Ο Βίκτωρ Κλέμπερερ…
… ήταν καθηγητής της Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο της Δρέσδης. Επειδή ήταν Εβραίος, οι ναζί τον έδιωξαν από το πόστο του το 1933. Κι άρχισε κατόπιν να εκδίδει μια εφημερίδα στην οποία περιέγραφε την εμφάνιση μιας νέας γλώσσας, της «Lingua Τertii Ιmperii», δηλαδή της γλώσσας του Τρίτου Ράιχ. Κι ήταν αυτή μια γλώσσα διαστροφής των νοημάτων.
Σας μιλάει…
… ο καφετζής σας για την «ανάγκη ευελιξίας στην αγορά εργασίας»; Σας παίρνει τα αυτιά ο μπάρμπας σας για την «επιβεβλημένη αξιοποίηση των επιχειρήσεων του δημόσιου τομέα»; Σας γκρινιάζει ο ταξιτζής σας για την «αδυναμία υλοποίησης των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων στη χώρα»; Αν ναι, τότε σίγουρα έχουν μολυνθεί κι αυτοί από τον ιό της «νέας γλώσσας». Τουλάχιστον αυτό πιστεύει ο εκδότης και συγγραφέας Ερίκ Χαζάν που έγραψε το βιβλίο «Η προπαγάνδα στην καθημερινή ζωή».
Οι μεταρρυθμίσεις…
… μπορεί να βρίσκονται σήμερα πρόχειρες σε κάθε προεκλογικό πρόγραμμα, αλλά δεν είναι πια αυτό που ήταν άλλοτε. Όταν το 1942 ο Άγγλος πολιτικός Ουίλιαμ Μπέβεριτζ ζητούσε μεταρρυθμίσεις για να πατάξει τις πέντε «μεγάλες μάστιγες» της κοινωνίας, δεν εννοούσε ούτε τα εισοδήματα των μισθωτών και των συνταξιούχων ούτε τις δημόσιες υπηρεσίες, αλλά την αθλιότητα, την άγνοια, τη στέρηση, την ανεργία και την αρρώστια. Οι μεταρρυθμίσεις του εφαρμόστηκαν και έδωσαν το βρετανικό κοινωνικό κράτος και το εθνικό σύστημα υγείας. Αργότερα, η Μάργκαρετ Θάτσερ εξελέγη με ένα πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων, αλλά εννοούσε με αυτές την κατάργηση όλων των προηγουμένων. Από τις μεταρρυθμίσεις που εφαρμόστηκαν μετά τη μεγάλη παγκόσμια οικονομική κρίση του 1929, το κοινωνικό κράτος επεκτάθηκε σε πολλές χώρες. Για να περιοριστεί η φτώχεια, οι κοινωνικές υπηρεσίες ακολουθούσαν τον άνθρωπο από τη γέννηση μέχρι τον θάνατό του. Το 1936, από τις μεταρρυθμίσεις που έγιναν στη Σουηδία προέκυψε το σουηδικό κοινωνικό κράτος. Ήταν προϊόν ενός συμβιβασμού ανάμεσα στα συνδικάτα και τις μεγάλες επιχειρήσεις της χώρας. Δημιουργήθηκε έτσι μια μεικτή οικονομία, με ισχυρά συνδικάτα και ισχυρό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης και υγείας. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι κοινωνικές υπηρεσίες πολλών ευρωπαϊκών χωρών προχώρησαν από τη μερική ή επιλεκτική στη συνολική κάλυψη του πληθυσμού. Σύμφωνα με τον πολιτικό σχολιαστή Τζέιμς Μπαρτόλομιου, οι κοινωνικές μεταρρυθμίσεις ήταν μια «μέση οδός» ανάμεσα στον κομμουνισμό και τον καπιταλισμό, την περίοδο της μεγάλης κρίσης του (1929). Οι εξελίξεις…
… απέδειξαν ότι το κοινωνικό κράτος δεν ήταν παρά μια παραχώρηση. Σήμερα που το αντίπαλο δέος δεν υπάρχει πια, μολονότι ο καπιταλισμός διέρχεται μια νέα μεγάλη κρίση, όχι μόνο δεν δίνει τίποτα από αυτά που έχει, αλλά ξαναπαίρνει πίσω αναδρομικά κι αυτά που έδωσε τον περασμένο αιώνα. Οι μεταρρυθμίσεις που εξαγγέλλουν οι πολιτικοί του δεν αφορούν την αθλιότητα, την άγνοια, τη στέρηση, την ανεργία και την αρρώστια: κρύβουν μόνο λεηλασία και αρπαγή. Γι΄ αυτό είναι αναγκασμένοι να τις εκφράζουν με μια «νέα γλώσσα», το ίδιο απατηλή όπως και η «Lingua Τertii Ιmperii»
Ο Ρούσσος Βρανάς στα Νέα μας αποκαλύπτει την παρασιτική λειοτουργία τραπεζών που κερδοσκοπούν με τη ζωή και τον θάνατο των ανθρώπων:
«Οι τραπεζίτες αγοράζουν τα ασφαλιστήρια συμβόλαια που πουλάνε άρρωστοι και ηλικιωμένοι» γράφουν οι «Τάιμς της Νέας Υόρκης». «Καθορίζουν την τιμή ανάλογα με το προσδόκιμο ζωής του ασφαλισμένου. Ύστερα μετατρέπουν αυτό το ασφαλιστήριο σε επενδυτικό προϊόν (ομόλογα) και το πουλάνε σε άλλους επενδυτές». Αυτοί οι επενδυτές θα εξακολουθήσουν να καταβάλλουν το ασφάλιστρο, αλλά θα βγάλουν κέρδη μόλις ο ασφαλισμένος πεθάνει. Κι όσο νωρίτερα πεθάνει, τόσο περισσότερα θα είναι τα κέρδη τους. Παράδειγμα: Αν ένα ασφαλιστήριο αξίας ενός εκατομμυρίου δολαρίων αγοραστεί έναντι 400.000 δολαρίων κι ο αγοραστής έχει καταβάλει για ασφάλιστρα 100.000 δολάρια μέχρι την ώρα που θα πεθάνει ο ασφαλισμένος, θα του απομείνει κέδρος μισό εκατομμύριο δολάρια.
Οι «Τάιμς»…
… εκτιμούν ότι ο τζίρος αυτής της μακάβριας αγοράς θα μπορούσε να φτάσει τα 500 δισεκατομμύρια δολάρια και να βοηθήσει ουσιαστικά στην ανάκαμψη της Γουόλ Στριτ. Οι φτωχοί ή ηλικιωμένοι εργαζόμενοι που δεν μπορούν πια να πληρώνουν τα ασφάλιστρά τους πληθαίνουν ολοένα, καθώς επιδεινώνεται διαρκώς η απελπιστική οικονομική κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει εκατομμύρια άνθρωποι. Πολλοί από αυτούς χρειάζονται επειγόντως μετρητά για να ξεπληρώσουν τα δάνειά τους ή να αγοράσουν τα φάρμακά τους. Κι οι επενδυτές αγοράζουν τα ασφαλιστήριά τους ποντάροντας στο ότι οι ασφαλισμένοι θα πεθάνουν νωρίτερα από όσο είχαν εκτιμήσει αρχικά οι ασφαλιστικές εταιρείες που συνέταξαν τα συμβόλαια. «Ποντάρουν στα σίγουρα», γράφει ο Τζο Κίσορ στο «Γουέρλντ Σόσιαλιστ». «Γιατί η δυνατότητα των εργαζομένων να διατηρήσουν ένα ικανοποιητικό βιοτικό επίπεδο με δανεισμό έχει πια εξατμιστεί. Κι αυτό αναπόφευκτα θα μειώσει το προσδόκιμο ζωής των εργαζομένων».
