Terra Computerata

Από 45.000 εισακτέους σε πανεπιστήμια και ΤΕΙ το 1993, φτάσαμε τους 62.000 το 1998, τους 85.000 το 2000, ενώ φέτος διατίθενται 88.165 θέσεις. Η τεράστια αύξηση των εισακτέων δεν οφείλεται στη θεαματική βελτίωση του επιπέδου σπουδών του δημοτικού, του γυμνασίου, του λυκείου, αλλά στη σταδιακή πτώση των βάσεων εισαγωγής…

Ολοι μέσα στα πανεπιστήμια, όλοι προς μια καθολική πανεπιστημιακή εκπαίδευση είναι ο διακαής πόθος των Ελλήνων γονέων αλλά και ο στόχος του συστήματος, το οποίο χρειάζεται μια στρατιά από χαμηλόμισθους γρήγορα καταρτισμένους εργαζομένους που θα «μετακινούνται» ανάλογα με τις ανάγκες της αγοράς, διά βίου επιμορφούμενοι και μη συμπεριλαμβανόμενοι, βεβαίως, στα ποσοστά ανεργίας. Αυτή η κολοσσιαία πίεση για ανωτατοποίηση όλων των τύπων σπουδών, ακόμη και της τεχνικής κατάρτισης, αυτή η τυφλή ώθηση σχεδόν του συνόλου των νέων προς μια οποιαδήποτε τριτοβάθμια πύλη (ΑΕΙ να ’ναι κι ό, τι να ’ναι), με μεγάλη ευθύνη των Ελλήνων γονέων, που προτιμούν να δουν το παιδί τους μορφωμένο άνεργο πτυχιούχο παρά μορφωμένο τεχνίτη, οδήγησε στα ελλειμματικά περιφερειακά ΑΕΙ, την εξομοίωση πτυχίων παιδαγωγικών ακαδημιών, τα ανώτατα ΤΕΙ, την άνθηση των κολεγίων, την κατάργηση της βάσης του 10, τη σύγχυση των εννοιών μόρφωση, παιδεία, κατάρτιση και τη μετατροπή της μεγάλης μάζας των πανεπιστημίων σε κέντρα μεταλυκειακής απασχόλησης. Απαξίωση των τεχνικών, μεταλυκειακών, ανώτερων σπουδών, υποβάθμιση της ανώτατης παιδείας. Ομως το πρόβλημα ξεκινάει από χαμηλά. Καμία από τις μεταπολιτευτικές μεταρρυθμίσεις (1976, 1982-85, 1992-93, 1996, 1999, 2001, 2006) δεν κατάφερε να περιορίσει -μάλλον συνέβη το αντίθετο- την αποφοίτηση ανεφοδίαστων νέων. Η εισαγωγή με βαθμό κάτω από τη βάση σε πανεπιστήμια και ΤΕΙ αποτελεί ένα είδος αποδοχής του χαμηλότατου επιπέδου του μέσου μαθητή, της τρομακτικής ανικανότητας του συστήματος να εκπαιδεύσει. Αστεία η επιχειρηματολογία περί συγκράτησης του φοιτητικού πληθυσμού -καλύτερα με 2,5 στα ΤΕΙ παρά στη Βουλγαρία ή τη Ρουμανία. Κοντόθωρη, παραπλανητική, υποκριτική -ειδικά μετά την αναγνώριση των πτυχίων των κολεγίων.

Ευκαιριακή διαχείριση του αδιεξόδου με τη συνταγή των εκπτώσεων, απλοϊκή ερμηνεία των ανησυχητικών συμπτωμάτων, αδυναμία αποκλιμάκωσης του καταστροφικού -για την παιδεία- αγώνα δρόμου προς τα ΑΕΙ, που έχει μεταμορφώσει τη μάθηση σε προπόνηση για εξετάσεις, σε φροντιστηριακές τεχνικές διαχωρισμού των «χρήσιμων» για τις πανελλαδικές από τις «άχρηστες» γενικές γνώσεις.

Και προς διευκόλυνση των μαθητών, ενημέρωσε το υπουργείο, θα μειωθεί η ύλη. Μα θα έπρεπε μάλλον να αυξηθεί η σωστά αρθρωμένη και καλά διατυπωμένη, όχι να μειωθεί και άλλο η ήδη κατακερματισμένη, ασυνεχής, κακογραμμένη διδακτέα ύλη.

Διαλυμένα σχολεία και πανεπιστήμια, παραλυμένα από τις συνεχείς αλλαγές, τα πολιτικάντικα πυροτεχνήματα, τον κομματικό ανταγωνισμό και τις συναλλαγές, την έλλειψη οραμάτων, εν τέλει τη βαθιά εκπαιδευτική υστέρηση. Οργισμένοι νέοι στους δρόμους να επιχειρούν να χειραφετηθούν απέναντι στην ευτέλεια, αρκετοί από αυτούς ήδη διαποτισμένοι από μια στρεβλή παράδοση να εμπνέει τις σκέψεις και τις πράξεις τους.

Η Τασούλα Καραϊσκάκη στην Καθημερινή

Απίστευτη, αληθινή και ενδεικτική των αξιών της εποχής η αποκάλυψη των κυριακάτικων Τάιμς του Λονδίνου. Στη Βρετανία -γράφουν- ανθεί βιομηχανία «δοκιμίων και εργασιών» για όλα τα στάδια της εκπαίδευσης και για κάθε βαλάντιο. Μια εργασία για μεταπτυχιακό τίτλο κοστίζει 15.000 στερλίνες, ένα δοκίμιο έξι χιλιάδων λέξεων, που θα βαθμολογηθεί με άριστα, κοστίζει 1.440 στερλίνες, ενώ ένα υποδεέστερο που θα πάρει «λίαν καλώς» μπορεί να αγοραστεί με μόλις 720 στερλίνες. Μάλιστα, η εταιρεία που τις πωλεί εγγυάται τον βαθμό που θα πάρει η αγορασμένη εργασία, αλλιώς ο «πελάτης» παίρνει τα χρήματά του πίσω.

Και βέβαια υπόσχεται ότι οι πανεπιστημιακές αρχές δεν θα αντιληφθούν ότι το αγορασμένο προϊόν είναι… αγορασμένο. Τα τελευταία χρόνια, τα πανεπιστήμια χρησιμοποιούν ειδικό λογισμικό για να εξασφαλίσουν ότι οι μελέτες των φοιτητών δεν είναι απλές αντιγραφές από το Διαδίκτυο.

Παλιότερα είχαμε ακούσει και στην Ελλάδα για «αγοραστά πτυχία» και διπλώματα «μαϊμού», για διατριβές που αποτελούν προϊόν της πνευματικής εργασίας άλλου από αυτόν που τις υπογράφει.

