ΠΡΙΝ από δέκα χρόνια ο πλανήτης ετοιμαζόταν να δεχθεί τη νέα χιλιετία με μια τεχνολογική καταστροφή.Ο ιός της χιλιετίας υποτίθεται ότι θα έκανε τα ηλεκτρονικά συστήματα να καταρρεύσουν και θα βύθιζε τον κόσμο σε έναν νέο ψηφιακό Μεσαίωνα.Τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν ακριβώς με αυτόν τον τρόπο. Αντί της τεχνολογικής κατάρρευσης, η πρώτη δεκαετία της νέας χιλιετίας,που τελείωσε προχθές, έφερε μια επανάσταση σε όλα τα επίπεδα της επικοινωνίας και της ενημέρωσης.Η δεκαετία της Google
Αν αυτή η δεκαετία «ανήκει» σε κάποιον, αυτός είναι σίγουρα ο διαδικτυακός κολοσσός Google. Το 2002 η Google ήταν μια ομάδα οραματιστών με φιλόδοξα σχέδια. Μέσα σε λίγα χρόνια τα κέρδη της από μηδενικά έφθασαν να ξεπερνούν τα 20 δισ. δολάρια. Σήμερα εξυπηρετεί το 70% των συνολικών αναζητήσεων στο Διαδίκτυο.
Δες το στο ΥouΤube
Το 2006 η Google πλήρωσε 1,6 δισ. δολάρια για μια εταιρεία που μετρούσε μόνο 18 μήνες από την ίδρυσή της και εξαγόρασε το ΥouΤube, μια διαδικτυακή εφαρμογή που έδινε τη δυνατότητα στους χρήστες του Ιnternet να «ανεβάσουν» τα δικά τους βίντεο. Πολύ σύντομα το ΥouΤube εξελίχθηκε σε μια σύγχρονη, παγκοσμιοποιημένη «βιβλιοθήκη» ήχου και εικόνας, όπου μπορεί κανείς να δει (και να ακούσει) από την Ουμ Καλσούμ ως το πώς μαγείρευε η Τζούλια Τσάιλντς την πολέντα.
Η εξάπλωση των ιστολογίων
Τα blogs έκαναν την εμφάνισή τους το 2004 ως προσωπικά διαδικτυακά ημερολόγια. Η δυνατότητα που παρείχε το νέο μέσο στους χρήστες του Διαδικτύου να δημοσιεύσουν τις λογοτεχνικές τους απόπειρες ή απλά τις σκέψεις και τις απόψεις τους χωρίς τη διαμεσολάβηση ενός εκδότη είχε αποτέλεσμα την έκρηξη των ιστολογίων. Ξαφνικά άρχισαν να εμφανίζονται στον Παγκόσμιο Ιστό εκατομμύρια προσωπικές ιστοσελίδες για κάθε θέμα που μπορεί να φανταστεί κανείς στα πεδία των τεχνών, των γραμμάτων, της ενημέρωσης, των σπορ, της τεχνολογίας, της βιομηχανίας του θεάματος ή απλά της ανθρώπινης ανοησίας. Η αμφίδρομη επικοινωνία των διαχειριστών των ιστολογίων με τους σχολιαστές και η διαδραστική παραπομπή σε άλλες πηγές πληροφόρησης έκαναν τα blogs έναν απαραίτητο προορισμό για τους ταξιδιώτες στις ψηφιακές λεωφόρους του Διαδικτύου. Σιγά σιγά τα blogs έκαναν την εμφάνισή τους στις ιστοσελίδες εφημερίδων και περιοδικών, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων έχει σήμερα ενσωματώσει ιστολόγια στις ηλεκτρονικές εκδόσεις τους.
Κοινωνική δικτύωση οnline
Το Facebook και το Μyspace μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα έφεραν επαναστατικές αλλαγές στην επαφή και στην επικοινωνία μεταξύ των χρηστών του Ιnternet. Σήμερα μια προσωπική σελίδα στο Facebook θεωρείται κάτι τόσο δεδομένο όσο μια διεύθυνση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας. Μέσω των ιστοσελίδων αυτών μπορεί κανείς να επικοινωνήσει με πολλούς ανθρώπους ταυτόχρονα χωρίς να σηκώσει καν το ακουστικό του τηλεφώνου.
