Η παράσταση των μαθητών από τα πέντε σχολεία της Πάτρας και τα πέντε σχολεία της Αθήνας, που πραγματοποιήθηκε στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης. Μεταξύ αυτών και δύο σχολεία μας της Δ΄διεύθυνσης, το 1ο Γυμνάσιο Ταύρου και το 4ο Λύκειο Παλαιού Φαλήρου.
Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά η Στέγη πραγματοποιεί το εκπαιδευτικό πρόγραμμα Dancing to Connect με στόχο να δώσει στους μαθητές την ευκαιρία να ανακαλύψουν κώδικες συνεργασίας και επικοινωνίας μέσα από το χορό.
Ο Jón Torfi Jónasson, ένας Ισλανδός καθηγητής Πανεπιστημίουa μας μιλά στο συνέδριο του Ευρωπαϊκού συμβουλίου με τίτλο: ‘Professional Image and Ethos of Teachers.’ 24-25/4/2014 για τις εξελίξεις στον τομέα της παιδείας.
Αλιεύτηκε από τη σελίδα στο fb της συναδέλφου Βασούλας Τσιμινάκη, μίας καθηγήτριας Αγγλικών που ξεβράστηκε σε δημοτικό:
Θέλω να πω τον πόνο μου (έναν απ’ όλους).
Την προηγούμενη βδομάδα, ημέρα Τρίτη και ώρα δεκάτη πρωινή, έμαθα απ’ το διευθυντή ενός εκ των σχολείων που με χαίρονται, πως πρέπει να μάθω στα παιδιά της πρώτης δημοτικού “κανένα εύκολο τραγουδάκι, εκεί πέρα” για να διασκεδάσουμε τις μαμάδες στη γιορτή της μητέρας, που έρχεται οσονούπω.
Κεραμίδα να μου ερχόταν στο κεφάλι θα πονούσε λιγότερο.
Δεδομένου ότι η πρωτομαγιάτικη συνήθεια μου αφαιρούσε την Πέμπτη, μου μέναν 2 μόνο μέρες για το εύκολο τραγουδάκι, σύμφωνα με τους γρήγορους υπολογισμούς μου (δόξα και τιμή στον Γκούτζη, το μαθηματικό μου !), για να μάθουμε πολύ καλά ένα εύκολο αγγλικό τραγούδι με τα πρωτάκια.
(Χρόνος λογικός , για κάποιον που δεν έχει δουλέψει με πρώτη τάξη)
Οι αποκαλύψεις συνεχίστηκαν και πριν προλάβω να συνέλθω έμαθα πως, ήδη, το άλλο τμήμα, που είχε “την κανονική αγγλικού” του σχολείου (η οποία, ξαφνικά, πήρε στα μάτια μου τη μορφή της Μπουμπουλίνας), ξεκίνησε πριν το Πάσχα αυτό το μεγαλεπήβολο εγχείρημα και “είναι σε καλό δρόμο”, αντίθετα από μένα που πήρα τον κακό δρόμο, ως φαίνεται.
Ξαφνικά ένιωσα σαν παοκάκι που μόλις έφαγε 4 γκολάκια και δεν πρόλαβε να βάλει ούτε μισό.
Σημειωτέον : αυτά τα γκολάκια, σα να μπήκαν όλα μαζί με ένα σουτ, πώς είναι το αντίστοιχο τρίποντο στο μπάσκετ, δηλαδή, χωρίς περιθώριο αντίδρασης κι ανατροπής του αποτελέσματος.
Λοιπόν, παιδιά, ό,τι ένιωσαν οι μεγάλοι εξερευνητές (όπως διάβαζα κάποτε και θαύμαζα), όταν βρέθηκαν ανάμεσα σε ιθαγενείς με περίεργες διαθέσεις, το ίδιο ακριβώς ένιωσα κι εγώ, όταν φέτος πρωτοβρέθηκα στην άγνωστη φυλή των πρωτακίων κι αναρωτιόμουν πώς θα τους φέρω βόλτα τώρα αυτούς, δίχως χάντρες και καθρεφτάκια… (και το ίδιο με θαυμάζω και κάθε φορά που βγαίνω από την πρώτη τάξη.)
Αφού τελείωσαν τα τελετουργικά (αγκαλιές και φιλιά, διαδοχικές επισκέψεις στην τουαλέτα – ο περίφημος ιός του ομαδικού κατουρήματος, που μεταδίδεται με το κλείσιμο της πόρτας και την έναρξη του μαθήματος-, “κατάσβεση” θερμών επεισοδίων ”κυρία, ο Κώστας με έφτυσε” – ”ναι; αυτός άρχισε!”, δέσιμο κορδονιών, ξύσιμο μολυβιών – άλλος ιός μεταδοτικός κι επικίνδυνος – και είδα πόσο λίγος χρόνος μας έχει μείνει, για να πούμε και κανένα αγγλικό απ’ αυτά που έχουμε μάθει, τους καλόπιασα για το “κανένα εύκολο τραγούδι εκεί πέρα” .
Δε θα ‘θέλαν να πούμε κι ένα ωραίο τραγουδάκι στη γιορτούλα;
Κι εκεί που είχαμε μια ωραία ησυχία, άρχισε να κλαίει η Βιολέτα – πάντα κλαίει όταν μαθαίνουμε κάτι καινούριο -, άρχισε να φωνάζει ο Κωνσταντίνος πως δε θέλει να τραγουδήσει, ο άλλος Κωνσταντίνος να μας λέει τι δώρα του έφερε ο νονός του (!!!!!!!!!), η Μαρία μας απειλούσε “να παίξει μόνο αυτή κιθάρα, όμως” και γενικά, επικράτησε ατμόσφαιρα Βουλής .
