τραγούδια και βιντεοκλίπ παρανόμως, οι δισκογραφικές εταιρείες άρχισαν να φτιάχνουν τα δικά τους online κανάλια μέσα από την πλατφόρμα του youtube, από τα οποία διαθέτουν νόμιμα το υλικό και κερδίζουν από τη διαφήμιση. Αναζητήστε, λοιπόν, τα διάφορα κανάλια (channels) στο youtube και δείτε νόμιμα και δωρεάν βιντεοκλίπ και τμήματα από ταινίες online.
Τεχνολογία και κίνδυνοι
«Κάθε φορά που κατεβάζετε άγνωστο υλικό από το Ιnternet διατρέχετε τον κίνδυνο να πρόκειται για αρχεία μολυσμένα με ιούς που θα προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στον υπολογιστή σας. Οταν η ανταλλαγή είναι της μορφής peer to peer, ο κίνδυνος είναι ακόμη μεγαλύτερος, διότι τα αρχεία ανταλλάσσονται ανάμεσα σε ανώνυμους χρήστες και κανείς δεν φέρει την ευθύνη για πιθανό μολυσμένο υλικό» σχολιάζει ο κ. Χωμενίδης.
Προσθέτει, βέβαια, ότι στις ανταλλαγές τύπου torrents ο κίνδυνος περιορίζεται σε κάποιο βαθμό, καθώς για κάθε αρχείο φαίνεται ο αριθμός των χρηστών που το κατέχουν. Κατά συνέπεια, αν ένα αρχείο προσφέρεται από χιλιάδες χρήστες, κατά πάσα πιθανότητα θα είναι και ασφαλές. Ωστόσο, αφού κανείς δεν φέρει την ευθύνη, ποτέ δεν μπορείτε να είστε σίγουροι, γι΄ αυτό και, όπως τονίζει ο κ. Χωμενίδης, είναι προτιμότερο να επιλέγετε τα νόμιμα sites που έχουν ελεγμένο υλικό, ή τουλάχιστον να διαβάζετε με προσοχή τα σχόλια των άλλων χρηστών για το αρχείο που επιθυμείτε να κατεβάσετε.
Στις περιπτώσεις των streaming video οι κίνδυνοι δεν είναι λιγότεροι. «Οι σελίδες που λειτουργούν με streaming συχνά περιέχουν “malware”, δηλαδή εκμεταλλεύονται κενά ασφαλείας στον internet explorer και ενεργοποιούν έναν κώδικαο οποίος μπορεί είτε να είναι ιόςείτε να μετατρέπει τον υπολογιστή σας στο λεγόμενο “ζόμπι”, δηλαδή σε υπολογιστή που ανοίγει συνδέσεις και στέλνει υλικό spam σε άλλους υπολογιστές, χωρίς εσείς να το αντιλαμβάνεστε» εξηγεί ο κ. Χωμενίδης.
Το Βήμα
Άρθρα (RSS)