«Να λες: ουρανός· και ας μην είναι» έγραψε κάποτε ο Γιάννης Ρίτσος. Αυτό είναι το μότο της έκθεσης του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, αφιερωμένης στον ποιητή της «Ρωμιοσύνης», για τα 100 χρόνια από τη γέννησή του. Χειρόγραφα με ρήσεις, κυρίως, ή με αποσπάσματα πολύστιχων ποιημάτων, τα οποία έχουν θέματα εμπνευσμένα από το μυθολογικό και ιστορικό παρελθόν της Ελλάδας, περιλαμβάνονται στην έκθεση, αλλά και φωτογραφίες και πέτρες που, όπως είναι γνωστό, ζωγράφιζε ο ίδιος. Πολύπλευρη προσωπικότητα με μακρά παρουσία στον χώρο της ποίησης, από το 1934 που δημοσιεύτηκε η πρώτη ποιητική του συλλογή «Τρακτέρ» ως το 1989 που κατατέθηκαν οι τελευταίες («Δευτερόλεπτα» και «Σφυρίγματα πλοίων»), υπήρξε ο Γιάννης Ρίτσος· «Ενας διαχρονικός Ελληνας», όπως είναι ο τίτλος της έκθεσης.
Ποιητικός στοχασμός και εικαστική δημιουργία συνδυάζονται λοιπόν σε αυτή την ιδιαίτερη παρουσίαση. Ποιήματα όπως «Ο Ηρακλής κ΄εμείς», «Αρχαίο θέατρο», «Η απόγνωση της Πηνελόπης, «Συνέπειες», κ.ά., ενταγμένα στις χαρακτηριστικές για τον τίτλο τους συλλογές «Μαρτυρίες και Επαναλήψεις», υπογραμμίζουν την ικανότητα του Ρίτσου να αφηγείται και να συνδέει το παρελθόν με το παρόν και, αναπόφευκτα, να συγχωνεύει σε αυτά γεγονότα της προσωπικής και πολιτικής ζωής, εθνικές τραγωδίες και σπαραγμούς της νεότερης Ελλάδας και της εποχής του. Ενας στοχασμός δηλαδή που συλλαμβάνει τη διαχρονικότητα του Ελληνισμού αποσπασματικά και στο σύνολό της.
Το αφιέρωμα στον Γιάννη Ρίτσο συνοδεύεται από φωτογραφίες των νεανικών του χρόνων, αλλά και των χρόνων της περισυλλογής και της απομόνωσης, όπως και της αναγνώρισης. Μια άλλη ενότητα εξάλλου αναδεικνύει την εικαστική του δημιουργία, δηλαδή τη ζωγραφική πάνω σε πέτρες, βότσαλα, χαλίκια, κόκαλα ή ρίζες δένδρων. Γιατί αυτά τα υλικά, άφθονα στα ξερονήσια, συγκέντρωναν το ενδιαφέρον του κατά τις ώρες της απομόνωσης, ίσως «από τηγενική ανάγκη της έκφρασης που αντιμάχεται τη φθορά και τη μοναξιά ». Στις πέτρες λοιπόν του Γιάννη Ρίτσου, οι οποίες παρουσιάζονται στην έκθεση, βλέπει κανείς να παρελαύνουν μορφές μοναχικές ή πολυάνθρωπες, μετωπικές ή συνομιλούσες, άλλοτε ερωτικά συνταιριασμένες· μορφές αρχαϊκές που αντέχουν στον χρόνο, αλλά και μοιάζουν να ξεπηδούν από τα ποιήματά του.
Ολα τα εκθέματα προέρχονται από τις συλλογές του Μουσείου Μπενάκη. Η επιμέλεια της έκθεσης έχει γίνει από τη βιογράφο του Γιάννη Ρίτσου κυρία Αγγελική Κώττη και από την επιμελήτρια του μουσείου κυρία Μαρία Τόλη, ενώ τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό έκανε η κυρία Ειρήνη Χαραλαμπίδου. Θα διαρκέσει ως τις 30 Οκτωβρίου.
Άρθρα (RSS)