Πηγαίνουν οι υπολογιστές στον παράδεισο όταν πεθαίνουν; ένα πολύ κατατοπιστικό ντοκιμαντέρ του Εξάντα.
Ο «Εξάντας» του Γιώργου Αυγερόπουλου εισχωρεί στα βάθη της Κίνας, εκεί όπου η πολιτισμένη Δύση αδειάζει λαθραία τα άχρηστα πλέον μηχανήματα-σύμβολα της ανάπτυξής της, τους παλιούς της ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Στις τεράστιες χωματερές των ηλεκτρονικών αποβλήτων, οι εικόνες της μόλυνσης που δολοφονεί καθημερινά τους χιλιάδες κατοίκους της περιοχής, αποκαλύπτουν την κρυφή πλευρά της Κίνας, λίγο πριν της παραδοθεί η Ολυμπιακή φλόγα.
Κάθε χρόνο, έως και 50 εκατομμύρια τόνοι ηλεκτρονικών αποβλήτων φορτώνονται σε κοντέινερ και εξάγονται στην Κίνα, ώστε να ανακυκλωθούν και να επανενταχθούν στην αλυσίδα παραγωγής ως πρώτη ύλη. Εκεί το κόστος, είναι ως και τριάντα φορές χαμηλότερο απ’ ότι σε ένα σύγχρονο κέντρο της Ευρώπης, της Αμερικής ή της Ιαπωνίας και το σημαντικότερο, τα μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος πολύ πιο «χαλαρά».
Την ίδια ώρα, οι κινέζικες αρχές εθελοτυφλούν. Η πόλη Γκουιγιού στην Καντώνα της Νότιας Κίνας είναι ίσως το μεγαλύτερο νεκροταφείο ηλεκτρονικών υπολογιστών του πλανήτη. Εδώ καταλήγουν κάθε ημέρα λαθραία, χιλιάδες υπολογιστές όπου τεμαχίζονται, πλένονται σε όξινα λουτρά και καίγονται, για να αποσπαστούν τα πολύτιμα υλικά που περιέχουν όπως χρυσός, ασήμι, χαλκός, γυαλί και φυσικά, πλαστικό.
Παρά το γεγονός ότι η διεθνής Συνθήκη Μπάσελ απαγορεύει την εξαγωγή επικίνδυνων αποβλήτων από τις πλούσιες στις φτωχές χώρες, οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία (δηλαδή τα πιο τεχνολογικώς ανεπτυγμένα έθνη) έχουν αρνηθεί να την υπογράψουν. Αλλά και από την Ευρωπαϊκή Ένωση που έχει επικυρώσει την συνθήκη, φεύγουν διαρκώς φορτία προς την Κίνα παράνομα. Σε ελέγχους που έγιναν τον Φεβρουάριο του 2007, σε λιμάνια και οδικές αρτηρίες της Ευρώπης εντοπίστηκαν 84 λαθραία φορτία επικίνδυνων ηλεκτρονικών αποβλήτων.
Οι μεγάλες πολυεθνικές κατασκευής ηλεκτρονικών υπολογιστών γνωρίζουν καλά τις επιπτώσεις που έχουν τα προϊόντα τους στον άνθρωπο και το περιβάλλον. Άλλωστε, ήταν οι ίδιοι οι εργαζόμενοί τους, που την δεκαετία του 70 στη Silicon Valley, έπεσαν πρώτοι θύματα των τοξικών ουσιών, εμφανίζοντας καρκίνους διαφόρων μορφών.
Οι οικολογικές οργανώσεις πιέζουν ώστε οι κατασκευάστριες εταιρείες να φτιάξουν οικολογικούς υπολογιστές χωρίς τοξικές ουσίες και το σημαντικότερο, να είναι υπεύθυνες για τον πλήρη κύκλο ζωής του προϊόντος που πουλάνε.
Ο «Εξάντας» ακολούθησε τη διαδρομή της στρεβλής ανάπτυξης, που δολοφονεί ανθρώπους στον τρίτο κόσμο και υπονομεύει το μέλλον του πλανήτη. Από την Silicon Valley, την Μέκκα της υψηλής τεχνολογίας στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ, ως την Κίνα, της οποίας ολόκληρες επαρχίες ζουν από την ανακύκλωση ηλεκτρονικών αποβλήτων με ενδιάμεσους σταθμούς το Σιάτλ των ΗΠΑ και το Λονδίνο, κατέγραψε εικόνες που μόνο ευχάριστες δεν είναι. Ούτε για την Κίνα που ετοιμάζεται να δεχθεί σε λίγους μήνες «τη μεγάλη γιορτή του αθλητισμού και της ανθρωπότητας», τους Ολυμπιακούς Αγώνες, ούτε για τον «ανεπτυγμένο» δυτικό μας πολιτισμό, που φροντίζει να σπρώχνει στα κρυφά τα τοξικά του απόβλητα, κάτω από το φτηνό χαλί των υπο-ανάπτυξη χωρών.
Άρθρα (RSS)