Τwitter, τα δημοφιλή τιτιβίσματα
Μια διαδικτυακή εφαρμογή που επιτρέπει στους χρήστες να αναρτούν μικρά μηνύματα κειμένου (ως 140 χαρακτήρες) στο Ιnternet, τα οποία μπορούν στη συνέχεια να διαβάσουν αυτοί που τους «παρακολουθούν» και αποκαλούνται «ακόλουθοι» (followers). Στις 21 Μαρτίου του 2006 εστάλη το πρώτο μήνυμα. Τρία χρόνια αργότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της αμερικανικής εταιρείας Global Language Μonitor, η λέξη Τwitter ανακηρύχθηκε η πιο δημοφιλής λέξη του 2009!
Η δεκαετία των «σχολιαστών»
Η συνήθεια να σχολιάζουν οι αναγνώστες αυτά που διαβάζουν και να συμμετέχουν στον διάλογο εκφράζοντας τις δικές τους απόψεις και προσφέροντας τις δικές τους παραπομπές ξεκίνησε από τα ιστολόγια. Πρoτού περάσει πολύς καιρός, τον Μάρτιο του 2006, τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης, όπως για παράδειγμα οι εφημερίδες, άρχισαν να «ανοίγουν» τις ηλεκτρονικές εκδόσεις τους στον σχολιασμό των αναγνωστών. Στο παρελθόν η μοναδική επικοινωνία ανάμεσα σε μια εφημερίδα και στο αναγνωστικό κοινό ήταν οι στήλες με τα γράμματα των αναγνωστών, στα οποία δημοσιευόταν ένα μικρό μόνο μέρος του συνόλου των επιστολών. Σήμερα εκατομμύρια άνθρωποι σε ολόκληρο τον πλανήτη συμμετέχουν με τα σχόλιά τους στις ιστοσελίδες εφημερίδων, περιοδικών, τηλεοπτικών σταθμών και δημοσιογραφικών οργανισμών στη δημιουργία ενός νέου ενημερωτικού περιεχομένου.
Συναθροιστές ειδήσεων
Οι συναθροιστές ειδήσεων, που τόσο μεγάλο πονοκέφαλο έχουν προκαλέσει στους παραδοσιακούς δημοσιογραφικούς οργανισμούς τον τελευταίο καιρό, είναι ένας συνδυασμός ιστολογίου και ηλεκτρονικής εφημερίδας. Οι ιστοσελίδες αυτές περιέχουν μια σύνοψη των σημαντικότερων ειδήσεων της στιγμής. Ο πρώτος εμπορικά επιτυχημένος συναθροιστής ήταν η ιστοσελίδα Google Νews, στην οποία μπορούσε κανείς να βρει παραπομπές και να αναζητήσει τις τελευταίες εξελίξεις σε όλη την ειδησεογραφία της ημέρας από χιλιάδες δημοσιογραφικούς οργανισμούς σε ολόκληρο τον κόσμο. Οι παραδοσιακοί εκδότες θεωρούν ότι οι συναθροιστές αποκομίζουν διαφημιστικά οφέλη εκμεταλλευόμενοι το περιεχόμενο των εφημερίδων. Από τη δική τους πλευρά οι συναθροιστές απαντούν ότι «στέλνοντας» τους επισκέπτες τους στις ηλεκτρονικές εκδόσεις των εφημερίδων με τις «συνδέσεις-παραπομπές» προσφέρουν στις εφημερίδες μεγαλύτερη επισκεψιμότητα και άρα μεγαλύτερα διαφημιστικά οφέλη. Η διαμάχη έχει τον τελευταίο καιρό εξελιχθεί σε ανοιχτό «πόλεμο».
