Η Όλγα Σελλά αναρωτιέται από τις σελίδες της Καθημερινής:
Διαβάζουμε λογοτεχνία για ξεκούραση, χαλάρωση ή για προβληματισμό; Και διαβάζοντας παρακολουθούμε απλώς την εξέλιξη της υπόθεσης που αφηγείται ο συγγραφέας ή η λογοτεχνία μάς βοηθάει να «διαβάσουμε» και τον κόσμο, τον παλιό και τον νέο;
Αν κρίνει κανείς από τα βιβλία που συνωστίζονται στις λίστες των μπεστ σέλερ μάλλον το πρώτο συμβαίνει, αφού τα βιβλία που κυριαρχούν στις πωλήσεις είναι απλές αισθηματικές ιστορίες, άλλες πασπαλισμένες με ιστορικό φόντο και πλαίσιο και άλλες με αστυνομικό μυστήριο. Είναι σκέψεις που έγιναν έπειτα από ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο που διάβασα στο μόλις 2ο τεύχος του περιοδικού «Κωπηλάτες», που διευθύνει ο συγγραφέας Πέτρος Μάρκαρης. Το κείμενο υπογράφει ο επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων Γιάννης Παπαθεοδώρου και έχει τίτλο «Λογοτεχνία και πολιτισμός». Μεταφέρω αποσπάσματα:
«Η λογοτεχνία είναι παντού (ακόμα κι αν τα ευπώλητα βιβλία επιμένουν να μας θυμίζουν πως η διάκριση των ορίων μεταξύ της γραφής με αισθητικές αξιώσεις και της “παραλογοτεχνίας” γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη, πιο θολή). Το ζήτημα, επομένως, δεν είναι αν η λογοτεχνία διατηρεί το συμβολικό της κεφάλαιο μέσα στη δημόσια σφαίρα, αλλά, αν και σε ποιο βαθμό, η κριτική γνώση και πρόσληψη της λογοτεχνίας, έτσι τουλάχιστον όπως αυτή παρέχεται από τους επιστημονικούς εκπαιδευτικούς θεσμούς, προάγει μιαν ιδιαίτερη αντίληψη και σχέση της λογοτεχνίας με την κοινωνική πραγματικότητα. Πώς, με άλλα λόγια, η ανάγνωση της λογοτεχνίας μπορεί να μετατραπεί από στερεοτυπική “κιβωτός αξιών” και “καλλιέργειας” σε σημαίνουσα πολιτισμική πρακτική, που διαμορφώνει αλλά και μεταμορφώνει τις συνειδήσεις των πολιτών», λέει ο αρθρογράφος.
Δύσκολα ζητήματα ανοίγει. Αλυτα… Πώς δηλαδή η εκπαίδευση θα βοηθήσει ώστε η λογοτεχνία (ή η τέχνη γενικότερα) να διαμορφώσει το πολιτιστικό, αισθητικό και αξιολογικό κριτήριο των πολιτών. Μέχρι τότε θα αυξάνονται οι πωλήσεις των βιβλίων που αυτοχαρακτηρίζονται λογοτεχνία και θα έχουμε την ψευδαίσθηση ότι διαβάζουμε…
Άρθρα (RSS)