Terra Computerata

Στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, και έως τις 28 Απριλίου 2013, η μεγάλη περιοδική έκθεση “Το Ναυάγιο των Αντικυθήρων: Το πλοίο – οι θησαυροί – ο Μηχανισμός”.

Ενότητες:
Αν θα θέλαμε να ορίσουμε επιγραμματικά το Ναυάγιο των Αντικυθήρων, ώστε να συμπεριληφθούν όλες οι ιδιαιτερότητες και η σημασία του, θα το χαρακτηρίζαμε ως ‘ένα κέλυφος διεπιστημονικής έρευνας διαχρονικά’: Τα ευρήματά του δεν αποτελούν, όπως θα ήταν αναμενόμενο, ένα κλειστό σύνολο, αφού το φορτίο του χρονολογείται από τον 4ο έως και τον 1ο αι.. π.Χ. Το φορτίο αυτό υποδεικνύει την πρώτη εμπορία έργων τέχνης του δυτικού κόσμου, με φορτηγό πλοίο χωρητικότητας 300 περίπου τόνων. Η ανέλκυσή του σηματοδοτεί την αυγή των ενάλιων ερευνών παγκοσμίως. Ο μηχανισμός εκπλήσσει διαρκώς τους ειδικούς που τον μελετούν.

Τα 378 εκθέματα της έκθεσης, λόγω των παραπάνω ιδιαιτεροτήτων, εντάχθηκαν σε τέσσερις ενότητες, μέσα από τις οποίες τίθενται ή /και απαντώνται ερωτήματα:

1η ενότητα: Το ιστορικό της ανέλκυσης – H Αυγή της ενάλιας αρχαιολογίας
Στην εισαγωγική αυτή ενότητα παρουσιάζονται το χρονικό των επιχειρήσεων της ανέλκυσης και των πρώτων συντηρήσεων των πολύτιμων αρχαιοτήτων καθώς και σχετικά κρατικά έγγραφα και δημοσιεύματα του τύπου της εποχής.

2η ενότητα: The ship, its capacity and its crew
Παρουσιάζονται σπαράγματα από το κύτος του πλοίου με τη μολύβδινη επένδυση στο εξωτερικό του και άλλα εξαρτήματα από τον εξοπλισμό του (σύστημα παροχέτευσης νερού από το κύτος, μετρητές- ανιχνευτές βυθού κλπ.). Από τα σωζόμενα λείψανα –αλλά και το φορτίο του- προκύπτει, ότι το πλοίο ήταν φορτηγό (αρχ. ὀλκάς, λατ. navis oneraria), εκτιμώμενης χωρητικότητας 300 τόνων. Εκτίθενται επίσης αντικείμενα που ήταν στην υπηρεσία του πληρώματος και των επιβατών του (π.χ. αγγεία, λυχνάρια, παιχνίδια), τα οποία ανακαλούν την καθημερινότητα και τις συνήθειές των ανθρώπων του πλοίου.

3η ενότητα: The ship’s voyage and her cargo
Τι είδους προϊόντα μετέφερε η ολκάδα, από πού ξεκίνησε, πού έγινε η φόρτωση και ποιος ήταν ο προορισμός της;
Τα χάλκινα και μαρμάρινα αγάλματα, τα γυάλινα αγγεία και τα χάλκινα σκεύη καθώς και τα χρυσά κοσμήματα που εκτίθενται στην ενότητα αυτή, είναι αντιπροσωπευτικά των έργων που ανασύρθηκαν από το ναυάγιο και αποτελούν ένα μέρος μόνο του φορτίου του. Το υπόλοιπο φορτίο καταποντίστηκε μαζί με το πλοίο σε πολύ μεγάλο βάθος. Τα έργα αυτά μαρτυρούν τις αισθητικές προτιμήσεις των παραγγελιοδοτών ή υποψήφιων αγοραστών, αλλά πρωτίστως αντικατοπτρίζουν το νέο ιστορικό φαινόμενο της εμπορίας έργων τέχνης, της πρώτης στην ιστορία του δυτικού πολιτισμού.
Η μελέτη του φορτίου θα συνεισφέρει σημαντικά στην έρευνα για το θαλάσσιο εμπόριο και τη διακίνηση έργων ελληνικής τέχνης στο τέλος της ελληνιστικής εποχής και της δημοκρατικής περιόδου της Ρώμης, υπό το φως των εμπορικών δραστηριοτήτων και των αισθητικών επιλογών της ανερχόμενης ρωμαϊκής αριστοκρατίας.

