Terra Computerata

Στα πλαίσια του project “Στο μυαλό του Διονυσίου Σολωμού” ο Νίκος Κουρής μας χάρισε μία ανάγνωση του Κρητικού του Σολωμού.

Ελπίζουμε οι μαθητές της Γ΄Λυκείου να την απολαύσουν και να παραμερίσουν για λίγο την κακοποίηση του ποιήματος από την ανάλυση στην οποία το υποβάλουμε.

Τα ελληνικά e-παλαιοβιβλιοπωλεία «παντρεύουν» τη μαγεία του παρελθόντος με την ταχύτητα του μέλλοντος

Περισπωμένες και δασείες στο πυκνογραμμένο κείμενο, κιτρινισμένες σελίδες με σκοροφαγωμένες άκρες, περίτεχνες εικονογραφήσεις και μια χαρακτηριστική στυφή μυρωδιά. Τα παλιά βιβλία είναι θησαυρός για λόγους που δεν περιορίζονται στο περιεχόμενό τους. Στο πέρασμα των αιώνων βιβλιοφάγοι, μελετητές και φανατικοί συλλέκτες τα αναζητούσαν μετά μανίας, ψάχνοντας σε παλαιοβιβλιοπωλεία, παζάρια και σκονισμένα υπόγεια, αναζητώντας διαμάντια στην πραμάτεια των παλιατζήδων ή ακόμη και στα… σκουπίδια. Εν έτει 2010, ωστόσο, οι λάτρεις των παλιών βιβλίων έχουν στα χέρια τους ένα νέο, πανίσχυρο εργαλείο: το Ιnternet. Αξιοποιώντας το ανεξάντλητο εύρος αλλά και την ταχύτητα της διαδικτυακής αναζήτησης, τα e-παλαιοβιβλιοπωλεία ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια στον ελληνικό κυβερνοχώρο, προσελκύοντας εκατοντάδες φανατικούς αναγνώστες και συλλέκτες.

«Εχουμε δημιουργήσει μία πλατφόρμα όπου χιλιάδες άνθρωποι μπορούν να αναγράφουν τα σπάνια ή εξαντλημένα βιβλία που αναζητούν, χωρίς καμία απολύτως δέσμευση. Στη συνέχεια εμείς αναλαμβάνουμε να τα αναζητήσουμε σε κάθε γωνιά της χώρας, να τα αποκτήσουμε και να τους τα μεταπoυλήσουμε. Με ένα απλό “κλικ” του αναγνώστη ενεργοποιείται ένα γαϊτανάκι αναζήτησης που στο πα ρελθόν θα απαιτούσε μήνες προσωπικής έρευνας, έξοδα, ακόμη και μακρινά ταξίδια» αναφέρει στο «Βήμα» η κυρία Σοφία Μεϊμάρογλου, διευθύντρια της διαδικτυακής πλατφόρμας www. spaniavivlia.gr, η οποία φιλοξενεί περισσότερους από 15.000 σπάνιους τίτλους, στους περισσότερους από τους οποίους έχουν ήδη δημιουργηθεί μακρές λίστες αναμονής. Το μόνο, βέβαια, που λάμπει διά της απουσίας του είναι οι… τιμές, καθώς, όπως εξηγεί η κυρία Μεϊμάρογλου, «οι τιμές δεν αναγράφονται διότι διαμορφώνονται κατά περίπτωση, ανάλογα με τη σπανιότητα, την παλαιότητα, τη ζήτηση και την κατάσταση στην οποία βρίσκεται το κάθε βιβλίο».

«Κι όμως, η τιμή είναι το πρώτο που οφείλει πάντα να αναγράφεται σε ένα παλαιοβιβλιοπωλείο.

Και μάλιστα, πρέπει να διατηρείται χαμηλή!» αντιτείνει η κυρία Μαρία Παναγοπούλου, η οποία διευθύνει το παλαιοβιβλιοπωλείο «Μικρό Μοναστηράκι» και προσπαθεί, όπως δηλώνει, μέσω των παλιών φθηνών βιβλίων να φέρει σε επαφή «τους νέους, τους φοιτητές και όσους στερούνται αγοραστικής δύναμης με τη μαγεία της ανάγνωσης. Στις μέρες μας το σκεπτικό των εκδοτικών οίκων είναι το γρήγορο κέρδος, ακόμα και αν το βιβλίο γίνει… φύλλο και φτερό μέσα σε τρία χρόνια. Τα βιβλία του παρελθόντος, αντιθέτως, είχαν αντοχή στον χρόνο γιατί η εκτύπωση και η βιβλιοδεσία γίνονταν με μεράκι» προσθέτει η ίδια.

