Terra Computerata

Είχα την ευχαρίστηση να παρακολουθήσω την παράσταση του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος, «Βασιλιάς Ληρ», του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ, που χαρακτηρίστηκε από τους κριτικούς ως μια απ’ τις καλύτερες της χρονιάς και καταχειροκροτήθηκε από το κοινό.

Σε νέα μετάφραση Διονύση Καψάλη και σκηνοθεσία Στάθη Λιβαθινού με τον Νικήτα Τσακίρογλου στον πρωταγωνιστικό ρόλο, το δραματουργικό αριστούργημα του Σαίξπηρ,  εξακολουθεί να συγκλονίζει το κοινό με τα πάντοτε επίκαιρα θέματά του.

Ο Ληρ είναι το μεγάλο δραματικό ποίημα, όπου ο άνθρωπος βρίσκεται ενώπιος ενωπίω με την αλήθεια, αφού έχει πρώτα διασχίσει όλο τον ανήφορο του Πόνου, του πόνου που τον έχουν προκαλέσει τόσο οι δικές του αφροσύνες όσο και η κοινωνική βαρβαρότητα, όπου κι αυτός έχει άφθονα συμβάλει. …

Σημείωμα του Σκηνοθέτη

Η αθάνατη ιστορία του αυταρχικού βασιλιά με τις τρεις κόρες, που απαιτεί την αφοσίωση και την αγάπη τους με αντάλλαγμα πλούτη και εξουσία, γραμμένη από τον Σαίξπηρ 400 χρόνια πριν, μεταφέρεται στη φιμωμένη εποχή μας από ένα θίασο νέων ανθρώπων με πρωταγωνιστή τον Νικήτα Τσακίρογλου.

Ένα σκληρό παραμύθι, ένα έργο καταιγιστικό, όπου το πάθος των νέων ανθρώπων για μια ανεξάρτητη ζωή συγκρούεται με το πείσμα και τον παραλογισμό των γέρων. Η τραγική ιστορία τρελών που οδηγούν τυφλούς αλλά και γέρων που γεννάνε αχάριστα παιδιά παραμένει επίκαιρη όσο ποτέ.

“Ο Βασιλιάς Ληρ” λέει ο σκηνοθέτης Στάθης Λιβαθινός, είναι μια εμπνευσμένη θεατρική ιστορία πάνω στο αιώνιο θέμα της πάλης των γενεών, αλλά και η μεγάλη τραγωδία δυο πατεράδων που αρνούνται να υποχωρήσουν ή να αμφισβητηθούν.

Αυτάρκεις , κυρίαρχοι , δεσποτικοί αλλά και ματαιόδοξοι γέροι, ο τρομερός Βασιλιάς Ληρ και ο υπηκόος του Κόμης του Γκλόστερ δεν βλέπουν και δεν ακούν. Αφήνονται μακάριοι στον εφησυχασμό και την κολακεία.

Ο Ληρ εξορίζει άδικα την αγαπημένη του κόρη.

Ο Γκλόστερ αποκληρώνει τον ανύποπτο γιο του.

Και οι δυο τους θα βρεθούν αντιμέτωποι με την πιο απάνθρωπη ίντριγκα, την σκληρότητα και την εγκατάλειψη. Έτσι, ο καθένας τους θα κατέβει σιγά σιγά όλα τα σκαλοπάτια της ζωής και να ανακαλύψει για τον εαυτό του τα μεγάλα μυστικά της μέσα από την απόγνωση, την τρέλα και τον πόνο. Η απώλεια και η μοναξιά θα οδηγήσουν τον άλλοτε κραταιό Βασιλιά Ληρ στα άκρα και θα φανερώσουν όλη την ε ευαισθησία και το μεγαλείο του. Ο Ληρ θα δοκιμαστεί και θα πονέσει όσο δεν έχει πονέσει άνθρωπος ως τώρα.

Στο κορυφαίο αυτό έργο, ο Σαίξπηρ δείχνει πως οι βασιλιάδες είναι μόνο προσωρινοί. Ατρόμητοι στην αρχή , απειλητικοί, αμείλικτοι τιμωροί, ώσπου ο χρόνος και η ιστορία να τους μετατρέψουν σε ανήμπορα, τραγικά γεροντάκια. Την ίδια στιγμή που οι νέοι βιάζονται, δεν συγχωρούν και δεν περιμένουν , οι γέροι μαθημένοι στην εξουσία δεν ξέρουν πως ήρθε η ώρα να φύγουν και πως είναι αργά.

