ΤΟ Δ.Ν.Τ. βρίσκεται στη Γουατεμάλα από το 1984. Τα τελευταία εφτά χρόνια η χώρα εμφανίζει εντυπωσιακή οικονομική ανάπτυξη που θα ζήλευαν πολλά ανεπτυγμένα κράτη. Ο μέσος όρος αγγίζει το 4%! Ωστόσο, την ίδια στιγμή, το 1 στα 2 παιδιά κάτω των 5 ετών πεθαίνουν από την πείνα και τον υποσιτισμό. Ένα ντοκιμαντέρ συγκλονιστικών αντιφάσεων, όπου τα υπέροχα οικονομικά στοιχεία δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματική ζωή.
Είχατε ποτέ φανταστεί πως ο καθαρός αέρας μπορεί να γίνει αντικείμενο εμπορικής συναλλαγής; Κι όμως, η ικανότητα των φυτών να απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα, σήμερα μπορεί να αποτιμηθεί σε χρήμα και να αποφέρει μεγάλα κέρδη. Μια καινούρια χρηματιστηριακή αγορά, η Αγορά του Άνθρακα, έχει ήδη γεννηθεί!
Πηγαίνουν οι υπολογιστές στον παράδεισο όταν πεθαίνουν; ένα πολύ κατατοπιστικό ντοκιμαντέρ του Εξάντα.
Ο «Εξάντας» του Γιώργου Αυγερόπουλου εισχωρεί στα βάθη της Κίνας, εκεί όπου η πολιτισμένη Δύση αδειάζει λαθραία τα άχρηστα πλέον μηχανήματα-σύμβολα της ανάπτυξής της, τους παλιούς της ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Στις τεράστιες χωματερές των ηλεκτρονικών αποβλήτων, οι εικόνες της μόλυνσης που δολοφονεί καθημερινά τους χιλιάδες κατοίκους της περιοχής, αποκαλύπτουν την κρυφή πλευρά της Κίνας, λίγο πριν της παραδοθεί η Ολυμπιακή φλόγα.
Κάθε χρόνο, έως και 50 εκατομμύρια τόνοι ηλεκτρονικών αποβλήτων φορτώνονται σε κοντέινερ και εξάγονται στην Κίνα, ώστε να ανακυκλωθούν και να επανενταχθούν στην αλυσίδα παραγωγής ως πρώτη ύλη. Εκεί το κόστος, είναι ως και τριάντα φορές χαμηλότερο απ’ ότι σε ένα σύγχρονο κέντρο της Ευρώπης, της Αμερικής ή της Ιαπωνίας και το σημαντικότερο, τα μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος πολύ πιο «χαλαρά».
Την ίδια ώρα, οι κινέζικες αρχές εθελοτυφλούν. Η πόλη Γκουιγιού στην Καντώνα της Νότιας Κίνας είναι ίσως το μεγαλύτερο νεκροταφείο ηλεκτρονικών υπολογιστών του πλανήτη. Εδώ καταλήγουν κάθε ημέρα λαθραία, χιλιάδες υπολογιστές όπου τεμαχίζονται, πλένονται σε όξινα λουτρά και καίγονται, για να αποσπαστούν τα πολύτιμα υλικά που περιέχουν όπως χρυσός, ασήμι, χαλκός, γυαλί και φυσικά, πλαστικό.
Παρά το γεγονός ότι η διεθνής Συνθήκη Μπάσελ απαγορεύει την εξαγωγή επικίνδυνων αποβλήτων από τις πλούσιες στις φτωχές χώρες, οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία (δηλαδή τα πιο τεχνολογικώς ανεπτυγμένα έθνη) έχουν αρνηθεί να την υπογράψουν. Αλλά και από την Ευρωπαϊκή Ένωση που έχει επικυρώσει την συνθήκη, φεύγουν διαρκώς φορτία προς την Κίνα παράνομα. Σε ελέγχους που έγιναν τον Φεβρουάριο του 2007, σε λιμάνια και οδικές αρτηρίες της Ευρώπης εντοπίστηκαν 84 λαθραία φορτία επικίνδυνων ηλεκτρονικών αποβλήτων.
Οι μεγάλες πολυεθνικές κατασκευής ηλεκτρονικών υπολογιστών γνωρίζουν καλά τις επιπτώσεις που έχουν τα προϊόντα τους στον άνθρωπο και το περιβάλλον. Άλλωστε, ήταν οι ίδιοι οι εργαζόμενοί τους, που την δεκαετία του 70 στη Silicon Valley, έπεσαν πρώτοι θύματα των τοξικών ουσιών, εμφανίζοντας καρκίνους διαφόρων μορφών.
Οι οικολογικές οργανώσεις πιέζουν ώστε οι κατασκευάστριες εταιρείες να φτιάξουν οικολογικούς υπολογιστές χωρίς τοξικές ουσίες και το σημαντικότερο, να είναι υπεύθυνες για τον πλήρη κύκλο ζωής του προϊόντος που πουλάνε.
Ο «Εξάντας» ακολούθησε τη διαδρομή της στρεβλής ανάπτυξης, που δολοφονεί ανθρώπους στον τρίτο κόσμο και υπονομεύει το μέλλον του πλανήτη. Από την Silicon Valley, την Μέκκα της υψηλής τεχνολογίας στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ, ως την Κίνα, της οποίας ολόκληρες επαρχίες ζουν από την ανακύκλωση ηλεκτρονικών αποβλήτων με ενδιάμεσους σταθμούς το Σιάτλ των ΗΠΑ και το Λονδίνο, κατέγραψε εικόνες που μόνο ευχάριστες δεν είναι. Ούτε για την Κίνα που ετοιμάζεται να δεχθεί σε λίγους μήνες «τη μεγάλη γιορτή του αθλητισμού και της ανθρωπότητας», τους Ολυμπιακούς Αγώνες, ούτε για τον «ανεπτυγμένο» δυτικό μας πολιτισμό, που φροντίζει να σπρώχνει στα κρυφά τα τοξικά του απόβλητα, κάτω από το φτηνό χαλί των υπο-ανάπτυξη χωρών.