Σημασία στη διαδικασία

Α υτό που λίγοι τολμούν να αποδεχθούν, ωστόσο, είναι πως τη στιγμή που ένα απλό «κλικ» αντικαθιστά την προσωπική έρευνα, δεν περιορίζονται μόνον ο κόπος και τα έξοδα. Εξαφανίζεται ταυτόχρονα ολάκερη η μαγευτική διαδικασία της αναζήτησης ενός θησαυρού. «Το “ταξίδι” ανάμεσα στους ανεξερεύνητους τόμους, η μυρωδιά, το ξεφύλλισμα των εύθραυστων βιβλίων, οιπαθιασμένες συζητήσεις των βιβλιοφάγων, η γλυκιά προσμονή κάθε νέας αναζήτησης, όλα κινδυνεύουν να εξαφανιστούν στο όνομα της ταχύτητας και της αποτελεσματικότητας» λέει στο «Βήμα» ο κ. Νίκος Χρυσός, συγγραφέας και ιδιοκτήτης ενός συμβατικού και ενός… διαδικτυακού παλαιοβιβλιοπωλείου. Οταν επισημαίνουμε την αντίφαση, διευκρινίζει ότι στόχος δεν είναι να απορρίψουμε το Ιnternet ως εργαλείο αλλά «να το αξιοποιήσουμε δημιουργικά για να φέρουμε τον κόσμο πίσω στα παλαιοβιβλιοπωλεία». Ετσι, στην ιστοσελίδα του, η οποία τιτλοφορείται www.oldbooks.gr, δεν περιέχονται απλώς βιβλία προς πώληση, αλλά και βιογραφίες συγγραφέων, βιβλιοκριτικές, ακόμη και ένα ιδιότυπο φεστιβάλ ανέκδοτων διηγημάτων, με τη συμμετοχή πολλών ελλήνων συγγραφέων!

Σύμφωνα με τους βιβλιοφάγους, άλλωστε, το παλαιοβιβλιοπωλείο δεν θα εξαφανιστεί τόσο εύκολα στους «αχανείς» δρόμους του Διαδικτύου γιατί έχει κρυφές «δυνάμεις» που ο κυβερνοχώρος δεν μπορεί να συναγωνιστεί. «Σε μεμονωμένες περιπτώσεις αναζήτησης συγκεκριμένων, δυσεύρετων βιβλίων, επέλεξα πράγματι το Ιnternet. Η χρησιμότητά τουόμωςεξαντλείται εκεί! Το πέρασμα ενός απογεύματος “χαμένη” ανάμεσα στα βιβλία ενός αληθινού παλαιοβιβλιοπωλείου είναι μια απολαυστική εμπειρία που ποτέ δεν θα μπορέσει νa γίνει online» σχολιάζει η κυρία Δέσποινα Παναγιωτοπούλου, γεωπόνος και φανατική αναγνώστρια.

tovima.gr

ΚΑΠΟΙΑ ΔΗΜΟΣΙΑ σχολεία διατηρούν αναλλοίωτη την αξία που είχε παλιά αυτός ο τίτλος και την οποία όλοι ελπίζουν να επαναφέρει αύριο η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση που προωθείται. Αλλά αυτά υπάρχουν ήδη από σήμερα, και δεν περιμένουν κανέναν να τα… μεταρρυθμίσει. Η συνταγή είναι απλή. Μερικές φορές αρκεί ένας οραματιστής διευθυντής και μερικοί παθιασμένοι καθηγητές για να δημιουργήσουν τις δικές τους «ιστορίες αίγλης». Αποτέλεσμα; Υψηλά ποσοστά επιτυχίας κάθε χρόνο στις πανελλαδικές εξετάσεις και «λίστες αναμονής» πέραν της διετίας για την εγγραφή στο σχολείο. Γονείς για να γράψουν τα παιδιά τους σε αυτά πλαστογραφούν ακόμη και ενοικιαστήρια για να εμφανίσουν διεύθυνση κατοικίας στην περιοχή όπου εδρεύει το σχολείο και να εξασφαλίσουν προτεραιότητα στην εγγραφή. Σημαντικό κεφάλαιο αυτής της ιστορίας αποτελούν και τα (κατ΄ όνομα πια σήμερα) πειραματικά σχολεία, που το υπουργείο Παιδείας στο πλαίσιο της νέας εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης επιχειρεί να αναβιώσει. Τα Πειραματικά στο παρελθόν δέχονταν μαθητές με εξετάσεις και αξιολογούσαν με τον δικό τους τρόπο διδακτικό προσωπικό και αποφοίτους. Με τα χρόνια κατηγορήθηκαν ως δήθεν «ελιτίστικα» και σταδιακά έπαψαν να ακολουθούν τα καινοτόμα προγράμματα των πανεπιστημίων, με βάση τα οποία λειτουργούσαν και ξεχώριζαν.