Η ακμή της βιομηχανίας πνευματικής εργασίας για όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης αποδεικνύει ότι ζούμε σε έναν κόσμο που δεν έχει σημασία τόσο τι είσαι πραγματικά, αν δηλαδή, ένας μαθητής είναι έξυπνος, επιμελής, συστηματικός. Σημασία έχει τι φαίνεσαι πως είσαι. Αν έχεις πάρει 18 τότε αυτομάτως είσαι όλα τα προηγούμενα. Είσαι ό,τι φαίνεσαι.Ισως η βιομηχανία εργασιών να είναι το αποτέλεσμα της τόσο μεγάλης ανταγωνιστικότητας στον εκπαιδευτικό και αργότερα στον επαγγελματικό χώρο. Το σχολείο και το πανεπιστήμιο, κάθε μελέτη και εργασία δεν αποτελεί ένα στάδιο στη διαδικασία απόκτησης γνώσης, δεν είναι βήματα, κρίκοι στην αλυσίδα που ίσως μας οδηγήσει σε μία επιτυχημένη σταδιοδρομία. Αποτελούν αυτοσκοπό. Στις ΗΠΑ αναφέρουν συχνά οι ειδικοί ότι η πανεπιστημιακή / επαγγελματική επιτυχία ξεκινά με την επιλογή ενός καλού και ανταγωνιστικού προνηπιακού σταθμού. Και βέβαια αυτός ο υπέρ πάντων ανταγωνισμός δεν μπορεί να προάγει παρά τέτοιες λύσεις. Ταυτόχρονα η απαξία της προσπάθειας, του κόπου σε συνδυασμό με την αγιοποίηση της αγοραστικής ικανότητας -εφόσον πληρώνω αγοράζω τα πάντα, αγοράζω όχι βέβαια παιδεία αλλά πτυχία- οδηγεί ακριβώς στη δημιουργία βιομηχανιών πνευματικής εργασίας. Εχουμε, μάλλον, ξεχάσει ότι η παιδεία και η καλλιέργεια είναι κάτι που μας βελτιώνει, είναι κάτι που μακροπρόθεσμα θα μας προσφέρει ευχαρίστηση. Κυρίως η κοινωνία μας έχει ξεχάσει ότι κανείς δεν μπορεί να κοροϊδεύει και να ξεγελά διαρκώς τους πάντες. Κάποια στιγμή ο φυγόπονος απατεωνίσκος θα γίνει αντιληπτός. Αλλά το πιο ανησυχητικό είναι ότι η Νέμεση πολλές φορές κοιμάται και γιατροί, μηχανικοί κ.ο.κ. με αγοραστά πτυχία κρατούν τη ζωή μας και την περιουσία μας στα ανεπαρκή τους χέρια, ενώ εμείς κοιμόμαστε τον ύπνο του Δικαίου.

Καθημερινή

Ρίξτε μια ματιά κι εδώ

Ο Νίκος Ξυδάκης επισημαίνει:

Συζητούσα με έναν φοιτητή Μαθηματικών, αριστούχο απόφοιτο καλού ιδιωτικού σχολείου, με διακρίσεις σε μαθηματικούς διαγωνισμούς. Από την τρέχουσα πολιτική ζωή ξεκινήσαμε, στις απαρχές του φιλελευθερισμού και τον Διαφωτισμό φτάσαμε. Καθώς είχαμε πια μπει στο πεδίο της Ιστορίας, αντιλήφθηκα ότι ο αριστούχος είχε πέσει σε τρικυμία: τοποθετούσε τον Διαφωτισμό περίπου μαζί με την Αναγέννηση, λίγο μετά τον Μεσαίωνα, και σε διερευνητικές ερωτήσεις αποκαλυπτόταν διαρκώς ότι η γνώση του των αδρών ιστορικών περιόδων ήταν συγκεχυμένη, γεμάτη ανακολουθίες και πρωθύστερα. Οι περίοδοι ήταν απλώς ονόματα σκόρπια μες στον χρόνο, μάλιστα ονόματα κενά, χωρίς περιεχόμενο, χαρακτηριστικά, φυσιογνωμία. Ελαφρώς σοκαρισμένος, ο φοιτητής ομολόγησε ότι Νεότερη Ιστορία είχε διδαχθεί δυο-τρεις φορές στον σχολικό του βίο, και «τότε» τα ήξερε, έπαιρνε 18άρια και 19άρια, αλλά τώρα τα μπερδεύει. Καλά, Γεωγραφία δεν έμαθα ποτέ, αλλά Ιστορία νόμιζα ότι ξέρω, ψέλλισε εξομολογητικά. Τον παρηγόρησα λέγοντάς του, ότι η άγνοιά του δείχνει μάλλον την αποτυχία του σχολείου. Δεν του αρκούσε· ζήτησε κανένα καλό βιβλίο Ιστορίας. Δεν δεχόταν ότι το σχολείο του απέτυχε.

Λίγες εβδομάδες αργότερα, με δική του πρωτοβουλία ξεκίνησε η δεύτερη φάση της ανοιχτής μας συζήτησης. Αφορμή, ο Εμφύλιος και η ταινία του Π. Βούλγαρη «Ψυχή βαθιά», την οποία του είχα συστήσει «χαλαρά» να την δει. Αποφασίσαμε με την παρέα να πάμε να δούμε την ταινία, άρχισε να λέει. Πώς κι έτσι; Να, προχθές είχαμε μαζευτεί μια παρέα, παλιοί συμμαθητές, και μιλούσαμε για ταινίες. Ηρθε η κουβέντα και στην «Ψυχή βαθιά». Ενα παιδί, της Νομικής, είπε ότι ο Εμφύλιος είναι μια πολύ παλιά υπόθεση, προπολεμική. Μάς είπε ότι ήταν επί Βενιζέλου, τον μπέρδευε με τον Διχασμό… Δεν ήξερε ότι είχε τόσο πολλούς νεκρούς και ότι κράτησε μέχρι το ’49. Καταλαβαίνεις τώρα, ο φίλος της Νομικής είναι άσος στην Ιστορία, 19.200 μόρια στις πανελλήνιες, 19,8 Ιστορία, δεν λέω για τους άλλους των Καλών Τεχνών, του Πολυτεχνείου και των Οικονομικών.

Και δεν ήξερε πότε έγινε ο Εμφύλιος; Ε, δεν το ήξερε, μας είπε ότι δεν το διάβασε ποτέ, ο Εμφύλιος δεν είναι στα θέματα SOS, δεν μπαίνει ποτέ στις εξετάσεις…

Αναχώνευα όσα μου διηγήθηκε ο νεαρός μαθηματικός περί Ιστορίας και μέσης εκπαίδευσης. Εμεινα περισσότερο στην κοινότοπη διαπίστωση περί αποτυχίας του σχολείου, ότι αυτό το τυπολατρικό σχολείο, ο διάδρομος για τα ΑΕΙ, έχει καταντήσει να παράγει ημιμαθείς και αγράμματους, να στραβώνει ακόμη και τα πιο προικισμένα παιδιά. Μήπως είμαι υπερβολικός;

Θυμήθηκα όσα μου λένε κατά καιρούς φίλοι εκπαιδευτικοί, λαμπροί επιστήμονες και έμπειροι δάσκαλοι. Η Δ., χημικός με μάστερ επιστημολογίας, περιγράφει με τα μελανότερα χρώματα τα σχολικά εγχειρίδια: Τα περισσότερα είναι για πολτοποίηση, γραμμένα στο πόδι, ή από ανθρώπους που δεν έχουν πατήσει ποτέ το πόδι τους σε σχολική αίθουσα, απευθύνονται σε 13χρονα, ενδεχομένως αλλοδαπά με ελλιπή γνώση ελληνικών, και τους μιλάνε σαν να είναι φοιτητές πανεπιστημίου… Η Δ. περιφρονεί το αναλυτικό πρόγραμμα και εφαρμόζει το δικό της: Πέντε πράγματα, να τους μείνουν, μήπως και μάθουν να σκέφτονται…

Πέντε πράγματα… Ναι, αυτά που δεν κατορθώνουν να διδάξουν σε έξι χρόνια τα καλά ιδιωτικά σχολεία, πότε πέφτει η Αναγέννηση, πότε ο Διαφωτισμός, και γιατί φυλακίστηκε ο Κολοκοτρώνης, πώς διαβάζεται ο χάρτης, πού βρίσκεται η Βιρμανία και πού τα Γιαννιτσά.