Είδα κι έπαθα να τους ηρεμήσω …
“Να ζωγραφίσουμε τις μαμάδες μας;- κι εσύ, κυρία;-βέεεβαια κι εγώ ! ”.. ”αυτό το kiss, που τρώτε μερικές φορές, σημαίνει φιλί στα αγγλικά” …”κυρίααα! θα λιποθυμήσω. τρώω φιλιά ;;;”
Μετά, κάναμε τον κύκλο της αγάπης κι αγκαλιαστήκαμε κι ήμουν έτοιμη -στα λίγα λεπτά πριν τη λήξη του αγώνα-, να τους μάθω το απλούστερο τραγουδάκι που σκέφτηκε ποτέ άνθρωπος, πάνω στο μοτίβο του “φεγγαράκι μου λαμπρό”, όταν ακούστηκε η σπαραχτική φωνή της Χριστίνας: “Κυρίααααα!!! .. μου μουτζουρώσαν τη μαμά μουουου !!!!”
Αμέσως σχηματίστηκε μια ομάδα αυτεπάγγελτων τιμωρών -ο- Βαγγέλης- το- έκανε- είχε- μουτζουρώσει- και- τη -ζωγραφιά -μου, ενώ ο Βαγγέλης φώναζε πως όχι, δεν το έκανε αυτός κι ενώ εγώ τους εξηγούσα πως δεν κατηγορούμε κανέναν, αν δεν τον δούμε με τα μάτια μας και η Χριστίνα θρηνούσε την καλύτερη ζωγραφιά της ζωής της.
Μετά, είδα πως μου μείναν 2 μόλις λεπτά ζωής στην πρώτη τάξη.
Τότε, ο Ισσι με κοίταξε καρφωτά στα μάτια και είπε “κυρία, όποιος το έκανε αυτό, είναι … “, “όποιος το έκανε, είναι ..”.
Εγώ, πάλι, ένιωσα σαν τη δασκάλα στα ανέκδοτα του Τοτού, γιατί ο Ισσι λέει συνέχεια τη λέξη που αρχίζει από μ… αν και μου υποσχέθηκε να την αντικαταστήσει με τη λέξη που αρχίζει από βλ.. “είναι και μεγάλος βλάκας !!!” και μου έκανε το σήμα με τον αντίχειρα ( ακριβώς όπως του κάνω , κάθε φορά που δε λέει μ …), μ’ ένα χαμόγελο ανείπωτης ευτυχίας .
Τότε, εγώ, που τα ‘χα πάρει κανονικά, ξέχασα όλα τα παιδαγωγικά και τα θεωρητικά και τα ψυχολογικά. Τον κοίταξα καρφωτά στα μάτια και είπα “με περικεφαλαία !”
Το τι επακολούθησε δεν περιγράφεται.
Όλοι ‘θέλαν να μάθουν τι σημαίνει περικεφαλαία.
Πάντως, τώρα που θα με απολύσουν, μια και θα αξιολογηθώ αρνητικά, που αποκλείεται ποτέ να μάθω στα πρωτάκια ένα τραγούδι “για τη μαμά -εκεί πέρα”, λέω να κάνω κάτι καλό για τους εναπομείναντες συναδέλφους.
Θα ‘χω που θα ‘χω τόσο χρόνο στη διάθεσή μου! .. να βγάλω καμιά πατέντα για τα έξυπνα κορδόνια, που θα δένονται μόνα τους .. να τους γλιτώσω από μια επιπλέον έγνοια.
Την Παρασκευή είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω στο Ίδρυμα Ευγενίδου μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ομιλία των Τέλη Τύμπα και Ειρήνης Μεργούπη -Σαβαΐδου.
Τέλης Τύμπας, Ειρήνη Μεργούπη-Σαβαΐδου
Οι δύο μελετητές επιμελήθηκαν τον τόμο «Ιστορίες της τεχνολογίας του 20ού αιώνα» (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης) από όπου αξίζει να παρουσιαστεί η πτυχή «όταν οι υπολογιστές ήταν γυναίκες» -Jennifer S. Light, επιμέλεια Τέλης Τύμπας, Ειρήνη Μεργούπη-Σαβαΐδου
«(…) Το παρόν άρθρο υποδεικνύει για ποιον λόγο οι προηγούμενες θεωρήσεις στην ιστορία του υπολογιστή δεν σκιαγράφησαν τις γυναίκες ως υποκείμενα που είχαν σημαντικό ρόλο σε αυτή την ιστορία και τάσσεται υπέρ μιας επανεκτίμησης της συμβολής τους»: «Πριν από το Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, γυναίκες με πανεπιστημιακά πτυχία στα Μαθηματικά δίδασκαν συνήθως στην Πρωτοβάθμια και τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Σε ορισμένες περιπτώσεις εργάζονταν σε υπαλληλικές υπηρεσίες ως υπάλληλοι στατιστικής ή ως άνθρωποι-υπολογιστές. Καθώς ο πόλεμος μετέβαλε τη ζήτηση εργασίας, ένα κολέγιο θηλέων ανέφερε ότι κάθε γυναίκα πτυχιούχος Μαθηματικών μπορούσε να επιλέξει ανάμεσα σε είκοσι πέντε θέσεις απασχόλησης στη βιομηχανία ή την κυβέρνηση (ΗΠΑ)». Οι αγγελίες για γυναίκες και επιστήμονες μηχανικούς πλήθαιναν: «ΖΗΤΟΥΝΤΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ». «(…) Στις αρχές της δεκαετίας του 1940, τα εργαστήρια άρχισαν να προσλαμβάνουν γυναίκες για την εξέταση των πυρηνικών και σωματιδιακών ιχνών στα φωτογραφικά γαλακτώματα. Εως τη δεκαετία του 1950, το αντίγραφα των φωτογραφιών που ανίχνευε κάθε γυναίκα δημοσιεύονταν φέροντας το όνομά της. Στην πορεία, όμως, το κύρος τής εργασίας αυτών των γυναικών εξανεμίστηκε. Οι μετέπειτα δημοσιεύσεις άρχισαν να ταξινομούνται με βάση το όνομα του επικεφαλής κάθε εργαστηρίου, ο οποίος αναπόφευκτα ήταν άνδρας και οι φωτογραφίες που έβγαιναν στο φως της δημοσιότητας σπανίως αποκάλυπταν τη συνεισφορά των γυναικών. Το αίτημα του φυσικού Cecil Powell για τρία επιπλέον μικροσκόπια και ακόμη τρία κορίτσια υποδηλώνει το ότι η αφάνεια και η δυνατότητα εύκολης αντικατάστασης των γυναικών πήγαιναν χέρι χέρι. Σε πολλά εργαστήρια, οι επιστήμονες περιέγραφαν τις γυναίκες όχι τόσο ως άτομα, αλλά ως ένα σύνολο που προσδιοριζόταν από τον επικεφαλής τους στο Εργαστήριο (Η χορωδία ομορφιάς του Cecil) ή από τα μηχανήματα που χειρίζονταν (τα κορίτσια του ανιχνευτή)».
