Terra Computerata

Ζουν μαζί εδώ και 2.500 χρόνια. Είναι πέντε και περιμένουν πάντα την έκτη αδελφή τους, που έπεσε θύμα αρπαγής, χρόνια τώρα. Ευθυτενείς και υπερήφανες, αντέχουν το βάρος της εποχής τους με θηλυκότητα και δυναμισμό. Μοιάζουν ίδιες αλλά είναι μοναδικές. Η γυναίκα-σύμβολο στη size zero εποχή μας.

Στέκεται υπερήφανη ανάμεσα στις άλλες τέσσερις προαιώνιες φίλες της στο μπαλκόνι που σχεδίασαν για χάρη τους ο Γαλλοελβετός αρχιτέκτονας Μπερνάρ Τσουμί και ο δικός μας Μιχάλης Φωτιάδης. Για χρόνια, η πρώτη Καρυάτιδα αριστερά ήταν κλεισμένη κι αυτή σε βιτρίνα αζώτου για να προστατεύσει τη μαρμάρινη επιδερμίδα της. Απαλλάχθηκε απ’ αυτή μετακομίζοντας στο νέο Μουσείο της Ακρόπολης. Ευτυχώς, δεν χρειάστηκε να εγκαταλείψει το κέντρο της πόλης, που εδώ και χιλιετίες αγαπά, όπως η έκτη της παρέας, που την ξεγέλασε ένας Αγγλος και μένει τώρα στο Λονδίνο σε χρυσό κλουβί.

Οι Καρυάτιδες δεν έχουν τη λεπτεπίλεπτη φινέτσα που κουβαλούν οι αρχαϊκές Κόρες με τα κοσμήματα και τα στολίδια, αλλά μια σικάτη στιβαρότητα, μια σιγουριά που κάθε σύγχρονη γυναίκα θα ήθελε να έχει.

Από πεντελικό μάρμαρο φτιαγμένες και οι πέντε (η έκτη, που άρπαξε ο Ελγιν, βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο), με το πρώτο βλέμμα μοιάζουν ίδιες σε όλα. Και όμως είναι τόσο διαφορετικές. Κόρες τις έλεγαν -Καρυάτιδες βαφτίστηκαν αργότερα- και οι μύθοι για την καταγωγή τους είναι πολλοί. Παρθένες χορεύτριες από τις Καρυές, που χόρευαν λατρευτικούς χορούς. Φιλοτεχνήθηκαν από τον γλύπτη Αλκαμένη ή, σύμφωνα με άλλους, από τον Καλλίμαχο.

Το δωρικό πέπλο που φορούν όλες, ζωσμένο στη μέση για να σχηματίζει μαλακές πτυχώσεις, έχει διαφορές από τη μία στην άλλη. Τα σύγχρονα γυναικεία βλέμματα καρφώνονται με ζήλια στα μακριά τους μαλλιά. «Ονειρώδη» για την εποχή του εξτένσιον και τόσο περίπλοκα που μόνον ένας καλλιτέχνης κομμωτής μπορεί να πετύχει και να κάνει μια γυναίκα να αισθάνεται μοναδική. Χωρισμένα στη μέση, πέφτουν με κυματιστούς βοστρύχους στους κροτάφους και καταλήγουν σε δυο χοντρές πλεξούδες που σταυρώνουν με χάρη στην πλάτη.

Είναι εντυπωσιακό αυτό που συμβαίνει με την πίσω πλευρά αυτών των γυναικών. Σαν να την ανακαλύψαμε όλοι τώρα. Κάθε επισκέπτης μαγνητίζεται από τη δική του Καρυάτιδα. Η αντίληψη που είχαν οι αρχαίοι για τα κτίριά τους βασίζεται στη δομή του ελληνικού σώματος, εξηγεί δίπλα μας ο πρόεδρος του μουσείου, Δημήτρης Παντερμαλής. Οι κόρες που στήριζαν στο κεφάλι τους τη στέγη της πρόστασης στη νότια πλευρά του Ερεχθείου ήταν κολόνες. «Οι αρχαίοι έκαναν την αρχιτεκτονική γυναικείο σώμα και το γυναικείο σώμα, αρχιτεκτονική».

Το βλέμμα του κοινού τρέχει στο χυμώδες κορμί, στους γυμνούς ώμους, στο οβάλ πρόσωπο. Η αρμονία τους καθιέρωσε το κλασικό πρότυπο ομορφιάς, δίνοντας έμπνευση σε νεοκλασικά σπίτια της νεότερης εποχής, στους μεγαλύτερους γλύπτες και ζωγράφους, μέχρι τους σχεδιαστές μόδας. Από τον Ζαν Ντεσέ, τη Σανέλ, μέχρι τον Ιβ Σεν Λοράν (ας θυμηθούμε πριν από δύο χρόνια και τις πτυχώσεις του Γκοτιέ), δεν υπήρχε σχεδιαστής που να μην υποκλήθηκε στο μέτρο που μοιάζει να περιφρονεί την ανορεξική εποχή μας. Ευθυτενείς, στητές, υπερήφανες, αντέχουν το βάρος της εποχής τους με θηλυκότητα, ανεξαρτησία και δυναμισμό. Μοιάζουν ίδιες αλλά είναι μοναδικές. Η γυναίκα-σύμβολο στη size zero εποχή μας.

Αρθρο της  Γιώτας Συκκά στη Γυναίκα

Φωτογραφίες της TerraComputerata από το μουσείο Ακρόπολης