Ο Θ., πτυχιούχος του Φιλοσοφικού-Παιδαγωγικού-Ψυχολογικού τμήματος της Φιλοσοφικής, μου έλεγε πως τον έβαζαν να διδάσκει Αρχαία Ελληνικά στο γυμνάσιο που υπηρετεί. Καταλαβαίνεις τώρα, εγώ δεν έχω διδαχτεί Αρχαία στο πανεπιστήμιο, και πρέπει να διδάξω Ομηρο και Θουκυδίδη στο πρωτότυπο, με συντακτικό, αναγνωρίσεις και λοιπά. Στα Νέα τουλάχιστον επιστρατεύω τις γνώσεις μου και το ψώνιο μου για τη λογοτεχνία…

Ο φιλόλογος Δ., διδάκτωρ νεοελληνιστής του Καποδιστριακού, μεταφέρει τη δική του εμπειρία από τα ακριβά σχολεία των βορείων προαστίων αλλά και από τα εσπερινά των λαϊκών συνοικιών. Το μέγα ζητούμενο είναι να αποκτήσουν τα παιδιά γλωσσικό αίσθημα, να συνδέσουν το κείμενο που διδάσκεται με τη γλώσσα που μιλάνε, να δώσουν ονόματα στη σκέψη τους, στα αισθήματά τους. Είναι απαισιόδοξος: Κάθε χρονιά βλέπω ότι μπορώ να προσφέρω λιγότερα. Και κανείς δεν μου ζητά να είμαι καλύτερος, κανείς δεν αξιολογεί την εργασία μου, ο θεσμός του επιθεωρητή έχει καταργηθεί, οι σχολικοί σύμβουλοι δεν έχουν αποφασιστικό ρόλο, η επιμόρφωση είναι ανύπαρκτη ή μαϊμού, οι καθηγητές βαριούνται ή απλώς είναι ανεπαρκείς…

Ο Δ., ο Θ., η Δ., άνθρωποι βαθιά καλλιεργημένοι, αφοσιωμένοι στα γράμματα και την επιστήμη, λόγιοι, με κοινωνική συνείδηση του ρόλου τους, δάσκαλοι εξ επιλογής, είναι όλο και πιο σκεπτικιστές καθώς περνούν τα χρόνια. Μιλούν με πόνο για το δημόσιο σχολείο, και περιγράφουν μια ιστορική καταστροφή: για μία και δύο γενιές παιδιών ημιμαθών, χωρίς εγκύκλια παιδεία, χωρίς στοιχειώδη εγγραμματοσύνη.

Σκεφτόμουν: Ο Δ., ο Θ., η Δ. είναι στα σαράντα ή τα πενήντα. Μήπως γκρινιάζουν, μήπως είναι υπερβολικά απαιτητικοί, υπερβολικά απαισιόδοξοι; Οχι, τους ξέρω χρόνια πολλά, είναι άνθρωποι φύσει αισιόδοξοι, δοτικοί, διεισδυτικοί, επιεικείς, ουσιαστικά κοινωνικοί και μοντέρνοι. Αλλωστε, η διερώτηση και η αμφισβήτηση φωλιάζουν πια στους φρεσκοαπόφοιτους των λυκείων, αυτοί ανακαλύπτουν ότι έξι χρόνια αποστήθιζαν μόνο εξεταστέα ύλη. Και τώρα ανακαλύπτουν εμβρόντητοι ότι η γνώση δεν ήταν ποτέ στα SOS.

Καθημερινή

Εθνικό απολυτήριο, κατάργηση των πανελλαδικών εξετάσεων στην Γ’  τάξη του Λυκείου και νέο τύπο εξετάσεων, τρεις φορές τον χρόνο, εισηγείται στην κυβέρνηση ο επικεφαλής του εθνικού διαλόγου για την Παιδεία κ. Γ. Μπαμπινιώτης. Η πρόταση του κ. Μπαμπινιώτη, την οποία και παρουσιάζει σήμερα «Το Βήμα», διαβιβάστηκε ήδη στα μέλη του Συμβουλίου Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της χώρας, ενώπιον του οποίου και εξελίσσεται τους τελευταίους μήνες ο διάλογος για την Παιδεία. Το θέμα θα τεθεί άμεσα προς συζήτηση στο Συμβούλιο, καθώς η κυβέρνηση του ΠαΣοΚ έχει τοποθετήσει στην κορυφή των προτεραιοτήτων της για την Παιδεία τα ζητήματα εισαγωγής στην ανώτατη εκπαίδευση της χώρας. Ο πρωθυπουργός κ. Γ. Παπανδρέου μάλιστα υποσχέθηκε, κατά τη διάρκεια των προγραμματικών δηλώσεων της κυβέρνησής του, νέο νόμο πλαίσιο για τα πανεπιστήμια και ένα σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ και στα ΤΕΙ «που θα αποφορτίζει από την πίεση και από το κόστος».

Η πρόταση του κ. Μπαμπινιώτη, η οποία αναμένεται ότι θα έχει και βαρύνουσα σημασία στη συζήτηση που θα διεξαχθεί ενώπιον του Συμβουλίου, περιλαμβάνει επτά σημεία«κλειδιά». Συγκεκριμένα:

1. Διενέργεια εισαγωγικών εξετάσεων μετά τη λήψη του απολυτηρίου της Γ΄ τάξης του Λυκείου, το οποίο πρέπει να αναβαθμιστεί και να θεσπιστεί ο θεσμός του εθνικού απολυτηρίου. Συνεπώς, κατάργηση των εισαγωγικών εξετάσεων στην Γ΄ τάξη του Λυκείου.

2. Οι εισαγωγικές εξετάσεις για τα ιδρύματα της ανώτατης εκπαίδευσης θα πρέπει να διενεργούνται από ειδικό μόνιμο εξεταστικό φορέα, από το εθνικό κέντρο αξιολόγησης, το οποίο θα αποτελεί ανεξάρτητο φορέα που δεν θα συνδέεται με το υπουργείο Παιδείας. Θα είναι όμως στελεχωμένο με εκπαιδευτικούς ειδικευμένους στην αξιολόγηση, σε συνεργασία με πανεπιστημιακούς που θα προέρχονται από αντίστοιχες ειδικότητες. Το κέντρο αξιολόγησης θα λειτουργεί με τράπεζα θεμάτων, τα οποία συνεχώς θα ανανεώνονται.

3. Οι υποψήφιοι θα έχουν δικαίωμα να προσέρχονται στις εξετάσεις που θα διενεργεί το εθνικό κέντρο αξιολόγησης τρεις φορές τον χρόνο (Σεπτέμβριο- Ιανουάριο- Ιούνιο). Επιτρέπεται η βελτίωση της βαθμολογίας τους, ενώ κάθε επαναληπτική εξέταση θα υπόκειται και σε αφαίρεση μορίων.

4. Για την εισαγωγή στα πανεπιστήμια θα λαμβάνεται υπόψη σε σημαντικό ποσοστό η συνολική επίδοση των μαθητών και στις τρεις τάξεις του λυκείου. Η επίδοση θα καθορίζεται από περιφερειακά τεστ που θα διενεργούνται από το εθνικό κέντρο αξιολόγησης στην Α΄ και στη Β΄ τάξη του Λυκείου, σε συνδυασμό με την προφορική αξιολόγηση και τον φάκελο του μαθητή. Εφόσον η αξιολόγηση της επίδοσης διαφέρει από την αξιολόγηση στις εισαγωγικές εξετάσεις, η διαφορά θα ρυθμίζεται με ειδικό αλγόριθμο.

5. Οι εισαγωγικές εξετάσεις θα περιλαμβάνουν τέσσερα αντικείμενα, κατά επιστημονική ειδικότητα, με δυνατότητα επιλογής και συνδυασμό περισσοτέρων αντικειμένων για την εισαγωγή σε παρεμφερείς σχολές.

6. Η ύλη των εξετάσεων θα προέρχεται από τα τρία έτη της ύλης που διδάσκεται στο λύκειο.

7. Στον προσδιορισμό της ύλης, καθώς και στα στελέχη του εθνικού κέντρου αξιολόγησης, θα συμμετέχουν τα αντίστοιχα τμήματα των ΑΕΙ. Τα τμήματα των ΑΕΙ θα καθορίζουν επίσης το ύψος της βαθμολογίας για την εισαγωγή φοιτητών στο οικείο πανεπιστήμιο.