Στάθης Λιβαθινός

Με τη συνοδεία μπάσου, ηλεκτρικής κιθάρας και τύμπανου που ερμηνεύουν ζωντανά επί σκηνής τη μουσική που έγραψε ειδικά για την παράσταση ο Θόδωρος Αμπατζής, ο Βασιλιάς Ληρ του Στάθη Λιβαθινού επιχειρεί σύμφωνα με τον ίδιο το σκηνοθέτη «ο άνθρωπος που θα φύγει από την αίθουσα να μην θέλει να πεθάνει, να θέλει να ζήσει ακόμα μια μέρα».

Στον «Βασιλιά Ληρ», ο Σαίξπηρ εξερευνά τα ουσιώδη ζητήματα της ανθρώπινης ύπαρξης: την αγάπη και το καθήκον, τη φιλία και την προδοσία, την ηγεσία και την αφοσίωση, την εξουσία και την αναρχία, το πεπρωμένο, την εξαγορά αλλά και τον τρόμο μπροστά στο αναπόφευκτο μιας ζωής που πλησιάζει στη λήξη της. Η εικόνα της ανθρώπινης σκληρότητας, της κοινωνικής ζούγκλας, της απάτης και της αυταπάτης του «μεγαλείου», της τυραννικής εξουσίας, της άδικης δικαιοσύνης, η απεικόνιση της δυστυχίας και της οδύνης που όλα τούτα προκαλούν, είναι εδώ άγρια και πιο τρομερή παρά ποτέ. Ο Ληρ είναι το μεγάλο δραματικό ποίημα, όπου ο άνθρωπος βρίσκεται ενώπιος ενωπίω με την αλήθεια, αφού έχει πρώτα διασχίσει όλο τον ανήφορο του Πόνου, του πόνου που τον έχουν προκαλέσει τόσο οι δικές του αφροσύνες όσο και η κοινωνική βαρβαρότητα, όπου κι αυτός έχει άφθονα συμβάλει…

Συντελεστές

Μετάφραση: ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΚΑΨΑΛΗΣ

Σκηνοθεσία: ΣΤΑΘΗΣ ΛΙΒΑΘΙΝΟΣ

Σκηνικά-κοστούμια: ΕΛΕΝΗ ΜΑΝΩΛΟΠΟΥΛΟΥ

Μουσική: ΘΟΔΩΡΟΣ ΑΜΠΑΖΗΣ

Φωτισμοί – Light design: ΑΛΕΚΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ

Κίνηση: ΝΙΚΟΛΑΙ   ΚΑΡΠΟΦ

Δραματουργική επεξεργασία: ΑΜΑΛΙΑ ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗ

Βοηθός σκηνοθέτη: ΣΤΕΛΛΑ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Βοηθός σκηνογράφου: ΑΝΔΡΕΑΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ

Οργάνωση παραγωγής: ΡΟΔΗ ΣΤΕΦΑΝΙΔΟΥ

Διανομή

Βασιλιάς Ληρ: ΝΙΚΗΤΑΣ ΤΣΑΚΙΡΟΓΛΟΥ, Γονερίλη: ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ,Ρεγάνη: ΠΟΛΥΞΕΝΗ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ,  Κορντέλια: ΕΥΤΥΧΙΑ ΓΙΑΚΟΥΜΗ, Δούκας του Ώλμπαν: ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΜΠΟΥΛΑΣ, Δούκας της Κορνουάλης / Αγγελιοφόρος:ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΟΥΓΑΡΗΣ, Βασιλιάς της Γαλλίας: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ,Δούκας της Βουργουνδίας / Κήρυκας / Αξιωματικός: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΝΤΟΣ, Κόμης του Γκλόστερ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΑΡΙΣΗΣ, Έντγκαρ: ΣΤΕΛΙΟΣ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΥ, Έντμοντ:ΕΥΘΥΜΗΣ ΠΑΠΠΑΣ, Κόμης του Κεντ: ΜΕΛΕΤΗΣ ΗΛΙΑΣ, Γελωτοποιός του Ληρ:ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ / ΑΣΤΕΡΗΣ ΠΕΛΤΕΚΗΣ, Όσβαλντ: ΝΙΚΟΣ ΚΑΠΕΛΙΟΣ

