Terra Computerata

Ο 68χρονος συγγραφέας μίλησε, εκτός των άλλων, στην τελετή απονομής του Νόμπελ για τον αποκλεισμό από την πληροφορία ενός μεγάλου μέρους του πλανήτη και ζήτησε από τους εκδότες να αυξήσουν τις προσπάθειές τους, ώστε τα βιβλία να φτάνουν σε περισσότερα χέρια. «Οφείλουμε να στηρίξουμε τη λογοτεχνική μετάφραση», είπε, «ώστε τα βιβλία να μην παραμείνουν απρόσιτη πολυτέλεια για αρκετούς».

Ο Ζαν Μαρί Γκιστάβ Λε Κλεζιό υπερασπίστηκε και τη θετική διάσταση της παγκοσμιοποίησης, εντοπίζοντας τις απαρχές της στην Αναγέννηση, και εξήρε την ικανότητα του Ιντερνετ να «αποτρέπει συγκρούσεις», λέγοντας: «Εάν το Διαδίκτυο υπήρχε στην εποχή του ναζισμού, η εγκληματική σκευωρία του Χίτλερ ενδέχεται να αποτύγχανε. Η γελοιοποίηση ίσως να μην της επέτρεπε να βγει ποτέ στο φως της ημέρας». Χαρακτήρισε, ωστόσο, ουτοπική την άποψη ότι κάθε άνθρωπος στον πλανήτη μπορεί να έχει πρόσβαση στην πληροφορία και επισήμανε ότι βρισκόμαστε στη διαδικασία δημιουργίας μιας νέας ελίτ και μιας καινούργιας διαχωριστικής γραμμής μεταξύ όσων έχουν πρόσβαση στην επικοινωνία και στη γνώση και όσων αποκλείονται από τη ροή των πληροφοριών.

Κατά τη ομιλία του στην τελετή βράβευσης ο  φετινός νικητής του Νόμπελ λογοτεχνίας Λε Κλεζιό επιφύλαξε ειδική μνεία σε έναν έξοχο Σουηδό συγγραφέα, τον Στιγκ Ντάγκερμαν, ο οποίος έδωσε τέρμα στη ζωή του σε ηλικία 31 ετών. Παράξενη επιλογή από έναν Γάλλο που έχει κατακριθεί ως «new age» συγγραφέας ταξιδιωτικών οδοιπορικών. Αλλά ο Λε Κλεζιό είχε τους λόγους του: ο Ντάγκερμαν αναφέρεται κάπου στο «δάσος των παραδοξοτήτων»: το γράψιμο ως μη-δράση από έναν άνθρωπο, τον συγγραφέα, που το θεωρεί το σημαντικότερο πράγμα στον κόσμο, διότι μέσω αυτού αισθάνεται ότι μπορεί να δράσει. Για την ακρίβεια, η μεγαλύτερή του επιθυμία είναι να καταφέρει να αλλάξει τις ζωές των ανθρώπων γύρω του.

Σήμερα που η λογοτεχνία μοιάζει να απέχει έτη φωτός από έναν τέτοιο στόχο, υπογραμμίζει ο Λε Κλεζιό, η λογοτεχνία έχει τεράστια σημασία. Διότι, από τη μία η λογοτεχνία υπηρετεί τη γλώσσα, «την πιο εκπληκτική επινόηση στην ιστορία του ανθρώπου, αυτό που ήρθε πρώτο απ? όλα και που καθιστά δυνατό να μοιραζόμαστε τα πάντα». Από την άλλη, στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, και μετά τους μετααποικιακούς αγώνες, η «λογοτεχνία έγινε για όλους ο τρόπος έκφρασης της ταυτότητάς τους, για να διεκδικούν το δικαίωμά τους στο λόγο, για να ακουστούν μέσα στην ευρύτητα των απόψεών τους. Χωρίς τις φωνές τους, την έκκλησή τους, θα ζούσαμε μέσα σε έναν κόσμο σιωπής».

Ο Νίκος Μπακουνάκης φωτίζει την προσωπικότητα του Λε Κλεζιό ο οποίος πρόσφατα βραβεύτηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Υπήκοος του Μαυρικίου, εγκατεστημένος στην Αλμπουκέρκη του Νέου Μεξικού, ο νέος νομπελίστας γράφει στα γαλλικά για τους αδύναμους και τους απόκληρους δημιουργώντας μοναδικές λογοτεχνικές ατμόσφαιρες. Γράφει στο χέρι, δεν ακούει ραδιόφωνο, δεν διαβάζει εφημερίδες. Το εφετινό καλοκαίρι, προτού φύγει από τη Βρετάνη, άρχισε να γράφει το νέο του μυθιστόρημα, τοποθετημένο στον Μαυρίκιο.

Νόμπελ λογοτεχνίας