Terra Computerata

Η  Mαριάννα Tζιαντζή προβληματίζεται:

Η παιδική και η εφηβική ηλικία δεν ορίζονται μόνο βιολογικά, αλλά και με ιστορικούς, εργασιακούς, εκπαιδευτικούς, ακόμα και γεωγραφικούς όρους.

Τι συμβαίνει όμως όταν το παιδί ή ο έφηβος δεν μπαίνει στον κοινωνικό στίβο από την κύρια είσοδο, π.χ., μέσα από θεσμούς σαν τη Βουλή των Εφήβων ή τη Eurovision Junior, αλλά από το παράθυρο; Σοκ και δέος προκαλεί η πολύ μικρή ηλικία των διαδηλωτών της περασμένης Δευτέρας, των ειρηνικών και των ζωηρών. Ασφαλώς δεν πρόκειται για την πλειονότητα των μαθητών, όμως το γεγονός είναι ότι χιλιάδες ανήλικοι, στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις, βγήκαν στους δρόμους και ότι σήμερα η οργή εκδηλώνεται σε όλο και πιο νεαρές ηλικίες είτε εντός είτε εκτός του σπιτιού. «Θα ’μαι καλό παιδί, άριστος μαθητής, αρκεί στη διαδήλωση να σπάσεις ό,τι βρεις»: έτσι τραγούδησαν πολλά παιδιά το πασίγνωστο jingle για το παριζάκι. Δεν πρόκειται για πρόωρη πολιτικοποίηση, αλλά για άρνηση, απόρριψη, ασφυξία, για καταστάσεις που δεν γιατρεύονται με «προληπτικές προσαγωγές».

Κατά καιρούς δημοσιεύονται έρευνες που δείχνουν ότι μειώνεται η ηλικία της «πρώτης φοράς». Ολο και πιο μικροί οι νέοι δοκιμάζουν εξαρτησιογόνες ουσίες, νόμιμες ή παράνομες, ή παίρνουν ψυχοφάρμακα. Ολο και πιο μικρά τα παιδιά αποκτούν καταναλωτική ταυτότητα (ή μάλλον τους επιβάλλεται αυτή η ταυτότητα), όλο και πιο μικρά γνωρίζουν τον ανταγωνισμό και το φόβο καθώς, σε συνθήκες οικονομικής κρίσης, οι δικές μας ανασφάλειες μεταφυτεύονται σε άλλο ηλικιακό έδαφος.

Διαβάστε τη συνέχεια στην Καθημερινή

ενώ καταλήγει:

Σπασμωδική, βίαιη είναι η ενηλικίωση των παιδιών, όπως κρυφά βίαιη είναι και η καθήλωση πολλών ενηλίκων σε ένα νηπιακό, παιδαριώδες στάδιο σκέψης ή μάλλον μη σκέψης. Οπως χάνονται οι ενδιάμεσες εποχές και από τον χλιαρό χειμώνα περνάμε σε ένα ορμητικό καλοκαίρι, έτσι τείνουν να χαθούν και οι διαφορετικές ηλικίες του ανθρώπου. Εδώ δεν εκπληρώνεται το όνειρο της αιώνιας νεότητας, αλλά ο εφιάλτης της αιώνιας ανωριμότητας και του μοντέρνου πρωτογονισμού.

Ο κόσμος των μικρών και των μεγάλων όχι μόνο συρρικνώνεται, αλλά γίνεται όλο και πιο κατακερματισμένος και εικονικός και ας επιλέγουμε ατομικά τα σκηνικά του σαν να πρόκειται για τα υλικά της πίτσας. Διαλέγουμε ελεύθερα την τραγανή ή την αφράτη βάση, όμως δεν μπορούμε να διαλέξουμε έναν κόσμο με τέσσερις διακριτές εποχές, με καθαρό χώμα, αέρα και νερό και με τίμια εργασία για όλους.

Στο πλαίσιο της πρόληψης των προβλημάτων ψυχικής υγείας σε νέους, ξεκίνησε η λειτουργία της «Γραμμής Στήριξης παιδιών και εφήβων 116 111» της ΕΨΥΠΕ. Πρόκειται για έναν κοινό ευρωπαϊκό αριθμό τον οποίο μπορεί να καλέσει χωρίς χρέωση από σταθερό ή κινητό τηλέφωνο, παιδί ή έφηβος έως 18 ετών, όταν έχει ανάγκη στήριξης, συμβουλών και βοήθειας. Ο αριθμός λειτουργεί από Δευτέρα έως και Παρασκευή και ώρες από τις 2 μ.μ. έως τις 8.30 μ.μ. με την προοπτική να διευρυνθεί η λειτουργία του και τις πρωινές ώρες.

Με την έναρξη λειτουργίας της γραμμής 116 111, αυτόματα η «γραμμή-Σύνδεσμος 801 801 1177» που έχει θέσει σε λειτουργία εδώ και τέσσερα χρόνια η ΕΨΥΠΕ, μετατρέπεται σε τηλεφωνική υπηρεσία που απευθύνεται αποκλειστικά σε γονείς και ενήλικες οι οποίοι θέλουν να ενημερωθούν για προβλήματα ψυχικής υγείας παιδιών και εφήβων.

Έρευνα του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας και του Πανεπιστημίου του Τορόντο που έγινε από την Αμερικανίδα ψυχολόγο Γκέιλ Χέιμαν και που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Journal of Μoral Εducation» δείχνει ότι ακόμη και οι γονείς που δεν θέλουν να λένε ψέματα, καταφεύγουν σε αυτά για να ελέγχουν τη συμπεριφορά των παιδιών. Η Γκέιλ Χέιμαν εξέτασε 130 σπουδαστές αλλά και τους γονείς τους και διαπίστωσε ότι περισσότερο από 80% των γονέων είχαν χρησιμοποιήσει ψέματα κάποια στιγμή, ακόμη και εκείνοι που επέμειναν στα παιδιά τους ότι δεν ήταν ποτέ εξοικειωμένοι με τα ψέματα. Η έρευνα έδειξε ότι όταν τα παιδιά αντιληφθούν τα ψέματα, χάνουν την εμπιστοσύνη τους προς τους γονείς τους.

Η Αμερικανίδα ψυχολόγος Γκέιλ Χέιμαν υποστηρίζει ότι τα αντιφατικά μηνύματα που μπορεί να πάρει ένα παιδί όταν διαπιστώσει ότι οι γονείς του λένε ψέματα μπορεί να πλήξουν σοβαρά τη σχέση μεταξύ τους, θέτοντας μάλιστα το ερώτημα: «Εάν πείτε στα παιδιά ότι το “ψέμα είναι το χειρότερο πράγμα που μπορείτε να κάνετε», τι θα σκεφτούν όταν ανακαλύπτουν ότι εσείς οι ίδιοι τους έχετε πει ψέματα;».

Όσο όμως και αν γνωρίζουν οι γονείς ότι αυτή η μέθοδος δεν είναι η καλύτερη, προκειμένου να εξασφαλίσουν σε γρήγορα χρόνο τα επιθυμητά αποτελέσματα καταφεύγουν σε απειλές που κρύβουν ψέματα.