Το Βήμα

«Η μαμά φεύγει από τη δουλειά της για να έρθει σε μας. Ζητεί πληροφορίες για τα γερμανικά πανεπιστήμια, ενώ το παιδί δεν ξέρει τίποτε για τις κινήσεις της. Δεν γνωρίζει πόσο δύσκολο είναι το γερμανικό σύστημα, δεν ξέρει γερμανικά, δεν έχει ιδέα πώς υποβάλλεται ηλεκτρονικά μία αίτηση σε ΑΕΙ. Ομως, είναι διατεθειμένη να πληρώσει ώστε να δει το παιδί σε μία σχολή. Οι Eλληνες γονείς δίνουν τα πάντα για τα παιδιά, αλλά αυτά δεν μπορούν να αποφασίσουν για τίποτα. Iσως, τελικά, διότι οι γονείς θέλουν να έχουν τον τελευταίο λόγο». Με πικρό χιούμορ, η κ. Κάτια Γέκελ αντιμετωπίζει καθημερινά τον παραλογισμό των ελληνικών οικογενειών όσον αφορά τις σπουδές των παιδιών τους. Η κ. Γέκελ είναι διευθύντρια του Ενημερωτικού Κέντρου Αθηνών της Γερμανικής Υπηρεσίας Ακαδημαϊκών Ανταλλαγών (DAAD), το οποίο στεγάζεται στο Ινστιτούτο Γκαίτε, επί της οδού Ομήρου. Zει αρκετά χρόνια στη χώρα μας, έχει παντρευτεί Ελληνα νομικό – «Αγαπώ την Ελλάδα», μας λέει-, αλλά έχοντας κριτήριο τη γερμανική πειθαρχία παραμένει αυστηρή με τα στραβά του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος. «Το σύστημα πάσχει. Πώς γίνεται οι υποψήφιοι να εισάγονται σε κάποια σχολή στην τύχη, επειδή απλώς τα μόρια εκεί τους κατέταξαν; Πώς μπορεί να μην ενδιαφέρεσαι ουσιαστικά γι’ αυτό που σπουδάζεις; Στην Ελλάδα, οι επιστημονικοί κλάδοι κατατάσσονται με βάση τα μόρια εισαγωγής, και οι περισσότεροι νέοι ζητούν συγκεκριμένες σχολές», λέει.

Σύμφωνα με την ίδια, σε αυτό φταίνε και οι γονείς. «Οι πιο πολλοί νέοι που περνούν από το Κέντρο δεν είναι ώριμοι για σπουδές στο εξωτερικό. Το σχέδιο είναι των γονιών. Υπήρξαν μητέρες που εκλιπαρούσαν να βρούμε μία θέση για το παιδί. Και όλοι θέλουν Ιατρική, Νομική, Πολυτεχνείο. Τους προτείνω να σκεφτούν κάτι πιο μοντέρνο. «Οχι, Ιατρική», επιμένουν. Αυτό δείχνει ότι δεν υπάρχει ισορροπία και ότι η εκπαίδευση στην Ελλάδα είναι πολύ παραδοσιακή», προσθέτει. «Εκτός από την επιμονή των γονιών και τα κλάματα, τι σας έχει κάνει την πιο μεγάλη εντύπωση;» ρωτώ. Κοντοστέκεται, πίνει λίγο νερό… «Πολλοί ρωτούν εάν ισχύουν όσα γράφουμε στην ιστοσελίδα μας. Φυσικά και ισχύουν, πώς αλλιώς; Ομως, αρκετοί, βάζουν και κάποιον άλλον να ρωτήσει!», απαντά.

Άρθρο του Απ. Λακασά στην Καθημερινή

Χαμένοι στη… μετάφραση 510 σχολών και τμημάτων πανεπιστημίων και ΤΕΙ είναι οι υποψήφιοι των Γενικών Λυκείων. Από τους 84.839 υποψηφίους οι 56.813 (66,97%) πήραν γενικό βαθμό πρόσβασης τουλάχιστον 10, ενώ εκτιμάται ότι άλλοι περίπου 1.500 υποψήφιοι «έπιασαν» το έτερο όριο εισαγωγής – τα 10.000 μόρια. Οι περισσότεροι αναζητούν τις τελευταίες πληροφορίες για τη συμπλήρωση του μηχανογραφικού τους δελτίου – τη δήλωση που θα κρίνει τις πανεπιστημιακές τους σπουδές και, εν μέρει, το επαγγελματικό τους μέλλον.

Η υποβολή του μηχανογραφικού έχει δυσκολέψει ακόμη περισσότερο μετά το 2000, λόγω της ίδρυσης πολλών νέων τμημάτων που αποτελούν μία επιπλέον σπαζοκεφαλιά για τους υποψηφίους και τους γονείς τους. Διότι, όλοι γνωρίζουν τις προοπτικές ενός απόφοιτου της Ιατρικής, της Νομικής, της Αρχιτεκτονικής. Ελάχιστοι, όμως, είναι αυτοί που έχουν ιδέα για το τι μπορεί να κάνει κάποιος μετά την αποφοίτηση από τμήματα όπως Γεωγραφίας, Στατιστικής και Ασφαλιστικής, Κοινωνικής και Εκπαιδευτικής Πολιτικής, Ορυκτών, Αξιοποίησης Φυσικών Πόρων, Βιολογικών Εφαρμογών. Και δεν είναι μόνο αυτές οι σπαζοκεφαλιές. Για παράδειγμα, ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στα τμήματα Οικονομικών Επιστημών, Οικονομικής Ανάπτυξης, Αγροτικής Ανάπτυξης; Πόσω μάλλον που το «θολό» αντικείμενο πολλών νέων τμημάτων δυσκολεύει την επαγγελματική αποκατάσταση των αποφοίτων τους σε μια ήδη δύσκολη αγορά.

Το άρθρο του Απόστολου Λακασά προσπαθεί να καθαρίσει το θολό τοπίο με έναν οδηγό με τα ομοειδή τμήματα και τις μελλοντικές προοπτικές ανά επιστημονικό πεδίο για ΑΕΙ και ΤΕΙ.

Διαβάζω στην Ελευθεροτυπία ότι μειώθηκαν οι ποινές των βαθμολογητριών των πανελλαδικών εξετάσεων που είχαν εμπλακεί σε σκάνδαλο το 2007 και προσπαθώ να φανταστώ τι έχουν τραβήξει σε αυτό το διάστημα.

Οι καθηγήτριες είχαν τιμωρηθεί αυστηρότατα σε πρώτο βαθμό για το περίφημο σκάνδαλο των παράνομων αναβαθμολγήσεων στο εξεταστικό κέντρο Πυλαίας, καθώς τις είχαν επιβληθεί ποινές αργίας 90 έως 100 ημερών με στέρηση μισθού, παρά τις έντονες αντιδράσεις της ΟΛΜΕ, που έκανε λόγο για ευθύνες του Υπουργείου Παιδείας.

Ωστόσο, ακολούθησε η απόφαση των ποινικών δικαστηρίων που τις έκρινε αθώες, δεχόμενο πως “οι βαθμολογήτριες υπέστησαν συγγνωστή νομική πλάνη και δεν μπόρεσαν να ξεχωρίσουν αν η πράξη τους ήταν νόμιμη ή όχι”, αποδίδοντας την ευθύνη στη διευθύντρια του βαθμολογικού κέντρου που “είχε την ευχέρεια να διακρίνει την παρανομία”.

Μέλη της διοίκησης της ΟΛΜΕ ζήτησαν την πλήρη απαλλαγή των καθηγητριών από το δευτεροβάθμιο πειθαρχικό υπηρεσιακό συμβούλιο, καταγγέλοντας τις “δρακόντειες καμπάνες” που τους είχαν επιβληθεί αρχικά. Ωστόσο, το συμβούλιο διαχώρισε την υπόθεση για τις τρεις καθηγήτριες της ανατολικής Θεσσαλονίκης, που τιμωρήθηκαν με χρηματική ποινή ενός μηνός για “ατελή άσκηση καθηκόντων δημοσίου υπαλλήλου“. Για τις άλλες πέντε της δυτικής Θεσσαλονίκης, η υπόθεση θα συζητηθεί το Σεπτέμβριο.

Αναρωτιέμαι πόσες τέτοιες “συγγνωστές πλάνες” διαπράττονται ανά την επικράτεια και πόσοι ακόμα δεν ενοχλούνται αλλά επιχαίρουν για την ατελή άσκηση των καθηκόντων τους.