Κατά τον ίδιο τρόπο το «πρόγραμμα ENIAC» (Electronic Numerical Integator And Computer, ηλεκτρονικός αριθμητικός ολοκληρωτής και υπολογιστής) έκλεισε την λειτουργία του στις 2 Οκτωβρίου του 1955: «Οι γυναίκες χειριστές αναφέρονταν ως “η ομάδα του John Holderton” ή “τα κορίτσια του ENIAC”».
«(…) Οι γυναίκες αυτές δεν απέκτησαν ποτέ την ευκαιρία να επιδείξουν δημοσίως τις τεχνικές τους γνώσεις, πράγμα το οποίο ήταν αποφασιστικής σημασίας για την προσωπική τους αναγνώριση και την εξέλιξη της επαγγελματικής τους σταδιοδρομίας».
«(…) Το πρόγραμμα ENIAC έκανε μια θεμελιώδη διάκριση μεταξύ του υλισμικού και του λογισμικού: ο σχεδιασμός του υλισμικού ήταν ανδρική δουλειά, ενώ ο προγραμματισμός ήταν γυναικεία δουλειά. Εχοντας αποκτήσει κοινωνικό φύλο, τα δύο αυτά μέρη του προγράμματος διακρίνονταν από διαφορετικό Status βάσει του οποίου κατηγοριοποιούνταν».
«(…) Οι γυναίκες προγραμματιστές εκτελούσαν διαταγές από άνδρες μηχανικούς και αξιωματικούς του στρατού. Ηταν αυτοί οι μηχανικοί και οι αξιωματικοί οι θεωρητικοί και οι διευθυντές που έπαιρναν τα εύσημα για την εφεύρεση.
»Το κοινωνικό σύστημα του αμερικανικού στρατού είναι ιστορικά θεμελιωμένο στους κοινωνικούς κώδικες των Ευρωπαίων gentlemen.
»Ως πολιτικό προσωπικό, οι “έξι γυναίκες υπολογιστές” που επελέγησαν για το χειρισμό του ENIAC παρέμειναν έξω από την κάστα αυτού του συστήματος».
Ο συγγραφέας διευκρινίζει ότι «εάν ερμηνεύαμε την ιστορία του ENIAC ως περίπτωση εκμηχανισμού της γυναικείας εργασίας, δεν θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι ο εκμηχανισμός συνοδεύτηκε στην περίπτωση αυτή από απώλεια δεξιοτήτων.
»Η δουλειά απαιτούσε στην πραγματικότητα ανεπτυγμένη εξοικείωση με το υλισμικό. Αυτό όμως έρχοταν σε αντίφαση με το ιδίωμα του έμφυλου στερεότυπου. Οι έξι του ENIAC κατανοούσαν όχι μόνο τα μαθηματικά των υπολογιστών, αλλά και την ίδια τη μηχανή. Το γεγονός ότι οι επικεφαλής του προγράμματος και οι ιστορικοί δεν εκτίμησαν σωστά τις τεχνικές γνώσεις των γυναικών, επιβεβαιώνει την υπόθεση περί αντίφασης ανάμεσα στη δουλειά που πραγματικά εκτελέστηκε από τις γυναίκες και στον τρόπο με τον οποίο αυτή η δουλειά αποτιμήθηκε από άλλους».
«(…) Στις 15 Φεβρουαρίου του 1946 οι “New York Times” περιέγραψαν μία δημόσια επίδειξη:
“Είπαν στον ENIAC να λύσει ένα δύσκολο πρόβλημα για το οποίο ένας εκπαιδευόμενος άνδρας θα χρειαζόταν να δουλέψει μερικές εβδομάδες. Ο ENIAC το έκανε αυτό σε 15 δευτερόλεπτα. Η δήλωση για τα 15” δεν λάμβανε υπόψη το χρόνο που είχαν αφιερώσει οι γυναίκες για να εγκαταστήσουν το κάθε πρόβλημα στη μηχανή”».
Ενας οδηγός του 1943 προς διευθυντές επιχειρήσεων εξηγούσε: Οι γυναίκες μπορούν να εκπαιδευτούν για να κάνουν οποιαδήποτε δουλειά έχετε, αλλά θυμηθείτε ότι μια γυναίκα δεν είναι άνδρας. Μία γυναίκα είναι ένα υποκατάστατο -όπως το πλαστικό αντί για το μέταλλο.