TA NEA

Διαβάστε στο openmag τι συνέβη σε ένα σχολείο της Θεσσαλονίκης. Περιστατικά που αντιμετωπίζουν τα σχολεία ολοένα και πιο συχνά.

…η υπόθεση πήρε μεγάλες διαστάσεις. Αυτές που παίρνει η φάτσα μας όταν βρεθούμε στους παραμορφωτικούς καθρέφτες ενός λούνα παρκ, αυτές που έχει η κοινωνία στην οποία ζούμε…

Μια μητέρα που θεώρησε ότι το παιδί της όχι μόνο αποβλήθηκε αλλά διαπομπεύτηκε κατέληξε την Παρασκευή το πρωί να παραπαίει ανάμεσα στο στούντιο του Αντένα , του Γιώργου Παπαδάκη και του γραφείου του Εισαγγελέα…Ένας διευθυντής σχολείου που σύμφωνα με κοινή ομολογία των μαθητών ήταν από τους πιο αγαπητούς στα παιδιά παραιτείται, η Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση διεξάγει ΕΔΕ, ο Δήμος της περιοχής εκδίδει σκληρές ανακοινώσεις.

Και γενικά όλοι εκδιδόμαστε κάπως έτσι σε σχολεία που οι καθηγητές έχουν χάσει πια το σεβασμό από τους μαθητές τους, γιατί στην εποχή μας τα πράγματα είναι ζόρικα και ο σεβασμός κερδίζεται δεν αποκτιέται αυτόματα με τον τίτλο, οι μαθητές πέφτουν θύματα βίας από άλλους μαθητές και μετατρέπονται πότε σε θύματα πότε σε θύτες, οι γονείς προσπαθούν να βρουν ένα ρόλο για να παίξουν αν μπορούν, η τοπική κοινωνία έτοιμη από καιρό για γρήγορες ετυμηγορίες και μικροπολιτικές.

Τα παιδιά που φορούν γυαλιά στο σχολείο δεν είναι τα μοναδικά που «στιγματίζονται» γιατί διαφέρουν από τα υπόλοιπα ως προς τα εξωτερικά χαρακτηριστικά τους. Ένα παιδί που έχει μερικά κιλά παραπάνω είναι για τους άλλους ο «χοντρός και άσχημος», το «βαρέλι». Ένα άλλο που υστερεί σε ύψος είναι ο «στούμπος». Ένα παιδί με λίγο πεταχτά αυτιά είναι ο «αυτιάς». Μάλιστα κάποιοι τον θεωρούν και χαζό. Το αποτέλεσμα είναι πολλά από αυτά τα παιδιά να αισθάνονται μειονεκτικά και να περιθωριοποιούνται.

Λεκτική βία
Παρόμοια είναι τα αποτελέσματα μελέτης («Βullying in Greek Ρrimary and Secondary Schools») που πραγματοποίησε η ερευνήτρια κ. Μαρία Σαπουνά από το Πανεπιστήμιο Warwick, στη Βρετανία. Η έρευναπου έγινε σε 1.758 μαθητές σχολείων της Θεσσαλονίκης- έδειξε ότι η πιο συνηθισμένη μορφή εκφοβισμού τόσο στο δημοτικό όσο και στο γυμνάσιο είναι τα παρατσούκλια με τα οποία «στολίζουν» κάποια παιδιά τους συμμαθητές τους.

Διαβάστε όλο το άρθρο στα Νέα

Η Ανθή Δοξιάδη μας θυμίζει κάποια συμπτώματα της δυσλεξίας από τις σελίδες της Γυναίκας:

Δεν έχουν καλό συντονισμό χεριών και ποδιών. Συχνά, όταν τα παρακολουθείς σε μάθημα τένις, είναι σαν να έχουν μια τρύπα στο κέντρο της ρακέτας τους.
Δυσκολεύονται πολύ να ξεχωρίσουν το δεξί από το αριστερό χέρι και πόδι.
Δυσκολεύονται πολύ να μάθουν να λένε την ώρα ενώ οι συνομήλικοί τους το κάνουν χωρίς πολλά πολλά.
Δυσκολεύονται να μάθουν τους πίνακες του πολλαπλασιασμού και την αυτόματη πρόσθεση και αφαίρεση από το 1 έως το 20. Το χαρακτηριστικό που συμβαίνει είναι ότι τα λέμε μαζί τους όλο το βράδυ, τα έχουμε κολλήσει γύρω γύρω στην μπανιέρα, τα ξαναλέμε στο πρωινό, τα τραγουδάμε στο αυτοκίνητο και φθάνοντας στο σχολείο… δεν τα ξέρουν. Τρελαίνεσαι; Ναι. Και όχι. Σημειώνεις, όμως, ότι ίσως υπάρχει η πιθανότητα δυσλεξίας.
Τα παιδιά αυτά συχνά έχουν καταπληκτική παρατηρητικότητα. Προσοχή! Οχι ότι όποιο παιδί είναι παρατηρητικό και βρίσκει πράγματα ή παρατηρεί όταν κάτι έχει μετακινηθεί στο σπίτι, αμέσως εμείς κάνουμε διάγνωση δυσλεξίας. Αλλά σε μια ολόκληρη εικόνα με διάφορα συμπτώματα, μπορεί αυτό να σημαίνει και δυσλεξία.
Οταν πια αρχίσει το διάβασμα και η γραφή, τα πράγματα γίνονται πιο φανερά. Συλλαβίζουν ενώ οι άλλοι διαβάζουν. Το γράψιμό τους είναι συχνά άθλιο και γράφουν το 6 ως 9 και πολλά γράμματα συνεχώς ανάποδα -το β, το α, το ρ… ό,τι τέλος πάντων μπορεί να γραφτεί ανάποδα! Εδώ, μια πολύ πρακτική συμβουλή ουσίας: οι φωτισμένοι δάσκαλοι επιτρέπουν στους γονείς να γράψουν εκείνοι την έκθεση που θα τους υπαγορεύσουν τα δυσλεξικά παιδιά τους. Ετσι οι ιδέες και τα συναισθήματα που θέλουν να εκφράσουν, η δημιουργικότητα και η εφευρετικότητά τους στο γράψιμο δεν πνίγεται και δεν στερεύει επειδή δεν μπορούν να τα καταφέρουν με τις τεχνικές λεπτομέρειες της γραφής και της ορθογραφίας. Το ίδιο και με την Ιστορία. Επιτρέπουν να τους διαβάσει κάποιος τις πέντε σελίδες, έτσι ώστε να συγκεντρωθούν στο νόημα αντί να παλεύουν με την ανάγνωση του κειμένου. Αυτά, οι φωτισμένοι δάσκαλοι. Οι μη φωτισμένοι τα απαγορεύουν. Α, και κάτι άλλο: οι φωτισμένοι διορθώνουν πέντε σοβαρά λάθη στην ορθογραφία της έκθεσης και όχι πενήντα, γιατί στην έκθεση σημασία έχει το νόημα και δεν θέλουν να αποθαρρύνουν το παιδί επιστρέφοντας «ματωμένο κείμενο». Οταν μεγαλώσει, θα τα διορθώνει ο υπολογιστής μόνος του!