Εν τω μεταξύ το κορίτσι με την αλογοουρά στέλνει διαρκώς μηνύματα. Τη νιώθω απορροφημένη στον κόσμο της με έναν τρόπο διαφορετικό από των υπολοίπων, σαν να έχει κλείσει η πόρτα πίσω της. Και βέβαια, δεν είναι η μόνη- όλοι οι έφηβοι μοιάζουν βυθισμένοι ή μάλλον αποσυρμένοι στο κινητό τους. Δεδομένου ότι εκεί συγκεντρώνονται οι φωτογραφίες, οι μουσικές, οι φιλίες και οι έρωτές τους, ουσιαστικά έχουν μετατρέψει το γκατζετάκι σε εφηβικό δωμάτιο. Έτσι εξηγείται και η έκφραση αναχωρητισμού, ένα σοβαρό και κάπως μελαγχολικό ύφος σε πρόσωπα μόλις δεκατεσσάρων και δεκαπέντε χρόνων. Αντίθετα, στα χέρια τελειωμένων ενηλίκων το κινητό φαντάζει τυχαία συσκευή: αδιάφορη, ελαφρώς προβληματική και ανυπότακτη. (πώς κλείνει το ρημάδι;)
Δύο στους τρεις ανθρώπους νιώθουν πανικό όταν δεν μπορούν να επικοινωνούν μέσω κινητών ή Διαδικτύου
Ο σύγχρονος homo communicans (επικοινωνών άνθρωπος) προτιμά να βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με τον κόσμο που τον περιβάλλει παρά να απολαμβάνει τη σιωπή της ηθελημένης απομόνωσης.
Η απρόσκοπτη πρόσβαση μάλιστα σε όλες τις πηγές επικοινωνίας και πληροφόρησης -σταθερή και κινητή τηλεφωνία, Διαδίκτυο- φαίνεται πως τον καθησυχάζει: του παρέχει περισσότερη ηρεμία από ό,τι άγχος. Αντίθετα, η στέρηση της δυνατότητας επικοινωνίας τού δημιουργεί εκνευρισμό και ανασφάλεια.
Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από πρόσφατη δημοσκόπηση η οποία διενεργήθηκε στη Μ. Βρετανία από τους αναλυτές της εταιρείας The Future Laboratory, μιας από τις πιο αξιόλογες και πρωτοπόρες στην καταγραφή και την ανάλυση των καταναλωτικών τάσεων.
Σύμφωνα με την έρευνα, δύο στους τρεις ανθρώπους όταν βρεθούν σε ένα μέρος όπου το κινητό τους δεν έχει σήμα ή όταν η σύνδεσή τους στο Διαδίκτυο διακοπεί λόγω βλάβης, σύντομα καταλαμβάνονται από εκνευρισμό και άγχος.
Οσον αφορά τους λόγους για τους οποίους ο αποκλεισμός από την τηλεφωνική ή τη διαδικτυακή επικοινωνία γεννά άγχος, οι ερωτηθέντες στην πλειονότητά τους (το 36%) το απέδωσαν στην αδυναμία επικοινωνίας με τους οικείους τους, το 31% στην αδυναμία διεκπεραίωσης των επαγγελματικών τους υποχρεώσεων, ενώ το 27% στην αδυναμία επικοινωνίας με τους φίλους τους.
Από πού πηγάζει όμως το… discomgooglation, όπως αποκαλούν οι Αγγλοσάξονες το αίσθημα ανασφάλειας εξαιτίας της αδυναμίας πρόσβασης στο Διαδίκτυο (ο όρος προέρχεται από τη συρραφή της αγγλικής λέξης discombobulate, που σημαίνει «προκαλώ σύγχυση/εκνευρισμό», με τη γνωστή μηχανή αναζήτησης Google); Σύμφωνα με τον Βρετανό ψυχολόγο James Brook, προκαλείται από ένα αίσθημα αποκλεισμού από το παρόν. Οι νέες τεχνολογίες της επικοινωνίας έχουν εθίσει τους ανθρώπους σε μια διεστραμμένη αντίληψη του παρόντος. Ετσι, κάθε αποκοπή ή διακοπή επαφής με τον καλπάζοντα κόσμο των sms, των e-mail ή του Facebook, για τους περισσότερους ανθρώπους ισοδυναμεί με κοινωνική ανυπαρξία: όταν δεν επικοινωνείς, είσαι δυνητικά ανύπαρκτος!
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση των νεαρών μητέρων, οι οποίες είναι αναγκασμένες να μένουν πολλές ώρες στο σπίτι: όπως έδειξε η έρευνα, το 85% δηλώνουν ότι δεν κλείνουν ποτέ τη σύνδεση του υπολογιστή τους με το Διαδίκτυο. Οι γονείς γενικά ανήκουν στην κατηγορία των καταναλωτών που κάνουν τη μεγαλύτερη χρήση του κινητού τηλεφώνου.
Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει και ένα άλλο εύρημα της έρευνας: το ένα τρίτο των ερωτηθέντων «ομολόγησαν» ότι δεν αισθάνονται πλέον καμία ενοχή για το ότι είναι συνεχώς συνδεδεμένοι στο Διαδίκτυο.
Αγχος όμως φαίνεται να προκαλεί στους χρήστες και η αδυναμία διεκπεραίωσης άλλων, ήσσονος σημασίας, εργασιών που απαιτούν την πρόσβαση στο Διαδίκτυο, όπως η αναζήτηση μιας διεύθυνσης σε έναν οδικό χάρτη, η έρευνα αγοράς για την αναζήτηση της φθηνότερης τιμής ενός προϊόντος ή η γνωριμία με άλλα άτομα μέσω των ιστοσελίδων online ραντεβού.
Από την άλλη πλευρά, η έρευνα αυτή έδειξε ότι ένας όχι ευκαταφρόνητος, αν και σαφώς μικρότερος, αριθμός ατόμων θεωρεί «απελευθερωτική» την προσωρινή διακοπή κάθε μορφής επικοινωνίας με την οικογένεια (29%) και με το εργασιακό περιβάλλον (28%).
Και δεν είναι βέβαια τυχαίο ότι στη Γαλλία το πρόσφατο κύμα αυτοκτονιών στη γαλλική εταιρεία τηλεφωνίας France Telecom έχει αποδοθεί, μεταξύ των άλλων οικονομικών-εργασιακών αιτιών, και στο άγχος που γεννά στους εργαζόμενους η υπερβολική χρήση των νέων τεχνολογιών, με τον καταιγισμό από sms και e-mail που δέχονται και στέλνουν καθημερινά.
Oι θεαματικές αλλαγές που έχουν επιφέρει στον τομέα της ενημέρωσης τα νέα μέσα επικοινωνίας, η επίδραση που έχουν στην πληροφόρηση των πολιτών, αλλά και οι τρόποι με τους οποίους τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης προσαρμόζονται στα δεδομένα της ηλεκτρονικής εποχής ήταν τα βασικά θέματα που συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια του διεθνούς συνεδρίου με τίτλο «Νέα Μέσα, νέο περιεχόμενο» που διοργάνωσε χθες το Ινστιτούτο Οπτικοακουστικών Μέσων σε συνεργασία με το Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών. Υπενθυμίζεται ότι με τον όρο «νέα Μέσα» περιγράφονται εκείνα τα μέσα επικοινωνίας και ενημέρωσης που εμπεριέχουν τη χρήση του Διαδικτύου, του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και των κινητών τηλεφώνων νέας γενιάς.
Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου έλληνες και αμερικανοί πανεπιστημιακοί, επαγγελματίες και ειδήμονες συζήτησαν τους τρόπους με τους οποίους τα νέα Μέσα εισέρχονται στις ζωές και διαμορφώνουν την επικοινωνία των ανθρώπων. Η κυρία ΠατρίσιαΑουφντερχάιντε, καθηγήτρια του Τμήματος Επικοινωνίας του Αmerican University στην Ουάσιγκτον, αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στη σημασία που έχει η εξάπλωση των ευρυζωνικών δικτύων. «Αν θέλουμε να μιλάμεγια ένα σύγχρονο επικοινωνιακόπεριβάλλον,θεωρώ ότι η πρόσβαση στο Διαδίκτυοπρέπει να είναι μια υπηρεσίαδιαθέσιμη σε όλους τους πολίτες» τόνισε.
Αναφερόμενος στην εντυπωσιακή αύξηση της διαφημιστικής δαπάνης στο Διαδίκτυο τον τελευταίο καιρό, και μάλιστα σε μια εποχή ιδιαίτερα δύσκολη εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, ο κ. ΜάθιουΜακάλιστερ, καθηγητής του Τμήματος Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Ρenn State, επεσήμανε ότι «από τη διαφήμιση στην τηλεόραση ή στα περιοδικά και στις εφημερίδεςπου απευθυνόταν σε όλους, θα βλέπουμε όλο και πιο συχνά στο μέλλον διαφημιστικάμηνύματα που απευθύνονται ξεχωριστά στον καθένα από εμάς,ανάλογαμε τα προσωπικά μας ενδιαφέροντα». Ακόμη ο «γκουρού» των νέων Μέσων κ. Ερικ Σβάρτσμαν αναφέρθηκε εκτενώς στην εξάπλωση των ιστοσελίδων κοινωνικής δικτύωσης, όπως το Facebook και το Τwitter. «Τα παραδοσιακά Μέσα μάς πληροφορούνγια ό,τι συνέβη, ενώ τα νέα Μέσα μάς δίνουν τη δυνατότητα να ενημερωθούμεγι΄ αυτό που συμβαίνει τώρα» τόνισε.