Κούραν / Υπηρέτης του Γκλόστερ: ΚΙΜΩΝ ΚΟΥΡΗΣ, Υπηρέτης του Δούκα της Κορνουάλης: ΝΙΚΟΣ ΤΟΥΡΝΑΚΗΣ, Γιατρός: ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ, Λοχαγός: ΠΑΣΧΑΛΗΣ ΚΑΡΑΤΖΑΣ, Αγγελιοφόρος: ΙΟΥΛΙΟΣ ΤΖΙΑΤΑΣ, Ιππότες του Ληρ, Στρατός των Γάλλων: ΘΙΑΣΟΣ

Παίζουν επί σκηνής οι μουσικοί: Χρήστος Κλάρος (μπάσο), Παναγιώτης Παπάζογλου (ηλεκτρική κιθάρα), Θεόδωρος Χυτήρης (τύμπανα)

Tην ερχόμενη Παρασκευή και το Σαββατοκύριακο στο Μέγαρο Μουσικής θα ακούσουμε την Ελένη Καραΐνδρου. Θα τη συνοδεύει η Καμεράτα, ενώ μαζί της στη σκηνή θα βρίσκονται σημαντικοί δεξιοτέχνες όπως ο σαξοφωνίστας Γιαν Γκαρμπάρεκ, η σολίστ της βιόλας Κιμ Κασκασιάν, ο ομποΐστας Βαγγέλης Χριστόπουλος, ο βαρύτονος Τάσης Χριστογιαννόπουλος και η σοπράνο Ειρήνη Καράγιαννη. Αφηγητής ο Δημήτρης Καταλειφός. Τις τρεις βραδιές θα παρουσιαστούν μουσικές για το θέατρο και τον κινηματογράφο και η σκηνική καντάτα «Δαβίδ» (σε στίχους άγνωστου ποιητή της Χίου).

14 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1973. Από το πρωί φοιτητές  απ όλες τις σχολές συγκεντρώνονται  στο προαύλιο του πολυτεχνείου. Περίπου δυο χιλιάδες άτομα φωνάζουν για πρώτη φορά συνθήματα στο κέντρο της χουντοκρατουμενης Αθήνας. «Λαέ πεινάς γιατί τους προσκυνάς;»

Η αστυνομία σχηματίζει ένα κλοιό και τα νεράντζια πέφτουν στα αστυνομικά πηλίκια  με το κιλό….

Οι φοιτητές μέσα στο Πολυτεχνείο υψώνουν την ελληνική σημαία και οι πρυτανικές αρχές ΔΕΝ δίνουν στην αστυνομία  άδεια για επέμβαση. Το απόγευμα οι φοιτητές καταφέρνουν να δημιουργήσουν και να λειτουργήσουν ραδιοφωνικό σταθμό. Εκπρόσωποι των φοιτητών στην συμβολή των οδών Στουρνάρη και Πατησίων συμφωνούν με το γενικό διευθυντή της αστυνομίας, την  ήσυχη εκκένωση του χώρου, χωρίς να γίνουν συλλήψεις. Μάταιος  κόπος. Μετά από λίγη ώρα το σύνολο των φοιτητών αποφασίζει να παραμείνει στο ίδρυμα και να διαμαρτυρηθεί. Η  πόρτα του πολυτεχνείου κλείνει με σιδερόβεργες και μπετόν αρμέ.

Οι νέοι οργανώνονται. Συγκεντρώνουν τρόφιμα., παρασκευάζουν φαγητό, συγκροτούνται  ομάδες καθαριότητας, ελέγχουν τις προκηρύξεις και τις φοιτητικές ταυτότητες για να εντοπίσουν τους προβοκάτορες. Η εξέγερση έχει ξεκινήσει.

Οι νέοι διαθέτουν  το καλύτερο δυνατό οπλοστάσιο. Την απόφαση να αντισταθούν μαζικά και να διεκδικήσουν ψωμί παιδεία ελευθερία.