Αξίζει να διαβάσετε όλο το άρθρο του Νίκου Ξυδάκη στην Καθημερινή. Καταλήγει:

Ο Δημητράκης, μέχρι τα 25 περίπου, θα παρκάρει σε φροντιστήρια, ιδιαίτερα, ιδιωτικά σχολεία, Ιντερνετ καφέ, στην εν γένει Ελλάδα του Φραπέ, ζώντας με χαρτζιλίκια και με κάνα μεροκάματο του ποδαριού, σπουδάζοντας μινιμαλιστικά για ένα πτυχίο χωρίς μαθησιακό περιεχόμενο, χωρίς επαγγελματικό αντίκρισμα. Σε λίγο καλύτερες περιπτώσεις, ο φίλος του Κωνσταντίνος θα τελειώσει ένα ασυνάρτητο τμήμα πολιτιστικών σπουδών (ακόμη και επιστημολογία!) σε μεγαλούπολη ή σε πανάκριβη επαρχιούπολη, θα κάνει μονοετές μάστερ σε αγγλικό υποπανεπιστήμιο, πρώην Πολυτέκνικ, για 50 χιλιάδες λίρες, και ακολούθως θα μοιράζει βιογραφικά σημειώματα για όλη την επόμενη πενταετία, ακόμη και για θέση γενικού γραμματέως υπουργείου, σιχτιρίζοντας την κοινωνία που δεν του αναγνωρίζει μάστερ, προφίσιενσι και ECDL–τάδε.

Μέχρι να αποφοιτήσουν, ο Δημητράκης ΤΕΙ και ο Κωνσταντίνος Μάστερ Μονοετούς, έχουν ξεκοκαλίσει ένα – ενάμισι διαμέρισμα. Ολοκληρώνοντας και την τριτοβάθμια εκπαίδευση, θα βρεθούν άοπλοι, απαράσκευοι και ανυποψίαστοι, στην αρένα με τα γκόλντεν μπόις και τις διαφημίσεις Τζόνι Γουόκερ γύρω γύρω, και θα απορούν γιατί δεν βρίσκεται και γι’ αυτούς μια γκόλντεν δουλειά. Θα εκλιπαρούν για μια τρίμηνη σύμβαση, για ένα αμισθί σταζ, ο πατέρας τους θα εκλιπαρεί γνωστούς και φίλους, όλες οι πόρτες θα είναι κλειστές.

Τα παιδιά της απέραντης μικρομεσαίας Ελλάδας, της υπογεννητικής, τα πολυφίλητα και χαϊδεμένα, αυτά που στράγγιξαν τους γονείς τους, ανακαλύπτουν οδυνηρά ότι αφενός έχουν μείνει αμόρφωτα και ακατάρτιστα, αφετέρου ότι η πραγματικότητα έχει μόνον αγκάθια και κίτρινα σκυλόδοντα: Εως εδώ ήταν, το μέλλον τέλειωσε.

Το μέλλον το ξόδεψαν άλλοι – οι γονείς τους.

Αν έχει συμβεί και σ’ εσάς να διαπιστώνετε με τρόμο ότι το πιτσιρίκι σας απολαμβάνει στην τηλεόραση τα αγαπημένα του υπερφυσικά καρτούν να σπέρνουν φωτιά και όλεθρο ή να πλακώνονται στο ξύλο, μην ανησυχείτε, δεν είναι σίγουρο ότι μόλις σηκωθεί από τη θέση του θα αρχίσει να κάνει το ίδιο.

Τα παιδιά έχουν διαφορετικό τρόπο από εμάς τους ενήλικους να επεξεργάζονται τις ιστορίες κινουμένων σχεδίων και να τις συνδέουν με τον πραγματικό κόσμο.

*Αυτό, τουλάχιστον, συμπεραίνουν ο Φρανσουά Ζοστ και η Μαρί-Φρανς Σαμπά-Ουιγιόν, δύο γάλλοι ερευνητές που μελέτησαν την πρόσληψη των κινουμένουν σχεδίων από τα παιδιά ηλικίας 6 έως 7 ετών.

Οι ερευνητές μίλησαν στο συνέδριο «Παιδική ηλικία και ΜΜΕ» που πραγματοποιήθηκε την περασμένη βδομάδα στην Αθήνα, από το Πανεπιστήμιο Αθηνών και την Παγκόσμια Οργάνωση Προσχολικής Αγωγής.

*Οι μεγάλοι κρίνουμε τα κινούμενα σχέδια πολύ αυστηρά, για τη βία και τη νοσηρότητά τους, αλλά το κάνουμε παρατηρώντας αποσπασματικά όταν ένας κρότος ή ένας ενοχλητικός ήχος μάς κάνει να δούμε τι παίζει η τηλεόραση, εξηγούν οι ερευνητές. Κι εκεί αρχίζει η δαιμονοποίησή τους.

*Για τα παιδιά, όμως, η διαδικασία είναι διαφορετική. Γι’ αυτά, τα κινούμενα σχέδια είναι ένας μη πραγματικός κόσμος, «ένας τέλειος και ιδανικός καθρέφτης» που αντανακλά αυτό που υποτίθεται πως βιώνεται εκεί.

Αλλά το πιο καθυσηχαστικό συμπέρασμα είναι μάλλον το εξής: Στον κόσμο των καρτούν τα παιδιά μπορούν να αντιληφθούν αν οι ήρωες τηρούν τους κανόνες του πραγματικού κόσμου ή αποκλίνουν από αυτούς.

*Αν το παράδειγμα του ήρωα είναι θετικό, προκύπτει η επιβεβαίωση αυτών των κανόνων. Αν είναι αρνητικό, τότε και πάλι ο ήρωας ξεχωρίζει γιατί δεν τηρεί πιστά αυτούς τους κανόνες.

Και οι περιπέτειές του λειτουργούν σαν ένα είδος «κάθαρσης» για τις αξίες που κυριαρχούν. Πολύ βολικό για τους γονείς, δηλαδή.

*Οι ερευνητές καταλήγουν πως «τα καρτούν δεν πρέπει να απορρίπτονται από τους γονείς μόνο γι’ αυτό που δείχνουν (βία, μάχες κ.λπ.). Ακόμη και μια σκηνή βίας δεν μπορεί από μόνη της να λειτουργήσει αρνητικά στον ψυχισμό ενός παιδιού.

Η επεξεργασία που θα υποστεί αυτή η σκηνή μέσα του εξαρτάται από τις εμπειρίες του στον πραγματικό -εξωτηλεοπτικό- κόσμο».

*Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει πως οι γονείς δεν πρέπει να προσπαθούν να διακρίνουν την ποιότητα ενός κινούμενου σχεδίου. Αλλά πρέπει και να επιχειρούν να μπουν στον κόσμο των παιδιών, χωρίς να ξεχνούν ότι γι’ αυτά τα κινούμενα σχέδια είναι παιχνίδια.

Και τελικά, «η πρόσληψη ενός κινούμενου σχεδίου από τα παιδιά πρέπει να αξιολογείται ανάλογα με το πόσο πιστά αναπαριστά την παραβίαση της ηθικής των ενηλίκων». Το τι έχει βιώσει κάθε παιδί ως ηθικό είναι βέβαια ένα άλλο κεφάλαιο, για το οποίο δεν ευθύνονται ούτε η κακιά μάγισσα ούτε οι Πάουερ Ρέιντζερς.

Ελευθεροτυπία

Η καλπάζουσα ανεργία αναμένεται ακόμα πιο σφοδρή για την επόμενη χρονιά στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Τα «επαγγέλματα του μέλλοντος» μοιάζουν με μοναδική σανίδα σωτηρίας για όσους αναζητούν επαγγελματικό προσανατολισμό ή έχουν τη δυνατότητα να αλλάξουν κατεύθυνση στο μέσον της διαδρομής. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οι ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης και τα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης, αλλά και η εξ αποστάσεως κατάρτιση, υπόσχονται νέες θέσεις εργασίας – και μάλιστα υψηλά αμειβόμενες. Ακόμη όμως και στις δυτικές κοινωνίες, στις οποίες κυριαρχεί η λογική του «έχειν» και η κουλτούρα του καταναλωτισμού, το χρήμα δεν εγγυάται την ευτυχία. Το ζητούμενο λοιπόν δεν είναι μόνο το προσδοκώμενο ύψος των αποδοχών, αλλά και οι συνθήκες εργασίας κάθε επαγγέλματος. Οι εργαζόμενοι αναζητούν δικαίως καταφύγιο -από τις αρχές του σύγχρονου μάνατζμεντ (τους «εξατομικευμένους στόχους» και τη διαρκώς «μεγαλύτερη παραγωγικότητα»)- σε επαγγέλματα με λιγότερο άγχος και περισσότερο ανθρώπινες συνθήκες. Μετά την οικολογική ευαισθησία και τα φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα, ίσως είναι καιρός για τις επιχειρήσεις να ανακαλύψουν και το φιλικό προς τον εργαζόμενο εργασιακό περιβάλλον.

Το Δίκτυο Πληροφόρησης για την Απασχόληση (Ο*Νet), με το οποίο συνεργάζεται το αμερικανικό υπουργείο Εργασίας και Κατάρτισης, δημοσίευσε τις προηγούμενες ημέρες την τελευταία του έρευνα με τα επαγγέλματα που θα έχουν τη μεγαλύτερη ζήτηση και τις ελκυστικότερες αποδοχές. Ο αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα είχε μιλήσει προεκλογικά για τη δημιουργία χιλιάδων πράσινων θέσεων εργασίας. Δεν αποτελεί λοιπόν έκπληξη που οι προβλέψεις για τις μελλοντικές τάσεις στην απασχόληση τον επιβεβαιώνουν περίτρανα.

To Βήμα

Πολλοί γονείς θα βρεθούν και αυτή τη χρονιά αντιμέτωποι με τη διαπίστωση «το παιδί σας είναι δυσλεξικό». Πρέπει να γνωρίζουν ότι η δυσλεξία δεν είναι ασθένεια αλλά μια δυσκολία που μπορεί να ξεπεραστεί. Διαβάστε πώς στο Βήμα

«Υπάρχει λαίλαπα δυσλεξίας ή είναι ιδέα μου;»ρωτούσε προσφάτως μητέρα σε σχολική συνάντηση. Βλέπετε, κάθε χρόνο με την έναρξη της σχολικής χρονιάς ένας σημαντικός αριθμός γονέων καλείται να διαχειριστεί μια πληροφορία που ακούγεται εξαιρετικά δυσοίωνη: «Το παιδί σας είναι δυσλεξικό»! Πλήθος τα ερωτήματα που γεννώνται έπειτα από αυτό: Τι σημαίνει «είναι δυσλεξικό»; Πρόκειται για ασθένεια ή όχι; Τι πρέπει να κάνω; Υπάρχει ελπίδα; Η ειδικευμένη στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ των ΗΠΑ, διευθύντρια της Μονάδας Δυσλεξίας και Διαταραχών του Λόγου στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου, κυρία Μαρία Σαββάκη έχει απαντήσει πολλές φορές σε τέτοια ερωτήματα. Της ζητήσαμε να το κάνει και πάλι και να δώσει κατευθυντήριες γραμμές στους γονείς-αναγνώστες του «ΒΗΜΑScience».

«Οι γονείς που θα λάβουν μια τέτοια πληροφορία στο νηπιαγωγείο ή στις πρώτες τάξεις του δημοτικού μπορούν να θεωρούν τους εαυτούς τους τυχερούς»λέει η κυρία Σαββάκη, προσθέτοντας ότι«είναι συνηθισμένο η δυσλεξία να μην εντοπίζεται έγκαιρα,πράγμα που σημαίνει πολύ περισσότερο κοπιώδη παρέμβαση από εμάς και πολύ μεγαλύτερη προσπάθεια από τα παιδιά».Η ελληνίδα γιατρός, εκπαιδευτικός και ψυχογλωσσολόγος δεν χρησιμοποιεί τυχαία τη λέξη «εντοπίζεται», την οποία προτιμά από τη λέξη «διαγιγνώσκεται». «Δεν με βρίσκει καθόλου σύμφωνη η ιατρικοποίηση της δυσλεξίας.Πρόκειται για μια μαθησιακή δυσκολία που απαιτεί παρέμβαση και όχι για ασθένεια που απαιτεί θεραπεία» λέει χαρακτηριστικά.

«Η μαμά φεύγει από τη δουλειά της για να έρθει σε μας. Ζητεί πληροφορίες για τα γερμανικά πανεπιστήμια, ενώ το παιδί δεν ξέρει τίποτε για τις κινήσεις της. Δεν γνωρίζει πόσο δύσκολο είναι το γερμανικό σύστημα, δεν ξέρει γερμανικά, δεν έχει ιδέα πώς υποβάλλεται ηλεκτρονικά μία αίτηση σε ΑΕΙ. Ομως, είναι διατεθειμένη να πληρώσει ώστε να δει το παιδί σε μία σχολή. Οι Eλληνες γονείς δίνουν τα πάντα για τα παιδιά, αλλά αυτά δεν μπορούν να αποφασίσουν για τίποτα. Iσως, τελικά, διότι οι γονείς θέλουν να έχουν τον τελευταίο λόγο». Με πικρό χιούμορ, η κ. Κάτια Γέκελ αντιμετωπίζει καθημερινά τον παραλογισμό των ελληνικών οικογενειών όσον αφορά τις σπουδές των παιδιών τους. Η κ. Γέκελ είναι διευθύντρια του Ενημερωτικού Κέντρου Αθηνών της Γερμανικής Υπηρεσίας Ακαδημαϊκών Ανταλλαγών (DAAD), το οποίο στεγάζεται στο Ινστιτούτο Γκαίτε, επί της οδού Ομήρου. Zει αρκετά χρόνια στη χώρα μας, έχει παντρευτεί Ελληνα νομικό – «Αγαπώ την Ελλάδα», μας λέει-, αλλά έχοντας κριτήριο τη γερμανική πειθαρχία παραμένει αυστηρή με τα στραβά του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος. «Το σύστημα πάσχει. Πώς γίνεται οι υποψήφιοι να εισάγονται σε κάποια σχολή στην τύχη, επειδή απλώς τα μόρια εκεί τους κατέταξαν; Πώς μπορεί να μην ενδιαφέρεσαι ουσιαστικά γι’ αυτό που σπουδάζεις; Στην Ελλάδα, οι επιστημονικοί κλάδοι κατατάσσονται με βάση τα μόρια εισαγωγής, και οι περισσότεροι νέοι ζητούν συγκεκριμένες σχολές», λέει.

