Άρθρα με ετικέτα “Κωνσταντινούπολη”

Ο ορθόδοξος Κλήρος της εποχής της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης, ως γνωστόν, εκήρυττε, ότι ήταν «θέλημα Θεού» η Πόλη να τουρκέψει, «θεϊκή βούληση και τιμωρία», «Θεία Πρόνοια» και άλλα. Μέσα στα πλαίσια της «θέσης» αυτής της Εκκλησίας ήταν η εχθρότητά της κατά των Καθολικών της Ευρώπης, για την οποία καυχάται έως σήμερα. Αποτέλεσμα της εχθρότητας αυτής ήταν η αποτυχία της ένωσής της με την Καθολική Εκκλησία και η πτώση της Κωνσταντινούπολης στους Τούρκους, που κι αυτή συντελέστηκε με εσωτερική προδοσία. Κεντρικό πρόσωπο της τραγωδίας αυτής αποτέλεσε ο ανακηρυχθείς άγιος και στυλοβάτης της Ορθοδοξίας μητροπολίτης Εφέσου, Μάρκος ο Ευγενικός.

Κατά τις αρχές του 15ου αιώνα οι Τούρκοι χωρίς καμμία σχεδόν αντίσταση των τοπικών αρχόντων και με την βοήθεια των κληρικών είχαν εισβάλει στα Ελληνικά εδάφη ως «ελευθερωτές» απ’ τον βυζαντινό ζυγό. Γράφει ο Άγγλος συγγραφέας και περιηγητής R. Walpole στο έργο του «Travels in various Countries», σελ. 216 για την σχέση της Εκκλησίας με τους Τούρκους: …

… «Όταν οι ρασοφόροι είδαν την πρόοδο των τουρκικών όπλων στην Ανατολή επί του σουλτάνου Ορχάν (1.326-1.362) και φοβήθηκαν ενδεχόμενη πτώση της Κωνσταντινούπολης, έστειλαν αντιπροσωπία στην Προύσα, που ήταν τότε η πρωτεύουσα των Τούρκων, με πεσκέσι (χρηματικό δώρο) 14.000 τσεκινίων στον σουλτάνο και ζήτησαν, όπως οι κληρικοί συνεχίσουν να έχουν τις θρησκευτικές τους ελευθερίες, την εξουσία επί του λαού και την αποκλειστικότητα του Αγίου Όρους, όταν τα νικηφόρα στρατεύματά τους καταλύσουν την διοίκηση της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.» Πάντοτε κατά τον Walpole, ο Ορχάν δέχθηκε το πεσκέσι και την προδοσία των μοναχών, που παραδίδονταν σ’ αυτόν εκατό χρόνια προ της άλωσης της Πόλης. Ο σουλτάνος τους έδωσε σχετικό φιρμάνι (έγγραφο), το οποίο υπήρχε στις Καρυές κατά την επίσκεψη του Walpole στην Μακεδονία κατά τις αρχές του 19ου αιώνα.

Στην Ευρώπη οι Δυτικοί ετοιμάζονταν ν’ αντισταθούν στην προέλαση των Τούρκων στην Ουγγαρία και στην Πολωνία, αγνοώντας την Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, που την θεωρούσαν χαμένη υπόθεση. Προ του οθωμανικού κινδύνου, που εξαπλωνόταν απειλητικά, ο αυτοκράτωρ Ιωάννης Η΄ Παλαιολόγος (όπως έπραξε και ο πατέρας του Μανουήλ Παλαιολόγος) παρεχώρησε στους Τούρκους πολλές περιοχές της Μακεδονίας και της Θράκης. Η κίνηση αυτή του έδωσε τα χρονικά περιθώρια να επιδιώξει τη βοήθεια των Δυτικών και του πάπα. Συνέχεια »

Comments 0 σχόλια »

Η Ελενα Ακρίτα θυμάται τη μέρα πένθους:

«ΠΗΡΑΝ ΤΗΝ ΠΟΛΗ πήραν την, πήραν τη Σαλονίκη, πήραν και την Αγια-Σοφιά, το Μέγα Μοναστήρι»…

29 Μαΐου 1453… Η «αποφράς ημέρα»… Η επέτειος της Πτώσης… (Σαν σχήμα οξύμωρο: «Η επέτειος μιας πτώσης»). Η πολιορκία άρχισε από τις 7 του Απρίλη… Κι ενώ το Βυζάντιο ψυχορραγούσε, ο σουλτάνος Μωάμεθ Β΄ «πάτησε» την ΑγιαΣοφιά… Τίτλοι τέλους σε μαύρο φόντο…

