Terra Computerata

H λειτουργία του ραδιοφωνικού σταθμού που έστησαν οι φοιτητές μέσα στο Πολυτεχνείο, την Πέμπτη 15 Νοεμβρίου, δίνει νέα ποιότητα στην εξέγερση και τη μετατρέπει από φοιτητική σε παλλαϊκή. Χάρη στον ισχυρό πομπό του, όλη σχεδόν η πρωτεύουσα ακούει για πρώτη φορά – ύστερα από 6½ χρόνια – τη φωνή των Ελεύθερων Πολιορκημένων. Ακούει λόγο για Δημοκρατία, Ανεξαρτησία, Λαϊκή Κυριαρχία, Κοινωνική Δικαιοσύνη. Η Μαρία Δαμανάκη και ο Δημήτρης Παπαχρήστος είναι οι γνωστοί στο ευρύ κοινό εκφωνητές του Πολυτεχνείου.

Ωστόσο, καθοριστικός ήταν ο ρόλος του «τρίτου» του σταθμού, του σκηνοθέτη Λάμπρου Παπαδημητράκη. Πλήθη λαού συρρέουν έξω από το Πολυτεχνείο. Καταλαμβάνουν τα πεζοδρόμια και σιγά-σιγά ξεχύνονται στο οδόστρωμα. H χούντα ανησυχεί, αλλά τα έχει χαμένα. Διστάζει να επιτεθεί και να καταστρέψει την «πολιτική της βιτρίνα». Την Παρασκευή 16 Νοεμβρίου 1973, η εξέγερση φτάνει στο αποκορύφωμά της. H Συντονιστική Επιτροπή του Πολυτεχνείου καλεί από τον ραδιοσταθμό της τους εργαζομένους και τον λαό να συσπειρωθούν γύρω από τους φοιτητές και διακηρύσσει την απαίτηση του ελληνικού λαού για: «άμεση παύση του τυραννικού καθεστώτος της χούντας και παράλληλη εγκαθίδρυση της λαϊκής κυριαρχίας και της εθνικής ανεξαρτησίας».

Ο χώρος γύρω από το Πολυτεχνείο καταλαμβάνεται από χιλιάδες λαού. H κυκλοφορία των αυτοκινήτων στην οδό Πατησίων και στους γύρω δρόμους διακόπτεται οριστικά. Αρχίζουν συγκρούσεις με την Αστυνομία. Οι διαδηλωτές στήνουν οδοφράγματα στους γύρω δρόμους και ανάβουν φωτιές. H Αστυνομία πυροβολεί στο ψαχνό από διάφορα περιφερειακά σημεία. Εδώ Πολυτεχνείο. Εδώ Πολυτεχνείο. Την ίδια ημέρα γίνεται κατάληψη της Πολυτεχνικής Σχολής Θεσσαλονίκης. Ακολουθούν κι εκεί συγκρούσεις με την Αστυνομία.

Τραγούδι: Το Μεγάλο Μας Τσίρκο
Στίχοι: Ιάκωβος Καμπανέλλης
Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος
Ερμηνεία: Νίκος Ξυλούρης, Τζένη Καρέζη

Μεγάλα νέα φέρνω από ‘κει πάνω
περίμενε μια στάλα ν’ ανασάνω
και να σκεφτώ αν πρέπει να γελάσω
να κλάψω, να φωνάξω, ή να σωπάσω

Οι βασιλιάδες φύγανε και πάνε
και στο λιμάνι τώρα, κάτω στο γιαλό
οι σύμμαχοι τους στέλνουν στο καλό

Καθώς τα μαγειρέψαν και τα φτιάξαν
από ‘ξαρχής το λάκκο τους εσκάψαν
κι από κοντά οι μεγάλοι μας προστάτες
αγάλι-αγάλι εγίναν νεκροθάφτες

Και ποιος πληρώνει πάλι τα σπασμένα
και πώς να ξαναρχίσω πάλι απ’ την αρχή
κι ας ήξερα τουλάχιστον γιατί

Το ριζικό μου ακόμα τι μου γράφει
το μελετάνε τρεις μηχανογράφοι
Θα μας το πουν γραφιάδες και παπάδες
με τούμπανα, παράτες και γιορτάδες

Το σύνταγμα βαστούν χωροφυλάκοι
και στο παλάτι μέσα οι παλατιανοί
προσμένουν κάτι νέο να φανεί

Στολίστηκαν οι ξένοι τραπεζίτες
ξυρίστηκαν οι Έλληνες μεσίτες
Εφτά ο τόκος πέντε το φτιασίδι
σαράντα με το λάδι και το ξύδι

Κι αυτός που πίστευε και καρτερούσε
βουβός φαρμακωμένος στέκει και θωρεί
τη λευτεριά που βγαίνει στο σφυρί

Λαέ, μη σφίξεις άλλο το ζωνάρι
μην έχεις πια την πείνα για καμάρι
Οι αγώνες που’ χεις κάνει δεν ‘φελάνε
το αίμα το χυμένο αν δεν ξοφλάνε

Λαέ, μη σφίξεις άλλο το ζωνάρι
η πείνα το καμάρι είναι του κιοτή
του σκλάβου που του μέλλει να θαφτεί