«Πώς θα διδάξω σε παιδιά της α΄ γυμνασίου αρχαία ελληνική γραμματεία, νεοελληνική λογοτεχνία, ιστορία και τα υπόλοιπα, όταν έρχονται στο γυμνάσιο γνωρίζοντας το τουρκικό αλφάβητο -και όχι πάντα- και καθόλου το ελληνικό; Δεν λέω, διά της νοηματικής κάτι καταφέρνουμε, αλλά τα υπόλοιπα δεν είναι αρκετά για το σχολείο»…
Η κ. Ζηνοβία Ματσούδη, καθηγήτρια του γυμνασίου Γλαύκης, μιλάει στην «Κ» για τα αξεπέραστα εκπαιδευτικά προβλήματα που δεν αντιμετωπίζονται από την πολιτεία, αφού προγράμματα, όπως αυτό της Εκπαίδευσης μουσουλμανοπαίδων, ποτέ δεν ενσωματώθηκαν στο ωρολόγιο πρόγραμμα. Ωστόσο, εκπαιδευτικοί και μαθητές δεν το βάζουν κάτω. Τα παιδιά του χωριού Γλαύκη -που ανήκουν στη μειονότητα της Θράκης- βραβεύθηκαν το περασμένο Σάββατο στην Παλιά Βουλή για την εφημεριδούλα τους «Μαθητικές Σκέψεις».
Εντατική προσπάθεια
Το Πρόγραμμα Εκπαίδευσης μουσουλμανοπαίδων, στη διάρκεια της δεκαετούς ζωής του (1997 – 2008) μείωσε τη σχολική διαρροή στην υποχρεωτική εκπαίδευση από 65% το 2000 σε 30% το 2007, τετραπλασίασε την πρόσβαση στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και αύξησε κατά 65% την πρόσβαση στο Λύκειο. Σήμερα, όμως, δεν εφαρμόζεται, καθώς έχει διακοπεί η χρηματοδότησή του. «Οι αρμόδιοι φορείς πρέπει να μεριμνήσουν», σημειώνει στην «Κ» η κ. Ματσούδη. «Δεν μπορείς να αποκλείεις κάποιον γλωσσικά ή πολιτισμικά και να μιλάς για ένταξη. Πρέπει να γίνει εντατική προσπάθεια ώστε να χρησιμοποιούνται εγχειρίδια διαφορετικά από αυτά του Οργανισμού Σχολικών Βιβλίων. Η μόνη συστηματική προσπάθεια που γνωρίσαμε εμείς, οι εκπαιδευτικοί της Θράκης, είναι της κ. Φραγκουδάκη (σ.σ.: από τους δημιουργούς του προγράμματος). Τα εγχειρίδια αυτά, που ενδεχομένως έχουν τις αδυναμίες τους, έγιναν με τη συναίνεση των εκπαιδευτικών και δοκιμάστηκαν μέσα στην τάξη. Στόχος της εκπαίδευσης δεν είναι να χτίζουμε μόνο σχολεία. Το σχολικό συγκρότημα γυμνασίου και λυκείου στην περιοχή δημιουργήθηκε έπειτα από πολυετή αγώνα το 2000. Πριν, τους μαθητές φιλοξενούσαν τα καφενεία και τα μπακάλικα. Ομως, δεν μας αρκούν οι τοίχοι. Σχολεία χωρίς εκπαιδευτικά προγράμματα, που να είναι προσαρμοσμένα στις ανάγκες των μαθητών, δεν μπορούν να λειτουργήσουν σωστά».
