Terra Computerata

Σε μια εποχή έντονων ανακατατάξεων η 96χρονη Ζακλίν ντε Ρομιγύ εξακολουθεί να είναι η πιο ζωηρή υπέρμαχος μιας υπόθεσης φαινομενικά χαμένης: της διατήρησης των ελληνικών γραμμάτων στα ευρωπαϊκά σχολεία. Η συγκυρία είναι δύσκολη. Πρώτον, τίθεται το ερώτημα πόσες πιθανότητες έχει η διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας να επιζήσει στον καιρό της «ψηφιακής επανάστασης» και της διάδοσης του Διαδικτύου. Και σαν να μην έφτανε αυτό, εδώ και μισό αιώνα σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες πλήττει τις κλασικές σπουδές μια ιδιαιτέρως σοβαρή και επικίνδυνη κρίση. Εκδηλώθηκε αντίδραση στην ιδέα ότι τα αρχαία έργα ήταν ανέκαθεν ανώτερα. Υποστηρίχτηκε η άποψη ότι έχουμε «κατακλυστεί από τα ελληνικά!». Δημιουργήθηκαν έριδες που θα μπορούσαν να συνοψιστούν στον τίτλο «Διαμάχη ανάμεσα στους Αρχαίους και στους Σύγχρονους». Σε αυτόν τον αγώνα η μεγάλη κυρία των ελληνικών γραμμάτων προχωρεί για άλλη μία φορά ένα βήμα μπροστά από την εποχή της. Προβλέπει ότι η κρίση θα είναι σύντομη. Και προκειμένου να μην τρέφει κανείς καμία αμφιβολία ως προς αυτό, αφήνει μία ακόμη παρακαταθήκη στους επιγόνους της με το βιβλίο Μαθήματα ελληνικών (γαλλικός τίτλος: Ρetites lecons sur le grec ancien, δηλαδή Σύντομα μαθήματα αρχαίων ελληνικών ), το οποίο έγραψε το 2008 αμέσως μετά το Ρourquoi la Grece? (Γιατί η Ελλάδα;). Αυτή τη φορά απλώς χρειάστηκε τη συνεργασία της πρώην μαθήτριάς της, επίσης ελληνίστριας, Μονίκ Τρεντέ.«Μπορεί να χάνει την όρασή της η Ζακλίν ντε Ρομιγύ, αλλά δεν χάνει το κουράγιο της για την υπεράσπιση του ελληνικού πολιτισμού»σχολίασε αναγνώστρια στο Ιnternet. Και δεν παραλείπει να περιγελά, μαζί με τη συνεργάτιδά της, τους μεγαλόσχημους ψευτοσοφούς της τηλεόρασης και άλλων παρόμοιων χώρων οι οποίοι χρησιμοποιούν, για παράδειγμα, τη λέξη «προβληματική» (το σύνολο των προβλημάτων με τα οποία συνδέεται κάτι) σε κάθε κουβέντα τους, εκεί που θα αρκούσε απλώς να πουν «πρόβλημα».

Το Βήμα

Οσο αδυνατίζουν οι Ελληνικές Κοινότητες στο εξωτερικό, τόσο αδυνατίζουν και τα ελληνικά σχολεία, όπου ακόμη υπάρχουν. Μειώνεται ο αριθμός των παιδιών που φοιτούν σ’ αυτά, απαξιώνονται παιδευτικά, συρρικνώνονται. Οι Ελληνες ή ελληνικής καταγωγής γονείς τού εξωτερικού, οι γονείς τής ελληνικής Ομογένειας, όσο πληθαίνουν και τα παιδιά από μικτούς γάμους και όσο προχωρούμε σε νεότερες γενιές γονέων, προτιμούν – στην πλειονότητά τους – να στέλνουν τα παιδιά τους στα σχολεία τής χώρας όπου ζουν, δημόσια ή (αν έχουν την ευχέρεια) και ιδιωτικά, προκειμένου να τους εξασφαλίσουν καλύτερες προϋποθέσεις επιτυχίας στη ζωή τους (επαγγελματικής, κοινωνικής, οικονομικής κ.λπ.). Κι επειδή τους καίει συγχρόνως το πρόβλημα «ταυτότητας» των παιδιών κι επειδή αγαπούν την Ελλάδα και αισθάνονται οι ίδιοι περήφανοι για την ελληνική τους καταγωγή, τα στέλνουν και σε μαθήματα ελληνικής γλώσσας, που κατά κανόνα λειτουργούν με τη φροντίδα τής Εκκλησίας. Αυτά όμως, λόγω τού ελάχιστου χρόνου (2-3 ώρες την εβδομάδα) και τού φόρτου των μαθητών από τις υποχρεώσεις τους στο (ολοήμερο συνήθως) σχολείο, έχουν πολύ περιορισμένα αποτελέσματα.

Τα σχολεία φθίνουν, παρά το αδιαμφισβήτητο ενδιαφέρον τής Ελληνικής Πολιτείας, των Κοινοτήτων, τής Εκκλησίας, των εκπαιδευτικών, των γονέων και όλων όσοι βλέπουν την ελληνική παιδεία να υποχωρεί και να χάνεται σε βάθος χρόνου. Η αγωνία κορυφώνεται, για να δώσει συχνά τη θέση της στην απαισιοδοξία και στην απόγνωση.

Τα αμιγή ελληνικά σχολεία στο εξωτερικό, αν συνεχίσουν να λειτουργούν ως έχουν, παρά την οποιαδήποτε ενίσχυση που ήδη υπάρχει, θα φυτοζωούν και θα οδηγούνται σταδιακώς σε άρση τής λειτουργίας τους ελλείψει μαθητών, ενώ μπορούν να μεταβληθούν σε πρότυπα σχολεία, με κύρος, προσφορά και ευρεία ζήτηση, σχολεία που θα παρέχουν ελληνική παιδεία περιωπής και γερή μόρφωση εν γένει αντί για «τα κολλυβογράμματα» που όλο και περισσότερο θα αναγκάζονται να δίνουν εκ των πραγμάτων.

Διαβάστε την πρόταση του καθηγητή Μπαμπινιώτη στο Βήμα