Σύμφωνα με την ίδια, σε αυτό φταίνε και οι γονείς. «Οι πιο πολλοί νέοι που περνούν από το Κέντρο δεν είναι ώριμοι για σπουδές στο εξωτερικό. Το σχέδιο είναι των γονιών. Υπήρξαν μητέρες που εκλιπαρούσαν να βρούμε μία θέση για το παιδί. Και όλοι θέλουν Ιατρική, Νομική, Πολυτεχνείο. Τους προτείνω να σκεφτούν κάτι πιο μοντέρνο. «Οχι, Ιατρική», επιμένουν. Αυτό δείχνει ότι δεν υπάρχει ισορροπία και ότι η εκπαίδευση στην Ελλάδα είναι πολύ παραδοσιακή», προσθέτει. «Εκτός από την επιμονή των γονιών και τα κλάματα, τι σας έχει κάνει την πιο μεγάλη εντύπωση;» ρωτώ. Κοντοστέκεται, πίνει λίγο νερό… «Πολλοί ρωτούν εάν ισχύουν όσα γράφουμε στην ιστοσελίδα μας. Φυσικά και ισχύουν, πώς αλλιώς; Ομως, αρκετοί, βάζουν και κάποιον άλλον να ρωτήσει!», απαντά.

Άρθρο του Απ. Λακασά στην Καθημερινή

«ΤΟ κλεμμένο άρωμα», «Το μαγικό μήλο», «Η πανέξυπνη μαϊμού» και δεκάδες ακόμα ιστοριούλες για παιδιά σάς περιμένουν στο www.storycove.com . Το site έχει οπτικοποιημένες ιστορίες στα αγγλικά, ιδανικές για παιδιά των τελευταίων τάξεων του Δημοτικού και του Γυμνασίου, που μαθαίνουν λέξεις, γραμματική, συντακτικό και ιδιωματισμούς εύκολα και χωρίς «δασκαλίστικες» μεθόδους. Μπορείτε να δείτε μαζί με τα παιδιά σας όποια ιστορία επιλέξετε και μετά να κάνετε τις προτεινόμενες δραστηριότητες. Το μόνο που απαιτείται είναι να εγγραφείτε μέλος, διαδικασία δευτερολέπτων που είναι εντελώς δωρεάν. Στη συνέχεια έχετε πρόσβαση σε όλο το εκπαιδευτικό υλικό του site. Και μπορείτε να επιλέξετε παραμύθια από κάθε γωνιά του πλανήτη!

www της Μ. Μυστακίδου στην Ελευθεροτυπία

Ακόμη και τα αθώα ψέματα που λένε οι γονείς κάνουν κακό στα παιδιά, σύμφωνα με τα αποτελέσματα μιας αμερικανικής έρευνας. Ακόμη και οι γονείς που λένε ψέματα «για καλό», χάνουν την εμπιστοσύνη των παιδιών τους.

«Αν δεν πλένεις τα αυτιά σου, θα φυτρώσει σπανάκι»· «αν δεν αφήσεις την πιπίλα, θά ΄ρθει να σε πάρει ο Μπαμπούλας»: ο κόσμος των παιδιών στα πρώτα χρόνια της ζωής τους είναι αρκετά σουρεαλιστικός και γεμάτος φανταστικά πλάσματα. Είναι η πραγματικότητα που δημιουργούν τα ψέματα των γονιών που λένε ολοένα και περισσότερο ψέματα στα παιδιά, όπως έδειξε μια έρευνα του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας στο Σαν Ντιέγκο και του Πανεπιστημίου του Τορόντο. Η έρευνα δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Journal of Μoral Εducation» και, σύμφωνα με την Αμερικανίδα ψυχολόγο Γκέιλ Χέιμαν που την υπογράφει, όταν τα παιδιά καταλαβαίνουν τα ψέματα αυτά, χάνουν την εμπιστοσύνη τους στη μαμά και στον μπαμπά. Όμως υπάρχουν και θετικές επιπτώσεις. «Το να καταλάβεις ότι οι γονείς λένε ψέματα, βοηθάει στην ανάπτυξη του σκεπτικισμού, πράγμα που έχει ουσιαστική σημασία για να διαμορφώσει το παιδί κριτικό πνεύμα», λέει ο Ντιεμ Λούου, ο οποίος συνυπογράφει τη δημοσίευση. Στο πλαίσιο της έρευνας εξετάστηκαν μια ομάδα φοιτητών και ο ένας από τους γονείς καθενός εξ αυτών. Από τους πρώτους, ζητήθηκε να θυμηθούν ψέματα που τους είπαν κατά την παιδική ηλικία τους και 88% θυμήθηκαν περισσότερα από ένα.

«Τα παιδιά θυμούνται τα ψέματα που ξεσκεπάζονται», εξηγεί ο Κανγκ Λι, διευθυντής του Ινστιτούτου Έρευνας για το Παιδί του Πανεπιστημίου του Τορόντο. Το 79% είπε ότι είχε ακούσει τους γονείς να λένε ότι είναι κακό να λες ψέματα. Μόνο 21% είπαν ότι είχαν με τους γονείς τους έναν έντιμο διάλογο κατά τον οποίο τους εξηγήθηκε ότι μερικές μισές αλήθειες είναι αποδεκτές.