«Καλά δημόσια σχολεία υπάρχουν σε πολλές περιοχές και είναι φυσικό οι γονείς να διεκδικούν μια θέση σε αυτά για τα παιδιά τους» παραδέχεται ο κ. Α. Παπακωνσταντίνου , πρώην πρόεδρος του Κεντρικού Υπηρεσιακού Συμβουλίου του υπουργείου Παιδείας, στην άμεση αρμοδιότητα του οποίου ανήκαν 150 σχολεία της Αθήνας. Από την εμπειρία του προτιμά το 2ο Γυμνάσιο Αγίας Παρασκευής και το Λύκειο Βουλιαγμένης. Ανάμεσα σε αυτά που ξεχωρίζουν περιλαμβάνεται και το 1ο Λύκειο Παπάγου. «Καλό δεν είναι μόνο ένα σχολείο που βάζει μαθητές στα πανεπιστήμια, αλλά ένα σχολείο οργανωμένο που λειτουργεί σωστά. Η εκπαίδευση δεν είναι άσπρο- μαύρο. Είχαμε στο παρελθόν παιδιά με χαμηλές βαθμολογίες που ήρθαν σε εμάς και αναπτύχθηκαν» σημειώνει η διευθύντριά του κυρία Πολυξένη Μπίστα . Κάπως έτσι ανοίγει η πόρτα για το Πανεπιστήμιο: πάνω από το 85% των μαθητών πέρασε εφέτος στα ΑΕΙ και ΤΕΙ. Το 1ο Λύκειο Παπάγου, από το οποίο εισήχθησαν στην Ιατρική Σχολή Αθηνών τρεις μαθητές και άλλοι 15 σε Πολυτεχνεία, κατατάχθηκε, πανελλαδικά, στην πρώτη πεντάδα, με επιτυχόντες σε ΑΕΙ και ΤΕΙ. Δυστυχώς, όμως, τέτοια σχολεία σήμερα δεν αποτελούν παρά μόνο την εξαίρεση. Μελέτες του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών έχουν καταδείξει ότι από τους υποψηφίους που προέρχονται από τα δημόσια σχολεία της χώρας μόλις ένα 33,3% γράφει «καλά» ή «άριστα» στις Πανελλαδικές. Ανάμεσα στις 10 Περιφέρειες με τις καλύτερες επιδόσεις στη χώρα είναι όλοι οι νομοί της Θεσσαλίας, η Χίος, η Ανατολική Αττική και η Αθήνα, ενώ με τις χειρότερες επιδόσεις, οι Ξάνθη, Ροδόπη, Κέρκυρα, Ζάκυνθος, Λευκάδα, Ρέθυμνο και Δυτική Αττική.

«Πες μουτους φίλους σου»

Το πλεονέκτημα του μοναδικού δημόσιου σχολείου στην περιοχή του Παλαιού Ψυχικού είναι κατ΄ αρχήν… χωροταξικό. Βρίσκεται ακριβώς πίσω από τα μεγάλα συγκροτήματα που στεγάζουν το Αρσάκειο, ιδιωτικά σχολεία και το Κολλέγιο Αθηνών, γειτνίαση η οποία ως έναν βαθμό λειτουργεί ανταγωνιστικά. Η περιοχή είναι προνομιακή, το σχολείο βρίσκεται μέσα στο πράσινο και το εκπαιδευτικό περιβάλλον είναι ευχάριστο: μια καλή αρχή για να εξελιχθεί και βελτιωθεί η εκπαιδευτική διαδικασία. Θες η γειτνίαση με τα μεγάλα ιδιωτικά σχολεία της Αθήνας, θες η παράδοσή του και οι καλοί καθηγητές του, έχουν κάνει το Δημόσιο του Ψυχικού από τα πλέον περιζήτητα δημόσια σχολεία στην Αθήνα. Δέχεται αιτήσεις γα εγγραφές από όλες τις γειτονικές περιοχές (Νέο Ψυχικό, Γαλάτσι, Κυψέλη). Καθώς όμως αποτελούν τελικά μέρος μια κοινότητας που θεωρούν προνομιακή οι μαθητές και οι μαθήτριές του τελικά προσπαθούν και συχνά… πετυχαίνουν. Τα ποσοστά επιτυχίας στις πανελλαδικές εξετάσεις είναι σημαντικά, υπερβαίνουν το 80%, ενώ πολιτιστικές ζώνες και εξωσχολικές δραστηριότητες «δένουν» την εκπαιδευτική καθημερινότητα.