Οι τραπεζίτες…
… ξαναζωντανεύουν, ενώ οι συνθήκες ζωής των εργαζομένων χειροτερεύουν κι εκατομμύρια άνθρωποι πετάγονται έξω από τα σπίτια τους και τις δουλειές τους. Αυτό δεν είναι καθόλου συμπτωματικό. Η μετατροπή αυτής της παρασιτικής σχέσης σε επενδυτικό προϊόν από τους τραπεζίτες («ομόλογα θανάτου», έτσι τα λένε στη χρηματιστηριακή πιάτσα) είναι απόλυτα φυσιολογική. Και για μια ακόμη φορά πιστοποιεί τον παρασιτισμό αυτής της έρπουσας πανίδας, που μας περνάει από τα πριονωτά σαγόνια της κερδοσκοπώντας ακόμη και στον θάνατό μας.
Η προαιώνια ανακωχή ανάμεσα στους ανθρώπους και τη φωτιά έχει σπάσει- αυτό είναι πια φανερό. Όμως, η αιτία δεν είναι το ίδιο φανερή. Άδικα την αναζητούμε αποκλειστικά στο κλίμα. Οι μαζικές πυρκαγιές δεν μοιάζουν πια με φυσική καταστροφή, αλλά με συντριβή του χρηματιστηρίου. Γιατί η παγκόσμια οικονομία συμβάλλει σε αυτές όπως και το κλίμα. Ο καύσωνας και η ξηρασία είναι απλώς μερικές από τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την εκδήλωσή τους. Η χρήση της γης είναι όμως μια βασική αιτία.
Η λεκάνη…
,,, της Μεσογείου είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, έγραφε πριν από δύο χρόνια στο περιοδικό «Αμέρικαν Σκόλαρ», όταν καιγόταν η άλλη μισή Ελλάδα, ο Στίβεν Πάιν, καθηγητής των Επιστημών της ζωής στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνας. Το κύμα φυγής των ανθρώπων από την ύπαιθρο στα αστικά κέντρα άφησε πίσω του στο έλεος της φωτιάς τεράστιες εκτάσεις, που μονάχα η απασχόληση των ανθρώπων στη γεωργία μπορούσε και την κρατούσε σβηστή. Μετά την είσοδό τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την προγραμματισμένη περιστολή της γεωργίας, παραδοσιακές αγροτικές χώρες όπως η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ελλάδα βρέθηκαν αντιμέτωπες με μαζικές πυρκαγιές. «Στο παρελθόν, τέτοιες φωτιές ξεσπούσαν σε περιοχές που είχαν χάσει τον πληθυσμό τους από πολέμους ή επιδημίες», γράφει ο καθηγητής Πάιν. «Σήμερα, οι φωτιές ακολουθούν τις αλλαγές στην οικονομία: υπάρχει περισσότερο υλικό που μπορεί να καεί, λιγότεροι άνθρωποι που μπορούν να σβήσουν τη φωτιά και περισσότερες φωτιές που γίνονται ανεξέλεγκτες».
Η αστυφιλία…
… προκάλεσε ένα αντίθετο μεταναστευτικό κύμα αστών προς την ύπαιθρο, σε εξοχικές κατοικίες. Αυτό το κύμα άλλαξε ριζικά και το καθεστώς της δασικής πυροπροστασίας. Μπορεί να μην υπάρχουν διαθέσιμες μπουλντόζες για να σταματήσουν τις φλόγες, αλλά εμφανίζονται στη στιγμή όταν πρόκειται να ισοπεδώσουν τις ακόμη αχνιστές στάχτες για να ρίξουν τα μπετά. Το ίδιο συμβαίνει σε όλον τον ανεπτυγμένο κόσμο, από την Ευρώπη μέχρι την Αμερική και την Αυστραλία, γράφει ο καθηγητής Πάιν, καθώς η αγροτική οικονομία εκτοπίζεται γοργά από τη σύγχρονη οικονομία των υπηρεσιών και η αγροτική γη εποικίζεται από αστούς. Οι μαζικές πυρκαγιές ακολουθούν τις μαζικές αλλαγές στη χρήση της γης. Κι ας στέλνουν οι κυβερνήσεις φανταχτερές πτητικές μηχανές που θυμίζουν τον «Πόλεμο των κόσμων». Η χρησιμότητά τους είναι πιο πολύ ψυχολογική. Γιατί, όπως σε κάθε πόλεμο, έτσι και στον πόλεμο της φωτιάς είναι γνωστό πως η τελική έκβαση κρίνεται από τις χερσαίες δυνάμεις. Όμως, τα κίνητρα για να ανάψει μια φωτιά έχουν αυξηθεί, ενώ οι δυνατότητες για να αναχαιτιστεί έχουν περιοριστεί. Γιατί οι πολιτικοί έχουν να κερδίσουν πολύ περισσότερες ψήφους από την αστείρευτη δεξαμενή των αστών παρά από τους φθίνοντες πληθυσμούς της υπαίθρου. Η αιτία…
… των μαζικών πυρκαγιών είμαστε λοιπόν εμείς. Δεν ανακαλύψαμε τη φωτιά, την υφαρπάξαμε από τη φύση. Και περιφέρουμε τις φλόγες της από την πόλη στην εξοχή ανάλογα με τις «ανάγκες» μας.
Καταναλώνουμε για να ορίσουμε την ταυτότητά μας, να κερδίσουμε τον σεβασμό και την εκτίμηση των άλλων, να διασφαλίσουμε το κοινωνικό μας status. Τα καταναλωτικά αγαθά είναι ο βασικός τρόπος μέσω του οποίου αναγνωρίζουμε τον εαυτό μας και τους άλλους και επηρεάζουν άμεσα όλες τις πτυχές της ύπαρξής μας και της γνώσης μας για τον κόσμο.Ενα βιομηχανικό – καταναλωτικό σύμπλεγμα σχεδιαστών, διαφημιστών, ψυχολόγων και πωλητών εργάζεται άοκνα για τη δημιουργία νέων αναγκών και επιθυμιών. Εξαιτίας αυτού του συμπλέγματος υπάρχουν περισσότερα κινητά και πιστωτικές κάρτες στις δυτικές χώρες από κατοίκους.
Η κατάσταση αυτή δεν επιβαρύνει μόνο το περιβάλλον, αλλά και την ίδια μας την ψυχοσύνθεση, αφού εξοντωνόμαστε καθημερινά στη δουλειά για να αποκτήσουμε Prada. Πάντοτε μένουμε ανικανοποίητοι και θέλουμε να αγοράζουμε κι άλλα, κι άλλα… η πιο επικίνδυνη συνέπεια αυτής της κατάστασης είναι ότι εξαφανίζονται σταδιακά οι εναλλακτικοί τρόποι διαβίωσης. Στις μέρες μας, τα όνειρα για μια καλή ζωή εξαντλούνται στα έγχρωμα διαφημιστικά έντυπα για καινούργιες κουζίνες και αμάξια. Νιώθουμε την ανάγκη να συμμετέχουμε σε αυτόν τον μύλο, αφού αν απέχουμε θα θεωρηθούμε αφύσικοι ή περιθωριακοί: αποτυχημένοι καταναλωτές. Εχουμε έτσι καταλήξει στο συμπέρασμα ότι δεν μπορεί να υπάρξει καλύτερη κοινωνία, γιατί η μόνη κοινωνία είναι η καταναλωτική κοινωνία.