«(…) Πολλά από τα ερωτήματα των ιστορικών, που αφορούν την ιστορία του υπολογισμού, αποτυπώνουν τους ακούσια “ανδροκεντρικούς όρους” της ιστορίας. Το αποτέλεσμα είναι μια διαστρεβλωμένη ιστορία της τεχνολογικής ανάπτυξης, η οποία έχει καταστήσει αθέατη τη γυναικεία συμβολή.
»(…) Καθώς οι υπολογιστές κυριαρχούν στην καθημερινή ζωή, γίνεται κρίσιμο να επανεγγραφούν οι γυναίκες στην ιστορία του υπολογισμού, της οποίας πάντοτε ήταν μέρος Επειδή ήταν μέρος της ιστορικής δράσης, ακόμη κι αν δεν έγιναν μέρος της ιστορικής μνήμης».
O Τζέρεμι Ρίφκιν είναι γνωστός για τις τολμηρές προβλέψεις του γύρω από την κοινωνική αφομοίωση των τεχνολογικών επιτευγμάτων. Το τελευταίο του βιβλίο έχει τίτλο «Η κοινωνία του μηδενικού κόστους: Το Ιντερνετ των πραγμάτων και η έκλειψη του καπιταλισμού». Κεντρική θέση του είναι ότι το νέο, αναδυόμενο Ιντερνετ, που θα συνδέει μέσω αισθητήρων όχι μόνο υπολογιστές αλλά και ενεργειακά δίκτυα, αυτοκίνητα, προσωπικές συσκευές και οτιδήποτε άλλο μπορούμε να φανταστούμε, θα μας οδηγήσει σε μια νέα μορφή κοινωνικής οργάνωσης.Η ιδέα του «Ιντερνετ των πραγμάτων» ξεκινά από δύο μείζονες τεχνολογικές εξελίξεις: την ψηφιοποίηση όλο και περισσότερων μηχανών και την παραγωγή μεγάλου όγκου δεδομένων (big data). Αν όλες οι μηχανές έχουν τσιπάκια πλέον, θα μπορούσαμε κατά κάποιο τρόπο να τις «κοινωνικοποιήσουμε» συνδέοντάς τες στο Ιντερνετ. Αυτό ακριβώς κάνει μια μικρή εταιρεία στο Λονδίνο, η οποία κατασκεύασε το cloudwash, ένα πλυντήριο ρούχων, που θεωρείται οδικός χάρτης για την αναδυόμενη αγορά, η οποία ήδη αξιολογείται στα 128 δισ. το 2014. Ολοι οι χειρισμοί του πλυντηρίου εκτελούνται από smartphone ή υπολογιστή, όμως το cloudwash μπορεί ακόμα να παραγγέλνει απορρυπαντικά και να ειδοποιεί για βλάβες. Συνέχεια »
Το ελληνικό κράτος, σε επίπεδο διακηρύξεων, αντιμετωπίζει τον πολιτισμό ως έναν τομέα που προσδίδει στη χώρα κύρος και συγκριτικά πλεονεκτήματα. Δεν είναι τυχαίο ότι κορυφαία πολιτικά στελέχη κομμάτων, ακόμη και πρωθυπουργοί, επιλέγουν κατά καιρούς να τεθούν επικεφαλής του αντίστοιχου χαρτοφυλακίου. Στην πράξη, όμως, ο πολιτισμός είναι το πρώτο θύμα όταν τα πράγματα δυσκολεύουν.
Το ίδιο συμβαίνει και στα σχολεία: το συκοφαντημένο μάθημα των λεγόμενων «καλλιτεχνικών», το οποίο οι περισσότεροι μαθητές αντιμετωπίζουν ως παρία του εκπαιδευτικού προγράμματος, είναι σταθερά αυτό που σε κάθε μεταρρύθμιση, εντός ή εκτός εισαγωγικών, πλήττεται από τις περικοπές στον προϋπολογισμό της παιδείας ή στο διδακτικό προσωπικό.
Σε αυτό, εκτός από τις οικονομικές δυσκολίες, παίζουν ρόλο η προκατάληψη και η άγνοια, τόσο των γονέων όσο, μερικές φορές, και των ίδιων των εκπαιδευτικών. Πρόκειται για παρανοήσεις που αναπαράγουν ιδεοληψίες όπως ότι «η τέχνη είναι για τα παιδιά που έχουν ταλέντο», ότι «δεν είναι απαραίτητο μάθημα», ή ακόμη και ότι «ο καθηγητής πρέπει να είναι ο ίδιος καλλιτέχνης για να μπορεί να τη διδάξει».
Το αποτέλεσμα είναι γενιές και γενιές μαθητών να έχουν βγει από το σχολείο λειτουργικά αναλφάβητοι σε θέματα τεχνών και κουλτούρας. Κι αυτό όταν όλες οι σύγχρονες προσεγγίσεις δίνουν μεγάλη σπουδαιότητα στο περιεχόμενο μιας τέτοιας γνώσης. Το «γιατί» το εξηγούν ειδικοί σε μια βραδιά ειδικά αφιερωμένη στις τέχνες, όπως διδάσκονται, αλλά και όπως πρέπει να διδάσκονται στο σχολείο.
Ομιλητές:
Dipti Desai: Αναπληρώτρια Καθηγήτρια και Διευθύντρια στο Πρόγραμμα Καλλιτεχνικής Παιδείας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης Νίκος Παΐζης: Συντονιστής του Προγράμματος ΜΕΛΙΝΑ Kerry Freedman: Καθηγήτρια και Επικεφαλής Διδακτορικών Προγραμμάτων, Σχολή Καλών Τεχνών και Design, Πανεπιστήμιο του Βόρειου ΙλλινόιςΣυντονιστής: Σοφία Βγενοπούλου: σκηνοθέτης – παιδοψυχίατρος
Τα μάτια της δεν μοιάζουν με ηλιαχτίδα
κι είναι τα χείλη της χλωμά μπρος στο κοράλλι
Άμα το χιόνι είναι λευκό, έχει τα στήθη ωχρά·
μαύρα, συρμάτινα μαλλιά έχει στο κεφάλι.