Η κ. Ματσούδη και κάποιοι συνάδελφοί της προσπαθούν, πολλές φορές αποκλίνοντας από τις υποδείξεις του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, να μάθουν στα παιδιά να διαβάζουν και να γράφουν ελληνικά. «Πώς μπορώ να διδάσκω, όταν δεν με καταλαβαίνει κανένας;», σημειώνει η κ. Ματσούδη. «Προσπαθούμε να δημιουργήσουμε τμήμα ένταξης στο σχολείο. Καλό είναι τέτοια τμήματα να δημιουργηθούν σε όλα τα σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, διότι οι μαθητές είναι ίσοι, αλλά δεν είναι όμοιοι». Και καταλήγει η κ. Ματσούδη: «Αντί να δούμε την πραγματικότητα, το μόνο που μας ενδιαφέρει είναι να μην παρεκκλίνουμε από τις οδηγίες του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου. Ολοι, όταν μιλούν για Πομάκους, μιλούν μόνο με πολιτικούς όρους. Εχουμε βαρεθεί αυτό το παραμύθι με τους Πομάκους. Είναι άμεσο και επιβεβλημένο να ληφθούν μέτρα για τα παιδιά που δεν έχουν ως μητρική γλώσσα την ελληνική»…
Επιτυχημένο πρόγραμμα
Μπορεί στην Ελλάδα το πρόγραμμα να καταργήθηκε, διότι τελείωσαν τα χρήματα από το Α΄, το Β΄ και Γ΄ ΕΠΕΑΕΚ, όμως οι ξένοι εμπειρογνώμονες έχουν πολύ διαφορετική άποψη. Ο κ. Μισέλ Ουνώ από την Επιτροπή Νομικών Υποθέσεων και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, στην πρόσφατη έκθεσή του (21 Απριλίου 2009) για τη «θρησκευτική ελευθερία και άλλα δικαιώματα του ανθρώπου για τις μη μουσουλμανικές μειονότητες στην Τουρκία και τη μουσουλμανική μειονότητα στην Ελλάδα», μιλάει με ιδιαιτέρως επαινετικό τρόπο για το πρόγραμμα και χαρακτηρίζει «εξαιρετικά λυπηρό» το γεγονός ότι το υπ. Παιδείας αποφάσισε τη διακοπή του Ιούλιο 2008. Η εμπειρογνώμων των Ηνωμένων Εθνών κ. ΜακΝτούγκαλ, σε δηλώσεις της στις 13 Μαρτίου, συστήνει στην (ελληνική) κυβέρνηση να αποτιμήσει τα θετικά αποτελέσματά του. Οι δημιουργοί του, οι κυρίες Θάλεια Δραγώνα και Αννα Φραγκουδάκη, είχαν προσκληθεί τον περασμένο Δεκέμβριο στη γενική συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών προκειμένου να το παρουσιάσουν ως μια από τις καλύτερες εκπαιδευτικές πρακτικές διεθνώς. Είναι δυνατόν να μην έχει θέση στη χώρα;
Βιβλία «απαγορευμένα» από σχολικούς συμβούλους
Τα διδακτικά βιβλία του ΠΕΜ είναι γραμμένα σε μια αντίληψη τελείως διαφορετική από αυτή των υπαρχόντων, με βάση τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες των μαθητών της μειονότητας. Η ύλη είναι διαθεματική: η Ιστορία «επικοινωνεί» με τη Γεωγραφία, τα Μαθηματικά με τη Χημεία. Εκτός από τα βιβλία, το πρόγραμμα περιελάμβανε επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, απογευματινά μαθήματα για 1.000 παιδιά του γυμνασίου το χρόνο και τα Κέντρα Στήριξης Προγράμματος Εκπαίδευσης Μουσουλμανοπαίδων. Σε αυτά, τα μαθήματα (για παιδιά δημοτικού και γυμνασίου) γίνονταν τα απογεύματα με πολύ παιχνίδι και ηλεκτρονικούς υπολογιστές, 11,5 μήνες το χρόνο, επτά ημέρες την εβδομάδα. Γινόταν ακόμη συμβουλευτική για γονείς και εκπαιδευτικούς.
Οταν έκλεισαν τα Κέντρα τον περασμένο Ιούλιο, το μισό προσωπικό ήταν από τη μειονότητα, οι γλώσσες εναλλάσσονταν και οι γονείς (πρωτοφανές) είχαν επικοινωνία με το σχολείο των παιδιών τους. Οι μανάδες με μαντίλα πήγαιναν τα παιδιά στο Κέντρο για μάθημα και μετά κατευθύνονταν στην κουζίνα. Εφτιαχναν καφέ, έβγαζαν το βελονάκι κι άρχιζαν κουβεντούλα μεταξύ τους. Ενιωθαν δικό τους ένα χώρο που απ’ έξω έγραφε «Υπουργείο Παιδείας»…Ομως, τα Κέντρα που υποστήριζαν το πρόγραμμα έκλεισαν πέρυσι. Τα βιβλία του γυμνασίου έχουν απομείνει στα ράφια αχρησιμοποίητα και «απαγορευμένα» από τους σχολικούς συμβούλους και τους προϊσταμένους.
Ανάλογα ερωτήματα απασχόλησαν και το δικό μας σύλλογο διαπολιτισμικής εκπαίδευσης. Αλλά αυτό το αίσχος να διακόπτονται όλα τα προγράμματα μόλις σταματήσει η επιδότηση…
Άρθρα (RSS)