Είναι πραγματικά τρομακτικό ότι βρισκόμαστε ακόμη στην κορυφή του παγόβουνου της «καταναλωτικοποίησης» του κόσμου μας. Οι μηχανές αναζήτησης που χρησιμοποιούμε κάθε μέρα στο Διαδίκτυο συγκεντρώνουν έναν τεράστιο όγκο πληροφοριών για εμάς και τις προτιμήσεις μας, ώστε να μας στέλνουν στοχευμένες διαφημίσεις σε αναδυόμενα παράθυρα. Οι επιστήμονες εργάζονται για την τροποποίηση των τροφών ώστε να δίνουν σήματα στον εγκέφαλό μας ότι πεινάμε κι άλλο. Οι νευρολόγοι προσπαθούν να ανακαλύψουν το κουμπί «αγόρασε» στο κεφάλι μας.
Ο ολοκληρωτισμός, η κοινωνία δηλαδή όπου οι εναλλακτικοί τρόποι ζωής έχουν εξαφανιστεί, επρόκειτο υποτίθεται να ξεπηδήσει από τις ιδεολογίες της κομμουνιστικής αριστεράς ή της φασιστικής δεξιάς. Ο ολοκληρωτισμός όμως είναι ήδη εδώ και μας χαμογελάει παροτρύνοντάς μας να ψωνίσουμε κάτι ακόμη. Η μπότα του έχει το χρώμα και το στυλ που θα φορεθεί αυτή τη σεζόν. Οι ζωές μας παρακολουθούνται, καταγράφονται και οργανώνονται, όχι με βάση τις πολιτικές μας πεποιθήσεις, αλλά τις καταναλωτικές μας συνήθειες. Τα Gucci πήραν τη θέση του γκούλαγκ.
Εχουμε άραγε φτάσει στο σημείο δίχως επιστροφή; Οχι! Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον ανεπτυγμένο κόσμο έχουν αποφασίσει να αγοράζουν με ηθικά κριτήρια και να αγοράζουν λιγότερο. Ανταλλάσσουν χρήμα με χρόνο, αγγαρεία με δημιουργικότητα και την ελευθερία να διαλέγεις προϊόντα με την ελευθερία να διαλέγεις ζωή. Οι άνθρωποι αυτοί όμως δεν αντιπροσωπεύονται πολιτικά. Δεν υπάρχει κόμμα που να μιλάει για την ανάγκη να χρησιμοποιηθούν με σύνεση και φειδώ οι περιορισμένες πηγές του πλανήτη μας.
Δείκτης Μιζέριας: ο δείκτης που συνδυάζει το δείκτη ανεργίας και τον πληθωρισμό. Χρησιμοποιείται για να μετρήσει την πολιτική σημασία της κατάστασης της οικονομίας καθώς και της καταναλωτικής εμπιστοσύνης.
O νέος αυτός δείκτης, εκτός από την ανεργία και τον πληθωρισμό, παίρνει υπόψη το έλλειμμα ή το πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, το δημόσιο έλλειμμα ή πλεόνασμα ως ποσοστά του Aκαθάριστου Eγχώριου Προϊόντος (AEΠ), τα τρίμηνα επιτόκια των έντοκων γραμματίων και τον ρυθμό αύξησης του AEΠ σε σταθερές τιμές.
Aποτέλεσμα της θέσης που έχουν τα κράτη-μέλη της E.E.-15 στις πέντε παραπάνω συνιστώσες, είναι η κατάταξή τους με βάση τον δείκτη μιζέριας. Τις τρεις πρώτες θέσεις στον δείκτη κατέχουν η Eλλάδα, η Πορτογαλία και η Iσπανία (δηλαδή τα τρία φτωχότερα κράτη-μέλη της E.E.-15) και τις τρεις τελευταίες η Φινλανδία, το Λουξεμβούργο και η Σουηδία.
Αν προσθέσετε και την απειλή πανδημίας να δείτε πως χτυπάει κόκκινο…
Το «κίνημα της βραδύτητας» βρίσκει όλο και περισσότερους οπαδούς όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά και στις ΗΠΑ. Και βρίσκει εφαρμογή παντού, ακόμη και στο χρήμα.
Η ιδέα να επιβραδύνουμε τη ζωή μας προέρχεται από την Ευρώπη και μοιάζει εντελώς αντι-αμερικανική. Όμως έχει αρχίσει πλέον να κερδίζει έδαφος ακόμη και στη χώρα των φαστ φουντ και του γρήγορου χρήματος. Μάλιστα στις ΗΠΑ είναι που παρουσιάσθηκε, από τον Γούντυ Τας, η έννοια του «αργού χρήματος».
Ο Τας αρθρώνει τις ιδέες του στο βιβλίο «Έρευνες για τη φύση του αργού χρήματος: επενδύστε σαν τα τρόφιμα, τα αγροκτήματα και η γονιμότητα να είχαν σημασία» (προλογίζει ο «πατέρας» του «κινήματος της βραδύτητας», ο Ιταλός Κάρλο Πετρίνι). Χρόνια επενδυτής και επιχειρηματίας, ο Τας χρησιμοποιεί την εμπειρία του αυτή ώστε η Συμμαχία του να επενδύει σε εταιρείες που παράγουν, παράλληλα με το χρηματοπιστωτικό, φυσικό και κοινωνικό κεφάλαιο. «Η Συμμαχία Αργό Χρήμα είναι μια προσπάθεια να καθοδηγήσουμε το κεφάλαιο ώστε να υποστηρίξει τοπικά συστήματα παραγωγής τροφίμων… Η οικονομία ήταν ένα εργαλείο για την επίτευξη ενός σκοπού, όμως ζούμε σε μια εποχή που έχει γίνει η ίδια σκοπός. Για να την ξανακάνουμε μέσο, πρέπει να επιβεβαιώσουμε τις αξίες. Αξίες στις οποίες θα συμφωνούσαμε οι 99 στους 100 ανθρώπους, όπως η μητρότητα και η μηλόπιτα, οι υγιείς κοινότητες, οι υγιείς οικογένειες, ένας καλύτερος κόσμος για τις επόμενες γενιές, η δεοντολογική συμπεριφορά, η ηθική ευθύνη».
Χρειάζεται επίσης, προσθέτει, να ξεπεράσουμε τις αγορές που είναι βασισμένες στην κατανάλωση και την εξάντληση των φυσικών πηγών και να προχωρήσουμε σε αγορές βασισμένες στην αποκατάσταση και την προστασία. «Είναι προφανές», τονίζει. «Η παλιά αγορά, αυτή που κληρονομήσαμε από τη βιομηχανική επανάσταση και τους ληστές- βαρόνους, απαιτεί ανάπτυξη. Ας δημιουργήσουμε λοιπόν μια άλλη αγορά που δεν θα είναι αναγκαστικά εναντίον της ανάπτυξης, αλλά απλώς εναντίον της απεριόριστης ανάπτυξης, της ανάπτυξης που υπερβαίνει τα όρια του φυσικού και του κοινωνικού κεφαλαίου».