3ο ΛΥΚΕΙΟ ΑΙΓΑΛΕΩ

Το «κουνούπι» που βρυχάται

Διαστάσεις τοπικού θρύλου έχει λάβει στην περιοχή του Αιγάλεω το ιστορικό 3ο Λύκειο, το επονομαζόμενο «Κουνούπι». Πάλαι ποτέ ιδιωτικό σχολείο, ανεγερθέν με δωρεά του επιχειρηματία Γ. Κουνούπη, αποτελεί σήμερα… τοπικό εκπαιδευτικό «θησαυρό». Το επιβεβαιώνει ο μεγάλος αριθμός αιτήσεων εγγραφής που συγκεντρώνει από την ευρύτερη περιοχή. Είναι γνωστό ως παραδοσιακό και οργανωμένο. Και αυτό συχνά είναι αρκετό: «Στα σχολεία όπου υπάρχουν στιβαρές διευθύνσεις δεν υπάρχουν θέματα καταλήψεων ή ελλείψεων σε υποδομές. Ακόμη και όταν το κράτος δεν μπορεί, έχουν γίνει οι προμήθειες από πριν» εξηγεί εκπαιδευτικός του «Κουνουπιού». Το διαβατήριο για το Πανεπιστήμιο εφέτος πήρε πάνω από το 90% των τελειοφοίτων του. Ιατρικές, πολυτεχνικές και νομικές σχολές δέχθηκαν αποφοίτους του. Η αυξημένη εκπαιδευτική φροντίδα από την πλευρά του διευθυντή του σχολείου κ. Ν. Μπονόβα οδηγεί, όπως δείχνουν τα στοιχεία, σε μεγάλες επιτυχίες. Σε αυτό προσβλέπουν και οι γονείς των παιδιών της περιοχής Αιγάλεω αλλά και των γύρω περιοχών οι οποίοι διεκδικούν μια θέση στα προγράμματά του. Το σχολείο διαθέτει και σελίδα στο Facebook (με σήμα κατατεθέν μια πινακίδα οδικής κυκλοφορίας με ένα κουνούπι ζωγραφισμένο πάνω της), σύλλογο αποφοίτων. Αποτελεί «μαρκαρισμένο» εκπαιδευτικό σημείο στον χάρτη της περιοχής. «Αυτό το γκρουπ είναι για όλους όσοι έχουν περάσει από το 3ο Λύκειο Αιγάλεω ή αλλιώς… κουνούπι!» αναφέρουν οι απόφοιτοι του σχολείου, στην ιστοσελίδα τους.

2ο ΛΥΚΕΙΟ ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΥ

Το εξωστρεφές «κεντρικό»

Η εξωστρέφεια του 2ου Λυκείου Κορυδαλλού, που αποκαλείται «κεντρικό» ή «κολέγιο» από τους κατοίκους της περιοχής, το καθιστά ξεχωριστό. Οι μαθητές του μαθαίνουν και μέσα από τα ταξίδια την επαφή με συνομηλίκους τους από άλλες χώρες, στο πλαίσιο προγράμματος αντίστοιχου με το φοιτητικό «Εrasmus», το οποίο προορίζεται για τους μαθητές. Το σχολείο συνδέεται με σχολεία άλλων χωρών της ΕΕ· αυτές τις ημέρες φιλοξενεί παιδιά από την Ιταλία, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία και την Πολωνία.

Εδώ τα εργαστήρια λειτουργούν, τα αμφιθέατρα είναι σε χρήση, οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές αξιοποιούνται καθημερινά. Εφέτος μόνο 10 από τους τελειοφοίτους του έμειναν εκτός πανεπιστημίων και ΤΕΙ. Στις περιζήτητες σχολές όπως η Ιατρική Αθήνας εισήχθησαν δύο μαθητές ενώ πολλοί ήσαν οι υποψήφιοι σε πολυτεχνικές και οικονομικές σχολές. «Προσπαθούμε για το καλύτερο εκπαιδευτικό αποτέλεσμα» σημειώνει ο διευθυντής του κ. Γ. Καραχρήστος, αν και εφέτος- ελέω κρίσης και περικοπών- τα παράπονά του προς την πολιτεία που δεν διευκολύνει την εύρυθμη λειτουργία του σχολείου είναι έντονα. «Πήραμε πριν από λίγες ημέρες 1.500 ευρώ από το υπουργείο Παιδείας, την 4η δόση του 2009, ενώ μόνο η ΔΕΗ που πληρώνουμε κοστίζει 1.000 ευρώ το δίμηνο». Με ή χωρίς χρήματα στο σχολικό ταμείο η συντριπτική πλειονότητα των μαθητών του πέρασε σε ΑΕΙ και ΤΕΙ, ενώ μόλις 10 τελειόφοιτοι έμειναν εκτός ανώτατης εκπαίδευσης. Δύο υποψήφιοι εισήχθησαν στην Ιατρική Αθήνας και δεκάδες άλλοι σε πολυτεχνικές και οικονομικές σχολές.