Από τους γονείς που ρωτήθηκαν, 78% παραδέχθηκαν ότι είπαν ψέματα στα παιδιά τους, οι περισσότεροι- κι αυτό είναι το εντυπωσιακό- για εγωιστικούς λόγους. Το να πεις σ΄ ένα παιδί πως, αν συνεχίσει να ανοίγει το ψυγείο, αυτό θα εκραγεί, είναι απλούστερο από το να του εξηγήσεις πώς λειτουργεί η συσκευή. Σ΄ αυτές τις περιπτώσεις, εξηγούν οι ερευνητές, το ψέμα δεν λέγεται για να μην πονέσει το παιδί ή για να ηρεμήσει, αλλά για να επιτευχθεί κάτι ταχύτερα. Αν λοιπόν, εξηγεί η Χέιμαν, είναι εντελώς αθώο (ακόμη και ενδεδειγμένο) να πεις ότι ο Αϊ-Βασίλης υπάρχει, μπορεί αντίθετα να είναι επικίνδυνο να πεις ψέματα για να διαμορφώσεις μια συμπεριφορά. «Το να πεις σ΄ ένα παιδί ότι τα ορνιθοσκαλίσματά του είναι άσχημα θα ήταν άσπλαχνο», εξηγεί η ερευνήτρια, «όμως συχνά οι γονείς λένε ψέματα ελαφρά τη καρδία… Η καλύτερη λύση είναι πάντα η ειλικρίνεια».

Τα Νέα

Οι δύσκολες πρώτες ημέρες προσαρμογής στο σχολείοΑπό την Ελενα Κιουρκτσή

Τα πιο συνηθισμένα προβλήματα τα οποία καλούνται να αντιμετωπίσουν οι γονείς όταν το παιδί πηγαίνει πρώτη φορά στο σχολείο αναφέρονται σε άγχη αποχωρισμού του παιδιού από το σπίτι και τη μητέρα.

Ενδείξεις παρόμοιων δυσκολιών υπάρχουν ήδη από τον παιδικό σταθμό και το νηπιαγωγείο, αλλά επιτείνονται στην Α΄ Δημοτικού, διότι οι απαιτήσεις πλέον είναι μεγαλύτερες, τόσο σε μαθησιακή φάση όσο και σε επίπεδο κανόνων και ορίων. Στις περισσότερες περιπτώσεις, το άγχος αυτό είναι παροδικό και με κατάλληλους χειρισμούς -όπως ενίσχυση των θετικών στοιχείων του σχολείου, επιβράβευση του παιδιού για τις επιτυχίες του, ενθάρρυνσή του να ενταχθεί σε ομάδες συνομηλίκων του- μπορεί να ξεπεραστεί.

Ωστόσο, σε εκείνες τις περιπτώσεις που το παιδί εκδηλώνει έντονη και επίμονη ανησυχία στην ιδέα του σχολείου, οι γονείς θα πρέπει να αξιολογήσουν εκ νέου τη στάση τους.

Τα συνηθέστερα ψυχοσωματικά προβλήματα των παιδιών είναι διαταραχές της διατροφής, του ύπνου, ενούρηση, εγκόπριση, κοιλιακά άλγη.

Οπως εξηγεί ο κ. Στέλιος Χριστογιώργος, παιδοψυχίατρος, μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Ψυχαναλυτικής Ψυχοθεραπείας Παιδιού και Εφήβου, σε παιδιά που παρουσιάζουν έντονο άγχος αποχωρισμού και δυσκολία να ξεκινήσουν για το σχολείο συναντούμε συνήθως μητέρες με σοβαρές εξαρτητικές ανάγκες τις οποίες προβάλλουν στο παιδί τους – το οποίο με τη σειρά του, εύλογα, αρνείται να την αποχωριστεί. Καταδεικνύει επίσης οικογένειες χαοτικές, που με τον τρόπο λειτουργίας τους δεν βοηθούν το παιδί να δημιουργήσει τους δικούς του εσωτερικούς κανόνες που είναι απαραίτητοι για την κοινωνικοποίησή του. Επιπλέον, αρκετά συχνά υπάρχουν γονείς που προτιμούν να επικρίνουν το παιχνίδι, την ξεκούραση, την ψυχαγωγία. Αυτό σημαίνει πως σε οικογενειακό επίπεδο κινούνται και συμπεριφέρονται πολύ περισσότερο προς την κατεύθυνση της υποχρέωσης και πολύ λιγότερο προς εκείνη της ευχαρίστησης.

Ολα αυτά είναι σοβαρά λάθη, τα οποία υφίσταται το παιδί, ταλαιπωρούν τον ψυχισμό του και αντανακλώνται στη συμπεριφορά του. Κατά τον παιδοψυχίατρο, χρειάζεται οι γονείς να τροποποιήσουν τον τρόπο με τον οποίο έχουν οριοθετήσει τα πράγματα -ίσως με τη βοήθεια ειδικού-, επιβραβεύοντας το παιδί για τις πρώτες του επιτυχίες, υιοθετώντας λιγότερο επικριτική στάση στις αποτυχίες του, ενισχύοντας και στηρίζοντας τη σχέση του με το σχολείο και τους εκπαιδευτικούς. Αλλωστε, η επαφή με το σχολείο είναι σημαντική όχι μόνο για την εκπαίδευση, αλλά και για τη διαμόρφωση της προσωπικότητας του παιδιού, καθότι είναι ένα πεδίο όπου θα ξεδιπλώσει τα ταλέντα του σε διάφορους τομείς. Πάντως, μια καλή αρχή είναι να θυμηθούμε πώς ήταν όταν ήμασταν εμείς μαθητές, τότε που το μόνο που ζητούσαμε ήταν να μας καταλάβουν…

Συμβουλευτείτε τον ειδικό εάν:

Παρουσιάζει πρόβλημα σε σχέση με τις μαθησιακές απαιτήσεις του σχολείου (το αποτέλεσμα δυσανάλογα μικρό σε σχέση με την προσπάθεια του παιδιού).
Το παιδί αντιδρά παρατεταμένα και έντονα να ξεκινήσει για το σχολείο.
Εμφανίζει δυσκολίες σχετικά με τη διαγωγή και τη συμπεριφορά του (εσωστρέφεια, άκρατη επιθετικότητα, υπερκινητικότητα).
Δυσκολεύεται στις κοινωνικές του σχέσεις και αδυνατεί να ενσωματωθεί στο περιβάλλον (είναι απομονωμένο, υπερβολικά ντροπαλό, χωρίς φίλους και παρέες).

Πηγή: Περιοδικό «Κ»

Μια επιστημονική ματιά στα μυστήρια της εφηβείας ρίχνει η Ναταλί Λεβισάλ στο νέο βιβλίο της με τίτλο «Ο έφηβος (και ο μπονόμπο): Δοκίμιο για μια δύσκολη ηλικία». Μέσα από επιστημονικές εργασίες, κυρίως νευροβιολόγων, μάς καθοδηγεί να παρατηρήσουμε το ανθρώπινο ον σε… οξεία φάση εφηβείας, δείχνοντας πως δεν υπάρχει τίποτε πιο συναρπαστικό από τη φυσιολογική και βιολογική επανάσταση που συμβαίνει μέσα στο σώμα και στο μυαλό του παιδιού μας. «Πρόκειται για την πραγμάτωση του ανθρώπινου προγραμματισμού, για την είσοδο του Ηomo sapiens στο προσκήνιο της ζωής», γράφει η Λεβισάλ στο βιβλίο της [«L΄ ado (et le bonobo):
Εssai sur un ge impossible», Εκδ. Ηachette Littιratures].
«ΤΑ ΝΕΑ» αναδημοσιεύουν αποσπάσματα του βιβλίου.Η ΕΦΗΒΕΙΑ ΕΙΝΑΙ, ΑΡΑΓΕ, ΜΙΑ ΕΠΙΝΟΗΣΗ;
ΕΧΕΙ την τάση να κοιμάται και να ξυπνάει (υπερβολικά) αργά, να βυθίζεται σε οτιδήποτε μοιάζει με πολυθρόνα, να κάνει χρήση απαγορευμένων ουσιών, να θέλει ένα σκούτερ αμέσως και να περνάει χωρίς προφανή αιτία από την απάθεια στην ευφορία ή στην κακή διάθεση. Σίγουρα το αναγνωρίσατε, είναι ένα νεαρό ανθρώπινο ον σε οξεία φάση εφηβείας.