Μία από τις πλέον αρνητικές αλλά και ευτράπελες συνέπειες του στρεβλού συστήματος εισαγωγής στα ελληνικά πανεπιστήμια είναι η… αντιγραφή που στις σχολές χαμηλής ζήτησης «πάει σύννεφο». Στις σχολές, δηλαδή, όπου οι φοιτητές παρακολουθούν με… μισή καρδιά αφού δεν κατάφεραν να εισαχθούν στο πανεπιστήμιο της αρεσκείας τους. «Οι περισσότεροι φοιτητές έχουν αντιγράψει σε κάποιο μάθημα. Βέβαια, οι φοιτητές που έχουν εισαχθεί σε σχολές που δεν τους ενδιαφέρει το αντικείμενο καταφεύγουν ευκολότερα στην αντιγραφή. Για παράδειγμα, η θεολογία είναι μία επιστήμη ιδιαίτερα δύσκολη για όσους δεν επιθυμούν να ασχοληθούν», ανέφερε στην «Κ» πανεπιστημιακός στη Θεολογική Αθηνών. Από την άλλη, στις περιπτώσεις που οι διδάσκοντες για να αποφύγουν τις αντιγραφές πραγματοποιούν εξετάσεις με ανοιχτά βιβλία, εκτινάσσεται η αποτυχία αφού οι φοιτητές δεν μπορούν να απαντήσουν επαρκώς σε θέματα που απαιτούν συνδυασμένη γνώση και κριτική αποτίμηση της ύλης.

Άρθρο του Απ. Λακασά στην Καθημερινή

Ο πιο ερωτικός, ο πιο νεανικός και παράφορος μήνας, ο Μάιος, σπαταλιέται άστοργα αποστηθίζοντας ΑΟΔΕ, κάνοντας επανάληψη Φυσικής και Μαθηματικών Κατεύθυνσης, γράφοντας προσομοίωση, ξεκουκίζοντας οδυνηρά τα πρωινά και τις νύχτες. Αποστηθίζοντας ΑΟΔΕ, κακοσυνταγμένες αρλούμπες, μοχθηρές κοινοτοπίες, εξήντα-τόσες σελίδες ενός άθλιου προχειρογραμμένου βιβλίου, το ίδιο άθλιου και πρόχειρου με εκατοντάδες σχολικά βιλία, σε ένα διαρκώς καταρρέον και πρόχειρο σχολικό σύστημα, που συνθλίβει παιδιά και έφηβους, ζωτικότητα και ταλέντα, ευιασθησίες και ορμή, σε μια πρωτόγονη κρεατομηχανή που όλα τ’ αλέθει, όλα τα ομογενοποιεί, όλα τα ευνουχίζει.

Αποστηθίζει ΑΟΔΕ ο έφηβος μες στον Μάη. Αρχές Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων, εισαγωγή στο μάνατζμεντ, εισαγωγή σε μια κοινωνία οργανωμένη και διοικούμενη ακριβώς με τέτοιες αρχές: κακοσυνταγμένες, μισοχωνεμένες, παπαγαλία, για να περάσεις κάπου. Μοιάζει με κακόγουστο αστείο, φτηνή φάρσα, μπορεί όμως και να το πάρεις, αυτό το ΑΟΔΕ, σαν την επιτομή του ελληνικού αυτοχειριασμού. Για να σπουδάσεις Μαθηματική ή Φυσική, απαιτείται να παπαγαλίσεις ΑΟΔΕ και να εξεταστείς, δηλαδή, να δει η πολιτεία πόσο παπαγάλισες τις βασικές αρχές μάνατζμεντ ενός καταρρέοντος κόσμου. Aυτό είναι το παρ’ ημίν απαύγασμα της κλασικής, της ουμανιστικής παιδείας, στη χώρα που καυχιέται ότι έβγαλε τον Αρχιμήδη και τον Πλάτωνα, τον Δημόκριτο και τον Πυθαγόρα. Η ουμανιστική παιδεία, στη νέα Ελλάδα, συμπυκνώθηκε σε ένα σκοτεινό αρκτικόλεξο, καταγόμενο από τις αργκό του στρατώνα και του Δημοσίου. ΑΟΔΕ, GTP κ.λπ.

Είναι παράλογο. Είναι απάνθρωπο. Και είναι αντιπαραγωγικό. Το εξεταστικό σύστημα εισαγωγής στα ΑΕΙ καθρεφτίζει την ημιμάθεια, την κακοδαιμονία, την αδράνεια και την εθελοτυφλία του ελληνικού κράτους. Και την παθητική υποταγή σε ένα κράτος καθυστερημένο και κακόβουλο, που αντιμετωπίζει κάθε πολίτη σαν υποψήφιο δημόσιο υπάλληλο, σαν κακομοίρη που ζητιανεύει διορισμό· άρα τέτοια σχολεία οργανώνει, τέτοιους μαθητές και φοιτητές απαιτεί, τέτοια μαθήματα και τέτοια μέθοδο διδάσκει, μια ψευτομοντέρνα κουρελαρία υπό τον γενικό τίτλο ΑΟΔΕ.

Βλέπω κάθε μέρα τα παιδιά να βολοδέρνουν με τα μαθήματα κατεύθυνσης και επιλογής. Ακούω τους στεναγμούς τους. Θυμάμαι ένα βιβλίο, τα «Αγουρα χρόνια» του Κρόνιν, τον έφηβο που διαβάζει αδιάκοπα, μελετάει για τις εξετάσεις, και την κρίσιμη ημέρα αρρωσταίνει από διφθερίτιδα και χάνει τις εξετάσεις. Σκέφτομαι ότι έτσι κέρδισε τη ζωή.

Διαβάστε τη συνέχεια: http://vlemma.wordpress.com/2009/05/03/aode-may/ και προσέξτε τα σχόλια των διδασκόντων…

Ο Νίκος Μπακουνάκης απορεί από τη στήλη του Βήματος:

Τελειώνουν σήμερα οι πανελλαδικές εξετάσεις, από τα πιο παράλογα και τα πιο υποκριτικά συστήματα εισαγωγής στα πανεπιστήμια. Για να διεκδικήσεις μια θέση στις οικονομικές σχολές πρέπει να εξεταστείς και στη Φυσική. Ενώ για τη Νομική Σχολή, από τα απαραίτητα είναι και η Βιολογία. Και από τη Δευτέρα αρχίζουν οι ενδοσχολικές εξετάσεις, όπου αποθεώνεται η υποκρισία κυρίως του υπουργείου Παιδείας και όλων όσοι σχεδιάζουν τα συστήματα εισαγωγικών εξετάσεων. Γιατί ποιος τολμά να ομολογήσει ότι ύστερα από τόσο σκληρές εξετάσεις στα μαθήματα της κάθε κατεύθυνσης, ύστερα από πλήρη αποχή ενός έτους ίσως και δύο ετών από τα υπόλοιπα- υπερβολικά πολλά- μαθήματα του αναλυτικού προγράμματος, μετά την ακύρωση των δύο τελευταίων τάξεων του Λυκείου, οι μαθητές θα προσέλθουν επιμελείς και διαβασμένοι για να εξεταστούν σε ό,τι είχαν απωθήσει επί πολλούς μήνες; Και επειδή η υποκρισία έχει και μια πλευρά θεατρική, από τη Δευτέρα μαθητές και καθηγητές θα υποδυθούν ότι παίζουν τις εξετάσεις προς χάριν του συστήματος.