5ο ΛΥΚΕΙΟ ΓΛΥΦΑΔΑΣ

«Ο… καλός είναι αλλιώς»

Οι κακές γλώσσες λένε ότι στο 5ο Λύκειο Γλυφάδας δεν μπαίνεις αν δεν είσαι καλός μαθητής. Το σχολείο ξεχωρίζει στην ευρύτερη περιοχή με γνώμονα τις επιτυχίες του και πολλοί είναι εκείνοι που επιμένουν ότι οι δεκάδες υποψήφιοι για εγγραφή στα τμήματά του κρίνονται με βάση τη βαθμολογία τους. Τα τελευταία δύο χρόνια το σχολείο «μετράει» 20 μαθητές, με βαθμολογίες άνω των 19.000 μορίων. Οσοι είναι σε θέση να γνωρίζουν, αποδίδουν τις επιτυχίες αυτές στη δυναμική διευθύντριά του, τις καινοτόμες μεθόδους που εφαρμόζει στη διδασκαλία αλλά και τις εξωσχολικές εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Αποτελεί πάντως από τα περιζήτητα σχολεία της περιοχής της Γλυφάδας και πολλοί κάτοικοι το προτιμούν από φημισμένα ιδιωτικά σχολεία των νοτίων προαστίων.

tovima.gr

Τρίτη και… φαρμακερή! Σύμφωνα με έρευνα του βρετανικού πανεπιστημίου London School of Εconomics (LSΕ), η πλέον καταθλιπτική ημέρα της εβδομάδας για τους εργαζομένους δεν είναι η πρώτη εργάσιμη, η Δευτέρα, όπως πιστεύεται από τους περισσοτέρους, αλλά η Τρίτη. Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η διάθεσή μας αρχίζει να «ανεβαίνει» την Παρασκευή, βρίσκεται στο απόγειό της το Σάββατο, με το «τσουνάμι» ευτυχίας να σαρώνει και την Κυριακή. Παρ΄ ότι τη Δευτέρα τα επίπεδα ικανοποίησης πέφτουν σημαντικά, την Τρίτη είναι που αγγίζουν το ναδίρ.

Η έρευνα μελέτησε τις αλλαγές στη διάθεση 22.000 ανθρώπων σε διάστημα δύο μηνών. Οι συμμετέχοντες κατέγραφαν την ψυχική τους κατάσταση χρησιμοποιώντας μια εφαρμογή στο iΡhone, το «έξυπνο» κινητό τηλέφωνο της Αpple, που ονομάζεται Μappiness. «Είναι πιθανόν ότι τη Δευτέρατο Σαββατοκύριακο δεν έχει ακόμη “ξεθωριάσει” μέσα μας» εξήγησε ο επικεφαλής της έρευνας . «Ως την Τρίτη έχουν μπει για τα καλά στην εργάσιμη εβδομάδακαι το επόμενο Σαββατοκύριακο είναι ακόμη μακριά» προσέθεσε.

Τα στοιχεία συλλέχθηκαν με ειδοποιήσεις που στέλνονταν στα κινητά τηλέφωνα των εθελοντών δύο φορές την ημέρα. Εκείνοι έπρεπε να απαντήσουν πώς αισθάνονται, με ποιον είναι, πού βρίσκονται και τι κάνουν. Χρησιμοποιώντας το σύστημα δορυφορικού εντοπισμού (GΡS) οι ερευνητές επισήμαιναν με μεγάλη ακρίβεια πού βρίσκονταν οι συμμετεχόντες, κάτι που οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν για να χαρτογραφήσουν τις πιο «χαρούμενες» αλλά και τις πιο καταθλιπτικές περιοχές της Βρετανίας.

Διαπιστώθηκε λοιπόν ότι οι κάτοικοι σε παραθαλάσσιες πόλεις εμφάνιζαν τα υψηλότερα επίπεδα ευτυχίας, ενώ εργαζόμενοι σε τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρείες στο Λονδίνο, παρ΄ ότι λαμβάνουν τους υψηλότερους μισθούς στη χώρα, είναι οι λιγότερο ευτυχισμένοι. «Ελπίζουμε να αντλήσουμε περισσότερες απαντήσεις σε ερωτήματα που αφορούν τις επιπτώσεις του φυσικούπεριβάλλοντος, των περιβαλλοντικών προβλημάτων- ακόμη και από πλευράς κλίματος- στην ατομική και στην εθνική ευημερία» κατέληξε ο κ. Μακ Κέρον.