Τριαντάφυλλα έχω δει ολοπόρφυρα,
μα τέτοια δεν θα βρω στα μάγουλά της.
Γεύθηκα αρώματα πολύ τερπνότερα
από τα μύρα που ανασαίνω στα φιλιά της.
Ευφραίνομαι όταν μου μιλάει κι ας ξέρω
πόσο γλυκύτερη είναι η μουσική.
Ποτέ μου δεν αντίκρισα θεά να περπατά,
μα αυτή βαδίζοντας πατάει στη γη.
Τόσο όμως στη ζωή μου βασιλεύει,
που κάθε σύγκριση άλλη περιττεύει.
Τόσο όμως τη ζωή μου κυβερνά,
που ανούσια τ’ άλλα μοιάζουν. Και κενά.
O Sting αντλεί την έμπνευσή του για τον τίτλο του άλμπουμ του Nothing Like The Sun από το σονέτο 130 του Shakespeare.
My mistress’ eyes are nothing like the sun;
Coral is far more red than her lips’ red;
If snow be white, why then her breasts are dun;
If hairs be wires, black wires grow on her head.
I have seen roses damask’d, red and white,
But no such roses see I in her cheeks;
And in some perfumes is there more delight
Than in the breath that from my mistress reeks.
I love to hear her speak, yet well I know
That music hath a far more pleasing sound;
I grant I never saw a goddess go;
My mistress, when she walks, treads on the ground:
Αυτή τη φορά έφυγα από την αίθουσα εκδηλώσεων του σχολείου με βαριά καρδιά. Ένα Λύκειο της Δ΄διεύθυνσης στα πλαίσια μιας δράσης φιλαναγνωσίας είχε καλέσει τη Σώτη Τριανταφύλλου να μιλήσει στους μαθητές της Α΄Λυκείου. Είναι προς τιμήν της ότι άντεξε και ολοκλήρωσε τη συζήτηση με αυτήν την τάξη…Αυτό που μου προξένησε αλγεινή εντύπωση είναι ότι δεν δέχονταν καν να ακούσουν τι τους έλεγε. Γιατί τους είπε ωραία πράγματα. Να προσθέσω σε αυτό την παντελή απουσία εμπειρίας διαλόγου. Διέκοπταν ο ένας τον άλλον, πέταγαν άσχετες παρατηρήσεις. Κάπου εκεί ντεμπουτάρισε και ο “μπουζουξής”. Ετσι τον ονόμασε η συγγραφέας, καθώς φορτικά της ζητούσε να του απαντήσει αν ακούει Καρρά. Ο μπουζουξής λοιπόν επέμεινε να κάνει επίδειξη του ανύπαρκτου πνεύματός του, κατά συρροήν και κατ΄εξακολούθηση. Σίγουρος για τον εαυτό του, περήφανος για την ευήθειά του διαλαλούσε το κατόρθωμά του ότι δεν ανοίγει ποτέ του βιβλίο. Το εγκώμιο βλακείας εδώ πολύ θα ταίριαζε.
Η Σώτη προσπάθησε να ξεκινήσει ένα διάλογο ζητώντας τους να γράψουν σε ένα φύλλο χαρτί, πως αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους, ένα πρόβλημα που τους βασανίζει κι ένα όνειρο. Έτσι μάθαμε ότι οι μαθητές μας δεν προλαβαίνουν να διαβάσουν λογοτεχνία γιατί τρέχουν πανικόβλητοι στα φροντιστήρια. Οτι η κρίση τους έχει παραλύσει και ορθώνεται μπροστά τους ως ανυπέρβλητο εμπόδιο και ότι ενώ είναι τόσο εξαιρετικοί σε όλα τους (άλλη λέξη χρησιμοποίησαν, αλλά κωλύομαι) δεν έχουν φίλους.
Αν η κρίση είναι ένα όπλο του συστήματος για να μας κάνει πιο διαχειρίσιμους, έχει πετύχει απόλυτα. Τουλάχιστον σε αυτό το σχολείο. Οι μαθητές δεν διαβάζουν, δεν σκέφτονται αλλά κατευθύνονται σε οχλοκρατία από μερικούς -μετρημένους στα δάχτυλα- οργανωμένους σε κόμματα μαθητές. Στην περίπτωση της Σώτης εικάζουμε ότι είχε πέσει κομματική γραμμή γιατί τέτοια επίδειξη αγένειας…πως να την εξηγήσουμε. Ενας δήλωσε ότι προτιμούσε να κάνει φυσική και ήταν με το ζόρι στην αίθουσα. Οι περισσότεροι είτε μιλούσαν με το διπλανό τους είτε σκάλιζαν το κινητό τους.
Δεν ξέρω ποια γνώμη έχετε για τις μαθητικές κοινότητες. Για μένα είναι ένας μηχανισμός ανάδειξης συνήθως επιτήδειων μπερμπάντηδων, οι οποίοι ασχολούνται όλο το χρόνο με την οργάνωση της πενθήμερης και της αντίστοιχης ενθυλάκωσης χαρτζηλικιού από τα γραφεία ταξιδίων. Ενας άρρωστος φαύλος κύκλος -μικρογραφία του πελατειακού συστήματος με το οποίο λειτουργεί η χώρα- τίθεται σε κίνηση κάθε χρόνο προκειμένου να “διασκεδάσουν” οι μαθητές. Στην περίπτωσή μας διασκέδαση σημαίνει την επίσκεψη σε ένα κέντρο διασκέδασης – βλέπε σκυλάδικο- ή κλαμπ. Ε παιδιά είναι. Αφήστε τα να ξεδώσουν. Στη περίπτωσή μας το ξεδίνω, σημαίνει άκρατη κατανάλωση αλκοόλ και ας μη συνεχίσω για τα επακόλουθα στα δωμάτια ξενοδοχείων, όπου αγεληδόν επιδίδονται σε ασχήμιες.