(…) Η εφηβεία είναι, άραγε, ένα παγκόσμιο χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης, παρόν σε κάθε τόπο και χρόνο από τότε που υπάρχει ο άνθρωπος;

Το ερώτημα είναι σημαντικότερο παρά ποτέ άλλοτε στην ιστορία της ανθρωπότητας επειδή ουδέποτε άλλοτε τα αγόρια και τα κορίτσια έφταναν τόσο νωρίς στη σεξουαλική ωριμότητα. Και επίσης ουδέποτε έμπαιναν τόσο αργά στον κόσμο των ενηλίκων. Σήμερα η εφηβεία διαρκεί δέκα χρόνια γεμάτα και αυτό εγείρει ζητήματα.

ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΕΦΗΒΟΙ ΔΕΝ ΚΑΤΑΛΑΒΑΙΝΟΥΝ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ;
2 Η ΕΝΣΥΝΑΙΣΘΗΣΗείναι αυτή που επιτρέπει σ΄ έναν άνθρωπο να αισθανθεί και να συμμεριστεί τη διάθεση, τη συγκίνηση, το συναίσθημα του άλλου, να μπει στη θέση του. Η ενσυναίσθηση ωριμάζει στην αρχή της ενηλικίωσης (…) Οι νέοι ηλικίας κάτω των 14 ετών κάνουν πολλά λάθη όταν πρέπει να αναγνωρίσουν ένα συναίσθημα στη φωτογραφία ενός προσώπου. Αυτό μπορεί να εξηγεί γιατί οι έφηβοι κάνουν τόσο συχνά λάθος σχετικά με τη φύση συναισθηματικών σημάτων, βλέπουν θυμό και εχθρότητα- «Ο δάσκαλος με αντιπαθεί!»- εκεί όπου δεν υπάρχουν.

Όμως ισχύει και το αντίθετο. Συχνά εντυπωσιαζόμαστε διαπιστώνοντας σε ποιο σημείο τα παιδιά και οι νεαροί έφηβοι μπορεί να είναι τυφλοί σε σημάδια εχθρότητας ή ενόχλησης που είναι ολοφάνερα στους ενηλίκους.

ΓΙΑΤΙ ΚΟΙΜΟΥΝΤΑΙ ΩΣ ΤΟ ΜΕΣΗΜΕΡΙ (ΉΚΑΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ);
ΞΑΦΝΙΚΑ, ένα χαρούμενο παιδί που σηκωνόταν γεμάτο ενέργεια στις 7 το πρωί, ακόμη και στις διακοπές, μεταμορφώνεται σε ζόμπι ικανό να βρίσκεται σε λήθαργο ώς τις 2 το μεσημέρι και ανίκανο να κοιμηθεί πριν από τη 1 τα ξημερώματα (…). Η αναστάτωση όσον αφορά τον ύπνο είναι μια εγγενής αλλαγή της εφηβείας. Και δεν έχει καμιά σχέση με κατάχρηση βιντεοπαιχνιδιών ή με μια αδυναμία χαρακτήρα που μεταβιβάσθηκε από κάποιον από τους γονείς. Τουλάχιστον όχι μόνο μ΄ αυτά. (…) Στη διάρκεια της εφηβείας, το βιολογικό ρολόι καθιστά αδύνατον το να κοιμηθεί το άτομο στις 21.00, στις 22.00, ακόμη και στις 23.00 ή τα μεσάνυχτα. Είτε οι αιτίες αυτής της αναστάτωσης του ύπνου είναι ορμονικές είτε νευρολογικές, ψυχολογικές ή κοινωνικές, το αδιαμφισβήτητο αποτέλεσμα είναι ότι στις 7.15 το πρωί της Δευτέρας, όταν χτυπάει το ξυπνητήρι, ένας μαθητής Λυκείου αισθάνεται σαν να έχει ξυπνήσει στη μέση της νύχτας, τουλάχιστον δύο ώρες πριν το σώμα του να είναι έτοιμο να ξυπνήσει (…).

ΜΑ ΤΙ ΔΕΝ ΠΑΕΙ ΚΑΛΑ ΣΤΟΝ ΕΓΚΕΦΑΛΟ ΤΟΥΣ;
ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΣΑΜΕ να ορίσουμε την εφηβεία ως την περίοδο της ζωής κατά την οποία ερχόμαστε συνειδητά αντιμέτωποι με κινδύνους οι οποίοι δεν είναι οι σχετικά περιορισμένοι κίνδυνοι του παιδιού. Ούτε οι υπολογισμένοι κίνδυνοι του ενηλίκου. Πρόκειται για καταστάσεις αυξημένης επικινδυνότητας. Πώς μπορεί να υπάρχει τόση ανωριμότητα στη συμπεριφορά κάποιου του οποίου ο εγκέφαλος ωριμάζει; Εκτός αν στην πραγματικότητα δεν ωριμάζει. Πριν από μερικά χρόνια, βιολόγοι ανακάλυψαν ότι ο εγκέφαλος είναι προγραμματισμένος για να κάνει «επανεκκίνηση» στην εφηβεία και ότι εκείνη είναι η στιγμή κατά την οποία «ενημερώνονται» δύο συστήματα, αυτά που συμμετέχουν στα συναισθήματα και στην παρακίνηση (…) Η μικρή αδυναμία της περιοχής που οργανώνει και προβλέπει, έχει ως άμεση συνέπεια ένα κορίτσι 14 ετών να είναι πεπεισμένο ότι μπορεί να κάνει τα μαθήματά του, να βγει με τους φίλους του και να συγυρίσει το δωμάτιό του μέσα στην ίδια βραδιά.