Το βιβλίο Inquiries into the Nature of Slow Money, Ιnvesting as if Food, Farms, and Fertility Mattered, Woody Tasch
Σύμφωνα με έκθεση της Pew Internet and American Life Project «Το Διαδίκτυο και η ύφεση», το 52% των ενήλικων Αμερικανών έχουν υποστεί μεγάλες οικονομικές απώλειες κατά τη διάρκεια της ύφεσης, ενώ το 35% εξ αυτών είδαν τις επενδύσεις τους να περιορίζονται στη μισή τους αξία.
Η έρευνα επισημαίνει ότι το 69% των ενήλικων Αμερικανών έχουν στραφεί στο Διαδίκτυο για να βρουν βοήθεια με τα προσωπικά οικονομικά τους προβλήματα και να συλλέξουν πληροφορίες για την ύφεση. «Οι χρήστες του Διαδικτύου είναι σε διπλή εκστρατεία σε αυτή την ύφεση», σημειώνει ο Λι Ρέινι, ένας από τους συγγραφείς της έρευνας και διευθυντής της Pew Internet and American Life Project, που εδρεύει στην Ουάσιγκτον.
«Αναζητούν πρακτικές συμβουλές για το πώς να επιβιώσουν», σημειώνει ο κ. Ρέινι και συμπληρώνει: «Καταφεύγουν στο Διαδίκτυο ώστε να κατανοήσουν τι πήγε λάθος και ποιες πολιτικές θα διορθώσουν την οικονομία. Σε πολλές περιπτώσεις, το Διαδίκτυο είναι και ο δρόμος για την ανταλλαγή ιδεών και οργισμένων εκφράσεων για τις δύσκολες αυτές στιγμές και παράλληλα μία πηγή σχολίων από ειδικούς.
Μεταξύ των αποκαλούμενων «διαδικτυακών οικονομικών χρηστών», το 67% χρησιμοποιούν το Ίντερνετ για να βρουν τη χαμηλότερη τιμή ενός προϊόντος που τους ενδιαφέρει. Το 52% χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο ώστε να κατανοήσει τα οικονομικά προβλήματα, ενώ το 41% αναζητά πληροφορίες για νέες θέσεις εργασίας.
Η ευτυχία είναι σαν το ποδήλατο. Το μαθαίνεις και δεν το ξεχνάς ποτέ. Οσο δε πιο πολύ προπονείσαι τόσο βελτιώνεσαι. Μπορείτε να το πιστέψετε; Κι όμως κάποιοι ισχυρίζονται πως η ευτυχία μαθαίνεται και όσοι αποφάσισαν να την κατακτήσουν φαίνεται πως τα καταφέρνουν.Ο Λόρενς Σόρτερ μάλιστα ασχολείται με την ευτυχία επαγγελματικά. Διδάσκει σε μικρά γκρουπ πώς να γίνουν ευτυχισμένοι και το βιβλίο του «Το μυστικό της αισιοδοξίας» γνωρίζει μεγάλη επιτυχία.
Ποιο είναι το μυστικό της ευτυχίας; Ποιο το μυστικό των ευτυχισμένων ανθρώπων; Τι πρέπει να κάνουμε για να αδράξουμε την ευτυχία μας και να τη γευτούμε; Μαθαίνεται η ευτυχία; Γεννιόμαστε ευτυχισμένοι; Υπάρχουν συνταγές για να βρει κανείς την ευτυχία και συνταγές για να τη διατηρήσει; Ολως παραδόξως, απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα δίνουν το τελευταίο διάστημα οι οικονομικές επιστήμες. Οντως, υπάρχει μια σχολή σκέψης που εξαπλώνεται σταδιακά: είναι «η οικονομία της ευτυχίας», η οποία δηλώνει την παρουσία της σε διεθνή φόρα.
Ενενήντα χιλιάδες άνθρωποι από 46 χώρες απάντησαν σε ερωτηματολόγια, διαδικασία που ανανεώνεται ανά τετραετία, εδώ και τριάντα χρόνια, στο πλαίσιο του World Values Survey, μια παγκόσμια μελέτη για τις αξίες. Τι μαθαίνουμε από τα αποτελέσματά της; Πρώτον να απαλείφουμε από τη ζωή μας ό,τι δεν μας κάνει ευτυχισμένους. Αυτοί οι οικονομολόγοι εκτιμούν πως ένα ετήσιο εισόδημα 15.000 ευρώ εξασφαλίζει όλες τις απαραίτητες ανάγκες μας και δεν χρησιμεύει σε τίποτε να κερδίζουμε παραπάνω. Πράγματι αν συνηθίσουμε σε ένα υψηλότερο εισόδημα, καταναλώνουμε περισσότερο και επιθυμούμε και άλλα. Δεύτερον, η ευφυΐα δεν επηρεάζει καθόλου την ευτυχία. Το μορφωτικό επίπεδο την επηρεάζει ελαφρά , ενώ άντρες και γυναίκες είναι ίσοι απέναντι στην κατάκτηση της ευτυχίας.
Αντίθετα, ο γάμος ή μια σταθερή μακροχρόνια σχέση, η καλή υγεία, μια καλή εργασία, η πίστη σε κάποια θρησκεία, η εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση της χώρας, η ολιγόωρη παρακολούθηση τηλεόρασης και η παρουσία δίπλα μας καλών και στενών φίλων είναι οι παράγοντες που μας βοηθούν να προσεγγίσουμε την ευτυχία. Και ακόμη η οικονομία της ευτυχίας είναι αντίθετη στη γεωγραφική κινητικότητα των ανθρώπων, καθώς τους αποξενώνει από τους φίλους τους. Επίσης, προτιμά τον πληθωρισμό από την ανεργία και είναι αντίθετη στην ελαστικοποίηση της εργασίας.
Είχα υποσχεθεί ότι δεν θα μπω στη διαδικασία ποτέ ξανά να αποκτήσω πρόσβαση μέσω e-banking μια που οι τράπεζες δεν μου εμπνέουν καμία εμπιστοσύνη για τα συστήματα ασφαλείας τους. Ο ξάδελφος μου στην Αμερική πριν λίγα χρόνια έχασε όλη του την περιουσία και βρέθηκε στο δρόμο με ένα κλικ. Βρισκόταν για μετεκπαίδευση λίγων ημερών στην Ευρώπη όταν έλαβε ένα SMS από τον χρηματιστή του ότι οι εντολές του είχαν εκτελεστεί. Θορυβημένος μια που δεν είχε δώσει καμία εντολή κίνησης του λογαριασμού του κάλεσε τον χρηματιστή του για να μάθει ότι είχε λάβει εντολή πλήρους ρευστοποίησης του συνόλου του χαρτοφυλακίου του.
Ξέρετε το μυαλό παίρνει ανάποδες στροφές σε τέτοιες περιπτώσεις. Υποψιάστηκε τη σύζυγό του. Οτι τον εγκαταλείπει παίρνοντας τα όλα. Την καλεί αλλά κι εκείνη πέφτει από τα σύννεφα. Να μην τα πολυλογούμε, είχε πέσει θύμα hacking. Είχαν κλέψει τους κωδικούς του και αφού ρευστοποίησαν όλα τα περιουσιακά του στοιχεία έδωσαν εντολή να μεταφερθούν τα χρήματα εκτός ΗΠΑ. Το FBI μπόρεσε να εντοπίσει κάποια ηλεκτρονικά ίχνη στη Ρωσία. Αλλά τα χρήματα πέταξαν, ανεπιστρεπτί. Οι δύο χώρες δεν συνεργάζονται για την αποκάλυψη τέτοιων εγκληματιών.