Τα αποτελέσματα έδειξαν επίσης ότι οι άνδρες είναι οριακά πιο χαρούμενοι από τις γυναίκες, με δείκτη ευτυχίας 65,6% έναντι 65,1% του «θηλυκού φύλου». Ο Ρίτσαρντ Λέιαρντ, οικονομολόγος στη LSΕ, περιέγραψε την εφαρμογή Μappiness ως «επαναστατική». «Είναι η καλύτερη μέθοδος μέχρι στιγμής για την κατανόηση του πώς επηρεάζονται τα συναισθήματα των ανθρώπων από τα κτίρια και το περιβάλλον μέσα στο οποίο κινούνται» είπε.

tovima.gr

Τη ραγδαία επέκταση του Ιντερνετ σε σχέση με τα παραδοσιακά μέσα, τη σαρωτική υιοθέτηση των κοινωνικών δικτύων σε βάρος της ηλεκτρονικής αλληλογραφίας και τη διόγκωση μιας αγοράς που βασίζεται στις ψηφιακές δραστηριότητες των καταναλωτών, καταγράφει μια νέα έρευνα που παρουσιάστηκε την περασμένη εβδομάδα.

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη παγκόσμια έρευνα που έχει γίνει μέχρι σήμερα σχετικά με την ψηφιακή ζωή των ανθρώπων. Βασίστηκε σε 48.804 συνεντεύξεις χρηστών του Διαδικτύου από 46 χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, και καλύπτει σχεδόν το 90% του online πληθυσμού. Στόχος ήταν να καταγραφούν συμπεριφορές και τρόποι χρήσης του μέσου, ώστε να χρησιμοποιηθεί κυρίως σαν εργαλείο μάρκετινγκ. Οπως διαπιστώνεται, μεταξύ άλλων:

Απ’ όσους έχουν πρόσβαση στο Ιντερνετ σε όλο τον κόσμο, οι περισσότεροι το προτιμούν ως βασικό μέσο. Το 61% το χρησιμοποιεί καθημερινά. Τηλεόραση βλέπει το 54%, ραδιόφωνο ακούει το 36% και εφημερίδες διαβάζει το 32%.

Στις αναπτυσσόμενες αγορές υιοθετούνται ευρέως και ταχύτατα το blogging και η κοινωνική δικτύωση. Στην Κίνα το 88% και στη Βραζιλία το 51% των χρηστών έχουν γράψει σε δικό τους μπλογκ ή σε κάποιο φόρουμ -ποσοστό που στις ΗΠΑ είναι μόλις 32%. Στην Ασία τα κοινωνικά δίκτυα χρησιμοποιούνται κατά κόρον για ανέβασμα φωτογραφιών -92% των χρηστών στην Ταϊλάνδη, 88% στη Μαλαισία, 87% στο Βιετνάμ, έναντι 28% στην Ιαπωνία και 48% στη Γερμανία.

Την ανάπτυξη των κοινωνικών δικτύων τροφοδότησε η μετάβαση από τον Η/Υ στο κινητό τηλέφωνο. Οι χρήστες κινητού ξοδεύουν 3,1 ώρες τη βδομάδα στα κοινωνικά δίκτυα και 2,2 ώρες στο λογαριασμό του email τους. Κι αυτό γιατί οι πλατφόρμες των δικτύων προσφέρουν πολλούς τρόπους αποστολής μηνυμάτων ή αναρτήσεων. Τα βασικά συμπεράσματα της έρευνας είναι διαθέσιμα στο διαδραστικό discoverdigitallife.com.

enet

 Από το διαγωνισμό του ΥΠΕΘΟ για τη δημιουργία φορολογικής συνείδησης…

Αρθρο του Δημητριου Τριχοπουλου καθηγητή του Πανεπιστημίου Harvard, ακαδημαϊκού στην Καθημερινή.