Αναρωτιέμαι γιατί το υπουργείο Παιδείας επιμένει να συντηρεί, με παραλλαγές από χρόνο σε χρόνο, ένα τόσο κατάφωρα παράλογο σύστημα. Αν στερείται ιδεών, γιατί δεν αντιγράφει κάποιο από τα θεωρούμενα επιτυχημένα συστήματα εισαγωγικών εξετάσεων στα πανεπιστήμια μιας χώρας απ΄ αυτές που θεωρούνται πρότυπες εκπαιδευτικά; Εύλογα τα ερωτήματα. Αλλά μη ζητείτε να βρείτε μια απάντηση λογική, εννοώ μιαν απάντηση που να υπακούει σε εκπαιδευτικά κριτήρια. Γιατί, όπως όλα δείχνουν, η θεμελιακή και αιτιολογική βάση του συστήματος εισαγωγής στα πανεπιστήμια, έτσι όπως αυτό εφαρμόζεται ίδιο, παρά τις παραλλαγές, τα τελευταία χρόνια, είναι οικονομική. Επιτέλους ας το ομολογήσουμε.

Αναλογιστείτε πόσες θέσεις εργασίας δημιουργεί αυτό το σύστημα. Και δεν πρόκειται μόνο για θέσεις εργασίας. Πρόκειται για τη δημιουργία μιας τεράστιας παράλληλης αγοράς που συνηθίζουμε να την αποκαλούμε παραπαιδεία και στην οποία, κακά τα ψέματα, όλοι εμπιστευόμαστε την τύχη των παιδιών μας. Με τα οργανωμένα φροντιστήρια και με τα λεγόμενα ιδιαίτερα μαθήματα το σύστημα εισαγωγικών εξετάσεων στηρίζει και τροφοδοτεί μια επιχειρηματική λειτουργία και δημιουργεί εισόδημα, το οποίο σε αρκετά μεγάλο ποσοστό είναι αδήλωτο. Δημιουργεί επίσης συμπληρωματικό εισόδημα για χιλιάδες εκπαιδευτικούς της δημόσιας και της ιδιωτικής εκπαίδευσης, μέσα από τα ιδιαίτερα μαθήματα, που και αυτά διέπονται από μια ιδιαίτερη οικονομική λογική.

Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το υπουργείο Παιδείας επιμένει και εμμένει στο ίδιο σύστημα εισαγωγικών εξετάσεων για να διασφαλίζει την εργασιακή ειρήνη στη δημόσια εκπαίδευση και να εκτονώνει διεκδικήσεις για αυξήσεις μισθών, παροχές κτλ., δίνοντας τη δυνατότητα συμπληρωματικών εισοδημάτων.

«Κάθε φορά που δίνω εξετάσεις για κάποιο δίπλωμα ξένων γλωσσών, μαζί με το άγχος των αποτελεσμάτων έχω και την ανησυχία για τα εξέταστρα. Για κάθε δίπλωμα καλούμαστε να πληρώνουμε μεγάλα ποσά εγγραφής και σε περίπτωση αποτυχίας πρέπει να επαναλάβουμε την εξέταση και το κόστος αυξάνεται».

Η 24χρονη Λένα Παπαθανασίου μιλάει 3 ξένες γλώσσες. Όπως λέει, τα μαθήματα και τα εξέταστρα της έχουν κοστίσει- όπως σε όλους- μια περιουσία. Με δεδομένο ότι πλέον τα περισσότερα Ελληνόπουλα μιλούν τουλάχιστον δύο γλώσσες, η οικονομική επιβάρυνση είναι μεγάλη για τις οικογένειες. Η καλή γνώση της γλώσσας απαιτεί αρκετά χρόνια μαθημάτων και… μεγάλα πορτοφόλια. «Αν υπολογίσω τα χρήματα που δαπάνησα στα 7 χρόνια που έκανα αγγλικά, μαζί με τα 5 χρόνια των γαλλικών που ακόμα συνεχίζω και τα δύο των ισπανικών, τότε μιλάμε για μια μικρή περιουσία. Και αν προσθέσω και το κόστος των βιβλίων και των λεξικών, τότε το ποσό εκτοξεύεται», λέει η Λένα Παπαθανασίου . «Πληρώνω 20 ευρώ την ώρα σε ιδιαίτερο για τα γαλλικά. Είμαι τυχερή, γιατί όταν έκανα μια έρευνα αγοράς, άκουσα προσφορές μέχρι και 40 ευρώ την ώρα», λέει. Η εκμάθηση ξένων γλωσσών κοστίζει ακριβά στη χώρα μας και οι εξετάσεις για την απόκτηση πιστοποιήσεων ακόμα ακριβότερα. Σύμφωνα με έρευνα της Ομοσπονδίας Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών, ο ετήσιος τζίρος στις εξετάσεις πιστοποίησης ξεπερνά τα 15 εκατομμύρια ευρώ.

Τα Νέα

Οσο η πιστή μεταφορά του βιβλίου στο γραπτό θα αποτελεί κριτήριο επιτυχίας τόσο οι εξεταζόμενοι θα προσβλέπουν στην ευεργετική του συνδρομή. Οι μαθητές του 21ου αιώνα έχουν προσπεράσει τις παραδοσιακές μεθόδους αντιγραφής. Τη θέση του τσαλακωμένου στη σφιχτή παλάμη σημειώματος έχουν πάρει προηγμένα σκάνερ και τεχνολογικά ευρήματα. Με υπομονή αρχαιολόγου σε ανασκαφή και μεράκι Κινέζου μάστορα, η μαθητιώσα νεολαία παίρνει διδακτορικό στη φαντασία και τη στρατηγική. Το τοπ-10 των δημοφιλέστερων σκονακίων

1 Το χαρτάκι

Η κλασική μέθοδος. Ολόκληρα βιβλία σε χειρόγραφες σμικρύνσεις κρύβονται στις κάλτσες, στις τσέπες, μέσα στην μπλούζα, κάτω από τη φούστα, στα μαλλιά του μπροστινού, στην τρύπα στον τοίχο.

2 Το «συνεργείο»

Οι υποψήφιοι έχουν μπει στην αίθουσα και έχουν ήδη πάρει τα θέματα. Ο συνεργός απ’ έξω καταφέρνει να τα μάθει, τα λύνει και αφήνει τις απαντήσεις στις τουαλέτες.

3 Το θρανίο

Ο παράδεισος του σκονακίου. Λίγα τετραγωνικά εκατοστά ελεύθερα φτάνουν για να γραφτεί ακόμα και ολόκληρο κεφάλαιο.

4 Δημοσιογραφικό μαγνητοφωνάκι

Ο «δράστης» έχει γράψει το κείμενο στο μαγνητοφωνάκι και την ημέρα των εξετάσεων καλωδιώνεται, κρύβει το μαγνητοφωνάκι και ακούει την «απαγγελία».

5 Η «prison break» εκδοχή

Σκονάκια γραμμένα στο πόδι, από τον αστράγαλο μέχρι τη μέση της γάμπας, στον καρπό του χεριού, στο μπούστο, στον μηρό, ανάλογα με την έμπνευση.

6 Το κινητό

Οι λύσεις κυκλοφορούν μέσω SMS, είτε αποθηκεύονται στο σημειωματάριο του τηλεφώνου.

7 Η μέθοδος της πινέζας

Το σκονάκι, γραμμένο σε ένα στρογγυλό χαρτόνι, στερεώνεται κάτω από το θρανίο με πινέζα και εμφανίζεται κατά το δοκούν.

8 Η αόρατη γραφή

Με ένα στυλό από το οποίο έχει τελειώσει η μελάνη «ξεπατικώνεται» το κείμενο πάνω σε μια άσπρη κόλλα. Η πίεση που ασκείται στο χαρτί είναι τόση ώστε να μπορούν να διακρίνονται οι λέξεις. Την ώρα της εξέτασης, η κατάλευκη (και ξεπατικωμένη) σελίδα λειτουργεί ως «πρόχειρο».

9 Το σκονάκι «Κορπή»

Ενας μαθηματικός τύπος χαραγμένος στο θρανίο, ο αόριστος β’ του τάδε ρήματος σ’ ένα χαρτάκι, ο ορισμός της τραγωδίας πάνω στη γομολάστιχα. Ποιος δεν έχει κάνει σκονάκι, έστω μια φορά; Η αντιγραφή, άλλωστε, είναι σχεδόν συνώνυμο των εξετάσεων.

