Terra Computerata

Βραβευμένο ντοκιμαντέρ της Εύας Στεφανή που επιμένει σε μια καθημερινή εκτεταμένη συζήτηση με τον Επαμεινώνδα Γονατά.
Ο Επαμεινώνδας Χ. Γονατάς (Αθήνα, 1924 — Αθήνα, 24 Μαρτίου 2006) ήταν έλληνας ποιητής και διηγηματογράφος της Μεταπολεμικής γενιάς, ο οποίος διακρίθηκε κυρίως ως «λογοτέχνης του παράδοξου». Η Εύα Στεφανή στο 39λεπτο ντοκιμαντέρ της επιστρέφει στον Ε. Χ. Γονατά (μετά το τηλεοπτικό «Παρασκήνιο» που γύρισε το 1998) λίγο καιρό πριν από το τέλος του. Στην ταινία ο λογοτέχνης παρακολουθεί στο βίντεο αποσπάσματα από την εκπομπή του «Παρασκηνίου», τα σχολιάζει και ταυτόχρονα ο φακός τον παρατηρεί, στο ταπεινό σπίτι του με κήπο στην Κάτω Κηφισιά, χωρίς να παρεμβαίνει σε μια σχολαστική, αλλά εντελώς απελευθερωμένη από χρόνους και υποχρεώσεις, καθημερινότητα. Γάτες παντού, που ο Ε. Χ. Γονατάς δεν περιποιείται απλώς αλλά αφουγκράζεται, βιβλία παντού, οι άνθρωποι με τους οποίους συμπορεύτηκε: ο Κάφκα, ο Φλωμπέρ, ο Μπουνιουέλ… Διαβάζει αποσπάσματα από έργα τους και λέει στην Εύα Στεφανή: «Ολοι αυτοί είναι φίλοι μου, πουλάκι μου, και είναι απόντες».

Ο Γονατάς ήταν γόνος οικογένειας πολιτικών με καταγωγή από το Αϊβαλί της Μικράς Ασίας, αλλά δεν ταυτίστηκε ποτέ με κανένα πολιτικό στρατόπεδο. Στο σχολείο ήταν συμμαθητής με τον ποιητή Μίλτο Σαχτούρη, με τον οποίο τον συνέδεσε βαθειά φιλία. Ήταν επίσης φίλος με τον ποιητή Δημήτρη Π. Παπαδίτσα, τον διηγηματογράφο Ηλία Χ. Παπαδημητρακόπουλο και τον πεζογράφο Νίκο Καχτίτση — τον τελευταίο τον γνώρισε μόνον διά αλληλογραφίας.

Ο Γονατάς, βγήκε από την αφάνεια το 1976, όταν τον ξεχώρισε σε συνέντευξη ο «δάσκαλός» του Νίκος Εγγονόπουλος. Αργότερα το βιβλίο του “Ο φιλόξενος καρδινάλιος” έμελε να τον καθιερώσει ως συγγραφέα «καλτ». Στα έργα του ήταν λακωνικός και υπαινικτικός, καθώς «ξεκινούσε από βιωμένες καταστάσεις αλλά υπερέβαινε το ατομικό, για να συνδυάσει τον στοχασμό με το όνειρο, το καθημερινό με το ανοίκειο, το λογικό με το παράλογο, την πρόζα με την ποίηση». Ολιγογράφος, είχε επιλέξει την αφάνεια, «επειδή δεν τον ενδιέφερε η δημοσιότητα, αλλά η επικοινωνία». Ο ίδιος πάντως δεν συμφωνούσε με τον χαρακτηρισμό του ως συγγραφέα του φανταστικού και του παραδόξου.

Βιογραφικό & εργογραφία Γονατά