Ο υπογράφων υπηρετεί σε διακεκριμένο πανεπιστήμιο των ΗΠΑ, όπως και εκατοντάδες άλλοι Ελληνες επιστήμονες. Ενα στοιχείο που διαφοροποιεί την εμπειρία του από εκείνη των περισσοτέρων συναδέλφων του είναι ότι υπηρέτησε προηγουμένως επί μακρόν σε ανώτατη καθηγητική θέση στη χώρα μας. Το γεγονός αυτό του επιτρέπει μια συγκριτική αξιολόγηση, οπωσδήποτε με μεθοδολογικές ατέλειες, της σημερινής κατάστασης στην Aνώτατη Παιδεία στην Ελλάδα και στις ΗΠΑ. Οι σκέψεις αυτές θα μπορούσε να είναι χρήσιμες στη σχεδιαζόμενη, και επιβαλλόμενη, αλλαγή του νομοθετικού πλαισίου για την ανώτατη εκπαίδευση στη χώρα μας.

Το επίπεδο των φοιτητών στα ελληνικά πανεπιστήμια είναι υψηλό, κατά τη γνώμη μου υψηλότερο εκείνου των καλών αμερικανικών πανεπιστημίων. Αυτό δεν οφείλεται μόνο στην παιδειοκεντρική φιλοσοφία της ελληνικής οικογένειας, αλλά και στο γεγονός ότι οι εισαγωγικές εξετάσεις για τα πανεπιστήμιά μας είναι αδιάβλητες, δίκαιες και κατά συνέπεια αξιοκρατικές. Αν δεν υπήρχαν τα μετά τις εισαγωγικές «παράθυρα», η Ελλάδα θα μπορούσε να διεκδικήσει παγκόσμια πρωτοπορία όσον αφορά την ποιοτική στάθμη του προπτυχιακού φοιτητικού σώματος στα πανεπιστήμια.

Στους εκπαιδευτές υπάρχει ετερογένεια. Οι περισσότεροι είναι αφοσιωμένοι και ικανοί, αλλά και αυτοί προσπαθούν να λειτουργήσουν σε ένα κλίμα απογοήτευσης που δημιουργείται από την αδυναμία πραγμάτωσης ενός προγράμματος που συνεχώς διακόπτεται και συντέμνεται και ουδέποτε αξιολογείται ορθολογικά. Στις ΗΠΑ, τα διδακτικά προγράμματα δημοσιοποιούνται στις αρχές του ακαδημαϊκού έτους και εφαρμόζονται ευλαβικά, εκτός αν υπάρχει χιονοθύελλα ή κάποιο αντίστοιχο γεγονός. Στη χώρα μας δεν μπορώ να θυμηθώ έστω και μια χρονιά στην οποία το εκπαιδευτικό πρόγραμμα εφαρμόστηκε αδιάλειπτα, με συνέπεια την αποδιοργάνωση τόσο της εκπαίδευσης και της έρευνας, όσο και των διεθνών υποχρεώσεων του εκπαιδευτικού και ερευνητικού προσωπικού.

Για την έρευνα θα χρησιμοποιήσω δύο οικονομικούς όρους, όπως τουλάχιστον τους καταλαβαίνω. Η αποτελεσματικότητα (επίδοση) της έρευνας στα ελληνικά πανεπιστήμια είναι μέτρια, αλλά η αποδοτικότητά της, στην οποία η αποτελεσματικότητα διαιρείται με τους διατιθέμενους πόρους, είναι σχετικά υψηλή, αφού οι πόροι είναι τόσο περιορισμένοι. Και, πάντως, φαίνεται ότι η αποτελεσματικότητα παρουσιάζει διαχρονική ανοδική πορεία.

Εκεί όπου η Aνώτατη Παιδεία υστερεί σημαντικά σήμερα στην Ελλάδα είναι η διοίκηση των πανεπιστημίων. Αυτό δεν οφείλεται στην ποιότητα των εκλεγέντων στη διοίκηση. Στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι πρυτάνεις, πρόεδροι κ. λπ., τουλάχιστον αυτοί τους οποίους γνώρισα, ήταν προικισμένοι και αναγνωρισμένοι επιστήμονες. Το πρόβλημα βρίσκεται στο σύστημα. Στις ΗΠΑ, οι πρυτάνεις και οι κοσμήτορες επιλέγονται από σώματα τα οποία δεν έχουν άμεση εξάρτηση από τους καθηγητές και βέβαια τους φοιτητές, ενώ στην Ελλάδα συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Στη χώρα μας, το σύστημα για την εκλογή βουλευτών έχει κατηγορηθεί ότι προάγει τις πελατειακές σχέσεις, παρ’ όλο που η εκλογική βάση αφορά πολλές χιλιάδες ψηφοφόρους. Σκεφτείτε πόσο εντονότερη μπορεί να είναι η πελατειακή αυτή σχέση όταν αφορά μερικές εκατοντάδες ψηφοφόρους, πολλοί από τους οποίους (κυρίως στο φοιτητικό σώμα) κινούνται ομαδικά προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση.