Απλά παθαίνεις το έμφραγμα και τελειώνεις ήσυχα-ήσυχα. Πριν λίγες ημέρες όμως αποφάσισα να συνδεθώ ηλεκτρονικά μια που ήθελα να απομονωθώ λόγω διακοπών. Η τράπεζα όμως δεν σε αφήνει. Μετά από 10 αποτυχημένες εισόδους στο σύστημα, μετά από ν συνομιλίες με αυτόματα συστήματα εξυπηρέτησης, φωνητικές πύλες, αναμονές, κλειδάριθμους κτλ κτλ, πρόσβαση δεν έχω αποκτήσει. Μόνο τα γνωστά ακατανόητα μηνύματα λάθους. Ακατανόητα ακόμα και για τους υπαλλήλους τηλεφωνικής υποστήριξης. Ετσι αύριο θα αναγκαστώ να επιστρέψω στο κατάστημα της τράπεζας μήπως και βγάλουμε άκρη.
Τα νεύρα μου σωμιές… Πότε, πότε επιτέλους θα δουλεύουν τα μηχανήματα για εμάς και όχι εμείς για αυτά; Είμαι έτοιμη για απόσυρση σε κοινόβιο της Δανίας.
Σήμερα στα σεμινάρια της Ερμούπολης παρακολούθησα μία παρουσίαση για το Πανεπιστήμιο των Ορέων. Μένει να αποδειχθεί αν θα είναι και των ωραίων. Πρόκειται ουσιαστικά για μία κραυγή αγωνίας για το μέλλον των ορεινών περιοχών της Κρήτης που εγκαταλείπονται εξαιτίας των οξυμμένων προβλημάτων και την εκπέμπει η πανεπιστημιακή κοινότητα της μεγαλονήσου.
Η νέα αυτή οργάνωση, η οποία σκοπό έχει να παρέμβει στη βάση της κοινωνίας αλλάζοντας τα πρότυπα ευημερίας, προστατεύοντας παράλληλα το ανθρώπινο και φυσικό περιβάλλον, και προβάλλοντας την ενίσχυση της παραδοσιακής οικονομίας και τον επαναπροσδιορισμό της ανθρώπινης ευτυχίας, αποτελείται τόσο από πανεπιστημιακούς όσο και από απλούς Κρήτες.
Αυτή η ομάδα λοιπόν επιχειρεί να πάρει την κατάσταση στα χέρια της, διεισδύοντας στον πυρήνα των προβλημάτων των κατοίκων των ορεινών περιοχών της Κρήτης, ώστε να ανακόψουν το κύμα φυγής του πληθυσμού και την έξαρση της παραβατικότητας ιδιαίτερα ανάμεσα στους νέους.
Στην κατεύθυνση αυτή, ιδρύθηκε το «Πανεπιστήμιο των Ορέων», το οποίο θα υλοποιεί το πρόγραμμά του βασιζόμενο στον συνδυασμό της επιστημονικής γνώσης και θα παράγει βιωματική γνώση για την ανάπτυξη προϋποθέσεων για βιώσιμη ανάπτυξη στην ορεινή και νησιωτική περιφέρεια.
Το πρόγραμμα του Πανεπιστημίου των Ορέων περιλαμβάνει τέσσερις παράλληλες δράσεις. Η πρώτη θα είναι τα ελεύθερα μαθήματα για το ευρύ κοινό με έμφαση στη λαϊκή παράδοση. Η δεύτερη αφορά τα παραδοσιακά επαγγέλματα και τις δεξιοτεχνίες. Η τρίτη θα επικεντρωθεί στην υγεία, στο δημογραφικό πρόβλημα και στη διατροφή, ενώ η τέταρτη δράση θα αφορά τη βιώσιμη ανάπτυξη, τον επαγγελματικό προσανατολισμό των νέων, την οικιστική πολιτική και το περιβάλλον. Στόχος είναι οι δράσεις αυτές να μην περιορίζονται στην απλή διδασκαλία, αλλά να υπάρχει αλληλεπίδραση, ώστε ο διδάσκων να διδάσκεται και ο διδασκόμενος να διδάσκει.
Σε μια εποχή που το Πανεπιστήμιο με την κλασική του δομή αμφισβητείται, η δράση αυτή φιλοδοξεί να αποτελέσει την «κοινωνική επέκταση» του πανεπιστημιακού ιδρύματος Κρήτης και να εξελιχθεί. Το εγχείρημα έχει ήδη αρχίσει να λειτουργεί πιλοτικά στο Οροπέδιο Λασιθίου, στον ορεινό Μυλοπόταμο και στο Οροπέδιο του Ομαλού στα Χανιά.
Είναι ενδιαφέρον να παρακολουθήσουν οι κοινωνιολόγοι τα δύο διαφορετικά μοντέλα ανάπτυξης που έχουν αναπτυχθεί στη μεγαλόνησο. Από τη μία έχουμε την περίπτωση Ζωνιανών που έχουν δημιουργήσει το δικό τους καπετανάτο. Εδώ και πολλά χρόνια, η Κρήτη ταλαιπωρείται από μιαν αρρωστημένη μετάλλαξη της λεβεντιάς σε μιαν ανεξήγητη αποδοχή της ανομίας και της κυριαρχίας οργανωμένων νταήδων. Τα Ζωνιανά, όπου ακόμη δοκιμάζεται η αποφασιστικότητα του κράτους, είναι η πιο κραυγαλέα απόδειξη μιας κατάστασης η οποία θέτει σε κίνδυνο την κοινωνία του νησιού. Μετά την κατάρρευση της κτηνοτροφίας άρχισαν να ζουν με τις επιδοτήσεις των Ε.Ε. αλλά όταν ήρθε ο έλεγχος από την Ένωση φυσικά αναγκάστηκαν να τους διώξουν. Μετά ήταν σχετικά εύκολο να διώξουν όλες τις αρχές. Λίγα χιλιόμετρα πιο πέρα τα Ανώγεια έχουν αναπτύξει δημοτικούς μηχανισμούς απορρόφησης των κοινοτικών κονδυλίων και σημειώνουν αναπτυξιακή πρόοδο.
Το Πανεπιστήμιο των Ορέων είναι μία προσπάθεια να αξιοποιηθεί το ανθρώπινο κεφάλαιο και να αλλάξει το πρότυπο ευημερίας. Κάτι που σε λίγο θα το έχουμε ανάγκη σε όλη τη χώρα με το πρότυπο “μεζονέτα -πισίνα- τζιπ – ραχάτι” που έχουμε ενσωματώσει. Ισως λοιπόν μία πολιτική ανοησία, αυτή της διασποράς 70 πανεπιστημιακών τμημάτων σε κάθε χωριό της Ελλάδας να μετατραπεί σε συγκριτικό πλεονέκτημα και να γίνει μοχλός ανάπτυξης. Χρειαζόμαστε περισσότερες τέτοιες πρωτοβουλίες. Θέλουμε π.χ. το πανεπιστήμιο του γιαλού για τη Μύκονο και τη Ρόδο…
H προσήλωση του Βενιζέλου στη Σμύρνη υπήρξε εξαρχής άστοχη, τόσο από στρατιωτική όσο και από οικονομική άποψη. Η στρατιωτική άποψη έχει συζητηθεί περισσότερο, επειδή συνδέεται άμεσα με την επέλευση της Μικρασιατικής Καταστροφής, που δικαίωσε με τον πιο τραγικό τρόπο τις αρνητικές εκτιμήσεις. Οπως είχε έγκαιρα διαγνώσει ο Ιωάννης Μεταξάς, η γεωγραφική διαμόρφωση της Δυτικής Μικράς Ασίας καθιστούσε προβληματική τη χάραξη «φυσικών» συνόρων που θα εξασφάλιζαν αποτελεσματική άμυνα. Κατά συνέπεια, για την Ελλάδα ήταν μακροπρόθεσμα δυσβάστακτο ή και εντελώς ανέφικτο να διατηρήσει τη Σμύρνη και τα παράλια της Μικράς Ασίας πολεμώντας διαρκώς με την Τουρκία, που δεν επρόκειτο ποτέ να συμφιλιωθεί με την απώλειά τους.