Ακόμα 100.000 προσκεκλημένοι χρήστες θα μπορούν από την Τετάρτη να δοκιμάσουν το Google Wave, μια ενοποιημένη πλατφόρμα επικοινωνίας που συνδυάζει email, instant messaging, κοινωνική δικτύωση, διαχείριση εγγράφων και ανταλλαγή αρχείων.
Το Wave θεωρείται σήμερα μια από τις πλέον υποσχόμενες υπηρεσίες της Google, ειδικά για εταιρικούς χρήστες με αυξημένες ανάγκες επικοινωνίες και online συνεργασίας. Η πειραματική υπηρεσία «πώς θα έμοιαζε το email αν το εφευρίσκαμε σήμερα», υπερηφανεύεται ο κολοσσός του Διαδικτύου.
Μεταξύ των νέων λειτουργιών που υιοθετεί το Wave είναι η «πληκτρολόγηση σε πραγματικό χρόνο», η οποία επιτρέπει στους χρήστες να βλέπουν τα μηνύματα φίλων τους την ώρα που γράφονται χαρακτήρα προς χαρακτήρα, εφόσον ο αποστολέας το επιθυμεί.
Διευκολύνει επίσης την ανταλλαγή αρχείων και επιτρέπει τη διαξαγωγή συζητήσεων που παραμένουν ενεργές ακόμα και μετά την αποσύνδεση των χρηστών, έτσι ώστε τα μέλη της παρέας να μπορούν να διαβάσουν αργότερα τους διαλόγους που έχασαν.
Το Wave είναι μια υπηρεσία ανοιχτού κώδικα, επιτρέπει δηλαδή σε ανεξάρτητους προγραμματιστές να αναπτύξουν εφαρμογές που εμπλουτίζουν τις δυνατότητές του.
Πώς θα ήταν ο κόσμος μας αν ο Γκάντι και τόσοι άλλοι φωτισμένοι μπορούσαν να περάσουν το μήνυμά τους στον κόσμο;
Στην Ινδία λίγοι είχαν ακούσει για τον Γκάντι, τον δικηγόρο που είχε σπουδάσει στο Λονδίνο και είχε αγωνιστεί κατά του απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική, νότια αποικία του στέμματος. Ούτε ο Γκάντι ήξερε πολλά για τη χώρα εκείνη, αν και επρόκειτο να ηγηθεί της ανεξαρτησίας της. «Ταξιδεύοντας γνώρισε τη χώρα του. Τις μεγάλες αποστάσεις τις έκανε πάντα με το τρένο. Ηθελε να συμβιώνει με τον απλό κόσμο, να ξέρει τι σκέπτονταν οι απλοί άνθρωποι και να είναι ένας από αυτούς» διηγείται η Τάρα Γκάντι Μπατατσάρτζι, η μόνη από τα οκτώ εγγόνια του Μαχάτμα που ζει στο Νέο Δελχί. Τα άλλα επτά είναι διασκορπισμένα σε διάφορα σημεία της Ινδίας ή ζουν στις ΗΠΑ.
Ζώντας και δουλεύοντας με τους ανθρώπους στα πιο απομακρυσμένα χωριά, γνώρισε και μοιράστηκε τις ανάγκες και τον τρόπο ζωής των συμπατριωτών του.