Τα αιτήματα ήταν : να καταργηθεί ο νόμος, ο οποίος προέβλεπε την υποχρεωτική στράτευση όσων ανέπτυσσαν συνδικαλιστική δράση κατά τη διάρκεια των σπουδών τους και να μη γίνουν φοιτητικές  εκλογές με εφορευτικές επιτροπές από αριστούχους φοιτητές.

www.mixanitouxronou.gr

Ενας από τους λόγους για τους οποίους πολλοί λατρεύουν το Διαδίκτυο είναι τα εύχρηστα προγράμματά του, που επιτρέπουν στον χρήστη να συνεισφέρει περιεχόμενο.

Ετσι και το «Universal Subtitles» προσφέρεται για όποιον θέλει να πάψει να είναι μόνο θεατής στα αμέτρητα βίντεο που κυκλοφορούν online και ενδιαφέρεται να προσθέσει υπότιτλους στη γλώσσα του, κάνοντάς τα προσβάσιμα σε πολύ περισσότερο κόσμο: ανθρώπους που είτε δεν μιλούν την αρχική γλώσσα του βίντεο είτε έχουν προβλήματα ακοής και χρειάζονται το συνοδευτικό κείμενο.

Το universalsubtitles.org -που χρηματοδοτήθηκε από το Ιδρυμα Mozilla- παρουσιάστηκε πριν από τρεις εβδομάδες από το Ιδρυμα Συμμετοχικής Κουλτούρας (www.pculture.org), έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό, που αναπτύσσει χρήσιμα δωρεάν εργαλεία ανοιχτής πρόσβασης, με στόχο την αποκέντρωση και τον εκδημοκρατισμό των μέσων. Μέχρι σήμερα έχει αναπτύξει ήδη το «Miro» (www.getmiro.com, για παρακολούθηση και κατέβασμα βίντεο), το «Miro Video Converter» (www.mirovideocon verter.com, για μετατροπή παλιών βίντεο σε mp4, ogg, webM, ή για κινητά τηλέφωνα) και το «Miro Community» (www.mirocommunity.org, για να συγκεντρώνει κανείς βίντεο δικά του ή άλλα που τον ενδιαφέρουν σε ένα site προσωπικό ή ομαδικό). Εχει συγκροτήσει επίσης το «Open Video Alliance» (openvideoalliance.org), μια συμμαχία οργανισμών και ατόμων που προωθούν δωρεάν και ανοιχτές τεχνολογίες, πολιτικές και πρακτικές για τα online βίντεο.

Στην ίδια φιλοσοφία περί συμμετοχικής κουλτούρας, προσφέρεται και το συγκεκριμένο εργαλείο για τους υπότιτλους. Δεν χρειάζεται να κατεβάσει κανείς ένα software για να το τρέξει, δουλεύει μέσα από τον browser (κατ’ αρχήν σε Firefox, αλλά σύντομα και σε όλους τους άλλους). Ο χρήστης υποβάλλει το UPL του βίντεο που τον ενδιαφέρει και πατάει «subtitle me». Στην επιφάνεια που ανοίγει, δίνονται διαρκώς οδηγίες για τα επόμενα βήματα, κάνοντας το πρόγραμμα ιδιαίτερα εύχρηστο ακόμη και για παιδιά. Αν ένα βίντεο είναι ήδη υποτιτλισμένο, μπορούν να προστεθούν μεταφράσεις σε άλλες γλώσσες ή να διορθωθούν οι υπάρχουσες (σύντομα θα είναι διαθέσιμη και η δυνατότητα βαθμολόγησης κάθε συνεισφοράς). Το μόνο που χρειάζεται να κάνει ο χρήστης είναι να εγγραφεί δωρεάν στην υπηρεσία για να μπορεί να σώσει κάθε υποτιτλισμό ή μετάφραση που υποβάλλει.

Το Universal Subtitles υποστηρίζει τις πιο διαδεδομένες μορφές βίντεο από Youtube, Blip.tv, Ustream, Dailymotion κ.ά. Κάθε βίντεο που ολοκληρώνεται μπορεί να αναρτηθεί από τον χρήστη στο Facebook ή στο Twitter, να ενσωματωθεί σε μια ιστοσελίδα που ο ίδιος διαχειρίζεται ή να σταλεί μέσω email σε φίλους του.

enet