Η Μαριάννα Τζιαντζή σχολιάζει:
“Πολλοί αποφεύγουμε τα ντοκιμαντέρ για τον ίδιο λόγο που αποφεύγουμε τα νωπά φρούτα και λαχανικά: για την κατανάλωσή τους απαιτείται ένας στοιχειώδης κόπος, πλύσιμο στη βρύση, καθάρισμα, κόψιμο. Αντίθετα, για να φάει κανείς πίτσα ή χάμπουργκερ, απαιτούνται ελάχιστες κινήσεις και των χεριών και των σιαγόνων. Συνήθως ο τηλεθεατής που ενημερώνεται για το τηλεοπτικό πρόγραμμα και αναζητεί τα καλά ντοκιμαντέρ φέρει τον όχι και τόσο κολακευτικό χαρακτηρισμό του «κουλτουριάρη», δηλαδή του ημι-αργόσχολου που έχει λύσει τα προσωπικά του προβλήματα και εκ του ασφαλούς ασχολείται με τα μεγάλα προβλήματα της ανθρωπότητας. Είναι το «ειδικό» κοινό.
Ο μύθος λέει ότι τα ντοκιμαντέρ είναι κουραστικά. Συνήθως κουραστική είναι η απόφαση να παρακολουθήσουμε ένα ντοκιμαντέρ, όχι η ίδια η διαδικασία της τηλεθέασης. Υπάρχουν ντοκιμαντέρ πληκτικά, προορισμένα για το ράφι της τηλεοπτικής ιστορίας, αλλά και ντοκιμαντέρ που μπορούν να μας ξαφνιάσουν, να μας συναρπάσουν, να διώξουν τη νύστα και την κούραση της μέρας”.
Η σειρά ντοκιμαντέρ Εξάντας, παρουσιάζει θέματα που αφορούν τους σκεπτόμενους και ενεργούς πολίτες του σύγχρονου «παγκοσμιοποιημένου» κόσμου.
Από το Τόκυο στην Αργεντινή, από το Αφγανιστάν στην Κολομβία, από τη Νότιο Αφρική στο Ιράκ και από την Τσετσενία ως την Αϊτή, η κατανόηση του «άλλου», του «ξένου» και του «μακρινού», αποτελεί για τον Εξάντα το κλειδί για την κατανόηση του «δικού μας», του ελληνικού, του κοντινού και εφήμερου.
Διαρκές στοίχημα του Εξάντα είναι να μιλάει απλά και με σαφήνεια για όσα παρουσιάζονται στην επικαιρότητα αποσπασματικά και συνήθως σβήνουν τόσο ξαφνικά όσο εμφανίστηκαν. Μια «απλή ανθρώπινη ιστορία», αποτελεί συχνά το κέντρο ενός συγκλονιστικού και ίσως επικίνδυνου ή απρόσιτου θέματος. Αλλά και την αφορμή για να ξετυλιχθεί το κουβάρι μιας μεγάλης κρίσης, ενός κοινωνικού προβλήματος, μιας αιματηρής αντιπαράθεσης.
Τα ντοκιμαντέρ του «Εξάντα» μάς θυμίζουν ότι η Γη δεν είναι επίπεδη.Το αντίστροφο άγγιγμα του Μίδα. Ο,τι αγγίζουν οι φτωχοί ιθαγενείς είναι βουτηγμένο στον «μαύρο χρυσό» ή μάλλον στα μαύρα κατακάθια του. Κάποιοι αγρότες σκάβουν λίγα εκατοστά στη γη, μπροστά στην κάμερα, και βγάζουν μια μαύρη γλίτσα. «Η βρώμα», λένε, «ιδίως όταν έχει ήλιο, είναι ανυπόφορη». Ενώ στην Ελλάδα βλέπουμε τις τσουρουφλισμένες από τις πυρκαγιές κορφές των δέντρων, εδώ τα δέντρα «καίγονται» από κάτω προς τα πάνω. Μαυρισμένοι κορμοί, καχεκτικά φυλλώματα.
Ανθρωποι κορμοράνοι. Η περιβόητη σκηνοθετημένη φωτογραφία με το βουτηγμένο στο πετρέλαιο θαλασσοπούλι, στον πρώτο Πόλεμο του Κόλπου, έκανε τον γύρο του κόσμου, όμως σήμερα ο κόσμος γνωρίζει ελάχιστα για τα παιδιά που μασούσαν την πίσσα σαν να ?ταν τσίχλα, για τα πηγάδια που βγάζουν μαύρο νερό, για τα ζώα που ψοφούν επειδή βόσκουν στο μαύρο χορτάρι, για τον καρκίνο που εδώ χτυπά 147% φορές περισσότερο από ό,τι στις άλλες επαρχίες της χώρας. Ανυποψίαστοι οι ντόπιοι λούζονταν με το μαυροζούμι, έχοντας πιστέψει τους εκπροσώπους της Τexaco που τους διαβεβαίωναν ότι το αργό πετρέλαιο δυναμώνει τα μαλλιά!
Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία στη σελίδα μας. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε τη σελίδα, θα υποθέσουμε πως είστε ικανοποιημένοι με αυτό.ΕντάξειΔιαβάστε περισσότεραΜη αποδοχή