Αντίθετα, η οικονομική άποψη δεν έχει συζητηθεί σχεδόν καθόλου, επειδή ακριβώς συνδέεται με την προοπτική που ματαίωσε η Καταστροφή, δηλ. με την προοπτική οριστικής ενσωμάτωσης της Σμύρνης στο ελληνικό κράτος. Οπως είναι γνωστό, η οικονομική ακμή της Σμύρνης και κατ’ επέκταση η οικονομική και πνευματική άνθηση του Ελληνισμού εκεί, πήγασε από τη σημασία που απέκτησε η πόλη ως το κύριο λιμάνι («πνεύμονας») για το εξωτερικό εμπόριο της Μικράς Ασίας. Αν όμως νέα κρατικά σύνορα είχαν αποκόψει τη Σμύρνη από την ευρύτερη μικρασιατική ενδοχώρα της, η πόλη θα είχε αναπόφευκτα μαραζώσει ως οικονομικό κέντρο.
Διαβάστε τη συνέχεια του άρθρου του Γιώργου Θ. Μαυρογορδάτου στην Καθημερινή
Σε… «καρφιά» επιχειρεί να μετατρέψει τους πολίτες το υπουργείο Οικονομικών. Εχει δημιουργήσει ολοκληρωμένη φόρμα «καταγγελιών», που θα γίνονται από πολίτες για συμπολίτες τους. Η φόρμα έχει ήδη ανέβει στο site της ΥπΕΕ (πρώην ΣΔΟΕ).
Οι πολίτες πρώτοι θα μπορούν να «δίνουν» ονοματεπώνυμο και τηλέφωνο, ΑΦΜ μέχρι και επαγγελματική δραστηριότητα του καταγγελλόμενου. Καλούνται δηλαδή οι πολίτες να υποκαταστήσουν τον ελεγκτικό μηχανισμό του υπουργείου Οικονομικών…
«Η Ιστορία γερνούσε γοργά ωριμάζοντας σταθερά από νέα και πυρακτωμένα συμφέροντα», έγραφε ο Μπαλζάκ στο «Χαμένες ψευδαισθήσεις» περιγράφοντας την κρίση της αστικής κοινωνίας στη Γαλλία του 19ου αιώνα. Μιας κοινωνίας που είχε προκύψει έναν αιώνα πριν, από τη γαλλική επανάσταση του 1789. Κι όμως, όλοι μύριζαν «την πτωματική οσμή μιας κοινωνίας που σβήνει». Παραλληλισμοί με την Ελλάδα του σήμερα;
Η κρίση είναι πολύπλευρη και θεσμική, σε κάθε επίπεδο του συστήματος. Η κοινωνία, η οποία απείχε από τις τελευταίες εκλογές με αίτημα το «ρετουσάρισμα» του παρηκμασμένου πολιτικού συστήματος, δεν είναι αυτή που την ίδια στιγμή λειτουργεί τριτοκοσμικά, χρυσοπληρώνοντας την παρα-Παιδεία, τα φακελάκια και κάθε λογής άλλους «μεσάζοντες»;
Αν λοιπόν, το «μήνυμα» περιορίζεται στη διαμαρτυρία του τύπου «εσείς γιατί τρώτε, πλουτίζετε και βγάζετε βίλες, ενώ σε μας δεν κάνετε ούτε ένα ρουσφέτι;», τότε ήδη όλοι μας χορεύουμε πάνω σε μια χώρα που το πτώμα της μαυρίζει στην παραλία. Έτσι, πολύ απλά, στις επόμενες εκλογές θα επιλέξουμε αυτόν που πιστεύουμε ότι έχει την «τεχνογνωσία», να τρώει με τη σέσουλα μεν, αλλά να δίνει κάτι παραπάνω στο λαουτζίκο.
Οι Μάρξ-Εγκελς έγραφαν για τη συμπεριφορά των μεσαίων στρωμάτων σε περιόδους κρίσης: «Οι μεσαίες τάξεις, ο μικρός βιομήχανος, ο μικρέμπορας, o βιοτέχνης, ο αγρότης, όλοι αυτοί πολεμούν την αστική τάξη για να διατηρήσουν την ύπαρξή τους σαν μεσαίες τάξεις και να σωθούν απ’ τον αφανισμό. Δεν είναι λοιπόν επαναστατικές αλλά συντηρητικές. Κάτι παραπάνω, είναι αντιδραστικές, γιατί ζητούν να στρέψουν προς τα πίσω τον τροχό της ιστορίας»
Τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που προκύπτουν από τις καινοτόμες επιχειρηματικές προτάσεις τους, παρουσίασαν κατά τη διάρκεια δυο εμπορικών εκθέσεων, μαθητές από 28 δημόσια και ιδιωτικά σχολεία όλης της χώρας, που συμμετέχουν φέτος στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Εικονική Επιχείρηση» του Σωματείου «Επιχειρηματικότητα Νέων» – Junior Achievement Greece. Οι δύο εκθέσεις πραγματοποιήθηκαν την Τρίτη 28 Απριλίου και την Πέμπτη 30 Απριλίου, στο Ευγενίδειο Ίδρυμα στην Αθήνα και στο κέντρο ΝΟΗΣΙΣ στη Θεσσαλονίκη αντίστοιχα.
Από τις 26 εικονικές επιχειρήσεις που παρουσιάστηκαν διακρίθηκαν τρεις. Το βραβείο για την «Καλύτερη Εταιρία» κέρδισε η εταιρία «EcoSeeds s.a» που παρουσίασε η Ελληνογαλλική Σχολή Καλαμαρί στην Θεσσαλονίκη, το βραβείο για το «Καλύτερο Περίπτερο» της εικονικής εταιρείας έλαβε η ομάδα από το Γενικό Λύκειο Μαυροθάλασσας Σερρών, παρουσιάζοντας την πρόταση «Σαπωνοποιεία «ΛΕΩΝ Α.Ε.», ενώ το βραβείο για το πιο «Καινοτόμο Προϊόν» έλαβε η ομάδα από το Γενικό Λύκειο Άργους Ορεστικού, Καστοριάς, η οποία πρότεινε την εικονική εταιρία με τίτλο «MAM-ies, Babyplan»
Οσοι έζησαν τον πυρετό του χρηματιστηρίου με τις dot.com που ξεφύτρωναν σα μανιτάρια ίσως θυμούνται μερικά από τα ονόματα που έχουν διαγραφεί γιατί απλά τερμάτισαν το σύντομο βίο τους. Οι κυκλωμένες έχουν πουληθεί.
Η σύγχρονη, «πραγματική» θεωρία κυκλικής επιχειρηματικής πορείας σωρεύει ένα «βουνό» μαθηματικών πάνω από μοντέλα, με κύριο αποτέλεσμα την ελαχιστοποίηση της «καταστροφικότητας» της «δημιουργίας». Η σύγχρονη θεωρία καταφέρνει να συνδυάσει τεχνολογικούς κύκλους ευημερίας και ύφεσης με αγορές σε διαρκή κάθαρση.