«Σεπτέμβριος 1970. Παιδιά με σχολική φοβία. Εγώ. Να πάω στο νηπιαγωγείο, δεν μπόρεσε κανείς να με πείσει! Αφού περνούσα υπέροχα με τη μαμά μου στον κήπο με τα παιχνίδια μου; Αλλά και μετά, από τις φωτογραφίες που οι γονείς μου είχαν τη συνήθεια να τραβούν την πρώτη μέρα του σχολείου, είναι ολοφάνερο πως ποτέ δεν ξεκινούσα με χαρά. Σε όλες κρατάω το κεφάλι μου και πονάει το στομάχι μου. Πόσο μισούσα αυτό το “κάθε κατεργάρης στον πάγκο του” που έλεγε η θεία μου κάθε Σεπτέμβριο. Δεν ήταν εύκολο το τέλος της ξεγνοιασιάς του καλοκαιριού. Κι απ’ την άλλη, η αγωνία αν ο δάσκαλος θα είναι αυστηρός. Μήπως και δέρνει με το χάρακα για κάθε ορθογραφικό λάθος;

Σήμερα σπάνια τα παιδιά νιώθουν σχολική φοβία. Αποχωρίζονται εύκολα το οικογενειακό περιβάλλον. Στο σχολείο βρίσκουν αληθινούς φίλους, οι οποίοι παίζουν πραγματικά παιχνίδια, όχι ηλεκτρονικά, σε μεγάλες αυλές, όχι σε στενά μπαλκόνια. Κι όμως, όλοι οι μεγάλοι νιώθουμε για λογαριασμό τους ακόμη φόβους κι αγωνία. Πώς το μικρό μας θα βγάλει πέρα ένα τόσο μεγάλο και βαρύ πρόγραμμα; Πόσα μαθήματα θα χρειαστεί; Μήπως γίνουν κι άλλες “σοφές” αλλαγές στην Παιδεία; Πόσο ψηλά έφτασαν οι βάσεις; Πόσα πρέπει να μάθει για να έχει ένα σίγουρο μέλλον; Σεπτέμβριος 2009. Γονείς με σχολική φοβία! Εγώ. Ομως, ας προσπαθήσουμε να κρύψουμε τις αγωνίες και το άγχος μας κι ας κάνουμε την επιστροφή των παιδιών στα σχολεία όσο πιο ευχάριστη γίνεται. Μια αληθινή γιορτή».

Καθημερινή

οι μητέρες:

Η κ. Λέλα Μαγκανάρη είναι υπέρμαχος της «ανεξαρτησίας» των παιδιών. Αυτή είναι και η τακτική που ακολούθησε με τις δύο κόρες της όσον αφορά τις σχολικές τους υποχρεώσεις. «Τις άφησα και τις δύο να έχουν την πρωτοβουλία. Είναι ο μοναδικός τρόπος για να μάθει κανείς και κατ΄ επέκταση να τα πηγαίνει και καλά στο σχολείο, γιατί μαθαίνει να είναι υπεύθυνος» λέει στα «ΝΕΑ».

Η μικρή της κόρη θα πάει σε λίγο στη Β΄ Δημοτικού και ήδη από πέρυσι που ήταν πρωτάκι, η κ. Μαγκανάρη φρόντισε να της μάθει πως το διάβασμα είναι η «δουλειά» της και πρέπει να έχει τη δυνατότητα να το κάνει μόνη της, πράγμα για το οποίο δεν μετάνιωσε αφού, όπως δηλώνει, η Χλόη είναι πολύ καλή μαθήτρια. Την ίδια τακτική είχε ακολουθήσει και με τη μεγάλη κόρη της, η οποία είναι τώρα 17 ετών. Βέβαια όπως τονίζει, «ανεξαρτησία δεν σημαίνει αδιαφορία. Και οι δύο γνωρίζουν ότι μπορούν να έλθουν να με ρωτήσουν για οποιαδήποτε απορία έχουν. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι τους δίνω μασημένη τροφή».

Για πολλούς γονείς ένας από τους κύριους στόχους της ανατροφής είναι τα παιδιά τους να έχουν καλές επιδόσεις στο σχολείο. Ειδικά οι Έλληνες γονείς- σύμφωνα πάντα με τους ειδικούς- κάνουν κάποια λάθη σε αυτήν τους την προσπάθεια.

Επικουρικός ρόλος
Όπως υπογραμμίζει η ψυχολόγος κ. Αλεξάνδρα Καππάτου, «το αν θα γίνει ένα παιδί “καλός” μαθητής είναι απόρροια πολλών παραγόντων». Ωστόσο επισημαίνει ότι αν οι γονείς θέλουν να ωθήσουν το παιδί τους προς αυτή την κατεύθυνση, το μυστικό είναι ένα: «να συνειδητοποιήσουν ότι ο ρόλος τους πρέπει να είναι επικουρικός. Το παιδί από τις πρώτες κιόλας τάξεις του δημοτικού πρέπει να μάθει και να κατανοήσει ότι το διάβασμα είναι αποκλειστικά δική του ευθύνη». Τονίζει δε ότι «καλό είναι η εκπαίδευση σε αυτό να ξεκινήσει πριν ακόμη αρχίσει το σχολείο. Αν από πολύ μικρή ηλικία μάθει να αναλαμβάνει ευθύνες μέσα στο σπίτι, θα είναι πολύ πιο εύκολη η προσαρμογή στη νέα του “δουλειά”, τα μαθήματα δηλαδή».

Το κλασικό λάθος των Ελλήνων γονέων, σύμφωνα με την κ. Καππάτου, είναι ότι «συνήθως αντί να μαθαίνουν το παιδί να διαβάζει μόνο του, επιλέγουν να το διαβάζουν αυτοί από την αρχή μέχρι το τέλος. Έτσι όμως καταλήγουμε να παίρνουν βαθμούς οι ίδιοι εις βάρος της ψυχική υγείας των παιδιών. Και υπάρχει ο κίνδυνος στο γυμνάσιο, που τα περισσότερα παιδιά κάνουν την επανάστασή τους, να πέσει κατακόρυφα η σχολική απόδοση γιατί πολύ απλά δεν έχουν μάθει να οργανώνουν τη μελέτη τους».

ΤΟ «ΚΛΕΙΔΙ»

Είναι λάθος να μελετά το παιδί υπό διαρκή επιτήρηση γιατί έτσι δεν μαθαίνει να είναι υπεύθυνο

«Να μην τα φορτώνουμε με τις δικές μας προσδοκίες»

ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΕΣ για την απόδοση των μαθητών μπορούν να αποδειχθούν οι προσδοκίες των γονέων. Όπως επισημαίνει η ψυχολόγος Αλ. Καππάτου«είναι σημαντικό οι γονείς να έχουν προσδοκίες ανάλογες των δυνατοτήτων των παιδιών. Όταν συμβιβάζονται μόνο με το άριστα, το πιθανότερο είναι αυτό να μετατραπεί σε αντικίνητρο για τα παιδιά». Ανάλογη είναι και η άποψη της φιλολόγου κ. Μαρίας Κοντοπάνου, για την οποία για να γίνει ένα παιδί καλός μαθητής σε ένα μάθημα πρέπει πρώτα απ΄ όλα το ίδιο να αγαπά το αντικείμενό του. «Οι γονείς καλό είναι να καταλάβουν ότι δεν πρέπει να εστιάζουν στη βαθμολογία, αλλά να προτάσσουν την υγιή ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους, κατευθύνοντάς τα να ανακαλύψουν και να αξιοποιήσουν τις πραγματικές κλίσεις τους».