Πέντε αιώνες αργότερα… 11 Οκτωβρίου 1922… Μικρασιατική Καταστροφή… Αρπαγές και λεηλασίες, αίμα και βία, βασανισμοί και μαρτυρικοί θάνατοι, γκρέμισμα σχολειών και εκκλησιών, νεκροί κι αιχμάλωτοι, σφαγές, θηριωδίες, «τάγματα εργασίας» που χάθηκαν για πάντα, πόνος, δάκρυ, οδύνη, φρίκη…

1.500.000 πρόσφυγες ξεβράζουν τα σαπιοκάραβα στις αφιλόξενες ελληνικές ακτές… Οικογένειες χωρίζονται για πάντα, παιδιά χάνονται, μανάδες ψάχνουν στο πουθενά και στο τίποτα… Οι ραδιοφωνικές εκπομπές του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού στη δεκαετία του ΄60- 40 χρόνια αργότερα- επιμένουν χωρίς αποτέλεσμα:

«Αναζητείται… εξηφανίσθη… τον αναζητούν οι οικείοι του». Και τα χρόνια πέρναγαν… Και οι «οικείοι» έφευγαν απ΄ τη ζωή… Και δεν τον αναζητούσε πια κανείς… Ποτέ κανείς…

Απόγονος Μικρασιατών κι εγώ…

Μεγαλωμένη με τα παραμύθια, τους ήχους και τις μυρωδιές μιας σπαραγμένης Πόλης…

Ο παππούς και η γιαγιά φύγανε, σχεδόν παιδιά, στα 20 τους χρόνια πρόσφυγες στη Θεσσαλονίκη. Μέσα από τα μάτια τους, ξεδιπλώνονταν οι μνήμες… Μνήμες από μετάξια και βελούδα, ζαφείρια και μπριλάντια, μπαχάρια μεθυστικά, χαλιά περσικά, ασήμια σκαλισμένα… Φωτογραφίες στο χρώμα της σέπιας:

Αρχόντισσες σφιγμένες στους κορσέδες, ταφταδένιες πτυχές να αγκαλιάζουν το τορνευτό σώμα… Και μακριές πέρλες στον λαιμό…

μαργαριτάρια που γίναν δάκρυα… Και δεν στεγνώσανε ποτέ…

ΠΩΣ ΑΓΑΠΟΥΣΑ πάντα αυτό το ποίημα του Κωστή Παλαμά…

«Γιαννιώτικα, σμυρνιώτικα, πολίτικα, μακρόσυρτα τραγούδια ανατολίτικα, λυπητερά Πως η ψυχή μου σέρνεται μαζί σας Είναι χυμένη απ΄ τη μουσική σας Και πάει με τα δικά σας τα φτερά…» Κι όσο κι αν τους ξέβραζε μια άγρια θάλασσα, απελπισμένους, τρομαγμένους, ρακένδυτους σε ξένες πολιτείες, εκείνοι είχαν ραμμένη στη φόδρα του μεσοφοριού την αρχοντιά τους. Κι ας τους κορόιδευαν οι «γηγενείς» που μιλούσαν αλλιώτικα, παράξενα:

– Γιαβρί μου, τζιέρι μου, να σε κάμω κιοφτεδάκια;

– Ναι για!

Κι αυτές οι μνήμες οι ακριβές, οι χρυσοποίκιλτες, οι περίτεχνες, πέρασαν από μάνα σε παιδί. Από γενιά σε γενιά. Τρύπωσαν βαθιά στο DΝΑ μας, έγιναν αποσκευή ζωής… Κι έτσι προχωρήσαμε όλοι εμείς… Εμείς οι απόγονοι των Μικρασιατών… Η Λουκία, η Σύλβα, η Ελενα… Η γιαγιά, η μάνα, η εγγονή…

«Μακρόσυρτα τραγούδια ανατολίτικα λυπητερά…» Η Λουκία, η Σύλβα, η Ελενα…

«Σας γέννησε και μέσα σας μιλάει Και βογγάει και βαριά μοσκοβολάει Η λαγγεμένη Ανατολή» Η γιαγιά, η μάνα, η εγγονή…