Η φοιτητική ζωή σε ολόκληρο τον κόσμο υπαγορεύεται κατά 80% από τα νιάτα των φοιτητών – και έτσι πρέπει. Το υπόλοιπο 20% της φοιτητικής ζωής, όμως, οργανώνεται διαφορετικά στις ΗΠΑ απ’ ό, τι στην Ελλάδα. Στην Αμερική είναι ενταγμένο στη ζωή του πανεπιστημίου ενώ στην Ελλάδα, και όταν ακόμα είναι, εκφράζει συνήθως μια αντιπαλότητα, σαν να μην αποτελούν οι εκπαιδευόμενοι τη συνέχεια και τη δικαίωση των εκπαιδευτών τους.

Η μεταρρύθμιση που ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 στην Aνώτατη Παιδεία ήταν απαραίτητη αλλά, όπως έγινε, είχε περισσότερες αρνητικές παρενέργειες παρά θετικές συνέπειες. Η μεταρρύθμιση έγινε με βασικό σκεπτικό την άρση της «μονοκρατορίας» της πανεπιστημιακής έδρας, δηλαδή των τότε τακτικών καθηγητών, που ήταν και οι διευθυντές των αντίστοιχων ακαδημαϊκών μονάδων. Η συγκεκριμένη μονοκρατορία καταλύθηκε, αφού έχουν γίνει πλέον πολλαπλάσιοι καθηγητές στην ανώτατη βαθμίδα – πράγμα επιθυμητό, με την προϋπόθεση ότι υπάρχει διαφάνεια και τηρούνται αξιοκρατικά κριτήρια. Ατυχώς, όμως, η μονοκρατορία δεν εξέλιπε – αντίθετα ισχυροποιήθηκε, αφού μετακινήθηκε στους λίγους εκλεγμένους στη διοίκηση των πανεπιστημιακών τμημάτων, στους οποίους μεταφέρθηκε η εξουσία.

Είναι θετικό μια διακεκριμένη υπουργός να ασχολείται σοβαρά με την αναμόρφωση της Aνώτατης Παιδείας στη χώρα και είναι εύλογο η υπουργός να επιθυμεί τη διαμόρφωση ενός φιλόδοξου πολυνομοσχεδίου για να επιτύχει τον στόχο αυτό. Ενα πολυνομοσχέδιο, όμως, κρύβει πολλές παγίδες για την ανάδυση των κατά Merto«απροσδόκητων συνεπειών». Αν ορισμένα άρθρα, ή η συνέργεια μεταξύ των διαφόρων άρθρων, αποδειχθούν αναποτελεσματικά ή βλαπτικά, θα αμαυρώσουν την εικόνα της όλης προσπάθειας. Ως παράδειγμα, η μετάκληση ξένων επιστημόνων ως κριτών σε εκλογές είναι, βέβαια, επιθυμητή, αλλά εξαιρετικά δύσκολο να πραγματωθεί, ακόμη κι αν μπορούσαν να διατεθούν τα απαιτούμενα (πολλά) χρήματα. Ούτε η τηλεδιάσκεψη αποτελεί λύση – η προσωπική μου εμπειρία από τηλεδιασκέψεις είναι ότι συμμετέχουν συνήθως τα 2/3 των προσκληθέντων και αρκετοί από τους συμμετέχοντες δεν είναι επαρκώς προετοιμασμένοι. Η μόνη εφικτή λύση -και αυτή που χρησιμοποιείται σε πολλά ξένα πανεπιστήμια- είναι η σύνταξη επιστολών αξιολόγησης με διαβαθμιζόμενες θετικές ή αρνητικές τοποθετήσεις. Και θα πρέπει, βέβαια, να συνεκτιμηθεί, ενδεχομένως ακόμη και με αρνησικυρία, η άποψη των Ελλήνων συναδέλφων τους.

Η κατάσταση της Aνώτατης Παιδείας στη χώρα μας δεν είναι τόσο κακή όσο συχνά αναφέρεται, αλλά είναι επιδεκτική σημαντικών βελτιώσεων. Θα είναι κρίμα να χαθεί μια ευκαιρία τώρα που οι συνθήκες έχουν ωριμάσει και υπάρχουν πολλοί νέοι άνθρωποι, σε πολλά επίπεδα, έτοιμοι να επωμισθούν το βάρος μια νέας προσπάθειας. Η γνώμη του υπογράφοντος είναι οι μεταβολές να γίνουν σταδιακά, ώστε να υπάρχει κάθε φορά δυνατότητα ήπιων διορθωτικών παρεμβάσεων χωρίς να κλονίζεται ένα μείζον νομοθετικό οικοδόμημα: σπεύδετε βραδέως.