Πώς επιτυγχάνεται αυτό το κόλπο; Όταν ένα πιθανό τεχνολογικό «σοκ» αυξάνει τους πραγματικούς μισθούς, οι εργαζόμενοι θα δουλεύουν περισσότερο, συμβάλλοντας στην αύξηση της παραγωγής. Στον απόηχο ενός αρνητικού «σοκ», οι εργαζόμενοι αυξάνουν το χρόνο εκτός εργασίας, συντελώντας στη μείωση της παραγωγής.
Ο καπιταλισμός έχει συμβάλει στη βελτίωση των ανθρωπίνων συνθηκών, δήλωσε ο οικονομολόγος Τζόσεφ Σουμπέτερ, μέσω «ενός διαρκούς «ξεσπάσματος» δημιουργικών καταστροφών», τις οποίες παρομοιάζει με τη δαρβίνεια διαδικασία της φυσικής επιλογής για τη διασφάλιση της «επιβίωσης του πιο δυνατού».
Ο Φώτης Γεωργελές πάντα καίριος σχολιάζει τα ελληνικά πράγματα: “Κατά έναν περίεργο τρόπο σ’ αυτή τη χώρα έχουμε πιστέψει ότι η ζωή είναι εύκολη. Ότι δεν χρειάζεται να δουλεύουμε σκληρά, δημιουργικά, ότι πρέπει να κάνουμε πράγματα καλύτερα και φτηνότερα από τους άλλους, ότι πρέπει να εκπαιδευόμαστε και μάλιστα διαρκώς γι’ αυτό. Ότι πρέπει να επενδύουμε και να πληρώνουμε τις ζημιές μας. Στις δημοσκοπήσεις εκφράζουμε την αποδοκιμασία μας στην κυβέρνηση, στα κόμματα, στις συζητήσεις κατηγορούμε το πολιτικό σύστημα. Αυτή η γενική από όλους αποδοκιμασία νομίζω ότι είναι το πιο αποπροσανατολιστικό στοιχείο της κατάστασης, στην πραγματικότητα τη διαιωνίζει. Στ’ αλήθεια δεν θέλουμε να αλλάξει, απλώς είμαστε θυμωμένοι γιατί δεν μπορεί πια να μας παρέχει όσα μέχρι τώρα μας εξασφάλιζε.
Έχουμε αυτό το πολιτικό σύστημα γιατί αυτό είναι το οικονομικό και κοινωνικό μας επίπεδο. Η ρηχή οικονομική ανάπτυξη αντιπροσωπεύεται από ένα πολιτικό σύστημα χαμηλής ποιότητας και αυτό το πολιτικό σύστημα με τη σειρά του μπλοκάρει την οικονομική ανάπτυξη. Ένας φαύλος κύκλος που δεν θέλουμε να τον αντιμετωπίσουμε, απλώς μεταφέρουμε το κόστος του λογαριασμού συνεχώς προς τους νεότερους που θα παραλάβουν τη χρεοκοπία.
Τα κόμματα της δημαγωγίας λένε ότι φταίει η «πλουτοκρατία», τα μέσα ενημέρωσης του λαϊκισμού ότι φταίνε οι «νεοφιλελεύθερες οδηγίες του ανάλγητου Αλμούνια». Ακούγονται ευχάριστα γιατί είναι βολικά. Σ’ αυτή τη χώρα θέλουμε να πιστεύουμε ότι όλοι μπορούμε να γινόμαστε δημόσιοι υπάλληλοι, να μας πληρώνει το κράτος κι αν όχι, τουλάχιστον να επιδοτεί τα αγροτικά προϊόντα μας, να παίρνουμε πρόωρες συντάξεις, να μας διασφαλίζει τον κατώτατο μισθό στα 1.500 καθαρά με υπουργική απόφαση και να «απαγορεύει» τις απολύσεις. Να εξασφαλίζει «μόνιμη δουλειά» στους φοιτητές που σπουδάζουν σε σχολές όπου «δεν είναι συνδεδεμένη η γνώση με την παραγωγή». Θέλουμε δηλαδή μια δικιά μας επινόηση του συχωρεμένου του υπαρκτού σοσιαλισμού, αλλά με την απαίτηση να μη ζούμε όπως ζούσαν στην Αλβανία, να ζούμε όπως ζουν στο Μαϊάμι. Πώς διάολο μπορεί να γίνει αυτό το θαύμα; “
Οι online αγορές έχουν ακόμη δρόμο μπροστά τους. Οπως αναφέρουν οι ίδιοι οι «onliners», μόνον τρεις στους 10 αισθάνονται βολικά με τις συναλλαγές τους στο διαδίκτυο. Το 70% δηλώνει ότι αισθάνεται «κατά κάποιο τρόπο βολικά» ή και «πολύ λίγο βολικά».
Οι ηλεκτρονικές απάτες και ο κίνδυνος της απώλειας προσωπικών στοιχείων και δεδομένων, είναι οι κυριότεροι φόβοι των Ελλήνων «onliners». Ακολουθούν οι ασαφείς περιγραφές των προϊόντων και ο περιορισμένος αριθμός προϊόντων που παρουσιάζονται ηλεκτρονικά. Στη συνέχεια έρχονται προβλήματα που άπτονται της τεχνογνωσίας του χρήστη και τέλος υπάρχουν κάποιοι -λιγότερο του 10%- που παραπονούνται ότι τα προϊόντα που τους παραδίδονται δεν είναι εκείνα που παρήγγειλαν ή/και καθυστέρησαν να τους παραδοθούν.
Από την άλλη πλευρά, το διαδίκτυο φαίνεται να εξυπηρετεί ιδιαίτερα όλους εκείνους που θέλουν να συγκρίνουν τιμές. Στην πράξη η σύγκριση τιμών που μπορούν να έχουν ηλεκτρονικά οι χρήστες -χωρίς κόστος και χάσιμο χρόνου- για τα προϊόντα που ενδιαφέρονται ν’ αγοράσουν, είναι ο σημαντικότερος παράγοντας στις δραστηριότητες αγορών. Ακολουθεί η ηλεκτρονική πληροφόρηση από τον διαδικτυακό τόπο του κατασκευαστή του προϊόντος, η πληροφόρηση για τον τρόπο μετάβασης στο κατάστημα κ.ο.κ.
Οι φίλοι μας οι Αμερικανοί ανησυχούν όπως διαφαίνεται από άρθρο των NY Times:
Αναφερόμενος στις χρηματιστηριακές κρίσεις και το πόσο μπορούν να εκθέσουν αδύναμες εταιρείες και κράτη, ο Γουόρεν Μπάφετ είχε δηλώσει ότι «μόνο όταν φύγει η παλίρροια, καταλαβαίνεις ποιος δεν φοράει μαγιό». Πόσο δίκιο είχε! Οι ΗΠΑ αποδεικνύεται ότι κολυμπούσαν γυμνές – με περισσότερους από έναν τρόπους.