Από ένα μπουκαλάκι νερού αφαιρείται η ετικέτα και περνάει από σκάνερ υψηλής ανάλυσης. Μέσω του προγράμματος «photoshop» σβήνουν τα γράμματα που υπάρχουν πάνω στο μπουκάλι (τα συστατικά, τα τηλέφωνα εξυπηρέτησης, κλπ.) και αντικαθιστώνται από το κείμενο. Στη συνέχεια, η νέα ετικέτα εκτυπώνεται και τοποθετείται κανονικά πάνω στο μπουκαλάκι.

10 Για γκατζετάκηδες

Με λάστιχα και συρματάκια εφαρμόζεται ένα «συρταράκι» κάτω από το καντράν του ρολογιού, μέσα στο οποίο κρύβεται το σκονάκι. Οι λάτρεις της τεχνολογίας έχουν χρησιμοποιήσει από στυλό-σκάνερ μέχρι pc-pocket και bluetooth.

Ελευθεροτυπία

Μια που είναι η περίοδος των επιτηρήσεων, καλό είναι να ξέρετε τα νέα κόλπα…

Σκαλίζοντας στο διαδίκτυο για τον ποιητή Σαχτούρη εισέπραξα μία μεγάλη απογοήτευση από το Κέντρο Ελληνικής γλώσσας – τίποτα αξιοποιήσιμο στην ενότητα Λογοτεχνία.

Στο ΠΣΔ από την άλλη ο συνάδελφος Χρήστος Κόλλιας έχει στην ιστοσελίδα του μία ανάλυση του ποιήματος . Εκτός ΠΣΔ άλλος συνάδελφος ο Δημήτρης Μάνεσης σταχυολογεί και αναλύει με τους μαθητές του στο blog  Λογοτεχνία κατεύθυνσης.

Ανακάλυψα ακόμη αρκετούς θησαυρούς στο Scribd, όμως επιφυλάσσομαι για μερικά αρχεία, καθώς φοβάμαι  ότι υπάρχει πρόβλημα πνευματικών δικαιωμάτων. Έπεσα και σε ένα φιλολογικό κιτς powerpoint που χαρακτηρίζεται από το φόβο του κενού στις διαφάνειες (horror vacui) και από πολυσυλλεκτικότητα σε templates. Έλεος, το powerpoint δεν είναι word να το γεμίζουμε κατεβατά.

Στο αρχείο της ΕΡΤ ενώ έψαχνα για ένα ντοκιμαντέρ του Λευτέρη Ξανθόπουλου ανακάλυψα ένα διαμάντι του Γ. Σμαραγδή:  Στην εκπομπή παρακολουθούμε εικόνες από την τελετή απονομής του Κρατικού Βραβείου Ποίησης 1987 στον Γ. Σαχτούρη και ακούμε να απαγγέλλονται ποιήματά του. Ο ίδιος αυτοβιογραφείται καθώς μιλά για τις ημιτελείς νομικές του σπουδές, τις πρώτες του ποιητικές συλλογές, τις επιρροές του από τη γαλλική και τη γερμανική ποίηση, τη γνωριμία του με τον υπερρεαλισμό, την αγάπη του για τη ζωγραφική, την απήχηση των έργων του στο κοινό και τη «συνέχεια» της ποίησης. Τέλος, παραδέχεται ότι ο «Τρελός Λαγός» του ομώνυμου ποιήματός του είναι ο ίδιος. . .

Η αναζήτηση πάντως στο αρχείο της ΕΡΤ επιστρέφει πολλά άσχετα αποτελέσματα… www.ert-archives.gr

Νομίζω τέλος ότι θα αισθανθεί δικαιωμένος ένας κακοποιημένος μαθητής που μας τα σέρνει από το blog του για τη διδασκαλία της λογοτεχνίας:

“Αυτό το μάθημα με έχει κάνει να σιχαθώ ήδη δύο πολύ σπουδαίους λογοτέχνες (Δημουλά, Σολωμό) με το καιρό ελπίζω να μπορέσω να αποκαταστήσω τις σχέσεις μου μαζί τους (καλά μη φανταστείς…). Αλλά από την άλλη για να πω τη πλήρη αλήθεια μέσα από τη λογοτεχνία κατεύθυνσης έφαγα το απόλυτο κόλλημα με τον Σαχτούρη! Μίλτο που είσαι ψηλά εκεί πάνω, ρίξε τον ελεγκτή στις πανελλήνιες να φρικάρουν όλα τα φυτά της επικράτειας!”

Οσο για τα πολυμέσα, το σπουδαστήριο ΝΕ Ελληνισμού έχει περιλάβει αναγνώσεις από τον δίσκο «Ο Μίλτος Σαχτούρης διαβάζει Σαχτούρη».

Ενδιαφέρον ακόμη παρουσιάζει ένα κείμενο του Τάσου Π. Καραντή :   Μια φανταστική κουβέντα με τον ποιητή Μίλτο Σαχτούρη με αφορμή την έκδοση με τις συγκεντρωμένες συνεντεύξεις του 

Ο Ελεγκτής του Μίλτου Σαχτούρη στις φετινές πανελλαδικές εξετάσεις της λογοτεχνίας.

Ένας μπαξές γεμάτος αίμα
είν ο ουρανός
και λίγο χιόνι
έσφιξα τα σκοινιά μου
πρέπει και πάλι να ελέγξω
τα αστέρια
εγώ
κληρονόμος πουλιών
πρέπει
έστω και με σπασμένα φτερά
να πετάω

Ο Ελεγκτής ανήκει στην ποιητική συλλογή “Τα φάσματα ή η χαρά στον άλλο δρόμο” που δημοσιεύτηκε το 1958.
ΤΑ ΦΑΣΜΑΤΑ Ή Η ΧΑΡΑ ΣΤΟΝ ΑΛΛΟ ΚΟΣΜΟ – ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ ΜΙΛΤΟΣ

Αφιέρωμα στον ποιητή

www.netschoolbook.gr/sahtouris-2.html

Ο Νίκος Ξυδάκης από τη στήλη του στην Καθημερινή καυτηριάζει τα του θέματος της έκθεσης: “Oταν διάβασα το θέμα της Εκθεσης (Γλώσσας, σωστότερα) στις Πανελλήνιες Εξετάσεις, σκέφτηκα ότι πάλι το αξιοθρήνητο εκπαιδευτικό σύστημα δεν καταλαβαίνει τίποτε από την εποχή μας και καλεί τα παιδιά να ηθικολογήσουν. Με κακή σύνταξη και λογικά σφάλματα, με αυθαίρετες αναγωγές, ο εξεταστής ζήτησε από τους δεκαοκτάχρονους να εξηγήσουν γιατί κατ’ έθιμον σχίζουν και καίνε τα σχολικά εγχειρίδια στο τέλος της χρονιάς και πώς το βιβλίο μπορεί να συνυπάρξει αρμονικά με τα ηλεκτρονικά μέσα πληροφόρησης και γνώσης.