4η ενότητα: The Mechanism
Το 1/3 της έκθεσης αφιερώνεται σε αυτήν την εκπληκτική, μοναδική και παγκοσμίου ενδιαφέροντος συσκευή μαθηματικής και αστρονομικής επιστήμης. Πρόκειται για ένα αστρονομικό υπολογιστικό μηχάνημα (computer), ένα αστρονομικό δηλαδή ημερολόγιο, που προσδιόριζε το χρόνο με βάση τις κινήσεις του ήλιου, της σελήνης και τις μεταξύ τους σχέσεις, δηλαδή τις εκλείψεις και τις κινήσεις άλλων γνωστών για την εποχή πλανητών, όπως έγραψε ο Price, μελετητής των θραυσμάτων στα 1980.
Θα εκτεθούν όλα τα σωζόμενα θραύσματα, 82 στον αριθμό, συμπεριλαμβανομένων των τριών γνωστών και μεγαλύτερων τμημάτων του, ήδη εκτεθειμένων στη μόνιμη έκθεση.
Η ιστορία της ταύτισης και τα έως τώρα συμπεράσματα της διεπιστημονικής μελέτης του, σχέδια, ραδιογραφίες, τομογραφίες, ψηφιοποιημένες προσομοιώσεις και αντίγραφα των κατά καιρούς προτεινόμενων ανακατασκευών του, αποτελούν το εποπτικό υλικό για τους επισκέπτες. Στο τέλος της ενότητας θα προβάλλεται ολιγόλεπτη 3D ταινία, παραγωγής του Ph. Nicolet. Επίσης, στο αμφιθέατρο του Μουσείου θα προβάλλεται σε καθορισμένες ήμέρες και ώρες το ντοκιμαντέρ για το ναυάγιο και το μηχανισμό, παραγωγής Images First Ltd., σε συνεργασία με την ΕΡΤ και την Arte.

Αν ανήκετε στη Δ΄Δ/νση Αθηνών αναμένουμε τη συμβολή σας. Η εκδήλωση θα πλαισιωθεί από μουσικά δρώμενα και αναγνώσεις ποιημάτων από σύγχρονους ποιητές. Το πρόγραμμα θα ανακοινωθεί στα τέλη Νοεμβρίου. Θα είναι μία ευκαιρία να διαπιστώσουμε αν και τι είδους ποίηση διαβάζουν οι μαθητές μας.

03 10 12 Politistika Ela Me Poihma

Τα αδέλφια Τάδε (Μιχάλης και Παντελής Καλογεράκης) ζουν στο Παγκράτι και τραγουδάνε στους δρόμους.

Η Ζωντανή Βιβλιοθήκη είναι ένας θεσμός – απάντηση στις προκαταλήψεις και τον ρατσισμό

Της Νελλης Αμπραβανελ

Οι οδηγίες δανεισμού της Ζωντανής Βιβλιοθήκης είναι σαφείς. «Οι βιβλιοθηκάριοι βρίσκονται εδώ για να σας βοηθήσουν να επιλέξετε το βιβλίο που ταιριάζει με την προκατάληψή σας… Τα βιβλία επιστρέφονται στην κατάσταση στην οποία τα παραλάβατε. Σεβαστείτε το δανεισμένο βιβλίο!». Η Ζωντανή Βιβλιοθήκη είναι ένας θεσμός που γεννήθηκε πριν από τρία χρόνια από εθελοντές με σκοπό να «δανείζει» προς… ανάγνωση αληθινούς ανθρώπους, που μιλούν ανοιχτά για τον εαυτό τους και τον τρόπο με τον οποίο έχουν βιώσει τον ρατσισμό στη ζωή τους.