Ετσι κέρδισε το δημοφιλές παρωνύμιο Μαχάτμα (στα ινδικά σημαίνει «μεγάλη ψυχή»). Υιοθέτησε τη φτώχεια της μεγάλης πλειονότητας των συμπατριωτών του και, σαν κι αυτούς, ξεγυμνώθηκε από όλα όσα του φαίνονταν περιττά. Ποτέ πια δεν θα ξαναφορούσε παπούτσια αλλά σανδάλια. Και θα κάλυπτε το σώμα του μόνο από τη μέση και κάτω με ένα τραχύ πανί. Αφού η πλειονότητα των ανθρώπων της υπαίθρου μπορούσε να ζήσει χωρίς περισσότερα, γιατί να έχει αυτός άλλες ανάγκες;
Η Μαριάννα Τζιαντζή μας προτρέπει στη στήλη της Καθημερινής:
Μιλάτε απεριόριστα, μας ενθαρρύνουν οι διαφημίσεις. Χωρίς χρονικά όρια, χωρίς σκέψη και περίσκεψη. Μιλάτε, αλλά φροντίστε να αφήνετε πίσω σας τα ίχνη του τίποτα: ποιος μίλησε με ποιον, πότε, πόση ώρα και πού. Οι νονοί της νύχτας και της ημέρας θα βρίσκουν τρόπο να εισάγουν παρθένα κινητά για να κάνουν τη δουλειά τους, όμως και οι φιλήσυχοι πολίτες θα πρέπει να ξέρουν ότι κάποιο Μεγάλο Αυτί τούς ακούει, κάποιο λογισμικό τούς καταγράφει, κάποια ακόρεστη Μεγάλη Μνήμη τούς αποθηκεύει. Και μόνον αυτή η επίγνωση επηρεάζει το τι θα πούμε, το τι θα σκεφτούμε.
Ομάδα επιστημόνων έχει αναπτύξει μια τεχνολογία που θα επιτρέπει σε παιδιά με προβλήματα επικοινωνίας να επικοινωνούν με τους γονείς τους ευκολότερα. Είναι βασικό να μπορεί ο καθένας να πει τις ιστορίες του, να μοιραστεί τις εμπειρίες του.
Το σύστημα είναι το πρώτο στην συγκεκριμένη εφαρμογή και βασίζεται σε αισθητήρες που τοποθετούνται στα αναπηρικά καροτσάκια. Αυτοί αντιλαμβάνονται τις κινήσεις των παιδιών κατά την διάρκεια της ημέρας και τις μετατρέπει σε μια περιγραφή που οι γονείς μπορούν να διαβάσουν ή ακόμα και να ακούσουν.
Ο καθηγητής Ehud Reiter που συμμετέχει στην ανάπτυξη του συστήματος στα πανεπιστήμια του Aberdeen και του Dunde δήλωσε χαρακτηριστικά: “Επιτρέπει στα παιδιά να πούν την ιστορία τους”.
Όσοι παρευρέθηκαν σε πρόσφατη ημερίδα του Ινστιτούτου Επικοινωνίας όπου παρουσιάστηκε έρευνα της MRB Ηellas για τη διείσδυση και τη χρήση των social media στην Ελλάδα θα θυμούνται τα σχόλια των χρηστών του twitter την ώρα που στο βήμα μιλούσαν πολιτικοί από τα δύο μεγάλα κόμματα.
«Υou kill the event…» (σ.σ::’σκοτώνετε την ημερίδα’, μήνυμα στους ομιλητές), «Νομίζω πως μόλις παρακολουθήσαμε τις 2 πρώτες προεκλογικές ομιλίες…», «σημασία έχει η έναρξη της συζήτησης…» κλπ.
Πέρα από την ευστοχία ορισμένων τοποθετήσεων, οι αντιδράσεις των παρευρισκόμενων έδειχναν ότι επρόκειτο για μια νέα, ασυνήθιστη μορφή διαδραστικής επικοινωνίας μεταξύ πολιτών και πολιτικών. Η «δύσκολη» θέση στην οποία ήρθαν αρκετές φορές οι πολιτικοί, φανέρωσε μια απροσδόκητη έκθεση τους σ’ ένα κοινό που δεν στέκεται πλέον αμέτοχο κάτω από το προεκλογικό «μπαλκόνι» της δεκαετίας του ’80.
Η ημερίδα και η συζήτηση που επακολούθησε έδειξε ότι η πολιτική επικοινωνία αναθεωρείται δυναμικά και πολυπρόσωπα όσο το Διαδίκτυο είναι προσβάσιμο από τους πολίτες και εξελίσσει τις πλατφόρμες εκείνες που ευνοούν τον διάλογο και δημιουργούν σκεπτόμενες συλλογικότητες που θεωρούν και πράττουν συνάμα.