Ο εξεταστής αυθαιρετεί και ακροβατεί. Κατ’ αρχάς, ταυτίζει το τρέχον, χαμηλής ποιότητας σχολικό βιβλίο με το βιβλίο εν γένει, από καταβολής. Δεύτερον, καλεί τους εφήβους, όλους καλωδιωμένους και δικτυωμένους, να επιχειρηματολογήσουν υπέρ ενός μέσου και μιας κουλτούρας που δεν έχουν βιώσει, δηλαδή να ηθικολογήσουν υπέρ της άχρονης και καθολικής και οικουμενικής αξίας του έντυπου μέσου, δηλαδή να παπαγαλίσουν τα (α), (β), (γ), (β), από τη φροντιστηριακή διδασκαλία των SOS θεμάτων. Τρίτον, έλασσον ίσως αλλά μείζον όταν πρόκειται για μάθημα Γλώσσας: ονομάζει, με ρηχό και απλουστευτικό τρόπο, «ηλεκτρονικά μέσα», το αχανές και πολυδαίδαλο ψηφιακό – δικτυακό σύμπαν. Τέλος, και αφού ήδη έχει προκαλέσει σύγχυση με την ελλιπή ορολογία, τη λήψη ζητουμένου και τη χειραγώγηση του ερωτώμενου, αυθαιρέτως και ασυναρτήτως ο εξεταστής μεταφέρει τη συζήτηση από το τελετουργικό κάψιμο των σχολικών βιβλίων (τελούμενο ετησίως από όλες τις προψηφιακές γενιές) «στους τρόπους που θα συμβάλουν στην αρμονική συνύπαρξη του βιβλίου με τα ηλεκτρονικά μέσα» (sic). Ράβδος στη γωνία, άρα βρέχει…

Τέλος πάντων, το θέμα μας δεν είναι οι ασυνταξίες και τα λογικά χάσματα στις Πανελλήνιες Εξετάσεις της Γλώσσας. Αυτά έχουν επισημανθεί πολλές φορές. Αξίζει να σταθούμε όμως στη ρηχή αντίληψη του εξεταστή -δηλαδή του σχολικού συστήματος- για τον ρόλο του βιβλίου σήμερα, για το μέλλον του, αλλά κυρίως τη ρηχή αντίληψη για τη διείσδυση των ψηφιακών μέσων στις νεότερες γενιές. Στα μυαλά των εξεταστών και του συστήματος, αυτού ακριβώς του συστήματος που παράγει εξόφθαλμα προχειροφτιαγμένα και απωθητικά βιβλία, το βιβλίο είναι ιερό, άχρονο και αμετάβλητο, ένα τοτέμ. Με αυτό εισήλθαμε στους νεότερους χρόνους, με αυτό θα πορευτούμε στην αιωνιότητα. Το βιβλίο είναι το Αγαθό, τα μαζικά μέσα είναι το Σκότος. Το βιβλίο είναι ο Λόγος, οτιδήποτε άλλο φέρει κείμενο ή αφήγηση είναι Απειλή. Ακόμη και το δοκίμιο του Αγγελου Τερζάκη αντηχεί αυτή τη μανιχαϊστική αντιπαράθεση του βιβλίου με τα μαζικά μέσα. (Ποια μέσα άραγε; Τα ραδιοτηλεοπτικά; ΄Η τις εφημερίδες όπου ο Τερζάκης δημοσίευε τέτοιες επιφυλλίδες;)

Ομως οι δεκαοκτάχρονοι πολίτες που καλούνται να μηρυκάσουν ηθικολογικά κλισέ, αυτοί που θα ασκήσουν το εκλογικό δικαίωμά τους σε λίγες ημέρες, είναι όλοι τους παιδιά της ψηφιακής εποχής, κανείς τους δεν θυμάται τον κόσμο χωρίς υπολογιστή, χωρίς κινητό, χωρίς Διαδίκτυο, γεννήθηκαν με αυτά, μέσα σε αυτό το περιβάλλον διαμορφώθηκαν πνευματικά και συναισθηματικά. Περισσότερο κείμενο διαβάζουν στις οθόνες υπολογιστών και κινητών, απ’ ό, τι σε τυπωμένες σελίδες. Κανείς δεν έχει δει γραφομηχανή, τέλεξ, ελάχιστοι έχουν δει οικιακό πικάπ με δίσκους βινυλίου, φαξ. Είναι η τελευταία γενιά που πρόλαβε να δει τον Μόγλη από βιντεοκασέτα και να φωτογραφηθεί σε φιλμ. Τα βιβλία που έχουν διαβάσει σχεδόν όλα τα έχουν δει και στο σινεμά, από τον Χάρι Πότερ έως τον Αρχοντα των Δαχτυλιδιών και το V for Vendetta. Τώρα τα κατεβάζουν από σέρβερ και τα κουβαλάνε στο λάπτοπ. Κι ας έχουν γεννηθεί και μεγαλώσει σε σπίτια με βιβλία, ίσως κατάφορτα από βιβλία, εγκυκλοπαίδειες, λευκώματα, χάρτινα μέσα. Ολοι αντιλαμβάνονται τους εαυτούς τους σαν παιδιά της μεταγουτεμβέργειας εποχής”.

Διαβάστε τη συνέχεια

και καταλήγει: “Ομως, ακριβώς όπως ο Γουτεμβέργιος πρόσφερε τη Βίβλο και το βιβλίο στις μάζες και άνοιξε την πόρτα της νεωτερικότητας, έτσι και το ψηφιακό περιβάλλον, παρότι αποδιαρθρώνει εννοιολογήσεις και συνήθειες, παρότι αποϋλοποιεί το βιβλίο, παρότι κλονίζει βιομηχανίες και επαγγέλματα, ουσιαστικά επαναθεμελιώνει το βιβλίο, τη γραφή, την ανάγνωση, τον τρόπο που βιώνουμε τη γνώση και τη δημοκρατία.

Αλλά αυτή η διαπίστωση δεν περνάει από τον νου του σχολικού μας συστήματος.”

Ο Νίκος Ξυδάκης με αφορμή το θέμα της έκθεσης:

Γιατί οι μαθητές καταστρέφουν τα σχολικά βιβλία στο τέλος της χρονιάς; Ολοι σκίσαμε ή κάψαμε τα βιβλία με την κουκουβάγια του ΟΕΔΒ, καθώς το καλοκαίρι υποσχόταν βόλτες, μπάνια και χασίματα. Μου φαίνεται όμως ότι τώρα, το δύσθυμο δικτυωμένο 2009, οι έφηβοι έχουν κι άλλους λόγους να καταστρέψουν τα βιβλία τους, ισχυρότερους ακόμη κι από το καλοκαίρι της ελευθερίας. Τον εξής ένα: αυτά τα βιβλία, έτσι που είναι, σε αυτό το αποκαρδιωτικό σύστημα, δεν έχουν τίποτε να διδάξουν. Μόνο περιφρόνηση μπορούν να προκαλέσουν.

Το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα ρώτησε χθες χιλιάδες μαθητές, για να μάθει τους λόγους της δικής του αποτυχίας. Γιατί οι έφηβοι φθάνουν να μισούν αυτό το σχολείο, αυτά τα βιβλία, αυτό το σύστημα εξετάσεων; Το σύστημα δεν ξέρει, φευ! Ρωτάει να μάθει. Δεν ξέρει ότι πλείστα εγχειρίδια είναι αμέθοδα και κακογραμμένα, ότι ανατίθενται και επιλέγονται με κριτήρια συνδικαλιστικά και νομοτεχνικά, και όχι μαθησιακά· ότι λάθη και ελλείψεις αναπαράγονται από έκδοση σε έκδοση έως ότου κάποιο άλλο χειρότερο έλθει προς αντικατάσταση κ.ο.κ.

Τι ν’ αγαπήσει ο μαθητής από αυτό το βιβλίο; Την άθλια τυπογραφία του; Την παπαγαλία των σολοικισμών και των ακυρόλεκτων που του επιβάλλεται; Μα αυτό το μίζερο βιβλίο τον αποτρέπει από την ανάγνωση περισότερο κι από τη φαντασμαγορία του Διαδικτύου – στο Διαδίκτυο τουλάχιστον διαβάζει και γράφει κατιτίς, γκρίκλις, ριπές, φλας αφηγήσεων, με παιγνιώδη τρόπο και διαδραστικά.

Καίει τελετουργικά τις γέφυρες με τα σχολικά χρόνια ο έφηβος· φωτίζει το πέρασμά του στον άγριο εξωσχολικό βίο. Ομως δεν καίει τα πάντα. Εχει κάμποσα να θυμάται με αγάπη: κάποιους προσηνείς δασκάλους, φίλους συμμαθητές, ένα προαύλιο ή ένα γηπεδάκι, μια συναρπαστική παράδοση Ιστορίας ή μαθηματικών κάποτε – όλα όσα συμβαίνουν εκτός βιβλίων, εκτός προγράμματος, στις ελεύθερες παρυφές του συστήματος.

Καθημερινή