Μετά από αυτήν την εκδήλωση ομολογώ ότι γλυκοκοίταζα κάτι χαπάκια χημικής ευτυχίας, γιατί η κατάθλιψη χτύπησε κόκκινο. Θαύμασα πάντως τη συγγραφέα που άντεξε. Και της το ομολόγησα. Θα τους είχα σχολάσει στο δεκάλεπτο.
Σε ένα σεμινάριο για την καινοτομία μας είχαν βάλει αυτήν την άσκηση: να προσπαθήσουμε να συμπυκνώσουμε τρεις προτάσεις μας προς τον υπουργό για την άμεση βελτίωση της παιδείας μας (το λεγόμενο elevator pitch). Και προετοιμάστηκα πολλές φορές για αυτό το ενδεχόμενο. Και μία μέρα μου έτυχε… γιατί κάθε μέρα έπαιρνα το ίδιο ασανσέρ που πήγαινε στο συγκεκριμένο όροφο στη Μητροπόλεως. Βλέπω μία αναστάτωση με τους άνδρες της ασφάλειας να τρέχουν δεξιά-αριστερά, και οι οποίοι ευγενικά μεν αλλά με τρόπο που δεν σήκωνε αντίρρηση με έβγαλαν από το ασανσέρ για να ανέβει μόνη της η (τότε) υπουργός.
Οπότε η άσκηση πήγε στράφι… γιατί εμείς εδώ στην Ελλάδα, απλά δεν μπαίνουμε στο ίδιο ασανσέρ με τους υπαλλήλους…
Τι θα της έλεγα όμως; στο 1 λεπτό που διαρκεί η διαδρομή;
1) Πρέπει να επιστρέψει η χαρά στα σχολεία. Τα έχουμε τσακίσει τα παιδάκια μας με το αδυσώπητο κυνήγι της ύλης. Τα βλέπω να τρέχουν από σχολείο σε φροντιστήρια, να στριμώχνουν δραστηριότητες στο πρόγραμμά τους. Τόση εντατικοποίηση; για να φύγεις μετανάστης στη Γερμανία; Πρέπει να κρατήσουμε τα παιδιά μας στην Ελλάδα. Θέλει όμως ελεύθερο χρόνο για να μπορείς να είσαι δημιουργικός… Χρειάζονται ανανέωση και κυρίως ελάφρυνση τα προγράμματα σπουδών.
2) Αν θέλουμε ανάπτυξη χρειάζεται να επενδύσουμε στη νέα γενιά. Όχι με προγράμματα πυροτεχνήματα που εκπνέουν πριν στεγνώσει το μελάνι της εφημερίδας που τα προβάλει μαζί με το όνομα του υπουργού. Πρέπει να πέσει χρήμα στην εκπαίδευση με σοβαρό και μακρόπνοο σχεδιασμό όμως. Να συμφωνήσουμε σε ένα δεκαετές πρόγραμμα αναμόρφωσης του εκπαιδευτικού συστήματος.
3) Το σύστημα διοίκησης του υπουργείου Παιδείας είναι υπερβολικά συγκεντρωτικό. Δεν γίνεται να αποφασίζει για την εκλογή η μη ενός καθηγητή Πανεπιστημίου. Πρέπει να ελέγχει τα δικαιολογητικά του για τη νομιμότητα της πράξης αλλά δεν χρειάζεται να επεμβαίνει με κομματικά κριτήρια. Εξυπακούεται ότι (όλα- όταν λέμε όλα, εννοούμε όλα) τα κόμματα θα κρατηθούν εκτός της διαδικασίας εκλογής καθηγητή.
Με αφορμή μία συνάντηση με Ευρωπαίους εταίρους με έπιασε το παράπονο για τα δικά μας εκπαιδευτικά ζητήματα. Τι μας κρατάει πίσω και δεν εκσυγχρονιζόμαστε; γιατί αντιστεκόμαστε τόσο σθεναρά στην αλλαγή;
Ας πάρουμε για παράδειγμα το θέμα της εισαγωγής μιας καινοτομίας στην εκπαίδευση. Π.χ. τις νέες τεχνολογίες που πάλιωσαν πια, αλλά τους έμεινε το όνομα.
Πριν μία 15ετία επιλέχθηκαν 15 άτομα (5 φυσικο-χημικοί 5 μαθηματικοί, 5 φιλόλογοι) για να αποτελέσουν την ομάδα κρούσης των πρώτων επιμορφωτών για να εισαχθούν οι ΤΠΕ στα διδακτικά αντικείμενα. Το κωδικό όνομα του υποέργου της Οδύσσειας ήταν τα “Βόδια του ήλιου”. Ευτυχώς το άλλαξαν σύντομα και μείναμε με τον κωδικό επιμορφωτές Ε-42.
Πήγαμε λοιπόν στο Πανεπιστήμιο για να μας επιμορφώσουν. Το σχέδιο προέβλεπε 6μηνη επιμόρφωση και στη συνέχεια 6μηνη πρακτική στα σχολεία. Τι διαπιστώσαμε πολύ σύντομα; ότι οι διδάσκοντες είτε είχαν πολύ λίγη σχέση με το αντικείμενο, είτε είχαν ασχοληθεί με μία υποπερίπτωση στα πλαίσια μία διδακτορικής έρευνας κάποιου φοιτητή τους. Συνήθως μας δίδασκαν μάλιστα οι ίδιοι οι φοιτητές. Τα πρώτα ονόματα κάνανε μόνο guest εμφανίσεις.