Για είκοσι λεπτά, ο αναγνώστης και χρήστης της Ζωντανής Βιβλιοθήκης έχει τη δυνατότητα να καθήσει απέναντι σε έναν οροθετικό, έναν ομοφυλόφιλο και μία παράνομη μετανάστρια, μεταξύ άλλων, και να ακούσει την ιστορία τους, διακόπτοντας για να κάνει ερωτήσεις, να λύσει απορίες και, ενδεχομένως, να καταπολεμήσει τις ίδιες του τις προκαταλήψεις.

Σκοπός είναι να διαλέξεις ένα «βιβλίο» του οποίου το θέμα σε κάνει να νιώθεις έστω και λίγο άβολα. Απώτερος σκοπός, η κατανόηση και η αποδοχή της ποικιλομορφίας, σε μια εποχή που ο φόβος για το ξένο εντείνεται ολοένα και περισσότερο. Οι οδηγίες στην υποδοχή προτρέπουν τους χρήστες της βιβλιοθήκης «να κάνετε “χαζές” ερωτήσεις και να υποστηρίζετε σθεναρά την άποψή σας… Μην ντρέπεστε! Αυτή είναι η κατάλληλη στιγμή για να μάθετε αν όσα πιστεύετε για τους μουσουλμάνους, ή τους αστυνομικούς, ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα του Ζωντανού σας Βιβλίου».

Η ιστορία της Κλικ

«Από guerrilla freedom fighter στη Ζιμπάμπουε, σε σκλάβα στο Μαρούσι» ήταν ο τίτλος που επιλέξαμε το περασμένο Σάββατο όταν τη Ζωντανή Βιβλιοθήκη φιλοξενούσε το Μουσείο Μπενάκη στην οδό Πειραιώς. Η ιστορία της Κλικ ήταν σενάριο για κινηματογραφικό έργο. Και η ψυχραιμία της θαυμαστή. Το χιούμορ της επίσης. Είκοσι χρόνια στην Ελλάδα, καταλήγει στο εξής συμπέρασμα: «οι Ελληνες δεν έχουν αλήθεια τον ρατσισμό μέσα τους». Είναι η αφήγησή της 100% πραγματική; Αυτό δεν θα το μάθουμε ποτέ. Η επαφή με την Κλικ όμως προσέφερε μια άλλη οπτική γωνία των πραγμάτων, κι αυτό από μόνο του έχει αξία.

Τι μπορεί να ωθεί όμως αυτούς τους ανθρώπους να ανοιχτούν σαν βιβλίο σε μια μερίδα κόσμου που ενδεχομένως «έχει πρόβλημα» με την ταυτότητα που έχουν επιλέξει, ή την κατάσταση που ζουν; «Γενικά, πιστεύω πως βοηθάει να καθόμαστε να μιλάμε πρόσωπο με πρόσωπο» λέει στην «Κ» ένα άλλο «ζωντανό βιβλίο», ο τίτλος του οποίου είναι «Ζώντας οροθετικά». « Άλλο να ακούσεις μια διάλεξη για τον ρατσισμό και τις προκαταλήψεις και άλλο να γνωρίσεις έναν άνθρωπο που βιώνει αυτή την κατάσταση, να δεις ότι είναι άνθρωπος, ότι δεν έχει ουρά και κόκκινες βούλες. Είναι μια βιωματική, δυνατή εμπειρία». Συνέχεια »

Με «Λαμπερές ιστορίες για τη φωτιά» και με ελεύθερη είσοδο, από τις 17:00 ως τις 20:00, για το Σαββατοκύριακο 13 και 14 Οκτωβρίου, το Μουσείο της Ακρόπολης γιορτάζει την πανελλαδική δράση «περιβάλλον και πολιτισμός: παντέχνου πυρός σέλας – λαμπερές ιστορίες φωτιάς», που διοργανώνει η Γενική Γραμματεία Πολιτισμού του Υ.ΠΑΙ.Θ.Π.Α.