Οι πιστωτικές «φούσκες» είναι σαν την παλίρροια. Μπορούν να σκεπάσουν τη σκουριά. Στην περίπτωσή μας, η πρόσθετη καταναλωτική ζήτηση και οι θέσεις εργασίας που προήλθαν από την πιστωτική και οικιακή φούσκα, απέκρυψαν όχι μόνο τη βιομηχανική αδυναμία, αλλά κάτι ακόμα χειρότερο, το πόσο πίσω έχουμε μείνει στη βασική εκπαίδευση και πόσο μας κοστίζει αυτό πλέον. Αυτό είναι το συμπέρασμα της νέας έρευνας της συμβουλευτικής εταιρείας McKinsey με τίτλο «Ο οικονομικός αντίκτυπος του ακαδημαϊκού χάσματος στα σχολεία των ΗΠΑ».
Τις δεκαετίες ’50 και ’60, οι ΗΠΑ υπερίσχυαν σε παγκόσμιο επίπεδο ως προς τη βασική εκπαίδευση, αλλά και την οικονομική απόδοση. Τις δεκαετίες του ’70 και ’80, ήμασταν ακόμα πρώτοι, αλλά με μικρότερο προβάδισμα, ενώ εξακολουθούσαμε να ηγούμαστε και της οικονομικής δραστηριότητας, και πάλι όμως με τις μεγάλες οικονομίες, όπως της Κίνας, να πλησιάζουν. Σήμερα έχουμε μείνει πίσω, και στον μέσο όρο αποφοίτων λυκείου, αλλά και στην ποιότητά τους. Ακολουθούν οι συνέπειες.
Για παράδειγμα, το 2006 στη Διεθνή Μαθητική Αξιολόγηση, που βαθμολογεί το επίπεδο μόρφωσης για ηλικίες κάτω των 15, η ΗΠΑ κατετάγη 25η και 24η σε σύνολο 30 χωρών, σε μαθηματικά και επιστήμες αντίστοιχα. Αυτό τοποθετεί τον μέσο Αμερικανό μαθητή στο ίδιο επίπεδο με τον αντίστοιχο της Πορτογαλίας και της Σλοβακίας, «σε αντίθεση με μαθητές από χώρες που είναι πιο ανταγωνιστικές στον τομέα των υπηρεσιών και παρέχουν υψηλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας, όπως ο Καναδάς, η Ολλανδία, η Κορέα και η Αυστραλία», τονίζει η McKinsey. «Οσο περισσότερο παραμένουν οι Aμερικανοί μαθητές στα σχολεία, τόσο χειρότερα αποδίδουν σε σχέση με τους συνομηλίκους τους σε άλλες χώρες», συμπληρώνει.
Στον αντίποδα, υπάρχει πληθώρα εκπαιδευτικών καινοτομιών στις ΗΠΑ αυτήν τη στιγμή, αλλά είναι διασκορπισμένες, δημιουργώντας ακαδημαϊκό χάσμα ανάμεσα σε λευκούς, Αφροαμερικανούς, Λατίνους και σε διαφορετικά εισοδήματα. Χρησιμοποιώντας ένα οικονομικό μοντέλο που δημιουργήθηκε για την έρευνα, η McKinsey υπολόγισε, με στατιστικά της περιόδου 1983–1998, το οικονομικό κόστος αυτού του χάσματος σήμερα. Αν οι ΗΠΑ είχαν κλείσει το διεθνές χάσμα και είχαν αυξήσει την εκπαιδευτική τους απόδοση στο επίπεδο χωρών όπως η Φινλανδία και η Νότια Κορέα, τότε το ΑΕΠ των ΗΠΑ το 2008 θα ήταν 1,3 τρισ. με 2,3 τρισ. δολάρια υψηλότερο. Παρομοίως, αν είχε κλείσει το χάσμα μεταξύ της απόδοσης των μαύρων και Λατίνων μαθητών με τους λευκούς, καθώς και το χάσμα μεταξύ των χαμηλόμισθων με τους υπολοίπους, τότε το ΑΕΠ των ΗΠΑ θα ήταν κατά 310 – 525 δισ. δολ. και 400 – 670 δισ. δολ. μεγαλύτερο αντίστοιχα.
Υπάρχουν βέβαια και ελπιδοφόρα σημάδια, με τον πρόεδρο Ομπάμα να αναγνωρίζει την επείγουσα ανάγκη επένδυσης για τη βελτίωση του εκπαιδευτικού επιπέδου. Παράλληλα, με την πτώση της Wall Street, όλο και περισσότεροι μορφωμένοι νέοι θέλουν να δοκιμάσουν στη διδασκαλία. Η Γουέντι Κοπ, ιδρύτρια του οργανισμού «Teach for America» αναφέρει ότι οι αιτήσεις των αποφοίτων κολεγίου για θέσεις διδασκαλίας το 2010 έχουν αυξηθεί 40%. Ως έναν βαθμό, αυτό οφείλεται στην έλλειψη εργασίας οπουδήποτε αλλού. Από την άλλη, μπορεί να ερμηνευτεί και ως μία ανταπόκριση των μαθητών στην έκκληση για την επίλυση του προβλήματος, που η κυρία Κοπ πιστεύει ότι «η γενιά μας μπορεί να λύσει». Μακάρι να είναι έτσι, διότι, σήμερα, δεν είμαστε ένα έθνος που κινδυνεύει εκπαιδευτικά. Είμαστε ένα έθνος σε παρακμή και η γύμνια μας είμαι εμφανής.
Κι εμείς που είμαστε σε παρακμή, αναγνωρίζουμε άραγε την ανάγκη επένδυσης στην εκπαίδευση; Σίγουρα ναι, αλλά στα λόγια. Στα έργα;
Το Ohio University και το ινστιτούτο οικονομικών ερευνών Filene δημιούργησαν ένα κέντρο εικονικών οικονομικών αποφάσεων που ονομάζεται Virtual Finance στην Νήσο Credit Union μέσα στο παιχνίδι/ ψηφιακό κόσμο Second Life.
Στο Virtual Finance οι επισκέπτες θα μπορούν να παίρνουν μέρος σε μια προσομοίωση πραγματικών οικονομικών αποφάσεων όπως το να βγάλουν ένα δάνειο, να αγοράσουν ένα σπίτι, να χρηματοδοτήσουν μια επιχείρηση, να πληρώνουν γραμμάτια κτλ.
Σκοπός του εγχειρήματος είναι η εκπαίδευση νέων στην λογική ζητημάτων που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν και στην πραγματική ζωή καθώς έχει διαπιστωθεί ότι οι έφηβοι ολοκληρώνουν το σχολείο χωρίς να έχουν ουσιαστικά κριτήρια και δεξιότητες σε θέματα λήψης αποφάσεων για οικονομικά ζητήματα. Το Virtual Finance φιλοδοξεί να είναι μια αρχική πλατφόρμα για την εξέλιξη ενός εναλλακτικού εκπαιδευτικού εργαλείου το οποίο ίσως καταφέρει να πετύχει διαδραστικά εκεί που η παραδοσιακή εκπαίδευση έχει αποτύχει.
Η όλη εμπειρία διαρκεί περίπου 30 λεπτά αλλά σχεδιάζονται και συνέχειες καθώς το εγχείρημα κρίνεται ήδη ως επιτυχές.
Να προσθέσουμε εμείς ότι ίσως θα έπρεπε να εκπαιδευτούν ξανά και μερικοί μερικοί οικονομικοί παράγοντες της χώρας μας…
Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία στη σελίδα μας. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε τη σελίδα, θα υποθέσουμε πως είστε ικανοποιημένοι με αυτό.ΕντάξειΔιαβάστε περισσότεραΜη αποδοχή
Ο Βίκτωρ Κλέμπερερ… 
Άρθρα (RSS)