Σε δύο μήνες διαπίστωσαν ότι είχε εξαντληθεί η διδακτέα ύλη κι αποφάσισαν να μας ξαμολήσουν στα σχολεία. Για να φέρουμε feedback…και να αναστοχαστούν οι δάσκαλοί μας τι θα κάνανε με εμάς…
Μπροστά στον κίνδυνο της απόλυτης γελοιοποίησης ημών και της κατάρρευσης του προγράμματος, εφαρμόσαμε την αλληλοδιδακτική μέθοδο που αποδείχτηκε σωτήρια. Γιατί ο καθένας από τους επιλεχθέντες κάτι είχε δοκιμάσει στην τάξη του, κάτι είχε δει και ήθελε να το μοιραστεί.
Κάπως έτσι ξεκίνησε η επιμόρφωση των καθηγητών με αλληλοδιδακτική εκ των ενόντων…
Σαν πρώτο τσιμεντένιο παπουτσάκι θα σημειώσω το στενό εναγκαλισμό κάποιων τμημάτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με τις εκάστοτε κυβερνήσεις…. Οι άνθρωποι για όλες τις δουλειές. Πάντα υπάρχει πρόθυμο προσωπικό να βγάλει τη χαμαλοδουλειά. Βλέπε “Κουβάλα τον προτζέκτορα μπας και σε κάνω λέκτορα”.
Δεύτερο τσιμεντένιο παπουτσάκι κάποιοι συνδικαλιστές που αρέσκονται σε καταγγελίες χωρίς να διασταυρώνουν δεδομένα και είναι της λογικής να φυλάνε τα “βόδια του Γηρυόνη” μες στη μάντρα… Για κάποιους τα ευρωπαϊκά προγράμματα που φέρνουν έναν αέρα ανανέωσης στην εκπαίδευση είναι ύποπτα για προπαγάνδα της Ε.Ε.. Τα ταξιδάκια όμως στην Εσπερία για δήθεν εκπαιδευτικές εκδρομές είναι θέσφατο. Τες πα.
Τρίτο τσιμεντένιο παπουτσάκι… Οι σύμβουλοι υπουργών. Γιατί κάπου εκεί χαράζεται η εκπαιδευτική πολιτική. Ο σύμβουλος υπουργού όμως ξέρει ότι έχει στη διάθεσή του ένα πολύ στενό χρονικό περιθώριο για να αφήσει ανεξίτηλη τη σφραγίδα του ο πολιτικός του. Ετσι σχεδιάζει με ορίζοντα δύο ετών και πολύ σας λέω. Σχεδιάζει επίσης με τη λογική του πως θα πλασαριστεί η είδηση στα media. Κι έτσι κάπως αποκτήσαμε λαπτοπ για μαθητές (μία τυχερή; χρονιά), διαδραστικούς πίνακες και άλλα καλούδια.
Αγοράζουμε γκατζετάκια λοιπόν και περιμένουμε να μεταμορφωθεί η εκπαίδευση. Μα ακόμα δεν έχουμε καταλάβει ότι το μηχάνημα μόνο του δεν επιφέρει την παραμικρή αλλαγή; Το θέμα είναι τι κάνει ο χρήστης με αυτό. Κι έτσι εμείς εξαντληθήκαμε στην οργάνωση αμφίβολης ποιότητας powerpoint για τους μαθητές μας. Και καμαρώνουμε κιόλας ότι είμαστε στην αιχμή της τεχνολογίας.
Εν τω μεταξύ όμως κάποιοι άλλοι προχωράνε με γοργά βήματα. Σήμερα στο πρωτοσέλιδο της εφημερίδας διαβάζω ότι έχουμε 16.300 θανάτους περισσότερους από γεννήσεις. Η Ελλάδα φθίνει πληθυσμιακά. Φθίνει γενικώς και φθείρεται. Η κρίση την ξενίταξε. Ίσως λοιπόν και να μείνουμε μία μειονότητα σαν κι αυτές που αρεσκόμαστε να εκμεταλλευόμαστε και να κυνηγάμε.
Ο καθένας παίρνει ότι του αξίζει;
Δεν είμαι σίγουρη, δεν επιτρέπω στον εαυτό μου να μην ελπίζει.
Φωτογραφία από την Stroop Report – κατά την εκκένωση του γκέτο της Βαρσοβίας.
Ο Μίτκο Πάνοβ δημιουργεί μία ταινία μικρού μήκους με αφορμή τη φωτογραφία. Η ιστορία, η μνήμη, το τραύμα είναι κάποιες λέξεις που δεν έχουμε συνηθίσει να παίζουμε μαζί τους. Σε αυτό το φιλμάκι ο σκηνοθέτης κατορθώνει το ακατόρθωτο.
Συμβαίνει στους μεγαλύτερους ζωγράφους όλων των εποχών. Να μην μπορούν ή να μην θέλουν να πάνε για ψώνια στην τοπική αγορά για τα αναγκαία και να στείλουν ένα υπηρέτη τους. Στο διαδίκτυο εμφανίστηκε μία λίστα με τρόφιμα που ήθελε ο μεγάλος ζωγράφος της Αναγέννησης, Μιχαήλ Άγγελος (Michelangelo Buanarroti όπως ήταν το πλήρες όνομά του) και είναι απόλαυση.