Μμμ, σαν καλή ιδέα μου φαίνεται αυτή για εφαρμογή σε ένα συνέδριο π.χ., όπου το κοινό θα δίνει feedback στον ομιλητή…
Οι συναισθηματικές σχέσεις είναι ένα από τα πεδία στα οποία το Διαδίκτυο ήρθε να προστεθεί ως εναλλακτικό κανάλι επικοινωνίας. Τα δωμάτια συζητήσεων, έχοντας ως κύριο χαρακτηριστικό την ανωνυμία που παρείχαν στον χρήστη, γνώρισαν πολύ μεγάλη άνθιση και εξέλιξη στα τέλη της δεκαετίας του 1990 και στις αρχές της νέας χιλιετίας, με όλα τα θετικά και αρνητικά που μπορεί να έχει μια τέτοια μορφή επικοινωνίας. Με την μετάβαση στο web 2.0 και τον εμπλουτισμό της γραπτής επικοινωνίας με εικόνα και ήχο, η ανωνυμία έχει πλέον δώσει τη θέση της στην ταυτοποίηση του χρήστη, αφήνοντας ελάχιστα περιθώρια στη… φαντασία του συνομιλητή.Τι είναι όμως αυτό που οδηγεί έναν χρήστη, άντρα ή γυναίκα, στην αναζήτηση συναισθηματικής σχέσης στο Ίντερνετ; «Η μοναξιά, η έλλειψη σταθερού κοινωνικού κύκλου στα μεγάλα αστικά κέντρα είναι ένας από τους κύριους λόγους», εξηγεί η κ. Ευτυχία Παπατζανάκη, οικογενειακή σύμβουλος και ψυχοθεραπεύτρια. Οι σύγχρονοι ρυθμοί ζωής, με τα απαιτητικά ωράρια, τους χαμένους χρόνους στις μετακινήσεις και την ψυχολογική και συναισθηματική φθορά που μπορεί να προκαλέσει η ζωή στη μεγαλούπολη, ευνοούν το Διαδίκτυο στο να καταστεί κανάλι επικοινωνίας μεταξύ ανθρώπων. «Όταν κάποιος γυρίζει αργά από τη δουλειά και δεν έχει το κουράγιο να βγει να διασκεδάσει, το Διαδίκτυο μπορεί να προσφέρει ένα καταφύγιο από τη μοναξιά, ακόμη και για να φλερτάρει», προσθέτει η ίδια.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της υπηρεσίας Windows Live Messenger της Microsoft, το 70% των χρηστών της υπηρεσίας δήλωσαν ότι τη χρησιμοποιούν και για να φλερτάρουν, καθώς, όπως οι ίδιοι δηλώνουν, δεν υπάρχει το άγχος της προσωπικής επαφής. Ταυτόχρονα, δεν είναι λίγοι εκείνοι που προτιμούν την επικοινωνία με Messenger για την αναζήτηση ερωτικής γνωριμίας, λέγοντας ότι έτσι έχουν περισσότερο χρόνο να σκεφτούν τι θα πουν και να δώσουν τις καλύτερες απαντήσεις.
Σε μια διαδικτυακή επικοινωνία που περιλαμβάνει μόνο τη χρήση του γραπτού λόγου, απουσιάζουν τα συναισθηματικά ερεθίσματα, τονίζει η κ. Παπατζανάκη. «Ακόμη και σε μια τηλεφωνική συνομιλία, καταλαβαίνουμε πράγματα από τον τόνο της φωνής και την χροιά του συνομιλητή. Στον γραπτό λόγο αντίθετα, δεν μπορούμε να καταλάβουμε τέτοιες λεπτομέρειες που είναι σημαντικές για μια συζήτηση, ερμηνεύουμε πράγματα με βάση τα δικά μας κριτήρια, πόσο μάλλον όταν δεν έχουμε δει ποτέ ή συνομιλήσει με τον άλλο».
