Ο καθηγητής Μαρωνίτης αναρωτιέται στην επιφυλλίδα του στο Βήμα αν τελικώς ο Σεφέρης είναι, συνολικά, ολιγογράφος ή πολυγράφος.
Προφανώς για τον ποιητή Σεφέρη ισχύει, συγκριτικά και απόλυτα, το πρώτο. Μόλις ωστόσο λογαριαστούν και τα συμφραστικά του έργα, η ολιγογραφία εξελίσσεται σε, απροσδόκητη μάλλον, πολυγραφία. Δεν είμαι βέβαιος αν στα συμφραστικά έργα ανήκουν και οι τρεις πολυσέλιδοι τόμοι των Δοκιμών. Σίγουρα όμως στην κατηγορία αυτή θα πρέπει να προσγραφούν: α) οι επτά Μέρες ( Α Δ -Ζ Δ ) που εγκαινιάζονται το 1925 και εξελίσσονται αδιάκοπα έως το Δεκέμβριο του 1960 (υπολείπεται ένα ακόμη, το έσχατο, ομότιτλο τεύχος)· β) τα δύο Πολιτικά Ημερολόγια (υπολείπεται το τρίτο), που καλύπτουν το διάστημα από το 1935 έως το 1952· γ) οι αυτοτελείς δώδεκα Αλληλογραφίες (σε αλφαβητική σειρά: με τον Γιώργο Αποστολίδη, τον Νάνο Βαλαωρίτη, τον Αδαμάντιο Διαμαντή, τον Γιώργο Θεοτοκά, τον Αντρέα Καραντώνη, τον Ζήσιμο Λορεντζάτο, τον Τίμο Μαλάνο, δύο τόμοι με τη Μαρώ Σεφέρη, τον Νάνη Παναγιωτόπουλο, τους Ρ. L. Fermor- J. Rayner και τον Εdmund Κeeley· μεσολαβούν οι Κυπριακές επιστολές, αλληλογραφία με τον Γ. Π. Σαββίδη).
Μήπως από την άποψη αυτή ο Σεφέρης μπορεί (ή πρέπει) να οριστεί ως ολιγογράφος-πολυγράφος; Τι σημαίνει επί της ουσίας ο οξύμωρος αυτός χαρακτηρισμός, είναι πιστεύω σοβαρό θέμα προς συζήτηση. Κυρίως όταν και όπου ο ολιγογράφος ποιητής Σεφέρης συγκρίνεται λόγου χάριν με τον σαφώς πολυγραφότατο Γιάννη Ρίτσο, στον οποίο θα επανέλθω την άλλη Κυριακή, προκειμένου να διατυπωθεί μια δεύτερη, συμπληρωματική, ερώτηση. Προς το παρόν πρέπει να πούμε ότι ούτε η ολιγογραφία είναι εξ ορισμού αρετή ούτε η πολυγραφία καλά και σώνει ελάττωμα. Παράδειγμα ο Αισχύλος, ο οποίος λέγεται ότι έγραψε γύρω στα 120 δράματα. Λογαριάστε: στίχους, σελίδες, τόμους· τουλάχιστον δεκαπέντε. Συμπέρασμα: υπάρχουν περιπτώσεις όπου το πολύ και το λίγο τα βρίσκουν μεταξύ τους.
Με αυτήν την ευκαιρία ρίξτε και μία ματιά στο αφιέρωμα του Ως3 στα 100 χρόνια από τη γέννηση του Σεφέρη
Άρθρα (RSS)