Να είσαι μεγάλος ζωγράφος, να σου έχουν αναθέσει ένα τόσο σπουδαίο έργο στο Βατικανό, όπως η Cappella Sistina κι εσύ να συνειδητοποιείς ότι πρέπει να πας στο μανάβη για ψώνια. Πρέπει να βάλεις προτεραιότητες, σωστά; Αυτό έκανε και ο Μιχαήλ Άγγελος, ή, κατά κόσμον, Michelangelo Buanarroti και αποφάσισε να στείλει τον υπηρέτη του για τα απαραίτητα ψώνια.
Το πρόβλημα που θα αντιμετώπιζε δύσκολα κάποιος άλλος, αλλά εύκολα ένας ευφάνταστος ζωγράφος, είναι το γεγονός ότι ο υπηρέτης δεν ήξερε να διαβάζει και να γράφει. Έτσι, ο Μιχαήλ Άγγελος, έφτιαξε αυτή τη λίστα που είναι απολαυστική, σχεδόν όσο και οι λεπτομέρειες από τα μεγάλα έργα τέχνης που έχει κληροδοτήσει στην ανθρωπότητα., ζητώντας από τον υπηρέτη να πάρει αντζούγιες, κρασί και άλλα τρόφιμα.
Η λίστα αυτή φιλοξενείται αυτές τις ημέρες στο μουσείο τέχνης του Seattle, στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ μόνιμή της κατοικία, είναι στο Casa Buanarroti, το σπίτι του μεγάλου ζωγράφου, στη Φλωρεντία. Είναι ένα από τα ελάχιστα πράγματα που παρέμειναν άθικτα, εφόσον ο μεγάλος ζωγράφος στα τέλη της ζωής του είχε βάλει φωτιά, για να κάψει όλα εκείνα τα προσχέδια που είχε κάνει πριν φτιάξει τα μεγάλα του έργα. Έλεγε ο ίδιος (όπως αναφέρει ο βιογράφος του) ότι δεν ήθελε οι άνθρωποι να δουν πόσο είχε δοκιμάσει τον εαυτό του και τον είχε εξασκήσει να φτάνει την τελειότητα.
Διάβασα με σφιγμένο το στομάχι τη συγκλονιστική ιστορία της κυρίας Εσθήρ Κοέν, Εβραίας κατοίκου Ιωαννίνων, όπως την παρουσίασε ο Σταύρος Τζίμας στην «Καθημερινή» της περασμένης Πέμπτης. Την 90χρονη Γιαννιώτισσα ανέσυρε από την καθημερινότητά της η επικαιρότητα: ως επιζήσασα του Αουσβιτς, μία από τους δύο εν ζωή και τους 50 που γύρισαν από το κολαστήριο των ναζί, θα συναντούσε τον πρόεδρο της Γερμανικής Δημοκρατίας κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην Ηπειρο.
Θα μου πείτε, γιατί συγκλονίστηκα; Επειτα από τόσα χρόνια, τόσα βιβλία και τόσες ταινίες, γι’ αυτά που υπέφεραν οι Εβραίοι, τι απέμενε να μάθουμε; Και όμως… 1.725 άνδρες, γυναίκες και παιδιά συνελήφθησαν τα ξημερώματα της 25ης Μαρτίου του 1944 στην εβραϊκή γειτονιά της πόλης, στοιβάχτηκαν σε φορτηγά και οδηγήθηκαν στο Αουσβιτς. Σε αυτό το σημείο του ρεπορτάζ δέχτηκα την πρώτη γροθιά στο στομάχι: «Με μια καλοσχεδιασμένη επιχείρηση και με τη βοήθεια της χωροφυλακής, η Γκεστάπο…». Πήραμε κι εμείς μέρος. Κάποιοι από εμάς.
Χάρη σ’ ένα παιχνίδι της τύχης, η Εσθήρ Κοέν και η αδελφή της γλίτωσαν από τους φούρνους του Αουσβιτς. Οι γονείς τους και τα τέσσερα αδέρφια δεν γύρισαν ποτέ. Το μαρτύριό τους δυστυχώς δεν τελείωσε με τη λήξη του πολέμου. Πίσω στα Γιάννενα το πατρικό της σπίτι είχε καταληφθεί· όταν χτύπησε την πόρτα, άνοιξε ένας άγνωστος. «Εξαφανίσου», της είπε! «Γλίτωσες από τους φούρνους στη Γερμανία, θα σε ψήσω εδώ, στον φούρνο του σπιτιού σου». Δεύτερη γροθιά στο στομάχι. Ενας ναζί που μιλούσε ελληνικά. Αναζητώντας τις δύο ραπτομηχανές Singer της οικογένειας, η Εσθήρ έφτασε ώς την εκκλησία, όπου είχαν καταλήξει. Εκεί της ζήτησαν αριθμό πλαισίου για να της τις δώσουν! Εχει και άλλη φρίκη η αφήγηση. Περί τα τέλη της δεκαετίας του ’60, ένας θεολόγος έβρισε δημοσίως την κόρη της «παλιοεβραία» δι’ ασήμαντον αφορμήν. Το παιδί δεν άντεξε την ντροπή, στο τέλος της χρονιάς εγκατέλειψε την Ελλάδα και εγκαταστάθηκε για πάντα στο Ισραήλ.
Οφείλουμε μία συγγνώμη στην Εσθήρ Κοέν. Οσο για εκείνους που αναρωτιούνται πού βρέθηκαν τόσοι ψηφοφόροι της Χρυσής Αυγής, ίσως σε αυτή την ιστορία βρίσκουν μια απάντηση.
Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία στη σελίδα μας. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε τη σελίδα, θα υποθέσουμε πως είστε ικανοποιημένοι με αυτό.ΕντάξειΔιαβάστε περισσότεραΜη αποδοχή
Άρθρα (RSS)
και 