Πολλές επαφές ταυτόχρονα
Η έρευνα της Microsoft έδειξε αποκάλυψε τη δημιουργία μιας νέας γενιάς χρηστών, αφού, όπως αναφέρει, το ένα τρίτο των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι έχουν χρησιμοποιήσει το Windows Live Messenger για να φλερτάρουν με περισσότερα από ένα άτομα ταυτόχρονα. «Σε αυτού του είδους την επικοινωνία, οι άνθρωποι έχουν τη δυνατότητα να κάνουν πολλές επαφές, πολύ γρήγορα», εξηγεί η κ. Παπατζανάκη. «Η διαδικασία επιλογής είναι διαφορετική στο Διαδίκτυο, έξω από αυτό η διαδικασία μιας γνωριμίας μπορεί να πάρει υπερδιπλάσιο χρόνο» επισημαίνει, ενώ τονίζει ότι αυτή η «καταναλωτική νοοτροπία», όταν εξελιχθεί σε μόνιμη κατάσταση και συμπεριφορά, εμποδίζει τη δημιουργία μιας πραγματικής σχέσης που συνεπάγεται δέσμευση.
Με αυτό τον τρόπο λειτουργούν και οι δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες, ιστοσελίδες που παρέχουν υπηρεσίες γνωριμιών μεταξύ των μελών τους. Κάποιες από αυτές είναι ιδιαίτερα δημοφιλής και αριθμούν εκατομμύρια μέλη σε όλο τον κόσμο. Λειτουργώντας στην ουσία ως μια τεχνολογικά αναβαθμισμένη εκδοχή γραφείων συνοικεσίων, παρέχουν στους χρήστες την δυνατότητα αναζήτησης συντρόφου από την… πολυθρόνα.
Από τη διαδικτυακή στην πραγματική επαφή
Η εξέλιξη μιας επαφής που ξεκίνησε ως αναζήτηση στο Διαδίκτυο, σε συναισθηματική σχέση, προϋποθέτει την επιθυμία αλλά και την ικανότητα των δύο να κινηθούν προς αυτή την κατεύθυνση. Το Διαδίκτυο, ακόμη και με τα χαρακτηριστικά της ταυτοποίησης και των πληροφοριών που παρέχουν οι ίδιοι οι χρήστες δυνητικών κοινοτήτων, μπορεί να παρέχει ασφάλεια, έλεγχο των συναισθημάτων και αποφυγή παρορμητικών κινήσεων.
«Μπορούμε να προβάλουμε τον εαυτό μας όπως θέλουμε, να δώσουμε συγκεκριμένες πληροφορίες που θέλουμε, ώστε να δημιουργήσουμε την εικόνα που μας αρέσει», επισημαίνει η κ. Παπατζανάκη. Όταν ωστόσο υπάρξει πραγματική επαφή, τότε καθένας έρχεται αντιμέτωπος όχι μόνο με την πραγματική εικόνα του άλλου, που μπορεί να διαφέρει σημαντικά από τα όσα έχει σχηματίσει στο μυαλό του, αλλά και με τις εντυπώσεις που έχει δημιουργήσει στον άλλο, που πιθανόν να μην ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.
Αυτόν τον καιρό σχεδιάζουμε με έναν εκλεκτό συνάδελφο από την Κύπρο ένα project για την πειθώ στη διαφήμιση. Θυμήθηκα με αυτήν την ευκαιρία ένα εξαιρετικό βίντεο με τον Gandhi.
Το κείμενο της διαφήμισης λέει περίπου τα εξής: “Αν θέλεις να στείλεις ένα μήνυμα, αυτό θα πρέπει να είναι το μήνυμα της “Αγάπης”, το μήνυμα της “Αλήθειας”.
Θέλω να αγγίξω τις καρδιές σας. Αφήστε τις να εννοήσουν αυτά που λέω, αυτά που σκέφτομαι και θα έχω ολοκληρώσει το έργο μου. Ένας φίλος με ρώτησε τις προάλλες, εάν πιστεύω στην ενότητα του κόσμου. Μα πώς αλλιώς; Φυσικά και πιστεύω στην ενότητα του κόσμου.
Πώς θα ήταν ο κόσμος μας εάν μπορούσαμε να επικοινωνήσουμε με αυτόν τον τρόπο;”
Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία στη σελίδα μας. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε τη σελίδα, θα υποθέσουμε πως είστε ικανοποιημένοι με αυτό.ΕντάξειΔιαβάστε περισσότεραΜη αποδοχή