«Και μια φυλή ζει μέσα σας και λιώνει Και μια ζωή δεμένη σπαρταρά Γιαννιώτικα, σμυρνιώτικα, πολίτικα, Μακρόσυρτα τραγούδια, ανατολίτικα, Λυπητερά…» Οι ρίζες μας βαθιές… Οι μνήμες πεισματικές… Ενάντια στην ιστορική λήθη θα εμμένουμε και θα επιμένουμε… Θα θυμόμαστε και θα θυμίζουμε…

ΧΑΜΕΝΕΣ ΠΑΤΡΙΔΕΣ; Ποτέ! Καμιά πατρίδα δεν είναι χαμένη όταν την κουβαλάς μες στην ψυχή σου… Οταν ζει στης καρδιάς σου την καρδιά- ακούς τον παλμό της… Κι όσο η Μικρασία έχει παλμό, είναι μια ζωντανή πατρίδα…

Και όλοι εμείς της τραγουδάμε σιγανά, τρυφερά, σαν νανούρισμα τις νύχτες… «Σ΄ αγαπώ… Σ΄ αγαπώ γιατί είσ΄ ωραία… Σ΄ αγαπώ γιατί είσαι συ»!

Comments 0 σχόλια »

1453-f.jpgΟ ανταποκριτής της Καθημερινής στην Κωνσταντινούπολη επισκέφθηκε το μουσείο της κατάκτησης με την έκθεση  Panorama 1453 την Πέμπτη, παραμονή της 556ης επετείου της Αλωσης. Παρουσιάζει, σε σειρά από τρισδιάστατες πανοραμικές εικόνες και βίντεο, την εποποιία της Αλωσης, που εδώ αναφέρεται ως «Κατάκτηση της Ισταμπούλ». Είναι εντυπωσιακό και κατάμεστο από μαθητές, που έρχονται σε «εκπαιδευτική επίσκεψη». Αυτό που κυριαρχεί είναι μία προσπάθεια εξύμνησης του ηρωισμού και της κατάκτησης, της ανδρείας των πολιορκητών. Αλλά και η παρουσίαση της Αλωσης ως ιστορικά αναγκαίου και θρησκευτικά επιβαλλόμενου ανδραγαθήματος. Γίνεται εκτενής αναφορά στη λεγόμενη προφητεία του Μωάμεθ, με την οποία προείκαζε την κατάκτηση της Πόλης από τον στρατό του Ισλάμ. Πέρασα πολλή ώρα ακούγοντας την παρουσίαση που οι δάσκαλοι έκαναν στα παιδιά του δημοτικού. Η θέση μου ως μέλους του Ελληνισμού της Πόλης είναι a priori λεπτή. Ωστόσο, έχω ξεπεράσει προ πολλού το στάδιο της συναισθηματικής φόρτισης. Αυτό που με ενόχλησε είναι αυτό ακριβώς που ώθησε πολλούς Τούρκους διανοουμένους να διακωμωδήσουν τόσο το μουσείο όσο και τους επετειακούς εορτασμούς που λαμβάνουν χώρα κάθε 29η Μαΐου από το 1953. Δύο νεαροί φοιτητές ιστορίας, που επισκέπτονται το μουσείο «από περιέργεια», μου εκθέτουν τη δική τους άποψη. «Είναι θλιβερό να κηρύσσουν στα παιδάκια του δημοτικού το φιλοπόλεμο πνεύμα και τον εθνικό ανταγωνισμό». Ο γνωστός αναλυτής Μουράτ Μπελγκέ δέχθηκε τα πυρά πολλών «εθνικοφρόνων», όταν έγραψε σε άρθρο του στην Ταράφ: «Το να εορτάζει κάθε χρόνο μια κοινωνία το πώς στέρησε με τη βία μιαν άλλη από την πρωτεύουσά της μου φαίνεται ωμό». Πολλοί είναι πια οι διανοούμενοι που βρίσκουν γελοίους τους ετήσιους εορτασμούς της κατάκτησης. Ακόμη και ο εθνικιστικών πεποιθήσεων ιστορικός Ιλμπέρ Ορταϊλί υπενθυμίζει ότι οι Οθωμανοί σουλτάνοι ουδέποτε οργάνωσαν «εορτασμούς της κατάκτησης». Ωστόσο, για εκατομμύρια Τούρκους, 556 χρόνια μετά, η Αλωση παραμένει σημείο αναφοράς και κομπασμού.

Το Μουσείο της κατάκτησης – Panorama 1453

Comments 0 σχόλια »

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση
Μετάβαση σε γραμμή εργαλείων