Το Μουσείο επιλέγει εκθέματα και διοργανώνει αφηγήσεις για μεγάλους και παιδιά με θέμα τη φωτιά στην καθημερινή ζωή, το μύθο, τη θρησκεία, τη φιλοσοφία, ιστορίες που αναδεικνύουν τον δημιουργικό αλλά και καταστρεπτικό χαρακτήρα της αρχέγονης δύναμης που στάθηκε ο πυρήνας της εξέλιξης του πολιτισμού.

Οι αφηγήσεις θα διαρκέσουν τέσσερις ημέρες (11-14 Οκτωβρίου 2012), από τις οποίες οι δύο πρώτες θα είναι για παιδιά ενώ οι άλλες για ενήλικες.

Για τους επισκέπτες που δεν θα μπορέσουν να λάβουν μέρος στις οργανωμένες αφηγήσεις, θα υπάρχει φυλλάδιο σε δύο γλώσσες το οποίο θα τους βοηθήσει να περιηγηθούν ελεύθερα και να εντοπίσουν τα εκθέματα που συνδέονται με το θέμα της δράσης.

Το αναλυτικό πρόγραμμα της δράσης στο Μουσείο Ακρόπολης είναι το παρακάτω:

Πέμπτη 11 & Παρασκευή 12 Οκτωβρίου: μαθητικές ομάδες κατόπιν κράτησης στο τηλέφωνο 210 9000903. Οι τηλεφωνικές κρατήσεις θα ξεκινήσουν από σήμερα, Δευτέρα 1 Οκτωβρίου 2012.

9. 00 πμ.: 4 ομάδες των 25 παιδιών

10.00 πμ.: 2 ομάδες των 25 παιδιών

11.00 πμ.: 4 ομάδες των 25 παιδιών

12.00 πμ.: 2 ομάδες των 25 παιδιών

Σάββατο 13 & Κυριακή 14 Οκτωβρίου: ομάδες ενηλίκων με σειρά προτεραιότητας

5.00 μμ.: 1 ομάδα των 25 ατόμων στην ελληνική γλώσσα

5.30 μμ.: 1 ομάδα των 25 ατόμων στην ελληνική γλώσσα

6.00 μμ.: 1 ομάδα των 25 ατόμων στην αγγλική γλώσσα

6.30 μμ.: 1 ομάδα των 25 ατόμων στην ελληνική γλώσσα

6.45 μμ.: 1 ομάδα των 25 ατόμων στην ελληνική γλώσσα

7.00 μμ.: 1 ομάδα των 25 ατόμων στην αγγλική γλώσσα

μελοποίηση Μιχάλης Καλογεράκης
Φωνή Μιχάλης Καλογεράκης
ποιηση Μιχάλης Γκανάς

Ιδιαίτερα στην αγάπη
Σου το λέω εγώ που αγαπώ
τόσους ανθρώπους επί τόσα χρόνια
χωρίς να το ξέρουν.
Μεταξύ μας για μένα τους αγαπώ.
Μου κάνει καλό.
Oπως η αγάπη μου για σένα φερ’ ειπείν.
Με κάνει καλύτερο.
Καλύτερο και από σένα

Δώσ’ μου το χέρι σου να το κοιμίσω.
Είναι παλτό ξεκούμπωτο η νύχτα
προβιά σφαγμένου ζώου που ανασαίνει ακόμα.
Κοιμήσου˙ η καρδιά μου ξαγρυπνά.